121e jaargang • nummer 5 • oktober 2014
verdwijnt de ambtenarenstatus? vakbondsvoorzitter portugal geschorst reorganisatie en pensioenen Aangesloten bij de European Confederation Of Police
Colofon Redactie:
ONINK Communicatie, Emmeloord (eindredactie), Maarten van de Nieuwenhuijzen (namens hoofdbestuur VMHP) Redactieadres:
Postbus 91460, 2509 EB Den Haag tel: (070) 419 19 41 fax: (070) 419 19 42 e-mail:
[email protected] Medewerker(s):
Sanna Eichhorn, Willy Valckx, Jan Dikkers, Gerry Smit, Cees van der Voet, Hans Bogers Fotografie:
ONINK Communicatie, Emmeloord Vormgeving & Druk:
GBU grafisch compleet, www.gbu.nl Advertenties:
Secretariaat VMHP, (070) 419 19 41 Secretariaat, ledenadministratie, abonnementen:
Bereikbaar van woensdag t/m vrijdag, Christine van Beelen tel: (070) 419 19 41, fax: (070) 419 19 42, e-mail:
[email protected] Dagelijks bestuur VMHP:
Mw. S.E. Eichhorn, voorzitter G.J. Smit, tweede voorzitter C. van der Voet, secretaris W. Doppenberg, penningmeester Bankrekening VMHP:
NL23 INGB 0000 1329 81 Coverfoto:
Ook onze collega’s op het water gaan in het nieuwe werkpak.
Belangenbehartiging Belangenbehartiging is in eerste instantie een zaak voor het bestuur van de betreffende afdeling. Zo nodig kan vervolgens met het hoofdbestuur contact worden gezocht.
belangenbehartiging
M
et de belangenbehartiging kom je in contact met veel verschillende leden. De één heeft een eenvoudige vraag over regelgeving, de ander heeft een complexe vraag over pensioen en weer een ander heeft een zaak waarbij ziek zijn en functioneren door elkaar lopen. Bij een vraag om belangenbehartiging gaat het altijd om de vraag wat een VMHP-lid zelf wil. Meestal is het antwoord simpel: ik wil gewoon lekker mijn werk kunnen doen. Dat lijkt ook heel simpel te realiseren, want dat is toch gewoon de normale gang van zaken binnen veel teams? Helaas is dat niet altijd van toepassing. Ik merk ook dat VMHP-leden zelf zo lang mogelijk doorgaan en zich bijna nooit ziek melden; ook al loopt het water al over de lippen. Onze belangenbehartigers hebben allemaal zelf jaren leidinggevende ervaring en weten vanuit die ervaring hoe ze zaken kunnen oppakken. Het goede gesprek is daarbij de standaard. Met elkaar aan tafel gaan zitten en zaken bespreken die vaak jaren zijn blijven sluimeren en onuitgesproken zijn gebleven. Het is zowel voor het VMHP-lid als voor de leidinggevende moeilijk onbenoemde zaken naar elkaar uit te speken. Het zijn mooie processen als het gesprek op gang komt en men elkaar weet te vinden. Soms leidt het toch nog tot het vertrek van de medewerker, maar dan wel vanuit de overtuiging dat dat een goede stap vooruit in de loopbaan is. Af en toe blijven de standpunten vast
zitten. Mensen blijven voor het gevoel elkaar dwars zitten en sporadisch merk je als belangenbehartiger vreemde dingen binnen een afdeling: niet uitgenodigd worden voor teamoverleg, slecht op elkaar afgestemde diensten moeten draaien, als stopmiddel van het rooster gebruikt worden, je vakantie doorgeven en dan net weer ingepland worden. VMHP-leden willen niet via een rechtszaak dit soort zaken beslechten. De kracht van het argument blijft voorop staan bij het zoeken naar oplossingen. Iemand heeft het gevoel dat hij/zij dat toch zelf wel voor elkaar zou moeten krijgen? Heel langzaam gaat iemand aan zichzelf twijfelen, loopt achter de feiten aan op de afdeling en mist de sociale contacten en werkafspraken. Daar kun je uiteindelijk ziek van worden. Dit doet veel met mensen die zeer loyaal zijn naar de organisatie. Op het moment van twijfel functioneer je minder, dus ook dat gaat meespelen. Ziekte en minder functioneren gaan door elkaar lopen. Gelukkig zijn dit incidenten en hebben wij bij de VMHP een vangnet om elkaar bij te staan. Dat is een groot goed, en dat besef je pas als je problemen zo groot zijn geworden dat je belangenbehartiging vraagt. Ik hoop dat naast de veranderde inrichting van de politie de cultuurverandering ook weer aandacht krijgt. Dingen in een vroegtijdig stadium naar elkaar uitspreken moet daar een onderdeel van zijn. Sanna Eichhorn voorzitter VMHP
Inleveren kopij Deadline voor de volgende VMHP-Nieuws: 28 november 2014
pagina 2
Wie is… nina krug Ik ben een 42-jarige inspecteur van politie. Ik ben een geboren en getogen Amsterdamse. Mijn loopbaan bij de politie begon slechts 7½ jaar geleden.
N
a de Middelbare school ben ik eerst naar de Universiteit gegaan, met de richtingen Spaans en Sociale Geografie. Die opleidingen heb ik niet afgemaakt. Daarna heb ik de HEAO gevolgd, een financieel-economische opleiding met de nadruk op het zakelijk aspect van talen. Vervolgens heb ik een aantal jaar bij een multimediabedrijf als projectmanager gewerkt aan internet-reclameprojecten. Dat was leuk, want daar werkte ik met grote bedrijven en het was zeer dynamisch. Op een gegeven moment werd dat voor mij echter te technisch en vooral te commercieel. Ik ben toen overgestapt naar Reed Business, een uitgeverij die zich bezighield met het toerisme. Mijn werk was het beschrijven van toeristische gebieden en accommodaties en het controleren of de vakantieaccommodaties wel voldeden aan de specificaties die de eigenaren hadden opgegeven. Dat was een leuke en zelfstandige baan, waarbij mijn talenopleiding goed van pas kwam en ik de hele wereld heb gezien. Maar het bedrijfsbeleid was dat je na twee jaar vanwege de objectiviteit werd vervangen. Ik heb toen een poosje als receptioniste gewerkt in een groot hotel in Amsterdam. Maar dat was niet echt wat ik wilde voor de langere termijn. Eigenlijk wilde ik altijd al naar de politie; op m’n 19e had ik al informatie opgevraagd. Op m’n 33e heb ik uiteindelijk gesolliciteerd. Omdat er geen plaats was voor PK5 werd ik eerst gekeurd voor PK4. Op het laatste moment kwam er toch nog een plaats vrij voor PK5. Mijn – verkorte – opleiding heb ik nog op de Kleiberg
pagina 3
gedaan. Daarna ben ik het LOT-traject in gegaan. Dat was een mooie tijd, waarin ik op diverse afdelingen heb gewerkt en ervaring heb opgedaan. Momenteel werk ik als Inspecteur toegevoegd bij de wijkteamleiding van Team Boven IJ in Amsterdam Noord. Een deel van mijn werk is sturing en het uitzetten van werkopdrachten, maar ik ben toch ook wel operationeel bezig. Op straat kom ik meestal als HovJ en OvD. Wel probeer ik af en toe met operationele akties mee te gaan. Ik zit in het project Treiteraanpak, waarbij we – samen met de Gemeente en diensten als GGZ en Jeugdzorg - proberen treiteraars in de wijk aan te pakken. Deze aanpak trekt vrij veel media-aandacht. Verder ben ik groepscommandant bij de Vredeseenheid; dat is een groep collega’s die wordt ingezet bij demonstraties en andere grote groepen publiek; zeg maar een georganiseerde tussenvorm tussen wijkagenten en de ME. Wij zijn erop getraind om met demonstranten om te gaan en waar nodig te deescaleren. We zijn inmiddels onderdeel van veel SGBO’s en andere regio’s tonen ook interesse in deze wijze van werken. Inmiddels ben ik ook vaste toegevoegde aan het Hoofd Ondersteuning van diverse SGBO’s. Ik heb het goed naar mijn zin bij de politie, alhoewel de organisatie wel wat log en stroperig is en niet altijd professio-
neel overkomt. Verder vind ik het jammer dat we altijd achter de feiten aan lijken te lopen en dat de opgelegde straffen/sancties niet in overeenstemming zijn met de hoeveelheid werk en energie die we in onze onderzoeken stoppen. Ik ben lid van de VMHP geworden nadat ik een keer was uitgenodigd bij een themabijeenkomst. De warme collegiale sfeer sprak mij direct aan, en de lijnen zijn erg kort. Je komt in de eenheid altijd wel VMHP-leden tegen en de bestuursleden zijn gemakkelijk aanspreekbaar. Inmiddels ben ik penningmeester van de afdeling en heb ik op de interessante kaderdagen gemerkt hoe goed het VMHP-netwerk is. Was getekend, Nina Krug
Verdwijnt de ambt ”De ambtelijke status gaat verdwijnen.” Die boodschap kwam al geruime tijd geleden door, het wetsvoorstel is zelfs al door de Tweede Kamer, maar is nog steeds niet geëffectueerd. Maar wat gaat er nu precies verdwijnen, en waarom? En gaat het nu wel of niet door? Waar hangt het om? En vooral: heeft het effect op de politie?
