nieuwsbrief informatie • •
Digitale drempels voor video on demand Programmagegevens publieke omroep eerder in EPG
• •
over
eel animo voor Ziggo V wifi-hotspots Sterke daling analoge televisie zet door
de • •
kabelsector
S treaming muziek voor Ziggo-klanten UPC werkt aan alternatieve distributiemodellen
Horizon mediabox biedt ongekende mogelijkheden
UPC lanceert ‘het nieuwe kijken’ De Horizon mediabox die UPC op 7 september lanceerde, is door de vakpers goed ontvangen. De belangstelling van klanten is groot. Horizon integreert televisie, internet en eigen media van de consument. Op een intuïtieve manier. En op álle schermen in huis. Met de Horizon mediabox heeft de gebrui-
Daarmee is het een volwaardige ‘multimedia
Primeur voor Nederland
ker via alle schermen in huis toegang tot het
gateway’: een draadloos netwerk van televi-
De Horizon mediabox is als eerste in Nederland
complete digitale televisieaanbod. Daarnaast
sie, computers, tablets en smartphones.
verkrijgbaar. De komende maanden wordt de
kan hij on demand films, series en uitzen-
Indrukwekkend is onder meer de mogelijk-
mediabox in Zwitserland, Duitsland en Ierland
dinggemist-diensten zien. Omgekeerd kan
heid om vier programma’s tegelijk op te
geïntroduceerd.
de gebruiker eigen foto’s, muziekbestanden
nemen, terwijl de kijker naar een vijfde pro-
en video’s draadloos afspelen op elk scherm.
gramma kijkt én gelijktijdig langs het
Via een speciale app kan hij zijn tablet of
aanbod van andere kanalen zapt via het pre-
Integratie met internet
smartphone als afstandsbediening gebrui-
view-scherm van de EPG. Deze mogelijkhe-
Met de komst van de Horizon mediabox ver-
ken. En wie aan al dat aanbod nog niet
den zijn te danken aan de zes tv-tuners waar-
vaagt de scheidslijn tussen televisie en inter-
genoeg heeft, krijgt via de Horizon media-
over de Horizon mediabox beschikt. Via die
net verder. Populaire internetsites, zoals
box persoonlijke kijktips.
tuners buffert de ingebouwde recorder auto-
YouTube, Wikipedia, Buienradar en Nu.nl,
matisch eerder bezochte zenders, tot twee
zijn toegankelijk via speciaal voor het Hori-
Vier zenders opnemen
uur terug in de tijd. Zo kan de gebruiker
zon- platform ontwikkelde apps. Een deel
De mediabox bevat onder meer een digitale
terugschakelen naar een eerder bekeken
van die apps is content-gevoelig. Zo zoekt de
recorder, een kabelmodem, een wifi-router
zender en alsnog verder kijken zonder iets te
Youtube-app, die als sidebar over het tv-
en een ip-telefoonaansluiting.
hebben gemist.
beeld ligt, video’s die aansluiten bij het actuele tv-programma. En de Film1-app bijvoorbeeld geeft uitgebreide informatie bij films. Goed nieuws is verder dat UPC het Horizonplatform openstelt voor apps van derden. Tientallen apps zijn al in de maak.
Gebruiksgemak De vele mogelijkheden van de Horizon mediabox lijken op het eerste gezicht moeilijk te combineren met een eenvoudige bediening. Dat blijkt niet waar: de afstandsbediening heeft zelfs mínder knoppen dan die van de huidige mediabox. vervolg op pagina 2
p num m e r 1 3 , o k t o b e r 2 0 1 2 p
vervolg van pagina 1
Gebruiksvriendelijkheid en bedienings
80 zenders op je tablet
gemak hebben centraal gestaan bij de in
Los van de mediabox lanceerde UPC een speciale app
eigen huis ontwikkelde Horizon mediabox.
en website: HorizonTV. Hiermee kunnen UPC-abonnees,
De kijker navigeert via een simpel en over-
afhankelijk van hun abonnement, tot 80 zenders
zichtelijk menu door de vele mogelijkheden.
