VERTROUWEN OP KADERDAGEN DUURZAAMHEID CHRISTOPHE EN EMANCIPATIE. 122e jaargang nummer 4 oktober 2015

122e jaargang • nummer 4 • oktober 2015

VERTROUWEN OP KADERDAGEN

DUURZAAMHEID

CHRISTOPHE EN EMANCIPATIE Aangesloten bij de European Confederation Of Police

Colofon REDACTIE: Saskia van Bruinessen REDACTIEADRES: Postbus 91460, 2509 EB Den Haag tel: (070) 419 19 41 fax: (070) 419 19 42 e-mail: [email protected] AAN DIT NUMMER WERKTEN O.A. MEE: Christine van Beelen, Mariëtte Christophe, Madelon Dona, Willem Doppenberg, Sanna Eichhorn, Suzanne Franken, Evert Onink, oen Stuurman, Willy Valckx, Cees van der Voet VORMGEVING & DRUK: GBU grafisch compleet, www.gbu.nl

VLUCHTELINGEN

T

ijdens de kaderbijeenkomsten

Wat door de meerderheid van de kader-

komen altijd vaste onderwerpen

leden werd gemist was het beeld van

aan bod. Een van die onderwer-

de dagelijkse inzet van politiemensen die

pen is de vereniging: hoe gaat het

betrokken zijn bij het werkproces. Waarom

met de vernieuwing, wat speelt er in en

wel militairen in beeld en niet de politie?

tussen de centrales? Meestal een onder-

Dit lijkt een gemiste kans voor de politie

werp waar vooral over de ontwikkelingen

om te laten zien dat dit onderdeel is van

van de eigen organisatie gesproken wordt.

ons dagelijkse werk maar dat een piekbe-

Afgelopen kaderbijeenkomst kwam op de

lasting moet leiden tot keuzes elders.

een of andere manier de discussie terecht

Portefeuillehouder Paul van Musscher zegt

op het onderwerp Politie en nieuw werk.

dat de inzet niet ten koste gaat van de

In korte tijd ontspon zich een levendige

basistaken van de politie en er niet min-

discussie over de toestroom van vluchte-

der ‘blauw op straat’ zal zijn. Maar de men-

lingen en de positie van de politie daarbij.

sen moeten ergens vandaan komen. Het

Op tal van plaatsen worden deze groepen

ligt volgens hem voor de hand dat het

FOTOGRAFIE: Evert Onink (o.a. cover), Facebook Politieacties, Piotr Markowski, AS Media, www.foto.at

opgevangen. Naast de grotere werkdruk bij

ten koste gaat van andere zaken, zoals de

de registratie werden op een aantal plaat-

controle op illegale werknemers.  Ook is

sen wijkagenten toegewezen aan grote

samenwerking met onder andere de mare-

opvangplekken. Moet je dan als politie naar

chaussee een oplossing.

KOPIJ AANLEVEREN BIJ: [email protected]

buiten treden en vertellen dat het je wellicht over de schoenen gaat lopen, omdat

De kaderbijeenkomst wil dat de politie

SECRETARIAAT, LEDENADMINISTRATIE, ABONNEMENTEN: Bereikbaar van woensdag t/m vrijdag, Christine van Beelen tel: (070) 419 19 41, fax: (070) 419 19 42, e-mail: [email protected]

de werkdruk nu al ongekend hoog is?

zorgt voor keuzes en op haar zaak let. Bij

ABONNEMENTSGELD: € 25,00 per jaar Banknummer VMHP: NL78 INGB 0000 3633 36 DAGELIJKS BESTUUR VMHP: Sanna Eichhorn, voorzitter Cees van der Voet, secretaris Willem Doppenberg, penningmeester CONTRIBUTIE LEDEN: Actieve leden € 12,00 per maand Postactieve leden € 44,00 per jaar Bankrekeningnummer contributies: NL23 INGB 0000 1329 81

VEEL ACTIES, GEEN AKKOORD

de discussie rond de bewaking van het Aan de ene kant werd er nuchter tegen-

Binnenhof zei de politie voldoende men-

aan gekeken: als er 100 opvang plaatsen

sen te hebben voor die taak. Uiteindelijk

bijkomen en ieder zet 4 wijkagenten extra

sprong de marechaussee in en hield daar

in dan is dat 400 fte. Op de 65.000 poli-

via het politieke debat 400 fte extra aan

tiemedewerkers is dat nog geen 1 procent.

over.

Dus waar hebben wij het over. In het verle-

En mocht de politie zelf niets doen dan

den zijn er ook pieken in opvang geweest

leggen de kaderleden de taak neer bij de

die altijd rustig zijn weggewerkt.

VMHP en de andere bonden. Wij zijn trots

Een ander geluid was die van bezorgdheid:

op de bijdrage die de politie levert. Daarbij

deze stroom kan lang aanhouden, veel

hopen we te laten zien dat wij een ande-

onrust veroorzaken en kan niet zomaar bij

re politie hebben dan in de landen waar

de dag dagelijkse werkzaamheden extra

deze mensen uit gevlucht zijn. Een mooie

worden opgepakt. Er moeten duidelijk keu-

taak nu de cao nog niet van de grond lijkt

zes worden gemaakt om te voorkomen dat

te komen.

medewerkers omvallen en het ziektepercentages nog meer gaat stijgen.

Sanna Eichhorn voorzitter

COVERFOTO: Reinier van den Berg bekend als weerman bij RTL4 en specialist klimaatverandering, sprak op de postactievendag. Lees meer op pagina 14.

Bij het ter perse gaan van dit ledenblad was er nog geen nieuw akkoord arbeidsvoorwaarden. Ook zijn wij als VMHP tegen het loonruimteakkoord. Wij blikken kort terug op de afgelopen tijd. Dankzij

BELANGENBEHARTIGING Voor belangenbehartiging kun je terecht bij [email protected].

INLEVEREN KOPIJ

vele collega’s en ook zeker de twee VMHP-leden die in het landelijk Actiecentrum actief zijn en iedereen in de ACT’s, helpen wij onze

Deadline voor het volgende Blauwtje/VMHP-Nieuws: 4 januari 2016

pagina 2

argumenten duidelijk te maken in de landelijke discussie.

pagina 3

ZOMER: ACTIES GAAN DOOR Afgelopen zomer hebben we diverse acties gevoerd. Zo lieten we de Tour de France wel ongehinderd door de regio rijden maar vroegen aandacht voor onze actie. Het wielerevenement heeft er geen hinder van ondervonden, maar we kregen wel media-aandacht. De geen spoed, geen politie-actie blijft doorgaan, dus alleen reageren op noodgevallen: de prio 1 en 2-meldingen. Ook spelen we in op de voetbalwedstrijden, gaan we niet meer mee met deurwaarders en stoppen we met het uitzetten van uitgeprocedeerde asielzoekers.

16 SEPTEMBER: PRINSJESDAG De politiebonden gaan een uitnodiging van minister Van der Steur voor een gesprek over het oplossen van hun cao-conflict niet uit de weg. Zolang het kabinet echter niet met een beter cao-aanbod komt, kan er geen sprake zijn van officiële onderhandelingen. De acties gaan gewoon door. Dat hebben de voorzitters besloten in reactie op toezeggingen van premier Rutte aan de Tweede Kamer tijdens de algemene politieke beschouwingen.

9 AUGUSTUS: LEDENRAADPLEGING LOONRUIMTEAKKOORD Ruim zeventig VMHP’ers lieten zich informeren over het loonruimteakkoord en gaven er hun mening over (zie ook de presentatie op onze site). Eigenlijk staat het cao-traject los van dit akkoord. De CMHF heeft het loonruimteakkoord getekend maar wij voeren wel actie. Als VMHP vinden wij het namelijk onaanvaardbaar dat een deel van de loonsverhoging die ons aangeboden wordt, uit verlaging van de eigen pensioenopbouw komt. Voorzitter Sanna Eichhorn raadpleegde, ondersteund door Paul Müller, de leden op 9 augustus en de meesten stemden tegen dit akkoord. Het zou de eerste digitale raadpleging worden maar de inhoud was zo complex dat gekozen is om de leden toch persoonlijk bij elkaar te roepen.

22 SEPTEMBER: DEURWAARDERSACTIE GEOORLOOFD

28 SEPTEMBER: EERSTE GESPREK BORSTLAP

De politiebonden zetten hun deurwaardersactie voort, wat ons betreft net zolang totdat de minister met een acceptabel nieuw cao-bod komt. Zowel de rechtbank als het gerechtshof in Den Haag vinden het een geoorloofd actiemiddel. In september zetten we ook de algemene Geen spoed, geen politie-actie en de bonnenactie voort. Bij deze bonnenactie geldt: alleen in ernstige gevallen een bekeuring uitschrijven, waar mogelijk volstaan met een waarschuwing.

Nadat alle voorzitters eerst een afzonderlijk gesprek met verkenner Borstlap gehad hebben, kwamen ze op deze maandag voor het eerst bij elkaar. De gesprekken verlopen niet zonder perspectief, maar of ze daadwerkelijk leiden tot het hervatten van het overleg is onzeker. Zolang daarover geen duidelijkheid bestaat, gaan onze acties voor een rechtvaardige politiecao door. De bonden houden rekening met alle opties en bereiden zich daarop voor.

16 SEPTEMBER: MET 7.000 COLLEGA’S IN DEN HAAG

1 OKTOBER: BOUMAN GAAT VERTREKKEN

Zevenduizend politiemedewerkers hebben in Den Haag geprotesteerd tegen het cao-beleid van minister Van der Steur. ‘Ik kreeg er kippenvel van, zoveel mensen en zoveel samenhorigheid,’ blikt voorzitter Sanna Eichhorn terug. Samen met de andere drie voorzitters van de politiebonden verzekerde ze de minister dat de VMHP met acties doorgaat, totdat de minister een acceptabel bod voor een nieuwe politie-cao op tafel legt.

23 SEPTEMBER: VERKENNER AANGESTELD Een onafhankelijke verkenner gaat met alle betrokken partijen praten over de mogelijkheden die zij zien om uit de impasse rond de cao te komen. Dat hebben wij samen met de andere bonden en minister Van der Steur afgesproken.

Korpschef Gerard Bouman verlaat de politie met ingang van 1 februari 2016. Een nieuwe fase, een nieuwe roerganger, zo vindt hij. ‘Voor het korps en voor mijzelf is het goed dat ik tot dit besluit ben gekomen. Ook al verschaft het mij op dit moment geen opluchting of voldoening.’ Bouman is eindverantwoordelijk voor de reorganisatie die onlangs nog met een aantal jaren werd verlengd. De bonden eisen een reorganisatietoelage, omdat de reorganisatie ongekend lang gaat duren.

Houd de VMHP-website, Twitter (politieacties) en Facebook Politiacties in de gaten.

pagina 4

pagina 5

E

WIJZE LESSEN

en gewaardeerd VMHP-lid al vanaf het begin van haar politieloopbaan. Christophe richtte samen met Carina van Lenteren en haar klasgenoot Ineke de Jongh een vrouwennetwerk voor heel de politie op, zorgde voor een European Network for Policewomen, het Tijdschrift Dien voor alle geüniformeerde vrouwen bij de overheid en voor belangrijke rechten als deeltijd werken. Dankzij haar verdubbelde het aantal vrouwen en allochtonen in het voormalige korps Amsterdam-Amstelland. Een vrouw die als je haar spreekt, vrolijkheid, openheid en oprechtheid uitstraalt. ‘Als zesjarig meisje wilde ik al bij de politie, de sensatie en het spannende spraken me aan. Ik wilde ook wat doen wat andere meisjes niet doen.’ Begin jaren zeventig was dit absoluut niet gebruikelijk, maar Christophe wist dat ze er ooit bij zou gaan horen.

