magazine
Hét vakblad voor SAP-gebruikend Nederland• mei 2010 • jaargang 14 • nummer 2
www.vnsg.nl
Van Riel kiest voor zekerheid en continuïteit pagina 8
SOA en beheer in 10 vragen • SAP NetWeaver MDM bij TNT Post • Tips & Tricks Novoferm maakt precies de deur die de klant bestelt • Fotoreportage bij Aldipress
VNSG Magazine mei/10 1
SAP Business All-in-One ProTrade brengt groothandelsbedrijven in balans Bij breakdance draait alles om flexibiliteit, kracht en balans. Voor groothandelsbedrijven is dat niet anders. Daarom ontwikkelde Ctac-dochter mYuice SAP Business All-in-One ProTrade, een krachtige, flexibele oplossing voor de groothandel op basis van standaard SAP software. Met deze geïntegreerde oplossing slaat mYuice de brug tussen Mens en Techniek. Deze software wordt algemeen beschouwd als de meest innovatieve groothandelspecifieke standaard ERP-oplossing in de markt. Sinds kort werkt ook Van Riel Distripet met SAP Business All-in-One ProTrade. Van Riel is nu op elk gebied in balans. Van administratie, logistiek en warehouse management, tot personeel, RF-scanning, EDI en spaarpuntensystemen. Meer weten? Lees het interview met de heer van Riel en mevrouw Zijlmans in dit blad of kijk voor meer informatie op www.myuice.nl
www.myuice.nl
GOUDSBLOEMVALLEI 30 T. +31 (0)73 692 06 92
2 VNSG MAGAZINE 06/07
5237 MJ ’S-HERTOGENBOSCH F. +31 (0)73 692 06 88
POSTBUS 773
E.
[email protected]
5201 AT ’S-HERTOGENBOSCH
COLOFON. VNSG Magazine is het magazine van de Vereniging Nederlandstalige SAPGebruikers. Het blad biedt een platform voor meningen en ervaringen van SAPgebruikers. • Hoofdredactie
Rob van der Marck • Eindredactie
Sharon Tijssen • Redactieraad
Martin Putters, Capgemini Willy Koppens, CTAC Dirk-Jan Schenk, HES Maurice de Feijter, hmb Claire Monen, NorthgateArinso Monique van Haeren, Perfect for People Djoekie Klein, SAP Nederland Ton Siebelink, SAP Nederland Frank van Heel, SAP Nederland Ron Apeldoorn, Sogeti Bas van der Poel, Uphantis Hans de Labije, VNSG Vragen over adverteren? Kijk op www.vnsg.nl of neem contact op met het VNSG Bureau. Tel: (073) 641 02 00 Fax: (073) 644 45 32
[email protected]
SAP + … Voor u ligt alweer de mei-editie van het VNSG Magazine. Ditmaal met als thema ‘SAP + ….’. Een thema dat mede aandacht schenkt aan de periferie van de ons zo vertrouwde SAP-omgevingen. SAP heeft een aantal jaren geleden het roer omgegooid door niet langer als leverancier van bedrijfseigen – ‘proprietary’ – software te boek te willen staan, maar eerst en vooral als ‘platformleverancier’.
• Vormgeving
HSP Reclame & Communicatie, Rosmalen • Planning en coördinatie
Sharon Tijssen • Druk
Drukkerij Delabie, Moeskroen • Oplage
5.000 exemplaren • Coverfoto
Frank van Dam
Artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken niet te plaatsen of in te korten. Artikelen, of gedeelten daarvan, mogen alleen worden overgenomen na toestemming van de redactie en met bronvermelding.
Waar tot zo ongeveer rond de eeuwwisseling koortsachtig door SAP werd geprobeerd om functionaliteit toch maar vooral zelf te bouwen – en daarmee ontegenzeglijk te incorporeren binnen de geïntegreerde omgeving van SAP zelf – is dat beleid met de komst van het NetWeaver-platform terzijde gezet. Daarmee werd de weg geopend voor het mogelijk maken van de ommezwaai naar ‘SOA-denken’. Derde partijen worden nadrukkelijk uitgenodigd om additionele ‘Services’ te ontwikkelen en deze via de ‘Service Marketplace’ aan te bieden. Voor het SAP Ecosysteem (waarbinnen klant, SAP en derde partijen samenkomen) is hierbij een cruciale rol weggelegd. Kort gezegd: de oester SAP opende zich! Hierdoor wordt er meer dan voorheen aan derde partij leveranciers de mogelijkheid geboden om aanvullingen op het standaard SAP-aanbod te ontwikkelen. Deze aanvullingen verruimen het keuzeaanbod voor de klanten. Dat wordt overigens niet door alle klanten als positief ervaren; kiezen is nou eenmaal in essentie moeilijk en dat geldt zeker voor klanten die nog maar aan het begin van de leercurve staan. Maar per saldo kunnen wij stellen dat deze benadering gunstige effecten heeft. Zeker in een wereld waarin zaken als ‘time-to-market’ e.d. nou eenmaal hogere snelheden en meer beweeglijkheid van ons verlangen dan wij in het verleden gewend waren. In dit nummer leest u o.a. over enkele concrete klantervaringen met een aantal van deze aanvullende producten van derde partijen. Daarnaast komen er een aantal andere wetenswaardige onderwerpen aan de orde. Deze reiken van relatief kleine tot omvangrijke omgevingen en liggen buiten de kern van de grote transactiegebaseerde SAP-systemen welke deel uitmaken van de SAP Business Suite. Het volgende nummer van VNSG Magazine verschijnt eind augustus en zal aandacht schenken aan het thema ‘Alles buiten de deur’. Rest mij u namens de VNSG alvast een prettige zomervakantie toe te wensen en voor nu: veel leesplezier met het voor u liggende VNSG Magazine. Henny Claessens Bestuurslid Internationale Contacten en Belangenbehartiging
VNSG Magazine mei/10 3
iCT opent de deur naar perfectie
Er is geen betere factuur
Novoferm maakt enkele tienduizenden industriële producten per jaar, allemaal volgens specificaties die door de klant zijn opgegeven. Met zoveel verschillende configuraties wil er wel eens wat misgaan. Bij Novoferm gebeurt dat niet meer.
Miele Nederland heeft succesvol een geïntegreerde totaaloplossing ingevoerd voor het elektronisch verzenden van de verkoopfacturen. daarbij is niet alleen aandacht besteed aan het digitaliseren van de documenten en het elektronisch verzenden daarvan, maar bovenal is het gehele proces geoptimaliseerd.
10
20
Rubrieken Het Project
8
Met All-in-one kiest Van Riel Distripet voor zekerheid en continuïteit
tips & tricks
25
10 vragen over…
28
SOA en Beheer
column Paul ostendorf
13
focus
14
Dashboards zijn hot!
VNSG.nl
31
reportage bij Aldipress
34
Vandaag ingepakt, morgen in de winkel
Zoom Dockwise
19 Voor u Gelezen Gratis
e j f e i r b k e i Sp AP voor S 4 VNSG Magazine mei/10
38
Masterdata essentieel bij TNT Post
Gebruikers kennen het SAP-systeem vaak alleen van de schermen en rapportages die op de werkplek worden opgeroepen. Als de lichten bij een bedrijf uitgaan, draait de SAP-fabriek echter vaak gewoon door. We spraken met Henk Wiersema, dé specialist bij het Kadaster op het gebied van job scheduling ofwel batchverwerking.
“Masterdatamanagement (MDM) is niet echt een onderwerp waar men in de organisatie snel enthousiast van wordt. De verwachting is dat masterdata gewoonweg op orde is. En daarbij komt dat een businesscase moeilijk te maken is, ook al zijn er in de praktijk genoeg voordelen.
26
32
En verder Spiekbriefje voor SAP
6
DSM NeoResins+ vertrouwt op instant ondersteuning van SAP Productivity Pak
Haal meer uit SAP’s Ecosysteem 22
Volgende keer in het VNSG Magazine Augustus/september 2010
39
INHOUD.
Ook als de lichten uitgaan, draait de SAP-fabriek door
VNSG Magazine mei/10 5
Bedrijven die hun personeel eenvoudig en gebruiksvriendelijk willen ondersteunen bij het dagelijks gebruik van SAP, kunnen daarvoor vertrouwen op SAP Productivity Pak by RWD (ook bekend als RWD uPerform.) DSM NeoResins+ gebruikt dit pakket sinds enkele maanden. En naar grote tevredenheid. Meer dan 550 gebruikers krijgen met één druk op de knop meertalige ondersteuning in de vorm van filmpjes, show-me’s, documentatie en e-learnings om ze door processen te loodsen of gestrande gebruikers weer vlot te trekken. INterVIew eN fOtOGrafIe djoekie Klein tekSt Gertjan Harberink
DSM NeOreSINS+ VertrOUwt OP INStaNt ONDerSteUNING VaN SaP PrODUctIVItY Pak
e j f e i r b k Spie r SAP voo Michiel Zandbergen
lijdzaam afwacht tot de business met vragen
Wat ik wel wilde zien, waren SAP’s
leider in de technologie voor acryl- en
komt. “Je moet altijd maar hopen dat de
oplossingen op het gebied van e-learning
polyurethaanharsen op waterbasis voor
business je weet te vinden als ze met een
en productiviteitsverbetering. Er moeten bij
verven, coatings, lijmen en inkten. Het in
probleem rondlopen. daarom moet It ook
ons vaak mensen getraind worden. daar
Waalwijk gevestigde dochterbedrijf van dSM
uit eigen beweging oplossingen aandragen.”
nemen we over het algemeen veel te weinig
dSM Neoresins+ is een wereldwijd
maakt industriële coatings, verven en inkten
tijd voor. daarnaast kost het opstellen en
die terug te vinden zijn op tal van producten,
up-to-date houden van instructiemateriaal
variërend van boten en chipszakken tot
zeeën van tijd. Verder zijn Business Process
mobiele telefoons, auto’s en zonnecellen. daarnaast komen er ook producten als lijmen en toners uit de productielocaties van het bedrijf. dSM Neoresins+ heeft vestigingen overal ter wereld, van Zwolle en Barcelona tot Wilmington (US) en Shanghai.
ik ben blij dat we RWD tegengekomen zijn
Michiel Zandbergen, Global It Manager
verandering in komen.” Inmiddels beschikt dSM Neoresins+ ook over een productielocatie in china. daar moeten mensen over exact dezelfde beschikken als hun collega’s in het
jaar voor dSM. Hij doorliep een groot aantal logistiek en business development tot sales
met het trainen van mensen. daar moest
informatie en ondersteuning kunnen
bij dSM Neoresins+, werkt al bijna twintig functies binnen het chemiebedrijf, van
Experts bij elk groot project veel tijd kwijt
hoofdkantoor in Waalwijk en alle andere
SAP PRODuCTiViTy PAk de inzet van SAP Productivity Pak is
locaties van dSM Neoresins+. “We hadden goed trainingsmateriaal nodig dat behalve
en It. Inmiddels werkt hij ruim vier jaar in
daar een goed voorbeeld van. “Ik werd
accuraat en up-to-date ook ‘appealing’
zijn huidige rol als Global It Manager voor
getriggerd door een belronde van SAP
is.” Het gesprek met de vertegenwoordiger
het veertig jaar oude dSM Neoresins+.
Education”, vertelt Zandbergen. “Ik was
van SAP ging daarom al snel over SAP
Zandbergen is het type It Manager dat niet
niet geïnteresseerd in hun trainingen.
Productivity Pak (SPP) by rWd. rWd
6 VNSG Magazine mei/10
verkoopt SPP zelf onder de naam RWD
verschillende soorten ‘help’ te ontwikkelen.
de doos’ de functionaliteit die wij zochten.”
uPerform. Hoewel de namen anders doen
Denk aan geschreven documentatie, filmpjes
Voor Zandbergen in zee ging met RWD,
vermoeden, zijn beide pakketten hetzelfde.
of zogenaamde show-me’s. Daarnaast
onderzocht hij voor de zekerheid nog wel
leent de software zich ook voor het bouwen
of binnen DSM al ervaring met de software
van e-learnings en bijbehorende tests.
opgedaan was. “Ik maak graag gebruik van
DSM gebruikt het allemaal. “Wij leveren
ervaring die er al is. In Zwitserland was RWD
waarmee gebruikers van een SAP-systeem
alles op wat deze tool kan maken”, lacht
voor een groot project gebruikt. De rollout
(of om het even welk soort omgeving)
Zandbergen. “Het is heel eenvoudig. Eerst is
ging niet door, maar men was wel content
op elk gewenst moment ondersteuning
het zaak de transactie die je wilt uitleggen,
met de software.”
kunnen krijgen als ze hulp nodig hebben.
met het systeem op te nemen. Als je dat
Die ondersteuning varieert van eenvoudige
wilt doen, zet je ‘recording’ aan en voert de
voordeel. Omdat de software nauwkeurig
tekstuele uitleg tot uitgebreide filmpjes en
transactie uit. Als je klaar bent, stop je de
vastlegt waar en wanneer een gebruiker
handleidingen die bepaalde handelingen,
opname.” De software maakt automatisch
op ‘help’ drukt, wordt heel inzichtelijk waar
schermen of processen stap-voor-stap
screenshots van elke verandering die je
bepaalde bottlenecks zitten in het systeem.
uitleggen aan de gebruiker. Het mooie aan
aangebracht hebt. Een deel van de teksten
“Je ziet precies bij welke functies om hulp
SAP Productivity Pak is dat de software
wordt ook automatisch gegenereerd.
wordt gevraagd en waar mensen de meeste
‘weet’ in welk scherm de gebruiker zich
Vervolgens kun je het materiaal naar eigen
ondersteuning nodig hebben.”
bevindt op het moment dat er om hulp
inzicht editen. De software genereert zelf alle
gevraagd wordt. Afhankelijk van de context
generieke instructieteksten. Zandbergen:
Praktische oplossing SPP is een praktische oplossing
biedt het systeem de juiste ondersteuning. Hierdoor kan zelfs de meest ongeoefende gebruiker rustig aan de hand genomen worden, om vervolgens doelgericht door het systeem gedirigeerd te worden. Maar ook geoefende gebruikers die even snel iets op willen zoeken, krijgen van de software een advies op maat. “Je biedt gebruikers als het ware een spiekbriefje aan waarop ze snel even iets kunnen opzoeken.”