live streaming televisie kijken op hun iPad,
Dat menu toont zich als een transparante
iPhone of computer.
laag over het scherm, zodat de kijker geen moment hoeft te missen van zijn programma. En het enorme aanbod aan lineaire en on demand programma’s is makkelijk
ten”, vertel Robert Dunn, managing director
kijken op alle schermen in huis. De Horizon
toegankelijk via een geavanceerde EPG, die
bij UPC. “In diverse onderzoeken gaven
mediabox is technisch het beste op de markt.
het aanbod op trefwoord kan doorzoeken.
klanten aan dat ze een eenvoudige en mooi-
Geavanceerd én gemakkelijk in gebruik.” p
“We hebben goed geluisterd naar onze klan-
ere interface wilden, apps voor de tv en tv-
SEO-onderzoek bevestigt ervaringen kabelsector
Digitale drempels voor video on demand Kijken wáár je wil, wanneer je wil en op welke manier je wil – met de doorbraak van digitale televisie is het in enkele jaren realiteit geworden. Maar kijken wát je wilt, is minder makkelijk. De complexe situatie rondom filmrechten en de ‘vensters’ zijn de belangrijkste obstakels. Dat concluderen onderzoeksbureaus
Terwijl consumenten steeds meer gaan for-
SEO, IViR en CentERdata in het rapport ‘Digitale drempels’, in opdracht van het
mat-shiften – ze kijken via televisie, tablet of
ministerie van EL&I.
computer – moeten de distributeurs bovendien voor elk format (‘vorm van openbaar-
De beschikbaarheid van audiovisuele con-
Versnippering rechten
making’) apart onderhandelen. En om een
tent wordt sterk beperkt door het getrapt
De auteursrechtenproblematiek trekt wel
dienst internationaal in de markt te zetten,
uitbrengen van films, in zogeheten vensters,
een zware wissel op de audiovisuele markt,
moeten zij de licenties ook nog eens in elk
constateren de onderzoekers. Nieuwe films
geven de onderzoekers aan. Door versnippe-
land afzonderlijk regelen. Bij oudere audio-
komen volgens een vast tijdschema beschik-
ring van rechten over een groot aantal rech-
visuele producties is de situatie nóg com-
baar voor bioscoop, dvd, video on demand en
tenorganisaties (CBO’s) is het voor distribu-
plexer. Contracten zijn niet altijd beschik-
ten slotte televisie. Elk distributiekanaal
teurs vaak hoogst onduidelijk bij welke
baar en stammen uit een tijd dat digitale
heeft daarbij een tijdvenster om gemaakte
partijen zij de rechten kunnen kopen.
exploitatierechten nog niet bestonden.
›››
kosten terug te verdienen. De onderzoekers signaleren overigens dat deze drempel steeds minder hoog wordt, omdat het gebruik van
Consument kijkt steeds vaker on demand
regionale vensters afneemt en de tijdvensters
Bijna 40% van de Nederlandse huishoudens kijkt tegenwoordig bijna dagelijks on demand. 90%
steeds korter worden.
Lineaire TV
80%
RODAP: Economische benadering auteursrechten nodig Er is dringend een andere aanpak nodig van de auteursrechtenproblematiek. Dat stellen producenten, omroepen en distributeurs. Zij hebben zich verenigd in het Rechtenoverleg Distributie Audiovisuele Producten (RODAP) en pleiten gezamenlijk voor een economische benadering van de auteursrechtenproblematiek. De RODAP-
Snack TV (internet)
70%
Uitzending gemist (internet)
60% 50% 40%
Overig (uitgesteld kijken, vod, dvd)
30%
aanpak sluit aan bij de analyse van SEO. RODAP wil af van de gedachte dat voor
20%
ieder format een licentie vereist is. De leden streven naar techniekneutrale licenties
10%
en een heldere rechtenketen, waarin alle rechten op een logische plek in de keten
0%
samenkomen: bij de producent. www.rodap.nl
2007
2008
2009
Bron: SEO, rapport ‘Digitale drempels’
p2 p
2010
2011
2012
2013
›››
Rechten muziekmarkt eenvoudiger
audiovisuele content te maken met een veel-
Van bezit naar toegang
De genoemde drempels bemoeilijken het
voud aan rechthebbenden. Vanwege de
Als het gaat om content verschuift de aandacht
marktpartijen om een volwaardig legaal
minder complexe rechtendiscussies in de
van consumenten steeds meer van ‘bezit’ naar
alternatief voor illegaal downloaden te
muziekmarkt is een bijna compleet
‘toegang’, stelt marktonderzoeksbureau GfK. Naar
bieden, concluderen de onderzoekers. Ze
muziekaanbod beschikbaar via Spotify,
verwachting kijken Nederlanders in 2012 meer
gelden vooral voor audiovisuele content.
