verder is de kamer leeg Een liedcyclus op teksten van Aline Bergen met projectie van haar beeldend werk
Concert Vrijdag 1 juni
Verder is de kamer leeg
Een liedcyclus op teksten van Aline Bergen met projectie van haar beeldend werk Muziek van John Gilbert Colman Uitgevoerd door Els Van Laethem, Mezzo-Sopraan en Iris Thissen, Cello
1
Verder is de kamer leeg
••••••
als ik tot u spreek is het als in taaie massa lopen uitgeput door heel mul zand stampend tegen harde muren stroomlijn langs het geëffend pad de koersverandering maar steeds weer op de akker trek ik groeven met de eg opdat ik onze kwelling nooit vergeet
••••••
de arme man toonde eerst zijn ene daarna zijn andere arm hoe is het mogelijk zei die ik erken het vierkant niet alleen de ronden en ovalen en alles wat eivormig is nu staan wij rond zijn bed en zijn getuigen van zijn laatste boterham zien hoe dat het vierkant wordt geplooid en als een vod naar binnen wordt gepropt dit verteer ik niet hier kan ik nog een eeuwigheid op zabberen en spuwde het op de grond
2
Verder is de kamer leeg
••••••
dit is een slag koude saus die op de keukenvloer valt in deze ruimte worden geen verschrikkingen uitgevoerd zoals een gans onthoofd of dingen levend gekookt plets! even wordt ernaar gestaard dan komt er iets onbedwingbaars om met de wijsvinger in de vettigheid te rutselen alvorens het te verwijderen met een nattig dweiltje kauw uw voedsel rustig verder terwijl ge uw lief weer in de ogen ziet en de natte vlek zijn tijd neemt om te drogen
••••••
Er is een kantelmoment voorbij de lelijkheid waarin ik binnenga de weg is recht en ga hem helemaal de waarheid verdraagt het felste licht dan is er dat gat waarheen ik ontsnap om langs hier te kijken daarvoor is mijn bestaan het kleurpotlood ik slijp het en leg het ik leg het met de punt hier neer als ik u zou kleuren ik zou u toveren naar het licht om dan te laten zien de vanzelfsprekendheid van uw gezicht
3
Verder is de kamer leeg
••••••
het scherpst zie je ‘s nachts met ogen dicht de dood komt vaak eens langs en stelt zich telkenmale voor ik laat niet zien hoe bang ik ben ik doe gewoon dus nooit meer zijn dus nooit meer nooit meer nooit ik herhaal dit keer op keer want dat is waar ik het meest aan wennen moet de uitgang is een andere tunnel in
••••••
ik open het raam en steek mijn hand vooruit om te voelen naar de sneeuw en dan weet ik het weer geef niet aan ijs een kwaliteit die niet in ijs besloten ligt sneeuw zorgt er immers voor dat kleine kinderen als ze aan de hand van hun vader lopen hun monden naar de hemel openen een aarzeling als ik het raam weer sluit zin in koude wemeling grote honger blijft ik steek mijn hand vooruit om te voelen naar de sneeuw een hapering waar niets over te zeggen valt als ik het raam weer sluit
4
Verder is de kamer leeg ik draai mij om mijn hand gaat naar hem uit vertraagde mep recht op zijn wang het voelt behaaglijk warm
••••••
in zulk een toestand gaat mijn bloed juist dalen ogen hoef ik niet meer dicht te doen om te weten waar ik ben ik sta met beide voeten en elke keer de tak die krakt het is het hoofd dat akelig doet waarmee zet ik het uit? ik ben nu in dit oord wat doet mijn lichaam dat geen vleugels heeft? het valt als schaduw op de grond wij zijn nu samen voor de tocht die komt
••••••
ge ziet het in een zonnestraal stof in de lucht verdampte as dag in dag uit ik adem het 5
Verder is de kamer leeg
6
••••••
merkwaardig maar dat is het moeilijkst wat er is de stillig naast elkaar en met de hoofden naar het licht wachten op de besmetting en zien wanneer het lichaam liegt of komt er een gewenning zodat wij op den duur volledig zijn?