O
door Evert Onink
m op deze en andere vragen antwoord te krijgen ga ik naar Luc Janssen. Luc is mr. drs., en heeft een scriptie geschreven met als titel “Op weg naar een nieuwe ambtelijke status“. Voor zijn onderzoek en scriptie kreeg hij de door Capra Advocaten ingesteld “Jo Maes/Capra Prijs 2014”. Op de laatste vraag – heeft het effect op de politie - krijg ik van Luc direct een geruststellend antwoord. “De politie, evenals de militairen en de rechtelijke macht, zijn in het wetsontwerp als aparte groep uitgezonderd, en voor hen verandert er niets. En hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen de operationele ambtenaar en de ondersteunende ambtenaar.”
Stand van zaken Het Initiatiefvoorstel – de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren - is ingediend door Koşer Kaya (D66) (inmiddels opgevolgd door Van Weyenberg) en Van Hijum (CDA) en is op 4 februari 2014 aangenomen door de Tweede Kamer. De Eerste Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis van de Koning (BZK/AZ) heeft op 9 september 2014 de Memorie van antwoord van de initiatiefnemers ont-
vangen. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft bij brief van 1 oktober 2014 geantwoord op de in het Voorlopig verslag aan de regering gestelde vragen. De commissie bespreekt op 7 oktober 2014 de nadere procedure.
Waar gaat het om? “De initiatiefnemers willen de ambtelijke arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden normaliseren, oftewel gelijktrekken met die van ‘gewone’
nog niet te springen. De implementatie van de wet kost veel geld en zij zijn er niet van overtuigd dat het – zeker in deze economisch moeilijke periode - het geld waard is. Om het beeld te schetsen: de kosten worden geschat tussen de 76 en 245 miljoen euro, terwijl de baten slechts tussen de vijf en 7,6 miljoen euro per jaar liggen. Daarnaast zijn de tegenstanders niet overtuigd van alle argumenten voor normalisering. Ook de Raad van State vraagt zich af: “Welk probleem wordt hier nu mee opgelost?”
Aantasting rechtspositie Of de rechtspositie echt aangetast wordt is voor Luc nog maar de vraag. “Ik denk dat dat wel meevalt. We hebben nu de Wet Werk en Zekerheid, waardoor het ontslagrecht zal veranderen. Die regels zijn nu in de twee systemen verschillend, maar een combinatie zou het beste van twee werelden kunnen worden. Dit zou dan een stap
Voor de politie verandert er niets. werknemers. De Ambtenarenwet blijft wel bestaan,” zegt Luc, “en ook het bijzondere van de ambtenaar blijft in de wet benoemd. Daar hameren de initiatiefnemers heel erg op, met onderwerpen als een ambtseed, integriteit en een gedragscode voor ambtenaren. Het gaat hierbij ook om de trots die ambtenaren ontlenen aan hun bijzondere positie.”
Knelpunten Het invoeren van de wet zou al in 2015 worden geëffectueerd, maar is inmiddels uitgesteld tot 2017. Luc: “Waarschijnlijk wordt het wel juni 2017, misschien nog later, en misschien wel helemaal niet. Meerdere partijen staat
in de goede richting zijn. Er worden nu doemscenario’s geschetst dat een ambtenaar bij het aannemen van de wet vogelvrij zou zijn.”
Twee kampen “Ik heb 19 mensen geïnterviewd’, zegt Luc, “en je kunt zien dat er twee kampen zijn. Iedereen kan wel een anekdote vertellen en een voorbeeld geven om de eigen argumenten te staven. Het is een enorme wetgevingsoperatie. Het ambtenarenrecht en de Ambtenarenwet, zoals het er nu ligt, is wel gedateerd, maar als deze een beetje wordt opgeschoond en een tikkeltje wordt gemoderniseerd, kan deze weer jaren vooruit. Nu gooi je een stel-
pagina 4
telijke status echt? sel, dat in principe goed werkt, weg. De grote vraag in het hele spel is: “Hoe ver moet je het ambtenaarschap doortrekken? Moet een afvalophaler, een plantsoenwerker, een tramconducteur of een chauffeur de ambtenarenstatus hebben omdat zij in dienst zijn van de overheid? Dit soort voorbeelden wordt veelvuldig aangehaald. Het gaat bij ambtenaren ook over het loyaliteitsbeginsel. En over de scheiding tussen privé en werk. Dat een politieman of een militair in zijn vrije weekeinde drugs gebruikt is niet acceptabel, terwijl dit voor bijvoorbeeld een medewerker bij de plantsoenendienst van een gemeente in zijn werk niet direct problemen op hoeft te leveren. Er is altijd een grensvlak. Wat is het verschil tussen een baliemedewerker bij een gemeente en een kassière bij Albert Heijn? Je zou dat dan per functie en per persoon moeten afwegen. Jaren geleden werd een discussie gevoerd of een ambtenaar nu een bijzondere werknemer en de overheid een bijzondere werkgever is. Dáár kan je een debat over voeren, maar dit soort voorbeelden maakt de principiële discussie onhelder en onoverzichtelijk. Vanuit de indieners is het een principiële vraag, waar door de tegenstanders praktische en pragmatische argumenten tegenover worden gezet. Dat wringt een beetje.”
Integriteit Het integriteitsvraagstuk blijft bestaan, terwijl het tuchtrecht wijzigt. Luc: “De regering heeft al een voorschotje gegeven op de komende wetswijzigingen. Minister Plasterk wil een Statuut voor Ambtenaren in het leven roepen, waarin goed wordt vastgelegd wat nu precies de waarden en voorschriften van de overheid zijn. Ik zou het best wel goed vinden dat, als je bij de overheid komt werken, dat aspect goed onder de aandacht wordt gebracht.
pagina 5
Mr. Drs. L.H. Janssen Mr. Drs. L.H. (Luc) Janssen heeft na het Atheneum aan de Universiteit van Tilburg gestudeerd. In 2012 heeft hij de master Ondernemingsrecht afgerond en in 2013 de masters Bestuurskunde en Sociaal Recht & Sociale Politiek. Na diverse werk- en stageplekken in het bedrijfsleven en de overheid is Luc Janssen thans werkzaam bij UWV, op de Afdeling Bezwaar en Beroep. Daarnaast is hij als freelancer verbonden aan de Stichting Beroepseer, waarvoor hij onder andere de Good Work Toolkit Beleidsambtenaren heeft samengesteld. Tevens is hij redacteur en auteur van het Tijdschrift Bestuurskunde, Themanummer ‘Ambtelijk vakmanschap’. Per 1 november zal hij als juridisch medewerker in dienst treden van Capra Advocaten in Maastricht. Publicaties • 2012 ‘Hoe politieagenten, leraren en reclasseringsambtenaren gezagsuitoefening leren. Een impressie.’ In samenwerking met J. van Orsouw. In: T. Jansen, G. van den Brink & R. Kneyber (red.) - Gezagsdragers, de publieke zaak op zoek naar haar verdedigers. • 2014 ´Politieproductiviteit. Triangulatie voor valide en betrouwbare productiviteitsmeting bij de politie.´ In samenwerking met S. Zouridis, G. Bouckaert, P. van Roy, J. Stroobants, V. Crompvoets en R. Peeters. • 2014 ‘Het advocatenkantoor. Transparantie en vertrouwen als businessmodel.’ In samenwerking met T. Jansen. In: M. Trappenburg, W. Scholten & T. Jansen (red.) Loonfatsoen. Overig • 2014 Winnaar Jo Maes/Capra Prijs voor de beste scriptie op het gebied van het ambtenarenrecht, het arbeidsrecht dan wel het algemeen bestuursrecht.
Uit het juryverslag van de Jo Maes/Capra Prijs … De ambtelijke status zal moeten worden ingevuld door de normen en waarden van het goed ambtenaarschap, zoals E. Karssing dat heeft aangeduid. In de masterscriptie is onderzocht hoe de ambtelijke integriteit geborgd en gehandhaafd kan worden indien het wetsvoorstel wet wordt. De heer Janssen concludeert dat twee separate discussies moeten worden gevoerd. Eerst dient de “status” van ambtenaren in kaart gebracht te worden, waarbij aandacht geschonken moet worden aan de waarden van de overheid en de verplichtingen die dat bijvoorbeeld ten aanzien van integriteit met zich meebrengt. Vervolgens is de vraag aan de orde welke rechtspositie daar het beste bij aansluit…
Een soort deontologische code; een mengeling van waardencodes waarin begrippen als integriteit staan en de strengere gedragscodes. Die gedragscodes alleen zijn vaak weer te streng en beperkend, te negatief, gesteld. Ik zou dat liever wat positiever gesteld zien. Waar staat de overheid voor, en waar staat de ambtenarij voor. Dat zou best toegevoegd kunnen worden. We zouden de codes, die er nu zijn, hiervoor kunnen hergebruiken.”
Vakbonden De voor- en nadelen van de ambtenaren status wegen nu tegen elkaar op, vind Luc. “De ambtenaar heeft meer rechten, maar ook meer plichten en soms zijn de regels veel strenger. Het tuchtrecht is beter geregeld en het arbeidsrecht steekt daar schraal tegen af. Je kunt het in de cao regelen maar als je dat als overheid voor je personeel goed geregeld wil hebben, moet je dat niet in een cao doen. Dus zet dat in de Ambtenarenwet. Dan wordt die wet weer wat groter en heb je aan het eind bijna geen winst geboekt. Praktisch verschil is dan het aanstellingsbesluit. Als je alles gaat normaliseren wordt
de rol van de vakbonden groter. Dat kan positief zijn, maar het kan ook wel gevaarlijk zijn, als de vakbonden zich op deze manier ook met overheidsbeleid kunnen gaan bemoeien.”