iTunes en andere marktpartijen, waaronder
films via Video on Demand dan via dvd of blu-ray.
Waar een aanbieder van muziek slechts te
Ziggo. In de audiovisuele markt blijven der-
Dit betekent niet dat er minder wordt geconsu-
maken heeft met de rechten van de muzikant
gelijke gebruiksvriendelijke alomvattende
meerd, in tegendeel: we consumeren steeds meer.
en de muziekauteur, heeft een aanbieder van
diensten achter.
p
Bron: Intomart GfK / GfK Retail and Technology
Programmagegevens publieke omroep eerder in EPG EPG meest gebruikte functie van digitale televisie
Televisiekijkers hebben binnenkort de programmagegevens van de publieke zenders eerder in hun Elektronische Programma Gids. Nu krijgen ze gegevens van de publieke omroepen alleen voor de komende drie dagen.
De Elektronische Programma Gids (EPG) is de De publieke omroepen leveren de meer-
meest gebruikte functie van digitale televisie.
weekse gegevens vanaf 1 januari 2013 aan.
Kijkers gebruiken de EPG om te navigeren door
Dat is te danken aan een initiatief van
het enorme digitale aanbod én om program-
Kamerleden Anouchka van Miltenburg
ma’s op te nemen.
(VVD) en Boris van der Ham (D66). De EPG geeft een overzicht van – en extra infor-
Favoriete programma’s
matie over – alle televisieprogramma’s. Volgens
Wie nu drie dagen vooruit bladert in zijn
een onderzoek van de Consumentenbond in 2011
EPG, ziet bij de publieke omroepen de
gebruikte de helft van de digitale kijkers hun EPG.
melding ‘zender verstrekt geen informatie’.
In de EPG staat vaak ook lastminute informatie,
Consumenten kunnen hun recorder daardoor
zoals de namen van gasten in een talkshow of
zeer beperkt programmeren. Ook is het nu
wijzigingen in de programmering door actuele
niet mogelijk een favoriet programma zonder
gebeurtenissen.
extra handelingen wekelijks op te nemen. De commerciële omroepen leveren hun program-
Vindbaarheid
magegevens al wel ver van tevoren aan.
Met het groeiende aantal zenders en programma’s neemt het belang van vindbare programmagege-
Anouchka van Miltenburg
vens toe. Omdat kijkers hun programmakeuze
Het vrijgeven van de programmagegevens van de publieke omroepen vereist een aan-
Vergoeding
maken met de EPG, is het voor omroepen en
passing van de Mediawet. Van Miltenburg en
De kabelbedrijven betalen straks een vergoe-
programmamakers belangrijk dat programma’s
Van der Ham dienden daartoe in april een
ding van 0,6 eurocent per klant per maand.
hierin opgenomen zijn. Daarnaast gebruiken distri-
amendement in. Het werd met een grote
De gegevens komen tegen een vergoeding
buteurs de programmagegevens om kijkers te
meerderheid aangenomen. Van Miltenburg
ook beschikbaar voor online gidsen, zodat
ondersteunen via aanbevelingen en zoekfuncties.
