Verslag van het werkbezoek van Els de Quant aan Tanzania, aan de projecten aldaar die worden gesteund door dgWW, van 29 januari tot 14 april 2015. Dodoma en de Rotary International. Om te beginnen ben ik eerst naar Dodoma geweest op kosten van Rotary International om een programma aan te bieden van de WHO, aan de Minister, dat financieel gesteund wordt door Rotary International. Het gaat om “Preconception Care”en het doel is om meer gezonde baby’s op de wereld te zetten door de zorg voor zwangere vrouwen en te verbeteren en ook aandacht te schenken aan de couples die een kind wilden. Om een lang verhaal kort te houden: na drie maanden heb ik de Deputy Minister, Dr. Kebwe, op mijn terugreis in Dar es Salaam opnieuw gesproken en, ondanks de deadline om met dit WHO plan een plan van aanpak voor Tanzania te maken (waarvoor de financiële steun van Rotary International zou komen), hadden zij er nog niets mee gedaan. Een gemiste kans. Maar wel is er nu kontakt tussen Rotary en de Directeur Preventive Services, Dr. Neema, met wie ik telefonisch contact heb gehad en die voor het beoogde plan van aanpak moet gaan zorgen. Dat is dan nog iets. Ik heb mij teruggetrokken uit deze activiteit. Het is een prachtig plan maar het werk is te veel, afspraken worden niet nagekomen etc. Ik heb die dagen gelogeerd bij de Bishop van Dodoma wat heel gezellig was. PPP voor Bethsaida Toen ik bij Dr. Kebwe was, ben ik weer over ons PPP voor Bethsaida begonnen. Hij heeft de coördinator voor PPP van zijn ministerie, Dr. Mariam Ongana, erbij gehaald, we hebben met Musoma gebeld, met de Municipal Medical Officer aldaar, Dr. Shaku, en met Magiri als contactpersoon voor in Musoma voor Dr. Mariam. Zij zal nu naar Musoma gaan om daar te bewerkstelligen dat wij het PPP krijgen. We wachten weer af. Eerst zien en dan geloven. Op 3 februari heb ik het vliegtuig naar Mwanza genomen. Toevallig samen met Marijke Bulthuis en haar vriend. Marijke heeft als fysiotherapeut in Bethsaida gewerkt en wilde nog een keertje teruggaan om haar vriend te laten zien waar zij had gewerkt. Musoma, Bethsaida In Bethsaida was Alex Chezi, onze accountant, vertrokken naar de KMT, naar een project van 3 jaar. Na overleg met Magiri hebben we Mukakaro, onze vroegere accountant, voor 6 maanden teruggehaald. Zelf geeft me dat rust. Hij kijkt ook nog verder dan alleen naar de cijfers en is van meet af aan bij Bethsaida betrokken geweest. Dan hadden we een nieuwe dokter, uit het leger, die zei wel tijd genoeg te hebben voor Bethsaida. Maar de man was grof en enorm arrogant en meer niet dan wel aanwezig en vertrok nog voordat hij een contract had getekend. Ons NHIF probleem schijnt nu te worden opgelost omdat zij software hebben ontwikkeld waarbij geen fouten door het systeem getolereerd worden, dat staat de foute info op rood en kun je niet verder. Dat betekend dat, wat wij inleveren als “te vergoeden” wij ook zullen krijgen want er zitten geen fouten meer in en dus zijn er geen deducties meer. Verder zat er een fout in een van de opgeslagen patiënten dossiers van ons elektronische patiënten systeem. Dat hebben we eruit weten te halen na overleg met en hulp van Aafke Jongsma. 1
Het systeem doet het weer! Verder hebben we veel medicijnen gekocht wat belangrijk is omdat andere zorginstellingen dat niet hebben. Bovendien verdienen wij er geld mee.