EXPERIMENT

‘Vrouwen moeten zich dubbel bewijzen’

WIE IS… MARIËTTE CHRISTOPHE Vrouwen, als wijkagent, als hondengeleider of politieruiter, bij de recherche en de mobiele eenheid, in leidinggevende functies en in deeltijd. Toch heel normaal? Zo vanzelfsprekend is dit niet altijd geweest. Mariëtte Christophe stond aan de wieg van deze veranderingen. Zij streed vanuit haar geliefde korps Amsterdam-Amstelland voor een meer toegankelijke, kleurrijke politie. Na meer dan 44 jaar legt deze topvrouw haar strijdbijl neer. Wij kunnen nog veel van haar leren.

pagina 6

In haar examenjaar 1971 opende toevallig de Politieacademie, toen de opleiding tot inspecteur, haar deuren voor vrouwen. Daarmee liepen we als politie in Nederland voorop. Honderden meisjes deden mee, vijf werden toegelaten. Christophe was binnen: ‘Een heel experiment dat eigenlijk ook nooit gestopt is.’ Je had hier en daar wel commissarissen in jeugd- en zedenwerk, want die konden toen met een staatsexamen horizontaal instromen. Ook uit de administratieve hoek kwamen wel eens vrouwelijke chefs voort. Christophe noemt een groot voorbeeld hiervan: ‘Juffrouw de Jong, ja juffrouw, van Politie Amsterdam. Iedereen had een heilig ontzag voor haar. Zij had een keigoed geheugen en het lef om zich in een mannenmaatschappij staande te houden, maar ik heb haar ook wel huilend uit de lift zien komen na een vergadering. Het was niet makkelijk voor vrouwen in het mannenbolwerk. Ze moesten zich vaak dubbel bewijzen en steeds weer opnieuw aanpassen.’ Dat ondervond ook Christophe

pagina 7

toen ze na haar periode bij de academie zelf leiding ging geven.

kan toch anders, dacht ik destijds al.’

VERLIEFD

Christophe vervolgt: ‘Burgers konden niet geloven dat ik de baas was, zeker burgers uit een andere cultuur: ‘bent u de baas?’ Wat ik dan deed? Ik vind dat alles in het leven afhangt van je eigen vrolijkheid en hoe je het kan ontdooien. Ik had ook een meer informele stijl. Dat u en mevrouw mochten mijn collega’s snel achterwege laten. Als ik het zo bedenk, was het een soort strategie om makkelijker geaccepteerd te raken.’ Wat veel indruk op haar maakte, was een nachtdienst waarbij ze piket had en door een verschrikkelijk toeval bij een aanhouding de ene collega de andere per ongeluk doodschoot. Samen met de directe chef van deze collega moest zij zijn familie het slechte nieuws brengen. Hij was 23 jaar geworden en enig kind. Haar chef deed dat heel liefdevol. Hij is alle dagen en nachten tot de begrafenis bij de ouders gebleven. Dat heeft een blijvende indruk op Christophe gemaakt.

Tijdens haar stage op bureau Leidscheplein was ze al verliefd op Amsterdam geworden. In 1975 wilden niet alle gemeentepolitiekorpsen vrouwen. Na de opleiding werden de kandidaten verdeeld over het land, bij de gemeentepolitie of de rijkspolitie. Christophe had geluk en werkte vervolgens dertig jaar in het Amsterdamse korps, pendelde er zelfs jaren voor op en neer vanuit Twente waar zij met haar man en drie kinderen woonde. Christophe vertelt over haar eerste periode: ‘Elk jaar moest ik wat anders en werd je zonder enige inspraak op een andere plek geplaatst. In die tijd gingen veel mensen met pensioen en er was behoefte aan leidinggevenden. Ik kreeg dus al snel eindverantwoordelijkheid. Stel je voor, een jonge vrouw van nog maar net 25 die moest leidinggeven aan 25 veelal veel oudere mannen. ’s Nachts, als ik piket had, was ik de hoogst aanwezige in een stad als Amsterdam. De ene keer had ik een oudere adjudant waarop ik kon bouwen, maar er waren er ook bij die mij lieten modderen. Vergeet niet dat iedereen toen van vrouwen dacht: die gaat toch weg als ze kinderen krijgt. Dat was trouwens een enorm kapitaal verlies. Had je als korps geïnvesteerd in opleidingen, stroomden ze na zoveel jaar al weer uit. Met als gevolg dat je een monocultuur overhield, terwijl de samenleving zo divers samengesteld was. Dat

OVERLEVEN

PROTESTBRIEF Zij werd vervolgens overgeplaatst naar de recherche. ‘Daarvoor ben ik voor het eerst in de pen geklommen: ik schreef een protestbrief naar de korpschef, wat toen redelijk ongebruikelijk was. Hoe moest zo’n jonge vrouw, met zo weinig ervaring in Amsterdam-Zuid de recherche die toen al beladen was, gaan leiden?’ Als je het achteraf bedenkt, was het gewoon onverantwoordelijk om iemand met zo weinig ervaring voor zo’n groep te zetten. Maar de dienstchef recherche op het hoofdbureau legde haar protestbrief naast zich neer en gromde: ‘wil je hoofdinspecteur worden of niet?’ Tja, en dat wilde Christophe wel. Er volgden drie ‘barre’ jaren. Ze kwam volgens haar zeggen tussen allemaal oudere rechercheurs en ging in verzet tegen de normen en waarden die in die groep heersten: ‘Ik ging steeds weer de discussie aan waarom ze zich soms

pagina 7

zo onbehoorlijk gedroegen. Mannen die het vak goed beheersten maar ook gebruikten voor normafwijkend gedrag, het toen zo bekend geworden ‘naggen’. Als ik terugkijk, maakte ik van een onbeschrijfelijke puinhoop een puinhoop, dus een tweehonderd procent verbetering. Maar ik ging er zelf aan kapot, dus schreef ik weer een protestbrief. Ik wilde weg uit die groep, had er drie jaar aangesleurd, corruptie aangepakt en opgelost en nu mocht iemand anders er weer mee verder.’ Christophe mocht naar de verkeersadvisering, voor haar een nuttige leertijd. Ze leerde hoe je heel planmatig een meerjarenbeleid voor infrastructuur neer kan zetten. ‘In die tijd begonnen mijn feminisme en activisme te ontwaken. Zo had ik besloten om na mijn huwelijk mijn eigen achternaam te houden. Ik wilde doorwerken als we kinderen zouden krijgen. Verder werd ik steeds feller als collega’s daar raar op reageerden. Zeker toen het hoofd personeelszaken zei ‘ach, Mariëtte, die vrouwen willen helemaal niets’. Ik kwam in actie hield in Amsterdam een enquête onder alle vrouwen die bij het korps werkten en die het korps verlaten hadden. Daar kwam uit dat de meesten graag wilden blijven werken, carrière wilden maken, bij de ME, honden en paarden wilden maar dat de voorzieningen ontbraken. Als je kinderen krijgt, moet je als moeder of vader deeltijd kunnen werken. Of

als je weg bent gegaan wegens jonge kinderen, zou je toch herintreder moeten kunnen worden. Je diploma heb je gehaald en dat blijft.’

MEER VROUWEN Amsterdam was in die tijd heel erg onrustig, met dreiging van RAF terrorisme, krakersgeweld en de Kroning. Eigenlijk was er een soort stadsoorlog gaande. ‘Ik mocht niet bij de ME, dat was niets voor vrouwen. Ik ben stiekem toch een keer gewoon meegegaan, want ik wilde zelf zien wat er gebeurde. Vergat ik het dopje van het gasmasker af te doen en stortte haast bewusteloos neer,’ lacht Christophe. Het was de tijd dat het rapport Verander de Amsterdamse politie uitkwam. Christophe: ‘Als korps moesten we met onze tijd mee. Ik kreeg de

‘Ik werd steeds feller.’ opdracht om meer vrouwen binnen te halen. Een korps met maar vier procent vrouwen kwam niet overeen met de diverse samenleving. Dat wilde ik samen met vrouwen én mannen doen, vandaar de naam van de werkgroep Savroma (Samenwerking vrouwen en mannen). Immers zonder mannen kun je toch niets bereiken in een korps waar vooral mannen de dienst uitmaken. De ervaring die ik bij verkeersadvisering opgedaan had, kwam goed van pas. Wij schreven bewust een hele korte noti-

tie, zodat het projectbureau, dat tussen ons en de korpsleiding zat, niets meer kon samenvatten. We streefden naar 25 procent vrouwen in de executieve rangen in 1995 en gingen voor alle rechten.’ Je moet dan denken aan deeltijd werken, mogelijkheden om her in te treden, extra opleidingen, toegang tot functies als hondengeleider en ruiter en meer vrouwen binnen het recherchebolwerk.

UITDAGING Christophe vertelt verder: ‘De korpsleiding nam onze notitie niet aan. Ik schreef weer een protestbrief. Jullie hebben me deze rol gegeven, je moet vertrouwen hebben in de expertise van onze groep. Ik accepteer deze weigering niet, adviseer een heroverweging en wil dit ook toelichten.’ Zij mocht met haar werkgroep bij de korpsleiding komen. Toevallig volgde Christophe in dezelfde periode een managementcursus voor vrouwen en kon het gesprek met haar medecursisten oefenen. Ook wist ze dat twee mannen uit die vergadering haar zouden helpen, waaronder haar eigen verkeersbaas, een progressieve man. ‘Die middag was ik al mijn stukken vergeten, gelukkig had ik flap-overs. Ik ben maar meteen naast de grootste uitdaging, de hoofdcommissaris, gaan zitten: ‘mag ik met uw stuk meekijken?’ vroeg ik hem. Hij moest wel gedacht hebben. Maar het lukte! De originele notitie van de Savromagroep werd in haar geheel aangenomen. Alles wat verboden voor vrouwen was, werd met dat besluit opgeheven. Ik ging zingend op de fiets terug naar de werkgroep.’

WITTE KLAS Christophe merkte al snel dat ondanks alle vers verworven rechten, de werving en selectie nog niet klopten: ‘Dan heb je toch nog een hele klas vol witte mannen.’ Ze vertelde dat tegen de hoofdcommissaris en werd ter plekke benoemd tot chef personeelsvoorziening: ‘Als jij het zo goed weet, ga het dan maar zelf doen.’ Christophe kreeg het budget en mocht reclamecampagnes regelen. ‘We hebben alles veran-

pagina 8

derd en richtten ons niet alleen op vrouwen maar ook meteen op allochtonen. In drie jaar tijd liep het percentage op van 4,7 naar 11,7. Hoe we dit deden? Je moet er constant aandacht aan geven, laten weten wie je zoekt en waarom, relaties opbouwen. Zo gingen we naar de huishoudbeurs waar vrouwen met hordes binnen kwamen. Mannen weigerden we tijdelijk. Ik kwam jaren later mannen tegen die uiteindelijk wel bij de politie kwamen maar die het me nog steeds kwalijk namen. Toch is het mooi gelukt om meer vrouwen en allochtonen bij Amsterdam te krijgen. Daar ben ik heel trots op.’ Momenteel zit Amsterdam aan 33 procent vrouwen (executief) en heeft de meeste allochtonen van alle eenheden. De emancipatiespirit zit daar nog steeds, hoewel door landelijke centralisatie weer veel initiatieven zijn doodgebloed. Gelukkig is Bouman duidelijk in wat hij wil: 25 procent minimaal in elke nieuwe lichting politiemensen. Hij voelt, volgens Christophe, wat we allen zouden moeten voelen: zonder vrouwen en mensen van een andere komaf gaan we het niet meer redden in deze samenleving en loopt onze legitimiteit gevaar. ‘Ik hoop dat zijn opvolger van hetzelfde hout gesneden zal zijn en zich duidelijk zal committeren aan een gevarieerde samenstelling van het korps.’

per week. Eerst moest deze politiechef nog wel de discussie aan om leiding te mogen geven in deeltijd. Het volgende taboe. Dat je met twee mensen één baan kon doen, was destijds nog uit den boze. En dat je niet fulltime aanwezig was… helemaal moeilijk, zeker als leidinggevende. In 1993 was Christophe hoofd Bureau Organisatie in deeltijd en betrokken bij

reorganisatieproces in 1993 en 1994 doorlopen: alle mensen kregen een andere naam en soms een andere plek. We hadden 1.600 bezwaren. De laatste ingewikkelde casussen werden door Nordholt, samen met Leen van der Linden, namens de vakbonden, op een zondagmiddag met een goed glas wijn gezamenlijk afgetikt en besloten.‘ ‘Je hebt voor leiderschap aan mensen en operationele sturing twee functionarissen, de wijkteamchef en de, zeg maar, meester in het vak. Nu anno 2015 is dat de teamchef en de operationeel expert. We merkten al snel dat mensen toch willen horen bij groepjes van twintig. Zo ontstond er van onderop de zorginspecteur die naast de operationele sturing ook het persoonlijke wel en wee van de individuele mensen konden bijhouden en coachen. Les was toen al dat je niet alleen op het vak stuurt, maar dat je ook bezig bent met persoonlijke aandacht en zorg.’