Vakmanschap Samengevat kan gesteld worden dat er veel partijen bij betrokken zijn, er veel kennis aanwezig is, er twee meningen zijn en de discussies vaak door elkaar lopen. Maar voor de politie verandert er niets. Luc: “Integriteit zal altijd een belangrijk issue blijven. Niet alleen in een beroepscode, maar ook in opleiding, organisatie, cultuur en tuchtrecht. Bij de politie en het leger ligt alles nog iets extremer en meer uitvergroot als
Engagement (persoonlijke betrokkenheid) en Ethics (verantwoordelijkheid). En dan is het razend interessant hoe verschillende mensen aankijken tegen hun eigen beroep en hun eigen taakopvatting.” “Ik ben het in principe wel met het wetsvoorstel eens”, reageert Luc op de vraag naar zijn persoonlijke mening. “Ik vind ambtenaren niet dusdanig bijzonder dat zij een afzonderlijk geregelde rechtspositie zouden moeten hebben. Maar de situatie, zoals deze nu is, werkt en het kost veel geld om het te veranderen. Je weet niet wat je ervoor terugkrijgt; er zitten nog veel haken en ogen aan. Als het als een paal boven water stond dat we er beter van zouden worden, zou ik zeggen: doen. Als er nu niets zou zijn, als het nu 1929 was toen de Ambtenarenwet werd ontworpen, dan zou ik zeggen: laat het maar aansluiten op het gewone arbeidsrecht.”
Het gaat om vakmanschap en integriteit. bij de gemiddelde beleidsambtenaar door de bijzondere geweldsbevoegdheden. Met de Stichting Beroepseer hebben we een Good-work-toolkit voor beleidsambtenaren gemaakt. Die biedt een handvat om belangrijke thema’s, ideeën en spanningen binnen het vak van de beleidsambtenaar aan te kaarten en te bespreken. Het gaat dan om de drie E’s: Excellence (vakmanschap),
De volledige scriptie staat integraal op de website van de VMHP: www.vmhp.nl/Nieuws.
pagina 6
Dag van de Integriteit 2014: ‘Meer mensen, meer doen!’
met onder andere minister Plasterk, burgemeester Aboutaleb, en hockeycoach Marc Lammers Op 4 november organiseert BIOS alweer de zesde editie van de ‘Dag van de Integriteit’, in het WTC in Rotterdam. Dit jaar in het teken van het integriteitsnetwerk. Hoe kunt u samen met collega’s
Dynamisch programma
werken aan integriteit? Sneller naar een hoger niveau Allerlei medewerkers houden zich in organisaties bezig met integriteit. En waarschijnlijk zijn dat er meer dan u denkt. Iedereen doet dit vanuit een
te leggen en samen te werken kunt u integriteit versneld op een kwalitatief hoger niveau brengen.
eigen perspectief, maar allemaal met hetzelfde doel: integriteitsincidenten helpen voorkomen. Samen vormen deze medewerkers het integriteitsnetwerk van de organisatie. Door uw netwerk zichtbaar te maken, verbindingen
Hoe komt u op een slimme en effectieve manier op een hoger niveau? Met een uitgekiende mix van casuïstiek, sprekers, kennis en entertainment wil het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) u dat dit jaar laten zien. U stemt mee, reageert op opvattingen, beeldfragmenten, interviews en stellingen, en u kunt meedoen aan de discussie. Na afloop ontvangt u het Jaarboek Integriteit 2014. Hierin staat het netwerk ook centraal. Experts en practitioners uit verschillende vakgebieden zoals HRM, inkoop, medezeggenschap en facilitaire dienst, leggen de verbinding met integriteit.
Aanmelden De Dag van de Integriteit is voor medewerkers in het publieke domein. Vanwege de steeds groeiende belangstelling is er nu ruimte voor 400 deelnemers. U heeft dus alle kans om ook collega’s uit andere sectoren in het publieke domein te ontmoeten. U betaalt 150 euro voor een programma van 9.30 – 18.00 uur, inclusief lunch en borrel. Meer informatie over het programma en het aanmelden staat op de website van BIOS (http://www.integriteitoverheid.nl/dvi.html).
Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam is een van de sprekers.
pagina 7
Voorzitter APG/GNR geschorst
‘In strijd met de Portugese G Van 1 tot en met 5 juli 2014 stond het bezoek van de commissie internationaal aan haar twinningpartner APG/GNR gepland. Dit bezoek kwam in een bijzonder daglicht te staan toen de commissie enkele weken voor vertrek moest vernemen dat de voorzitter van de APG/GNR met inhouding van zijn salaris was geschorst. Jan Dikkers en Willy Valckx doen verslag van een bijzonder twinningbezoek aan Portugal. door Evert Onink
Oud-raadsheer constitutionele hof van Portugal: in strijd met Portugese Grondwet Op de dag van aankomst spreken we met António Bernardo Colaço, oud-raadsheer van het constitutioneel hof van Portugal. Direct na de Anjerrevolutie was hij de oprichter van de eerste Portugese vakbond, die van de Officieren van justitie. Vol elan en passie spreekt hij over de situatie. César Nogueira, de voorzitter van APG/GNR. Nogueira had gesproken in zijn hoedanigheid van voorzitter van de APG/ GNR. “Schorsing met inhouding van salaris door de commandant van de APG is absoluut niet toelaatbaar”, aldus de raadsheer. Ook krijgen we achtergrondinformatie
over de situatie van de GNR (militaire politie die de politiezorg uitoefent op het Portugese platteland). Zo is de commandant van de APG nog steeds een generaal van de Portugese landmacht. Kennis en ervaring van het politiële vak ontbreekt veelal. Kolonel Albano Pereira van de APG, die onlangs solliciteerde voor commandant van de GNR, werd op niet mis te verstane wijze op een zijspoor gerangeerd en is ziek thuis. In het document dat António Bernardo Colaço aan de commissie internationaal overhandigt, concludeert hij dat de Portugese Grondwet niet toestaat dat in tijden van vrede en normale werking van de democratie de strijdkrachten controle uitoefenen over de politie. Het document is te lezen op onze website.)*
Geen ontvangst bij de minister en de commandant APG
César Nogueira, in zijn hoedanigheid van vakbondsvoorzitter door de werkgever geschorst met inhouding van salaris.
Tijdens de bespreking met het bestuur van APG/GNR op woensdag 2 juli blijkt ons dat het bestuur ter voorbereiding van het bezoek van de commissie internationaal de minister en de commandant van de APG weken van tevoren schriftelijk heeft verzocht om de commissie te ontvangen. Tot op heden heeft men geen antwoord ontvangen. In de ogen van de APG/GNR een botte weigering om de commissie te willen ontvangen.
Bezoek Nederlandse ambassade, de Portugese context De middag benutten we - zoals gebruikelijk - voor een bezoek aan de Nederlandse ambassade. We spreken met de ambassadeur, de heer Henk Soeters. De reeds vergaarde informatie wordt met hem gedeeld. De ambassadeur staat vlak voor zijn pensionering en is aan zijn laatste weken bezig. Hij herkent veel van de informatie. De kern, aldus de ambassadeur, is dat de machthebbers van vóór de Anjerrevolutie materieel nog steeds aan de macht zijn. Portugal is een land met hiërarchische structuren, waarin het niet gebruikelijk is om kritiek te geven op de hoogste leidinggevenden. Daarom worden arbeidsconflicten meteen gejuridificeerd en voorgelegd aan de rechter in plaats van het zoeken van de dialoog. Als gevolg van de ons-kentons-cultuur worden baantjes aan elkaar gegund, ook al is een ander aantoonbaar kwalitatief beter geschikt. Deze informatie van de ambassadeur maakt de context van het twinningbezoek wel erg duidelijk.
Historisch moment: officieren, sergeants en korporaals praten met elkaar Bij het gezamenlijk diner met de leden van het bestuur van de APG en de voorzitter van de vakbond van sergeants van de GNR is ook een luitenantkolonel, lid van APG/GNR, aanwezig. Uitgebreid wordt met elkaar gesproken over de situatie van de GNR binnen de Portugese context. Ook het ziek thuis zijn van kolonel Albana Pereira wordt uitgebreid besproken, alsook dat nog steeds een generaal van de landmacht de baas is van de GNR. De basis wordt gelegd voor een samenwerking tussen de APG/GNR en de vakbond van sergeants. Om de context nog maar eens te stipu-
pagina 8
Grondwet’ leren: bij het afscheid spreekt de overste van een historisch moment. Officieren, sergeants en korporaals zitten gezamenlijk aan een tafel, dineren met elkaar en praten met elkaar!
Gesprek met voorzitter APG/GNR De volgende dag praten we uitgebreid met César Nogueira, de voorzitter van APG/GNR. Enerzijds om zakelijke informatie van hem te krijgen over zijn conflict, de Portugese context en de mogelijke beïnvloedingsmomenten die de commissie internationaal gedurende haar tijd in Lissabon kan benutten, anderzijds om hem moreel te steunen. De steun doet de voorzitter zichtbaar goed! We besluiten, nu de minister en de generaal van de GNR de commissie niet willen ontvangen, dat we gaan praten met leden van het Portugese Parlement en een persinterview geven.