De tool heeft een extra bijkomend
Meerwaarde Zandbergen startte een pilotproject
SAP Productivity Pak by RWD bood ‘uit de doos’ de functionaliteit die wij zochten
De voordelen en de productiviteitswinst
dat uit drie onderdelen bestond: een e-learning, het documenteren van een nog ongedocumenteerd proces en het omzetten van bestaande documentatie naar SAP Productivity Pak. “Tijdens de pilot letten we vooral op de snelheid waarmee we nieuw materiaal konden genereren en updaten. Daarnaast keken we naar het trainingseffect en de kwaliteit van het materiaal.” Over alle aspecten van de pilot is de Global IT
van dit soort ondersteuning voor de
Manager van DSM Resins+ zeer te spreken.
gebruiker zijn behoorlijk. Maar zeker zo
“In principe hoef je alleen de verbindende
Dat blijkt ook wel uit de snelheid waarmee
groot is de winst aan de kant van degene
teksten tussen de verschillende passages
de software is geïmplementeerd. “De pilot
die al het trainingsmateriaal schrijft. Bij
te schrijven die specifiek zijn voor jouw
vond plaats in september 2009”, vertelt
DSM NeoResins+ werd het opstellen van
proces of jouw organisatie. Vervolgens
Zandbergen. “In december, nog geen drie
gebruikersdocumentatie tot voor kort nog
bewaar je het document op de e-learning
maanden later, was alles in full swing.”
volledig handmatig gedaan. Zandbergen
server. Daarna worden automatisch de
duikelt ter illustratie een paar voorbeelden
verschillende documenten aangemaakt.
genereren van de content ligt bij de al eerder
op. Het betreft lange handgeschreven
Al deze informatie is in principe meteen
genoemde BPE’ers (Business Process
instructies, boordevol screenshots.
beschikbaar. Vanuit je SAP-scherm kan
Experts), die gegroepeerd zijn in acht
Zandbergen: “De kwaliteit van zo’n instructie
iedereen overal ter wereld alle beschikbare
functionele gebieden (bijv. Order-to-Cash,
hangt in belangrijke mate af van wie hem
hulpmiddelen opstarten door binnen de
Finance-to-Manage, Demand-to-Supply).
maakt.”
interface op ‘help’ te klikken.” De instructies
“Elke groep kon BPE’ers voordragen, die
die door het systeem aangemaakt worden,
daarna twee dagen training en vijf dagen
zijn meteen in meerdere talen beschikbaar.
aanvullende support kregen. Na een
“Onze mensen in China zouden de
kick-off per stream hebben we iedereen
wijze verandering in. Het systeem
instructies in hun eigen taal kunnen lezen”,
zijn gang laten gaan. We controleerden de
maakt het genereren en oproepen van
aldus Zandbergen. “We hebben echter
resultaten centraal.” Zandbergen steekt zijn
helpdocumentatie kinderlijk eenvoudig. De
besloten alles in het Engels te doen.”
enthousiasme niet onder stoelen of banken.
Intelligente revolutie SPP brengt daar op intelligente
oplossing werkt met een centrale server
Als hij het uitlegt, klinkt het genereren
De verantwoordelijkheid voor het
“Het is gewoon heel makkelijk om met
waar al het trainingsmateriaal opgeslagen is.
van documentatie kinderlijk eenvoudig. Als
deze software te werken. Ik zie absoluut
Wie, waar ook ter wereld, een vraag stelt en
hij het vervolgens laat zien aan de hand van
meerwaarde. Daarom ben ik blij dat we
het systeem aanroept, krijgt antwoord van
een korte demo, blijkt dat hij niet overdrijft.
RWD zijn tegengekomen.”
die centrale server. Als een auteur van het
Dat effect sorteert de tool van RWD vaker.
trainingsmateriaal een punt of een komma
“Toen we dit aan onze groep van Business
wijzigt, wordt dat centraal veranderd. Er
Proces Experts voorlegden, hebben we
hoeven verder geen documenten aangepast
tijdens de demo een van de BPE’s achter
te worden.
het systeem gezet. Er was meteen een klik.
Met RWD Productivity Pak zijn
SAP Productivity Pak by RWD bood ‘uit VNSG Magazine mei/10 7
Met All-in-One kiest Van Riel Distripet voor zekerheid en continuïteit Showroom Van Riel Distripet
Interview Monique van Haeren en Willy Koppens • Tekst Jos Fluitsma • fotografie Frank van Dam
Efficiency verhogen? Nee, bij Van Riel Distripet verliepen de bedrijfsprocessen al efficiënt. Functionaliteit uitbreiden? Nee, met haar oude pakket kon Van Riel Distripet alles wat het wilde. Stabiliteit verbeteren? Nee, het oude pakket gaf nooit problemen. Wat was dan de reden van Van Riel om over te stappen op een nieuw softwarepakket? “Ons oude pakket had nog maar weinig gebruikers”, vertelt directeur Job van Riel. “We wilden problemen met updaten en onderhoud voor zijn en in alle rust een nieuw pakket kunnen installeren.”
van een ERP-pakket. “Voor ons was het logisch dat Job erbij was”, zegt Germa. “Want voor onze IT nemen wij de business als uitgangspunt.” Na de workshop zocht Van Riel Distripet contact met de grote softwareleveranciers Microsoft en SAP. Na onder meer een demo en enkele referentiebezoeken viel de keuze op SAP Business All-in-One. “SAP kwam met haar sterk ERP-gerichte product degelijk op ons over”, vertelt Job. “Als implementatiepartner scoorde mYuice goed. Hun aanpak paste bij ons. Geen dikke boekwerken, maar een puntsgewijze uitleg in PowerPoint.
Hoewel het oude pakket nog goed functioneerde, werd het wel steeds moeilijker
innovatief bedrijf, ook als het gaat om ons
In de knoop
om er extra informatie uit te halen. “We wilden overstappen op een ERP-pakket om de verwerking van onze bedrijfsprocessen
We hadden meteen een klik.
informatiesysteem.” Business als uitgangspunt Dus ging Van Riel Distripet op zoek naar
Met het oude pakket had Van Riel Distripet twintig jaar naar volle tevredenheid
voor de toekomst veilig te stellen”, vertelt
een nieuw pakket. In 2007 bezochten Job
gewerkt. Voor elke vraag kon Germa
Germa Zijlmans, IT-manager bij Van
en Germa met de financieel directeur een
een query maken. Bijvoorbeeld om een
Riel Distripet. “Bovendien, we zijn een
workshop over selectie en implementatie
vergelijking te maken op artikelniveau per
8 VNSG Magazine mei/10
klant tussen het vorige en het huidige jaar.
procescontrole. We gaan die nog verder
implementatie heb je de juiste mensen nodig
Een nieuw systeem moest zeker hetzelfde
uitbouwen om te zorgen dat we operationeel
en die hadden we. Ook de acceptatie door
kunnen doen. “Met All-in-One lukt dat
helemaal in control zijn.”
de eindgebruikers heeft gezorgd voor een soepele overgang naar het nieuwe systeem.
ons”, zegt Job. “Bij ons oude pakket knoopten we met Excel de verschillende onderdelen aan elkaar. Dat had het risico
Alles moest samenwerken All-in-One ging op 1 januari van dit
De betrokkenheid van de directie heeft zeker ook bijgedragen aan het succes.” Job
dat alles in de knoop kwam. In SAP is alles
jaar live. Job: “Januari was een van de
ziet het flexibel omgaan met de livedatum
geïntegreerd, waardoor we nu dat risico kwijt
drukste maanden, maar we hebben zonder
als een vierde succesfactor. “We hebben
zijn. Bovendien is de kans op fouten veel
achterstand uitgeleverd. Dat hadden we niet
kwaliteit boven tijd gesteld. Een verstandige
kleiner en werkt All-in-One sneller.” Van Riel
durven hopen. Behalve Job waren Richard,
beslissing, want we hebben gemerkt dat
Distripet implementeerde de MKB-template
Pascal en René als key-users betrokken bij
een goede voorbereiding onmisbaar is.
van All-in-One, in een variant die specifiek
de modules MM, WM, SD, FICO en Germa
Je kunt beter vooraf wat meer tijd nemen
is afgestemd op haar eigen bedrijfsvoering.
deed de techniek en interfaces. Dat moest
dan achteraf met problemen worden
“Onze processen waren uitgekristalliseerd en
in december opeens allemaal samenwerken.
geconfronteerd. We zorgen er nu voor dat
we zijn er tevreden mee. Bij de inrichting van
We wisten pas of dat goed ging toen we live
het systeem volledig stabiel is en iedereen er
All-in-One bleven we dicht bij die processen.
gingen. Alles werkte perfect.” Het project
goed mee kan werken. Nieuwe wensen van
Dat heeft twee voordelen: het geeft rust in
was een forse operatie binnen Van Riel. Want
gebruikers verzamelen we voor fase twee
het ontwikkelproces en zorgt voor een groot
tegelijk met de implementatie van All-in-
van het project. Want we blijven innoveren.
draagvlak bij medewerkers.”
One kwamen er nieuwe UTP6-bekabeling
Ook als het gaat om kleine dingen kunnen
en een nieuwe wireless-aansluiting op SAP
we nog een efficiencyslag maken. We willen
en werden de scanners vervangen en de
de meest toonaangevende groothandel in
servers geoutsourced. Job, Germa en de
de branche zijn, op het gebied van verkoop,
tegen de vraag aan hoe ze zeker konden
key-users zijn er twee jaar intensief mee
product én organisatie. Daarbij moet SAP
weten of alle waardes in All-in-One goed
bezig geweest. Vooral de conversie gaf veel
ons ondersteunen.”
waren ingevuld. “Hebben we de tabellen
werk. “De implementatie kostte ook wat
goed aan elkaar geknoopt?” Voor het
meer inspanning omdat we onze eigen ‘Van
antwoord op die vraag had Every Angle
Riel doos’ wilden. Voor onze bestellingen per
Software Solutions een oplossing. Germa
container hebben we bijvoorbeeld zelf een
was daarmee in contact gekomen tijdens
bestelmonitor ontwikkeld. Die zorgt ervoor
een bijeenkomst van de focusgroep MKB
dat de containers altijd optimaal gevuld zijn.”
Alle waardes ingevuld? Bij de implementatie liepen Germa en Job
Angle kunnen we velden controleren. Dat werkt perfect. Bij onze laatste conversie
De juiste mensen De implementatie is succesvol verlopen.
hadden we nul fouten. Every Angle voegde
Volgens Germa is dat te danken aan het
nog een aantal andere slimme dingen aan
implementatieteam van mYuice en het
ons systeem toe, vooral op het gebied van
projectteam van Van Riel. “Voor zo’n
Marktleider in huisdierbenodigdheden Van Riel Distripet is marktleider op het gebied van huisdierbenodigdheden in de Benelux. De groothandelsonderneming werd in 1969 opgericht door Frank van Riel. Het bedrijf levert 4500 producten en 1500 private labelproducten aan 1700 dierenspeciaalzaken in Nederland, België en Duitsland. En via dochteronderneming International Pet Trade Service (IPTS) aan grootwinkelbedrijven, warenhuizen en supermarkten in de hele wereld. In 2006 namen Job en Guusje van Riel het bedrijf over van hun vader. Guusje neemt de productontwikkeling voor haar rekening, Job zorgt ervoor dat de organisatie goed, snel en efficiënt werkt. Bij Van Riel Distripet werken bijna 100 medewerkers.
V.l.n.r: Richard Rynja, Pascal vd Ven, Job van Riel, Germa Zijlmans, René Leijtens
Project.
van de VNSG. “Met de add-on van Every
HET
VNSG Magazine mei/10 9
Henk Speksnijder, Gerard ten Dam en Kenny van Sleuwen (vlnr)
ICT opent de
naar perfectie
Interview Bas van der Poel • Tekst Jos Fluitsma • fotografie Hans van Asch
Sectionaaldeuren. Roldeuren. Kanteldeuren. Deuren met glaspaneel. Deuren zonder glaspaneel. Elektrisch bedienbare deuren. Handmatig bedienbare deuren. Deuren die zijn geschakeld met andere deuren. Dockshelters. Docklevellers. Snelroldeuren. Novoferm maakt enkele tienduizenden industriële producten per jaar, allemaal volgens specificaties die door de klant zijn opgegeven. Met zoveel verschillende configuraties wil er wel eens wat misgaan. Bij Novoferm gebeurt dat niet meer sinds het bedrijf software van Sofon en integratieoplossingen van Uphantis gebruikt.
We voeren nu vijf keer zo snel een order in het systeem in Voor de ondersteuning van haar productieproces gebruikte Novoferm sinds begin jaren tachtig een zelfgemaakte productconfigurator. Die was alleen van toepassing op de producten uit de fabriek in
10 VNSG Magazine mei/10
Waardenburg, andere vestigingen hadden
senior integratieconsultant bij Uphantis.
integratieplatform en is hiermee nog beter
een oplossing voor hun productieproces
“Daarnaast kunnen medewerkers van
voorbereid op de toekomst.” Voor bedrijven
die gekoppeld was aan het ERP-systeem.
Novoferm vanuit de SAP-omgeving
die ook overwegen hun productieproces
Verder gebruikte Novoferm een verouderd,
een uitstap maken naar Sofon voor de
(verder) te automatiseren, hebben Ten
losstaand CRM-systeem.
klantspecifieke productconfiguratie om
Dam, Speksnijder en Van Sleuwen wat tips.
vervolgens de rest van het orderproces
“Betrek de verkoopafdeling erbij om te horen
weer in SAP uit te voeren. We gebruiken
hoe zij met de klant willen communiceren”,
Één systeem
standaard SAP-interfaces op basis van SAP
adviseert Speksnijder. “Denk niet vanuit het
verouderde situatie”, vertelt Gerard ten
NetWeaver Proces Integration. Onze interface
product, maar vanuit de klant. Dan haal
Dam, financieel manager bij Novoferm.
voor de koppeling tussen SAP en Sofon is
je meer rendement, want de klant betaalt
“Er moest een geïntegreerd systeem
gecertificeerd door SAP op basis van een
graag als hij krijgt wat hij wil hebben.” Van
komen voor alle producten, alle vestigingen
grondige kwaliteitsaudit.”
Sleuwen: “Andere bedrijven kunnen met een
“We wilden af van die complexe,
beperkte investering en korte doorlooptijd
en alle medewerkers. Eén systeem voor CRM, prijsbepaling, productconfiguratie, offerte, productie en machineaansturing.”
