VERGROTEN CAMERA’S IN DE VRACHTWAGENCABINE DE VERKEERSVEILIGHEID?
www.fnv.nl
Mei 2016
INHOUD 1. INLEIDING 2. VERKEERSVEILIGHEID EN VAKBEKWAAMHEID 3. ONGELUKKEN EN BIJNA-ONGELUKKEN MET VRACHTWAGENS 4. DASHBOARDCAMERA EN EYETRACKER 5. VERMOEIDHEID EN STRESS 6. AFLEIDING 7. SAMENVATTING 8. AANBEVELINGEN 9. BIJLAGE: OVER ONS ONDERZOEK
2
Rapport Verkeersveiligheid
Rapport Verkeersveiligheid
1
1. INLEIDING
2. VERKEERSVEILIGHEID EN VAKBEKWAAMHEID
Op de bedrijfsauto RAI van oktober 2015 kwam verzekeringsmaatschappij TVM naar buiten met het bericht dat het bij transportondernemingen eyetrackers en camera’s in de vrachtwagencabine wilde gaan plaatsen. Eerder al,
Aan de vakbekwaamheid van vrachtwagenchauffeurs wordt terecht de nodige aandacht besteed in Nederland.
namelijk in mei 2015, liet TVM al een groot achtergrondverhaal in De Telegraaf optekenen. Alhoewel gesuggereerd
Nederlandse vrachtwagenchauffeurs zijn vakbekwame chauffeurs. Zij zijn ervoor opgeleid om rekening houdend met
werd dat FNV Transport en Logistiek hierbij betrokken zou worden, waren wij niet op de hoogte gebracht door TVM.
de veiligheid van de medeweggebruikers en van zichzelf de hen toevertrouwde goederen op een veilige manier op
Hierna volgden een tweetal gesprekken met TVM waarbij wij meer te weten kwamen over de proef.
de juiste tijd op de juiste plaats van bestemming te krijgen. Om vrachtwagenchauffeur te kunnen worden, kun je aan een ROC een beroepsopleiding van twee (Beroepsbegeleidende leerweg) of drie jaar (Beroepsopleidende leerweg)
Ondanks de bezwaren die de FNV naar voren bracht, wijzigde TVM haar plannen op geen enkele manier. De bezwaren
volgen, waarbij aan verkeersveiligheid veel aandacht wordt besteed. Jaarlijks starten circa 1.000 leerlingen een der-
van de FNV richtten zich op de gevolgen voor de privacy van de chauffeur. Wij verwachtten dat de chauffeur zich
gelijke opleiding.
continu bespied zou voelen door deze apparatuur. Een ander bezwaar is dat er al heel veel onderzoek is gedaan naar de achtergronden van verkeersongelukken waar vrachtwagens bij betrokken zijn. De oorzaken zijn bekend. Alhoewel
Chauffeurs dienen bovendien te voldoen aan de Europese richtlijn Vakbekwaamheid, aangeduid als code 95. De richt-
ieder incident op zichzelf staat en apart onderzocht moet worden, behoren de aanpak van vermoeidheid, afleiding en
lijn stelt dat alle chauffeurs, om hun vakbekwaamheid te behouden, verplicht per vijf jaar, 35 uur nascholing moeten
het gedrag van medeweggebruikers steevast tot de aanbevelingen in die onderzoeken. FNV Transport en Logistiek
volgen. 35 uur nascholing komt neer op 5 trainingsdagen per jaar. Één van deze dagen moet worden ingevuld met
is verder beducht op het gebruik van deze gegevens. Alhoewel TVM benadrukt dat de gegevens alleen gebruikt
een praktijktraining.
mogen worden voor positieve coaching, kent FNV Transport en Logistiek ook de cultuur in de sector. Te vaak is er sprake van een ‘afrekencultuur’.
