nummer 5, jaargang 1 oktober 2008 Nieuwsbrief

nummer 5, jaargang 1 · oktober 2008

Nieuwsbrief

In dit nummer: - Puzzels - Filmtips - Schaakrubriek - Moppen - Interview - Persoonlijk verhaal

Inhoud Voorwoord

blz. 2

Nieuwsbrief Steunpunt Autisme

blz. 4

Contactadvertenties

blz. 6

Persoonlijk verhaal

blz. 7

Schaken

blz. 9

Puzzelen!

blz. 11

Dierenpraat

blz. 12

Moppen

blz. 13

Films

blz. 14

Interview

blz. 15

Aan de kook

blz. 17

Colofon en contact

blz. 18

1

Voorwoord Dag allemaal, Voor u ligt weer de nieuwsbrief van InsideAut. Buiten wordt het kouder, de klok inmiddels weer op tijd en binnen maken we ons in behaaglijke warmte weer op voor de komende feestmaanden. Te beginnen met 11 november, getooid met lampion de deuren langs, liedje zingen, aardig lachen, tas open, snoep erin en op naar de volgende deur. Tja, het is me wat, leuk of niet leuk? Vervolgens ontvangen we Sinterklaas, een goedheiligman, ook heel fijn en daar gaan we weer, liedjes zingen, lief zijn, schoorsteen in de gaten houden, schoen zetten, hopen dat je lief genoeg geweest bent en wachten op een (onbekend) cadeautje. Tja, het is me wat, leuk of niet leuk? Voordat je gewend bent aan het drie weken durend Sinterklaasfeest begint voor de aftocht de Kerst alweer zichtbaar te worden. Huis op stelten, kerstboom plaatsen, lichtjes, ballen, takken, spuitsneeuw, lachen, lief zijn, bezoek en heel veel gezelligheid, toch?! Tja, het is me wat, leuk of niet leuk? En net als je denkt, die boom is zo gek nog niet, wordt ie weggehaald, vreugdevuur, knallen, huis op stelten, vuurwerk, lief zijn, lachen, gezellig opblijven tot twaalf uur, toch?! Tja, het is me wat, leuk of niet leuk? Ieder jaar weer zullen behoorlijk wat mensen met autisme opzien tegen de komende maanden vol onvoorspelbare gebeurtenissen, zullen ouders de Sint blij uitzwaaien en aan hun kerstvakantie beginnen als de kinderen weer naar school gaan. Ik wens u veel goeds en warmte, op naar 2009. Carola Zwartjes Coördinator InsideAut

2

LEER BETER SCHAKEN Je leert hoe leuk schaken kan zijn via een 5 stappenmethode. Dit is een door de schaakbond ontworpen methode voor de jeugd. Het gaat hierbij vooral om allerlei trucks te leren kennen. Zoals penningen, dubbele aanvallen en het uitschakelen van de verdediging. Zie voor voorbeelden de website: www.stappenmethode.nl. Wanneer:

Vanaf vrijdag 26 september om de twee weken om 20.00 uur.

Waar:

’t Pandje, Terborchlaan 15 te Alkmaar

Info/aanmelden: mail naar [email protected] of bel Carola Zwartjes 06-13041374

Een advertentie/oproep laten plaatsen voor bijvoorbeeld een bijeenkomst of evenement met betrekking tot autisme? Op deze plek zou het kunnen! (Maximaal een halve pagina.)