Alles wat we nodig hebben De implementatie van de nieuwe
hun ERP-omgeving optimaliseren met de geïntegreerde standaardoplossing die we
Novoferm kwam in contact met Sofon, een
oplossing heeft tot heel wat veranderingen
hebben gemaakt.” En Ten Dam ten slotte:
softwarebedrijf dat verkoopondersteunende
geleid bij Novoferm. “Ons proces van
“Kijk bij het zoeken van een softwarepartner
systemen levert. Inmiddels heeft Sofon
orderinvoer duurde altijd lang, omdat er geen
vooral of het klikt met de mensen in die
bij Novoferm de Proposal Organizer en
optimale koppeling was”, vertelt Ten Dam.
organisatie. Bij het proces van implementatie
Sales Organizer geïmplementeerd ter
“We maakten de calculatie met Excel en
werk je namelijk lang met elkaar samen.
ondersteuning van het verkoop-, offerte- en
de offerte in Word, waarna de offerte werd
Beoordeel een partner daarom niet alleen op
orderproces. “Wij maken altijd een product
ingevoerd in het oude CRM-systeem om
technische productkennis, maar kijk ook of
op maat voor de klant”, vertelt Ten Dam.
deze op te volgen. Nu is dat één geïntegreerd
je met de manier van werken van die partner
“Toepassing, hoogte, lengte en breedte
geheel. We maken offertes met calculatie
samen een oplossing kunt vinden.”
van onze deuren zijn altijd anders. Alle
in het Sofon-model, met teksten die in
mogelijkheden zitten nu in het systeem
Sofon per product of productuitvoering zijn
waardoor altijd de juiste configuratie eruit
voorgedefinieerd en met klantdata die direct
rolt. Sofon zorgt ook voor logica in ons
uit SAP komen. In het systeem zit alles wat
productieproces. Bij elke configuratie geeft
onze medewerkers nodig hebben om snel
het systeem onder meer aan in welke kleuren
een klantspecifieke offerte te maken.
de deur beschikbaar is en of hij wel of niet
We voeren nu vijf keer zo snel een order
met loopdeur leverbaar is. Voor bijvoorbeeld
in het systeem in.” De manier van werken
een Duitse klant stuurt het systeem
binnen Novoferm is veranderd. Procedures
automatisch algemene voorwaarden in het
zijn strakker geworden. Informatie zit niet
Duits mee.”
meer in het geheugen van medewerkers, maar in het systeem. In een volgende fase
Eigen kennis ingebracht Met zoveel verschillende configuraties is
wordt een webconfigurator geïmplementeerd waarmee dealers van Novoferm - in overleg
het nodig dat kennis snel en gemakkelijk in
met Verkoop Binnendienst van Novoferm -
een systeem kan worden ondergebracht.
hun eigen specificaties kunnen opgeven.
en leverancier van kwaliteitsdeuren voor
“Onze software heeft daarvoor een
Die worden tot en met de machineaansturing
de industriële en particuliere markt. Vanuit
oplossing”, vertelt Henk Speksnijder,
uitgevoerd zonder menselijke tussenkomst.
vestigingen in Waardenburg, Roermond
directeur Sales bij Sofon. “Wij bieden
“De klant krijgt dan precies wat hij heeft
en Almelo realiseert Novoferm de
medewerkers van het bedrijf de mogelijkheid
besteld”, zegt Ten Dam. “Dat voorkomt
ontwikkeling, productie en verkoop van
hun eigen kennis in het systeem in te
veel ellende en klachten.”
sectionaaldeuren, roldeuren, dockshelters
brengen. Een ander pluspunt is de visuele ondersteuning. Medewerkers zien op hun scherm welke deur ze bestellen. Door deze
Novoferm Nederland BV is fabrikant
en docklevellers, garagedeuren, Denk vanuit de klant Novoferm werkt nog maar kort met Sofon
multifunctionele loopdeuren, deurkozijnen en vlieringtrappen. Klanten van
toepassing kan ook de klant vooraf zien
en kan daarom nog niet exact aangeven
Novoferm zijn te vinden in bijna alle
hoe zijn deur er uit komt te zien.” Sofon
wat de ROI is. “We zien nu wel al wat
Europese landen. Bij Novoferm werken
verzorgde de automatiseringsoplossing voor
bijkomende voordelen zijn”, vertelt Ten Dam.
ongeveer 300 medewerkers. Novoferm
de frontoffice. De integratie via interfaces
“Het systeem is erg gebruiksvriendelijk en
is onderdeel van Sanwa Shutter
met achterliggende systemen werd verzorgd
kent veel mogelijkheden.” Van Sleuwen: “De
Corporation, wereldwijd dé leidende
door ICT-dienstverlener Uphantis. “Samen
kwaliteit van de ICT is verbeterd. Daardoor
producent van deuren, garagedeuren
met Sofon implementeerden we een
heeft Novoferm meer inzicht in de aansturing
en andere producten voor uitrusting van
uitgebreide interface om het offerteproces
en uitvoering van het productieproces
gebouwen.
vanuit Sofon te koppelen met de SAP-
en kan het snel bijsturen als dat nodig is.
backbone”, vertelt Kenny van Sleuwen,
Novoferm beschikt nu over een betrouwbaar VNSG Magazine mei/10 11
Heeft u ons gemist op het VNSG Congres? Bel dan het SAP Expertisecentrum.
Voor vragen bel naar 030 - 2193980 of kijk op www.xtensional.nl/sapexpertisecentrum Herculesplein 80, 3584 AA Utrecht,
12 VNSG Magazine mei/10
030-2193 980,
[email protected]
Paul ostendorf
One size fits De droom van iedere ondernemer is het
die het strijken zo gemakkelijk maakt. Bij
gat in de markt vinden. Als dat gat dan ook
al deze producten is de samenwerking
nog eens iets simpels is, dan is het feest.
een conditio sine qua non want het één is
Patent aanvragen, produceren maar en
zinloos zonder het ander. Aantrekkelijk is
binnenlopen. Maar de tijd dat je rijk werd
dat het hier gaat om een combinatie van
met wasknijpers of paperclips, waarvoor
een gebruiks- en een verbruiksproduct. Dat
overigens nooit een patentaanvraag is
biedt continuïteit voor de leverancier van
ingediend, ligt ver achter ons en wat mij
het verbruiksproduct. En continuïteit is iets
betreft is dat een goede zaak. Ik gun iedere
dat het hart van iedere ondernemer sneller
ondernemer een goed lopende zaak. Maar
doet kloppen. Niet voor niets zie je dan ook
Paul Ostendorf heeft meer dan 25 jaar
binnenlopen met iets dat iedereen op een
vaak gebruiks- en verbruikscombinaties
ervaring in topfuncties in ICT bij grote
regenachtige zondagmiddag had kunnen
van één en dezelfde leverancier. Berucht is
ondernemingen en daarbij alle functies
bedenken maar wat jij toevallig als eerste
de combinatie van printer en inkt- of toner
hebt bedacht, vind ik geen prestatie die
cartridge. Door de prijs van het gebruiksdeel
van programmeur tot directeur doorlopen.
binnenlopen rechtvaardigt.
kunstmatig laag te houden lok je de klant. Een eenvoudige inkjet printer kost hooguit
Ondernemers denken daar wat
Hij heeft diverse bedrijven opgezet met betrekking tot software, research en
een paar tientjes. De winstmarge is dan
financiële systemen en is oprichter van
ook marginaal of zelfs nihil. Maar dat maak
de stichting Electronic highway Platform
je ruimschoots goed met de winst op het
Nederland (EPN).
zijn. Helemaal mooi zijn producten die
verbruiksartikel. En die kan tot obscene
onder de categorie ‘one size fits all’
hoogte stijgen. Dan moet de fabrikant van
vallen. Want dat is wel zo makkelijk in het
de printer er natuurlijk wel voor zorgen dat
productieproces. De klant ziet het liefst
de klant zijn cartridges gebruikt. Anders kan
maatwerk. Of in marketingtaal producten of
die fluiten naar zijn winst. Een chip in de
kenniseconomie? Die kan
diensten die optimaal zijn afgestemd op een
cartridge biedt uitkomst. Want niet de inkt
alleen maar floreren in
specifieke behoefte. Hier is sprake van een
of toner maar de chip bepaalt of er wordt
een wereld waarin open
tegengesteld belang. Maatwerk is optimaal
samengewerkt tussen printer en cartridge.
wordt gedacht. Kennis
maar meestal onbetaalbaar. Massaproductie
Dat heet gedwongen winkelnering en ik vind
heeft immers alleen
is voordelig maar voldoet niet. Wat nu?
dat een slechte zaak.
waarde als die wordt gedeeld. Patenten staan
Soms is het mogelijk een oplossing te
Doorgaans houden de meeste bedrijven
als een muur om een
creëren met een combinatie van meerdere
er een andere ondernemersethiek op na.
stukje kennis. Mag van
producten. Producten die elkaar zodanig
Er zijn dan ook voldoende voorbeelden te
mij ook best een houten
aanvullen dat het beoogde doel toch binnen
vinden van ondernemingen met een ‘open’
schutting zijn. Die zijn
handbereik komt. Dat is echter niet zo
ondernemersmodel. Samenwerken is hen
minder goed bestand
eenvoudig als het klinkt. Om die producten
op het lijf geschreven. Met name in de
tegen de tijd.
goed te laten samenwerken moet je bij
ICT-sector. Termen als platform, SOA, open
het ontwerp al rekening houden met die
source, partner, ISV, freeware en shareware
samenwerking. Gelukkig zijn er ondernemers
zijn heel gewoon en hebben allemaal iets
deze wereld kun je
die dat goed begrepen hebben. Die scheutig
met die openheid te maken. En ook iets
niet iedereen optimaal
zijn met informatie over hun product zodat
met het principe van één plus één is drie.
bedienen met een
anderen daarop kunnen inspelen.
Misschien is het wel de complexiteit van ICT
standaard product.
die dat open model stimuleerde. Of zou het
Klanten willen meer.
de hoge prijs van maatwerk geweest zijn?
En ze willen zich
te vinden waarbij de samenwerking
Toch is de ICT-sector ook berucht om zijn
onderscheiden. En dat
optimaal is omdat het ontwerp van de
geslotenheid. Het aantal patenten en de
gaat nou eenmaal niet
productcombinatie gezamenlijk werd
onvermijdelijke rechtszaken die daarvan het
met een standaard
opgepakt. Denk maar aan de BeerTender en
gevolg zijn, vormen het bewijs. We moeten
product. ‘Only one size
het biervaatje. De Senseo en de koffiepad.
trouwens nodig anders leren denken over
fits’ is het nieuwe motto.
Of het strijkijzer en de speciale vloeistof
die patenten. Wij streven toch naar een
De maat van de klant.
Er zijn zelfs steeds meer producten
Hoe dan ook, in
COLUMN.
genuanceerder over. Die zijn gek op producten die eenvoudig te fabriceren
VNSG Magazine mei/10 13
focus •info over en vanuit focusgroepen Dashboards zijn hot!
Maar brand er je vingers niet aan TEKST Femke Kooij en Marcel Wolff
Onlangs organiseerde de focusgroep Rapportage & Analyse, in samenwerking met advieslid Ensior, twee dashboarding-sessies. De grote belangstelling hiervoor geeft aan dat dashboarding ‘hot’ is. Sinds de acquisitie van BusinessObjects door SAP heeft het toepassen van dashboards ook binnen de SAP-community een hoge vlucht genomen. Het werken met dashboards lijkt eenvoudig. Bovendien bestaat de veronderstelling dat ieder gewenst inzicht met dashboarding op een presenteerblaadje wordt aangereikt. Maar klopt dit allemaal wel?
kunnen vallen. Vier jaar na dato worden deze
een meetwaarde in het juiste historische
lijkt, ook daadwerkelijk kinderspel. Neem
fouten nog steeds gemaakt. We nemen ze
perspectief te plaatsen of door het te
bijvoorbeeld het uitvoeren van een
alle dertien met u door.
koppelen aan een gesteld doel, transformeert
Lang niet altijd is dat wat eenvoudig
een puur kwantitatieve meetwaarde naar een
muziekstuk. Sommige pianisten hebben het in zich een gecompliceerd stuk van Chopin of
1. Gegevens zijn verdeeld over
Bach zo te laten klinken dat iedereen het kan.
meer dan één scherm. Hierdoor wordt
Maar ga er maar eens aan staan. Het vergt
de onderlinge relatie tussen gegevens
een flinke dosis talent, virtuositeit en oefening
onduidelijk. Als de informatie niet in één
om deze muziek feilloos uit te voeren, laat
oogopslag beschikbaar is, maar over
of detaillering. De bedoeling van een
staan het eenvoudig te laten klinken. Zo is
meerdere schermen wordt uitgesmeerd, of
dashboard is om snel een overzicht of inzicht
het ook met het ontwikkelen van dashboards.
de gebruiker moet over het scherm scrollen
te krijgen. Daarom is het zaak nooit meer of
Om de kracht van dashboarding – het op een
om alles te kunnen zien, dan wordt het de
gedetailleerder informatie weer te geven dan
intuïtieve manier visueel inzichtelijk maken
gebruiker nodeloos moeilijk gemaakt de
nodig, zoals teveel cijfers achter de komma.
van complexe informatie – te behouden,
informatie te herkennen en op te slaan. Dit
Waar het om gaat is dat de gebruiker de
moet er met een aantal niet te onderschatten
ondermijnt de kracht van dashboarding,
helicopter view behoudt. (Figuur 1)
factoren rekening worden gehouden.
te weten het aanreiken van betekenisvolle relaties tussen gegevens.
Valkuilen
kwalitatieve meetwaarde die kan aanzetten tot actie. 3. Overbodige nauwkeurigheid
4. Meetwaarden worden indirect weergeven. Om meetwaarden op de juiste
2. Gegevens worden niet in de juiste
wijze te kunnen weergeven, moet bekend
gemaakt. Stephen Few, een autoriteit op
context geplaatst. Het plaatsen van een op
zijn wat de gebruiker wil zien en hoe hij de
het gebied van data visualisatie, zette reeds
zichzelf staand getal op een dashboard heeft
informatie gaat gebruiken. Een betekenisvolle
in 2006 dertien valkuilen op een rij waar we
weinig waarde. Dat krijgt het pas wanneer
meetwaarde toont de gebruiker op heldere,
bij het ontwikkelen van een dashboard in
het in de juiste context wordt geplaatst. Door
efficiënte en directe wijze wat er wordt
Een ontwerpfout in een dashboard is snel
14 VNSG Magazine mei/10
Figuur 1: Het grote aantal decimalen in A voegt niets toe. B is veel duidelijker.
Figuur 2: Als de bedoeling is de afwijking van realisatie t.o.v. plan te tonen, geeft B dat veel duidelijker weer dan A.
gemeten en in welke eenheden dit wordt uitgedrukt. Dat geldt uiteraard ook voor grafieken. (Figuur 2) 5. Gebruik van verkeerde weergavetypen. Dit is de meest voorkomende fout in alle vormen van gegevenspresentaties. Zo wordt vaak een grafiek gebruikt in plaats van een tabel, of omgekeerd. Ernstiger is het wanneer wordt gekozen voor het verkeerde type grafiek om de gegevens en de boodschap te verduidelijken. Om onderlinge verhoudingen weer te geven worden veelal cirkeldiagrammen gebruikt. Deze geven echter voornamelijk het aandeel van een onderdeel in het totaal weer. De afzonderlijke onderdelen zijn zelden goed te interpreteren. De mens is namelijk slecht in staat (geringe) verschillen in oppervlaktegrootte te onderscheiden. Een staafdiagram leent zich beter voor het verduidelijken van onderlinge verhoudingen. (Figuur 3)
Figuur 3: De binnenste cirkels zijn exact even groot. VNSG Magazine mei/10 15
Figuur 4: Grafiek A laat een enorme afname zien. Maar is dit wel zo? Grafiek B toont precies hetzelfde. Let maar eens op de Y-as.
6. Onnodige variatie. Deze valkuil ligt
visuele objecten, zoals de staven in een
onmiddellijk worden geleid naar precies die
vlak naast de vorige. Om de gebruiker niet te
staafdiagram. Geef de waarden in deze
informatie. Bij teveel of te weinig highlights
vervelen worden vaak verschillende soorten
visuele objecten zo duidelijk en objectief
schiet het dashboard zijn doel voorbij en gaat
grafieken gebruikt. Wanneer dit de reden is
mogelijk weer, zodat zij niet een verkeerde
het overzicht verloren.
voor deze variatie, doet het een dashboard
conclusie in de hand werken. Dit wordt in de
zelden goed. Het maakt de samenhang
praktijk, al dan niet legitiem, wel eens bewust
tussen de verschillende getoonde indicatoren
toegepast. (Figuur 4)
11. Rommelig door nutteloze versierselen. Ontwerpers hebben de neiging dashboards aan te kleden met
onduidelijker. Kies daarom altijd dat type grafiek waarbij de meetwaarden het best tot
9. Slecht gerangschikte gegevens.
hun recht komen, ook wanneer dat betekent
Bij het ontwerpen van een dashboard kunnen
afleidt. Waarom moeten omzetcijfers in een
dat het dashboard met één type grafiek
de verschillende informatieonderdelen niet
gelikt autodashboard worden getoond?
gevuld is.
zomaar lukraak ergens worden geplaatst.