Met de Richtlijn vakbekwaamheid wil men bereiken dat aan alle chauffeurs die wonen of werken binnen de Europese Unie dezelfde eisen worden gesteld. De belangrijkste doelstellingen van de richtlijn zijn het bevorderen van de ver-
Zoals vermeld, is TVM ondanks de hierboven genoemde door ons naar voren gebrachte bezwaren, gewoon doorge-
keersveiligheid, het verminderen van de CO2-uitstoot en bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van de beroep-
gaan met de proef zoals TVM deze reeds in mei 2015 bedacht had. Reden voor FNV Transport en Logistiek om de
schauffeur. De Richtlijn vakbekwaamheid is voor chauffeurs in het personenvervoer van kracht sinds september
mening van vrachtwagenchauffeurs te vragen over die proef. De resultaten zijn weergegeven in dit onderzoek.
2008 en voor chauffeurs in het goederenvervoer sinds september 2009.
De sector Transport en Logistiek kent bovendien een sociaal fonds (SOOB), waar transportondernemingen voor hun chauffeursopleidingen die gerelateerd zijn aan veiligheid, een financiële bijdrage uit kunnen ontvangen. Al met al is er een behoorlijke aandacht om de vakbekwaamheid van de vrachtwagenchauffeurs continu op peil te houden. FNV Transport en Logistiek is van mening dat Nederlandse vrachtwagenchauffeurs vakbekwame chauffeurs zijn.
4
Rapport Verkeersveiligheid
Rapport Verkeersveiligheid
5
3. ONGELUKKEN EN BIJNA ONGELUKKEN MET VRACHTAUTO’S
4. DASHBOARDCAMERA EN EYETRACKER
Chauffeurs zitten dagelijks vele uren op de weg en maken daardoor relatief vaak ongelukken of bijna ongelukken
Verzekeringsmaatschappij TVM is een pilot gestart om naar voren gerichte dashboardcamera’s en eyetrackers
mee. Maar liefst 66,3% van de in dit onderzoek ondervraagde chauffeurs heeft wel eens een ongeluk of een bijna
gericht op de chauffeur in te bouwen in de vrachtwagencabine. Volgens TVM is het doel om het gedrag van de chauf-
ongeluk meegemaakt. 33,7% heeft nog nooit een (bijna) ongeluk meegemaakt. Uit onderzoek van de
feurs met de aldus verkregen informatie te analyseren, door de werkgever te laten bespreken met de chauffeur en
Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV)1 en uit onderzoek van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek
de chauffeur te coachen. FNV Transport en Logistiek heeft chauffeurs gevraagd of zij dit een goed idee vinden.
Verkeersveiligheid (SWOV)2, is al veel bekend over ongelukken en bijna ongelukken. Vermoeidheid en afleiding zijn steeds terugkerende belangrijke oorzaken van vrachtwagenongevallen die steevast genoemd worden. In iets ouder onderzoek in opdracht van Rijkswaterstaat worden als oorzaken van vrachtwagenongevallen genoemd: 3
onvoldoende afstand tot voorligger, concentratieverlies en afleiding, het gedrag van andere weggebruikers, snijden bij
HEEFT WEL EENS HEEFT NOG NOOIT EEN (BIJNA) ONGELUK EEN (BIJNA) ONGELUK MEEGEMAAKT MEEGMEAAKT
Vindt het een goed idee 1,2%
1,2%
Uit dit onderzoek blijkt verder dat het totaal aantal geregistreerde ongevallen met doden of ziekenhuisgewonden op
Vindt de dashboardcamera een goed idee, maar 57,3%
40,6%
rijkswegen waarbij een vrachtauto betrokken is, een dalende trend toont. Deze dalende trend is significant. De afname
de eyetracker niet
bedraagt gemiddeld 9 ongevallen per jaar in de periode 2000 t/m 2005. Ook het totaal aantal slachtofferongevallen en
Vindt beiden geen goed idee 41,1%
57,6%
het totaal aantal slachtoffers op rijkswegen bij ongevallen waarbij vrachtauto’s betrokken zijn, nemen af. De afnamen
Heeft geen mening 0,3%
0,6%
bedragen respectievelijk gemiddeld 35 slachtofferongevallen en 53 slachtoffers per jaar.
