vechtscheidingen en het kind?

Complexe scheidingen/ vechtscheidingen en het kind?

Stem van het kind: Villa Pinedo

2

Complexe scheidingen/vechtscheidingen en het kind?

1

3


4


2

Terminologie: ‘vechtscheiding ’ / complexe scheiding Terminologie: •In maatschappelijk debat: vechtscheiding •Vraag: hoe is het voor een kind te horen ‘je ouders zitten in een vechtscheiding ?’ Complex: •(geschiedenis van) ernstige conflicten met geestelijk en of fysiek geweld •Chronisch: langer durende patronen en symptomen •Complicerende factoren ouders (psychische/psychiatrische problematiek/LVB/.. ) •Ernstig huiselijk geweld: kinderbeschermingsonderzoek •‘zwart maken’ andere ouder

5


Omvang problematiek ‘vechtscheiding’ Spruijt: •Aantal minderjarige kinderen over wie de rechter aan de Raad een advies vraagt: in 2013 werd over 5601 kinderen een advies gevraagd •Aantal minderjarige kinderen over wie de rechter na scheiding eenhoofdig gezag bepaald. Volgens de laatst bekende cijfers waren dat er ongeveer 5000 per jaar (CBS 2006) •Uit sociaal wetenschappelijk onderzoek is bekend hoeveel scheidingskinderen per jaar te maken hebben met zeer ernstige ouderlijke ruzies. Dat zijn er ongeveer 6000 minderjarige kinderen (uit Scholieren en Gezinnen – Spruijt/van der Valk – 2013)

6


3

G&O zaken bij de Raad Bijna alle G&O zaken vallen onder definitie ‘vechtscheiding’/complexe scheiding 2012 • G&O advies bij 5249 kinderen • ongeveer 3313 (echt)scheidingen • bij 50% van de 5249 kinderen was er eerder een G&O of beschermingsonderzoek verricht • bij 18,4% van de 5249 kinderen: ambtshalve uitbreiding naar beschermingszaak 2013 • G&O advies bij 5601 kinderen • ongeveer 3588 (echt)scheidingen • bij 21,2% van de 5601 kinderen: ambtshalve uitbreiding naar beschermingszaak 7


Kinderen bij de Raad en scheiding Strafzaken: bijna de helft van de jongeren uit gebroken gezinnen (steekproef 2008 Haarlem) Beschermingszaken: 76,3 % van de kinderen woont niet bij beide biologische ouders (steekproef Zuidoost Nederland 2013)

Beschermingszaken 12 +: 80% van de minderjarigen woont niet bij beide biologische ouders. (landelijke steekproef 2012) Schoolverzuimzaken: 68% woont niet bij beide biologische ouders. (steekproef 2010 Rotterdam)

8


4

Complexe scheiding en de Raad

De uitdaging was en is: •Hoe wordt en blijft het perspectief van het kind leidend? •Hoe kan maatwerk geleverd worden? Maatwerk: concretiseren van het perspectief van dit kind in deze scheidingscontext, inschatten risico’s en krachten, komen tot een uitvoerbaar advies.


9

Driehoek: wat doet de Raad? Kennis als fundament

kind draagkracht/ invloed

veranderingen/wensen/relatie ouders

Concretiseren kindperspectief veiligheid opvoeding continuïteit toekomstperspectief

ouder

10

samenwerking en conflicten relatie kind voor de scheiding opvoeder invloed veranderingen perspectieven

ouder


5

Bijdrage Raad aan de oplossing:kwaliteitsverbeteringen •Doelgerichte acties (o.a. kennisdeling) n.a.v. bevindingen audit, onderzoek kwaliteit raadsrapportage, beleidsonderzoek naar aard problematiek en aanbevelingen Inspectie jeugdzorg in de casus Zeist •Meer inzetten kennis in raadsonderzoek o.a. risico-taxatieinstrument (Delta veiligheidslijst); kennis als fundament (G&O) ook in kb •Meer systemische en oplossingsgerichte benadering •Meer positioneren op gewenste perspectief voor het kind •Meer afwegen consultatie/diagnostiek ggz •Meer expliciete aandacht voor scheidingsproblematiek in een kb-onderzoek (meervoudig partijdig) (al toegezegd): •Meer benutten van de expertiserol van de Raad op de zitting (aanwezigheid en ‘drangfunctie’) •Inrichten Adviesteams (Front Office) (advies- en intaketaak van de Raad) •Samenwerken in de keten (o.a. warme overdracht, contact rechtbank lopende G&O procedure) 11