Met die cijfers moet per slot van rekening
Dat moet worden gedaan op basis van
een bedrijf worden bestuurd en geen auto.
belangrijkheid en in een intuïtieve en
Het is aangetoond dat zelfs mensen die
weergaves. Zodra de juiste weergavevorm
logische volgorde. De informatie moet
zo’n versiering een eerste keer wel kunnen
is gekozen om de informatie en haar
zinvol geclusterd worden, anders wordt het
waarderen, deze binnen de kortste keren
boodschap weer te geven, zal de inrichting
dashboard een puzzel. Ook de leesrichting
moe zijn.
ervan moeten worden vormgegeven.
is hierbij uitermate belangrijk. Kader 2) Het
Eenvoudige ontwerpfouten, op het gebied
hoofddoel is het creëren van een zo intuïtief
van groeperingen en sorteringen, kunnen
mogelijk te gebruiken instrument, niet een zo
kleurgebruik. Kleur kan worden gebruikt
het succes van een dashboard behoorlijk
mooi mogelijk dashboard.
om gegevens te benadrukken of om een
7. Gebruik van slecht ingedeelde
nutteloze versierselen, wat alleen maar
12. Verkeerd of overdadig
relatie tussen individuele items op een
ondermijnen. 10. Inefficiënt benadrukken wat
dashboard snel en makkelijk zichtbaar te
belangrijk is. Het is belangrijk dat de
maken. Dit gaat vaak mis. Kleuren moeten
gegevens. Wanneer een grafiek wordt
aandacht van de gebruiker getrokken wordt
weloverwogen worden gekozen, gebaseerd
gebruikt om kwantitatieve gegevens te
naar de voor hem of haar belangrijkste zaken.
op het begrip van de wijze waarop mensen
tonen, zijn de waarden vertaald naar
Kijkend naar een dashboard moeten de ogen
kleuren waarnemen en de betekenis die
8. Onzorgvuldig vertalen van
16 VNSG Magazine mei/10
4. Maak gebruik van geaggregeerde gegevens. Zet geen lange lijsten in een dashboard die je vervolgens totaliseert, maar toon enkel de uitkomst van de optelling. Zijn de details belangrijk, navigeer dan vanuit het dashboard naar een rapport met die details. 5. Maak gebruik van waarschuwingen. Wanneer iets aandacht verdient, maak dat dan zichtbaar. Dit is dé gelegenheid om met zij eraan toekennen. En dat kan nogal verschillen. Sommige kleuren zijn warm en
Best practices Hoe ontwerp je nu een goed dashboard?
vragen onze aandacht, terwijl andere koeler
Zorg er vooral voor dat je niet in de hierboven
zijn en minder zichtbaar. Omdat dashboards
beschreven valkuilen trapt. En tracht de
doorgaans boordevol informatie staan,
volgende best practices te hanteren:
signaalkleuren te werken of om een lampje te laten knipperen. 6. “Less is more”. Houd de hoeveelheid informatie op het dasboard beperkt. Wanneer je echt niets meer kunt verwijderen, is het
moet de visualisatie ervan zo eenvoudig mogelijk worden gehouden. Het gebruik
1. Probeer de helicopter view te
van teveel kleuren kan daarom averechts
behouden. Begin met high-level KPI’s en
werken. Wanneer er teveel kleur wordt
besteed daarna aandacht aan details. Weet
gebruikt, verliest het zijn eigenschap om te
op welke KPI’s er in een organisatie wordt
benadrukken wat belangrijk is.
gestuurd, waarop de gebruiker van het
dashboard wel zo’n eenvoudig toepasbaar
dashboard zich moet verantwoorden.
hulpmiddel is, luidt: “Ja, mits…” Zolang de
13. Een lelijk dashboard ontwerpen. Zoals eerder aangegeven, is het niet het
dashboard af. Conclusie Het antwoord op de vraag of een
ontwerper zich bij het ontwikkelen van een 2. Start met pen en papier. Maak het
dashboard maar houdt aan de best practices
hoofddoel van een dashboard om zo
ontwerp ouderwets op papier. Daarmee
en oppast voor de valkuilen. Dashboarding
mooi mogelijk te zijn. Maar wanneer een
beperk je de werkruimte, want wat duidelijk
mag dan wel hot zijn, maar pas op dat je er
dashboard daarentegen onaantrekkelijk
en overzichtelijk op een gekanteld A4‘tje
je vingers niet aan brandt!
of zelfs lelijk is, is het voor de gebruiker
past, past ook op een scherm. Schets het
onaangenaam om ernaar te kijken. Dit
dashboard en definieer de keuze van de
is uiteraard niet bevorderlijk voor het
grafieken en de navigatie.
daadwerkelijke gebruik. Een aantal wetenschappelijk onderzochte
Bronvermelding
3. Ontwerp een logische indeling. Deel
kenmerken die van belang zijn bij het
het dashboard zo in dat de gebruiker in één
zorgvuldig ontwerpen van een dashboard,
oogopslag het overzicht heeft.
is beschreven binnen de Gestaltpsychologie.
Een dashboard is een visuele
• T. Nagelhout, Dashboarding en de menselijke maat, 2010. • G. Boeree, Gestalt Psychology,
(Kader 3)
Wat is een dashboard?
• S. Few, Information Dashboard Design, 2006.
Shippensburg University, 2000.
Leesrichtingen
Gestaltpsychologie
In onze westerse cultuur kunnen
De Gestaltpsychologie is een stroming
weergave van de belangrijkste
de leesrichtingen van tekst worden
in de cognitieve psychologie uit de vorige
informatie die nodig is om één of meer
onderverdeeld in het lezen van zinnen
eeuw. Het verwierf vooral bekendheid
doelstellingen te behalen, geconsolideerd
van links naar rechts, pagina’s van
door onderzoek naar de relatie tussen de
en gerangschikt op één enkel scherm,
boven naar onder en documenten van
individuele componenten en het geheel,
zodat de informatie in een oogopslag kan
voor naar achter. Dit is cultuurspecifiek.
waarbij het geheel richtinggevend is. De
worden bekeken. S. Few
In het Arabisch en Hebreeuws zijn de
zegswijze “het geheel is meer dan de
leesrichtingen bijvoorbeeld precies
som der delen” is kenmerkend voor deze
omgekeerd. Voor beeld is er sprake
stroming, die vooral beschrijvend is en
van een crossculturele consensus.
niet verklarend.
Het centrum is het belangrijkste aandachtsgebied.
VNSG Magazine mei/10 17
BI met één klik op SAP Ensior biedt een kant-en-klare BI oplossing met een data warehouse, dat direct op SAP past, zonder de noodzaak van gebruik van BW: NewFrontiers BI4SAP. Ook uw niet-SAP data kan worden toegevoegd aan deze oplossing, die is gebaseerd op de BI producten van SAP BusinessObjects. Bel of mail ons voor een demo.
Ensior B.V. Marconibaan 10b 3439 MS Nieuwegein The Netherlands
T +31 (0)30 630 10 52 I www.ensior.com E
[email protected]
18 VNSG Magazine mei/10
ZOOM
Karel Parre
Dockwise is in december 2009 lid geworden van de VNSG. Waarom staat het hoofdkantoor van een zeetransport bedrijf in Breda? Redactielid Dirk-Jan Schenk sprak met Karel Parre, Manager IT bij Dockwise. Interview en tekst Dirk-Jan Schenk
Bedrijf
De Dockwise Group bestaat uit een aantal wereldwijd opererende bedrijven: Dockwise
SAP
In 2006 werd een kopie van het SAP-systeem bij Heerema aan Dockwise meegegeven. In 2008 is besloten
Shipping B.V., Dockwise Yacht Transport LLC, Ocean Kinematics
van SAP Project System (PS) gebruik te gaan maken. Na een aantal
Inc. en Ocean Dynamics LLC. Dockwise is gespecialiseerd in het
aanloopproblemen rond PS en het in gebruik nemen van een nieuw
transporteren en installeren van extreem grote en zware installaties
rekeningschema, beschikt Dockwise in 2010 over een echt eigen
(vaak voor de olie- en gasindustrie) over zee, van booreilanden tot
systeem. Dit systeem lijkt voldoende basis om ook grotere projecten
jachten. Het hoofdkantoor hangt vol met foto’s van deze transporten.
met PS te ondersteunen. Projecten zijn soms zo groot en langdurig,
Op dit moment beschikt Dockwise over een vloot van 20 half-
dat men overwoog voor een project een apart systeem in te richten.
afzinkbare schepen. De schepen vervoeren de lading vooral over grotere afstanden over de oceanen.
SAP PS wordt gebruikt voor de financiële kant van de projecten. Voor de planning maakt Dockwise gebruik van Primavera, evenals de
Dockwise is in september 1993 ontstaan uit een fusie van
meeste partners in de projecten. Dockwise maakt verder gebruik van
Wijsmuller Transport (een onderdeel van de Heerema groep) en
MM, HR (travel expenses), FI/CO, PS, SD en BI. Voor dit bedrijf, met
Dock Express Shipping (een onderdeel van Royal Vopak, voorheen
grote pieken en dalen van de in- en uitgaven is het van belang met
Van Ommeren). In 2006 is Dockwise als zelfstandig bedrijf verder
SAP meer inzicht te krijgen in de financiële situatie. Voor de planning
gegaan, los van Heerema. Op 3 december 2009 is het Dockwise
van de schepen en de calculatie voor offertes gebruikt Dockwise een
aandeel op de beurs van Amsterdam gelanceerd. Dockwise is in
zelf ontwikkeld EMS (Enquiry Management System), dat een interface
Breda gevestigd, voorheen stond het hoofdkantoor in Meer, net
heeft met SAP.
over de grens in België. Toen besloten werd om te verhuizen naar
SAP wordt nu nog alleen in Breda gebruikt, maar gaat uitgerold
Nederland is gekozen voor Breda zodat ook de uit België afkomstige
worden binnen de andere vestigingen. Standaardisatie zal nodig
werknemers gemakkelijk het nieuwe kantoor konden bereiken. Het
zijn, maar voor grote internationale transport en installatie projecten
bedrijf beschikt over verkoopkantoren in Houston en Fort Lauderdale
waarbij veel engineering komt kijken biedt dit voordelen voor de
in de VS, Shanghai in China, Busan in Zuid Korea, Lagos in Nigeria,
integrale financiële planning en de tijdregistratie op de projecten.
Perth in Australië, Rio de Janeiro in Brazilië, Moskou en Singapore. Bij Dockwise werken ongeveer 300 medewerkers (in 2006 waren dat er 60) in vaste dienst, waaronder een groot aantal ingenieurs in
VNSG Congres
Karel was in een vorige functie al actief binnen de VNSG. Hij vindt
Breda, Houston en China, die de transporten voorbreiden. SAP ziet
het voor een klein bedrijf van belang te zien hoe anderen van SAP
Dockwise dan ook als een engineering klant en niet als een logistiek
gebruik maken, contact te hebben met lotgenoten en kennis te delen
bedrijf. Op de schepen werken daarnaast nog ongeveer 1200
en bekenden te ontmoeten. Karel heeft dit jaar het VNSG Congres
mensen, deze zijn in dienst bij een in crewing and shipmanagement
bezocht
gespecialiseerd bedrijf.
Focusgroepen
Het lidmaatschap van de focusgroep Customer Centers of
Expertise (CCE) wil Karel wellicht weer oppakken. Hij had daar prettige contacten met andere SAP-ers buiten de commerciële partijen om. Een lidmaatschap van de focusgroep Project Systems (PS) wordt overwogen.
“Na het in gebruik nemen van een nieuw rekeningschema, beschikt Dockwise in 2010 over een echt eigen systeem.” VNSG Magazine mei/10 19
Miele Campus Nederland
factuur Tekst Jan van Buren • fotografie Miele
Miele Nederland heeft succesvol een geïntegreerde totaaloplossing ingevoerd voor het elektronisch verzenden van de verkoopfacturen. Daarbij is niet alleen aandacht besteed aan het digitaliseren van de documenten en het elektronisch verzenden daarvan, maar bovenal is het gehele proces geoptimaliseerd. De oplossing wordt in de Miele evaluatie van 2009 betiteld als een belangrijk en positief resultaat. 20 VNSG Magazine mei/10
Miele heeft een heldere visie naar de markt en het milieu; het wil de beste producten leveren en daarbij het milieu zo min mogelijk
Klantspecifieke procesoptimalisatie De door Miele ingevoerde toepassing is in drie delen op te splitsen:
belasten. En deze visie is niet beperkt tot de producten alleen, maar moet worden toegepast binnen de gehele bedrijfsvoering.