Gesprekken met leden van het Portugese Parlement Op vrijdag 4 juli zijn we, begeleid door José Manageiro, voormalig voorzitter
Jan Dikkers en Willy Valckx in de landelijke Portugese krant “Jornal de Notícias”.
van de APG/GNR en thans voorzitter van de Algemene Vergadering van de APG/ GNR, in het Portugese Parlement. We spreken met Marco Perestrello van de Socialistische Partij. Met hem delen we de ervaringen van de commissie internationaal. Hij keurt de schorsing van de voorzitter van de APG/GNR ten principale af. De opgedane ervaringen plaatst hij in een historisch perspectief, waarin hij een positieve ontwikkeling ziet. “De Portugese politie kende na de “Anjerrevolutie” geen officierenkorps. Dit moest langzaam opgebouwd worden. Nu zie je dat de nationale chef van de PSP (politie in de grote steden) reeds een politieofficier is en bij de GNR is alleen de hoogste baas nog geen politieofficier.” Parlementslid Antonio Filipe van de communistische partij deelt onze ervaringen volledig en staat achter een demilitarisering van de GNR. Ook in zijn ogen is de schorsing van de voorzitter van APG/ GNR volstrekt ontoelaatbaar.
Persinterview commissie internationaal, geen autoritarisme Oud-raadsheer Constitutionele Hof van Portugal, António Bernardo Colaço: “In strijd met de Portugese Grondwet.”
pagina 9
Na het bezoek aan het parlement geven we een persinterview. De vertaling van het krantenartikel in het “Jornal de Noticías” is te lezen op onze website.)*
In het verlengde van het beleid van Eurocop spreekt de commissie internationaal zich in het artikel uit dat zij tegen het autoritarisme is binnen de GNR.
Vervolgactie Eurocop In zijn hoedanigheid van voorzitter van de Algemene Vergadering van de APG/ GNR heeft José Manageiro een uitgebreide brief geschreven aan het bestuur van Eurocop over de schorsing van de voorzitter van de APG/GNR. Het bijzondere daglicht van het bezoek van de commissie internationaal aan de APG/GNR wordt op voorhand gedeeld met het bestuur van Eurocop. De commissie wordt verzocht de nodige informatie te vergaren en deze terug te koppelen. De terugkoppeling is van dien aard dat het bestuur van Eurocop in het najaar naar Portugal afreist om een gesprek met de minister en de generaal van de GNR af te dwingen. Zo wil men beginnen met de druk op het Iberisch schiereiland op te voeren, daar de situatie van de collega’s van de Guardia Civil in Spanje niet veel beter is. )* De documenten zijn te lezen op www.vmhp.nl/ commissies/kenniskring-internationaal/
Reorganisatie en Tweeënveertig kaderleden hebben eind september weer genoten van twee uitstekende kaderdagen met volop netwerkmogelijkheden in de mooie ambiance van Hotel De Wageningsche Berg. Naast de mogelijkheid om ervaringen met elkaar uit te wisselen en op diverse niveaus afspraken te maken, werd er ook informatie gedeeld over interessante onderwerpen, zoals de reorganisatie en de pensioenregeling.
D
door Evert Onink
e eerste inleider van de kaderdagen is Willy Valckx, die als bestuurslid van de CMHF goed op de hoogte is van de verschuivingen in vakbondsland. Met een korte presentatie geeft hij de situatie weer die is ontstaan door het verschuiven van de ACP naar de Vakcentrale voor Professionals (VCP, voorheen de MHP). De legitimatie van de VMHP als volwaardig deelnemer aan de onderhandelingstafels is hierdoor niet gewijzigd, aldus Willy. Mede door de mogelijke wijziging van de ambtelijke status kunnen er in de nabije toekomst nog meer verschuivingen volgen. Diverse scenario’s worden besproken, zodat het hoofdbestuur bij nieuwe ontwikkelingen adequaat kan reageren.
tingen te voldoen, maar te weinig om te mogen indexeren. Inmiddels lopen we met de uitgestelde indexatie zo’n 10% achter”, aldus Marcel. De uiteindelijke pensioenuitkeringen van een gemiddelde deelnemer bestaat voor zo’n 20% uit premies en 80% uit het rendement van de beleggingen. Vervolgens gaat Marcel over op technische onderwerpen die op stapel staan, zoals de aftopping, het maximale opbouwpercentage, en de gevolgen daarvan voor de politie. “Het beeld, zoals we dat in 2005 had-
den, is er niet meer. Levensloop: afgeschaft (doorlopend tot 2021) en voor een aantal aanvullende producten die er speciaal zijn voor de politie is er na 2015 geen fiscale ruimte meer. Ook de lijfrenteregeling wordt aangepast”, vertelt Marcel. Ook de netto-pensioenregeling voor werknemers met een salaris van meer dan € 100.000,- komt aan de orde, evenals het nieuw Financieel Toetsingskader. Marcel verwacht ook dat de premie vanaf 2016 door deze nieuwe regels zal gaan stijgen. Bij de nu lopende Nationale Pensioendialoog wordt gesproken over de inrichting en maatschappelijke houdbaarheid van het pensioenstelsel op langere termijn. Onderwerpen zijn: flexibiliteit, mobiliteit en het bieden van keuzes. Marcel: ”Er zijn mensen die denken dat ze beter zelf voor hun pensioen kunnen sparen en deze pot kunnen beleggen en beheren. Dat lijkt mooi, maar gaat vaak fout. Een individuele deelnemer maakt vaak verkeerde keuzes en krijgt daardoor te weinig rendement, waardoor er aan het
Willey Valckx praat de kaderleden bij over de ontwikkelingen in vakbondsland. “De VMHP blijft gewoon aan de onderhandelingstafels.”
Pensioenregels Het tweede onderwerp gaat over de stand van zaken en de toekomst van de ABP-pensioenregeling en de gevolgen voor actieven en gepensioneerden. Marcel Dückers, sectormanager van het uitvoeringsorgaan AGP, en Wim Sturkeboom, relatiemanager namens ABP, geven een presentatie, die begint bij het middelloon, dat in 2004 is ingevoerd. Vervolgens wordt ingegaan op de achterblijvende indexering. “De combinatie van gemiddeld langer leven en de lage rente als gevolg van de crisis, heeft ertoe geleid dat we wel voldoende in kas hebben om aan onze verplich-
pagina 10
Pensioenen eind onvoldoende pensioen in je pot zit. Overigens moet de vraag bij pensioen niet alleen zijn: ‘Hoeveel krijg ik’, maar ook ‘Hoeveel heb ik nodig?’” Aan het eind van de presentatie, geïnterrumpeerd door talloze vragen, belooft Wim Sturkenboom te bezien of het ABP voor de VMHP een speciale - extra-regio-dag kan inplannen. Onze pensioendeskundige Paul Müller geeft in het volgende Blauwtje een uiteenzetting over de effecten van de pensioenregeling op onze doelgroep.
en zonder salaris naar huis gestuurd omdat hij – in de ogen van de machthebbers – verkeerde dingen heeft gezegd. (lees het artikel op pagina 8). Aan Griekenland is een eerste bezoek gebracht om de knelpunten in beeld te brengen. De Arbeidstijdenwet lijkt daar gewoon niet van kracht te zijn, en de uitrusting van collega’s is soms bedroevend. In Hongarije zijn alle politievakbonden verboden en is er één (staats) vakbond opgericht. Daar is voor de VMHP niets aan te doen. Wel is EuroCOP op het Europese podium bezig om hier aandacht voor te krijgen.
Landelijke ontwikkelingen Na deze soms wat technische uiteenzetting praat Sanna de kaderleden bij over de landelijke ontwikkelingen. De voorbereiding op de inzet voor de komende CAO-onderhandelingen begint na het Pensioendebat, zodat bekend is over hoeveel arbeidsvoorwaardengeld we kunnen praten. De korpsregelingen en de harmonisatie zijn nog steeds volop onderwerp van gesprek, waarbij het ook gaat over de vraag welke onderwerpen korpsregelingen zijn en welke bij het beheer van een eenheid neergelegd moeten worden. De VMHP staat wel op het standpunt dat voor alle eindigende regelingen een goede afbouw moet worden afgesproken. De reorganisatie blijft uiteraard een belangrijk item opde agenda. Sanna heeft geconstateerd dat de operationele sector goed werk levert. De misdaadcijfers dalen en de diensten draaien goed door. De ondersteunende sector doet ook z’n best, maar staat onder hoge werkdruk. De VMHP blijft aandacht houden voor collega’s die uit de boot vallen en het daar soms moeilijk mee hebben. Ook de PZP, waarvoor een nieuw aanbestedingstraject van start gaat, wordt besproken. Een speciaal onderwerp is de politieinzet bij de afwikkeling van de MH17. Veel collega’s hebben daar massa’s
pagina 11
Ondernemingsraden
Geert de Vries (commissie Internationaal): “In Griekenland lijkt de Arbeidstijdenwet niet van toepassing en in Hongarije zijn alle vakbonden verboden, behalve de Staatsvakbond.”
uren in zitten, terwijl daarnaast de collega’s in het land extra diensten hebben gedraaid om de gaten in de roosters te dichten. En het onderzoek is nog niet afgelopen. Ook is er aandacht over de positie van de medewerkers, zowel in Nederland als de collega’s die onder moeilijke omstandigheden in het buitenland hebben geopereerd. ‘Niet alles is verlopen zoals het zou moeten, maar we kunnen hiervan leren voor de toekomst”, zegt Sanna. Ruub Petow, die in Den Haag voor MH17 als familierechercheur heeft gewerkt, geeft een korte samenvatting van zijn ervaringen en belooft hier in een volgende bijeenkomst op terug te komen.