3

Nieuwsbrief Steunpunt Autisme

September 2008 In 2001 is op initiatief van het Ministerie van Onderwijs het Landelijk Netwerk Autisme (LNA) van start gegaan. Dit houdt in dat er verbonden aan de REC’s, Regionaal Expertise Centra, Steunpunten Autisme zijn opgericht. De reden hiervan is dat op bijna alle reguliere en speciale scholen leerlingen voorkomen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS). Deze leerlingen verwerken informatie op een andere manier. Om goed onderwijs te kunnen bieden is het nodig dat leerkrachten, mentoren en medeleerlingen weten wat autisme is en hoe je daarmee kunt omgaan. Wat doen deze Steunpunten? Het Steunpunt Autisme is ingericht om betrokkenen bij het onderwijs aan deze leerlingen zoveel mogelijk te ondersteunen door middel van:    

Voorlichting over Autisme en onderwijs aan scholen, ouders en hulpverlening. Deskundigheidsbevordering door middel van scholing en workshops. Contact met ouders en andere betrokkenen Netwerken in de regio, onder meer met:  Samenwerkingsverbanden WSNS  Samenwerkingsverbanden VO  MEE/GGZ en andere zorginstellingen  NVA (oudervereniging)  Onderwijsbegeleidingsdiensten (OBD)

In Noord-Holland is één clusteroverstijgend Steunpunt Autisme. Een fusie dus vanuit de REC Steunpunten Autisme cluster 2, 3 en 4. Te vinden onder: www.steunpuntautismenoordholland.nl. Clusteroverstijgend houdt in dat de betreffende Steunpuntfunctionaris, ongeacht de “mogelijke” clusterindicatie 2, 3 of 4 van de leerling, in de betreffende regio op onderwijshulpvragen in kan gaan. Bijvoorbeeld: scholen kunnen een observatievraag neerleggen wanneer er een vermoeden van Autisme is. Bij een observatievraag vanuit de school rond een leerling zullen ouders altijd worden 4

ingelicht. Het Steunpunt werkt niet zonder toestemming en wetenschap van de ouders. Dit geldt ook omgekeerd. Noord-Holland is in 9 regio’s verdeeld. In iedere regio is één Steunpuntfunctionaris verantwoordelijk voor de vragen die vanuit de scholen komen. Ook ouders kunnen informatie inwinnen bij het Steunpunt. Belangrijke links:  Landelijk Netwerk Autisme www.landelijknetwerkautisme.nl  Nederlandse Vereniging Autisme www.autisme.nl

5

Contact advertenties Hier had jouw advertentie kunnen staan!

Hier had jouw advertentie kunnen staan!

Hier had jouw advertentie kunnen staan!

Wil je een oproep doen? Behoefte aan gezelschap? Een schreeuw om hulp? Een contactadvertentie kun je sturen naar: [email protected] met als onderwerp: contactadvertentie.