1. Voorbereiding Per klant wordt in een klantprofiel
Dus ook op administratief gebied. Papieren
vastgelegd hoe men de Miele factuur wenst
order- en factuurstromen, die tot dan toe
te ontvangen. De opzet is dat dit profiel
alleen per post werden gecommuniceerd,
gevuld kan worden door de klant zelf via
werden dan ook beschouwd als verspilling
selfservice. In dat geval wordt na inloggen
van materiaal, arbeid en geld.
eerst uitgelegd wat de elektronische
Binnen de ICT omgeving van Miele
factuur inhoudt, zowel qua voordelen als
zijn twee bronsystemen waaruit wordt
voorwaarden. Vervolgens kan de klant zich
gefactureerd, SAP en een IBM systeem.
akkoord verklaren met het ontvangen van
De opmaak en het printen van de facturen
de elektronische factuur in plaats van de
verloopt al enige jaren via StreamServe
traditionele envelop. Deze keuze wordt
software. Deze situatie is als uitgangspunt
door Miele bevestigd en vastgelegd in de
voor de nieuwe oplossing genomen, zodat
onderliggende database. Ook vanuit de Miele
het niet nodig was binnen de bronapplicaties
organisatie kan men op verzoek van de klant
aanpassingen door te voeren. Voor het
het Profiel invullen danwel aanpassen.
elektronisch verzenden van verkoopfacturen is gekozen voor het e-Invoicing concept van StreamServe in combinatie met Lucom. Dit
2. Uitvoering De facturen worden zoals voorheen
werkt eigenlijk als een separate applicatie,
vanuit de SAP en IBM applicatie naar
die echter volledig integreert met de
de StreamServe server gestuurd. De
bestaande omgeving en systemen. Het heeft
StreamServe applicatie leest vervolgens het
als voordeel dat men binnen de Miele ICT
klantnummer uit en raadpleegt de Lucom
afdeling geen wijzigingen in de infrastructuur
Klantprofieldatabase om na te gaan of deze
of het beheer hoefde door te voeren om dit
klant de factuur elektronisch toegestuurd
project mogelijk te maken.
wenst te krijgen. Is dat het geval, dan wordt
de factuur als PDF aangemaakt en wordt er
zelf kunnen beslissen hoe ze dit regelden.
elektronisch factureren moeten inrichten.
via het Web de juiste digitale handtekening
Tot dan toe was de digitale handtekening
Dit lijken aantrekkelijke voorstellen: “stuur
aan toegevoegd (afhankelijk van (inter-)
verplicht en dienden alternatieven te worden
uw factuurdata naar ons en wij regelen de
nationale regels) en vervolgens wordt de
aangeboden ter goedkeuring. Doordat
verzending en archivering”. Miele heeft ook
factuur per e-mail verstuurd.
deze verplichting werd opgeheven, is er
hierin een duidelijke visie: “de factuur is het
verwarring ontstaan over de vraag of een
eindresultaat van een transactie waarvoor de
3. Nazorg en communicatie
PDF factuur op zich ook een correcte vorm
hele organisatie werkt; dat proces besteedt
Voor veel bedrijven lijkt met bovenstaande
van elektronisch factureren is.
je niet uit; daar willen en moeten we zelf
toepassing het proces gereed te zijn, maar
Miele heeft haar leveranciers gevraagd of
verantwoordelijk voor zijn”.
de door Miele gekozen oplossing verzorgt
men de gekozen oplossing nog nodig had,
Je kunt bovendien je vraagtekens
ook de communicatie achteraf. Er is aan
nadat bovenstaande informatie hen bekend
zetten bij het open en bloot versturen
iedere factuur een reactielink toegevoegd. Als
was geworden. Het antwoord is eenvoudig:
van vertrouwelijke bedrijfsgegevens (over
de klant een vraag heeft, dan klikt hij op deze
“Een leverancier die PDF facturen
klanten, prijzen en tarieven) naar een
link in de factuur en komt automatisch in het
verstuurt zonder digitale handtekening
portalorganisatie, terwijl deze data voorheen
Miele webreactieformulier. Hieraan is een
biedt fraudeurs mogelijkheden om vervalste
altijd door een envelop werd beschermd
intelligente workflow gekoppeld waardoor de
facturen met bedrijfslogo te versturen met
tegen ongeoorloofde inzage. En waarom zou
vraag wordt toegekend aan de juiste afdeling.
een aanvulling als: “gewijzigd banknummer
je een andere partij nodig hebben om e-mail
Binnen de Miele organisatie is de volledige
….”. Dit kan misbruik door middel van
te versturen, terwijl je al een mailserver hebt?
vraag- en klachtafhandeling van facturen nu
spookfacturen in de hand werken. Hoewel
Via portals isoleert men het factuurproces,
transparant en structureel ingericht. Ook kan
een fraudeur natuurlijk de kwade genius
terwijl Miele nu juist de geslaagde werkwijze
worden geanalyseerd waar de vragen uit
hierin is, is de klant van Miele wel gedupeerd
kan hergebruiken en integreren in andere
voortkomen en kan de oorzaak desgewenst
als hij die spookfactuur betaalt. Door de
bedrijfsprocessen. En last but not least, Miele
worden aangepakt.
digitale handtekening wèl toe te passen,
kan dankzij dit platform haar eigen processen
biedt Miele haar klanten zekerheid over de
en wensen inwilligen en veranderen,
herkomst van facturen met haar logo: alleen
zonder daarbij afhankelijk te zijn van een
Miele facturen met digitale handtekening
vooringerichte portal.
Kwaliteit en veiligheid Na de opdrachtverstrekking en tijdens
Miele als gebruiker is ronduit positief over
het implementatieproces (Q1 2009) maakte
zijn van Miele. Hiermee werd de keuze door
Staatsecretaris van Financiën de heer De
Miele onderstreept conform de Miele visie:
de gemaakte keuze voor deze oplossing
Jager bekend dat de elektronische facturen
“kwaliteit gaat verder dan producten alleen”.
en over het resultaat. Veel van haar
tussen bedrijven onderling nog steeds
Er zijn diverse initiatieven in de markt
klanten maken inmiddels gebruik van de
bewijslast moesten hebben inzake integriteit
die inspelen op het probleem van klanten
elektronische factuuroptie en daar was het
en authenticiteit, maar dat de bedrijven
die niet weten hoe zij in eigen beheer het
uiteindelijk allemaal om begonnen.
VNSG Magazine mei/10 21
SAP werkt sinds haar oprichting nauw samen met partners. Sterker nog, is daar eigenlijk uit voortgekomen toen vier IBM medewerkers in 1972 besloten hun eigen bedrijf te starten. Als je je realiseert dat SAP zich heeft ontwikkeld van een single-product company tot een softwarebedrijf dat vandaag 2400 verschillende softwareproducten en services levert, dan is evident dat het partnerlandschap van SAP – het ecosysteem – leeft, groeit én innoveert.
Marcel Groenenboom – Director Ecosystem & Partner Group, SAP Nederland
tekst Marcel Groenenboom • Fotografie Manon Pulles
Haal meer uit SAP’s Ecosysteem Een mooi voorbeeld van innovatie is de uitreiking van 25 nieuwe partnerships tijdens het VNSG Congres . Dagelijks zijn
Zekerheid door branchegerichte
en knipt het project op in hapklare brokken
expertise en ervaring
die sequentieel live gaan.
De business van vandaag vereist dat de
In Nederland zijn 40 service partners, 33
daarnaast 1200 bloggers actief in SAP
waarde van de software zo snel mogelijk
BusinessObjects Partners en 28 Business
fora en registreren zich per maand 25.000
wordt benut. Een klant vraagt ‘instant value’.
One en Business All-in-One resellers
nieuwe community members. Voor SAP-
SAP werkt met haar partners continu aan
gecertificeerd als Vertical Expertise of
gebruikers geeft dit ecoysteem de toegang
initiatieven om Total Cost of Implementation
Solution Expertise Partner. Ieder met hun
tot onmisbare expertise om maximale
te verlagen. Zo heeft SAP een intensief
specifieke trackrecord voor een branche of
waarde met de software te realiseren. Voor
certificeringsprogramma uitgerold voor
een oplossing. Door de snelle groei van het
SAP is haar ecosysteem uitgegroeid van
partners en vinden regelmatig updatesessies
SAP productportfolio zijn tijdens het recente
een aanvulling in de strategie tot een ware
plaats over uiteenlopende onderwerpen als
VNSG Congres liefst 25 nieuwe partnerships
differentiator.
OnDemand, Business Objects, Enterprise
toegekend en werden drie nieuwe expertise
architectuur, SolutionManager, SAP’s
programma’s geïntroduceerd: Business
Upgrade Factory, etcetera.
Intelligence, Manufacturing en Governance-
Of je als eindgebruiker nu On Premise – SAP in huis, On Demand – SAP uit de wolk,
Risk-Compliance. Om gemakkelijk de juiste
of On Device – SAP op je mobiel werkt, je
Hierbij, en in projecten, wordt vaak
realiseert pas waarde met de software na
door klanten en partners SAP Consulting
partner te vinden is op de SAP site een
succesvol go-live. De juiste software is maar
betrokken, om specifieke expertise en de
overzicht opgenomen van de expertise
een begin. De gestroomlijnde samenwerking
snelste toegang tot de SAP organisatie te
partners per branche en per oplossing,
met en tussen alle betrokken leveranciers
bereiken. De recent door SAP Consulting
met daarbij de vermelding van het aantal
maakt het verschil.
geïntroduceerde Agile methodiek is
gecertificeerde consultants per partner.
gebaseerd op best practices en prototyping 22 VNSG Magazine mei/10
CONTiNuE iNNOVATiE Volgens BusinessWeek hebben SAP gebruikers toegang tot het meest uitgebreide en innovatieve ecosysteem van de Itindustrie. Het bestaat inmiddels uit meer dan 1200 implementatiepartners, 3800 resellers, 7000 Business objects Partners en 2 miljoen individuele community-leden. Maar het is niet alleen de omvang en diversiteit die SAP’s ecosysteem uniek maakt in de industrie en waar de gebruiker baat bij heeft. Het is ook de innovatiekracht. de business modellen van klanten zijn zo dynamisch, dat SAP continu wordt uitgedaagd om nieuwe producten te ontwikkelen en nieuwe partnerships te realiseren. Zo werkt SAP actief samen met 24 softwareleveranciers die via SAP aanvullende functionaliteit leveren voor bijvoorbeeld Invoice Management, testing, en Price- en Margin Management. En er zijn liefst 1715 gecertificeerde NetWeaver solutions beschikbaar. op www.sap.nl vindt
Heb je order 23 deel 2b voor mij?
Ik ga zo snel als ik kan...
u onder ’ecosysteem’ het overzicht. iNNOVATiE DOOR COMMuNiTiES Het ecosysteem groeit dus snel, en richt zich niet alleen op de behoefte van organisaties, maar ook van individuen. Liefst 25000 nieuwe leden registreren zich per maand op www.SAP.com/ ecosystem/communities. Leden van Gebruikersorganisaties, het Software
Vóór de implementatie van SAP
developers Network, de Enterprise Services community en de Industry Value Networks helpen gebruikers online om de beste expert, de best practice of beste oplossing te vinden,
Ik weet niet of ik dit nou een verbetering vind...
en werken ook samen met SAP Labs om de volgende generatie softwareoplossingen te ontwikkelen. op deze wijze bent u als
Order,
gebruiker zeer nauw betrokken bij de
factuur KLAAR!
ontwikkeling van nieuwe generaties SAP software. gEORChESTREERDE SAMENWERkiNg Voor de gebruikers én voor SAP is de samenwerking met een professioneel, toegankelijk en innovatief ecosysteem van grote waarde. Het teamwork tussen klant, partners en SAP is voorwaarde voor een succesvolle bedrijfsvoering. dit geldt voor de gebruiker, de partner, maar ook voor SAP. Ik nodig u graag uit voor een nadere kennismaking met SAP’s ecosysteem op www.sap.nl/partners, rechtstreeks bij een van onze partners of bij het alliances team van SAP Nederland.
Na de implementatie van SAP
VNSG mei 2010.indd 1
26-4-2010 22:02:12
VNSG Magazine mei/10 23
SAP® gegevensverwerking met behulp van Microsoft Excel® Met Winshuttle software kunnen SAP eindgebruikers hun gegevens eenvoudig in Excel-bestanden bewerken en vervolgens automatisch uploaden naar elke gewenste SAP omgeving. Tevens biedt de software de mogelijkheid om eenvoudig gegevens uit SAP te halen voor bijvoorbeeld rapportage doeleinden. Dit alles zonder te programmeren!
www.winshuttle.nl 24 VNSG Magazine mei/10
Microsoft Excel
TIPS&TRICKS Gebruikers hebben vaak behoefte aan ondersteuning bij het optimaal benutten van de mogelijkheden in hun SAP-oplossing. Daarom verzorgen vier bedrijven, speciaal voor u, handige Tips & Tricks. In deze rubriek publiceren we de korte introductie van iedere tip. De uitgebreide versies plaatsen we als PDF-document op onze website. Heeft u vragen, opmerkingen en/of suggesties n.a.v. deze rubriek? Stuur dan uw e-mail naar
[email protected] o.v.v. Tips & Tricks.
Jan Wouters
Supply Chain Management
Inzicht in uw runners en bleeders door ABC analyse • Capgemini Door veranderingen in de product portfolio
gaan ontstaan. Om deze veranderingen beter te ondervangen, heeft SAP een standaard functionaliteit voor de ABC analyse. Deze kan
van een bedrijf zal er onderhoud moeten
via een aantal parameters worden aangestuurd
plaatsvinden op de planningsparameters van
en van daaruit kunnen veranderingen in de
materialen in SAP. Een product wat eerst veel
omloopsnelheid vertaald worden in andere MRP
verkocht kan in een aantal maanden veranderen
parameters, bijvoorbeeld van Forecast-to-Stock
tot een langzaamloper. Zonder aanpassing
naar Make-to-stock.
van voorraadsturing kan er dan dode voorraad
Knelpunten in informatievoorziening • Perfectforpeople
nieuwe informatievragen snel invulling te geven. Dit zijn signalen van suboptimale systemen, inefficiënte processen en onvoldoende
Knelpunten in informatievoorziening zijn een
systeemkennis van gebruikers. Om de maximale
overaanbod en onvindbaarheid van informatie,
toegevoegde waarde uit Business Intelligence te
inflexibele en langzame systemen en tijdrovende
kunnen halen is het noodzakelijk om eerst een
discussies over de inhoud van rapportages.
goed beeld van deze knelpunten te hebben
Daarnaast is het vaak onduidelijk waarvoor
alvorens gerichte acties te kunnen ondernemen.
Jorg Schalekamp
Business Intelligence
rapportages dienen en duurt het lang om
Menno van der Star
HR
Zoeken in ABAP sources • NorthgateArinso In sommige situaties kan het handig zijn om
maatwerk-programmatuur wordt het BSN nummer gebruikt?”Het automatisch zoeken in meerdere ABAP sources tegelijk vereist
in meerdere ABAP sources tegelijk te zoeken
een speciale handeling die niet direct voor
naar een bepaald sleutelwoord. Hiermee kunnen
de hand ligt.
snel vragen worden beantwoord als “In welke
SGEN - tegenstrijdige belangen • CTAC Bij het gebruik van SGEN op een SAP (ABAP) systeem heb je wel eens met tegenstrijdige belangen te maken. Aan de ene
of Stacks inspelen (of soms zelfs al bij kernelrefresh) een zo kort mogelijke “functionele downtime” willen en achteraf ook geen “zandlopers” willen zien.
Louis Foree
Beheer
Vanuit technisch-beheer wil ik hier graag een
kant een project/implementatieteam dat op een
lans breken voor het niet honoreren van een
vers opgeleverd systeem geen “zandlopers” wil
verzoek tot middels SGEN genereren van alle
hebben. Aan de andere kant eindgebruikers
loads vanuit project/implementatieteam.
en beheerders die bij onderhoud als bijv. SP’s
VNSG Magazine mei/10 25
gebruikers kennen het SAP-systeem vaak alleen van de schermen en rapportages die op de werkplek worden opgeroepen. Als de lichten bij een bedrijf uitgaan, draait de SAP-fabriek echter vaak gewoon door. We spraken met henk Wiersema, dé specialist bij het kadaster op het gebied van job scheduling ofwel batchverwerking. INterVIew, tekSt eN fOtOGrafIe Maurice de feijter
Het plannen van batchverwerking gebeurt met speciale hulpmiddelen, vaak aangeduid
BATChVERWERkiNg Het overhalen van gegevens van het ene
henk Wiersema werkzaamheden, zoals het archiveren van oude gegevens, vinden doorgaans ‘s nachts
als scheduling tools. In het verleden waren
systeem naar het andere, het genereren
plaats, zodat het normale dagelijkse online
die tools vaak onderdeel van toepassingen
van grote hoeveelheden correspondentie
gebruik van de SAP-systemen daar geen last
als SAP of zelfs gekoppeld aan de machines
als facturen en salarisoverzichten en het
van heeft.
zelf, de hardware. dat brengt natuurlijk een
samenstellen van rapportages over grote
aantal beperkingen met zich mee. “Het
hoeveelheden gegevens zijn voorbeelden
Kadaster werd ook hiermee geconfronteerd
van bewerkingen die meestal in de kleine
en het was enkele jaren geleden de reden om
uurtjes plaatsvinden in zogenaamde
lijkt geen ingewikkelde opgave. Wanneer
op zoek te gaan naar alternatieven”, aldus
batchverwerkingen. Henk Wiersema
meerdere systemen en toepassingen bij
Wiersema.
noemt het afdrukken van facturen voor
dezelfde batchverwerking betrokken zijn
notarissen als voorbeeld. ook huishoudelijke
ontstaat de eerste uitdaging. Wanneer een
26 VNSG Magazine mei/10
REDWOOD CRONACLE Het plannen van batchverwerkingen
batchverwerking afhankelijk is van andere
niet te vergeten de goede foutafhandeling.
invoering. Een moeilijkheid bij dit soort
batchverwerkingen wordt het al spannender.