Tweelingbaan was nieuw fenomeen.

DEELTIJD Inmiddels was Christophe begin dertig en aan kinderen toe. Stoppen met werken was voor haar geen optie. Ze hoorde dat een ambtenaar bij het ministerie een deeltijdnotitie schreef en stapte op hem af: ‘U moet wel opschieten want ik ben 32 en wil kinderen. Ik heb deze meneer zes weken gestalkt. Ook heb ik een kamerlid benaderd.’ De regeling voor deeltijd werken bij de politie kwam er doorheen en nog geen twee weken later was ze zwanger. Vervolgens werkte Christophe zestien jaar, drie dagen

pagina 9

hoe de organisatie er in de toekomst uit zou moeten zien. Ze werd gevraagd als hoofd Personele Ondersteuning, een dienst met 150 mensen. Dat mocht in drie dagen per week. Haar eigen team wilde haar niet kwijt, dus werd in een middag een fusie tussen bureau Organisatie en Personele Ondersteuning beklonken. De Dienst P en O was geboren. Hoe deed ze zo’n functie in deeltijd? ‘Ik was gewoon altijd bereikbaar en beschikbaar, en woonde een deel van de week op kamers in Amsterdam.’

VAKMEESTER De regiovorming in 1992 en 1993 was de grootste uitdaging. Tegelijkertijd wilden Eric Nordholt en Jelle Kuiper, de toenmalige bazen, een totale remake en diepgaande innovatie van de organisatie, met een nieuw functieraster van 1.200 mensfuncties naar 52 rasterfuncties, de voorloper van het huidige LFNP, resultaatsturing en veel minder chefs. Christophe: ‘We hebben het hele

VERPULVERING Ze vervolgt: ‘Eric Nordholt en Jelle Kuiper (red: overleden in 2011) zetten vanaf 1987 in zeventien jaar een heel goed uitvoerbaar masterplan voor Amsterdam neer: flexibele teams, een wijkagent (buurtregisseur) op vijfduizend mensen, een logisch concept rond resultaatsturing. Ook kon je horizontaal groeien: je werd senior of programmaleider omdat je meester in je vak was. Dit zie je gelukkig ook terug in het realisatieplan van de nationale politie. Verder hadden we de korpswaarden: integer, rechtvaardig, streng als het moet maar liefdevol als het kan. Geen enkel politiekorps in de wereld had de waarde liefdevol. Daar ben ik zeer trots op.’ Christophe merkt op dat er weinig nieuwsgierigheid lijkt te zijn naar de good practices van die tijd, ‘terwijl wij toch hebben bewezen dat we een professioneel en modern politiekorps hadden gecreëerd.’ Desondanks gelooft zij wel in de nationale politie: ‘Het grondplan komt

mij heel bekend voor, we kunnen er zeker 15 jaar mee vooruit.’ Alleen over het afschaffen van de bisschopstoelage valt zij. Volgens haar moet je die toelage zien als bezielingstoelage. Je borgt zo de buurtregie, het wijkagentschap en het mensmanagement, iemand is dag en nacht beschikbaar en bereikbaar voor zijn wijk of voor haar mensen en wordt daarvoor ook met die toelage gewaardeerd. ‘Je ziet dat zonder deze waardering mensen weer meer op de automatische piloot gaan. Alles verpulvert,’ aldus Christophe.

de vrouw als voor diegene die voor jou wilde gaan. Bij het aantreden van Bernard Welten was er voor Christophe geen plaats meer in de korpsleiding. Je ziet dat het nog steeds pijn doet dat zij het korps Amsterdam in 2004 verlaten heeft. Christophe hierover: ‘Nu elf jaar later is dat een verwerkte maar toch nog

vorm van gezinsgerichte rechercheteams die samen met de wijkagenten en de lokale netwerken optrekken en de jeugd-, zeden- en huiselijk geweldszaken afhandelen. Dat is nieuw vakmanschap: met elkaar werken aan een probleemgezin, dan wel een problematische stalking of kinderpornozaak met kwetsbare slachtoffers. Beschermen, begrenzen en bekrachtigen de hoofdtermen voor de nationale politietaak passen vooral bij een gezinsgerichte aanpak in de wijken...

Kaderdagen 24 en 25 september

Vertrouwen voorop

‘Ik paste niet in het mannenplaatje’

JALOEZIE De volgende stap in haar loopbaan: Christophe komt deeltijd in de Amsterdamse korpsleiding terecht: ‘Achter mijn rug werd gezegd dat ik nog geen Dam had schoongeveegd. Al het andere verschil dat ik gemaakt had, werd maar met moeite gezien, paste niet in het mannenplaatje.’ Het nieuwe vrouwelijk lid ervoer jaloezie en afgunst bij anderen, maar ze vond het belangrijk dat er in ieder geval één vrouw in de korpsleiding was. ‘Mijn chef Jelle Kuiper heeft veel moeten argumenteren, vooral bij het ministerie, om überhaupt mij toe te mogen laten. Hij was een politiegoeroe op het vak, maar toen hij zich hard maakte voor mij, werd hij als het ware niet serieus genomen: zo ziet angst voor iets ‘anders’ er dus uit. Ik heb veel bewondering voor Jelle Kuiper. Hij is een van de beste naoorlogse visionaire politiechefs geweest. Van mij zei hij altijd: ‘Ik stop je weg in een lade en dan ben je er ineens weer.’ Maar op een gegeven moment ging hij goed naar me luisteren en we zijn elkaars leermeester geworden. We hadden namelijk dezelfde visies en ik kon maken waar hij over droomde. Maar toen had ik al heel veel jaren met hem in de clinch gelegen over allerlei onderwerpen. Ook dat vind ik heel knap, dat hij gewoon de knop kon omzetten. Dat hij mijn talent en kunde zag en mij ook positioneerde. Dat werd natuurlijk weer meteen gemarginaliseerd; voor mannen mocht je je hard maken, voor een vrouw was dat altijd link, zowel voor

pijnlijke herinnering. Gelukkig heeft een vrouwelijke chef mij weer een uitdaging gegeven, Ineke Stam van de Politieacademie.’ De jaren die volgden zowel op de Politieacademie als de zeven jaar dat zij programmaleider Huiselijk Geweld was, waren goede jaren.

GEZINSGERICHT Huiselijk geweld is een onderschoven kindje bij de politie. Met huiselijk geweld als bakermat van al het geweld in de samenleving heb je nota bene gemiddeld vijftig doden per jaar. Als je bedenkt dat het enorm veel criminaliteit zou schelen, als je een veilig thuis voor kinderen zou hebben. Huiselijk geweld is een high impact crime maar staat na tien jaar, niet meer bij de prioriteiten en dat kan Christophe niet bevatten. Dat is volgens haar echt ‘korte termijn mannendenken’. ‘Het mag niet als thema versnipperen en moet op de kaart blijven,’ adviseert zij. In de

Net zoals opnieuw en langdurig vrouwen en allochtonen blijven werven en proberen binnen te houden. ‘Voor de vierde keer in mijn loopbaan mag ik de laatste maanden dat ik werk, dit proces weer aanjagen. Zeven jaar geleden is een klas zij-instromers gestart: 24 vrouwen die iets moesten doen om het percentage vrouwen in de leiding te versterken en te vermeerderen. Om de monocultuur te beïnvloeden en anders leiding te geven. Onlangs is de 24ste vrouw uit dit klasje vertrokken. Wij, de politie, hebben dus deze goed opgeleide vrouwen die graag bij ons wilden werken en dat ook geprobeerd hebben te doen, niet binnen kunnen houden. Binnen zeven jaar waren ze allemaal verdwenen. Hopelijk hebben we nog als een blauwe trampoline gewerkt; de meesten hebben een goede baan gevonden. Maar het is niet okay! En dan ook nog alle collega’s van een andere komaf: veel te veel collega’s houden het voor gezien en verlaten teleurgesteld en uitgeput van het onbegrip de politie. Shame on us!’ ‘Ik heb geleerd in de afgelopen 44 jaar dat verbinding maken, nieuwsgierig zijn, van mensen houden en aandacht geven de grondpeilers zijn van elke vorm van samenleven, ook binnen de politie. Als afscheid ga ik een voorstelling geven in een theater in Leusden. Het thema is L.A.K. aan alles en de goede verstaander snapt waar dat voor staat. Mag ik hopen,’ grijnst ze.

pagina 10

Ruim 35 kaderleden bezochten de kaderdagen op 24 en 25 september in Wageningen. Landelijke ontwikkelingen, berichten van de ondernemingsraden en de kenniskringen passeerden de revue. Het thema vertrouwen was de rode draad voor de tweede dag. Jan Nap, lector bij de Politieacademie, zorgde voor de inleiding.

pagina 11

VMHP werkt hard aan jouw belang Voorzitter Sanna Eichhorn nam de kaderleden mee in het proces waarin de vakbonden zich momenteel bevinden (zie verder pagina 5). Een spannende periode waarin nog veel onduidelijk is en doorgenomen moet worden. Verder zijn scenario’s besproken die aansluiten op het loonakkoord dat het kabinet met verschillende vakbonden heeft gesloten. De FNV heeft een zaak aangespannen. Mocht de FNV dat winnen, dan neemt het belang van het aantal leden toe en zou het sectormodel zijn laatste tijd gehad hebben. BIJEENKOMSTEN Daarnaast kwamen de nationale reorganisatie en die bij de Politieacademie aan de orde. Ook koppelden de vertegenwoordigers van de afdelingen belangrijke zaken terug. Zo vond een aantal geslaagde bijeenkomsten plaats, zoals de Algemene Vergadering op de Hoge Veluwe georganiseerd door de afdeling Oost-Nederland en een lezing bij de afdeling Zuid. Bij deze lezing zette Jan Jaap de Ruiter uiteen hoe de politie om zou kunnen gaan met jihadisme binnen en buiten de organisatie (zie vorig nummer). Verder moesten verschillende, interessante themabijeenkomsten afgelast worden wegens te weinig deelnemers. Mogelijk komt dit door de vergader- en/of werkdruk die leden belemmert zich op te geven. In het najaar worden weer nieuwe pogingen ondernomen. De afdelingen gaan ook aan de slag met hun eigen afdelingsvergadering voor het najaar.

KENNISKRING INTERNATIONAAL In dit nummer kun je van alles lezen over de activiteiten van de Kenniskring Internationaal die hebben geleid naar bijvoorbeeld Lissabon en Warschau. Deze kenniskring bericht onder andere over de situatie in het Zuiden. Zo is het voor Portugal bijna niet (meer) mogelijk om invulling

NIEUW Afdeling Noord-Holland heeft een nieuwe voorzitter namelijk Onno Kas en een nieuw algemeen bestuurslid Marianne Dubbeld.

te geven aan mondiale solidariteit. Ook komt de positie van de Spaanse politiebonden steeds meer onder druk te staan. Interessant om te weten is dat dit najaar in Praag een nieuw Eurocop-bestuur gekozen wordt. Eurcop staat voor European Confederation of Police en is de stem voor de politievakbonden in Europa.

KENNISKRING ZIJ-INSTROMERS Zo’n 150 deelnemers bezochten het congres Conspire2Inspire op 19 juni. Deze bijeenkomst krijgt een vervolg (zie verder pagina 16). Cees Sprenger heeft aangeboden onderzoek te doen naar de effecten van dit congres. Verder wordt er gewerkt aan: • een nieuw congres waar meer mensen, in het bijzonder leidinggevenden, uit de organisatie kunnen deelnemen; • een databank op internet waarin de deelnemers elkaar snel kunnen ontmoeten; • contact met de media om in een soort spelvorm leidinggevenden en zij-instromers hun grenzen en werkvormen te laten ontdekken.