Aanbevelingen werkgroep Zeist – brief naar Inspectie •Ontwikkelen handreiking, die methode bescherming verbindt met de specifieke kennis- en houdingsaspecten uit de methode G&O •Geen aanpassing Kwaliteitskader en protocollen; geen ambthalve uitbreiding van bescherming naar G&O en adviesgesprek ‘face-to-face’ volgens ‘ja, tenzij’ principe

•Afstemming in keten aanscherpen > Overleg met LOVF over inbreng van zorgen over kinderen in lopende scheidingsprocedures en hoe dat vorm kan krijgen. > Afspraken maken met Jeugdzorg Nederland en lokaal met BJZ’s (en later gecertificeerde instellingen) over verbetering aansluiting raadsonderzoek op uitvoering ots > Overleg met gemeenten over opzet hulp op vrijwillige basis; ondersteuning gemeenten door inzet expertise uit Adviesteam

12


6

Algemene oplossingsrichtingen benoemd vanuit de Raad

1. Kennis en vaardigheden betrokken professionals 2. Hulp: vroegtijdig en proactief, betrekken netwerk,vanuit perspectief kind, regie organiseren 3. Oplossingsgerichte benadering 4. Meer ruimte en oor voor de stem van het kind 5. Regierechter 6. Meer ruimte voor toepassen 1-hoofdig gezag

13


Oplossingsrichtingen Kinderombudsman uit rapport: ‘Vechtende ouders, het kind in de knel’ Conclusies: • Ouders moeten verantwoordelijkheid nemen; zich richten op hun gezamenlijk belang als ouders, nl. het welzijn van hun kind • Vroeger signaleren, eerder ingrijpen en regie op 1 plek Aanbevelingen: • Verplichte informatie/scheidingseducatie voor ouders • Sneller passende hulp – triage aan de voorkant • Ouderschapsplan: naast kwantitatieve ook kwalitatieve aspecten • Verplichte mediation (o.a. bij opstellen ouderschapsplan) • Bij mislukken opstellen ouderschapsplan : standaard benoemen bijzonder curator of kindercoach om welzijn/belangen kind te waarborgen • Meer regie rechter (‘regierechter’): ouders dwingen strijd te staken door forensische mediation; onderzoek Raad; besluit rechter; in beschikking: afspraken 1 jaar geldig – tussentijds niet procederen • Fase voor/tijdens ots: ouders en kinderen betrekken in oplossing • Doorrekenen kosten baten van verschillende interventies • Ontwikkelen instrument voor vaststellen belang kind specifiek gericht op scheidingskinderen 14


7

Brief Staatssecretarissen van VWS en V&J ‘De positie van kinderen in een vechtscheiding verbeteren’ O.a. • Eerste verantwoordelijkheid bij ouders • Op Rijksoverheid.nl en opvoeden.nl informatie over (echt)scheiding • Gerichtheid advocaten/mediators op bereiken onderlinge overeenstemming • Preventief hulpaanbod bij (echt)scheiding door gemeenten • Nader wetenschappelijk onderzoek naar effecten co-ouderschap • Verbinding juridisch traject en hulpverlening • Inzet netwerk voor signalering • Inzet regierechter • Verbreden kennis en vaardigheden gezinsvoogden • Verbreden inzet expertise Raad • Verbeterde inzet bijzonder curator • Verspreiden specifieke kennis over escalerende scheidingen (Lorentzhuis)

15


Algemeen overleg Tweede Kamer op 14 mei 2014 •Veel toezeggingen door Staatssecretaris Teeven om zaken nader uit te zoeken •Uitgangspunt: budgettair neutraal •Onderwerpen o.a.: – Ruimere toepassing mediation – wanneer inzet in het hele proces? Via de rechter; genoemd is mogelijke rol Raad – Bijzonder curator: oorspronkelijk doel inzet: conflict ouder - kind; inzet zorgprofessionals – Forensische mediation (ouderschapsonderzoek) toezegging €60.000 ; knelpunt: te weinig forensisch mediators – Wegnemen ‘perverse prikkels’ – honorering advocaten – Regierechter – veel draagvlak – Eerder signaleren ernstige scheidingsproblematiek – Voornemen Internationaal congres over ‘vechtscheiding’

16


8

Vragen uit de zaal

17


9

vechtscheidingen en het kind?

Recommend Documents