Totaal
100,0%
weven en inhalen, leeftijd en ervaring, vermoeidheid, buitenlandse chauffeurs en aandacht voor veiligheid in bedrijven.
100,0%
Op 21 april 2016 publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gegevens4 over het aantal verkeersdoden in Nederland. Alhoewel het CBS geen ongevalsoorzaken publiceert, is het aantal verkeersdoden in de periode 1996
De overgrote meerderheid staat afwijzend tegenover de inbouw van camera’s in de cabine. Veel chauffeurs hebben
tot en met 2015 afgenomen van 1.251 verkeersdoden in 1996 tot 621 verkeersdoden in 2015. Het aantal verkeer-
in de toelichting aangegeven dat zij niet nog meer gecontroleerd willen worden. Chauffeurs ervaren de apparatuur
doden wat aan het verkeer deelnam met een bestelauto of een vrachtauto nam af van 27 verkeersdoden in 1996 tot
als een motie van wantrouwen; zij voelen zich bespied en zien het als een aantasting van hun privacy in de vracht-
19 verkeersdoden in 2015.
wagencabine waar zij een groot deel van de dag in doorbrengen.
FNV Transport en Logistiek heeft chauffeurs in dit onderzoek gevraagd of zij wel eens een (bijna) ongeluk hebben
Opvallend is dat de chauffeurs die nog nooit een (bijna) ongeluk hebben meegemaakt, afwijzender staan tegen
meegemaakt. Zij die hierop bevestigend antwoordden, konden in een toelichting oorzaken aangeven. Veelvuldig
iedere vorm van camera’s in de vrachtwagencabine dan chauffeurs die wel eens een (bijna) ongeluk hebben meege-
werd het gedrag van medeweggebruikers genoemd, zoals afsnijden, te laat in- en uitvoegen, aanrijdingen van
maakt. Van die laatste categorie vindt 57,3% een naar voren gerichte camera wel een goed idee. Deze chauffeurs
achteren, onoplettendheid of gewoon vreemd gedrag zoals ineens op de snelweg stil gaan staan. Ook afleiding door
geven aan dat een naar voren gerichte dashboardcamera wel een bijdrage kan leveren in het leveren van informatie
telefoongesprekken met het kantoor of door meldingen via de boordcomputer werden vaak gemeld. Vermoeidheid
over het ontstaan van een ongeluk.
en stress werden eveneens gemeld als achterliggende oorzaak, net als afleiding en het verkeerd inschatten van situaties (Bijvoorbeeld een file in een diepliggend viaduct, de hoogte van een viaduct, de weersomstandigheden of
COACHING?
de snelheid van een bromfietser op een rotonde).
De gegevens die werkgevers verkrijgen door het gebruik van een dashboardcamera en eyetracker zouden volgens TVM gebruikt worden voor coaching van de chauffeurs. FNV Transport en Logistiek heeft de chauffeurs gevraagd of zij erop vertrouwen dat de aldus verkregen gegevens door hun werkgever op een goede manier gebruikt worden. Hieronder zijn de resultaten weergegeven, uitgesplitst in chauffeurs die wel eens een (bijna) ongeluk hebben meegemaakt en chauffeurs die nog nooit een (bijna) ongeluk hebben meegemaakt.
