Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Voorwoord Dagelijks verdwijnen grote hoeveelheden afvalwater van huishoudens en bedrijven via het riool richting de rioolwaterwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Daar wordt het vervuilde water gezuiverd en geloosd op het oppervlaktewater. Als het regent komt daar nog een enorme hoeveelheid hemelwater bij. Omdat een groot deel van de riolering nog van het gemengde type is komt een deel van het hemelwater via de riolering eveneens bij de zuivering terecht. Het overige deel verdwijnt in de bodem of wordt geloosd op oppervlaktewater. Alleen als het te hard regent kan regenwater tijdelijk op straat komen te staan en voor problemen zorgen. Om de inzameling en transport van al dit water in goede banen te leiden beschikken we in de gemeente Mill en Sint Hubert over ongeveer 66 km aan zogenoemde vrijverval riolering. Dat is vergelijkbaar met de afstand tussen Mill en Roermond. Jaarlijks gaat er ruim €1 miljoen om in de riolering die een totale vervangingswaarde heeft van maar liefst ca. € 43 miljoen. Verder zijn er dagelijks zo ongeveer twee gemeentelijke medewerkers in binnen- en buitendienst in de weer om dit systeem goed te laten functioneren. De gemiddelde rioolheffing bedraagt in 2014 € 209,31 en ligt daarmee rond het landelijk gemiddelde (€ 206 voor een meerpersoonshuishouden). Net als voor de andere elementen in de openbare ruimte breken echter andere tijden aan. De riolering veroudert, het klimaat verandert, personeel vergrijst en als gevolg van bezuinigingen staan de beschikbare budgetten steeds verder onder druk. We moeten meer doen met minder zonder dat hierbij de volksgezondheid, de veiligheid en het milieu in het geding komen. Dat is ook voor riolering en stedelijk water een forse opgave de komende planperiode(n). Gelukkig hebben we nog een aantal knoppen om aan te draaien. Zo kunnen we er bijvoorbeeld voor kiezen om riolen te repareren in plaats van te vervangen, het onderhoudsschema aan te passen of verantwoord meer risico te nemen. Een andere mogelijkheid is om slimme combinaties te maken tussen water en groenvoorzieningen of oppervlakkige afstroming naar grachten, sloten en vijvers. Door efficiënter te werken en het waterschap, onze inwoners en onze bedrijven meer te betrekken bij het functioneren van de riolering zijn eveneens kostenbesparingen mogelijk. In dit VGRP laten we zien welke strategische beslissingen wij nemen om, onder de gegeven condities, een goed functioneren van het rioleringssysteem in stand te houden. Dit alles gebaseerd op een visie die aansluit op de afspraken in het Nationaal Bestuursakkoord Water, en de afspraken die gemaakt zijn binnen het samenwerkingsverband ‘Land van Cuijk’.
078144151:B - Definitief
ARCADIS
3
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Het VGRP van Mill en Sint Hubert in een notendop In de gemeente Mill en Sint Hubert ligt 149 km aan riolering, waarvan zo’n 81 km bestaat uit drukriolering in het buitengebied. De riolering is voornamelijk vanaf 1960 aangelegd en aan slijtage onderhevig. Ter behoud, verbetering en vervanging van delen van het rioleringssysteem zijn er in de aankomende jaren investeringen nodig. Dit om het risico op wateroverlast, milieuproblemen en wegverzakkingen te beperken en een goede volksgezondheid te behouden. In de planperiode 2015-2019 geven we daarom circa €4,8 miljoen uit aan de rioolexploitatie en de kapitaallasten van investeringen. Om de kosten te beperken wordt binnen het samenwerkingsverband Land van Cuijk intensief samengewerkt met de vier buurgemeenten en het waterschap Aa en Maas. De samenwerking maakt flexibele inzet van personeel en uitwisseling van kennis mogelijk. Dit maakt ons minder kwetsbaar. Het samenwerkingsverband heeft ook een taakstelling van het Rijk om kosten te besparen. De ambitie is om, vanaf 2020, in de regio structureel circa € 1,8 miljoen te besparen (ten opzichte van 2011). Het gaat dan om minder meerkosten, er zijn immers nog flinke investeringsbedragen nodig om de effecten van o.a. klimaatverandering en slijtage op te vangen. De noodzakelijke stijging van de rioolheffing blijft hierdoor beperkt. We pakken het rioleringsbeheer planmatig op. Hierdoor kan worden gestuurd op werk met werk maken en afstemming van beleid. Om wateroverlast te voorkomen maken we meer dan voorheen gebruik van de openbare ruimte. Dit is goedkoper maar ook noodzakelijk gelet op de toename van zwaardere buien door klimaatverandering. Ook streven we naar een zo goed mogelijk inzicht in de toestand van het riool en het functioneren van het systeem. Hoe meer inzicht des te kosten-effectiever de verbeteringsmaatregelen kunnen worden ingezet. Denk hierbij aan de keuze tussen repareren, relinen (inwendige buisversterking) of vervangen en het ondergronds of bovengronds treffen van maatregelen. Samen met het waterschap en de andere gemeenten sturen we via het scheiden van waterstromen, goed databeheer en regelgeving ook op de hoeveelheden en samenstelling van het afvalwater. Op deze wijze wordt het beter mogelijk om in de toekomst energie en grondstoffen terug te winnen uit het afvalwater. Dit alles op een pragmatische werkwijze en met aandacht voor het operationeel beheer. Kortom, met dit VGRP zetten we concrete stappen richting een duurzame en gezonde leefomgeving.
078144151:B - Definitief
ARCADIS
5
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Inhoud Voorwoord................................................................................................................................................................... 3 Het VGRP van Mill en Sint Hubert in een notendop.......................................................................................... 5 1
2
3
4
5
6
7
Waarom een VGRP .............................................................................................................................................. 9 1.1
Aanleiding .................................................................................................................................................. 9
1.2
Samenwerking in de (afval)waterketen .................................................................................................. 9
1.3
Procesgang en leeswijzer ........................................................................................................................ 10
Wat zijn de kaders?............................................................................................................................................ 13 2.1
Wie doet wat? ........................................................................................................................................... 13
2.2
Samenwerking in de (afval)waterketen ................................................................................................ 14
2.3
Uitdagingen van het waterbeheer ......................................................................................................... 14
Wat hebben we al gedaan ................................................................................................................................. 17 3.1
Wat waren de doelen............................................................................................................................... 17
3.2
Waren de inspanningen zinvol? ............................................................................................................ 18
3.3
Hoe is samengewerkt? ............................................................................................................................ 18
Hoe ligt het er nu bij? ........................................................................................................................................ 21 4.1
Wat hebben we nu? ................................................................................................................................. 21
4.2
Wat is de toestand? .................................................................................................................................. 21
4.3
Doet het wat het moet doen? .................................................................................................................. 22
Wat willen we? ................................................................................................................................................... 25 5.1
Lange termijn visie Land van Cuijk ...................................................................................................... 25
5.2
Ambitie op hoofdlijnen ........................................................................................................................... 27
5.3
Ambitievoorstellen .................................................................................................................................. 27
Wat gaan we doen? ............................................................................................................................................ 31 6.1
Inleiding .................................................................................................................................................... 31
6.2
Gezamenlijke strategie ............................................................................................................................ 31
6.3
Activiteiten planperiode ......................................................................................................................... 34
Wat kost dat?....................................................................................................................................................... 37 7.1
Inleiding .................................................................................................................................................... 37
7.2
Personele middelen ................................................................................................................................. 37
7.3
Financien ................................................................................................................................................... 37
Colofon....................................................................................................................................................................... 40
078144151:B - Definitief
ARCADIS
7
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
‚Maar weinig mensen beseffen hoe belangrijk riolering is. Dagelijks is de gemeente Mill en Sint Hubert in de weer met het beheer van deze kostbare infrastructuur‛
8
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
1 1.1
Waarom een VGRP AANLEIDING
Maar weinig mensen beseffen hoe belangrijk
infrastructuur goed te beheren. Onderliggend
riolering is. Weet u bijvoorbeeld dat riolering en
verbreed gemeentelijk rioleringsplan (hierna:
de drinkwatervoorziening sinds de 19e eeuw
VGRP)
voor de volksgezondheid meer hebben betekend
Mill en Sint Hubert hierbij vooruitkijkt en met
dan de hele medische wetenschap daarna? Pas
respect voor het verleden verder bouwt aan een
als het mis dreigt te gaan en er bijvoorbeeld
robuust
stank‐ of wateroverlast optreedt, krijgt riolering
rioleringszorg behandelt dit VGRP ook de
aandacht. Verder gaat de inzameling en het
zorgplichten
transport van afvalwater vaak ongemerkt aan de
Vandaar de term Verbreed GRP en stedelijk
burger voorbij. Toch worden dagelijks veel
waterbeheer.