6

Persoonlijk verhaal Oppassen op een huis met drie katten Dit is het derde persoonlijke verhaal voor de nieuwsbrief, van dezelfde persoon als de voorgaande keren. Deze keer gaat het over het oppassen op een huis met drie katten. Ik ga voor twee weken op een huis passen. Daar hebben ze drie katten. Wij hebben thuis geen huisdieren, dus zijn het voor mij twee nieuwe dingen. Het lijkt mij een heel leuke uitdaging om dit te doen. Ik zal beschrijven hoe ik het ervaar en beleef om voor twee weken voor mijzelf en de katten te zorgen. Uit mijn werk ga ik meteen naar het oppashuis. Het is toch weer even wennen zo in je eentje in een huis. Mijn moeder is mijn spullen komen brengen en heeft daarna meteen een kijkje genomen in het huis. Het is een erg knus huisje. Vervolgens ga ik eerst even naar de supermarkt die heel dichtbij is. Ik doe elke dag boodschappen, omdat ik dat overzichtelijk vind en ik dan per dag kan kijken wat ik wil eten en wat ik daarvoor moet kopen. Dan ruim ik de boodschappen op. Ik heb gewoon een beetje om mij heen gekeken hoe het huis eruit zag. Er zijn natuurlijk allemaal andere spullen. Om ongeveer 17.00 uur geef ik de katten te eten. Er is een goede beschrijving van wat de katten moeten eten, dus dat gaat eigenlijk wel goed. Daarna kook ik voor mijzelf, dat heb ik lang niet gedaan. Ik heb op het voortgezet onderwijs veel kooklessen gehad, dus dat zou mij vast wel lukken. Ik had mijn kookboek meegenomen van het voorgezet onderwijs om op ideeën te komen. Uiteindelijk heb ik het kookboek niet gebruikt. Ik kook in het huis vaak voor mijzelf: aardappelschijfjes, paprika en vlees bijvoorbeeld. Soms is het praktischer om kant en klare maaltijden te kopen, omdat sommige gerechten, zoals macaroni en lasagne, niet handig zijn om zelf te maken. Als ik een kant en klare maaltijd koop, zorg ik er altijd voor dat ik ook een salade maak, zodat ik toch aan mijn groente kom. Verder eet ik elke dag fruit, omdat ik dat gewoon erg lekker vind. Het eten koken is alle dagen goed gelukt. Na het eten ruim ik alles op en verder kijk ik ’s avonds televisie. Rond 22.00 uur heb ik de katten naar de keuken gebracht en twee slaapmandjes voor ze op het aanrecht gelegd. Alleen wilde één kat twee dagen niet komen, hij zat op zolder. Er was mij ook verteld dat die kat wat eigenwijs is en soms niet wil luisteren. Dus heb ik het zo maar gelaten. De andere twee katten zijn echt heel makkelijk en erg lief. Ik heb die avond mijn spullen naar boven gebracht en ben gaan slapen. Er zijn daar veel wekkers en klokken in de slaapkamer, die ik eerst onder een kussen heb gelegd omdat ik anders niet kan slapen. Ze maken voor mij namelijk vreemde geluiden die ik niet herken. De eerste nacht in een ander bed is altijd even wennen. Daarom heb ik de eerst nacht ook niet zo goed geslapen, maar de rest van de nachten wel. 7

De volgende ochtend geef ik eerst de katten te eten. De eerste paar dagen wilde één kat mijn ontbijt opeten… Maar gelukkig daarna niet meer. De katten kunnen namelijk op het aanrecht springen. Het zorgen voor mijzelf gaat eigenlijk beter dan ik had gedacht. Soms komen er mensen op visite, dat is gezellig. Na drie of vier dagen is één katje al op mijn schoot komen zitten. Dat was echt zo lief. Op een gegeven moment hoefden we elkaar maar aan te kijken of hij kwam al op de bank springen en op mijn schoot zitten. Dat is echt zo mooi om te zien. Twee van de katten vinden het leuk om geaaid te worden en gaan dan vaak ook spinnen. Op dat moment weet je gewoon dat je het goed doet. De andere kat is eigenwijs en wil alleen op zijn hoofd en oren geaaid worden. Die vond dat eigenlijk niet zo leuk, maar naar mate de dagen zijn verstreken is dat steeds beter gegaan en laat hij het ook toe. Ik vind het een heel leuke ervaring en heb hier veel van geleerd. Wel was één kat een dag weg, later bleek dat hij op avontuur was. Maar op dat moment was het wel even schrikken. Je wilt het natuurlijk wel goed doen en niet straks moeten zeggen er één kat kwijt is. Ik vind het lekker om zelf te bepalen wanneer ik wat doe, zoals boodschappen doen, eten en schoonmaken.