De meeste medewerkers van Bethsaida met Jan Baks en zijn vrouw (rechts). Plotseling hebben we een enorm probleem met de TRA, Tanzania Revenu Authority of te wel de belastingdienst. We hebben 3 maanden ons busje commercieel gebruikt en dat was voor hen genoeg reden ons belasting in rekening te breng. We kregen een aanzegging van maar liefst Tsh. 27,000,000/-. Met een voorstel van ons om in maandelijkse termijnen kleine bedragen te betalen gingen ze niet akkoord. Ze hebben nu al onze rekeningen bevroren. Nu kunnen we onze medewerkers geen salaris uitbetalen. Deze mensen hebben nooit met ons gepraat en zijn nooit naar Bethsaida toegekomen. Er een brief naar de Commissionair in Dar es Salaam, het hoofdkantoor, via een zoon van Mukakaro die op het kantoor van de president werkt. Voor overige info zie het jaarverslag Bethsaida 2014 wat ik separaat heb opgestuurd. Shirati Op 12 februari ben ik de eerste keer naar Shirati gegaan. Daar heb ik de voortgang van de scholen gezien en het kinderdagverblijf in aanbouw. We hebben veel tijd besteed aan het gereedschap dat komt met de container en hoe e.e.a. te plannen. Uiteindelijk heb ik bedacht dat er beter een opslag/uitgifte ruimte kon worden gebouwd, een store, met een store keeper voor al het kleine gereedschap omdat anders binnen enkele maanden alles weg is. De zware machines hebben we voorlopig een plek gegeven, ook waar de naaimachines (het naai-lokaal) voorlopig zal komen en het computerlokaal. Het is even een heel gepuzzel. We zullen mogelijk ook voor de ochtenden en de theorielessen gebruik gaan maken van het community Centre. ‘s middags zullen dan de praktijklessen in de nieuwe lokalen gehouden worden. Dit zijn voorlopige ideeën. Als de spullen aankomen zal ik er zelf bijzijn en Jan Verhoef. Zoals het er nu uitziet zal de container medio mei vertrekken en eind augustus aankomen, eerst via Bethsaida gaan en dan naar Shirati. Ik heb veel contact met Leo Bom over het pakken van de container.
2
De keuken v.h. Community Centre is absoluut aan renovatie toe: het dak lekt en als het hevig heeft geregend komt het water zo naar binnen. De plafondplaten zijn bruin en kapot (heel onhygiënisch voor een keuken) en het werkblad hangt totaal scheef. Men moet daar ook eens ophouden om binnen op houtskool te koken. Maar dit is een hardnekkig probleem want zo doen ze dat sinds mensenheugenis. De kolen damp is heel slecht voor je longen en alles wordt er vies van. Toen ik de 2de (van de in totaal 3) keer kwam waren alle vieze plafondplaten verwijderd en was men bezig het dak te repareren. Verder natuurlijk het ziekenhuis gezien en de nieuwe dingen zoals 4 nieuwe koelcellen in het mortuarium en nog meer zaken. De aankomende wasmachine is meer dan nodig gezien de bergen met wasgoed die ik daar iedere keer zie en waar geen doorkomen aan is. Ik heb nu voor het eerst de heer Dale gesproken, van de vrienden van Shirati. Er is een uitgebreide vriendengroep die ook actief geld bijeenbrengt en Dale is de voorzitter. Een erg aardige man uit het verzekeringswezen. Hij wist zich wel te herinneren dat wij in 2005 hadden geprobeerd met hen in contact te komen. Maar de vriendengroep is jarenlang slapende geweest en na ons (zijn er nu Nederlanders die het ziekenhuis gaan helpen?), en nadat Bwire aan de leiding is gekomen, weer actief geworden. We hebben afgesproken contact te houden en hebben onze kaartjes uitgewisseld. Dale’s werkwijze en die van ons zijn hetzelfde: vraag gestuurd. We hebben samen nog wat geroddeld over een Canadees echtpaar dat hun eigen gang gaat en zijn tot de conclusie gekomen dat Bwire