tijdens het voorbereidend overleg : “Het
de gegevens tevens kunnen worden opgeno-
amendement regelt dat de bescherming van
men in bijvoorbeeld iPad-apps. Behalve de
Uitgesteld kijken
de auteurswet wordt beëindigd, maar dat er
programmatitels, uitzendtijdstippen en
Veel kijkers gebruiken de EPG ook om programma’s
een redelijke vergoeding betaald moet
beschrijvingen leveren de publieke omroe-
op te nemen op hun Personal Video Recorder (PVR)
worden voor de levering.” En, doelend op de
pen ook zogeheten series linking-informatie.
en uitgesteld te kijken. UPC-abonnees kunnen hun
EPG: “Ik ben blij dat deze innovatie, die voor
Daarmee kan de kijker eenvoudig alle afleve-
PVR zelfs op afstand programmeren, via een smart-
gebruikers in het buitenland al gewoon is,
ringen van een serie opnemen, ongeacht het
phone of tablet.
nu ook in ons land gebruikt kan worden.”
tijdstip van uitzending.
p3 p
p
Gratis wifi-netwerk voor en door klanten
Veel animo voor Ziggo wifi-hotspots Ziggo verkent de mogelijkheden van een ‘extra’ netwerk van wifi-hotspots met modems en wifi-routers van particuliere klanten. De interesse voor een pilot in drie Groningse wijken was groot. Slechts 6 van de 1.200 benaderde klanten deden niet mee. Eind september besluit het kabelbedrijf of de proef wordt uitgebreid tot heel Groningen. Klanten die hun eigen modem openstellen
privacy én internetprestaties gegarandeerd
als Ziggo Hotspot, kunnen gratis gebruik
zijn. Voor het gastgebruik wordt een extra
maken van de verbindingen van andere klan-
bandbreedte van 10 Mbps gereserveerd, die
ten. Door in te loggen op het gemeenschap-
niet toegankelijk is voor de klant zelf. Het
pelijke wifi-netwerk krijgen ze onbeperkt
openstellen van het modem heeft dan ook
toegang tot alle aangesloten Ziggo Hotspots.
geen invloed op de snelheid van het internet-
Zo kunnen ze buitenshuis gratis internetten
verkeer bij de klant thuis. Omdat meerdere
of televisie kijken op hun smartphone of
gebruikers tegelijk kunnen inloggen, krijgt
tablet.
iedere gebruiker een eigen IP-adres, zodat
De Hotspot is strikt gescheiden van het
indien nodig kan worden getraceerd wie op
privé-netwerk van de klant, zodat veiligheid,
het netwerk is geweest.
p
Telenet: 600.000 Homespots in België Het Belgische kabelbedrijf Telenet biedt al gratis wifi-hotspots in haar hele verzorgingsgebied. Sinds de lancering van de Homespot-dienst in februari activeerden meer dan 600.000 klanten hun modem als extra gratis wifi-locatie. Hun draadloze internetmodem zendt twee signalen uit: een voor privégebruik en een voor publiek gebruik. Begin september heeft Telenet deze Homespots voor alle klanten opengesteld. Ook internetklanten die zelf geen routerfunctie op hun modem hebben, kunnen nu op het Homespot-netwerk inloggen.
8 van de 10 gezinnen kijken digitaal
Sterke daling analoge televisie zet door De snel groeiende populariteit van digitale televisie
100%
maakt dat er steeds minder huishoudens zijn waar nog ‘analoog’ televisie wordt gekeken. Nog geen tien jaar geleden had vrijwel heel Nederland ana-
75%
loge televisie. Vorig jaar was al 89% van de Nederlandse huishoudens overgestapt op digitale tele visie, via de kabel, via een satelliet-, DVB-T- of
50%
glasvezelverbinding (FttH) of via de telefoonlijn (DSL).
25%
Ook op ‘tweede’ toestellen in huis wordt steeds meer digitaal gekeken, onder meer door de opkomst van de CI+ module en de toename van het, al dan niet uitgesteld, televisiekijken via smartphone of tablet.