HEEFT WEL EENS HEEFT NOG NOOIT EEN (BIJNA) ONGELUK EEN (BIJNA) ONGELUK MEEGEMAAKT MEEGMEAAKT
Vertrouwt erop dat de werkgever de gegevens op een 4,3%
5,4%
goede manier gebruikt Vertrouwt er niet op dat zijn werkgever de gegevens 82,8%
85,6%
op een goede manier gebruikt 1 Vrachtwagenongelukken op snelwegen, Onderzoeksraad voor de Veiligheid, november 2012 2 Zie bijvoorbeeld: Vermoeidheid in het verkeer, oorzaken en gevolgen, SWOV, augustus 2012 3 Ongevallen met vrachtauto’s op rijkswegen. Frequentie, oorzaken, consequenties en oplossingen, Dr. M. Kuiken, ing. D. Overkamp, drs. J. Fokkema in opdracht van Rijkswaterstaat, december 2006 4 http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLnl&PA=71936ned&LA=nl
6
Rapport Verkeersveiligheid
Geen mening 12,9%
9,0%
Totaal
100,0%
100,0%
Rapport Verkeersveiligheid
7
De overgrote meerderheid van de chauffeurs vertrouwt er niet op dat zijn werkgever de gegevens op een goede manier gebruikt. Chauffeurs die wel eens een (bijna) ongeluk hebben meegemaakt zijn iets positiever dan chauffeurs
5. VERMOEIDHEID EN STRESS
die nog nooit een bijna ongeluk hebben meegemaakt, maar nog steeds vertrouwt 82,8% er niet op dat de gegevens
Transport staat nooit stil. Dat geldt ook voor chauffeurs. Chauffeurs maken vaak lange dagen, werken vaak in de ran-
op een goede manier worden gebruikt. Chauffeurs geven in de toelichting aan dat ze vrezen dat de gegevens door
den van de nacht of zij werken ’s nachts door en zij staan vaak onder tijdsdruk. FNV Transport en Logistiek vermoedt
de werkgever tegen hen gebruikt zullen gaan worden als dat zo uitkomt. Sommige chauffeurs melden dat zij hiermee
dat deze factoren van invloed zijn op de verkeersveiligheid. Dit vermoeden wordt gestaafd met de uitkomsten van
ervaring hebben opgedaan met de gegevens die beschikbaar komen via de boordcomputer. Anderen geven aan dat
ons onderzoek.
er sprake is van een afschuifcultuur of afrekencultuur in hun bedrijf.
ONREGELMATIGHEID
74,1% van de chauffeurs werkt regelmatig op een inconvenient tijdstip; ze starten regelmatig extreem vroeg (hier: voor 05.00 uur); of ze eindigen regelmatig extreem laat (hier: na 22.00 uur); of ze werken regelmatig ’s nachts (hier: tussen 22.00 uur en 05.00 uur). Van alle ondervraagde chauffeurs, heeft 65,1% wel eens een ongeluk of een bijna-ongeluk meegemaakt. Chauffeurs die regelmatig nachtarbeid verrichten, hebben nog vaker wel eens een (bijna) ongeluk meegemaakt. 72,1% van de chauffeurs die regelmatig aaneengesloten ’s nachts werken, heeft wel eens een ongeluk of een bijna-ongeluk meegemaakt. 80,00% 70,00% 60,00% 60,00%
Geen (bijna) ongeluk mee gemaakt
40,00%
Wel een (bijna) ongeluk mee gemaakt
30,00% 20,00% 10,00% 0,00%
Regelmatig voor 05.00 u starten
Regelmatig aan eengesloten
Regelmatig voor 22.00 u eindigen
Allen
PAUZES In het wegvervoer zijn de rij- en rusttijden wettelijk vastgelegd. Desalniettemin kan 40,7% van de chauffeurs zijn pauzes (vrijwel) nooit (9,3%) of regelmatig niet (31,4%) nemen. 72,1% van de chauffeurs die hun pauzes nooit kunnen nemen hebben wel eens een ongeluk of een bijna ongeluk meegemaakt. Gemiddeld heeft 65,1% van de chauffeurs wel eens een (bijna) ongeluk meegemaakt. 80,00% 70,00% 60,00% 60,00%
Geen (bijna) ongeluk mee gemaakt
40,00%
Wel een (bijna) ongeluk mee gemaakt
30,00% 20,00% 10,00% 0,00%
8
Rapport Verkeersveiligheid
Kan (vrijwel) Kan regelmatig altijd pauze geen pauze nemen nemen
Kan (vrijwel) nooit pauze nemen
Allen
Rapport Verkeersveiligheid
9
WERKDRUK 71,7% van de chauffeurs ervaart (vrijwel) altijd of regelmatig (59,7%) teveel werkdruk. 70,9% van de chauffeurs die
6. AFLEIDING
(vrijwel) altijd teveel werkdruk ervaren, hebben wel eens een (bijna) ongeluk meegemaakt, ten opzichte van 65,1%
Van afleiding is bekend dat dit één van de belangrijkste oorzaken van verkeersongevallen is. Berucht is in dit ver-
van alle chauffeurs.
