Avento Club “15 daagse” Janův Důl, Tsjechië. Martin Nicodem brengt verslag uit van de buitenlandse reis. De dagen die niet zijn genoemd zijn vrije dagen naar ieders eigen inzicht in te vullen. Enige tijd geleden ontstond bij Albert en Hennie Bloemhof en Jan en Mia Evers het plan om eens met de club naar Tsjechië te gaan. Dit kwam voort uit een contact met het echtpaar Jan Zonneveld en Cisca Bakker die in het jaar 2000 een camping openden in een heel klein plaatsje Janův Důl in het noorden van Tsjechië, niet ver van de stad Liberec. Het jaar van opening werd tevens de naam: “Camping 2000”. Tijdens de reis erheen volgden bijna alle deelnemers de door de werkgroep aangegeven route die langs Dresden voert. Reden voor enkelen om deze stad ook aan te doen vanwege de vele prachtig gerestaureerde gebouwen waarvan het merendeel tijdens een bombardement in februari 1945 werd verwoest. De routebeschrijving was duidelijk tot de Duitse stad Löbau waar de meesten van de deelnemers flink de mist in gingen door opgebroken wegen en de aanleg van nieuwe wegen met als gevolg dat dit stuk meer leek op een goed georganiseerde puzzeltocht. Later was de hilariteit hierover niet van de lucht en werd besloten de naam Löbau niet meer te noemen. Op donderdag 28 augustus werden we ontvangen in het zeer ruime restaurant van de camping waar om 18.30 uur het evenement werd geopend door Albert en Jan. Na het welkom noemde Jan nog Wim en Ina Grotenhuis, Joop en Riet van Soest en Hein Stavorinus en Tascha en Ton de Zoete die allen wegens gezondheidsproblemen hadden moeten afzeggen. Een groet met goede wensen aan hen werd voorbereid. Vervolgens werden de nieuwe leden Siep en Simon Mulder verwelkomd met applaus.
Hierna kwam het voorstellen van het echtpaar Zonneveld-Bakker, eigenaars van de camping. Zij vertelden hoe zij tot het besluit gekomen waren om het bedrijf hier te beginnen. De avond werd in gezellige sfeer en onder het genot van één of meerdere drankjes voortgezet. Vrijdag 29 augustus stond een excursie op het programma naar de plaats Harrachov in het uiterste noord-oosten van Tsjechië onder de Poolse grens. Hier was een glasblazerij gevestigd die we, na een tijd gewacht te hebben, konden bezoeken. Het bedrijf was in volle gang en plezierig was dat we in de buurt van de ovens konden komen en de zich daar achter bevindende transportlijn op voorwaarde dat we achter een op de vloer getrokken gele lijn bleven. Desondanks was het hele proces van met de hand vervaardigen van diverse soorten glazen van dichtbij te volgen. Opmerkelijk was daarbij dat hier en daar op een werktafeltje glazen bier(!) stonden voor de glasblazers om hun vochtverlies te compenseren. Na het lezen van een artikel over bier in Tsjechië bleek dat dit een heel licht soort speciaal bier was. In de slijperij die we hierna bezochten was te zien hoe met veel vakmanschap allerlei mooie motieven in glazen, vazen en andere glazen voorwerpen met de hand werden geslepen. Het aan dit bedrijf verbonden museum toont veel prachtig glas- en kristalwerk. De aangekondigde bierbrouwerij die we konden bezoeken stelde niet veel voor en was heel klein zodat de meesten daar maar aan voorbij gingen.
Hierna zou het diner volgen, ware het niet dat het management ons meedeelde dat het hen niet bekend was dat dit hier plaats zou vinden. De werkgroep overlegde met Cisca en tot verbazing (en opluchting) van iedereen werd ons de mogelijkheid verschaft om in een nabij gelegen hotel-restaurant het diner te gebruiken zonder dat daar extra voor betaald zou moeten worden. Zowel de maaltijd als de bediening was uitstekend. Zaterdag 30 augustus. Het weer was weer goed op deze vrije dag. Het ene deel van het gezelschap koesterde zich in de zon en rustte uit, een ander deel ondernam weer iets maar voor bijna allemaal gold: boodschappen doen. Dat kon je niet in Janův Důl, want dat bestaat slechts uit een verzameling boerderijen, dan maar in Osecna, twee kilometer verder en ook al geen metropool. Beter was Cesky Dub, ongeveer 15 kilometer van de camping. Liberec bood veel betere mogelijkheden en weldra wist iedereen de Globus te vinden, een geheel nieuwe zeer grote supermarkt. Dat nieuwe leverde echter wat moeilijkheden op omdat veel Tomtoms (om ze zo maar te noemen) het adres niet konden vinden maar het bleek dat reizigers van ons soort er altijd wel komen. Bovendien kreeg iedereen de ervaring dat de Tsjechen waar je dan mee te maken had bepaald niet overlopen van vriendelijkheid en voorkomendheid en daarbij nog het nadeel dat je niets kunt lezen of verstaan. Op weg naar Liberec kwamen we ook langs een op de top van een berg gelegen mooi gestileerde telecommunicatietoren de Jested compleet met restaurant. In de avond was hij goed verlicht en vormde zó vanaf de camping een leuke aanblik. Vanaf de Jested was ook de camping goed te zien. Zondag 31 augustus. Weer een vrije dag die zich afspeelde ongeveer zoals de vorige dag met als extra een welluidende voorstelling van een gospelgroep van 7 dames en 2 heren