KENNISKRING MEDEZEGGENSCHAP I.O. Deze kenniskring is nog in ontwikkeling. Roel de Raad heeft zich al beschikbaar gesteld om hiermee aan de slag te gaan.

COMMISSIE POSTACTIEVEN Op woensdag 7 oktober vindt de jaarlijkse postactievendag plaats. Het thema is duurzaamheid. Een sfeerimpressie hiervan tref je op pagina 14 in dit blad al aan.

CENTRALE ONDERNEMINGSRAAD De samenwerking met de afdeling Bedrijfsvoering is verbeterd. Zo betrekt het ministerie de Centrale Ondernemingsraad (COR) al in een vroeg stadium bij het opstellen van de politiebegroting.

HOOFDBESTUUR De inzet van de VMHP bij de Landelijke Actiegroep (LAC) wordt zeer gewaardeerd. De VMHP verzorgt relatief een groot aandeel in deze actiegroep. De huidige maatschappelijke en nationale situatie, zoals vluchtelingen, internationale spanningen en permanente bewaking, vereisen eigenlijk rust binnen de politie. De politiek wil graag tot een oplossing komen om daarmee de inzet te garanderen. Mede tegen deze achtergrond is gekozen voor de inzet van een verkenner in het conflict met de minister.

OPVOLGER VOORZITTER Op 2 oktober stelt de werkgroep een procesvoorstel in het hoofdbestuur aan de orde. De onduidelijke rechtspositio-

pagina 12

nele situatie van de eventuele kandidaten bemoeilijkt de werving.

CENTRAAL BESTUUR CMHF Binnen het bestuur van de overkoepelende organisatie CVP hebben enkele mutaties plaatsgevonden. Er is nog plaats voor een aantal plaatsvervangers. De CMHF heeft een nadrukkelijke rol gespeeld in dit (belangrijk) proces.

ZORGVERZEKERING Uit de Europese aanbesteding is zorgverzekeraar CZ gekomen. Daarmee wordt het contract met CZ voor vier jaar afgesloten.

BIJDRAGE ZORGVERZEKERINGSPREMIE Deze tijdelijke bijdrage van € 20 zal, zoals afgesproken en bekend, per 31 december beëindigen.

STICHTING WAARDERING ERKENNING POLITIE (WEP) Deze stichting heeft tot doel de waardering en erkenning voor politiemensen te bevorderen. Oud korpschef Rookhuyzen is voorzitter en oud bestuurslid NPB Van der Pol is secretaris van deze stichting. Op verzoek van de nationale politie is deze stichting momenteel bezig met een protocol voor regionale verenigingen en gepensioneerden.

Vertrouwen verbindt ons Op vrijdag 25 september sprak Jan Nap met ons over vertrouwen. Hieronder lichten we een paar zaken uit zijn inleiding toe. Wat maakt dat vertrouwen zo'n thema is geworden? Kennelijk maken we ons zorgen. We hebben het gevoel dat het vertrouwen afneemt en dat we daarmee iets verliezen dat onmisbaar is voor ons samenleven. Ook voor ons samenleven en samenwerken in organisaties. Er zijn incidenten, denk aan een symbolisch incident als het gesjoemel van Volkswagen, die dat gevoel versterken. En in onze organisaties bedreigen schaalvergroting en de aanpak van de reorganisatie ook het vertrouwen. Maar wat is nu vertrouwen? Daar is niet zomaar een makkelijk antwoord op te geven, maar het heeft te maken met het vermogen om te geloven dat ‘de ander’ het goed met je voorheeft. Zonder dat je grip hebt of de ander voortdurend in de gaten moet houden, kun je ontspannen zijn. Vertrouwen is een onzichtbaar bindmiddel of fundament dat het samenleven en samenwerken mogelijk maakt. Daarbij gaat het er niet alleen om dat je als mens het goed met de ander voor hebt, maar ook dat je erop vertrouwt dat de ander net als jij uit is op het leveren van goed (politie) werk en in staat is om beloftes waar te maken. Vertrouwen in de vakmens. De wens om te beheersen, volledig zicht te hebben op wat de ander doet, staat op gespannen voet met vertrouwen. Vertrouwen is een noodzakelijke voorwaarde om de ander ruimte te gunnen. Professionele ruimte kan niet Jan Nap, lector bestaan zonder vertrouwen. Je Politieacademie

pagina 13

kan je het niet organiseren. Het idee van georganiseerd vertrouwen is eigenlijk onzin. Vertrouwen kan je niet maken of organiseren. Vertrouwen volgt de logica van de gift. Je kan het schenken, aanbieden, ontvangen. Opeisen kan niet. Je kan je wel betrouwbaar tonen. Dat helpt.

WAAGSTUK Maar het gaat niet altijd goed. Wij mensen zijn niet altijd vertrouwen. Dan komt de vraag: wat te doen als het vertrouwen geschonden of beschaamd is? Lukt het ons dan om het vertrouwen terug te brengen? Dat vraagt spijt en de bereidheid ter vergeven. En natuurlijk kan het ook naïef zijn om je vertrouwen te schenken. Dat weet je voor jezelf als voor geen ander. Je moet als het ware ook een visie op het kwaad hebben, begrijpen dat er ook rotstreken worden uitgehaald. Dat we soms stiekeme dwang hanteren of manipuleren. We zijn net mensen. En als de ongelijkheid groot is, zoals bij bewaker en gevangene, is het naïef om te denken dat de relatie op vertrouwen gebaseerd kan zijn. Als de belangen te strijdig zijn en strijd onontkoombaar is, is het toch belangrijk om waar mogelijk en zo snel mogelijk weer te bouwen aan vertrouwen. Dat is ook de les van Mandela geweest. Vechten als het moet, verbinden als het maar even kan. Samenleven niet zonder het waagstuk van vertrouwen. De politie speelt een belangrijke rol bij het bouwen aan vertrouwen in de samenleving. Zeker nu is dat een belangrijke opgave. Misschien is het een idee om te werken met het begrip vertrouwen laatste politie contact, in plaats van tevredenheid laatste politie contact. Dat gaat teveel uit van burgers als klanten. Hebben we in het laatste contact het vertrouwen versterkt of verzwakt. Voor een politie die zegt vertrouwen te wekken in de wijze waarop ze resultaten boekt, is dat een belangrijke vraag. Een vraag die ieder voor zich, op elk niveau kan stellen.

De traditionele bordesfoto.

De inleiders kregen bij de aanwezigen een

aandachtig gehoor. De inleidingen waren

De postactievendag is bij uitstek de gelegenheid om de contacten weer aan te halen

dan ook indrukwekkend en soms behoorlijk

verrassend.

en nieuwtjes uit te wisselen.

Komt het wel goed met onze planeet? De postactievendag was weer als van ouds. Veel deelnemers, waaronder ook ‘jongeren’ die gebruik maken van de 18-maanden-regeling, kregen volop de gelegenheid om contacten te leggen en bij te praten met collega’s die ze soms jarenlang niet gezien hebben. Ook het gastvrije Huis ’t Velde was er klaar voor. En uiteraard had de commissie weer een inhoudelijk actueel en interessant programma met excellente inleiders. VMHP-lid Evert Onink doet verslag.

N

a de opening door dagvoorzitter Joke Schake is het woord aan Reinier van den Berg, bij iedereen bekend als weerman. In een indrukwekkende presentatie legt Van den Berg de basis voor het thema van deze dag: Duurzaamheid. Hij neemt de aanwezigen mee in de bijzonderheden van de klimaatverandering, de effecten hiervan op ons huidige en toekomstige leven, de uitdagingen waar de mensheid voor staat, en wat ‘we’ eraan kunnen doen. Is het economie versus ecologie, of kunnen beide elkaar versterken, is een van zijn vragen.

ZORG OM UITSTROOM VMHP-voorzitter Sanna Eichhorn en

erelid Koen de Maat brengen vervolgens de collega’s op de hoogte van de problematiek van de cao, het loonruimteakkoord, PZP en de ontwikkelingen bij de nationale politie en in pensioenland. Eichhorn spreekt vooral haar zorg uit over de te verwachten grote uitstroom (18.000 – 21.000 medewerkers) en de daaraan verbonden uitdaging voor de Politieacademie om de instroom te reguleren en tegelijkertijd de uitdaging voor het korps om te zorgen voor een duurzame inzetbaarheid van de ouderen, die geen gebruik meer kunnen maken van een regeling en tot hun 67e moeten doorwerken. Eichhorn: ‘We maken ons geen zorgen over de collega’s die

Maurits Meijers: ‘Niet alles wat als groen wordt voorgespiegeld, is ook echt zo

Na de lunch en de gebruikelijke bordesfoto geeft Ben Westenburger, architect in Middelburg, ons een kijkje achter de schermen van de bouwwereld, met de nadruk op de huidige ontwikkelingen van intensieve samenwerking in de gehele bouwketen. Daardoor kan de duurzaamheid in de bouw sterk verbeteren. ‘Niet alleen nieuwbouw, maar vooral ook het herbestemmen en verbeteren van bestaande gebouwen kan veel bijdragen aan een duurzame en energie-neutrale bouw.’ De bij de lezing behorende filmpjes staan binnenkort op onze website.

milieuvriendelijk.’

GROENE KWESTIE

nu geen functie meer hebben, want straks hebben we legio vacatures.’ De Maat prijst de steeds transparantere houding van het ABP, maar maakt zich zorgen over de daling van de langetermijnrente, waardoor ook de dekkingsgraad van het ABP daalt en we dus nog jaren achter blijven lopen. Ook de wijziging van loonvolging naar prijsvolging zal voor de gepensioneerden niet positief uitvallen.

Laatste inleider is een relatieve jongeling. Maurits Meijers is onderzoeker politicologie in Berlijn. Zijn stelling is ‘De groene kwestie is niet zwart-wit’. Met diverse voorbeelden op de domeinen mobiliteit, wonen en financiën laat hij zien dat niet alles wat als duurzaam wordt voorgesteld ook echt duurzaam is. ‘De elektrische auto heeft wel een lage CO2-uitstoot, maar de productie van de auto en de batterijen zijn niet zo milieuvriendelijk, de stroom

pagina 14

pagina 15

wordt nog steeds voor ruim 80 procent opgewekt met fossiele brandstoffen, en we hebben een stikstofdioxideprobleem dat nog nooit echt benoemd is.’ Na een interessante discussie over enkele pittige stellingen kan dagvoorzitter Schake de dag afsluiten met de constatering dat we weer een prachtige bijeenkomst gehad hebben en voldoende stof tot nadenken hebben meegekregen. In de volgende editie volgt meer.

De Commissie Postactievendag in de huidige samenstelling. V.l.n.r.: zittend: Hans Kamphuis, Joke Schake en Bob Nagel. Staand: Klaas de Vos en Herman Wiltink.

De volgende postactievendag is op donderdag 13 oktober 2016. Het thema is dan Onderwijs, waarbij niet alleen de Politieacademie onder de loep genomen wordt.

spireren voor een politieorganisatie die toegerust is op de uitdagingen van deze nieuwe tijd. Een politieorganisatie die je hart sneller doet kloppen, omdat jouw talenten en missie worden ingezet voor de maatschappelijke bottlenecks die er echt toe doen. Conspireren heeft in het Nederlands vaak een negatieve bijklank, iets samenzweerderigs, iets waar anderen niet bij mogen horen. Mijn collega Anna Garghetti, Italiaanse van origine, gaf de term echter een compleet andere lading vanuit het Italiaans: conspirare, ofwel samen ademen. Met name zij-instromers zijn de laatste jaren druppelsgewijs de politieorganisatie binnengekomen. Zij hadden de opdracht om met een kritische blik de organisatie te bekijken en al werkende in de praktijk met verbetervoorstellen te komen.