inspanningen
1.2
verricht
om
deze
laat
en
zien
flexibel
dat
de
systeem.
hemelwater
en
gemeente
Naast
de
grondwater.
kostbare
SAMENWERKING IN DE (AFVAL)WATERKETEN
Het belangrijkste verschil in de beleidskaders,
Om invulling te geven aan deze opgave werkt
zoals van kracht bij het voorgaande VGRP, is de
de gemeente met vier omliggende gemeenten en
ondertekening van het Bestuursakkoord Water
het waterschap samen in de regio Land van
(2011). In het Bestuursakkoord verklaren het
Cuijk (Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint
Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen
Hubert, Sint Anthonis en waterschap Aa en
en drinkwaterbedrijven dat zij intensief met
Maas). Genoemde partijen hebben op 29 januari
elkaar
2013
gaan
samenwerken
in
de
(afval)-
het
‘Bestuursakkoord
Samenwerking
minder
werkeenheid Land van Cuijk opgesteld. In dit
(meer)kosten,
vermindering
van
de
kwaliteitsverbetering, kwetsbaarheid
en
Afvalwaterketen’
Doelmatige
waterketen. Deze samenwerking moet leiden tot
akkoord is vastgelegd hoe
voor
de
de deelnemende
kennisuitwisseling. Kortom een doelmatiger
partijen door samenwerking doelmatigheids-
waterbeheer.
winst in de afvalwaterketen willen bereiken.
Anders geformuleerd willen wij, partners binnen Land van Cuijk, samen op weg naar een veilig, gezond, schoon, inzichtelijk, duurzaam en kosteneffectief watersysteem en -keten.
078144151:B - Definitief
ARCADIS
9
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
1.3
PROCESGANG EN LEESWIJZER
Procesgang
Door de waterpartners in Land van Cuijk is gekozen voor een uniforme opbouw van het VGRP. Om dit te bewerkstelligen is gekozen voor
een
trapsgewijze
Afbeelding 1).
procesgang
(
zie
Bij aanvang van het opstellen
van het VGRP hebben de samenwerkende gemeenten samen met het waterschap een gemeenschappelijk
basis
geformuleerd,
bestaande uit een beleidskader en de daaruit voortkomende uitgangspunten voor het verdere planproces. Vervolgens zijn gezamenlijk de ambities
voor
de
komende
planperiode
gedefinieerd, met daarin voldoende ruimte voor een specifieke invulling per samenwerkingspartner.
Het
beleidskader
samen
met
de
Afbeelding 1: De procesgang in één oogopslag
ambities vormen vervolgens de basis voor een maatwerkbenadering
per
gemeente
waarin
concrete maatregelen uit zijn gewerkt, gevolgd door
de
daaruit
voortkomende
onderbouwing.
financiële Leeswijzer
Dit VGRP is gebaseerd op een uitgebreide rapportage die is bijgevoegd bij dit plan. Dit
VGRP
gaat
in
om
de
taken
en
verantwoordelijkheden van de gemeente Mill en Sint Hubert met betrekking tot afvalwater, afvloeiend hemelwater en grondwater, kortom de verbrede rioleringszorg. In Hoofdstuk 2 is het wettelijke kader dat ten grondslag ligt aan dit VGRP beknopt toegelicht. Vervolgens is in Hoofdstuk 3 teruggeblikt op de afgelopen planperiode en zijn aandachtspunten geformuleerd voor de aankomende periode. In Hoofdstuk 4 is het huidige areaal en de kwaliteitstoestand daarvan nader beschreven. De hoofdstukken 2 t/m 4 vormen gezamenlijk het
gemeenschappelijk
beleidskader
en
de
uitgangspunten die dienen als basis voor het VGRP. De visie en ambitie van de gemeente Mill en Sint Hubert zijn verwoord in Hoofdstuk 5. De gemeentelijke opgave en de daaruit volgende maatregelen zijn opgenomen in Hoofdstuk 6. Afbeelding 2: Opbouw VGRP
Tot slot is de inzet van personele en financiële middelen verantwoord in Hoofdstuk 7.
10
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
078144151:B - Definitief
ARCADIS
11
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
‚Nederland en water zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Iedere partij binnen Nederland heeft dan ook zijn eigen verplichtingen en bevoegdheden binnen het waterbeheer.‛
12
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
2
Wat zijn de kaders?
2.1
WIE DOET WAT?
De zorg en verantwoordelijkheid voor het water
KaderRichtlijn Water (KRW). Deze KRW is
in de gemeente Mill en Sint Hubert is in handen
vervolgens op nationaal niveau door vertaald in
van de gemeente, waterschappen, provincie en
het
perceeleigenaren. Iedere partij heeft hierin zijn
regionaal niveau zijn de provincie Noord-
eigen verplichtingen en bevoegdheden, die zijn
Brabant en het waterschap de belangrijkste
vastgelegd in wetgeving of beleid. Ook op
organisaties. De provincie is verantwoordelijk
Europees
wordt
voor bijvoorbeeld grootschalige grondwater-
(water)beleid bepaald dat relevant is voor de
onttrekkingen. Waterschap Aa en Maas is
gemeente Mill en Sint Hubert, al is dit beleid
verreweg de belangrijkste partner op regionaal
slechts
en
op
nationaal
relevant
2009-2015.
Op
de
niveau. Het waterschap houdt zich bezig met de zuivering van stedelijk afvalwater, en is het
hoofdzakelijk
op
bevoegd gezag voor lozingen op de RWZI en
oppervlaktewater-
naar het oppervlaktewater. Daarnaast heeft het
bezig
met
Grond-
en
het
voor
Waterplan
gemeente. Op Europees niveau houdt men zich hoofdlijnen.
hoofdlijnen
niveau
Nationaal
beleid
kwaliteit spelen hierin een belangrijke rol. De
waterschap
belangrijkste richtlijn op dit gebied is de
wateren en keringen.
de
Europees
Kaderrichtlijn Water
Nationaal
Nationaal Waterplan
Regionaal
Provinciaal Waterplan
Lokaal
zorgplicht
voor
regionale
Waterbeheerplan
Gemeentelijk Rioleringsplan
Afbeelding 3: Overzicht relevante planvormen op verschillende beleidsniveaus
078144151:B - Definitief
ARCADIS
13
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
2.2
SAMENWERKING IN DE (AFVAL)WATERKETEN
Ten behoeve van de samenwerking in de
geborgd wordt, zijn vastgelegd in regionaal een
(afval)waterketen werkt de gemeente Mill en
bestuursakkoord. Dit bestuursakkoord geldt tot
Sint
omliggende
1 januari 2017. In dit bestuursakkoord is voor de
gemeenten en het waterschap samen in de
periode 2013 t/m 2016 een geraamde besparing
regio Land van Cuijk. Afspraken over hoe de
van € 1,8 miljoen voorzien voor de werkeenheid
samenwerking gestructureerd en aangestuurd
Land van Cuijk. In 2016 zal een evaluatie
wordt en hoe inzet van capaciteit en middelen
plaatsvinden en een vervolg worden besproken.