band de smartphone. Hieronder sommen we de oorzaken op die vrachtwagenchauffeurs geven voor door hen ervaren afleiding; uitgesplitst naar chauffeurs die wel eens een (bijna) ongeluk hebben meegemaakt en chauffeurs die
80,00%
nog nooit een (bijna) ongeluk hebben meegemaakt. Opvallend is dat chauffeurs die wel eens een (bijna) ongeluk heb-
70,00%
ben meegemaakt op alle afleidingsoorzaken hoger scoren dat chauffeurs die nog nooit een (bijna) ongeluk hebben meegemaakt.
60,00% 60,00%
Geen (bijna) ongeluk mee gemaakt
40,00%
Wel een (bijna) ongeluk mee gemaakt
30,00%
Afleiding door andere weggebruikers komt het meeste voor; In totaal geeft 64,9% van de chauffeurs aan dat het gedrag van medeweggebruikers een door hen ervaren oorzaak van afleiding is. Bij chauffeurs die wel eens een (bijna) ongeluk hebben meegemaakt is dit 67,5%. Voor chauffeurs die nog nooit een (bijna) ongeluk hebben meege-
20,00%
maakt is het percentage 62,7%. In de toelichting op deze vraag worden bijvoorbeeld genoemd agressief rijgedrag en
10,00% 0,00%
MEDEWEGGEBRUIKERS
op het laatste moment in- en uitvoegen.
Ervaart (vrijwel) altijd teveel werkdruk
Ervaart regelmatig teveel werkdruk
Ervaart (vrijwel) nooirt teveel werkdriuk
Allen
BOORDCOMPUTER EN MOBIELE TELEFOON De planning op kantoor geeft berichten aan chauffeurs door via de boordcomputer of via de telefoon. Veel chauffeurs voelen zich gedwongen hier onmiddellijk op te reageren door bijvoorbeeld een reactie in de boordcomputer in te voeren. Chauffeurs die deze druk niet ervaren, worden desalniettemin toch afgeleid doordat de boordcomputer
Hieronder zijn de factoren die stress veroorzaken weergegeven door de chauffeurs. Respondenten konden meerdere
oplicht, waardoor chauffeurs zich afvragen waarover het bericht in de boordcomputer gaat. De boordcomputer
mogelijkheden aangeven. Maar liefst 58,0% van de chauffeurs geeft aan dat de door hen ervaren werkdruk mede
(totaal 47,7%; bij chauffeurs die wel eens een bijna ongeluk of echt ongeluk hebben meegemaakt 48,2% en chauf-
veroorzaakt wordt door een te krappe planning. Andere belangrijke oorzaken, gerelateerd aan die planning, zijn de
feurs die nog nooit een bijna ongeluk of een echt ongeluk hebben meegemaakt 47,7% ) en telefoongesprekken in
wachttijden voor chauffeurs en de registratie van de rij- en rusttijden door de tachograaf. 44,0% geeft aan dat
verband met het werk, zoals verwachte aankomsttijden (totaal 43,7%, chauffeurs die wel eens een bijna ongeluk of
wachttijden één van de factoren is die stress veroorzaken en 30,5% geeft aan dat de tachograaf één van de facto-
echt ongeluk hebben meegemaakt 43,7% en chauffeurs die nog nooit een bijna ongeluk hebben meegemaakt 41,8%)
ren is die stress oplevert.
worden vaak genoemd als belangrijke oorzaken van afleiding. In de toelichting op deze vraag noemen chauffeurs ook het voortdurend rekenen met rij- en rusttijden als bron van afleiding.