Internationaal Aan het einde van de eerste dag doen Willy Valcks, Jan Dikkers en Geert de Vries verslag van hun internationale ervaringen. In Portugal is een vakbondsvoorzitter op non-actief gesteld
De tweede dag begint met een rondje Ondernemingsraden. Omdat de VMHP inmiddels in de meeste eenheden is vertegenwoordigd, is dit een levendig rondje met veel discussie, uitwisseling van ervaringen en leren van elkaar. De Politieacademie ziet problemen in de tegenstrijdige doelstellingen: binnen de begroting blijven, reorganisatie, goed onderwijs leveren en de fluctuatie van de instroom van studenten. Amsterdam heeft het knelpunt van overuitputting van de overwerkpot, terwijl Rotterdam hiervoor juist geld overhoudt. De OR van de Landelijke Eenheid is pas sinds 1 juli bezig en moet nog op gang komen. Punt van zorg daar is het langdurig ziekteverzuim. Bedrijfsvoering is een apart verhaal. Leo Smalt: “Veel zaken worden ‘ter voorbereiding’ ingestuurd. We verhuizen van De Bilt naar een nieuw gebouw in Nieuwegein en de communicatie met onze achterban, die over het hele land verspreid zit, is lastig.” Ook de Centrale Ondernemingsraad komt ter sprake. “In de COR zelf wordt niet zo veel besproken”, zegt Roel de Raad, “maar er zijn meerdere commissies die de zaken voorbereiden. In Bedrijfsvoering is afgesproken dat jaarlijks de voortgang gemonitord wordt.
alleen gehaald worden als ook de afdelingen hierin actief meewerken. Vanuit de kenniskring Belangenbehartiging meldt Sanna dat er momenteel 125 LFNP-beroepszaken lopen. De VMHP neemt met twee leden (Nico Slikboer en Ted Peer) deel aan de paritair samengestelde landelijke Bezwaar Advies Commissie (BAC), die de bezwaren in zware zaken behandelt. De lichtere zaken worden in het algemeen door ‘hoorambtenaren’ behandeld. Overigens wordt getracht het aantal bezwaarzaken zo klein mogelijk te houden door mediation. De VMHP is blij met dit initiatief van het korps, dat volledig aansluit bij onze denkwijze. Marcel Dückers, sectormanager uitvoeringsorgaan AGP: “Het beeld van 2005 is vol-
Werk naar Team
ledig verdwenen. We lopen nu met de uitgestelde indexatie al zo’n 10% achter.”
Als laatste onderwerp geeft Sanna een grondige uiteenzetting over het project ‘Werk Naar Team’. De begrippen Opgedragen werk, Functievolgers, LFNP-functie, Herplaatsingskandidaat worden uitvoerig besproken en in de juiste context gezet. Er is een Commissie Functie Vergelijking (CFV), die adviseert aan de korpsleiding. Sanna schat dat er zo’n 6.500 collega’s herplaatsingskandidaat worden. Er wordt landelijk en op eenheids- en dienstniveau veel gedaan, zoals informatiebijeenkomsten, verandercoaches en dergelijke.
De Politieacademie heeft een Bijzondere Commissie. Het project ‘Van werk naar team’ wordt positief beoordeeld en de plaats van tewerkstelling bij de Bedrijfsvoering ligt nog geheel open.” Opvallend is dat in meerdere eenheden het punt ‘gebrek aan capaciteitsmanagement’ speelt en bijna overal ‘huisvesting’ een knelpunt begint te worden. Huurcontracten worden opgezegd, terwijl er geen nieuwe accommodaties komen. “Onderdelen en diensten worden bij elkaar gepropt, waardoor de vereiste vloeroppervlakte niet wordt gehaald. Mindere arbeidsomstandigheden, veiligheid en luchtkwaliteit zijn enkele van de negatieve effecten”, verwoordt Kees van den Berg de problemen.
weet nog te melden dat hier een nieuwe penningmeester is gekomen, en dat er een nieuwe voorzitter wordt gezocht. De commissie Postactieven heeft binnenkort de Postactievendag met als onderwerp Cybercrime. In 2015 staat de Postactievendag gepland op 7 oktober met als onderwerp Duurzaamheid. Hans Kamphuis vraagt iedereen om mee te denken over mogelijke inleiders op dit onderwerp. De afdeling Oost is al begonnen met de voorbereidingen voor de Algemene Vergadering, die in 2015 op 29 mei gehouden wordt. In het kader van de Vernieuwing zal vicevoorzitter Gerry Smit bij alle afdeling langs gaan. De doelstelling voor werving (eind 2015 op 1.250 leden) kan
Aan het einde van de tweede dag sluit voorzitter Sanna af met de conclusie dat we tevreden kunnen terugkijken op deze Kaderdagen, waarop veel besproken en bereikt is.
Afdelingen Ook het wel en wee van de afdelingen wordt besproken. De afdeling Den Haag – al geruime tijd zonder een volledig functionerend bestuur - zoekt nog bestuursleden, alhoewel zich inmiddels een aantal leden heeft gemeld dat hierin meedenkt. Positieve ontwikkelingen dus. De afdelingen Zuid, Oost, Rotterdam en Amsterdam hebben themabijeenkomsten op stapel staan. Houd daarvoor de activiteitenagenda van de VMHP en de nieuwsberichten van de afdelingen op de website (Contact – Afdelingen) in de gaten. Amsterdam
Kaderleden van Midden Nederland, Amsterdam en Rotterdam luisteren en discussiëren.
pagina 12
De website verklaard
Doe (inter)actief mee Tijdens de Algemene Vergadering in Maastricht (mei 2014) is de nieuwe website door voorzitter Sanna Eichhorn onthuld en daarna per direct operationeel geworden. Maar hoe werkt het, wat staat erop, wat kunt u ervan verwachten, en vooral: wat kunt u ermee? door Evert Onink en Cees van der Voet
E
erst de technische details: de website is in opdracht van het hoofdbestuur, onder begeleiding van de commissie OnLine, gemaakt door Internetbureau Roquin uit Nijmegen. Het technische voertuig (het CMS) is Typo 3. Op de Homepage ziet u in de bovenbalk ons logo en twee menubalken. Deze bovenbalk komt op elke pagina terug. Als u op het logo klikt, komt u altijd weer op de homepage terug
Statisch Uiteraard kunt u op de website de statische informatie van de vereniging vinden, zoals de Statuten, het Reglement Rechtsbijstand, de samenstelling van het hoofdbestuur en de afdelingsbesturen, en hoe je lid kunt worden. Deze informatie zal slechts af en toe wijzigen.
Actuele informatie Naast de statische informatie geven we natuurlijk ook actuele informatie, zoals nieuwsitems. De meest-recente staan linksboven en komen een voor een langs. Wilt u dat versnel-
pagina 13
len, dan kunt u op de witte bolletjes boven in het nieuwskader klikken. De oudere nieuwsitems en het archief zijn te vinden via de knop Nieuws in de menubalk. Andere vaste actuele elementen zijn de blogs van de voorzitter en enkele andere leden, de Activiteitenkalender, de Commissies (Kenniskringen), de Tweets en een Poll.
reactie- en discussiemogelijkheid. De commissies en kenniskringen zitten nog in de beginfase. Wilt u in een kenniskring participeren? Of zelf een kenniskring opzetten? Neem dan contact op met een van de deelnemers aan een bestaande kenniskring of met het dagelijks bestuur van de vereniging.
Overige items
We gaan ook weer nieuwsbrieven mailen. De mailinglijst van de oude website is weg. Als u de nieuwsbrief per mail wilt ontvangen, dan kunt u zich inschrijven via de website. Ook is het mogelijk om zelf een “RSS-feed” in te stellen, zodat u automatisch van elke wijziging op de website op de hoogte gesteld wordt.
Een belangrijk item is de vakinformatie. Hier staan veel regelingen en andere informatie over de arbeidsvoorwaarden, de reorganisatie, het LFNP, de levensloop en de pensioenen, de overkoepelende vakcentrale VCP, en over ons vak.
Interactief Een deel van de website is interactief en dat is toch wel de belangrijkste functie van de website. Op veel items kunt u klikken en reageren, en dat zien we graag. Dat maakt de zaak levendig. Kijk eens bij de nieuwsitems. Daar kunt u reageren naar de redacteur van het item door op diens naam te klikken. Ook de blogs hebben een
Nieuwsbrief
Redacteuren De website wordt gevuld door een groot aantal redacteuren uit de afdelingen en de commissies/kenniskringen. Wilt u iets geplaatst hebben? Neem dan contact op met de secretaris van uw afdelingsbestuur, met een commissielid of met de webbeheerder:
[email protected].