••••••
mijn schoenen lopen weer eens langs mij heen vaag gebied van overheerlijkheid tegenspraak komt hier niet voor in welbespraakte zinnen denk ik ja, zo moet het zijn
••••••
taal, o pover instrument waarmee wij ons een leven lang behelpen rijk van dieren diep gemis van ooit boreling te zijn geweest ik ben alleen omdat de taal mijn afstand is gebleken logge tong stuk vlees dat schommelt in mijn mond ik wil weer leren spreken en wacht geduldig op een taal die in de nacht wordt doorgegeven geef mij een hand, woorden ik trek u in dit gedicht om het in de ochtend aan mezelf voor te lezen
Verder is de kamer leeg
••••••
verraad gepleegd door niet te spreken de waarheid met gekromde rug te laten gaan ze werd verplicht te zeggen: ik ben onecht verraad gepleegd ik hoor het aan het krijsen van haar stem en het ritme van haar hakken in de donkere straat
••••••
Ze is bij wolven de roedel ze slaapt er middenin als ze haar rode muts opzet likken ze haar in het gezicht en willen met haar spelen de weggegooide stok wordt direct weer aan haar voet gelegd en het vlees gooit ze vanaf de keukentrap hun opengesperde bekken in gevaarlijk grommen met ontblote tanden wordt haar bijgeleerd en als ze huilen huilt ze keihard met hen mee alleen als ze in de verte wenken om te komen naar de veilige kant klopt haar hart in haar keel van angst
7
Verder is de kamer leeg
••••••
post van folders hangt jaren uit de brievenbus plastic bloemen waar de kleur al uit is stoep kapot en mensen navenant ik tuchtig mij door heel snel door te lopen stappen,doelloos te vergeten gelijk mijn hart als ge een stoel plaatst voor uw deur en er is wat zon zet u neer en kijk als dieren op een trein die in de verte rijdt hier kom ik vaak als mijn leven stokt en ik me wil verstoppen in deze straat geur waait open uit een deur wees flink en kijk er binnenin ik durf mijn voet te zetten midden in een tekening van krijt en wennen aan mijn ongemak zo hinkel ik de straten af met de handen op de rug en dan terug
8
Verder is de kamer leeg
••••••
schud mijn hersens eens in een andere volgorde en dan wijst hij naar mijn mond ja, inderdaad dit is waaruit ik spreek hij legt zijn handen op mijn keel en voelt de resonantie van mijn woorden ze komen uit mijn donkerte door mijn longen langs mijn spraakorgaan omhoog gegleden met vertraging uit mijn tenen toch voelen ze niet van mij ze zijn er door een ander ingescand ja, hier is waarmee ik woorden maak de ordening gebeurt langs boven via tong en tanden dan de lippen dicht en langs de neus voor lucht ze zouden eens gewassen moeten worden opgehangen en door de tijd verstreken wacht, zegt hij en zet alvast de deuren van mijn hersens open
9
Verder is de kamer leeg
••••••
waarom zeg ik ik en ben ik dat met dit lichaam even wonen in een ander voor een tijd van lichaam ruilen om te weten hoe het is met u zo voelt mijn geluk zo mijn ongemak daarom is waarom ik woedend word of u het liefst omhelzen zou het gaat vanzelf even een ander zijn er is een kamertje voor mijn daden dat uitkijkt over een markt met bomen geen kind niks in de buik noch aan de hand dat wonder heb ik niet genomen
10
Concert Vrijdag 1 juni
••••••
Els Van Laethem studeerde zang aan het conservatorium te Leuven. Haast automatisch rolde ze in de wereld van de oude muziek. Zo is ze reeds achttien jaar vast lid van het gerenommeerde Huelgas Ensemble o.l.v. Paul Van Nevel met concerten in binnen- en buitenland en verscheidene cd-opnames. In 1996 richtte ze samen met Jurgen de Bruyn het oude muziek ensemble Zefiro Torna op. Dit ensemble drukte al snel zijn stempel op het huidige muzieklandschap door relaties aan te gaan met andere culturen in combinatie met andere hedendaagse muziek-en theatervormen. Op regelmatige basis zingt ze in het ensemble “Octopus Solisten” o.l.v. Bart Van Reyn en Graindelavoix o.l.v. Björn Schmelzer. Als soliste is Els Van Laethem actief in het oratorio en cantate repertoire. Naast de oude muziek gaat haar interesse ook naar meer alternatieve muziekvormen. Ze was actief in producties als “Het huis der verborgen muziekjes”, “Gloria” en “Cara mia” van componist Dick van der Harst (Lod), “Songs from mirage” met Aranis o.l.v. Joris Vanvinckenroye, “Mozart machine” met het saxofoonkwartet Blindman o.l.v. Eric Sleichim, “Urban Stranger” met de bigband Scoreman o.l.v. Thomas De Prins. Ze maakte cd-opnames voor de hedendaagse muziekcomponisten Jeroen d’Hoe, Wim Mertens en George De Decker. In duo “Plutôt Vénus” met Dick van der Harst (gitaar/bandoneon) brengt zij ragfijn gearrangeerde muziek van alle tijden, waaronder ook eigen composities. Met ensemble Oxalys nam zij onlangs de cd “Tusschen de twee” op, met liederen van Dick van der Harst, op teksten van Guido Gezelle Momenteel neemt ze deel aan de dansproducties “En atendant” en “Cesena” van Rosas, o.l.v. Anne Teresa De Keersmaeker.