Hubert
2.3
samen
met
vier
UITDAGINGEN VAN HET WATERBEHEER
Klimaatontwikkeling
gericht op meten, monitoren, modelleren en
Het klimaat is aan het veranderen en leidt o.a.
maatregelen.
tot grotere en heftigere buien. Het (hemel) watersysteem en de afvalwaterketen moet deze
Gebrek aan grondstoffen en energie
neerslag kunnen verwerken. Het besef groeit dat
Daar waar afvalwater tot enkele jaren terug
dit niet meer uitsluitend met grotere rioolbuizen
vooral gezien werd als afvalstof, groeit het besef
is op te vangen, maar dat een integrale aanpak
dat het ook kan dienen als grondstof. Daarbij
noodzakelijk is. Deze aanpak richt zich op
wordt gekeken naar het terugwinnen van
afstemming binnen de afvalwaterketen en in de
energie
openbare ruimte. Dit proces wordt adaptatie aan
afvalwater.
(energiefabriek)
en
fosfaten
uit
klimaatverandering genoemd. Mondige burger Van normatief naar emissiegericht denken
Sinds de komst van het internet is toegang
Tot voor kort werd de relatie tussen het
tot
gemeentelijke
waterkwaliteit
toegenomen. Hierdoor hebben zij informatie
vooral gebaseerd op normen (zoals de basis-
tot hun beschikking, die zij voorheen niet
inspanning). Het doel hiervan was om de
hadden. Burgers zijn gewend om gemakkelijk
vuilvracht van rioolstelsels te reduceren. Vaak
informatie te kunnen vinden, en gaan er dan ook
bleek echter onvoldoende welke invloed de
van uit dat gemeenten waar nodig in deze
vuilvracht van het rioolstelsel nu precies heeft
informatie voorzien. Burgers zijn zo beter op
op het behalen van de waterkwaliteitsdoelen.
de hoogte van actuele ontwikkelingen en
De hedendaagse opvatting is dat een normatieve
durven zich actiever en kritischer op stellen
aanpak niet de juiste vorm is, maar dat
aangaande
maatregelenprogramma’s
rioolstelsel
en
moeten
informatie
onder
burgers
veranderingen
in
exponentieel
hun
directe
ontstaan
omgeving. ‘Mondige Burgers’ is sindsdien een
vanuit kennis over het functioneren van het
veelgebruikte term waarmee deze ontwikkeling
(water)systeem. Dit vergt een ander proces,
beschreven wordt.
Afbeelding 4: Visualisatie uitdagingen stedelijk waterbeheer
14
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
078144151:B - Definitief
ARCADIS
15
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
‚Binnen de gemeente was sprake van veel wateroverlast situaties. In de afgelopen planperiode zijn veel maatregelen uitgevoerd om de problemen te verhelpen.‛
16
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
3 3.1
Wat hebben we al gedaan WAT WAREN DE DOELEN
De afgelopen jaren is het GRP+ 2009-2013 een
Maar is aan alle doelstellingen uit het huidige
belangrijke leidraad geweest bij het uitvoeren
GRP+ voldaan? Door tijdig te evalueren kunnen
van onze dagelijkse taken. In dit GRP+ waren de
we achterhalen tot in hoeverre invulling is
uit te voeren werkzaamheden toegelicht, en ook
gegeven aan de gestelde doelen, en welke
de financiering van deze werkzaamheden kreeg
afwegingen
in dit plan een plek. Het GRP+ was een
gemaakt ten opzichte van het voorgaande
belangrijke houvast op basis waarvan alle
VGRP. In dit hoofdstuk wordt de afgelopen
betrokkenen duidelijkheid verkregen over de uit
planperiode geëvalueerd aan de hand van de
te voeren werkzaamheden.
destijds gestelde doelen:
de
afgelopen
planperiode
zijn
DOELEN VERBREED GRP+ MILL EN SINT HUBERT 2009-2013 1. Volksgezondheid en milieu 2. Veiligheid en kwaliteit van de leefomgeving (welzijn) 3. Doelmatigheid
078144151:B - Definitief
ARCADIS
17
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Aanvullend
doelstellingen
miljoen aan meerkosten te besparen. Met behulp
hebben het Rijk en koepelorganisaties in de
op
van het samenwerkingsverband Land van Cuijk
(afval)waterketen het Bestuursakkoord Water
proberen wij gezamenlijk met de overige vier
gesloten.
gemeenten en het Waterschap Aa en Maas aan
Als
gemeenten,
voorgaande
onderdeel
hiervan
waterschappen
en
dienen
drinkwater-
deze
doelstelling
invulling
te
geven.
bedrijven door samenwerking landelijk €380
3.2
WAREN DE INSPANNINGEN ZINVOL?
Binnen de gemeente was sprake van veel
achterzijde van de basisschool een zaksloot
wateroverlast
aangelegd om wateroverlast te voorkomen.
situaties.
In
de
afgelopen
planperiode zijn veel maatregelen uitgevoerd om de problemen te verhelpen.
In Langenboom, Wilbertoord en Sint Hubert zijn de verbeterd gescheiden systemen omgebouwd
In combinatie met reconstructie van de weg, zijn
naar gescheiden systemen. In de praktijk zijn
verharde oppervlakken afgekoppeld van de
hiervoor de systemen in de gemalen aangepast,
gemengde riolering (brongerichte maatregelen).
zodanig dat er niet langer schoon water in het
Dit is onder andere gebeurd in de woonwijk
vuilwaterriool terecht komt. De watergang na de
Den Oeral, het bedrijventerrein Het Spoor, de
overstort in Langenboom (Dennendijk) is in 2014
Langeboomseweg (Mill) en een gedeelte van het
verruimd.
centrum (Mill, centrumplan). In 2014 is een grote inhaalslag gemaakt op het In 2015 worden de Karstraat en Schoolstraat
gebied van het gegevensbeheer. Dit zal in de
afgekoppeld. In de Haagbeuk (Langenboom) is
toekomst voor betere kostenonderbouwingen en
voortijdig afgekoppeld. In Sint Hubert is aan de
prioriteringen
zorgen
op
het
gebied
van
investeringen en maatregelen.
3.3
HOE IS SAMENGEWERKT?