HART In die praktijk pakt het vaak anders uit, dat behoeft geen uitleg meer. Het boek De gekooide recherche van ex-(zij-ingestroomd) collega Michiel Princen gaat over de kwaliteit van de huidige opsporing, de interne cultuur en leiderschap, maar ook toont het feilloos welke beren je op je weg vindt als gepassioneerde kritisch denkende zij-instromer binnen de politie. Princen toont aan hoe belangrijk het is dagelijks de dialoog met jezelf aan te gaan om die bevlogenheid te

houden als professional. Vernieuwing in een organisatie lukt je niet door iets in een projectmanagementprogramma als Prince2 te zetten en dan te geloven dat het werkelijkheid wordt door je stafmensen met strak in de leer zijnde controllers aan mijlpalen te houden. Hoe vaak heb ik het oorspronkelijk projectplan niet het doel zien worden in plaats van het

K

N E N IS K

ERS •

lectors en trajectbegeleiders. Allen met maar één doel: samen con-

M

een: honderden zij-instromers, rechercheurs, agenten, docenten,

S -I N T R O

In een bijna spirituele setting kwamen we 19 juni in Amersfoort bij-

G • Z IJ

CONSPIRE 2INSPIRE

N RI

middel. De angst regeert. Van het pad geraakte projectleiders denken ‘hoe kan ik mijn resultaten zo verantwoorden dat het prima in het resultatenplaatje past, en het toch lijkt of we het doel hebben behaald.’ Een papieren resultaat, want op de werkvloer gaat alles op oude voet verder.

VERLICHTING Ook het recente promotieonderzoek van bestuurskundige en filosoof Wouter Landman leert dat het een illusie is dat de bestaande ‘blauwe patronen’ zonder meer van ‘bovenaf’ maakbaar zijn. Landman biedt weliswaar geen oplossing, maar de geschiedenis, onder meer de verlichting, leert ons dat echte verandering komt doordat gepassioneerde mensen die dagelijks met de poten in de modder de nieuwe uitdagingen met eigen ogen zien, boos worden en het anders gaan doen, en dan nog één en dan nog één... Wars van hiërarchische onnatuurlijke structuren, gevoed door een gezamenlijke missie. Noem het revolutie, noem het hoe je wilt. Wij kozen voor een positieve benaming: conspireren. Een zoektocht naar mensen die niet afwachten, maar experimenteren, pionieren en vooral doen. En vergis je niet: dit zijn niet alleen hoogopgeleide zij-instromers. Steeds meer collega’s, hoog- en laag opgeleid, lang en kort bij de politie, hoog en laag in rang, ontwikkelen zich, en vinden de passie terug van waaruit zij ooit bij de politie kwamen. Zij

pagina 16

proberen voet aan de grond te krijgen met hun ideeën om de politie tot grotere hoogten te brengen.

VAKMENSEN Zo vonden wij Jan van der Meer, brigadier in Amsterdam die de ‘Challenge Days’ ontwikkelde om meer openheid en begrip te creëren op de werkvloer. Of Bas van Tol, commissaris en ouddistrictschef die als experiment Agile toepast binnen de politie. Agile betekent letterlijk lenigheid en is een manifest dat onder andere het principe van ‘learning by doing’ volgt. Pas door te handelen, fouten te maken, successen te boeken, leer je welke handelwijzen werken en welke niet. Agile werkt zonder schotten, iedereen van werkvloer, tot beleidsmaker of externe deskundige werkt in teamverband. Ieder van-

uit zijn eigen specifieke expertise. Nog een voorbeeld: een groep zij-instromers met ICT-achtergrond bij onder andere IBM, buigt zich over een platform met Linkedin-functie, om vakontwikkelingen te delen en om iedereens expertise beschikbaar te stellen voor collega’s in het hele land. Het is slechts een handjevol initiatieven van collega’s die durven te pionieren. Niet door ons (want sommigen

De politie tot

BAN DOORBREKEN Deze passie proberen wij te verenigen in onze conspiracy. Met als doel om als een alchemist iets moois en krachtigs te ontsteken voor de hele organisatie. Of zoals Anna Garghetti het noemt: wij willen het kind zijn dat tot het publiek roept dat de keizer helemaal geen kleding draagt, zoals in het sprookje van Hans Christian Andersen. Het sprookje over de ijdele koning, die zich laat wijsmaken dat hij kleren draagt die alleen voor slimme mensen zichtbaar zijn. Om daarna even trots als naakt de straat op te gaan. Zijn hovelingen en onderdanen bevestigen hem in zijn waan. Totdat een kind de ban doorbreekt en iedereen ziet wat er zich werkelijk afspeelt.

grotere hoogten brengen waren al lang bezig voor wij ook maar nadachten over conspireren) maar vanuit hun gedrevenheid of (spirituele) missie, afhankelijk vanuit welk oogpunt je kijkt.

Er staan nog talloze events op touw dus houd de website van de VMHP in de gaten. Wil je aansluiten met jouw idee, meeconspireren of heb je zelf een leuk plan of wil je meer informatie over de Kenniskring Zij-instromers? Mail dan [email protected].

RECTIFICATIE Belangenbehartiging verloopt via [email protected]. Op pagina 2 en 9 van het vorige Blauwtje/VMHP-Nieuws staat dit per abuis incorrect. Belangenbehartiging verloopt dus niet via het bestuur van jouw afdeling maar centraal via dit mailadres.

pagina 17

Van 7 tot en met 10 juli bracht de Kenniskring Internationaal

civiele politietaak uitvoert op het Portugese platteland. Jan Dikkers en Willy Valckx doen hierover verslag.

H

Remilitarisering Guardia Nacional Republicana

et bestuur van de APG/GNR laat er geen gras over groeien. Al meteen bij de lunch wordt het hot item van de aanstaande remilitarisering aangeroerd. Het personeel van de GNR wordt stringenter teruggebracht onder het militair statuut. De APG/GNR (en de andere vakbonden van de GNR) - met ondersteuning van de VMHP en Eurocop - is jarenlang bezig om onder het militair statuut vandaan te komen. Des te verwonderlijker dat de Portugese regering nu een nieuw statuut voor de GNR op tafel legt, waarbij de APG/GNR eigenlijk weer terug is bij af: De GNR wordt geremilitariseerd! Jan en Willy spreken met António Bernardo Colaço, oud-raadsheer van de Hoge Raad van Portugal en de oprichter van de eerste Portugese vakbond, en met de voorzitter van de vakbond van de Portugese maritieme politie. De maritieme politie bestaat uit circa vijf honderd medewerkers en krijgt leiding van een admiraal van de Portugese marine, niet van een politiefunctionaris. Ook de maritieme politie wordt geremilitariseerd. Colaço overhandigt ons zijn conclusies van de derde conferentie van de maritieme politie.

IN STRIJD GRONDWET Hij kan er in de verste verte niet bij dat de Portugese regering de GNR en

gens hem helpen op meer druk op de Portugese regering te zetten om af te zien van deze ongrondwettelijke ontwikkeling.

EUROPEES CONGRES

‘A soldier is not a police officer,’ aldus oud-raadsheer António Bernardo Colaço hiernaast de voorzitter APG/GNR César Nogueira.

de maritieme politie stringenter terugbrengt onder het militaire statuut. In tijden van vrede en normale werking van de democratie geeft de Portugese grondwet aan dat de politie zorgt voor de binnenlandse veiligheid. Het ligt dan ook voor de hand dat de GNR, die op zich al in strijd met de grondwet, de politiezorg uitoefent op het Portugese platteland een rechtspositionele status verkrijgt die past bij een civiele politie, zoals in het meer dan overgrote deel van de landen van Europa. Idem geldt voor de maritieme politie. Hij fulmineert als door een horzel gestoken. Wat is veertig jaar na de

Anjerrevolutie het resultaat voor de publieke veiligheid en de ontwikkeling van de Portugese politieorganisaties? Remilitarisering! Een maand na ons bezoek stelt de raadsheer een nieuwsbericht van Euromil, de Europese organisatie van militaire vakbonden en daarmee zusterorganisatie van Eurocop, ter beschikking: A Soldier is not a Police Officer! Het bericht is te lezen op: http://euromil.org/soldier-not-policeofficer. Een te organiseren congres over deze remilitarisering met uitstraling naar de rest van Europa kan vol-

pagina 18

De volgende dag worden Jan en Willy door de voorzitter van de APG/GNR en enkele van zijn bestuursleden dieper meegenomen in het proces van remilitarisering. De komende week bespreekt de minister het conceptstatuut met de vakbonden van de GNR. Waarbij binnen de Portugese context ‘bespreken’ een eufemisme is van de eenzijdigheid waarop de minister de bonden benadert. Tijdens het VMHP-bezoek wordt er gefilosofeerd over het idee van António Bernardo Colaço. Hij wil een congres over deze remilitarisering organiseren en hoopt op uitstraling naar de rest van Europa. Zo komt er meer druk op de Portugese regering om af te zien van deze ongrondwettelijke ontwikkeling. Wie kunnen inleiders zijn? Denk aan sprekers uit de hoek van de Anjerrevolutie, Europarlementariërs, Eurocop-leden en hoogleraren Europees recht. Hoe wordt het congres onder aandacht van de Portugese pers en politiek gebracht? Het is hoe dan ook belangrijk om het congres onder de aandacht van Europa te brengen. Het moet breder bekend worden dat er binnen een

pagina 19

democratische Europa nog steeds landen zijn waar de politietaak wordt uitgevoerd door militaire politie en dat deze politie stringenter onder militaire tucht wordt gebracht. Een ontwikkeling die overigens ook gaande is in Spanje met de Guardia Civil.

MUSEUM GNR ’s Middags wordt er een bezoek gebracht aan de nieuwe locatie waarin het museum van de GNR is ondergebracht. Het geeft een beeld van de ontwikkeling van de GNR sinds haar oprichting in 1352. In het muse-

•

de militaire politie die de

K E N NIS

Nacional Republicana (GNR),

IN G •

T E R N AT

remilitarisering van de Guardia

KR

IN

thema van dit bezoek is de

Twinningproject Portugal

N A AL

ningpartner APG/GNR. Het

IO

weer een bezoek aan haar twin-

um wordt duidelijk dat de GNR er is, zoals haar volledige naam - Guardia Nacional Republicana – veronderstelt, om de heersende machthebbers in de loop der tijden te beschermen. Dit verklaart veel van de ervaringen, die VMHP-leden Jan en Willy hebben opgedaan in het twinningproject met de APG/GNR. Het blijft wonderlijk dat na de Anjerrevolutie - waarbij afscheid is genomen van dictatoriale machtshebbers en een democratie naar Europees model is ingevoerd - geen afscheid is genomen van de GNR en deze ‘guardia’ niet werd vervangen door politie. Het gevoel dat er een bezoek is gebracht aan een militair- en niet aan een politiemuseum overheerst.

AMBASSADE

Govert Jan Bijl de Vroe, nieuwe ambassadeur in Portugal

Zoals gebruikelijk brengen Jan en Willy een bezoek aan de Nederlandse ambassadeur in Lissabon. De heer Henk Soeters is wegens zijn pensionering vervangen door de heer Govert Jan Bijl de Vroe. Tijdens de lunch in de residentie worden de ambassadeur en zijn echtgenote bijgesproken over het twinningproject en de aanstaande remilitarisering van de GNR. Een luisterend oor wordt ervaren en de heer Bijl de Vroe maakt de nodige aantekeningen. Bij het afscheid wordt duidelijk dat zij vervolgbezoeken van de VMHP op prijs stellen.

N A AL

deelnemen, zorgt voor de lobby in Brussel.

E

uropa beslist over veel veiligheids- en werkgelegenheidsvraagstukken. Eenmaal door Europa besloten, moeten de lidstaten dit invoeren. Zo ook Nederland. Als VMHP vinden we het dan ook onmisbaar om op dit niveau aangesloten en in beeld te blijven. Het Eurocop Political Report 2012-2015 biedt een mooie samenvatting van wat we met elkaar op Europees niveau al bereikt hebben en nog van plan zijn. Eurocop zorgt voor netwerken, voorlichting en beïnvloeding rond en van onderwerpen die voor politiemensen relevant zijn. Onze boodschap moet gehoord worden, aldus Eurocop. Twee issues die prioriteit krijgen in deze lobby, zijn: • gezondheid en veiligheid; • sociale rechten bij de politie. Bovendien is er een visie ontwikkeld voor 2025: Law enforcement and politicians act in an environment of greater mutual respect and understanding; Police forces across Europe have established the skills and platforms to effectively and efficiently tackle increasingly transnational and virtual criminal activities; European governments have enabled and incentivised their law enforcement communities to deliver their services according to a European code of best practices in policing.