8

Schaken Heb je je wel eens afgevraagd waarom er zo weinig Chinese of Japanners meedoen met schaaktoernooien? Laat staan dat ze meesters in het schaken zijn. Dit komt omdat men in die landen een eigen variant van het schaken speelt. Er was eens… Wanneer het schaakspel is ontstaan weet men niet precies. De nu drie bekende varianten van het schaakspel zijn, naar alle waarschijnlijkheid, ontstaan uit het Indische spel dat Tsjatoeranga heet. Dat betekent vier delen. Mogelijk de vier onderdelen van het Indische leger: strijdwagens, olifanten, ruiters en voetvolk. Het spel zou zo men nu aanneemt omstreeks 570 na Christus zijn ontstaan. Het spel wordt in een Perzisch geschrift uit de zesde eeuw vermeld. De namen van de stukken werden aangepast. Radja werd Sjah (schaak). Toen de Arabieren Perzië veroverden namen zij het spel wat men Shatranj noemde over. In 711 steken de moren de Straat van Gilbraltar over, en kwam samen met de verbreiding van de Islam ook het schaakspel in Europa terecht. In de negende eeuw verschijnen de eerste verhandelingen over het schaakspel. Opnieuw worden de namen van de stukken aangepast. De Sjah wordt koning en de olifant wordt bisschop of loper. Het spel verspreid zich ook in oostelijke richting. Ook hier worden de namen aangepast aan de bestaande situatie. Zo wordt de Sjah in de groene partij generaal en in het rode leger gouverneur. Het Chinese Tsoe-hong-ki (olifantenspel) komt via Korea in Japan te recht. Daar heet het Sjogi (spel der generaals).

9

Voor dit artikel heb ik gegevens gebruikt uit:  “Kijk” (april 1977);  “Schaakbrevier”, ISBN 906100 164 X. De spelregels e.d. zijn te vinden op deze website: http://brainking.nl/nl/SelectGameType. Paul Harmse

10

Puzzelen! Woordzoeker

k r i j s b e r e n o s o e p

o a u p e r t t n a f i l o s

n k t z l a t t p s a h k r t

i f s e r a t t e n n o o o d

J u J b r n I J I v t n n k n

n h e i o j j u i j i d a i e

e z e l s z g s m a s e m d t

n o e t e n e v u g t n e e t

e z s e i n r e i u o w o a a

e i p p o b s r s a m i p w k

h o n d e r l w p r e i c s s

p o b n e g n a l s r l l o e

konijnen – zebra – ezels – ratten – tijgers – slangen – ijsberen – katten – pinguïn – honden – tapir – poema – olifant Sudoku

2

4

5

1 1 3

1

4

3

3

6

2

6

4 2

1

11

Dierenpraat Olifanten Paspoort Naam: olifant Latijnse naam: Elephantus Max. lengte: 5 meter Max. gewicht: 7.000 kilo Bekendste soorten: Aziatische en Afrikaanse olifant Max. leeftijd: 75 jaar Slim en gezellig Olifanten zijn slimme dieren. Ze worden oud en leren hun leven lang. Vooral hun geheugen is erg goed. Ze leren ook van elkaar, want het zijn kuddedieren. De oude mannen zijn meer op zichzelf, maar de vrouwtjes blijven met hun kinderen bij elkaar. Ze helpen elkaar in nood en met de opvoeding van de kleintjes. De baas van een kudde olifanten is bijna altijd het oudste vrouwtje. Zij beslist waar de groep heen gaat, want olifanten zijn vaak op reis, op zoek naar voedsel en water. Oeroude familie In de oertijd zijn er zeker 300 soorten olifanten geweest. Ze kwamen ook in koude gebieden voor zoals de mammoet. Ook in Nederland kwamen ze voor. Nu bestaan er nog maar twee soorten. De Aziatische en de Afrikaanse olifant: het verschil De Afrikaanse olifant is groter, heeft grotere oren en heeft een inzinking in het midden van zijn rug. De Indische (Aziatische) olifant heeft kleinere oren, een bol voorhoofd en een rechte of bolle rug. De slurf van de Afrikaanse olifant eindigt in twee vingers. Die van de Indische olifant slechts in een. Weetjes   

Een olifant kan zijn huid zo bewegen, dat hij een vlieg kan pletten in een rimpel. Een olifant eet vaak wel 200 kilo aan planten per dag. Ondanks zijn grootte kan een aanvallende olifant snel bewegen.

12

Moppen Twee oenen lopen naast elkaar, zegt de een tegen de ander: “Mag ik nu in het midden lopen?”