De interne samenwerking en afstemming tussen
biedt de mogelijkheid om het rioleringsbeheer
de
tussen
gemeentelijke
afdelingen
(Projectbureau,
Weg en Groen, Financiën) verliep goed bij zowel
de
afzonderlijke
gemeenten
te
uniformeren.
beheertaken als nieuwe werken. De eigen personele capaciteit was voldoende, projecten
Ook binnen het Land van Cuijk werken we al
zijn enkel uitgesteld vanwege de aanstaande
enige
samenwerkingsinitiatieven.
transparantie en dienstverlening in de gehele
tijd
samen
om
de
doelmatigheid,
waterketen te vergroten. De gemeenteraden van Cuijk, Grave & Mill en Sint Hubert hebben eind 2011 op basis van de
De afgelopen planperiode is al veel bereikt
notitie 'investeren in kwaliteit' besloten de
binnen
ambtelijke organisaties samen te voegen. Sinds 1
gezamenlijk
januari 2014 is de samenvoeging volledig van
waterkwaliteitsspoor, is gezamenlijk een OAS
kracht en worden de gemeentelijke watertaken
opgesteld, en wordt samenwerking gezocht in
van de gemeente Mill en Sint Hubert uitgevoerd
het operationeel beheer. De reeds behaalde
onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid
successen hebben er toe geleid dat er, ten
van de CGM-gemeenten.
behoeve van de toekomstige samenwerking, in
dit
samenwerkingsverband. invulling
gegeven
Zo
aan
is het
het Land van Cuijk een goede basis van De
verregaande
samenwerking
tussen
de
vertrouwen
aanwezig
is.
gemeenten Cuijk, Grave & Mill en Sint Hubert
18
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Om de voortgang in de samenwerkingsregio’s te monitoren heeft het Rijk een visitatiecommissie ingesteld. Deze commissie heeft de werkeenheid Land van Cuijk in 2014 ingedeeld als ‘Peloton’. (Landelijke onderverdeling: 17 koploper, 23 peloton, 10 achterblijver)
Aandachtspunten planperiode 2015-2019 De taken van een waterbeheerder zijn nooit af, en op basis van de evaluatie van het voorgaande GRP+ zijn ook voor de komende planperiode enkele aandachtspunten geformuleerd: 1.
Maatregel(en) overstortlocatie Brandsestraat (Mill) Het gemeentelijke rioolstelsel functioneert over het algemeen goed, met uitzondering van de overstort bij de Brandsestraat in Mill. Deze overstort voldoet niet aan de gestelde eisen van zowel de basisinspanning als de KRW: er komt teveel vuil water in de sloot terecht. Hier is een maatregel gewenst om lokale overlast tegen te gaan.
2.
Ontwikkelingen in het kader van Centrumplan en Karstraat / Schoolstraat Op deze locaties zijn in de aankomende periode grootschalige vervangingswerkzaamheden gepland.
3.
Tegengaan van wateroverlast in Sint Hubert In Sint Hubert blijft wel eens water op straat staan bij hevige neerslag. In de aankomende planperiode zullen maartgelen uitgedacht worden om deze overlast tegengaan. In het kader van ‚werk met werk maken‛ wordt de uitvoer van deze maatregelen afgestemd op andere projecten die plaats gaan vinden op de betreffende locaties.
078144151:B - Definitief
ARCADIS
19
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
‚Veel knelpunten zijn opgelost door het afkoppelen van schoon regenwater van het gemengd rioolsysteem. Verder zijn er boven de grond aanpassingen gedaan voor de afvoer van overtollig regenwater.‛ 20
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
4
Hoe ligt het er nu bij?
4.1 Ons
WAT HEBBEN WE NU? rioolstelsel
bestaat
uit
ongeveer
66
persleidingen. Het vrijverval stelsel bestaat
kilometer vrijverval riolering. Dat is ongeveer zo
grotendeels
lang als van Mill tot aan Roermond! Verder
Afbeelding 5 is de verdeling van het areaal
uit
gemengde
riolering.
In
hebben we 6 gemalen, 4 randvoorzieningen, 355
vrijvervalriolering weergegeven, in percentage
pompunits en 82,5 kilometer aan druk- en
per type stelsel.
10%
11% Gemengd riool Vuilwater riool Regenwater riool
14%
Overig 65%
Afbeelding 5: Aanwezige stelseltypen riolering gemeente Mill en Sint Hubert.
4.2
WAT IS DE TOESTAND?
Op basis van de inspectieresultaten blijkt de
De in de gemeente aanwezige drainagesystemen
technische staat van de riolering redelijk tot
functioneren naar behoren. Het monitorings-
goed te zijn. Een aandachtspunt zijn de riolen
programma voor grondwater wordt in de
die vóór 1973 zijn aangelegd vanwege de
aankomende planperiode verder uitgewerkt
slechtere kwaliteit van de gebruikte materialen. In het inspectieprogramma wordt hier extra
.
aandacht aan besteed.
078144151:B - Definitief
ARCADIS
21
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
4.3
DOET HET WAT HET MOET DOEN?
In 2008 is het basisrioleringsplan geactualiseerd
wegen en vervanging van oude riolering. Dit
voor de kernen Langenboom, Mill, Sint Hubert
alles
en Wilbertoord. Bij de uitwerking van het BRP
kapitaalvernietiging te voorkomen.
om
de
kosten
te
drukken
en
bleek al vrij snel dat het niet duurzaam was dit plan 1-op-1 uit te voeren. Wel was meteen
De afgelopen jaren zijn dan ook veel knelpunten
duidelijk waar de knelpunten lagen en waarvoor
opgelost door het afkoppelen van schoon
dus een oplossing moest komen.
regenwater van het gemengd rioolsysteem. Verder zijn er boven de grond aanpassingen
Via
het
Bestuursakkoord
er
gedaan voor de afvoer van overtollig regenwater
afgesproken dat we zoveel als mogelijk schoon
in de nabijheid van het knelpunt. Dit alles heeft
regenwater
geresulteerd
afkoppelen
Water
van
het
is
gemengd
rioolsysteem. Dit is geen doel op zich, maar zal
in
minder
klachten
van
wateroverlast.
worden gecombineerd met reconstructie van
8%
3%
10%
0-10 jaar 17%
18%
11-20 jaar 21-30 jaar 31-40 jaar
41-50 jaar 51-60 jaar 14%
> 60 jaar
30%
Afbeelding 6: Leeftijdsopbouw riolering (naar lengte) gemeente Mill en Sint Hubert.
22
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
078144151:B - Definitief
ARCADIS
23
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
‚Binnen het Land van Cuijk streven we naar een integrale en duurzame benadering van het watersysteem en de waterketen‛
24
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
5
Wat willen we?
5.1
LANGE TERMIJN VISIE LAND VAN CUIJK
De waterpartners in Land van Cuijk streven
hierin niet meer beschouwd als afval maar
naar een integrale en duurzame benadering van
wordt beschouwd als een bron van reststoffen
het watersysteem en de afvalwaterketen. Hierbij
(zoals organische stof, energie en fosfaat). Het
wordt nadrukkelijk naar samenwerking tussen
waterschap heeft hiertoe het concept van de
de
Energiefabriek opgezet en participeert landelijk
ketenpartners
gezocht.
Integraliteit
en
samenwerking zijn hierbij geen doelen op zich,
in de opzet van een Grondstoffenfabriek.
maar essentiële randvoorwaarden. Als het regent in de bebouwde De inzameling en het transport
omgeving van het Land van
van stedelijk afvalwater in het
Cuijk
Land van Cuijk leidt niet tot
hemelwater in de riolering en
stank, hinder of water(bodem)
wordt het direct afgevoerd naar
kwaliteitsproblemen. De water-
het
partners
realiseren
het
oppervlaktewater
meeste
of
de
dat
rioolwaterzuiveringsinstallatie in
lozingen vanuit het rioolstelsel
Haps. Een uitzondering hierop
naar
zijn
het
zich
verdwijnt
oppervlaktewater-
de
kernen
Grave
en
systeem onvermijdbaar zijn en
Escharen, deze voeren af naar de
zorgen er gezamenlijk voor dat
rioolwaterzuiveringsinstallatie in
de effecten op het (water)milieu
Oijen. Om al dat relatief schone
aanvaardbaar
hemelwater te transporteren en
zijn.
Hiertoe
volgen de waterpartners een
te
immissie-gerichte aanpak met
voorzieningen
kosteneffectieve maatregelen in
klimaatverandering
plaats van het traditionele norm-
bestaande
gerichte
zwaarder op de proef gesteld.
spoor.
Zolang
de
gemeente profijt heeft bij de oplossing
mag
gemeentegrens
deze worden
ook
zuiveren
zijn
kostbare
nodig.