Eenmaal ingericht draait de hele
projecten is dat ze moeilijk testbaar zijn.
Bij het vastlopen van een verwerking mag
batchverwerking onderhoudsvrij, als een
Representatieve testomgevingen zijn zeker
het niet zomaar gebeuren dat alle overige
zonnetje, of zoals Henk Wiersema het zegt:
voor bulkverwerkingen moeilijk te creëren.
verwerkingen ook niet meer gestart worden.
‘Eenmaal inrichten, en afblijven verder’. Na
Het Kadaster migreert Cronacle momenteel
Het is ook niet altijd voorspelbaar hoelang
enig aandringen en nadenken weet hij toch
van versie 6 naar versie 7, maar alleen
een verwerking gaat duren. Veel tools zijn
een paar verbeterpunten te noemen: “Het
omdat het onderhoud op versie 6 afloopt, en
goed op één of twee van dit soort aspecten,
gebruik is een fluitje van een cent, maar
vanwege afhankelijkheden van bijvoorbeeld
of soms zelfs op geen enkel aspect. Daarom
de inrichting, de initiële opzet, vraagt wel
Oracle versies. Voor het Kadaster was er
ging het Kadaster een aantal jaren geleden
een investering en specialistische kennis.
verder geen noodzaak tot een upgrade
op zoek naar een tool dat alle genoemde
Het vooruitkijken in de planning zou ook
omdat de nieuwe functionaliteiten in versie 7
uitdagingen aankan. Dat werd Cronacle van
eenvoudiger kunnen. Als je bijvoorbeeld
voorlopig nog niet worden ingezet.
Redwood, dat met afstand als beste uit een
wilt weten of er over twee weken een paar
pakketselectie kwam. Omdat het Kadaster
uur ruimte in de kalender zit is dat niet
al een aantal jaren een SAP-tenzij beleid
direct te achterhalen.” Tenslotte wordt
voert werd de batchplanning voor de SAP-
ook de flexibiliteit genoemd. Een job die
verrassende toepassing van Cronacle. Het
systemen voornamelijk via CCMS gedaan,
de ene nacht drie keer moet draaien, de
Kadaster digitaliseert haar documenten
zo vertelt Wiersema. CCMS is weliswaar
andere nacht 15 keer, en dan ook nog
en slaat ze op in haar SAP Document
gebruiksvriendelijk, maar functioneel beperkt
eens op verschillende tijden én in de juiste
Management Systeem. Het betreft
en alleen binnen SAP bruikbaar.
volgorde, is nog wel een uitdaging. Maar het
een enorme hoeveelheid kaarten. Het
Prettige bijkomstigheid Tot slot noemt Wiersema nog een
moet benadrukt worden, de tevredenheid
Belastingkantoor in Heerlen bleek over
Redwood Cronacle mee als onderdeel van
overheerst. Het Kadaster gebruikt Cronacle
geavanceerde scan- en digitaliseer
haar NetWeaver platform, onder de naam
pragmatisch. Daar waar de standaard SAP
apparatuur te beschikken, die weinig meer
Central Process Scheduling (CPS). Het
scheduling voldoet blijft die gewoon gebruikt
gebruikt werd. Het door middel van FTP (File
Kadaster heeft echter eerst de niet-SAP
worden, bijvoorbeeld in de BI-omgevingen.
Transfer Protocol) overhalen van de miljoenen
Sinds enkele jaren levert SAP ook
documenten en het aanbieden ervan aan
oplossingen aan Cronacle gekoppeld en is een jaar later de SAP batch-jobs gaan migreren naar Cronacle. Henk Wiersema is
De invoering De invoering van Cronacle duurde bij het
SAP DMS gebeurde en gebeurt nog steeds met behulp van Cronacle. Dat heeft dit
bijzonder enthousiast over de ondersteuning
Kadaster inclusief licentie afsluiten en alle
proces aanzienlijk versneld en beheersbaar
door Redwood, die hij typeert als
voorbereidingen een half jaar. In die periode
gemaakt. Geen onvertogen woord over
‘meedenken, korte lijnen, snel reageren en
werden alle batchverwerkingen geleidelijk
Cronacle dus, daar in Apeldoorn, en voor
lokaal aanwezig’. Omdat het Kadaster haar
overgeheveld naar Cronacle. Daarna is
ons een geruststellende gedachte dat er met
licenties rechtstreeks afneemt bij Redwood
dat met de SAP-toepassingen gebeurd.
onze hypotheekakten en de informatie over
heeft men geen ervaring met de support
Door deze aanpak kon het invoeringsrisico
afmetingen van onze achtertuin zorgvuldig en
door SAP zelf. Dit gebeurt namelijk alleen
worden geminimaliseerd. Er is geen enkele
gedegen wordt omgegaan.
wanneer Cronacle als onderdeel van SAP
productieverstoring geweest tijdens de
NetWeaver wordt aangeschaft. “Cronacle is een toolset, die enorm flexibel is, en daardoor bij de inrichting wel wat specialistische ondersteuning noodzakelijk maakt. Die werd echter naar volle tevredenheid door Redwood zelf geleverd. Als de batchverwerkingen eenmaal lopen is het beheer zo eenvoudig
Het Kadaster voert een aantal
en de oplossing zo stabiel dat er geen
wettelijke taken uit op het gebied
specialistische kennis meer noodzakelijk is.
van vastgoed en bevordert daarmee
Dat houdt anderzijds natuurlijk ook in dat,
de rechtszekerheid. Zo registreert
als je de inrichting wilt wijzigen, je al snel
en verstrekt het Kadaster maten en
hulp van buiten nodig hebt. Een uitgebreide
coördinaten van vastgoed, maar
kosten-baten analyse is er niet gemaakt
ook van vliegtuigen en schepen. Het
voorafgaand aan de invoering van Cronacle,
Kadaster meet, bewaakt en verstrekt
maar gebleken is dat er absoluut minder
daarnaast gegevens op het gebied
beheer en stand-by diensten noodzakelijk zijn
van Geo-informatie. Ook registreert het
door de invoering van Cronacle”.
Kadaster alle hypotheekaktes. Zo zijn notarissen vaste klant van het Kadaster.
Doen en laten Als grote voordelen van Cronacle
Het Kadaster telt ongeveer 2000 medewerkers verspreid over een aantal
noemt het Kadaster de goede scripting
vestigingen in heel Nederland en het
mogelijkheden, de uitgebreide kalender-
hoofdkantoor in Apeldoorn.
mogelijkheden, de gebruiksvriendelijkheid en VNSG Magazine mei/10 27
10 vragen over...
SOA en beheer Interview en Tekst Remko van der Pols en René Sieders
1
kern is SOA niets nieuws. SOA vormt slechts
ook snel het risico om te kleinschalige of
een volgende stap op iets dat al lang geleden
te technische services te leveren aan de
is ingezet: eerst gebruikten we standaard
business die niet technisch denkt. Onze
Oriented Architecture. Een
routines, toen standaard (sub-) modulen
ervaring is dat managers dit nauwelijks
dergelijke architectuur
aangeroepen vanuit één hoofdmodule,
begrijpen en ook niet wensen te begrijpen.
gaat er vanuit dat een
daarna gebruikten we standaard
Wat is SOA? SOA staat voor Service
informatievoorziening of informatiesysteem
componenten en nu standaard services. SOA
wordt gebouwd door het bouwen van
is dus de nieuwe generatie van hergebruik of
onderdelen en het koppelen van deze
gedeeld gebruik.
onderdelen via een communicatiekanaal,
3
dat Enterprise Service Bus (ESB) genoemd wordt. Eenvoudig gezegd komt het er op neer dat diverse applicaties die in het verleden onderling via interfaces aan elkaar gekoppeld
Kernpunten daarbij zijn: • Te kleinschalig. Er worden specifieke services onderkend die vaak ook nog eens technisch van aard zijn. • Te informatietechnisch of te technisch.
Wat is er mis met SOA? Op zich is er niets mis met SOA, maar SOA lijkt wel de oplossing voor alle kwalen te zijn. Net
De reden dat ze bestaan is dat ze onderkend zijn en niet omdat er een businessbehoefte is. • Te ondoordacht. Hergebruik of gedeeld gebruik is mooi maar kan nooit het
waren, nu allen virtueel met elkaar verbonden
zo goed als alle andere concepten heeft
leidende of dominante principe zijn.
zijn via de ESB. De communicatie tussen de
SOA voor- en nadelen, soms is SOA handig
De business wil vaak wel gedeelde
applicaties via deze ESB verloopt op basis
en in andere situaties niet. De keuze voor
oplossingen, maar wil de consequenties
van serviceverzoeken. De services worden
SOA moet een bewuste keuze zijn, met
van dit delen niet dragen. Je moet zeker
gerealiseerd met behulp van componenten
de afweging van voor en nadelen en de
weten dat je dit wilt delen: nu en in de
die men zelf in huis kan hebben, in de vorm
beoordeling of het op de specifieke situatie
toekomst. Je moet beseffen dat gedeelde
van standaardsoftware of in de vorm van
past.
oplossingen weinig aangepast worden
maatwerk (vaak legacy genoemd), of die men via het web van buiten kan betrekken. Voor de gebruiker is het niet meer zichtbaar hoeveel en welke applicaties er zijn en waar die zich bevinden: er lijkt slechts één applicatie te zijn die het specifieke bedrijfsproces ondersteunt.
2
4
als ze door veel en verschillende ‘partijen’ Wat is de grootste valkuil met SOA? De oorzaak van veel
gebruikt worden. • Te perfectionistisch. • Ongevraagd. Die architectuur is niet
knelpunten is dat de SOA-
in de business begonnen, maar bij de
benadering gebaseerd
architecten.
is op architectuurprincipes: de architectuur is leidend en op basis hiervan worden
Dit alles leidt vaak tot ongewenste
Wat is er nieuw aan
services onderkend en deze moeten worden
effecten in het beheer. Zo heeft men wel
SOA?
belegd. De consequentie is dat technische
componenten onderkend maar kan men er
of architectuurtechnische (SOA-architectuur)
in de eigen organisatie geen echt betrokken
principes leidend worden. Men loopt dan
eigenaar voor vinden.
Het lijkt erop dat SOA totaal nieuw is, maar in de
28 VNSG Magazine mei/10
SaaS of van SOA maakt niet uit. Mits aan de
beheer van de ESB. Eigenlijk wordt de
samenhang van de onderdelen zoek raakt.
behoeften en randvoorwaarden als snelheid,
functionaliteit die eerst in de applicaties zat
Men zet berichten op services op de bus
flexibiliteit of beveiliging wordt voldaan. Soms
nu overgeheveld naar de ESB. Door goed
(de ESB) en weet straks niet meer, wie deze
biedt SOA de oplossing, soms niet.
vast te leggen wat er in de ESB gebeurt en
Een andere grote valkuil is dat de
services gebruikt. In het verleden waren applicaties groot en complex omdat ze de samenhang van functionaliteiten regelden. Veel van die complexiteit is nu impliciet naar de bus verschoven.
5
7
door deze vastlegging te borgen en actueel Leidt SOA tot nieuwe
te houden kan men veel ellende voorkomen.
beheerstructuren?
10
Nee. Remko: “Om het even bij mezelf te betrekken:
Welke oplossingen
25 jaar geleden, in mijn ´jonge´ jaren,
zijn er?
was ik systeemeigenaar van de
voordeel van SOA? Kostenbesparing. Omdat x afdelingen of groepen dezelfde
standaardprogrammatuur en generieke
programmatuur gebruiken is het per afnemer
de hersens gebruiken
applicaties, zoals de betalingsmodulen/
goedkoper.
en gebruik maken van
systemen. Deze verzameling programmatuur
Het belangrijkste is:
ervaringen uit het verleden:
bestond uit een variëteit van grote en
• Echte services zijn functionaliteiten
kleine applicaties (en zelfs routines-
en/of groep functionaliteiten die een
programma´s), die op diverse plaatsen
businessmanager direct herkent en
gebruikt werden in mijn organisatie.
waarvoor hij of zij wel eigenaar wil zijn,
Datumroutines, betaalsystemen,
mits de condities goed geregeld zijn.
loonbelastingprogrammatuur, de nodige
Businessmanagement is niet gek. Als een
technische routines. Deze programmatuur
businessmanager dat niet wil voor dat
was toen al diverse jaren oud en was het
deel, moet je dus een andere service of
´restant´ van datgene wat onder de vlag van
andere oplossing verzinnen.
hergebruik overeind gebleven was”. Het is
• Het is belangrijk om niet te kleinschalig
van nu zijn hetzelfde als van 20 jaar geleden,
services. Effectieve services zijn bijna
alleen de technologie is veranderd.
altijd gecombineerd en hebben bijna altijd raakvlakken met informatie. Dit komt dan al gauw neer op functionaliteiten, die op interfaces lijken. • Accepteren dat een architectuur slechts een richting is en geen doel op zich.
8
Wat is het grootste probleem bij het beheer van SOA? leiden tot een omgeving
die flexibel aangepast kan worden aan de
wil het businessmanagement dit op de
veranderingen in bedrijfsprocessen. Met
langere termijn niet echt. Men wil meestal
name het snel aan nieuwe omstandigheden
niet teveel last hebben van anderen of
kunnen aanpassen is voor veel organisaties
op anderen wachten. Dat is eenvoudig te
cruciaal voor succes en overleving in een
zien: de meeste mensen carpoolen ook
dynamische markt. De “klant” heeft met
niet iedere dag met hun collega’s in de
SOA generieke services gekregen onder het
buurt en hebben dus alsnog twee auto’s
mom van flexibiliteit en kostenbesparing.
nodig. Als eenvoudig te voorspellen is dat
Dat klopt, want het was er snel. Maar als
gedeeld gebruik problemen gaat geven,
het er eenmaal is dan kan hij niets meer
maak er dan een koppeling van en geen
veranderen. Want de services zijn afkomstig
generieke service.
uit een buitenwereld die met vele anderen
Benoem daarvoor een aparte eigenaar met een eigen budget. Wat moet de business met SOA? Eigenlijk niets. De
René Sieders
Flexibiliteit. SOA zou
Gedeeld gebruik is leuk, maar meestal
• Er is altijd spul wat je niet kwijt kunt.
Remko van der Pols
dus geen nieuw probleem: de doelstellingen
denken en niet te denken in atomaire
6
Wat is het grootste
gedeeld wordt. En het was toch flexibel??