DATARETENTIE Rond de twee genoemde issues zijn de afgelopen jaren allerlei gesprekken gevoerd en bijeenkomsten gehouden. Zo kreeg Timothy Kirkhope, rapporteur Passenger Name Records, onderdeel van de Europese anti-terrorisme wetgeving, het eerste exemplaar van het Eurocop dataretentie rapport. Deze functionaris is het met Eurocop eens dat het cruciaal is dat autoriteiten, waaronder de politie, informatie hebben om zware criminaliteit te bestrijden.

INVLOED We worden steeds meer gevraagd te spreken op internationale bijeenkomsten en mee te werken aan rapporten voor het Europees Parlement, zoals over het voorkomen van radicaliteit. Verder lijken de nieuwe Europese Veiligheidsagenda van de Europese Commissie en de resolutie van het Europese Parlement over deze nieuwe veiligheidsagenda veel input van

Naast politieke spelers zijn media belangrijk voor een gedegen issuemanagement. Daarom betrekt Eurocop journalisten ook in haar lobby. Zo stuurden wij een open brief naar Europese beleidsmakers meteen na de terrorismeaanval in Parijs. Diverse internationale media namen dit over. Heb jij zelf ideeën hoe we Europa nog meer kunnen beïnvloeden? Sluit je dan aan bij de VMHP-kenniskring Internationaal. Je kunt het rapport downloaden van www.vmhp.nl bij kenniskring Internationaal / opvragen bij Willy Valckx van de Kenniskring Internationaal, [email protected]. Wil je zelf internationaal actief worden, dan kun je ook terecht bij deze kenniskring.

EUROPESE LOBBY VOOR JOU • • • •

De issues die Eurocop in Brussel bekendmaakt, komen voort uit de leden. Als VMHP hebben wij daar zeker invloed op. Je beïnvloedt via je VMHP-lidmaatschap internationale politiek in een vroeg stadium. De VMHP kan dankzij Eurocop nationale onderwerpen inbrengen in de Europese discussie. Je ontvangt via de VMHP informatie over de activiteiten van Eurocop. Deze activiteiten komen meestal niet in de nationale media, omdat ze relatief complex zijn.

pagina 20

• K E

A

De vergadering van het Committee van Eurocop in Praag op 2 en 3 september stond in het teken van de voorbereiding van het congres in

Voorzitter Eurocop ambieert geen tweede termijn

Dublin aanstaande november. Daar wordt onder andere een nieuwe voorzitter gekozen. Maar eerst werd stilgestaan bij

MEDIA

AL

K E N NIS

•

IO

relevante politieonderwerpen. Eurocop waar ook VMHP’ers aan

TIO N

belangrijker om internationaal mee te praten en te beslissen over

NA

Europees niveau behartigd worden. Het wordt namelijk steeds

Eurocop overgenomen te hebben. Denk aan het over de grenzen heen uitwisselen van informatie en de noodzaak voor voldoende middelen om politiewerk uit te kunnen oefenen. Wat werkomstandigheden betreft is er binnen Europa zeker aandacht voor gevraagd. Lid van het Europees Parlement Agnes Jongerius vroeg bijvoorbeeld expliciet tijdens een parlementair debat naar de concrete stappen die de commissie gaat nemen om garanties voor veilige werkomstandigheden aan politiemensen te bieden.

N IS K RI N

de vluchtelingenstroom waarmee Griekenland te maken heeft.

V

oorafgaande de vergadering vroeg de plaatsvervangend voorzitter van de Gewerkschaft der Deutsche Polizei (GDP) aandacht voor het vluchtelingenprobleem in Europa. Hij stelde voor dat Eurocop een verklaring over deze problematiek zou geven. Een verklaring met aandacht voor de collega’s die in de vuurlinie van deze problematiek staan. Bijvoorbeeld een politiebezetting van zeven collega’s op een Grieks eiland: deze collega’s werden geconfronteerd met 15.000 vluchtelingen. Het zijn de landen van de EU aan de zuidkant van Europa die momenteel te maken hebben met een gigantisch humanitair probleem, dat nationaal overstijgend is. Een werkgroep werd voor het opstellen van deze verklaring benoemd. Op de tweede vergaderdag namen de deelnemers deze verklaring aan en werd deze via de kanalen van Eurocop wereldkundig gemaakt (zie VMHP-site).

pagina 21

TERUGBLIK Zoals gebruikelijk deed het dagelijks bestuur van Eurocop verslag van de ondernomen activiteiten van het afgelopen halfjaar. Ook heeft Eurocop een positionpaper gemaakt over haar activiteiten (zie ook de samenvatting op pagina 20). Beide documenten vind je op www.vmhp.nl onder Kenniskring Internationaal.

LITOUWEN Daarna gaven de collega’s uit Litouwen een presentatie over de achterstand van de rechtspositie van hun leden. Gebaseerd op hun uitvraag onder de Eurocop-leden blijkt dat Litouwen op bijna alle rechtspositionele aspecten als salaris, health and safety, uitrusting, pensioen achterloopt op de andere Europese landen. Zij beëindigden hun presentatie met een oproep om eens per jaar binnen heel Europa een “Dag van de Veiligheid” te vieren om zo aandacht te vragen voor het vieren van veiligheid en dat er ook kosten tegenover staan.

situatie van Eurocop zorgelijk. Groei van nieuwe leden kan hier kentering in brengen, dan wel het accorderen van het voorstel tot contributieverhoging tijdens het congres in Dublin van aanstaande november (zie hierna). Voor het eerst hebben alle leden tijdig hun contributie betaald.

NIEUWE LEDEN In de voorjaarsvergadering werd er al op gewezen, maar na de stemming zijn sinds 2 september de kleine Gibraltar Defense Police Federation en Gibraltar Police Association volwaardig lid van Eurocop.

NIEUW DAGELIJKS BESTUUR Tijdens het congres in Dublin in november wordt er een nieuwe voorzitter en dagelijks bestuur gekozen. De huidige voorzitter Anna Nellberg ambieert geen tweede termijn. Angel Bosch uit Spanje heeft zich gepresenteerd als kandidaat voorzitter. Ook andere leden die een bestuursfunctie willen vervullen, hebben zich voorgesteld.

FINANCIËN

VOORSTEL STATUUTWIJZIGING

Door de uitsluiting van de NPS Bulgarije, SNPS België en TMRSZ Hongarije afgelopen maart als gevolg van het niet nakomen van hun financiële verplichtingen, is de financiële

Het afgelopen half jaar heeft een werkgroep een voorstel voor de wijziging van de statuten voorbereid. De voorgestelde statuten zijn kleiner in omvang. Veel is overgeheveld naar

• INTE

Door lid te zijn van de VMHP, weet je dat ook je belangen op

Steun collega’s in het Zuiden

N

G

T E R N AT

Europese lobby werpt vruchten af

Vergadering Eurocop Committee Praag

R

IN G • IN

KR

ningmeester en twee bestuursleden. De keuze voor drie vice-voorzitters is ingegeven door de status van de desbetreffende persoon bij externe besprekingen. Financiën. Het voorstel is dat de contributie jaarlijks stijgt van € 1,26 in 2016 naar € 1,34 in 2020, waarbij een ondergrens van € 2.000 geldt en een bovengrens van € 218.000. Vervolgens werden enkele ingebrachte moties door de inbrengers toegelicht. De stemming daarover vindt plaats in Dublin. Karelsbrug Praag

VOLGENDE VERGADERING

een nieuw voorstel voor een huishoudelijk reglement. De belangrijkste wijzigingen betreffen: De stemregels. Het voorstel is om een bij Eurocop aangesloten vakbond per staffel van 7.500 leden één stem te geven. Een aangesloten vakbond tot

De volgende vergadering van het Eurocopcommittee vindt plaats op 26 en 27 april 2016 in het Spaanse Torremolinos. De vergadering valt samen met de vergadering van de mondiale politievakbond International Council of Police Representative Associations (ICPRA).

7.500 leden heeft op het congres nog maar één stemgerechtigde gedelegeerde in plaats van twee per staffel van 25.000 leden. Dagelijks bestuur. Het dagelijks bestuur zal bestaan uit één voorzitter, drie vice-voorzitters, een pen-

Opening van de OSCE-conferentie in Warschau op 21 september. © Piotr Markowski, www.osce.org

Op 23 september spreekt Willy Valckx namens Eurocop op een side-event van de jaarlijkse vergadering van de OVSE-landen in

T E R N AT

•

IN G • KR

IN

K E N NIS

Recht op vakbonden politie en militairen Warschau. Het thema is het in diverse verdragen vastgelegd recht om vakbonden op te richten en de verdragsrechtelijke restrictie om dit recht te beperken.

G

edurende twee weken confereren de leden van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE, in het Engels OSCE) in Warschau over het waarborgen van democratie en burgerlijke vrijheden binnen Europa. Het grootste, jaarlijkse evenement in zijn soort in Europa, brengt ongeveer 1.400 regeringsafgevaardigden, activisten en hun partners samen. Zij zijn afkomstig uit 57 landen. De deelne-

mers kijken naar een aantal hedendaagse uitdagingen, zoals haatmisdrijven, streven naar gelijke rechten en bestrijding van de mensenhandel. De internationale groep beoordeelt ook hoe overheid, civiele partijen en burgers op elkaar reageren. De conferentie richt zich op kwesties als de bescherming van de rechten van de mens, waaronder het recht op het organiseren van een vakbond.

pagina 22

Op 23 september spreken vertegenwoordigers van Euromil en Eurocop op een door hen georganiseerd sideevent van deze OVSE-conferentie. Euromil is de militaire zusterorganisatie van Eurocop. De toehoorders komen uit Servië, België, Moldavië, Denemarken, Spanje, Nederland en Rusland. In het bijzonder gaan zij in op de mogelijkheid in de verdragen om het recht op het organiseren van vakbonden door politie- en militair personeel te beperken. De voorzitter van Euromil geeft in zijn inleiding aan dat veelal de Noord-Europese landen toestaan dat hun militairen zich mogen organiseren in een vakbond. Deze militairen voeren hun taken adequaat uit, zowel in het binnen- als buitenland.

pagina 23

Er kan niet worden gezegd dat de militairen van deze landen hun taken in landen als Afghanistan, voormalig Joegoslavië, Mali of welke andere landen dan ook, hebben neergelegd, omdat zij vakbondsacties voerden. Zij zijn zich uitermate bewust van hun opdracht, ondanks of juist dankzij het recht dat zij hebben om zich te organiseren in vakbonden. Hoe vreemd

Geen vakbondsacties in het Zuiden is het dan dat veelal de Zuidelijke landen van Europa hun militairen dit recht volledig onthouden op basis van verdragsrechtelijke restricties. Hoewel het Europese Hof van de Rechten van

de Mens in Straatsburg in de loop der jaren in jurisprudentie dit beperkingsrecht heeft genuanceerd.

VMHP SPREEKT VMHP’er Willy Valckx begint zijn inleiding met de politieacties op 16 september in Den Haag, waar 7.000 collega’s op de been waren om te demonsteren voor een betere politie-cao (zie elders in dit nummer). Dit als voorbeeld dat er landen in Europa zijn waar de politie wel het recht heeft om actie te voeren. Vervolgens belicht hij enkele observaties op Europees niveau. Het recht op het organiseren van vakbonden door politiefunctionarissen en daaraan verbonden restricties is geregeld in de Universele Verklaring van de

IO

N A AL

Rechten van de Mens van 1948 en het daarvan afgeleide Europese Verdrag van de Rechten van de Mens van 1950. Evenals het Europees Sociaal Handvest van 1961.

Koude Oorlog. Overheden dienden op hun geweldsorganen te kunnen vertrouwen. Rechten van militairen en politie moesten om die reden worden beperkt.

