Verslag Dutch Design Week 2011 Curatoren: Miriam van der Lubbe (Conceptual Design) en Bruno Ninaber van Eyben (Industrial Design)
MU - After the bit rush: Design in a Post Digital Age Mijn tocht in 2011 begint bij de MU, waar het digitale weer tastbaar wordt. Een interessant oogpunt, zeker vanuit CMD gezien, waar de digitale wereld toch meer in de kijker staat.
KIOSK, by Unfold De Antwerpse ontwerpers van Unfold kopen 3D bestanden op het internet van designers, of ze scannen illegaal producten in. Ze verkopen die uiteindelijk op de hoek van de straat. Zit er dan eigenlijk nog copyright op? Als ze al betaald hebben voor het 3D bestand, kunnen ze de producten dan oneindig blijven printen? 3D printen is enorm in opkomst, en CMD’ers zullen hier zeer zeker ook veel mee te maken gaan krijgen. Wanneer is er copyright? Wat zijn de regels? Hoe bepaal je die? Is het moreel verantwoord om een ontwerp eindeloos te herproduceren? Heeft dat dan nog wel waarde? Vragen waar je in het vakgebied van CMD ook mee te maken kunt hebben. Waar ligt de grens van kopie en ‘echt’ design?
Lucas Maassen en Raw Color, D/Struct.
Wat eveneens in het oog sprong in het kader van 3D printen, was de installatie van Lucas Maassen: D/STRUCT. In samenwerking met studio Raw Color heeft hij besloten dat het na muziek en film het tijd is om andere producten in de digtale wereld te brengen. Hun gedeelde conceptuele-esthetische benadering zorgde ervoor dat Lucas Maassen en Raw Color onderzochten hoe een fysiek object kan funtioneren in een digitale omgeving. En welke kansen het zou bieden voor de consument. Voor het project D/Struct hebben ze 60 plactic grondstoffen verzameld. Gebruik makende van 3Dscannen en-print technieken, hebben ze grondig het design van het object weten te scheiden van het materiaal waarvan het gemaakt was.
Hoe gaat dat in zijn werk voor de consument? De vraag of iets analoog of digitaal is doet er niet meer toe. Alles wat we doen is beïnvloed door digitale technologie. Net als lucht en water, worden de eigenschappen van de digitale wereld alleen opgemerkt wanneer het afwezig is, niet wannneer het er wel is.
Hij heeft eigenlijk fysieke objecten weten te verpulveren en digitaliseren. Het lijken net bits. Bovenstaand zie je een voorbeeld van een camera, die je kunt bezitten als virtueel object. Maar bezit je het dan wel echt? Als je bijvoorbeeld zo’n camera zou kopen, zou je niet zomaar een camera krijgen. Dan zou je hem in stukken ontvangen, een zakje die is weergegeven op de website. Deze ‘bits‘ zijn dan de materiële overblijfselen van de camera, die D/struct gescand heeft. Het zakje wordt geleverd met een digitale code om de 3D scan in hoge resolutie te downloaden. Je krijgt dan ook toegang tot afbeeldingen van hoge resolutie, van verschillende standpunten. Dan is copyright niet eens meer de issue, want je zou jouw camera toch niet kunnen onderscheiden van een ‘echte’? Dan zou niemand erachter komen dat jouw product niet echt is. Waarom zou je dan nog de volle mep betalen?
Julian Bond, Pixel Mould Machine. Analoog geproduceerde vaas met pixelstructuur.
Door middel van het verplaatsen van de staven vormt er zich iedere keer weer een nieuw ontwerp mal. De staven zijn van gips/kalk (plaster?) die het vocht uit de vloeibare klei trekt. Wanneer er na 15 a 20 minuten, hierdoor een wandje heeft gevormd wat dik genoeg is wordt de overtollige klei eruit gegooid. Hier heb je letterlijk een ‘digitaal’ object wat tastbaar is in de analoge wereld. Het organische is eruit, de curves die je ziet bestaan uit geometrische vormen.
Falling light - Studio Troika Dit was een van de installaties waar ik het meest van onder de indruk was. Wat een ontzettend mooi ontwerp! De installatie werkt als volgt: de installatie creeërt overlappende lichtbronnen op de vloer, alsof er regendruppels op water vallen. 50 mechanische apparaten op het plafond dragen ieder een optische lens, gefabriceerd uit Swarovski kristal, een computergestuurde motor, en een witte LED. Ik vond het vloeiende, het organische aspect heel bijzonder. Het geheel bestaat uit ‘harde’ materialen, computergestuurde intervallen, maar oogt toch natuurlijk. Een digitaal, onaantastbare weergave van regen. Heel mooi. Wat ik als ontwerper ambieer, is zowel het ontwerpen van gebruiksvriendelijke producten, en het ontwerpen van producten die niet zozeer gemaakt zijn als gebruiksproduct, maar des te meer gericht zijn op het neerzetten van sfeer. Ik zag bij deze installatie dat mensen verwonderd waren, en in de ‘druppels wilden gaan staan. Ookal is het geen ‘gebruiksvoorwerp’, deze installatie wordt gebruikt. Ik zie een installatie als deze een sfeermaker zijn in grote openbare ruimtes. Wat voor andere weersinvloeden kun je weergeven? En hoe kun je als ontwerper iets creëren wat zowel techniek als esthetiek bevat?