Door
wordt
rioolstelsel
het
steeds
Buien worden heviger en duren buiten
gezocht
als
de
langer.
dit
(grond)wateroverlast toe. Het blijven verruimen
doelmatiger is.
Hierdoor
neemt
het
risico
op
van de ondergrondse riolering is geen optie, de afvoercapaciteit zal tijdens extreme neerslag-
Voor een meer duurzame, milieuvriendelijker
omstandigheden niet toereikend zijn en het is
inrichting
bovendien te kostbaar.
van
de
afvalwaterketen
wordt
gedacht aan onder andere kringloopsluiting en hergebruik van afvalwater. Afvalwater wordt
078144151:B - Definitief
ARCADIS
25
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Om droge voeten te houden en schade te
ingepast. Mocht dit niet mogelijk zijn vindt
voorkomen wordt ruimte gecreëerd in het
afstemming plaats met het waterschap Aa en
groen, oppervlaktewater en/of de openbare
Maas. Gestreefd wordt om de menselijke
ruimte.
volgende
activiteiten zo veel mogelijk af te stemmen op de
Hierbij
voorkeursvolgorde
wordt
de
infiltreren
natuurlijke (grond)waterfluctuaties. De hoog-
(vasthouden) waar mogelijk, bufferen op locaties
aangehouden:
waterperioden in de Maas zijn hierbij een
met voldoende beschikbare ruimte en als het
erkend aandachtspunt.
niet anders kan, dan pas afvoeren. In openbaar gebied
komt
dit
tot
watervoorzieningen
uiting
in
door
hemel-
Om invulling te geven aan deze lange termijn
die
visie is een gedegen onderhoud en continuïteit
geschikt zijn gemaakt voor de opvang van
in beheer essentieel. De waterpartners zoeken
overtollig
van
daarvoor de samenwerking op om kosten en
hemelwater,
waterpartijen
en/of
groenstroken aanpassing
water
kwetsbaarheid te verminderen en de kwaliteit
regulerende constructies. De perceelseigenaar
bovengrondse
en kennisuitwisseling te verbeteren. Als het
draagt een steentje bij door op eigen terrein
bijdraagt aan de doelmatigheid kan dit leiden tot
voorzieningen te treffen voor buffering en/of
een
opslag van hemelwater en/of opvang van
Traditionele (onderhouds)activiteiten worden
overtollig grondwater. De gemeente ziet hierbij
ter discussie gesteld en herzien naar een meer
toe
onderlinge
verschuiving
van
taken.
op een doelmatige invulling van de
risico gestuurde/gedifferentieerde benadering.
hemelwateropgave. Afkoppelen is hierbij een
In gezamenlijkheid volgen en initiëren de
van de middelen.
waterpartners
nieuwe
ontwikkelingen
en
innovaties. Nieuwe
ontwikkelingen
en
reconstructies
worden indien mogelijk hydrologisch neutraal
26
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
5.2 De
AMBITIE OP HOOFDLIJNEN zorgplichten
kunnen
op
verschillende
ambitieniveaus worden uitgevoerd:
goed te doen maar ook de goede dingen te doen. Volgens het nieuwe Bestuursakkoord water dienen bestaande verplichtingen opnieuw tegen
Reactief (minimale invulling wettelijke verplichtingen,
het licht te worden gehouden en zo nodig
ingrijpen na klachten/meldingen)
heroverwogen.
Planmatig (planmatig te werk gaan)
gestreefd naar minder meerkosten, ongeacht de
Anticiperend (duurzaam, toekomstbestendig
keuze van het ambitieniveau.
Uitgangspunt is
dat wordt
inspelen op nieuwe ontwikkelingen) Keuze ambitieniveau
Het ambitieniveau bepaalt het tempo en de
De gemeente Mill en Sint Hubert wil haar
middelen waarmee de lange termijn visie wordt
watertaken overwegend invullen volgens het
vormgegeven. Voor alle drie de ambitieniveaus
ambitieniveau Planmatig. Dit betekent een
geldt dat deze zo doelmatig mogelijk worden
continuering van het vigerende beleid.
ingevuld. Het gaat erom niet alleen de dingen
5.3
AMBITIEVOORSTELLEN
Op basis van de lange termijn visie zijn ambities
Innovatie en onderzoek
benoemd voor de planperiode 2015-2019.
De waterpartners in Land van Cuijk stellen traditionele oplossingsrichtingen en werkwijzen
Tijdens de eerste fase van het VGRP-proces zijn
ter discussie en beogen om door kennis-
enkele speerpunten benoemd om stapsgewijs
uitwisseling gezamenlijk tot kostenbesparingen,
toe te groeien naar de gewenste situatie. Deze
kwaliteitsverbetering
speerpunten zijn vertaald in onderstaande
vermindering te komen. Innovaties zijn hiervoor
ambitievoorstellen en dienen als leidraad voor
essentieel. Land van Cuijk neemt hierin haar
de samenwerkingspartners binnen het Land van
maatschappelijke
Cuijk bij de invulling van hun watertaken.
initieert regionaal onderzoeken/pilots, indien op
en
kwetsbaarheids-
verantwoordelijkheid
en
voorhand ingeschat kan worden dat deze Afkoppelen: hoe ver gaan we door?
onderzoeken voldoende rendement opleveren.
Afkoppelen is in Land van Cuijk geen doel op
De
zich, maar een middel om doelen te bereiken.
operationele
Indien maatregelen aan de bestaande riolering
innovaties wordt bij landelijke (onderzoeks-)
aan de orde zijn, beschouwen gemeente en
initiatieven aangesloten indien deze ook voor
waterschap per locatie of afkoppelen doelmatig
het Land van Cuijk van meerwaarde zijn.
focus
ligt
daarbij beheer.
op
het
Voor
dagelijkse strategische
is. Indien een andere wijze van hemelwaterverwerking wenselijk is, wordt de voorkeurs-
Databeheer
volgorde aangehouden: vasthouden, bergen
Vanwege de toename van de datastromen in de
en afvoeren. Om verontreinigingen eerder te
toekomst
en
kunnen opsporen en vanwege bewustwording
karakter
kan
bij burgers streven we naar bovengrondse
databeheer regionaal te uniformeren en/of op te
maatregelen. In alle gevallen wordt werk-met-
schalen. De waterpartners in Land van Cuijk
werk gemaakt.
gaan
dit
in
vanwege
het
het doelmatig
de
specialistische zijn
aankomende
om het
planperiode
onderzoeken.
078144151:B - Definitief
ARCADIS
27
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Gemalenbeheer: vanaf één beheerlocatie?
Uniformering heffingsmaatstaf
De gemeenten in Land van Cuijk dragen het
De
onderhoud van de hoofdgemalen op aan het
onderzoeken
waterschap. Dit als eerste aanzet om te komen
planperiode of een uniforme heffingsmaatstaf
tot
de
mogelijk
de
inningskosten, toegevoegde waarde, het effect
mogelijkheden onderzocht om het onderhoud
op tariefswijzigingen en inkomsten en het effect
van de drukrioolgemalen gezamenlijk op te
van
pakken.
belastingplichtigen.
een
optimaal
aankomende
pompregime.
planperiode
In
worden
waterpartners
is.
een
in
Land
van
de
aankomende
tijdens
Aandachtspunten
andere
Cuijk
hierbij
heffingsmaatstaf
op
zijn
de
Vermindering kwetsbaarheid en kennisuitwisseling
Toenemende betrokkenheid perceelseigenaar
De
Voorgesteld is om tijdens de aankomende
waterpartners
in
Land
van
Cuijk
onderzoeken in de aankomende planperiode de
planperiode
mogelijkheden om personele capaciteit over de
verantwoordelijkheid en het belang van de rol
gemeentegrenzen uit te wisselen. Dit vermindert
van
de kwetsbaarheid, bevordert de kwaliteit en
Perceelseigenaren met een significant oppervlak
kennisuitwisseling.
en geschikte gebiedskenmerken worden actief
de
de
communicatie
perceelseigenaar
omtrent
te
de
intensiveren.
gestimuleerd om het afvloeiend hemelwater lokaal te verwerken. Gezamenlijk wordt de wenselijkheid
van
juridische
middelen
onderzocht. De gemeente Mill en Sint Hubert heeft zich geconformeerd aan alle genoemde ambitievoorstellen.