‘Leeftijdscontrole alcohol moet overal hetzelfde zijn’ Alle supermarkten, slijterijen en cafés moeten een door de overheid erkend systeem gaan gebruiken om de leeftijd te controleren van klanten die alcohol en tabak willen kopen. De ChristenUnie komt met een initiatiefwetsvoorstel waarin dat wordt geregeld.
men gaan gebruiken, omdat die volgens Voordewind veel effectiever zijn dan controles door bijvoorbeeld kassières.
Handhaving schiet tekort
Kinderlijk eenvoudig
Jongeren onder de 18 mogen sinds begin dit jaar geen alcohol en tabak meer kopen. Maar volgens Tweede Kamerlid Joël Voordewind van de ChristenUnie schiet de handhaving van die leeftijdsgrens nogal tekort. Er bestaan systemen waarbij iemands leeftijd, via een camera, op afstand kan worden gecontroleerd. Als de klant dan onder de 18 blijkt te zijn, blokkeert de kassa. Winkels moeten zulke syste-
Hij kondigde zijn wetsvoorstel aan naar aanleiding van een uitzending van het radioprogramma Argos over de gebrekkige leeftijdscontrole. De handhaving moet snel verbeteren, vindt Voordewind, want het is volgens hem voor jongeren onder de 18 nog kinderlijk eenvoudig om alcohol en tabak te kopen. ”De rekening mag niet bij de belastingbetaler neergelegd worden of bij de gemeente. Zoals
bedrijven hun brandveiligheid op orde moeten hebben, zouden ook de horeca en supermarkten hun handhaving sluitend moeten krijgen”, aldus het Kamerlid.
VVD is tegen Regeringspartij VVD zal het voorstel van de ChristenUnie niet steunen. Volgens het liberale Kamerlid Arno Rutte zijn ondernemers zelf verantwoordelijk voor het controleren van de leeftijd van klanten die alcohol of tabak willen kopen. ”Het is onacceptabel om ondernemers nodeloos op kosten te jagen met een verplicht leeftijdsverificatiesysteem”, aldus Rutte.
Gemeenten handhaven Gemeenten treden nauwelijks op tegen horecagelegenheden en
Geen enkele gesloten
winkels die alcohol verkopen aan jongeren onder de 18 jaar. Dat
Sinds de invoering van de alcoholwet op 1 januari 2014 is nog geen enkele horecagelegenheid gesloten. Negen procent van de ondervraagde gemeenten hebben boetes uitgedeeld. Meer dan de helft heeft zelfs nog geen enkele waarschuwing gegeven, zo blijkt uit het NOS-onderzoek. Veertig procent van de gemeenten heeft zelfs nog geen officieel vastgesteld beleid op dit gebied.
blijkt uit een onderzoek van de NOS onder 200 gemeenten.
pagina 14
Uitgelezen
Maak een vergadering vrijwillig De meeste mensen beschouwen vergaderingen als plaatsen waar de productiviteit sterft. In dit boek delen Dick en Emily Axelrod een manier die je in staat stelt de vergadering effectief te maken, een manier die zij in hun 30 jaar ervaring in het werkveld hebben getest. Hun bereik is groot: per dag zijn er in de Verenigde Staten zo’n 11 miljoen vergaderingen... De Axelrods laten zien hoe je alle aspecten van een vergadering kunt inzetten – van de manier waarop je de deelnemers begroet tot aan de afsluiting – zodat de ervaring meer energie oplevert dan dat het vermoeit. Het idee achter het boek is dat het bijwonen van een vergadering vrijwillig zou moeten zijn. Laat het aan iedereen over om wel of niet te komen. Geen verplichting en geen repercussies als je niet komt. Komt er niemand? Dan was de vergadering niet nodig of dient verbeterd te worden. Dick Axelrod: “Vergaderingen zijn de fabrieksvloer voor kenniswerkers. Hier wordt veel werk gedaan.
Of zou gedaan moeten worden. Organisaties worden steeds complexer en om dat te laten werken moeten mensen elkaar ontmoeten. Vergaderingen zijn tevens onderdeel van de organisatiecultuur. Als je verandert hoe je vergadert kan je beginnen de organisatiecultuur te veranderen. En vergaderingen zijn enorme mogelijkheden om mensen te motiveren en te betrekken. Daar besluiten mensen of ze het langs zich heen laten gaan of zich helemaal storten in hetgeen gedaan moet worden.” Hij vergelijkt een goede vergadering met een goed videospel: 1. er moet een duidelijk en begrijpelijk doel zijn; 2. er moet een uitdaging zijn, niet onmogelijk, maar net buiten het bereik; 3. de spelers moeten invloed kunnen uitoefenen op de uitkomst; 4. er moet de mogelijkheid zijn om wat te leren; 5. er moet feedback zijn op hoe goed je het doet.
Intrigerend om vergaderen te vergelijken met een videospel en het vrijwillig te maken om te komen. De uitdaging is om een motiverende en aantrekkelijke vergadering neer te zetten, zodat alle deelnemers graag komen en met de inhoud aan de slag gaan. Door het aan elke deelnemer over te laten om wel of niet te gaan kan hij/zij kiezen of het de tijd en moeite waard is. Als ze het niet de tijd en moeite waard vinden, sleutel dan aan je vergadering!
Let’s Stop Meeting Like This Auteurs: Emily Axelrod & Dick Axelrod Uitgever: Berrett-Koehler Publishers Het boek (168 pagina’s voor € 15,--) is geschreven in het Engels en verkrijgbaar als E-book of PDF bij www.bol.com.
alcoholwet nauwelijks Preventie en voorlichting Gemeenten zeggen zich niet in eerste instantie te willen richten op sancties, maar meer op preventieve maatregelen en voorlichting. Ook het feit dat er verkiezingen waren in maart en er overal nieuwe colleges en gemeenteraden tot stand moesten komen, heeft voor de nodige vertraging gezorgd.
Overlast neemt toe Gemeenten constateren wel dat door
pagina 15
de alcoholwet de overlast van jongeren op straat toeneemt. Ook wordt er steeds meer gedronken in zogenaamde ‘zuipketen’ door minderjarigen. Of de wet er ook toe leidt dat jongeren minder zijn gaan drinken, weten de gemeenten niet.
Niet gedogen In een reactie laat staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) aan de NOS weten dat alcohol-
gebruik onder jongeren niet wordt gedoogd. Van Rijn begrijpt dat gemeenten liever eerst waarschuwen voordat ze zwaardere sancties opleggen. “Maar de wet moet wel gehandhaafd worden.” In september meldt Van Rijn de vorderingen van gemeenten aan de Tweede Kamer.
Hoe Amerika snel hét liberale wietland van de wereld wordt Nederland gold ooit als het meest liberale land ter wereld wat betreft drugswetgeving. Inmiddels heeft Uruguay wiet gelegaliseerd en in de VS zal na Colorado en Washington waarschijnlijk nog een hele rij staten volgen.
I
n november van dit jaar kan Oregon de derde staat van de VS worden waar cannabis geheel legaal wordt. Oregonians stemmen dan, tijdens de ‘midterm elections’, over een systeem waarin wiet van het zaadje van de plant tot het roken van een joint door de staat wordt geaccepteerd. In de staat Washington ging, in navolging van Colorado, enkele weken geleden de eerste legale wiet over de toonbank. In 2012, toen inwoners van Colorado en Washington wiet legaliseerden, faalde een soortgelijk plan nog in Oregon (46 tegen 54 procent). Nu werden eind vorige juni 145.710 handtekeningen ingeleverd bij de lokale regering om de kwestie op het lokale stembiljet te zetten, ruim meer dan de benodigde 87.213 handtekeningen. Er zijn redenen om aan te nemen dat Oregon dit jaar nog dezelfde koers gaat varen als Colorado en Washington. In 2012 was de cannabislobby in Oregon bijvoorbeeld nog slecht georganiseerd. Er was, in tegenstelling tot Colorado en Washington, weinig geld - enkele tienduizenden dollars - voor een gedegen campagne. In 2014 is er al 825.000 dollar in de campagne gestopt, met de steun van een enorme lobby en “donoren met diepe zakken”. Ook de staat Alaska zamelde genoeg handtekeningen in om legalisering op het stembiljet te zetten. Het hoeft niet lang te duren voordat veel meer staten in het voetspoor van Colorado en Washington treden. The momentum is on marijuana’s side, stelt The Huffington Post eerder dit jaar treffend.
Californië “Ik voorspel dat wiet binnen een paar jaar legaal is in twintig Amerikaanse staten”, zegt Willem Post, als Amerikadeskundige verbonden aan het Clingendael-instituut. Hij wijst op Californië, een grote staat met een belangrijke voorbeeldfunctie voor andere staten. In Californië hebben meerdere hoge overheidsfunctionarissen de laatste jaren aangekondigd niet langer tegen legalisering te zijn. Een meerderheid van de inwoners van de Golden State, volgens peilingen ongeveer 55 procent, is dezelfde mening toegedaan.