OORZAAK
PERCENTAGE CHAUFFEURS DAT AANGEEFT DAT DEZE FACTOR EEN OORZAAK VAN DE DOOR HEN ERVAREN WERKDRUK IS (MEERDERE OORZAKEN MOGELIJK)
Te krappe planning
58,0%
Wachttijden
44,0%
Overig verkeer
43,1%
Tachograaf
30,5%
Gebrek aan parkeerplaatsen
28,6%
Opvallend is de oorzaak die chauffeurs aangeven voor afleiding door de omgeving. Lichtgevende reclameborden worden meermaals genoemd als oorzaak. OORZAAK
PERCENTAGE CHAUFFEURS WAT DEZE OORZAAK VAN AFLEIDING NOEMT EN DIE EEN (BIJNA) ONGELUK HEEFT MEEGEMAAKT. (MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK)
PERCENTAGE WAT DEZE OORZAAK VAN AFLEIDING NOEMT EN DIE GEEN (BIJNA) ONGELUK HEEFT MEEGEMAAKT. (MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK)
Geen tijd voor pauzes
27,7%
Boordcomputer
24,6%
Andere weggebruikers
67,5%
62,7%
Het aantal stops
22,9%
Boordcomputer
48,2%
47,7%
Te weinig slaap
18,7%
Telefoongesprekken i.v.m. het werk
43,7%
41,8%
Onzekerheid over baanbehoud
14,9%
Andere controle apparatuur in de cabine
17,0%
15,2%
Ondeugdelijk materieel
14,3%
Omgeving
16,1%
12,7%
Andere controle apparatuur
11,2%
Privé telefoongesprekken
8,0%
5,1%
Tweede chauffeur in de cabine (bijrijder)
0,1%
0,0%
Problemen thuis
10 Rapport Verkeersveiligheid
3,5%
Rapport Verkeersveiligheid
11
7. SAMENVATTING
8. AANBEVELINGEN • Vermoeidheid: maak eindelijk werk van gezonde werkroosters. Vrachtwagenchauffeurs werken te vaak op inconveniënte tijden (voor 05.00 uur; na 22.00 uur en tussen 22.00 uur en 05.00 uur).
Verkeersveiligheid is een belangrijk element in de Nederlandse opleiding van vrachtwagenchauffeurs. De reguliere opleidingen aan de ROC’s besteden hier terecht veel aandacht aan. Om een vrachtwagenrijbewijs te mogen behouden, dienen vrachtwagenchauffeurs bovendien jaarlijks minimaal 35 uur aan bij- en nascholing te volgen. Daar
• Vermoeidhied: zorg dat chauffeurs hun pauzes kunnen genieten. Maak werkbare dienstroosters.
bovenop subsidieert het Sociaal Fonds in de transportsector (SOOB), jaarlijks vele veiligheidsopleidingen voor vrachtwagenchauffeurs. Al deze aandacht voor de verkeersveiligheid, juicht FNV Transport en Logistiek toe, maar
• Afleiding: verwijder onnodige apparatuur uit de vrachtwagencabine. Maak zo min mogelijk gebruik van
tegelijkertijd constateert FNV Transport en Logistiek dat dit in een schril contrast staat met de veiligheidsinspannin-
communicatiemiddelen als de boordcomputer en de telefoon om de planning bij te sturen.
gen gericht op de andere weggebruikers. Daar kan wel een tandje bij, vindt de FNV. • Afleiding: start een bewustwordingscampagne gericht op de overige weggebruikers om hen te wijzen op de Chauffeurs zitten dagelijks vele uren op de weg en maken daardoor relatief vaak ongelukken of bijna ongelukken
effecten van hun rijgedrag op vrachtwagens.