28
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
078144151:B - Definitief
ARCADIS
29
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
‚In de aankomende periode zijn er werkzaamheden gepland in Mill (Centrumplan) en de Karstraat / Schoolstraat. Verbeteringen vinden plaats aan de overstort in de Brandsestraat en in de Vorleweg gaan we afkoppelen.‛ 30
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
6 6.1
Wat gaan we doen? INLEIDING
Na het lezen van de voorgaande hoofdstukken
voor de komende planperiode? Samen met onze
bent u volledig op de hoogte van de activiteiten
partners binnen het Land van Cuijk hebben we
die we de afgelopen jaren hebben ondernomen,
een gezamenlijke strategie geformuleerd. Deze
hoe ons stelsel er momenteel bij ligt en waar
strategie is vervolgens door vertaald naar
onze ambities op de lange termijn liggen. Maar
activiteiten voor de komende planperiode.
hoe vertaalt zich dat concreet naar de opgave
6.2
GEZAMENLIJKE STRATEGIE
Door
een
Dit leidt tot meer kansen en besparings-
gezamenlijke strategie te bepalen wordt het
samen
met
de
waterpartners
potentieel voor de gemeente Mill en Sint Hubert
gemakkelijker om onderling samen te werken.
6.2.1
AFVALWATER
Inzameling afvalwater
Vuiluitworp
Alle percelen waar afvalwater vrij komt zijn
De inzameling en het transport van stedelijk
aangesloten
een
afvalwater in het Land van Cuijk leidt niet tot
voorziening met een vergelijkbaar rendement
op
(druk)riolering
of
volksgezondheid- of milieuproblemen. Hiervoor
(bv. IBA). Dit betekent dat er geen ongezuiverde
zijn
afvalwaterlozingen meer plaatsvinden.
getroffen.
in
het
verleden
Samen
diverse
met
de
maatregelen waterpartners
realiseren we ons dat lozingen vanuit het Nieuwe riolering wordt aangelegd volgens
rioolstelsel onvermijdbaar zijn en we zorgen er
de
gezamenlijk voor dat de
geldende
richtlijnen.
Voor
nieuwe
ontwikkelingsgebieden binnen de bebouwde
effecten op het
(water)milieu aanvaardbaar zijn.
kom betekent dit een (verbeterd) gescheiden rioolsysteem. Bij kleinschalige in/uitbreidingen
Duurzame afvalwaterketen
kan
op het bestaande
Voor een meer duurzame, milieuvriendelijker
(gemengde) systeem acceptabel zijn. In het
daarbij
aansluiting
inrichting van de afvalwaterketen denken we op
buitengebied wordt nieuwbouw aangesloten op
termijn aan onder andere kringloopsluiting en
drukriolering of een IBA.
hergebruik van afvalwater. Afvalwater wordt hierin niet meer beschouwd als afval maar als een bron van reststoffen (zoals organische stof, energie en fosfaat).
078144151:B - Definitief
ARCADIS
31
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
6.2.2
HEMELWATER
Verwerking hemelwater
Mocht zich regelmatig overlast voor doen treffen
Vertrekpunt is het principe dat stedelijk afval-
we kostenefficiënte bovengrondse maatregelen,
en hemelwater gescheiden worden ingezameld.
waardoor we het risico op verdere schade
Indien wijkreconstructies en rioolvervanging/
kunnen beperken. Om er vervolgens voor te
verbetering aan de orde zijn, wordt voorafgaand
zorgen dat structurele overlast ontstaat passen
de meest doelmatige manier van hemelwater-
we, mits doelmatig, gerichte oplossingen toe.
verwerking onderzocht. Klimaatverandering Beschermingsniveau
Volgens de meest recente klimaatscenario’s van
Omdat de capaciteit van het rioleringssysteem
het KNMI zal hevige neerslag in de toekomst
vanuit economisch oogpunt beperkt is kan het
vaker
voorkomen dat water op straat optreedt.
wateropgave met betrekking tot hemelwater
Hierbij kan onderscheid worden gemaakt in
streven we er naar om de effecten van hevige
hinder, ernstige hinder en overlast. In geval
neerslag zo goed mogelijk in te schatten.
van hinder zullen we niet direct maatregelen
Hiermee wordt inzichtelijk op welke locaties
treffen,
hardnekkige knelpunten kunnen optreden.
maar
een
beroep
doen
op
het
voorkomen.
Vanuit
de
stedelijke
acceptatieniveau van onze inwoners. Mocht ernstige hinder ondervonden worden zullen
Het is niet mogelijk om extreme neerslag
we bij reconstructiewerkzaamheden zodanige
volledig
ondergronds
maatregelen treffen dat de kans op het optreden
capaciteit
van
van dergelijke hinder in de toekomst aanzienlijk
ontoereikend en het is bovendien erg kostbaar.
kleiner wordt.
We zoeken de oplossing daarom vooral in slimme
het
te
verwerken.
rioolstelsel
bovengrondse
is
De
hiervoor
maatregelen,
zoals
berging in groenvoorzieningen, wadi’s en het stroomlijnen van oppervlakkige afvoer.
Stichting RIONED: Normen wateroverlast Tijdens hevige neerslag kan er ‘water op straat’ optreden. Bij ‘water op straat’ wordt onderscheid gemaakt in 3 verschillende gradaties: Hinder:
kort durend beperkte hoeveelheden ‘water op straat’, met een duur in de orde van 15-30 minuten.
Ernstige hinder:
forse hoeveelheden ‘water op straat’, ondergelopen tunnels, opdrijvende putdeksels, met een duur in de orde van 30-120 minuten.
Overlast:
langduriger en op grotere schaal ‘water op straat’, water in winkels, woningen met materiële schade en mogelijk ook ernstige belemmering van het (economische) verkeer.
32
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
6.2.3
GRONDWATER
Voorkomen grondwaterproblemen
Handelen bij grondwaterproblemen
Vanwege de bodemopbouw en waterhuis-
Van de perceelseigenaren verwachten we dat zij
houding
bij eventuele grondwaterproblemen de vereiste
in
het
Land
van
Cuijk
komen
grondwaterproblemen beperkt voor. In de
(waterhuishoudkundige
gemeenten Cuijk, Grave en Boxmeer zijn de
maatregelen nemen. Zelf treffen we alleen
en/of
bouwkundige)
hoogwaterperioden van de Maas een erkend
maatregelen indien sprake is van structureel
aandachtspunt met betrekking tot grondwater-
nadelige gevolgen van de grondwaterstand en
overlast.
indien het treffen van maatregelen doelmatig is. In dergelijke gevallen wordt het overtollige
Ontwateringsnormen
grondwater (bij voorkeur) separaat van het
In het bebouwde gebied streven we naar
stedelijke afvalwater verwerkt in het openbare
voldoende ontwateringsdiepte. Dat wil zeggen
gebied. Op hoofdlijnen is van structureel nadelige
dat
de
gevolgen sprake wanneer de overlast zich
maximale grondwaterstanden en het maaiveld.
regelmatig voor doet, en dat de overlast leidt tot
De
er
voldoende
ruimte
ontwateringsdiepten
inspanningsplicht.