9
Wat zijn de kritische succesfactoren bij het beheer van SOA? Het belangrijkste is: het definiëren en inregelen
Remko van der Pols en René Sieders zijn werkzaam bij The Lifecycle Company. Zij houden zich bezig met de kwaliteit van de informatievoorziening en met de
business moet zijn
van functionele, nee, sterker nog, puur
organisatie van de informatievoorziening.
behoeften en eisen
business herkenbare services. Indien dat niet
Hun namen zijn één op één verbonden
kenbaar maken in termen van de business.
mogelijk is doet men er verstandig aan om de
met de public domain standaarden ASL
Functioneel dus. En IT moet daar de
gewenste functionaliteit direct als applicatie
voor applicatiemanagement en BiSL voor
oplossingen voor verzinnen. Of dat is in
te definiëren.
business informatiemanagement.
de vorm van maatwerk, van pakketten, van
En het tweede: het inregelen van het VNSG Magazine mei/10 29
win!
Bezoek onze sem inar op 16 juni en ma ak kans op een Gazelle fi ets. Bekijk het progra mma en registre er op www.everyang le.com/ gazelleseminar
every angle seminar
Hoe verbetert Gazelle de operationele processen in haar SAP ERP omgeving? De sleutel voor operational excellence is inzicht in de interne
operationele processen en dat is precies wat Every Angle Gazelle biedt.
Sprekers: Tjalling de Vries, Supply Chain Manager Gazelle: “Gazelle wilde nauwkeuriger gaan sturen, maar wist daarvoor vaak niet de juiste prioriteiten en uitzonderingslijsten uit SAP te krijgen. Met Every Angle lukte ons dat wel.”
Rolf Verspuij, CFO Gazelle: “Every Angle is echt gericht op het verbeteren van de operationele executie door dataproblemen, under performance en ketenproblemen op eenvoudige wijze inzichtelijk te maken.”
Dankzij Every Angle krijgt Gazelle eenvoudig en snel de gewenste
operationale stuurinformatie waarmee processen geoptimaliseerd kunnen worden.
Ook Gazelle heeft daarom inmiddels een company wide contract
John Smits, IT Manager Gazelle
voor het gebruik van het standaard software systeem Every Angle.
Bezoek het seminar van Gazelle en Every Angle op 16 juni op locatie bij Gazelle in Dieren.
Jacques Adriaansen, General Manager Every Angle
Koninklijke Gazelle N.V., Wilhelminaweg 8, 6951 BP Dieren.
Meer informatie en registreren: www.everyangle.com/gazelleseminar
30 VNSG Magazine mei/10
Jan Heerema, SCM Solution Principal SAP EMEA
het VNSg Congres 2010 zit er weer op. Voor degenen die erbij waren, is dit het moment om terug te blikken en opgedane ervaringen met collega’s te delen. Voor degenen die er niet bij konden zijn, biedt de VNSg op deze plek en in de komende nieuwsbrieven korte inhoudelijke impressies van wat de revue is gepasseerd.
VNSG.nl nl
Het waren twee geweldige dagen! EEN ANDERE OPENiNg
Vincent Everts heeft ons op vrijdagochtend
SOMEThiNg OLD…
wakker geschud en hield de spiegel van de
de Soul & disco Brothers zorgden
donderdagochtend anders dan anders. In
consumentenwereld voor. Innovaties gaan
voor een swingende aftrap van de alom
plaats van droge presentaties leidde Matthijs
daar veel sneller dan in het bedrijfsleven,
besproken feestavond. Berget Lewis deed,
van Nieuwkerk een boeiende discussie met
omdat in bedrijven “innovatiepreventieteams”
met haar dijk van een stem, hier nog een
de VNSG, SAP, een klant en een expert.
de vernieuwingen succesvol tegenhouden.
schepje bovenop. En Boney M? fout,
Het VNSG congres begon op
hilarisch, verrassend, komisch, dramatisch,
Vernieuwend, verfrissend en het ging direct al ergens over. Met een vooruitziende blik had
EEN PARALLEL PROgRAMMA
zijn beste tijd gehad…welk label we ook op
de VNSG Jim Hagemann Snabe, nu co-cEo
BOORDEVOL iNhOuD
Bobby farrell plakken, één ding is zeker: hier
van SAP, al lang geleden vastgelegd. In zijn
Maar liefst 54 presentaties, demo’s en
zal nog lang over worden nagepraat!
keynote ontvouwde hij de visie van SAP
forumdiscussies hebben de bezoekers
met het drieluik: on Premise, on demand
gevoed met “stof tot nadenken”. teveel
en on device. En hij beloofde, dat de relatie
om hier samen te vatten, maar een paar
en samenwerking met de klanten zijn volle
indrukken willen wij u niet onthouden. Wat
te hebben gezeten, verlaten we de comfort
aandacht krijgt, ook op het gebied van
dacht u bijvoorbeeld van de uitspraak “SaaS
zone om tot nieuwe verfrissende ideeën te
toekomstige ontwikkelingen in SAP.
is de grootste ‘paradigm shift’ ooit in de
komen. We gaan naar het Martiniplaza in
geschiedenis van de It”? of V&d die online
Groningen! Een mooie congreslocatie in een
ER WAREN EENS EEN JOuRNALiST
de dialoog met klanten wil aangaan om zo
bruisende studentenstad. Natuurlijk zal het
EN EEN iCT-TRENDWATChER…
het juiste product aan de juiste persoon op
VNSG congres ook weer boordevol inhoud
“WE gAAN iETS NiEuWS DOEN!” Na twaalf jaar in het MEcc in Maastricht
de juiste tijd aan te bieden. En wist u dat
zitten. We zien u daarom graag terug op 14
Jeroen Smit, een journalist die papieren
24% van de Nederlandse bedrijven heeft
en 15 april 2011 in Groningen. En vergeet
boeken schrijft als ‘de Prooi’ en ‘Het
gekozen voor Standard Support?
niet bij Hoevelaken linksaf te slaan (als u uit
Groter kan het contrast bijna niet zijn:
drama Ahold’ en Vincent Everts, een Ict-
het westen komt).
trendwatcher die leeft van de digitale wereld. Maar beiden hebben het publiek tot op de laatste minuut weten te boeien. Jeroen Smit leerde ons de lessen van de economische crisis en de dingen die vaak fout gaan in de top van het bedrijfsleven. Sleutelbegrippen daarin zijn overmoed (dat moet u voorkomen) en diversiteit in een team (dat moet u stimuleren).
kijk verder op www.vnsgcongres.nl VNSG Magazine mei/10 31
heleen de Boer en Peter Vos
MaSterData eSSeNtIeeL BIj tNt POSt INterVIew frank van Heel • tekSt Maarten reith • fOtOGrafIe tNt
“Masterdatamanagement (MDM) is niet echt een onderwerp waarover men in de organisatie snel enthousiast wordt. De verwachting is dat masterdata gewoonweg op orde is. En daarbij komt dat een businesscase moeilijk te maken is, ook al zijn er in de praktijk genoeg voordelen.” heleen de Boer, senior integratieconsultant en Peter Vos, Manager SAP CCC Projecten, lichten hun ervaring met SAP NetWeaver MDM toe. Allebei werken ze bij SAP CCC van TNT, divisie Post. Over hun drie MDM-projecten zijn ze positief.
tNt Post. dat systeem registreert welke processen op welke bedrijfslocaties plaatsvinden. Het is een bronsysteem voor allerlei andere applicaties. Voorbeeld van een bedrijfslocatie is Waldorpstraat 5 en een voorbeeld van een proces is postbussen en bestelling (zie foto). Helaas waren de resultaten van de Poc niet dusdanig dat er direct besloten is BLS te vervangen door SAP MdM. Het grootste probleem, transporteren van wijzigingen in de applicatie met betrekking tot inrichting zou voor een belangrijk systeem als BLS tot problemen
Pakketservice om enkele referentietabellen
kunnen gaan leiden. SAP had aangegeven
gebruik van SAP NetWeaver MdM. “Gelukkig
centraal te gaan beheren. op dat moment
dit probleem in SAP MdM 7.1 (begin 2009)
kregen we de kans om met een klein project
was net de Proof of concept met SAP MdM
op te lossen, dus werd besloten voor de
te starten, waardoor we veel ervaring konden
5.5 afgerond. directe aanleiding voor deze
vervanging van BLS hierop te wachten. toen
opdoen met SAP MdM”, start Heleen de
Poc was het feit dat het Bedrijfslocatie
begin 2008 de vraag vanuit tPP kwam om
Boer, inmiddels 20 jaar werkzaam bij tNt
Systeem (BLS) van tNt Post vervangen
de referentietabellen voor track & trace
en drie jaar geleden begonnen met SAP
moest worden. BLS is een MdM-systeem
van pakketten in MdM te gaan beheren,
MdM. “Begin 2008 was er behoefte vanuit
voor Bedrijfslocaties en Processen binnen
is er besloten om te starten met MdM 5.5
tNt Post maakt nu tweeënhalf jaar
32 VNSG Magazine mei/10
en over te gaan op MDM 7.1 wanneer die
zijn we direct na het live brengen van de
is dat als je ERP hebt, je nog apart MDM
beschikbaar zou komen. Er werden twee
projecten overgegaan op de nieuwe versie.”
moet inzetten en er ook nog voor moet
repositories (= SAP MDM-term voor een
Eén van de drie projecten was de
betalen. Vos: “Indien alleen R/3 gebruikt
groep tabellen die logischerwijs bij elkaar
vervanging van BLS, waarvoor de proof of
wordt, is het beheer van Master Data goed
horen) gemaakt, één met referentietabellen,
concept in 2007 gedaan was. Een ander
geregeld. Echter, door inzet van andere
zoals landen en talen, en één met Informatie
project was de Master Data die in het ITP-C
SAP-applicaties en non-SAP-applicaties is
Aanvragen.”
systeem beheerd werd te gaan beheren in
dat geïntegreerde masterdatamanagement
SAP MDM. ITP-C was de applicatie voor de
verdwenen. De logica is ver te zoeken, en
afhandeling van het gehele logistieke proces
daardoor lastig uit te leggen. Master Data is
van pakketten. Het derde project is het
zo cruciaal dat organisaties verwachten dat
SAP MDM werden in 2008 enkele workshops
gebruik van SAP MDM voor Productkiezer
dit vanzelfsprekend op orde is. Het is daarom
gehouden om de organisatie meer bewust
voor de website van TNT Post, myTNT.
goed dat MDM meer een onderdeel wordt
Ramp-Up SAP NetWeaver MDM 7.1 Parallel aan de introductie van de tool
“Advies vanuit TNT is dan ook om
van Enterprise Information Management.
Data Management. Door het gebruik van
altijd van de laatste versie van SAP MDM
Dat is breder dan MDM en heeft daardoor
een MDM-tool alleen ben je er niet. “Er
gebruik te maken voordat je een project
ook meer toegevoegde waarde voor onze
zal duidelijk moeten zijn hoe Master Data
start. Wellicht een open deur maar wel zeer
organisatie.”
Management uitgevoerd wordt, waar de bron
belangrijk”, waarschuwt Heleen. Aangezien
ligt en wie de eigenaar is. De tool kan daarbij
het een jonge tool is volgden de patches
ondersteunen”, vertelt Peter Vos, 10 jaar
elkaar snel op, deze konden tijdens het
werkzaam bij TNT.
project niet meer ingespeeld worden.
te laten worden van het belang van Master
TNT Post maakt veel gebruik van
“Het voordeel van SAP daarentegen is
SAP, waarbij het een ‘SAP, tenzij-beleid’
dat als het eenmaal goed draait, er weinig
voert. Zo worden of zijn in Nederland alle
problemen zijn. SAP MDM is een jonge tool,
backofficeprocessen verSAPt met BW, XI, BI,
en we hebben goede contacten met SAP in
CRM, HR. De IT-afdeling van TNT werkt voor
Duitsland over onze MDM-wensen. Nu draait
interne klanten, is de ICT-serviceprovider.
het stabiel, vanaf afgelopen januari, februari
documenten, pakketten, pakjes en
“Begin 2009 kwam SAP NetWeaver MDM
hebben we geen incidenten gehad.” Wat
goederen. Twee divisies, Post en
7.1 beschikbaar en deed TNT Post mee
hebben ze van de implementaties geleerd?
Express, verzorgen in meer dan 200
aan de Ramp-Up”, vervolgt Peter Vos die in
De Boer: “Dat er drie MDM-projecten tegelijk
landen de gehele logistieke keten van
2009 werkzaam was als programmamanager
liepen, hadden we achteraf graag anders
afhalen, vervoeren, sorteren, verwerken
MDM. Inmiddels was de vraag naar
gedaan. Maar dat hadden we niet in de
en opslaan van zendingen. Enkele feiten
SAP MDM toegenomen en was er een
hand. We hebben gemerkt dat het lastig
en cijfers:
programmamanager nodig om een en ander
is om ervaren consultants te krijgen. Als
• TNT maakt deel uit van de mondiale
in goede banen te leiden. Na de Ramp-Up
niemand het kan, dan doen we het zelf, zo
transport- en distributiesector, een
zijn er drie projecten tegelijk gestart die
redeneerden we. Zo ben ik zelf nu MDM-
omvangrijke sector die een waarde
alledrie nagenoeg gelijktijdig live gingen.
gecertificeerd. Hierdoor konden we de regie
vertegenwoordigt van naar schatting
“Gelukkig hadden we als TNT ervaring
zelf strak in de hand houden, zoals eerder
circa $ 3.500 miljard.
kunnen opdoen met SAP MDM en hadden
gezegd.”
we op het moment dat de drie projecten startten twee interne gecertificeerde MDMconsultants, waardoor we de regie over de
TNT TNT is wereldwijd vervoerder van
• In 2009 boekte TNT een omzet van € 10,28 miljard en bedrijfsopbrengsten
Geen makkelijke businesscase Voor MDM hebben De Boer en Vos
van € 1.016 miljoen. • Bij de onderneming werken ongeveer
projecten in eigen hand hadden. Tijdens het
geprobeerd de winst in cijfers uit te drukken,
project is er nog een interne MDM-consultant
maar het blijkt lastig er een businesscase
bijgekomen”, vertelt Peter Vos. Dit past
van te maken. En dus is het ook moeilijk
zo’n 17 miljoen poststukken rond
binnen het beleid van het SAP CCC om
intern te verkopen. De Boer: “Andere leden
bij zo’n 7,4 miljoen huishoudens
cruciale kennis zelf in huis te hebben.
van de VNSG-focusgroep MDM liepen tegen
en bedrijven.
hetzelfde probleem aan. Maar dat MDM tot Drie MDM-projecten tegelijk Helaas verliepen de projecten niet geheel
ruis- en foutreductie leidt, is zeker.” Vos vult aan dat MDM ook zeer interessant is met
159.600 mensen. • Dagelijks brengt TNT in Nederland
• Circa 94% van de verstuurde post is zakelijk, 6% particulier. • TNT N.V. is genoteerd aan en
vlekkeloos. Peter Vos: “Er waren nogal
het oog op het SOA-landschap. “Bij SOA
wat problemen met de syndicaties, SAP
is het belangrijk dat Master data uniform
MDM-terminologie voor het exporteren
gedefinieerd is en gebruikt wordt. Het is één
van gegevens. Deze werden volgens SAP
van de randvoorwaarden voor het kunnen
maatschappelijk verantwoord
opgelost in een bepaalde patch. Het is echter
hergebruiken van services. We zetten MDM
ondernemerschap. In 2007, 2008
helaas onmogelijk wijzigingen die gedaan zijn
ook voor niet-SAP-landschappen in. In de
én 2009 bereikte de onderneming
in bestaande repositories te transporteren
sorteercentra bijvoorbeeld, is veel niet-SAP.
de eerste plaats in de Dow Jones
naar een geüpgrade systeem. Hierdoor
De frontoffice, het web, is ook geen SAP.”
moesten we de projecten eerst in zijn geheel afmaken met alle beperkingen van dien en
Wat de intrede van MDM volgens de
wordt verhandeld op de beurs van Amsterdam (Euronext). • TNT hecht veel waarde aan
Sustainability Index. (Bronnen: www.tntpost.nl en group.tnt.nl).
twee ook bemoeilijkt, is dat niet duidelijk VNSG Magazine mei/10 33
Interview en tekst Rob van der Marck en Hans Dieks • Fotografie Frank van Dam
Vandaag ingepakt, morgen in de winkel
Voordat u lekker thuis op de bank van een tijdschrift kunt genieten is het papier door vele handen maar vooral door vele machines gegaan. En dan niet te vergeten de hele retourstroom terug van de winkel naar de uitgever. Aldipress laat ons zien hoe 600 titels van 170 verschillende uitgevers naar 9000 Nederlandse verkooppunten worden gedistribueerd. Het bedrijf is marktleider op het gebied van trademarketing en distributie van tijdschriften, stripalbums, romans en puzzels voor de losse verkoop en maakt deel uit van het Finse mediaconcern Sanoma WSOY. Het distributiecentrum staat in Duiven.