Echter de context van 1948 en van 1950 was die van direct na de Tweede Wereldoorlog. Machten moesten binnen de zich herstellende landen opnieuw worden verdeeld en in evenwicht met elkaar worden gebracht. De geweldsorganen van de overheden dienden uitdrukkelijk ondergeschikt te zijn aan die overheden. De context van 1961 was die van de opkomende

Maar het is nu 2015 met een stabiel, democratisch Europa zonder Europese oorlogen. In zo’n context past niet een rudimentaire restrictie van vakbondsrechten uit de naoorlogse- en Koude Oorlog tijdperken. Toch hebben veel Zuidwest-Europese landen nog een duale politie in de vorm van nationale politie en Gendarmerie, Gaurdia

TRIAS POLITICA

Civil, Carabinieri en Guardia Nacional de Republicana. De vakbondsrechten van de medewerkers van deze militaire politieorganisaties zijn beperkt. Dat het anders kan bewijzen de Noordelijke Europese landen die allen nog maar één soort civiele politie kennen. Dit geheel in de visie van Eurocop: binnen een democratisch Europa hoort een civiele politie de politietaak uit te voeren en niet een militaire politie. Bij arbeidsconflicten tussen werkgevers en werknemers treedt conform de trias politica de rechtsprekende macht op als scheidsrechter en niet de minister.

Gedragsverandering door beleving Coen Stuurman en Suzanne Franken van de Gegevensautoriteit (Directie IV) wonnen de jaarlijkse essaywedstrijd van de Politieacademie. Overtuigen of sturen met lijstjes en dashboards heeft niet het beoogde effect volgens deze schrijvers. Lees hier hun betoog.

SPANJE Voor de inleiding van de Spaanse collega’s over hun vakbondsrechten geeft Valckx kort de Portugese situatie van remilitarisering van de GNR weer. De situatie van de Guardia Civil is vergelijkbaar. Ook de Guardi Civil wordt geremilitariseerd. De Spaanse inleiding, aangevuld door opmerkingen van Valckx, is zo openhartig dat er na afloop enige ‘damage control’ nodig is bij de Spaanse afgevaardigde in de zaal.

De VMHP zoekt per direct een:

// WEBREDACTEUR // Je geeft gevraagd en ongevraagd advies aan het bestuur over de website www.vmhp.nl. Je publiceert nieuwsberichten die het bestuur aanlevert en redigeert daar waar nodig. Ook schrijf je zelf teksten en stemt deze af met het bestuur. Daarnaast maak je de wekelijkse digitale nieuwsbrief. Hiervoor schrijf je teksten en verzorg je de vormgeving in een vast formaat. Na instemming van het bestuur zorg je voor verzending. Inschatting is dat je ongeveer twee tot vier uur per week bezig bent, afhankelijk van de actualiteit. WAT BIEDEN WIJ? In overleg met je leidinggevende kun je hiervoor bijzonder verlof krijgen in het kader van het Besluit algemene rechtspositie politie (Barp). Je doet ervaring op in de dynamische omgeving van de VMHP. Deze vakvereniging is er voor politiemensen met een executieve of administratief-technische, leidinggevende of specialistische functie. Je vindt hier positieve collega’s met passie en ambitie voor hun vak. Zo verbreed je je netwerk en doe je nieuwe kennis op.

Net als banken, verzekeringsmaatschappijen en bijvoorbeeld het UWV is de politie een organisatie die sterk gericht is op informatie. Waar vroeger kapitaal en arbeid de economie bepaalden, is sinds de industriële revolutie kennis en informatie steeds belangrijker geworden.1 De digitale revolutie en de komst van internet maakten informatie tot een primaire productiefactor. Ook voor de politie. ‘De politie digitaliseert mee.’2 en daarom is de kwaliteit van onze informatie van groot belang. Er bestaat geen ondergrens voor de kwaliteit van informatie. En geen bovengrens. We kunnen alleen met elkaar afspreken dat we altijd streven naar verbetering. Onjuiste, verouderde of onvolledige informatie kan leiden tot levensbedreigende situaties. Maar hoe kan het beter? En hoe daarop te sturen? Wij denken dat het roer om moet: onze collega’s niet (meer) overtuigen, maar ze laten beleven. Alleen zo vindt duurzame gedragsverandering plaats. Veel meer dan via opleiding of het afstraffen van ongewenst gedrag.3 Gedragsverandering is in onze ogen de enige route om te komen tot betere politie-informatie.

De vraag is alleen hoe. Net als bij het vergroten van onze informatiekwaliteit. Zowel binnen de eenheden, de staf korpsleiding als het PDC worden verschillende projecten en programma’s uitgevoerd waarbij het verhogen van de kwaliteit een belangrijk doel is. Het is ‘ieders verantwoordelijkheid’ en ‘de lijn is aan zet’, maar wat betekent dat nu? We grossieren in lijstjes en dashboards en gebruiken checklists voor resultaatgesprekken. Maar zorgt dit nu echt voor een verbetering? Een teamchef denkt niet meer aan kwaliteit maar aan dashboards en monitors. Aantallen bonnen is nog tastbaar, maar beter gegevens met elkaar delen

Wereldvrede, daar is niemand tegen.

MEER INFORMATIE OF AANMELDEN? Je kunt bellen of mailen met secretaris Cees van der Voet, 06-10 90 70 61, [email protected].

1. http://nl.wikipedia.org/wiki/Productiefactor 2. Speerpunt in Bestemmingsplan IV 3. Effectiever relationeel handelen - Het perspectief van Chris Argyris; Johan Poisquet 2011

pagina 24

pagina 25

De vier leerfasen van Kolb

of werken volgens de Wet politiegegevens is al een stuk lastiger te meten. Daarbij zijn er, zeker het laatste decennium, vele prioriteiten en zodra zich een calamiteit voordoet gaat alle aandacht daar naartoe. Aan ons de uitdaging: hoe zorgen we ervoor dat er daadwerkelijk aandacht komt voor kwaliteitsverbetering?

DOENERS VERSUS DENKERS: IEDER LEERT ANDERS Politiemensen zijn ‘doeners’.4 Vacatures vragen om sollicitanten die zowel denker als doener zijn, maar het merendeel van het personeelsbestand bestaat uit doeners. In het onderwijs wordt daar onvoldoende rekening mee gehouden; we behandelen collega’s alsof het denkers zijn. Volgens Kolb zijn er vier stadia te onderscheiden in het leren.5 Elk menstype heeft een 4. 5.

De gekooide recherche; Michiel Princen (2015) Experiental Learning; David A. Kolb (1983)

Het spindiagram bestaat uit vier kwadranten. In het eerste kwadrant wordt zichtbaar of er uitstroom van OZD’s zonder een verdachte heeft plaatsgevonden. De afgeronde dossiers met één of meerdere verdachten stromen door naar het tweede kwadrant. Daar worden de aantallen verdachten getoond die zijn ingestuurd naar het OM of een politie-afhandeling gekregen hebben. De verdachten die zijn ingezonden naar het OM, stromen door naar het derde kwadrant waar de OM-afdoeningen getoond worden. Als een verdachte is gedagvaard dan wordt in het vierde kwadrant het vonnis van de ZM getoond. Het spindiagram kan geplot worden over bijvoorbeeld het afgelopen jaar of de afgelopen maand.

voorkeur voor een van deze vier leerstijlen. Ons voorstel is een verandering te creëren door onze collega’s als doeners te behandelen. En dit doen we door ze te laten ervaren. De theorie: De vier leerfasen die Kolb onderscheidt, beschrijft hij aan de hand van de vaardigheden die bij die fasen horen: ervaren, reflecteren, inzicht verkrijgen en toepassen. De fasen volgen elkaar logisch op: als je iets meemaakt (ervaring), moet je daarna je ervaringen overdenken (reflectie) en veralgemeniseren (inzicht). Vervolgens pas je het toe en experimenteer je ermee in de praktijk. Als je je nieuwe aanpak daadwerkelijk gebruikt, dan doe je nieuwe ervaringen op waarover je weer kunt nadenken (reflectie), zodat je nieuwe inzichten krijgt (begripsvorming). De vier fasen herhalen zich voortdurend in deze volgorde. Een voorbeeld dat toont dat het onverstandig is om foto’s van kinderen op Facebook of Flickr te plaatsen: als je Piet uitlegt dat hij beter geen vakantiefoto’s van zijn kinderen op Facebook kan plaatsen omdat deze informatie daarmee ‘vogelvrij’ wordt en hij er geen controle meer over heeft, is dat lastig voor te stellen. Hij heeft immers niet ervaren wat de risico’s zijn. Als je Piet confronteert met de webwinkel koppiekoppie.biz waar hij ziet dat zijn kind in zwemkleding op een koffiemok staat, is niets meer nodig om hem te overtuigen. Nu ervaart hij wat het risico is: het beeld van zijn kind is uit de oorspronkelijke context gehaald (het vakantiealbum) en hij voelt zich ongemakkelijk: “dat was niet de bedoelding.” Het gewenste effect is bereikt: doener Piet heeft ervaren, gereflecteerd en inzicht opgedaan. Voortaan bedenkt hij zich wel als hij foto’s deelt via social media.

MAATREGELEN Zoals wij in de inleiding aankondigen, willen wij bij onze collega’s een gedragsverandering teweeg brengen door ze te laten ervaren in plaats van te instrueren. We stellen drie concrete maatregelen voor om de kwaliteit

Het spindiagram moet gelezen worden in de context van de functie van de betrokkene. Het spindiagram voor een surveillant zou eruit kunnen zien als in de afbeelding hiernaast. Hij zou zich af kunnen vragen of de zaken die afgerond zijn zonder verdachte wel

Voorbeeldspin surveillant

van gegevens te verbeteren. Aandacht voor de kwaliteit van de informatie wordt net zo vanzelfsprekend als dienstbaarheid en waakzaamheid.

1: WISSELWEKEN We leveren allemaal een bijdrage aan het politieproces: van surveillant tot districtschef en van centralist tot functioneel beheerder. Als we als collectief willen verbeteren, dan moet je niet alleen naar jouw bijdrage kijken. Kijk juist naar de mensen om je heen. Hoe komt jouw informatie tot stand? Van welke mensen ben je afhankelijk en wie wacht er op jouw bijdrage? Hierover kunnen we met elkaar praten, maar veel sterker is om het zelf te ervaren. Laat iedereen verplicht een aantal wisselweken per jaar doorlopen. Je loopt stage bij een collega op een andere plaats in het politieproces. Wie neemt de aangifte op, hoe wordt er gescreend, veredeld, geprioriteerd, enzovoorts. Start daarbij met de plaatsen waar intensief met informatie gewerkt wordt. Zo ervaar je

hoe ’jouw’ informatie gebruikt wordt. Je wisselt kennis uit en neemt deze mee terug naar jouw afdeling. Twee of drie keer per jaar loop je mee met een andere afdeling en je merkt zelf wat voor effect dit heeft. Het gaat uitsluitend om het opdoen van de ervaring, leren en zien. Verantwoording of verslaglegging is dan ook niet nodig.

3: HET FILMHUIS Mensen zijn lui en lezen maakt moe. Voor doeners geldt dit waarschijnlijk 6. https://www.om.nl/onderwerpen/werkwijze-van-hetom/

HOE GAAN WE METEN? Welke maatregelen daadwerkelijk in uitvoering worden gebracht, is niet zo relevant. Liefst alle drie maar elke combinatie is geschikt. Ons voorstel voor meting is door aan duizend aselect gekozen collega’s vanuit de hele organisatie te vragen wat zij van de kwaliteit van de politie-informatie vinden; gewoon met een rapportcijfer. Dat doen we elke zes maanden opnieuw. De achterliggende gedachte is dat je altijd moet blijven verbeteren. Omdat het onmogelijk is om het rechtstreekse effect te meten van elke (combinatie van) maatregelen, meten we liever een gewogen oordeel door de gehele organisatie.

2: WAT IS JOUW ‘SPIN’? Voor elke collega maken we op een eenvoudige manier inzichtelijk wat er met zijn bijdrage gebeurd is bij politie, OM (Openbaar Ministerie) en ZM (Zittende Magistratuur). Dit doen we met een spindiagram: geen sturingsinstrument, maar een actieve terugkoppeling voor ieder persoonlijk. Hiervoor wordt van alle OZD’s (OnderZoeksDossiers) waar een medewerker een bijdrage aan geleverd heeft een spindiagram geplot met de eindstatussen. Het spindiagram wordt, via de BVI (Basis Voorziening Informatie), gemaakt op basis van gegevens uit de systemen BVH, BOSZ en Summ-IT.