De
zit
tussen
gelden
als
een
economische schade of problemen voor de
gemeente
kan
niet
volksgezondheid. Onder doelmatig verstaan we
voor
het
dat het effect van de maatregelen op moet
verantwoordelijk worden
gesteld
handhaven van de genoemde waarden.
wegen tegen de daarmee gepaard gaande k kosten.
Functie
Minimaal benodigde ontwatering (m, t.o.v. maatgevend hoogste grondwaterstand)
Woningen met kruipruimte*
0,7
Tuinen/groenvoorzieningen*
0,5
Hoofdwegen **
1.0
Secundaire wegen en woonstraten **
0,7
* t.o.v. onderkant vloer; ** t.o.v. de kruin van de weg
Tabel 1: Geadviseerde minimale ontwateringsdiepten bij nieuwbouw.
078144151:B - Definitief
ARCADIS
33
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
6.3
ACTIVITEITEN PLANPERIODE
Om invulling te kunnen geven aan de hierboven
beheer en onderhoud, uitvoeringsmaatregelen
beschreven strategie gaan we de komende
en facilitair. In Tabel 2 hebben we een overzicht
planperiode verschillende activiteiten onder-
van alle activiteiten voor de komende plan-
nemen. Deze activiteiten zijn onder te verdelen
periode weergegeven.
in de categorieën planvorming, onderzoek,
6.3.1
PLANVORMING EN ONDERZOEK
Plannen zijn onmisbare elementen in een
rioleringssysteem is onderzoek noodzakelijk.
doelmatig rioleringsbeheer. Zij geven richting
Hiervoor hebben wij een jaarlijks bedrag van
aan de activiteiten en maatregelen die nodig zijn
€7.500,- gereserveerd. Met dit bedrag voeren wij
om de systemen goed te laten functioneren. Eens
diverse onderzoeken uit ten behoeve van de
in de vier jaar reserveren wij een bedrag van
invulling van de zorgplichten Naast onze eigen
€17.500,- voor het opstellen van het VGRP.
onderzoeksinspanning
reserveren
wij
een
jaarlijks bedrag van €3.200,- als bijdrage aan het Om inzicht te behouden en verkrijgen in de
onderzoeksbudget voor de waterpartners Land
toestand
van Cuijk.
6.3.2
en
het
functioneren
van
het
BEHEER EN ONDERHOUD
Onderhoudsinspanningen zijn afgestemd op het
De onderhoudskosten maken met een jaarlijks
in stand houden en goed laten functioneren van
budget van €230.000,- een significant deel uit
het systeem, waarbij risico’s optimaal worden
van onze exploitatie. Deze kosten bestaan
vermeden
Onderhouds-
grotendeels uit het jaarlijks onderhoud van
activiteiten bestaan uit regulier onderhoud en
(asset-management).
rioleringen, gemalen en rand- en hemelwater-
(reactieve) reparaties. Tot de eerste categorie
voorzieningen. De grootste kostenposten binnen
behoren het reinigen, inspecteren en onder-
deze categorie bedragen het onderhoud van
houden van de (pers)leidingen, putten, kolken,
drukriolering (€56.000,-).
gemalen, randvoorzieningen, het vegen van straten en maaien van watergangen.
6.3.3
UITVOERINGSMAATREGELEN
Ten behoeve van de drie zorgplichten is het
& verbeteringsmaatregelen benoemd. Zo vinden
van belang dat het functioneren van het stelsel
er werkzaamheden plaats in het kader van het
in stand gehouden wordt. Het is dus zaak dat
Centrumplan Mill en aan de riolering in de
oude leidingen tijdig vervangen worden. Het
Karstraat / Schoolstraat. Verbeteringen vinden
moment van vervangen wordt gebaseerd op de
plaats aan de overstort in de Brandsestraat en in
inspectieresultaten en/of optredende problemen.
de Vorleweg wordt er afgekoppeld.
Ten behoeve van de verbetering van de afvoercapaciteit en/of een vermindering van de
In totaal zal er in de aankomende periode voor €
vuiluitworp worden verbeteringsmaatregelen
2.930.000,-worden geïnvesteerd in vervanging
uitgevoerd.
en/of verbetering van (delen van) het stedelijk water-systeem van de gemeente Mill en Sint
In de gemeente Mill en Sint Hubert zijn voor de
Hubert.
aankomende periode verschillende vervangings-
34
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
6.3.4 Onder
FACILITAIR ‘facilitair’
verstaan
we
de
onder-
van de aansturing van de pompen en gemalen
steunende activiteiten die nodig zijn om het
waarover wij binnen de gemeente beschikken.
watersysteem
beheren.
Met een jaarlijks bedrag van €46.000,- vormen de
Voorbeelden van dergelijke activiteiten zijn de
stroomkosten de grootste kostenpost in deze
jaarlijkse telefonie- en stroomkosten ten behoeve
categorie.
goed
te
kunnen
Activiteit
2015
2016
2017
2018
Planvorming & Onderzoek -
-
-
€ 17.500
€ 7.500
€ 7.500
€ 7.500
€ 7.500
€ 3.200
€ 3.200
€ 3.200
€ 3.200
€ 19.000
€ 4.000
€ 4.000
€ 4.000
Opstellen VGRP Onderzoeken riolering Bijdrage onderzoeken LvC Inrichten en beheren meetnetten
Beheer & Onderhoud Reiniging en Inspectie vrijvervalriolering
€ 35.000
€ 35.000
€ 35.000
€ 35.000
Onderhoud vrijvervalriolering en calamiteiten
€ 40.000
€ 40.000
€ 40.000
€ 40.000
Onderhoud gemalen en randvoorzieningen
€ 29.000
€ 29.000
€ 29.000
€ 29.000
Onderhoud drukriolering
€ 56.000
€ 56.000
€ 56.000
€ 56.000
Onderhoud straat- en trottoirkolken
€ 16.000
€ 16.000
€ 16.000
€ 16.000
Onderhoud watergangen
€ 25.200
€ 25.200
€ 25.200
€ 25.200
Straatreiniging
€ 28.650
€ 28.650
€ 28.650
€ 28.650
€ 59.000
-
-
-
€ 1.435.000
€ 660.000
€ 275.000
€ 110.000
€ 96.100
€ 96.100
€ 96.100
€ 96.100
Afkoop onderhoud dubbelfunctie-gemalen
Uitvoeringsmaatregelen Vervanging / verbetering vrijvervalriolering Vervanging drukriolering
€ 106.000
Vervanging overige voorzieningen Facilitair € 46.000
€ 46.000
€ 46.000
€ 46.000
Telefoonkosten
€ 5.550
€ 5.550
€ 5.550
€ 5.550
Cursussen
€ 2.500
€ 2.500
€ 2.500
€ 2.500
Gemeentelijke lidmaatschappen / contributies
€ 3.000
€ 3.000
€ 3.000
€ 3.000
€ 14.000
€ 14.000
€ 14.000
€ 14.000
€ 1.800
€ 1.800
€ 1.800
€ 1.800
€ 265.400
€ 265.400
€ 265.400
€ 265.400
Elektriciteit
Onderhoud en licenties beheersoftware Overige kosten (administratie, bank, verzekeringen)
Overig Loon- en andere interne kosten BTW TOTAAL
€ 161.900
€ 156.600
€ 160.100
€ 167.100
€ 2.349.800
€ 1.495.500
€ 1.220.000
€ 973.500
Tabel 2: Overzicht uitgaven planperiode (2015-2019)
078144151:B - Definitief
ARCADIS
35
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
‚Om de inkomsten zo goed mogelijk aan te laten sluiten op de stijgende lasten is het noodzakelijk om het heffingstarief gedurende de planperiode 2015-2019 geleidelijk te verhogen.‛ 36
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
7 7.1
Wat kost dat? INLEIDING
Goed rioolbeheer kost geld. In de periode 2015-
bijeengebracht. Maar hoe financieren wij deze
2019 geven we in totaal circa € 4,8 miljoen uit
uitgaven? En welke personele bezetting is nodig
aan de rioolexploitatie en kapitaallasten (rentes
om de in het voorgaande hoofdstuk benoemde
en afschrijvingen) daarvan. Dat geld wordt via
taken te kunnen uitvoeren?