“Broem, broem,” zegt Jantje. “Hou daar mee op,” zegt juf, maar Jantje gaat gewoon door. “Als je dat nog een keer doet moet je de klas uit!” “Broem, broem,” zegt Jantje. “De klas uit!” roept juf. Zegt Jantje: “Dat kan niet, mijn benzine is op!” Waarom heeft de koningin een oranje telefoon? Om mee te bellen natuurlijk!

Jantje vraagt aan de juf: “Mag ik naar de wc?” “Nee,” zegt de juf. Vraagt hij weer: “Mag ik naar de wc?” “Nee,” zegt de juf weer. Dan vraagt de juf: “Wie weet waar de grootste oceaan ligt?” Zegt Jantje: “Onder mijn stoel juf!” Twee domme blondjes zitten in kuil. Ze kunnen er niet meer uitkomen. Eén roept de hele tijd “Help, help!” Zegt de een tegen de ander: “Zullen we samen roepen?” “Samen, samen!”

Twee oenen staan tegen over elkaar. Tussen hen in stroomt een rivier. Zegt de een tegen de ander: “Hoe kom ik bij de overkant?” Zegt de ander: “Daar ben je al!”

Wat is het verschil tussen een wesp en een vlieg?

Wat krijg je als je een hond en een gorilla van drie meter kruist?

Een wesp kan wel vliegen, maar een vlieg kan niet wespen!

Juf: “Zeven en zeven, wat krijg je dan?” Jantje: “Heel fijn zand!”

Een aap die elke toiletpot kan leegdrinken!

13

Films Films die draaien:      

Radeloos Sinterklaas en het geheim van het grote boek Space chimps De zeven van Daran Wall-E Wild Child

Het Huis Anubis en het pad der zeven zonden Negen jongeren gaan op schoolreisje naar Kroatië. Onderweg ziet de buschauffeur een vreemde verschijning. Als hij plotseling stopt krijgt de bus twee lekke banden. Ze kunnen niet verder en gaan kamperen in een onbewoond dorpje waar ze een kistje vinden en een sleutel die in het sleutelgat past. Dan verdwijnt Nienke opeens. Om haar terug te krijgen moeten ze het pad der zeven zonden bewandelen en voor zonsondergang in het kasteel het kistje open maken. Lukt het ze niet toe te geven aan hun zonden?

14

Interview Op jezelf Door Jennifer Dietz

Op jezelf wonen, dat hoeft nog helemaal niet altijd zo makkelijk te zijn. De overstap op zich is natuurlijk al groot. Welke problemen kun je tegenkomen? Wat zijn de prettige en wat zijn de vervelende dingen? Marc woont nu al een tijd op zichzelf en vertelt in dit gesprek hoe hij dat ervaart. Hoe bevalt het om op jezelf te wonen? Kun je uitleggen waarom het wel of niet goed bevalt? Het bevalt prima om op mijzelf te wonen. Ik woon in een rustige buurt, wat ik erg prettig vind. Verder is er nu niemand in huis met wie ik rekening hoef te houden, ik kan bijvoorbeeld eten wanneer ik zin heb. Heb je begeleiding gekregen toen je verhuisde? Zo ja, hoe ging dat? Dit huisje heb ik via de GGZ aangeboden gekregen. Mijn begeleider heeft mij voor een gedeelte begeleid, maar de meeste begeleiding heb ik van mijn moeder gehad. Heb je nu nog begeleiding bij het op jezelf wonen? Mijn begeleider van de GGZ komt af en toe langs en dan hebben we het ook over het wonen. Mijn moeder houdt een beetje in de gaten of het goed blijft gaan. Liep je ergens tegenaan toen je op jezelf ging wonen? Zo ja, waar liep je dan tegenaan? Niet echt, alleen dingen regelen. Was het lastig om alles te regelen om op jezelf te wonen, bijvoorbeeld verzekeringen of de tv-, telefoon- en internetaansluiting? Zo ja, waar lag dit dan aan? Aangezien ik niet goed ben in het bellen met instanties, dat levert bij mij namelijk veel spanningen en stress op, heeft mijn moeder dit allemaal voor mij gedaan. Alles wat geregeld kon worden via formulieren, brieven en e-mail heb ik zelf gedaan. Hoe lang duurde het voor je dit huisje kreeg toegewezen? Dat ging vrij snel, een paar maanden. Mijn begeleider van de GGZ had vernomen dat ik op mezelf wilde gaan wonen. Die wist dat dit huisje vrij zou komen en heeft weten te regelen dat ik er vrij snel in kon. Moest je veel doen in het huisje voordat je erin kon? Wat moest je allemaal doen? Er hoefde helemaal niets in het huisje gedaan te worden, behalve dat er een nieuwe voordeur in moest. De vorige bewoner was onwel geworden en de deur is er toen door de brandweer uitgezaagd. Verder hoefden er alleen maar inrichtingen gedaan te worden naar mijn eigen smaak. 15