0%
p
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012* * t/m juni 2012
p4 p
Gericht op Nederlandse behoefte
Streaming muziek voor Ziggo-klanten Begin augustus lanceerde Ziggo een eigen streaming muziekdienst. Ziggo-klanten hebben daarmee een prima Nederlands alternatief voor diensten als Spotify en Deezer, die internationaal reeds aan de weg timmeren. Streaming muziek is in korte tijd zeer popu-
maand heeft hij toegang tot een enorme
lair geworden. Het grote voordeel: de consu-
muziekbibliotheek waar hij online muziek
ment hoeft zijn favoriete muziek niet eerst
kan beluisteren.
aan te schaffen. Voor een vast bedrag per Ziggo’s streaming muziekdienst is er in twee versies: Ziggo Muziek en Ziggo Muziek
Muziek onderscheidt zich verder van andere
Overal. Ziggo Muziek is voor thuisgebruik,
aanbieders met ook een inhoudelijke focus
met Ziggo Muziek Overal heeft de klant
op Nederland. De nieuwe dienst van Ziggo
overal en altijd toegang via smartphone of
richt zich nadrukkelijk op de muzieksmaak
tablet. De streamingdienst is beschikbaar
van Nederlanders. Een eigen redactie speurt
voor Mac, Windows en Linux en mobiel voor
constant naar nieuwe muziektrends, vooral
iOS en Android.
binnen Nederland en doet aanbevelingen via onder meer playlists. De gebruiker kan zelf
De interface van Ziggo Muziek is Neder-
ook afspeellijsten maken, zijn muziek delen
landstalig en eenvoudig in gebruik. Ziggo
via social media en muziek offline opslaan. p
‘Deal’ al na twee weken on demand beschikbaar
UPC werkt aan alternatieve distributiemodellen
centen van kleine films dan ook voor een snelle video on demand première. Van de Westelaken: “In het enorme media-aanbod is de belangstelling voor een bijzondere film
Twee weken na de première was Deal, de nieuwe film van regisseur Eddy Terstall,
als Deal vaak al weggeëbd tegen de tijd dat
al beschikbaar via UPC video on demand. Daarmee doorbrak UPC samen met
andere kanalen, zoals video on demand, aan
producent Gijs van de Westelaken de gangbare tijdvensters van de filmindustrie.
de beurt zijn. Door de bioscopen en de andere kanalen dichter bij elkaar te brengen,
UPC Nederland, medefinancier van Deal,
denken we dat de aantrekkingskracht van
vroeg met de snelle video on demand lance-
beide trajecten alleen maar groter wordt.”
ring aandacht voor alternatieve business modellen. “Want het is hoog tijd om reke-
Actieve bijdrage
ning te gaan houden met de veranderde
UPC wil een actieve bijdrage leveren aan het
wensen van de consument”, stelt Pim Hof-
ontwikkelen en testen van nieuwe business
meester, manager video on demand bij UPC.
modellen. “We zijn bereid om mede risico te
“Consumenten willen zelf bepalen waar en
dragen en zo de Nederlandse film te steu-
wanneer ze een film kijken. Door een film
nen”, aldus Hofmeester. “Als internationale
gelijktijdig op zoveel mogelijk platforms uit
speler kunnen we bovendien een Europees
te brengen, bied je die mogelijkheid.”
video on demand-platform aanbieden, als cruciaal onderdeel in de haalbaarheidsana-
Aantrekkingskracht vergroten
lyse van een filmproject. Exploitatie op een
Het in de filmindustrie gebruikelijke ven-
veel grotere markt, daar hebben producenten en distributeurs wel oren naar. En hun
sterbeleid is vooral voor kleinere producties vaak nadelig. Steeds vaker kiezen filmprodu-
Pim Hofmeester (UPC)
p5 p
investeerders al helemaal.”
p
Verweving televisie en internet zet door
Strijd om de gunst van de mediaconsument Partijen uit verschillende markten strijden om de gunst van de hopen computerfabrikanten, internetbedrijven, telecomaanbieders,
‘Televisie’, een woord van vroeger
en ook de kabelbedrijven marktaandeel te winnen.