de rioolheffing door onze inwoners en bedrijven
7.2
PERSONELE MIDDELEN
De totaal benodigde personele capaciteit voor de
is voornemens om de vaste formatie met 1,0 fte
CGM-organisatie bedraagt 6,0 fte. De huidige
uit te breiden naar 5,2 fte. Hiermee kan
personele capaciteit in de CGM-organisatie
voldoende invulling worden gegeven aan de
bedraagt 4,2 fte (vast), aangevuld met circa 0,5
ambities, het beleid en de watertaken van de
fte
CGM-gemeenten.
inhuur.
In
de
praktijk
wordt
deze
onderbezetting (h)erkend. De CGM-organisatie
7.3
FINANCIEN
Om alle kosten die voortkomen uit de drie
krijgt naar verwachting vanaf 2025 te maken met
zorgplichten te kunnen dekken, heffen we een
een investeringspiek.
rioolheffing. Deze rioolheffing bestaat uit een gebruikersheffing, gebaseerd op het drinkwater-
Om de inkomsten zo goed mogelijk aan te laten
verbruik van het perceel.
sluiten op de stijgende lasten in de aankomende 10 jaar, en daarbij een zo egaal mogelijk
Bij
kostendekkings-
heffingsverloop (zonder sterke tariefsprongen)
berekeningen is uitgegaan van heffingstarief van
het
opstellen
van
de
te behouden, is het noodzakelijk om het
€209,31 in 2014. Dit is het gemiddelde tarief,
heffingstarief al gedurende de planperiode 2015-
verkregen door de heffingsinkomsten 2014 te
2019 geleidelijk te verhogen.
delen door het aantal eenheden; Dit betekent het volgende: Investeringen uit het verleden en de nieuwe
investeringen (voor vervanging en verbetering) worden
gefinancierd
uit
kredieten.
Deze
Het tarief voor 2015 stijgt met 4,7% (inclusief indexatie van 1,5%)
Het tarief voor 2016 t/m 2048 stijgt met 3,1%
kredieten zorgen voor kapitaallasten: rentes en
per jaar
afschrijvingen. De gemeente Mill en Sint Hubert
(inclusief verwachte indexatie van 1,5% per jaar)
078144151:B - Definitief
ARCADIS
37
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Lastenpatroon versus inkomsten
bedrag in miljoen euro
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
Exploitatie
BTW
Oude kapitaallasten
Nieuwe kapitaallasten
2069
2064
2059
2054
2049
2044
2039
2034
2029
2024
2019
2014
0.0
Inkomsten
Afbeelding 7: verwacht lasten- en inkomstenpatroon voor de periode 2014 t/m 2073. Bedragen zijn weergeven op prijspeil 2014 (exclusief verwachte indexaties).
De benodigde inkomsten zoals weergegeven in Afbeelding 7 zijn in onderstaande afbeelding vertaald naar het benodigde heffingstarief.
Rioolheffing € 400 € 350 € 300 € 250 € 200 € 150 € 100 € 50 2069
2064
2059
2054
2049
2044
2039
2034
2029
2024
2019
2014
€0
Rioolheffing VGRP 2015-2019 Afbeelding 8: Benodigd heffingspatroon VGRP 2015-2019 voor de gemeente Mill en Sint Hubert. Weergegeven is het gewogen tarief: de gemiddelde heffing per heffingseenheid. De bedragen zijn weergegeven op prijspeil 2014.
Om een kostendekkende rioolheffing te behouden, dient de hierboven weergegeven rioolheffing tevens jaarlijks te worden geïndexeerd op basis van de optredende inflatie. In het kostendekkingsplan voor de gemeente Mill en Sint Hubert is rekening gehouden met 1,5% inflatie per jaar, dit zou leiden tot de volgende tarieven:
38
ARCADIS
078144151:B - Definitief
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Vast prijspeil (2014) Jaar
Stijging
1 t/m 100 m
3
101 t/m
251 t/m
501 t/m
2001 t/m
3
3
3
3
250 m
500 m
2000 m
5000 m
5001 t/m 25000 m
3
25001 m3 en meer
2014
-
€ 167,52
€ 259,68
€ 314,88
€ 504,24
€ 1.271,28
€ 6.270,84
€ 12.386,04
2015
3,2 %
€ 172,83
€ 267,92
€ 324,87
€ 520,24
€ 1.311,61
€ 6.469,79
€ 12.779,01
2016
1,6 %
€ 175,56
€ 272,14
€ 329,99
€ 528,44
€ 1.332,30
€ 6.571,82
€ 12.980,52
2017
1,6 %
€ 178,33
€ 276,44
€ 335,20
€ 536,77
€ 1.353,31
€ 6.675,45
€ 13.185,21
2018
1,6 %
€ 181,14
€ 280,79
€ 340,48
€ 545,24
€ 1.374,65
€ 6.780,71
€ 13.393,13
25001 m3
Nominaal (op basis van ±1,5% inflatie per jaar) Jaar
Stijging
1 t/m
101 t/m
251 t/m
501 t/m
2001 t/m
5001 t/m
100 m3
250 m3
500 m3
2000 m3
5000 m3
25000 m3
en meer
2014
-
€ 167,52
€ 259,68
€ 314,88
€ 504,24
€ 1.271,28
€ 6.270,84
€ 12.386,04
2015
4,7 %
€ 175,43
€ 271,94
€ 329,74
€ 528,04
€ 1.331,29
€ 6.566,84
€ 12.970,69
2016
3,1 %
€ 180,87
€ 280,37
€ 339,97
€ 544,41
€ 1.372,57
€ 6.770,45
€ 13.372,86
2017
3,1 %
€ 186,47
€ 289,06
€ 350,51
€ 561,29
€ 1.415,12
€ 6.980,37
€ 13.787,49
2018
3,1 %
€ 192,26
€ 298,02
€ 361,38
€ 578,70
€ 1.459,00
€ 7.196,80
€ 14.214,98
Tabel 3 - Berekende stijgingspercentages en tarieven gedurende de planperiode (2015-2019).
078144151:B - Definitief
ARCADIS
39
Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Mill en Sint Hubert 2015-2019
Colofon VERBREED GEMEENTELIJK RIOLERINGSPLAN MILL EN SINT HUBERT 2015-2019 OPDRACHTGEVER: Gemeente Mill en Sint Hubert
STATUS: Definitief
AUTEUR: Kevin Gortmaker Bram van Mol
GECONTROLEERD DOOR: Bas Bierens
VRIJGEGEVEN DOOR: Bas Bierens
24 november 2014 078144151:B
ARCADIS NEDERLAND BV Mercatorplein 1 Postbus 1018 5200 BA 's-Hertogenbosch Tel 073 6809 211 Fax 073 6144 606 www.arcadis.nl Handelsregister 09036504 ©ARCADIS. Alle rechten voorbehouden. Behoudens uitzonderingen door de wet gesteld, mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbenden niets uit dit document worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, digitale reproductie of anderszins.
40
ARCADIS
078144151:B - Definitief