••••••
Iris Thissen kreeg haar eerste cellolessen op haar vijfde. Vanaf haar 13e toerde ze in binnen en buitenland met het Filharmonisch Jeugdorkest van Vlaanderen o.l.v. Robert Groslot, Johannes Leerthouwer en Ivan Meylemans. Deze reizen brachten haar in Canada, Rusland, Zuid-Afrika, Italië en Duitsland. Ze werd laureaat in de wedstrijd “Jonge Solisten aan Zee”. Later besloot ze van haar hobby haar beroep te maken en ging ze naar het conservatorium te Antwerpen om er te studeren bij Ilia Laporev. Ze volgde verschillende masterclasses bij Anner Bylsma, Vladimir Perlin,
11
Concert Vrijdag 1 juni Wieland Kuijken, Ernst Reijseger, Judith Ermert en in kamermuziekverband bij het Altenberg trio. Iris speelde in verschillende gezelschappen en producties mee waaronder muziektheatergroep Leporello, kamerorkest Chapelle de Lorraine, de musical Beauty and the Beast, Golden Symphonic Orchestra, De Zomeropera, Antwerp Festival Orchestra, Once Upon a Time in Belgium met Aranis, Present en Univers Zero. Haar vaste groep is het Scarabee-ensemble. Iris Thissen took her first cello classes at the age of 5. Since her 13th birthday she has been touring in Belgium and abroad with the Flanders Philharmonic Youth Orchestra under the leadership of Robert Groslot, Johannes Leerthouwer en Ivan Meylemans. These journeys took her as far as Canada, Russia, South-Africa, Italy and Germany. She was a laureate in the competion “Jonge Solisten aan Zee”. Later on she decided she wanted to be a professional musician and started classes at the conservatoy of Antwerp. Under the wings of Ilia Laporev. She took masterclasses with Anner Bylsma, Vladimir Perlin, Wieland Kuijken, Ernst Reijseger, Judith Ermert and The Altenberg Trio. Iris played in several companies and productions; Music Theatre Leporello, Chambre Orchestra Chapelle de Loraine, The Musical Beauty and the Beast, The Golden Symphonic Orchestra, De Zomeropera, Once Upon a Time in Belgium with Aranis, Present en Univers Zero, Antwerp Festival Orchestra. Scarabee-ensemble is her stable group.
12
••••••
Monique De Beun werd geboren in 1956 in Paramaribo, Suriname. Na haar opleiding Drama en Voordracht aan het Gentse Conservatorium was zij een tijdlang Free-Lance Actrice. De laatste tien jaar is ze nog uitsluitend bezig met het schrijven van Poëzie en het maken van Beeldend Werk, onder het pseudoniem Aline Bergen.
••••••
John Gilbert Colman werd geboren te Antwerpen in 1953. Als componist is hij autodidact. Hij was gedurende 25 jaar actief als Free-Lance componist in het Professionele Theater.
foto: Frans Kenis