Het woord ‘televisie’ verwijst naar vroeger tijden.
mediaconsument. Door televisie en internet verder te integreren
Het heeft geen eenduidige betekenis meer. De
Google TV
twee dingen: bedieningsgemak en content.
televisie (het toestel) wordt tegenwoordig voor
Zo betraden in augustus twee giganten,
En dat blijkt nog niet zo eenvoudig te reali-
allerlei media gebruikt, zoals dvd’s, foto’s, en
Google en Sony de Nederlandse markt. Hun
seren. Google TV werd twee jaar geleden al
natuurlijk internet. Tegelijkertijd is televisie (de
gezamenlijke Google TV biedt de televisie-
geïntroduceerd in de Verenigde Staten. Een
uitzendingen) via allerlei andere apparaten te
kijker een extra contentlaag, met onder meer
groot succes is dat nog niet geworden.
bekijken. Uit recent onderzoek van Gfk blijkt dat
een internetbrowser, apps, films en YouTube.
Google is nu naar eigen zeggen in gesprek
28% van de Nederlanders wel eens televisie kijkt
De dienst werkt op de nieuwe televisies van
met een groot aantal partners om het
op een laptop of notebook en 24% wel eens op de
Sony of via een Sony-settopbox. De gebrui-
contentaanbod uit te breiden. Ondertussen
pc. En ook tablet en smartphone rukken op als
ker kan met één afstandsbediening internet-
zitten ook de kabelbedrijven niet stil. Zo
‘televisietoestel’. Inmiddels kijkt zo’n 9% wel eens
ten en televisie kijken.
introduceerde UPC onlangs Horizon, ook een alles-in-één settopbox.
televisie op een tablet, 7% op een smartphone.
p
Apple TV Ook Apple TV biedt een link tussen televisie en internet, via de iTunes videotheek. Gebruikers kunnen ook hun favoriete mate-
CI+ steeds populairder
riaal vanaf iPad of iPhone op hun TV-scherm
Bij Ziggo kijkt zo’n 20% van de abonnees digitale televisie via een CI+-module,
bekijken.
een compact en draadloos alternatief voor de settopbox. Ook de andere kabel bedrijven hebben de nieuwe standaard omarmd. Vrijwel alle nieuwe televisie-
Connected TV
toestellen beschikken over een ingebouwde DVB-C tuner en een CI+-ingang.
Sony, en ook tal van andere fabrikanten, brengen al langer ‘connected’ tv’s, televisie-
De CI+-module bestaat uit een kleine platte
losse ontsleutelingsmodule voldoende om
toestellen met internetfunctionaliteit, op de
insteekkaart, de Conditional Access Module
digitale televisie te kunnen kijken.
markt. Onderzoeksbureau GfK verwacht dat
(CAM), die plaats biedt aan de smartcard van
volgend jaar de helft van de Nederlandse
de aanbieder. De insteekkaart ontsleutelt de
Certificering
huishoudens een connected televisietoestel
digitale televisiesignalen, die door de kabel-
Om zeker te zijn dat de televisie de digitale
heeft. Het gebruik van de internet-functio-
bedrijven gecodeerd worden verzonden als
signalen op de juiste wijze ontsleutelt, testen
naliteit groeit, maar heel grootschalig is het
extra bescherming tegen illegale kopieën.
de kabelbedrijven elk nieuw model televisie.
gebruik ervan nog niet.
Inmiddels hebben de kabelbedrijven bijna
Afstandsbediening minder
1.500 verschillende tv’s met ingebouwde
Gemak en content
Nu de meeste televisietoestellen over een
DVB-C tuner gecertificeerd.
De moderne mediaconsument wil vooral
ingebouwde DVB-C tuner beschikken, is een
F o l l o w us
NLkabel laat van zich horen via:
RSS: nlkabel.nl
colofon
Twitter: robvanesch
Deze nieuwsbrief is een uitgave van NLkabel, de vereniging van kabelbedrijven. Teksten: Jan Beesems, Hansje Huson Vormgeving: Andre Klijsen Druk: DeltaHage
Linkedin: NLkabel (group)
NLkabel (channel)
Redactieadres: NLkabel, Postbus 16201, 2500 BE Den Haag Voor vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met Femke Bartelds T: 070 - 3053333 E:
[email protected]
p6 p
Bericht van aanmelding of opzegging graag doorgeven onder vermelding van naam en adres.