Ontvangst van de tijdschriften De tijdschriften worden direct vanaf de drukker op pallets bij Aldipress aangeleverd. Bij binnenkomst worden prijs en EAN barcode
1
gecontroleerd op juistheid en leesbaarheid. Het hele proces bij Aldipress is barcode gestuurd en deze zijn samen met de prijzen al in een eerder stadium met de retailers gecommuniceerd. Indien de barcode niet correct of leesbaar is zal men in overleg met de uitgever een oplossing zoeken. Dit is bijvoorbeeld het herstickeren van de tijdschriften. Na telling wordt de goederenontvangst in SAP geboekt d.m.v. RF-scanning. Vanuit dit proces wordt er een palletgeleidebon met barcode per titel/pallet geprint.
Kwaliteitscontrole Van iedere titel dienen lengte, breedte, hoogte en gewicht te worden bepaald. Dit is essentieel voor het verdere productieproces. Meerdere exemplaren van 1 titel worden gemeten en gewogen via een Cubiscan die de gegevens vervolgens naar SAP stuurt.
34 VNSG Magazine mei/10
2
3
Intern transport De medewerkers krijgen in de RF-scanner aangegeven naar welke locatie(s) de goederen vervoerd moeten worden. Bij het wegzetten in de
locatie controleert het WMS-systeem of de locatie overeenkomt met de opgegeven locatie.
4
Planning Wekelijks wordt door het bedrijfsbureau een planning voor de komende 3 weken gemaakt. De planning is gebaseerd op de orderaantallen
van de afnemers in combinatie met de gegevens uit de eerdere kwaliteitscontrole. Dagelijks maakt het bedrijfsbureau een werkplanning en een personeelsplanning. Ter ondersteuning van de planning wordt gebruik gemaakt van een planning en simulatieprogramma. Deze berekent de werkdruk per afnemer/titel combinatie. De medewerkers kunnen vervolgens de variabelen wijzigen om zo tot de meest efficiënte werkplanning te komen. Hierbij spelen de eerder genoemde metingen zoals hoogte, breedte en gewicht een belangrijke rol. Hiervoor vindt ook dagelijks afstemming plaats met de leiding van de productieafdeling.
5
Productie De productie kent een aantal stromen namelijk uitzet, volle pakken en naleveringen. De uitzet beschikt over 2 identieke productielijnen en
er kan worden gekozen voor geautomatiseerde en handmatige verwerking. Alle exemplaren worden verpakt in speciale Aldipress tijdschriftenkratten, behalve als de aantallen zo groot zijn dat er in volle pakken van bijvoorbeeld 20 tijdschriften kan worden geleverd. Elk van de uitzetlijnen beschikt over 10 geautomatiseerde werkplekken (feeders), 11 manuele werkplekken, 1 bundelstation en 1 station voor moeilijke producten.
6
Naleveringen Naleveringen bestaat uit klantbestellingen (via de Webportal) en replenishment (via kassascans). De productielijn voor naleveringen
beschikt over een pick-to-light baan welke plaats biedt voor 300 snellopers. De langzaamlopers worden met RF-terminals verzameld.
VNSG Magazine mei/10 35
7
Feeders Deze geautomatiseerde werkplekken tellen de benodigde tijdschriften op afnemerniveau en droppen deze in de krat die door het systeem aan
de betreffende afnemer is gekoppeld. De feeders zijn bedoeld voor de populaire titels die in grote hoeveelheden naar de afnemers gaan.
8
Manuele stations De medewerkers die aan de stations werken krijgen via een display te zien hoeveel exemplaren van een titel in een krat verpakt moeten worden. Voordat de exemplaren door het systeem in de krat worden
gedropt vindt er een gewichtscontrole plaats. Als het gewicht niet correct is, dan dient de medewerker de inhoud te controleren en het aantal te herstellen.
9
Documenten Als de laatste exemplaren zijn toegevoegd aan de krat, dan wordt er aan het einde van de productielijn een pakbon/retourbon toegevoegd.
Eén keer per week komt er ook een factuur bij voor de afnemers die papieren facturen willen ontvangen.
Palletiseren Alle kratten worden geautomatiseerd gesloten en voorzien van een borgpin en adreslabel. In het vervolgtraject worden de kratten geautomatiseerd
10
op de pallet gestapeld en gaan op vervoerderniveau naar het magazijn voor verzending naar de transporteur TNT.
36 VNSG Magazine mei/10
11
Retouren Na de verkooptermijn van een tijdschrift mag de afnemer de overgebleven tijdschriften retour sturen naar Aldipress. De afnemer
gebruikt hiervoor de eerder genoemde kratten. De kratten en soms hele pallets met retouren worden na ontvangst verwerkt op de retourafdeling.
12
Machinale retourverwerking De medewerker pakt de exemplaren uit de krat en legt deze op een band. Het systeem pakt de exemplaren via een pick en placesysteem één voor
één op en legt ze op een lopende band. Het systeem controleert of er een barcode aanwezig is op het tijdschrift en maakt tegelijkertijd een foto van de cover. Op deze manier wordt per afnemer vastgelegd welke exemplaren er zijn ontvangen zodat de afnemers correct worden gecrediteerd voor hun retour gezonden tijdschriften. Het systeem is bekend met de retourinstructie, bewaren of vernietigen. Op basis van de instructie worden de exemplaren afgevoerd naar de containers met te vernietigen retouren of naar de werkplekken waar men de exemplaren die bewaard moeten worden verder verwerkt. Per dag komen er ongeveer 1000 verschillende titel/edities binnen.
13
Fysieke retouren Retouren die moeten worden teruggestuurd naar de uitgever, worden gesorteerd en verpakt op basis van de instructie van de uitgever. De retouren
worden vervolgens vastgelegd in SAP en de pallets worden voorzien van een palletgeleidebon t.b.v. het transport naar de uitgever.
Maarten van Borselen is Directeur Operations bij Aldipress en verantwoordelijk voor logistiek en ICT. Die combinatie is niet onlogisch, want de distributie van tijdschriften leunt zwaar op ondersteuning van SAP en andere software. Aldipress gebruikt R/3, HR, BW, PI en Portal. Van Borselen: “Tijdschriften zijn een versproduct vol emoties in een dynamische wereld van media en retail. Dit eist een excellente logistiek ondersteund door een 7x24 optimaal geïntegreerd systeem. Deze grote dynamiek maakt het noodzakelijk dat Aldipress blijft verbeteren en investeren in haar logistieke processen en het SAP-landschap. Dit is namelijk de enige manier om in deze lastige markt succesvol te blijven. En dat lukt ons al jaren door de goede samenwerking met onze klanten en leveranciers.” VNSG Magazine mei/10 37
Maurice de Feijter
Gratis Gratis, daar gaat het hart van de Nederlandstalige SAP Gebruikers sneller van kloppen. Dat blijkt ook wel op het VNSG Congres, waar de gimmicks en gadgets met tassen vol naar de parkeergarage verhuizen. Handige boodschappentassen trouwens, die congrestassen, en ook nog eens gratis. vrijwilligerswerk. Daar krijgen we niets voor, behalve eeuwige dank, vrienden voor het
wenkbrauwen fronst. U bent argwanend
leven en gratis koffie natuurlijk.
bij ‘Gratis’ en gaat ervan uit dat er flinke
Bij Microsoft had men tot voor kort
adders onder het gras zitten. Iets dat gratis
weinig kaas gegeten van ‘Gratis’. Bill Gates
is kan nooit goed zijn. De generatie onder 30
kreeg dan ook rode vlekken in zijn nek van
daarentegen kijkt daar heel anders tegenaan.
bijvoorbeeld Linux en Mozilla. De hoeveelheid
Men weet niet beter dan dat een groot aantal
‘Open source’ software neemt hand over
diensten en producten gratis is. Zo is een
hand toe. Goed spul allemaal, en zo maar
telefoon gratis als u er maar een abonnement
van het internet af te plukken. Bij SAP is
bij neemt. Software, films, muziek, allemaal
dat inzicht helaas nog niet doorgedrongen.
gratis via internet. De oudjes onder ons
Het is nog stevig de beurs trekken voor de
kopen liever een telefoon voor 500 euro
software van SAP, en dan hebben we het
‘want dan zit je tenminste nergens aan vast’,
nog niet eens over de recent uitgebreid
terwijl hun kinderen hetzelfde toestel gratis
bediscussieerde onderhoudskosten.
krijgen bij een abonnement van 200 euro per
Wel gratis zijn de adviezen van
jaar. Dat is tenminste een stelling van Chris
deskundigen hoe de fouten in de SAP
Anderson, die hij toelicht in zijn boek ‘Free’
software te herstellen of te omzeilen.
met de ondertitel ‘hoe het nieuwe Gratis de
Daarvoor kijkt u tegenwoordig op SDN.
markt radicaal verandert’.
Leuk begin alvast.
Anderson ontleedt de markt van Gratis,
‘Free’ is een interessant boek, makkelijk
probeert er een aantal modellen uit te
leesbaar en bevat heel wat eyeopeners,
distilleren en lardeert zijn boek vooral met
enerzijds voor de Nederlandstalige SAP
veel aansprekende en vaak ook grappige
gebruiker als consument, anderzijds voor
praktijkvoorbeelden. Hij probeert ook
datzelfde verschijnsel als aanbiedende
boven water te krijgen hoe groot de gratis
marktpartij. Misschien komt u na het lezen
economie eigenlijk is. Dat is een interessante
ervan tot de conclusie dat u zelf ook maar
opgave, want het ligt er maar aan wat je
eens uw producten of diensten voor niets
meetelt. Hoeveel euro is een Facebook
de deur moet uitdoen.
vriend bijvoorbeeld waard? Als u met de
ISBN 9789046805084 is het nummer dat
trein de boer op gaat, neemt u minimaal een
u nodig hebt als u de dertig gepasseerd en
gratis krant mee, terwijl u vanzelfsprekend
nog steeds argwanend bent. U kunt met dat
het gratis VNSG Magazine in uw tas heeft.
nummer het boek van Chris Anderson kopen.
De mediabedrijven die de gratis kranten
Hebt u echter uw hele leven nog voor u, bent
distribueren hebben echter wereldwijd
u nog onbedorven en argeloos, en weet u
een miljardenomzet. Gratis wil dus zeker
niet beter dan ‘Gratis’; ga dan naar www.
niet zeggen dat er niets verdiend wordt
nieuwamsterdam.nl/free en downloaden
(behalve bij de VNSG dan). Anderzijds doen
maar.
we allemaal regelmatig onze goede daad: 38 VNSG Magazine mei/10
gelezen.
Bent u ouder dan pak ‘m beet 30, dan bent u van de generatie die bij ‘Gratis’ de
voor u
VOLGENDE KEER IN:
magazine
Thema: Alles buiten de deur
Financiering buiten de deur
Op bezoek bij Compass Group
Amstel Lease, een internationale leasemaatschappij, houdt zich bezig met zogenaamde Equipment Lease. De primaire processen van Amstel Lease zijn geïmplementeerd in de branchespecifieke oplossing SAP Leasing. Hiermee is het bedrijf de eerste in Nederland geweest. Waarom heeft Amstel Lease voor SAP gekozen? Hoe hebben zij hun specifieke processen in een standaard SAP-oplossing gekregen? En is er nog iets geleerd tijdens de implementatie? U leest hier meer over in de volgende editie.
Compass Group is wereldwijd marktleider in food- en supportservices. In ruim 50 landen met meer dan 380.000 medewerkers ontwikkelt de organisatie origineleen innovatieve concepten. In het volgende VNSG Magazine presenteren wij u een fotoreportage over deze organisatie.
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen MVO breekt door in Nederland. Er zijn steeds meer bedrijven die naast het streven naar winst ook rekening houden met het milieu en oog hebben voor de menselijke aspecten binnen en buiten het bedrijf. Het gaat erom een balans te vinden tussen People, Planet en Profit. In een interview met Willem Lageweg, directeur van MVO Nederland, leest u over de huidige stand van zaken van MVO in Nederland, de bijdrage van ICT hieraan en de mogelijke invulling van MVO binnen de VNSG.
En verder:
Best beoordeelde presentatie VNSG Congres • Tips & Tricks • Column Paul Ostendorf • Zoom • Focus • En nog veel meer…
Het volgende nummer kunt u vanaf 23 augustus verwachten VNSG Magazine mei/10 39
enabling integration
Avelon, dé specialisten • SAP Workflow en SAP NetWeaver BPM • Adobe formulieren • Scanning/OCR • Portal • SAP Invoice Management (SIM)
Standaard oplossingen Avelon is een SAP Special Expertise Partner
Diverse factoren vergroten de druk op organisaties om te excelleren. Grenzen moeten verlegd worden met innovatieve oplossingen. Juist dat extra stapje kan een wereld van verschil maken. Procesoptimalisatie in de breedste zin des woord krijgt dan ook veel aandacht. Terecht! Avelon is al sinds 2000 gespecialiseerd op dit terrein. Zij legt zich toe op procesverbetering door de inzet van SAP workflow en SAP NetWeaver BPM. Met meer dan 300 succesvolle
www.avelon.nl 40 VNSG Magazine mei/10
• Digitale factuurverwerking • Release script • Workflow archivering • Workflow trainingen • Remote beheer
projecten heeft Avelon hierin diepgaande kennis en ervaring opgebouwd. Op basis van deze ervaring en ‘best practices’ zijn standaard oplossingen ontwikkeld die momenteel door tientallen klanten succesvol worden ingezet. Meer informatie en online demo’s vindt u op www.avelon.nl