mee. Maar liefst 66,3% van de in dit onderzoek ondervraagde chauffeurs had wel eens een ongeluk of een bijna ongeluk meegemaakt. 33,7% had nog nooit een (bijna) ongeluk meegemaakt. Uit onderzoek van de Onderzoeksraad
• Breng de door SOOB gesubsidieerde bijscholingsmogelijkheden voor vrachtwagenchauffeurs gericht op veiligheid
voor de Veiligheid5 en uit onderzoek van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) 6, is al veel bekend over ongelukken en bijna ongelukken. Vermoeidheid en afleiding zijn steeds terugkerende belangrijke
nog meer onder de aandacht van werkgevers en werknemers in de sector.
oorzaken van vrachtwagenongevallen die steevast genoemd worden. Als het gaat om vermoeidheid, dan blijkt uit ons onderzoek dat 74,1% van de vrachtwagenchauffeurs op een inconvenient tijdstip werkt (voor 05.00 uur starten; na 22.00 uur eindigen en/of aaneengesloten tussen 05.00 uur en 22.00 uur werken). 71,1% van de vrachtwagenchauffeurs geeft aan (vrijwel) altijd of vaak teveel werkdruk te ervaren. Ondanks regelgeving rond rij- en rusttijden, meldt 40,7% van de vrachtwagenchauffeurs dat zij (bijna) altijd of regelmatig hun pauze niet kunnen opnemen door de werkdruk. Een te krappe planning, de wachttijden en het overige verkeer vormen de top-3 van oorzaken van werkdruk. Een andere belangrijke oorzaak van verkeersongelukken is afleiding. Volgens de vrachtwagenchauffeurs wordt afleiding vooral veroorzaakt door het rijgedrag van medeweggebruikers (64,9%), de boordcomputer (47,7%) en telefoongesprekken met de planning (43,7%). Vrachtwagenchauffeurs hebben door de aard van hun werkzaamheden vaak een verkeersongeluk of bijna-ongeluk meegemaakt. Chauffeurs die vaak nachtdiensten draaien; regelmatig hun pauze niet kunnen opnemen of (vrijwel) altijd veel werkdruk ervaren, rapporteren vaker een verkeersongeluk of (bijna) ongeluk te hebben meegemaakt. Vrachtwagenchauffeurs wijzen in overgrote meerderheid de proef die TVM wil doen met camera’s en eyetrackers in de vrachtwagencabine, af. Maar liefst 98,5% wil deze apparatuur niet in de vrachtwagencabine. FNV Transport en Logistiek vindt de proef overbodig; er is meer dan voldoende bekend door wetenschappelijk onderzoek naar de achtergronden van vrachtwagenongelukken. De bevindingen uit die onderzoeken worden wederom bevestigd door ons onderzoek. Vermoeidheid en afleiding dienen bestreden te worden.
5 Vrachtwagenongelukken op snelwegen, Onderzoeksraad voor de Veiligheid, november 2012 6 Zie bijvoorbeeld: Vermoeidheid in het verkeer, oorzaken en gevolgen, SWOV, augustus 2012
12 Rapport Verkeersveiligheid
Rapport Verkeersveiligheid
13
BIJLAGE:
OVER ONS ONDERZOEK Aanleiding voor het onderzoek door FNV Transport en Logistiek, zijn de plannen van verzekeringsmaatschappij TVM om bij circa 500 vrachtwagens, verdeeld over circa 30 bedrijven dashboardcamera’s en eyetrackers te plaatsen. FNV Transport en Logistiek werd met deze plannen geconfronteerd op de bedrijfsauto RAI in oktober 2015. Vervolgens heeft FNV Transport en Logistiek in december 2015 en januari 2016 hierover tweemaal overleg gevoerd met TVM. FNV Transport en Logistiek is o.a. van mening dat de proef averechts of contraproductief zal gaan werken. Het staat echter buiten kijf dat FNV Transport en Logistiek sterk hecht aan verkeersveiligheid en het verbeteren daarvan. In de periode maart en april 2016 heeft FNV Transport en Logistiek een email verzonden aan 13.095 emailadressen van leden van de FNV. Daarin werd verwezen naar een online enquête over dit onderwerp. 540 chauffeurs vulden deze enquête in.
14 Rapport Verkeersveiligheid
Rapport Verkeersveiligheid
15