Aversie afgebrokkeld De publieke aversie tegen wiet in de VS is de laatste jaren heel snel afgebrokkeld. Ruim meer dan de helft van alle Amerikanen keurt legalisering goed, zo bleek uit een peiling van Gallup in 2013. Zestien Amerikaanse staten hebben bezit van kleine hoeveelheden inmiddels gedecriminaliseerd, en 21 staten hebben wetgeving voor medicinale cannabisverstrekking. Wiet is daar op doktersrecept al vrij gemakkelijk verkrijgbaar; in Oregon hebben bijvoorbeeld 110.000 mensen een zogeheten ‘medical marijuana card’. De volgende stap is, zo bleek in Colorado en Washington, legalisering. Post: “In Amerika is sprake van een echte ommezwaai: wietproductie en -gebruik was overal strikt verboden, en is na een gedoogbeleid nu op sommige plaatsen helemaal toegestaan. Sommige staten in Amerika heb-
ben Nederland wat betreft het drugsbeleid voorbijgestreefd. Het is niet voor niets dat er in Colorado nu een wietsoort is die ‘New Amsterdam’ wordt genoemd.”
Werkt het? De grote vraag is natuurlijk of legalisering daadwerkelijk gunstig uitpakt. Misschien is het, ruim zeven maanden nadat de eerste wiet in Colorado over de toonbank ging, te vroeg om conclusies te trekken. Conclusies over de werking van het beleid in de VS zijn bovendien niet als een mal over de Nederlandse situatie te trekken. Duidelijk is in ieder geval dat legaliseren lucratief is. De wietbusiness levert de overheid van Colorado sinds januari extra geld op. Veel extra geld. Alleen al in januari van dit jaar ontving Colorado 14 miljoen dollar extra aan belastingopbrengsten. Volgens een onderzoek zou de wietindustrie Colorado in 2018 ongeveer 8 miljard dollar opgeleverd kunnen hebben. Cannabis wordt voor Amerikaanse begrippen zwaar belast: over gekochte wiet moet ongeveer 29 procent belasting worden betaald. De opbrengsten gaan voor een groot deel naar scholen, naar de politie, en naar therapie voor mensen die psychische problemen
pagina 16
ondervinden als gevolg van drugsgebruik.
Politie De politie wordt bovendien aanzienlijk ontlast. Per jaar worden in Amerika ongeveer 750.000 mensen gearresteerd voor overtredingen die op de een of andere manier met marihuana te maken hebben. 650.000 van die arrestanten worden opgepakt voor het bezit van cannabis, óók voor het bezit van zeer kleine hoeveelheden. Legaliseren leidt bij de politie tot tijds- en geldbesparingen. Colorado is in vergelijking met bijvoorbeeld Californië qua budget nog een zeer bescheiden staat. Voor een dergelijke staat zou legalisering, zo erkende de procureur-generaal van Californië al eens, kunnen leiden tot honderden miljoenen dollars aan extra inkomsten en
vergelijkbare bedragen aan besparingen per jaar. Eind mei, vijf maanden nadat de eerste wiet legaal werd verkocht in Colorado’s hoofdstad Denver, bleek het criminaliteitspercentage daar met 10 procent te zijn gedaald. Maar, zo benadrukt The New York Times terecht, het is onmogelijk om te bepalen of de wijziging in de wietwet heeft bijgedragen aan die ontwikkeling.
Critici Critici stellen dat marihuanagebruik leidt tot andere drugsproblematiek - de zogeheten Gateway-theorie - en dat meer mensen steeds vaker wiet gaan gebruiken, waardoor inwoners van Colorado steeds minder productief worden. Ook kan de wietbusiness in Colorado, zo stellen critici, de criminele wiethandel in nabijgelegen staten stimuleren.
Er is meer tijd nodig om te kijken of de legalisering in Colorado inderdaad leidt tot problemen. “Het kan jaren duren voordat het effect van legaliseren - als dat er al is - op het drugsgebruik onder tieners, schorsingen op school, of het aantal dodelijke auto-ongelukken, duidelijk wordt”, stelt The New York Times. Ondertussen blijkt de wietbusiness in Colorado niet alleen voor de overheid lucratief. Enkele wietondernemers zien de omzet van hun bedrijf, met grote wietplantages die worden gecontroleerd door de lokale overheid, groeien. Hun enige probleem: voorzien in de enorme vraag. “We willen de Costco [een soort Makro, red.] van marihuana worden”, zegt een van de grote wietondernemers in Colorado tegen Time. “We willen een echt voorbeeld zijn voor de wereld en het stigma wegnemen.”
Burgemeester wil hulptroepen in drugsoorlog ‘We zitten tegen een ijsberg aan te kijken en we komen er niet onder.’ Burgemeester Ederveen (CDA) van de Brabantse gemeente Valkenswaard is boos over het uitblijven van hulptroepen. ‘Er is hier een ernstig probleem in de provincie en er is capaciteit nodig om dat te bestrijden.’
Bedreiging burgemeesters De gemeente Valkenswaard, vlak onder Eindhoven, heeft ook te maken met de drugsplaag die het zuiden van Nederland teistert. Of hij zelf wordt bedreigd wil burgemeester Ederveen niet zeggen, ‘dat is niet relevant, het gebeurt, dat is al ernstig genoeg.’ Feit is dat de gemeente, die slechts 30 duizend inwoners telt, elke maand een drugspand sluit.
Geen hulp Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie liet tijdens een bezoek weten geen extra middelen naar NoordBrabant en Limburg te sturen. Er worden, voor zover bekend, tien burgemeesters bedreigd in Noord-Brabant. ‘Dat is één op de zes,’ benadrukt bur-
pagina 17
gemeester Ederveen. Die collega’s moeten in bescherming worden genomen. Als er één op de zes ministers zouden worden bedreigd dan zou iedereen meteen in actie komen.’
Door-rechercheren De eerste burger van Valkenswaard is minister Opstelten erkentelijk voor de steun, maar hij wil meer. ‘Omdat we goed samenwerken met bijvoorbeeld politie, justitie en de belastingdienst, komt er steeds meer op tafel te liggen. Maar door-rechercheren lukt dan niet, we hebben echt meer handjes nodig. Boter bij de vis.’
Ongewild zaken doen Het verbaast Ederveen niet dat de onder- en bovenwereld steeds meer met elkaar verweven raakt in de zuidelijke provincies. Vermoedelijk ook in het openbaar bestuur. ‘Het is erg, maar helemaal als een verrassing komt dit niet. Ik ken zelf geen concrete voorbeelden in de politiek of het bestuur. Maar ik kan me wel voorstellen dat je uit naïviteit als bijvoorbeeld makelaar of notaris ongewild zaken doet met
criminelen. Zover is het dus al hier, er moet echt hulp komen,’ aldus de burgemeester.
Chantabel Ongewenst contact met de onderwereld kan je als bestuurder ongemerkt overkomen, waarschuwt Mark Schoonhoven, directeur van Capra advocaten en adviseur Bestuurlijke Integriteit voor gemeenten. ‘Een bestuurder is uiteindelijk ook maar een mens met zijn beperkingen,’ zegt Schoonhoven. ‘Hebzucht kan een van de zwaktes zijn, of schulden. In dat laatste geval kun je in een afhankelijke positie terechtkomen en chantabel worden.’
Wederdienst De adviseur zegt dat ook lokale politici alert moeten zijn voor types met verkeerde bedoelingen. ‘Meestal gaat het op een verhulde manier. Een donatie aan de partij of een goed doel waar je in het bestuur zit, er wordt vaak een wederdienst verwacht. En dan zit je er al in.’
Hoofdbestuur VMHP en taakverdeling S.E. (Sanna) Eichhorn (Zuid Nederland) voorzitter, lid CGOP, beheerscommissie PZP mobiel: 06-20 60 19 83 e-mail:
[email protected] G.J. (Gerry) Smit (Amsterdam) vice-voorzitter mobiel: 06-53 27 66 03 e-mail: vice-voorzitter@@vmhp.nl W. (Willem) Doppenberg, penningmeester mobiel: 06 - 36 21 13 61 e-mail:
[email protected] C. (Cees) van der Voet, (Midden Nederland) secretaris mobiel: 06-10 90 70 61 e-mail:
[email protected] R.H.R. (Ruub) Petow (Den Haag) ad interim mobiel: 06-53 47 45 37 e-mail:
[email protected] I.D. (Irene) de Hoop-Nijkamp (Rotterdam) mobiel: 06-51 12 26 72 e-mail:
[email protected] H. (Hans) Bogers (Noord Nederland) mobiel: 06-54 35 12 07 e-mail:
[email protected] M.G.A.E. (Maarten) van de Nieuwenhuijzen (Oost Nederland) PR en Voorlichting mobiel: 06-53 66 51 27 e-mail:
[email protected] J. (Jan) Dogger (Noord-Holland) mobiel: 06-53 35 16 83 e-mail:
[email protected]
Afdelingsvoorzitters afdeling Amsterdam: J. (Jan) de Wit afdeling Oost Nederland: S.C. (Susanne) Katus afdeling Den Haag: vacant afdeling Noord-Holland: C. (Kees) Hordijk afdeling Noord Nederland: H. (Hans) Bogers afdeling Rotterdam: F.E.O (Frans) Henninger afdeling Midden Nederland: G. (Ger) Huijer afdeling Zuid Nederland: I.R.T. (Ine) van Praet
Verklaring betaalde contributie Zoals wellicht bekend is het binnen de huidige cao mogelijk de betaalde contributie VMHP onbelast te krijgen door een deel van bijvoorbeeld de bruto eindejaarsuitkering daarvoor in te ruilen Met andere woorden: u bespaart de inkomstenbelasting gebaseerd op uw jaarcontributie. Het betreft een onderdeel van de zgn. cao à la carte (Regeling ruilmogelijkheden arbeidsvoorwaarden politie). Om dat gedaan te krijgen dient u daarvoor bij uw salarisadministratie een “bewijs” aan te leveren waaruit blijkt hoeveel contributie u in dit jaar aan de VMHP betaald heeft/betalen zal. Er zijn twee mogelijkheden om op een eenvoudige wijze aan dit bewijs te komen. 1. In enkele (voormalige) regio’s is het mogelijk dat de salarisadministratie zelf een overzicht opstelt van de ingehouden contributie. Dat geldt natuurlijk alleen voor degenen waarbij de contributie op het salaris wordt ingehouden en waarbij deze technische voorziening bij uw organisatie beschikbaar is. (PS: In Amsterdam verloopt dit geheel ambtshalve als de contributie via het salaris is ingehouden) 2. U kunt dat echter zelf ook op een simpele wijze regelen binnen het telebankieren. Daarvoor selecteert u binnen uw uitgavenstroom de betalingen aan rekeningnummer NL23INGB0000132981 van de VMHP over de periode 1 januari tot heden. Omdat de opgave tijdig bij de salarisadministratie ingediend moet worden, zal de praktijk zijn dat de uiterste datum 1 oktober of 1 november is. U kunt uw eigen salarisadministratie even vragen wat de uiterste inleverdatum is. Het is aan de salarisadministratie te bepalen of ze de ontbrekende maanden ook in beschouwing willen/kunnen nemen. In de afgelopen jaren heeft de VMHP “verklaringen” naar belangstellenden verzonden. Het aantal belangstellende is echter zodanig toegenomen dat we deze service alleen in zeer uitzonderlijke gevallen nog kunnen verlenen. De bovenstaande handelswijze maakt dat overigens ook onnodig.