ook moet leren om nee te zeggen maar het omgaan met donoren blijkt niet altijd even makkelijk. Ik heb Bwire wel op het hart gedrukt dat het zijn ziekenhuis is en dat niet de Canadezen het daar voor het zeggen hebben. Maar het zijn wel mensen die veel kunnen mobiliseren: Ik heb de Bishop voorgesteld om met z’n drieën om de tafel te gaan en hen financiële steun voor de school te vragen voor nog weer een jaar. Dat hebben we gedaan. De afloop weet ik nog niet. Veel vrienden gesproken w.o. onze vrouwengroep Kajiwawa. Van hen heb ik een begroting meegekregen voor de vrouwenzending om hun winkel af te maken. 17 februari weer terug naar Musoma. Daar hebben we met Haron Accountants gesproken om de accountants verklaringen voor 2013 en 2014 te laten maken. We hadden voor 2012 een kantoor uit Mwanza maar dat was twee keer zo duur. Daar hebben we nu niet voor gekozen. We hebben veel tijd besteed aan een vergelijkend onderzoek onder de banken die in Musoma zijn betreffende de faciliteiten voor onze medewerkers om aan een lening te komen. Dat wil iedereen graag. Maar telkens stopt de discussie weer bij het feit dat, bij het niet terugbetalen, Bethsaida garant dient te staan voor de restschuld. En dat willen wij niet. Nu hebben wij onze medewerkers gewezen op het deelnemen aan een Saccos groep/ Self Revolving Fund of die als medewerkers zelf op te richten, a.h.w. buiten Bethsaida om. Een hypotheek systeem zoals wij dat kennen bestaat niet in Tanzania. De rente van een lening is 18 %. Met de nodige info van het management team van Bethsaida heb ik het jaarverslag 2014 gemaakt. Thuiszorg research
3
Jens Brenner van MH is naar Bethsaida gekomen, heeft het gezien maar we hebben daar vooral over het onderzoek gesproken, de indelingen in groepen, SPSS etc. het was een heel erg zinvol en leuk gesprek. Jens is zelf onderzoeker van beroep. Hij was erg tevreden over de voortgang en over de verslaglegging naar hen toe. MH heeft het onderzoek drie jaar langs financieel gesteund. Het moet dit jaar klaar komen. Zij zullen ons financieel nog helpen met druk- en printwerk. We zijn op twee thuiszorg adressen geweest. Daardoor begreep hij ook beter waarom wij die thuiszorg daar zinvol
Jens op thuiszorg bezoek vinden. Op 5 maart en later met Jens Brenner op 24 maart ben ik weer naar Shirati geweest. Natuurlijk weer over de school gesproken, het terrein bezocht en bomen geplant. Ook andere onderwerpen kwamen aan de orde zoals welke projecten we doen. Jens vertelde mij dat zij vooral kleinschalig bij veel kleine projecten aanhaken maar dat ze daar eigenlijk vanaf willen. Zij willen graag meer met dgWW werken en samen wat grotere projecten doen om het geld niet te versnipperen. Adoptiekinderen Op verzoek van Rafael, de coördinator van het adoptieprogramma in Musoma, hebben we de adoptiekinderen weer bij elkaar geroepen. Ditmaal alleen met een flesje prik. Het bleek dat er 8 kinderen waren vertrokken uit het programma. Er zijn verschillende redenen: 1. De ouders motiveren hun kinderen niet om op school te blijven; daarbij gaat het om de middelbare school: soms 2 jaar voor het eindexamen wordt gestopt. 2. Middelbare scholieren willen hun school zelf niet afmaken en gaan geld verdienen als visser. 3. Ouders houden de meisjes thuis en / of sturen ze uit werken 4. De familie verhuist en is onvindbaar geworden. Het huis is dichtgetimmerd. Rafael is met een voorstel voor nieuwe kinderen gekomen. Ook hebben we met de ouders en hun kinderen apart nog gezeten om het belang van onderwijs uit te leggen en de kans die de kinderen voor het adoptieprogramma krijgen.