The Foetus Project by Jorge Lopos Dos Santos
Dit was een indrukwekkend stuk. Het bevatte scans van de vrucht van de vrouw van Dos Santos, in verschillende stadia. Gebruik makend van echo’s, MRI en CT scans heeft hij de foetus kunnen uitprinten op een 3D printer. Het is een wezentje, wat je eigenlijk niet op deze manier zou kunnen zien. Gebaseerd op een levend organisme in een bepaalde levensfase. Een momentopname. Een digitale foto? Een macabere installatie, moet ik wel zeggen. Wetenschappelijk en kunstzinning tegelijk.
En niet alleen op kunstzinnig vlak is dit een interessante installatie. Ik kan me voorstellen dat artsen en andere medici baat hebben bij een vroegtijdige, driedimensionale scan van een vrucht. Zouden ouders hun kind willen vasthouden als het vroegtijdig de wereld heeft verlaten? Zou dat ze troost kunnen bieden? CMD heeft onder andere het aspect integratie. Hoe kun je mensen helpen? Digitale ondersteuning bieden op medisch vlak? Dit kan door middel van serious games, analoge spelletjes, de mogelijkheden zijn onbeperkt. Ik vind dit een zeer inspirerend voorbeeld daarvan. Hoe ontwikkel je iets wat zowel voor de wetenschap als op kunstzinnig vlak aanknopingspunten biedt?
Godmode by Tim Knapen Een (gehackt) kopieërapparaat als userinterface. Mij is verteld dat voor deze installatie zowel digitale als analoge animaties bestudeerd zijn. Op basis van dit onderzoek ontwikkelde hij een systeem dat met de hand getekende fituren fotografeert, detecteert en omzet naar simpel ogende animaties. Tim Knapen heeft zelf de software voor deze installatie ontwikkeld, die elke tekening analyseert en animeert. Ik kan me goed voorstellen dat deze installatie het goed doet bij kindervoorstellingen. NEMO in Amsterdam, musea en andere stichtingen zouden spelenderwijs educatieve feitjes kunnen leren. CMD houdt zich onder andere ook bezig met interactieve installaties, en dit voorbeeld is goed toepasbaar op kinderen. Wat is nou leuker dan je eigen creatie te zien rondzwemmen tussen andere tekeningen? Hoe kun je de doelgroep kinderen triggeren om gebruik te maken van jouw product? Wat is leuk voor ze?
Mat Ruth Gurvich
Een wit porceleinen servies. In het begin is er een stuk papier, waar ze alles op tekent, vouwt, plakt. De basis van de tafelset. Elk stuk draagt de print van het model en laat de principes van zijn bouw zien. Doordat het papier lijkt, vind ik dat het heel fragiel oogt. Papier en porcelein zijn beide kwetsbaar. Aan de buitenkant lijkt het papier, maar van binnen is de set geglazuurd om normaal gebruik mogelijk te maken. Het lijkt net een stilleven, de manier waarop de set schaduw vangt. Een originele manier van je tafel dekken. Ik vind het hier heel mooi hoe de print en het materiaal elkaars kwetsbaarheid versterken. Als je te hard in een object knijpt, deukt het ‘papier’ in. Vanuit CMD, als ontwerper, stel ik mezelf de volgende vraag: hoe kan je een product met tegenstelingen ontwerpen? Dat nodigt uit tot interactie.
Mine Kafon, prototype mijnenveger van Massoud Hassani in het Designhuis Mine Kafon, een persoonlijk project van Massoud Hassani. Een sterk voorbeeld van social design. In zijn jeugd in Afghanistan raakte hij als kind zijn speelgoed telkens kwijt doordat het in een mijnenveld terecht kwam. Geprikkeld door die herinnering ontwierp hij een door wind aangedreven apparaat, dat als een enorme zaadbol van een paardenbloem door een mijnenveld rolt en mijnen laat ontploffen. Een medewerker vertelde mij dat hij nu met het Nederlandse leger verschillende prototypes aan het testen is. Een sterke samenwerking tussen Dutch Design en de landmacht. Natuur, herinnering en een sterk sociaal aspect maken dit naar mijn mening een sterk ontwerp. Hoe kun je de eigenschappen van de natuur terug laten komen in je ontwerp? Hier werd bijvoorbeeld gebruik gemaakt van een zaadbol en de wind, er zijn talloze mogelijkheden.