Heeft u vragen? Mail die dan naar
[email protected] Willem Doppenberg penningmeester VMHP
pagina 18
Interessante bijeenkomsten afdeling Amsterdam De afdeling Amsterdam heeft binnenkort twee themabijeenkomsten De eerste bijeenkomst staat gepland op donderdag 11 december 2014 vanaf 16.00 uur in het Bosbaanrestaurant Amsterdam ( Bosbaan 4 in Amstelveen). Het thema is: Het Nieuwe Werken (tijd- en locatie-onafhankelijk werken). Het thema wordt gepresenteerd door Ruud de Jonge, Technical Director Microsoft Western Europe. Deelonderwerpen zijn: • Leiderschap • Infrastructuur (ICT) • Organisatiestructuur • Organisatiecultuur Het Nieuwe Werken staat hoog op de agenda van vakbonden en medezeggenschap bij de vorming en ontwikkeling van de Nationale Politie. Onze gastspreker is professioneel betrokken bij het ontwikkelen en implementeren van het Nieuwe Werken, zowel nationaal en internationaal. De bijeenkomst is toegankelijk voor VMHP-leden en introducés. Aanmelden vooraf is noodzakelijk in verband met de beperkte capaciteit.
MH17 De tweede bijeenkomst staat gepland op dinsdag 13 januari 2015, begint om 16.00 uur en wordt eveneens gehouden in het Bosbaanrestaurant Amsterdam ( Bosbaan 4 in Amstelveen). Het onderwerp van deze themabijeenkomst is een heel bijzondere: het verhaal van en door Pieter Jaap Aalbersberg over zijn ervaringen als Head of mission MH17. De presentatie zal heel persoonlijk zijn en uiteraard is er ruimte voor vragen. In verband met het bijzondere karakter van deze bijeenkomst is deze bijeenkomst alleen toegankelijk voor VMHPleden en introducés die werkzaam zijn bij de politie (politielegitimatiebewijs verplicht). Ook voor deze bijeenkomst is de capaciteit beperkt en is aanmelden vooraf noodzakelijk. Voor beide bijeenkomsten kan de aanmelding gericht worden aan het secretariaat van de afdeling:
[email protected].
Burgernet in bijna alle gemeenten In vrijwel alle Nederlandse gemeenten kan de politie tegenwoordig de hulp van burgers inroepen via Burgernet. Van de 403 gemeenten zijn er inmiddels 400 op het netwerk aangesloten, laat het ministerie van Veiligheid en Justitie weten. 1,4 miljoen mensen De politie gebruikt Burgernet onder meer om overvallers, vermiste kinderen en gestolen auto’s snel op te sporen. Er hebben zich 1,4 miljoen mensen bij aangesloten. Als ergens iets aan de hand is, kan de politie Burgernetdeelnemers die in de buurt wonen per sms, ingesproken bericht of via de
pagina 19
app vragen uit te kijken naar een verdachte of een vermiste. Of bijvoorbeeld naar een bepaalde auto.
Meer zaken opgelost Met al die extra ‘ogen en oren’ zijn al heel wat zaken opgelost. Volgens de voorzitter van de raad van toezicht Hubert Bruls, de burgemeester van Nijmegen, wordt een op de tien Burgernetacties opgelost dankzij tips.
C
o
l
u
m
n
Een AH Erlebnis
O
m de een of andere reden voel ik al jaren de drang om een column te schrijven over één van de Nederlandse grutters die als een rode draad door mijn leven heeft gemeanderd. In mijn geboorteplaats Sint Anna Parochie was ik me nog niet zo bewust van het bestaan van kruideniers en mijn leven beperkte zich tot een onbekommerdheid, waarin überhaupt geen plaats was voor de middenstand. Dat veranderde natuurlijk in de loop der jaren. Ik kreeg steeds meer oog voor de dingen om me heen en nam steeds minder alles voor zoete koek aan. Ik ging ook zelf op zoek. Een logeerpartij in Utrecht bracht mij voor het eerst in aanraking met een winkel van De Gruyter en zijn snoepje van de week. Maar de verhuizing naar Alphen aan den Rijn zette mijn jonge leventje volledig op zijn kop. Al moet ik erbij zeggen dat ik me dat pas realiseerde toen ik mij zette tot het schrijven van deze column. Eerlijk: het was mijn bedoeling een AH-loftrompet te steken. Over twisters, die in Havelte duurder zijn dan in Steenwijk; over mijn grote verdriet, dat ze die heerlijke mokkachocolade repen niet meer in het assortiment hebben; over die aangename drentelingen tussen de schappen door met een bekertje koffie in de hand, of over de jacht op 35 procentjes. Maar dat het anders is gelopen mag blijken uit het vervolg van dit verhaal.
Na de verhuizing kwamen wij te wonen in de Prins Hendrikstraat 112. Op de Hoge Zijde, het gebied tussen ons huis aan de Oude Rijn en het NS station, bevond zich een onvoorstelbare hoeveelheid winkeltjes, kantoortjes en bedrijfjes. Ik kan ze allemaal nog met naam en toenaam noemen, al loop ik wel het risico dat mijn geheugen na zo’n 58 jaar mij in de steek laat. Maar dat neem ik dan maar op de koop toe. In het wijkje tussen de Prins Hendrikstraat, de Hedastraat, de Prins Bernhardlaan en de Torenstraat, in een straal van ongeveer 200 meter dus, was het een en al bedrijvigheid. Bijna alles aan wat je aan zakelijke activiteiten kunt bedenken was er. Een slagerij, twee bakkerijen, een kaasboer, twee melkhandels, drie garagebedrijven, een drogisterij, een kapperszaak, een winkel van sinkel, twee groenteboeren, een groothandel in ijsproducten, een groothandel in groenten, twee kruideniers, een sigarenmagazijn, een stomerij, een wasserij, een fietsenmaker, een dansschool, een watertoren waar Sinterklaas soms aankwam, een NS station, een hotel en zelfs een taxibedrijf. Dan was er ook nog wat ambulante handel zoals een rijdende bakker, een visvrouwtje uit Scheveningen en Piepie de olieboer. Er was een veerpontje, een vestiging van het Groene Kruis voor wijkverpleging of zoiets, een lagere school en een school voor voortgezet lager onderwijs. In de wijk kon je ook terecht bij een tandartsenpraktijk, een
advocaat-procureur en niet te vergeten een pastorie. Elke derde woensdag in september was er in de Oranjestraat de jaarlijkse Paardenmarkt. Kortom bijna alles was er binnen handbereik en een boodschapje doen was een weinig tijdrovend gebeuren. Maar ook, tussen alle bedrijven door, was het een woonwijk, waar gewoon mensen woonden. Maar toen kwam Albert Heijn. Zo’n 700 meter verderop. Een onooglijk zaakje met een heel erg aardige bedrijfsleider. Albert Heijn: het leek een wat uitgebreidere versie van een gewone kruidenierszaak zoals die van Seysener, maar het was wel het begin van het einde. Ik ben me van de teloorgang van dit bijzondere wijkje niet echt bewust geweest. Ik had het ook niet kunnen stoppen. Maar zo’n beetje alle activiteiten zijn er nu verdwenen. Één garage is gebleven en de melkhandel Den Tol is omgetoverd tot een café. Het veerpontje is uiteindelijk vervangen door een prachtige brug. Zo af en toe wandel ik nog wel eens door dat stukje Alphen, en dan bedenk ik me dat ik ben opgegroeid in een onoverdekte hypermarkt avant la lettre aan de rand van een dorp aan de oever van de Oude Rijn. Een boeiende gedachte. Hans Bogers