Heb je tips voor Suzanne en Coen? De redactie brengt jullie graag in contact.

Voorbeeldspin rechercheur

pagina 26

voldoende opsporingsindicatie hadden. Daarnaast kan hij zien dat een deel van zijn verdachten via het ZSMproces6 een strafbeschikking hebben gekregen. In onderstaande afbeelding is een voorbeeldspin van een rechercheur opgenomen. Deze zou hem kunnen prikkelen te onderzoeken waarom een deel van zijn ingezonden verdachten zijn geseponeerd door het OM of vrijgesproken door de rechter.

nog meer dan voor denkers. Filmpjes kijken, daar zijn we echter dol op. Dan zit iedereen rechtop en is er aandacht. Onze derde maatregel is investeren in korte films waarbij collega’s geprikkeld worden hun gedrag te veranderen. Het binnen Midden-Nederland ontwikkelde filmpje over etnisch profileren is daar een prachtig voorbeeld van. Hierin wordt vanuit het perspectief van een collega getoond wat er gebeurt wanneer hij op basis van zijn etniciteit (anders) bejegend wordt. De film is zo goed in elkaar gezet dat de kijker zichzelf betrapt op zijn eigen vooroordeel: “ja, ja, hardlopen om die mooie villa’s te bewonderen; volgens mij was die Marokkaan iets heel anders van plan!” Omdat er een schrikeffect teweeg wordt gebracht, is de ervaring intens: “Wow, dat ik hier in trap.” Wij betrapten onszelf erop dat zelfs bij een derde keer kijken, we met open ogen de valkuil intuimelden. Hoe hardnekkig zijn onze vooroordelen! Doordat een effect op gevoelsniveau intreedt, daalt de boodschap veel beter in dan wanneer een instructeur of geschreven tekst ons zou moeten overtuigen van de risico’s omtrent etnisch profileren.

pagina 27

Spannende einds trijd op golfdag De VMHP heeft kennelijk een goede relatie met de weergoden. Waar de Algemene Vergadering en de postactievendag zich nagenoeg altijd mogen verheugen op stralend weer, kan daar ook de golfdag best aan toegevoegd worden. In de afgelopen zes afleveringen was er nauwelijks sprake van enige nattigheid. Ook de zevende editie op 31 juli werd gespeeld in een prettig zomerzonnetje onder een stralende hemel. Een (foto)verslag van Evert Onink.

R

ond 10.00 uur heten de organisatoren Piet Bisschop en Kees van Dijk de deelnemers welkom op het gezellige terras van BurgGolf Haverleij Den Bosch. Helaas zijn er maar 21 deelnemers omdat een aantal vaste spelers zich moest afmelden wegens verplichtingen elders, ziekte of blessures. Na het kennismaken (uiteraard zijn er weer nieuwe spelers), nieuwtjes uitwisselen en herinneringen ophalen deelt Kees de spelers en speelsters in. Dit jaar kunnen de flights op hole 1 en hole 10 starten, zodat er aan het einde van de dag minder lang gewacht hoeft te worden.

SANDY Als fotograaf en niet-golfer is het leuk om over de baan te lopen en de verschillende prestaties te zien. Mooie slagen over het midden van de fairway, mooie approaches en mooie puts (ruim tien meter van Diny Stallmann) wisselen zich af met afzwaaiers, ballen in de overvloedige waterpartijen en even zo vele hinderlijk geplaatste bunkers. Manuel Mulder levert een mooie foto op met een sandy; dit is een schot vanuit de bunker waarmee je toch nog op de green

komt. De baan wordt ‘moeilijk’ genoemd en veel spelers zijn niet gelukkig met hun resultaten. Toch is iedereen tevreden en is de sfeer harmonieus. En natuurlijk hebben de deelnemers volop tijd om met elkaar over de meest uiteenlopende onderwerpen van gedachten te wisselen.

SPANNEND Als alle resultaten ingeleverd zijn, is de telling nog even spannend. Twee spelers met hetzelfde aantal punten; normaal is dan het beste resultaat van de laatste negen holes beslissend, maar de spelers blijken niet op dezelfde hole begonnen te zijn. Na veel uitzoeken en wat denkwerk komen de organisatoren er toch uit. De winnaar is Manuel Mulder, die voor de derde keer de Theo Stallmann-schaal thuis op de schoorsteen mag zetten. Jeanne Dikkers wordt tweede met als verschil slechts dat zij op haar laatste negen holes twee slagen meer nodig had. Bij de prijsuitreiking kunnen de organisatoren tevreden terugkijken op een geslaagd toernooi. Wel roepen zij alle

Ook een winnaar kan in de problemen komen. De deelnemers aan de zevende golfdag aan

Manuel Mulder weet zich met één slag uit de

de rand van de eerste bunker.

bunker te slaan.

1e prijs en winnaar van de Theo Stallmann-schaal: Manuel Mulder: Stb 31 (9:17) 2e prijs: Jeanne Dikkers: Stb 31 (9:15) 3e prijs: Wijnand Eissens: Stb 30 (9:17) 4e prijs: Diny Stallmann: Stb. 30 (9:14) Poedelprijs: Hans van Noort Neary: Marianne van Schaik Longest drive dames: Wieki van Leussen Longest drive heren: Kees van Dijk

golfers op om zich volgend jaar aan te melden, want ook hier geldt: hoe meer zielen, hoe meer vreugd. En natuurlijk de uitdaging: wie houdt Manuel van zijn vierde overwinning af? De volgende golfdag wordt gespeeld op vrijdag 29 juli 2016 dus zet het alvast in je agenda.

Winnaar Manuel Mulder met de Theo Stallmann-schaal, die hij inmiddels driemaal Alle prijswinnaars op één plaatje.

pagina 28

DE UITSLAGENLIJST

pagina 29

op zijn naam heeft staan.

DAG VAN DE INTEGRITEIT

Hoofdbestuur VMHP en taakverdeling Sanna Eichhorn (Zuid Nederland) voorzitter, lid CGOP, beheerscommissie PZP mobiel: 06-20 60 19 83 e-mail: [email protected] Willem Doppenberg penningmeester mobiel: 06 - 36 21 13 61 e-mail: [email protected] Cees van der Voet (Midden Nederland) secretaris mobiel: 06-10 90 70 61 e-mail: [email protected] Ruub Petow (Den Haag) ad interim mobiel: 06-53 47 45 37 e-mail: [email protected]

In memoriam Oud VMHP-lid Jan Berkhout overleed op zondagmiddag 9 augustus op 65-jarige leeftijd. Jan was vanaf de

‘De ongemakkelijke realiteit’

jaren negentig lid maar heeft wegens

is het thema van de dag van de integriteit:

ziekte zijn lidmaatschap opgezegd. Hij was afdelingspenningmeester en later algemeen bestuurslid in het bestuur van

Dinsdag 24 november (10.00 uur tot 16.15 uur plus borrel) Rijtuigenloods Amersfoort (op loopafstand van het station)

de afdeling Noord-West-Nederland. Wij wensen zijn nabestaanden sterkte toe.

Sprekers o.a. Joris Luyendijk, Paul van Tongeren, Leo Huberts, Mark van Vugt en Marijn Zweegers

Nico Slikboer (Rotterdam) mobiel: 06-12 02 49 21 e-mail: [email protected]



Vacant (Noord Nederland) Ton van Genabeek (Oost Nederland) mobiel: 06-51 15 57 25 e-mail: [email protected] Onno Kas (Noord-Holland) mobiel: 06-12 86 78 48 e-mail: [email protected] Willy Valckx Kenniskring Internationaal [email protected]

DAG VOL ONGEMAK Fons Eissens is op 3 juli in Zwolle overleden. Hij was 74 jaar en lid van de afdeling Oost-Nederland. Wij wensen zijn echtgenoot en (klein)kinderen sterkte toe.

Madelon Dona Kenniskring Zij-instromers [email protected]

Afdelingsvoorzitters afdeling Amsterdam: Kees Schoonen

SPREKERS, PANELS EN TALKSHOW

AGENDA 11 november 2015 Ledenbijeenkomst Zuid

afdeling Oost Nederland: Corry van Ballegooijen

26 & 27 april 2016 Eurocop Torremolinos

afdeling Den Haag: vacant

27 mei 2016

afdeling Noord-Holland: Onno Kas

Ledenvergadering

afdeling Noord Nederland: vacant afdeling Rotterdam: Frans Henninger

De toon van het publieke debat is scherper dan ooit. Publieke bestuurders en organisaties zijn alsmaar kwetsbaarder. De overheid werkt aan integriteit, maar kennelijk is het niet voldoende. Over die ongemakkelijke realiteit gaat alweer de zevende ‘Dag van de Integriteit’ van het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) uit Den Haag. Iedereen die werkt aan integriteit in het publieke domein is van harte welkom. De interesse voor dit jaarlijkse congres groeit sterk. De ‘Dag’ biedt inhoud, discussie en is een ideale ontmoetingsplek voor vakgenoten.

Algemene

29 juli 2016

Golfdag

13 oktober 2016

Postactievendag

afdeling Midden Nederland: Ger Huijer

Houd ook onze site in de gaten:

afdeling Zuid Nederland: Ine van Praet

www.vmhp.nl

pagina 30

De ‘dag van de integriteit’ gaat in op de problemen van integriteitsbeleid. Waar schuurt het? Wat werkt, en wat werkt niet? Het wordt een kritische en prikkelende dag, met constructieve inzichten om volgende stappen te kunnen zetten. Het afwisselende programma kent tal van interessante sprekers. Marijn Zweegers (hoofd BIOS) opent met ‘ De ongemakkelijke realiteit’. Leo Huberts (VU) gaat in op de ‘Pijnpunten van integriteit en integriteitsbeleid’. Joris Luyendijk praat over ‘Moraliteit in een amorele wereld’. Hans Groot, Leonie

pagina 31

Heres, Dick de Cloe, Pieter Tops en Willeke Slingerland zitten in de talkshow ‘Bestuurders doen het nooit goed’. En onder andere Claire Zalm en Nynke Uilkema doen mee aan het panel ‘Van papier naar praktijk’. Bekijk het hele programma op www.integriteitoverheid.nl/dvi/programma.html.

AANMELDEN De toegangsprijs is € 195. Je kunt je aanmelden via www. integriteitoverheid.nl/dvi-2015.html. BIOS is onderdeel van het CAOP. Het CAOP is het kennis- en dienstencentrum rond arbeidszaken in het publieke domein.

Stichting Waarborgfonds Politie

Vergoeding voor schade die je nergens vergoed krijgt Schade omdat je bij de politie werkt en je krijgt de schade nergens anders vergoed? Doe een verzoek tot schadevergoeding bij de Stichting Waarborgfonds Politie (SWP).

s en

Po W Stic lit aa ht ie rb in or g gf on ds

ijg

d

kr

e

rg

oe

di ve

de ha sc vo or

t

rg

ne

Ve rg e j

oe

di

ng

Voor elke politieman en -vrouw De Stichting Waarborgfonds Politie is bedoeld voor individuele politiemensen die, als gevolg van hun beroep, buiten hun schuld om schade lijden die ze op geen andere manier vergoed kunnen krijgen en dat sociaal maatschappelijk gezien niet aanvaardbaar is. Vangnet De SWP is een vangnetvoorziening. Je kunt er alleen een beroep op doen als je de schade niet volledig kunt verhalen binnen de geldende regelingen en verzekeringen. Eenvoudig een verzoek indienen Je kunt aanvragen indienen voor incidenten die op of na 25 november 2005 hebben plaatsgevonden. Hoewel het waarborgfonds uiteraard voorwaarden hanteert, staat de deur wagenwijd voor je open en is de drempel laag. Vul eenvoudig het aanvraagformulier in op de site van het PolitieKennisNet. PolitieKennisNet Alle informatie over De Stichting Waarborgfonds vind je op het PolitieKennisNet. Zoek op ‘waarborgfonds’ of ‘swp’.