4
Deze jongen zit al lang in het adoptieprogramma. Hij doet het prima. Is een leerling met goede resultaten. In totaal zijn we 3x bij elkaar geweest. Van alle kinderen die nog in het programma zaten heb ik foto’s gemaakt en bijna van alle kinderen heb ik een brief meegenomen die al in het Engels is vertaald.
5 maart weer naar Shirati Dit keer ben ik maar drie dagen gegaan. Vooral omdat ik Kajiwawa, onze vrouwengroep wilde zien en Beatrice Kumbi. En natuurlijk met de Bishop verder het plan uitgewerkt over hoe te beginnen, de store voor al het gereedschap etc. en de bijbehorende financiën. Ik werd alleen ziek, spugen , hoofdpijn, buikpijn, etc. Dus heb ik met name in bed gelegen. Maar mijn vrouwen kwamen gewoon naar mijn kamer en ook mijn oud collegaatje van school Beatrice Kumbi. Zo hebben we het nog gezellig gehad en zaken gedaan over de juistheid van de twee offertes om de winkel af te maken. De meest betrouwbare heb ik meegenomen en die gaat naar de vrouwenzending, naar Immy de Vries. Het is nog een hele uitzoekerij om die school te starten terwijl nog lang niet alles klaar is. Maar, afhankelijk van waar de zware machines kunnen staan, hebben we het volgende plan bedacht: 1. De zware machines gaan voor de praktijklessen van de middag, naar de gebouwde lokalen. 2. De theorielessen worden ’s morgens in het Community Centre gegeven. 3. In de oude lagere school die is opgeknapt voor meisjes dormatory zijn nog 2 lokalen over: 1 voor de naaimachines en de naailessen en het andere lokaal voor de computers en de computerlessen. 4. Het middageten kan in de eetzaal van het community Centre. 5. Er wordt een ruimte aangebouwd om als store te gebruiken voor het vele gereedschap. Hierbij willen de Canadezen evt. financieel helpen. Er moet ook een storekeeper zijn om alles wat eruit gaat en erin komt op te schrijven. Net een bibliotheek.
5
Een van de gebouwen
Discussies bij de in aanbouw zijnde septic tank.
Ikzelf mag ook een boom planten
Jens, John Nyagwegwe, Els, Maria
6
Jens plant een boom op het schoolterrein Als ik nu in mijn agenda kijk valt me vooral 1 ding op: geen enkele dag gaat zoals je dacht, bij het opstaan, dat die zou verlopen: mensen komen niet opdagen, gaan toch niet mee, moeten naar een begrafenis, zijn ziek of hebben een ziek familielid in een ziekenhuis dat hun aandacht eist, afspraak vergeten. Bijna niemand gebruikt een agenda. Tijd daar bestaat niet. Begrippen als time management, output, realisatie, creativiteit, komen niet uit hun wereld. Op een enkeling na natuurlijk. De goeden niet te na gelaten. Bezoek MH aan Bethsaida. Op 24 maart kwam Jens Brenner van MH op bezoek om Bethsaida te zien en om over de voortgang van het Thuiszorg research project te praten. Het was een in alle opzichten positief bezoek. De discussie over het onderzoek was ronduit vruchtbaar daar Jens ook zelf een onderzoeker blijkt te zijn, van professie. Er kwamen veel goede tips. Aansluitend zijn we naar twee thuiszorg patiënten gegaan. Een vrouw die een halfzijdige verlamming had, heeft indertijd met hulp van fysiotherapeute Marijke Bulthuis weer leren lopen.
’s Middags zijn we met z’n allen naar Shirati gegaan. Daar was men goed voorbereid, zowel qua bezoek aan de gebouwen (er zijn weer bomen geplant, een teken van feestelijkheid) als ook later bij de bespreking van de financiën. Ook hier was MH zeer tevreden. Maar ik moet ook zeggen dat ze zich van Tanzaniaanse kant perfect hadden voorbereid, op z’n duits zou ik bijna zeggen, zeer grondig. 7