Sinds wanneer woon je op jezelf? Sinds 1 januari 2008. Wat zou je aan anderen die op zichzelf gaan wonen meegeven, als bepaalde tips misschien? Het is erg prettig als je iemand in je buurt hebt die je kan helpen met dingen die voor jou moeilijk zijn. Dit kan bijvoorbeeld je begeleider zijn of misschien iemand binnen je familie. Het kan in het begin wel lastig zijn omdat er best veel op je af kan komen, maar als dat allemaal voorbij is zul je zien dat het veel rustiger wordt. Hoe oud was je toen je op jezelf ging wonen? Ik was 29 jaar.

16

Aan de kook FRUITSALADE Voor 4 personen Bereidingstijd: 20 minuten Ingrediënten         

½ komkommer 1 appel 1 banaan citroensap 2 mandarijnen 1 blikje ananasstukjes 3 eetlepels bruine suiker 2 eetlepels citroensap 2 eetlepels honing

Wat moet je doen?       

Laat de ananas uitlekken en doe deze in een schaal. Was de komkommer en snijd deze in blokjes. Schil de appel, boor het klokhuis eruit, snijd de appel in blokjes, besprenkel de blokjes met citroensap en doe ze samen met de komkommer bij de ananas in de schaal. Pel de mandarijnen, trek de partjes van elkaar, verwijder de witte velletjes en doe de partjes mandarijn ook in de schaal. Pel de banaan, snijd hem in plakjes, besprenkel de plakjes met citroensap en leg ook deze in de schaal. Schep de fruitsalade goed door elkaar. Roer de suiker, het citroensap en de honing door elkaar en schep dit door de fruitsalade.

Eet smakelijk! Heb jij een goed recept dat je wilt delen in deze kookrubriek, stuur dit dan naar [email protected].

17

Colofon en contact Redactie Ayolt Nieman (hoofdredacteur) Carola Zwartjes Marc Vaessen Lay-out Ayolt Nieman

Wil je je aanmelden voor de InsideAut Nieuwsbrief zodat je iedere maand de nieuwste uitgave per e-mail ontvangt? Of heb je voor de nieuwsbrief materiaal of suggesties? Heb je vragen of opmerkingen over de nieuwsbrief? Het kan ook om bijvoorbeeld een contactadvertentie, een persoonlijk verhaal of een recept gaan. Mail het naar het volgende adres: [email protected] Of stuur het naar: ’t Pandje InsideAut Terborchlaan 15 1816 LA Alkmaar Eventueel kun je de nieuwsbrief ook gedrukt per post ontvangen, mocht je niet de mogelijkheid hebben om de nieuwsbrief digitaal per e-mail te ontvangen. Inzendingen graag vóór 23 november 2008. Voor verdere vragen met betrekking tot InsideAut, neem contact op met Carola Zwartjes, coördinator InsideAut, e-mail [email protected], tel. 06-13041374. Website: www.insideaut.st-er.nl Forum: www.insideaut.yourbb.nl (Voor vragen over het forum, neem contact op met Marc Vaessen, de beheerder, e-mail: [email protected].)

18