onder leiding van een muziekleraar. Zij zongen Tsjechische liederen à capella buiten en in de kleine kapel. Het geheel was een zeer aangename voorstelling die veel waardering kreeg. De zeer oude maar geheel gerestaureerde kapel zag er erg mooi uit. Als verrassing werd Trees Borst door het gehele gezelschap toegezongen bij gelegenheid van haar 65ste verjaardag. Ook de gospelgroep zong haar toe als bijzonder gebaar. Na een driewerf hoera bood Jan Evers haar een cadeau aan en volgde er een rondje felicitaties. Om 18.00 uur startte een uitgebreide barbecue met drankjes en een toetje waarbij we weer
genoten van het feit dat het weer zo goed bleef. Maandag 1 september. Met de bus naar Praag met als gids een goed Duits sprekende Tsjechische lerares met de naam Christina. Zij stelde voor om erg langzaam te spreken, zodat iedereen haar kon verstaan óók zij die daar minder in bedreven waren. Om 8.15 uur waren alle deelnemers present zodat we op weg konden. Het werd weer een zonnige dag en dat hielp goed voor het slagen van een dag als deze. Onderweg vertelde Christina het één en ander over Tsjechië, terwijl wij genoten van het landschap. Halverwege maakten we een stop bij een pompstation met een goede mogelijkheid om koffie te drinken. Onderweg naar Praag wees Christina ons het grote fabriekscomplex van de Skoda automobielfabriek in Mlada Boleslav waaraan we later nog een bezoek zouden brengen. Ondertussen vertelde Christina o.a. dat het land ongeveer 10 miljoen inwoners telt. Het gemiddelde inkomen ligt op om en nabij € 850 per maand het geen ook een indruk geeft waarom het voor ons lekker goedkoop is. Het hoeft geen betoog dat de verhoudingen in de grote stad Praag anders liggen. Daar zien we dikwijls prijzen die te vergelijken zijn met de onze. Uiteindelijk aangekomen bij het Centraal
Station gingen we lopend naar het centrum waarbij we o.a. het gebouw passeerden dat voorheen in gebruik was van de Tsjechische regering maar nu wordt gebruikt door Radio Free Europe. Zij zenden uit naar Irak en Iran. Sinds de aanslagen van 11 september wordt het gebouw zwaar bewaakt. We kwamen op het bekende Wenceslasplein dat eigenlijk geen plein is maar een 700 meter lange boulevard met veel winkels en horecabedrijven. Aan het begin stonden we stil bij het standbeeld van koning Wenzel waarover Christina het één en ander vertelde. Een klein stukje verder was de gedenkplaats te zien van Jan Palag die zich uit protest tegen de Russische inval na de “Praagse lente” in brand stak en overleed. Via het begin van de oude Joodse wijk waar ze ons het Standentheater wees, een schouwburg uit het eind van de 18de eeuw waar de première plaats vond van Mozart’s opera Don Giovanni in 1787, kwamen we via het centrale plein op de plaats waar we de lunch zouden gebruiken. Na de lunch nam Christina ons mee de stad in en wees ons de Nicolaaskerk, de Tynkerk, het standbeeld van Johannes Hus, de reformator, waarna we ons opstelden voor de toren met het astronomische uurwerk waar we te midden van een grote menigte op het hele uur de klok hoorden slaan en bovenin achter een geopend luik de apostelen voorbij zagen gaan. We liepen langs de Kruittoren (anno 1475) en bezochten ook nog het Gemeindehaus, een prachtig Jugendstilgebouw. We deden dit een beetje verspreid omdat Christina ons had verteld dat men daar groepen eigenlijk niet toelaat. Uiteindelijk stond de Karelsbrug op het programma, maar toen we daar aankwamen begon het flink te regenen. Dat was jammer omdat de Karelsbrug heel bezienswaardig is en er bovendien talloze kunstenaars en muzikanten op bezig zijn. Eenmaal weer terug in de bus werden we naar het restaurant U Zlaty Lipa gebracht, even boven Mimon in de plaats Noviny Pod Ralskem, waar we in gezellige sfeer een uitstekend diner genoten.
weg gingen, gewapend met potten en pannen en deksels, naar de caravan van de familie van Gemert omdat Diny jarig was. Zij werd met veel kabaal gefeliciteerd en vervolgens toegezongen.(zie voorkant van deze uitgave)
Dinsdag 2 september: Een vrije dag die luidruchtig begon omdat we met z’n allen op
Hoe anders het de dames was vergaan bleek toen de bus weer terug was in Turnov.
Woensdag 3 september. De bus bracht ons eerst naar de plaats Turnov waar een deel van het gezelschap (meest dames) uitstapte om een bezoek te brengen aan een granaatfabriek. Komt de oorlogsindustrie in het vizier?? Neen, granaten zijn halfedelstenen die verwerkt worden in versieringen. De rest ging verder met de bus richting Mlada Boleslav waar de Skoda Automobielfabriek is gevestigd. De stad heeft 140.000 inwoners. Skoda heeft 23.000 werknemers in het fabriekscomplex en nog 6000 elders. In de fabriek werden we rondgeleid door twee dames waarvan er één, Hanna, de leiding had. Zij was een goed uitziende volslanke dame die met strakke blik duidelijk maakte waar wij ons aan te houden hadden, namelijk achter de lijnen blijven en niet voortdurend blijven staan. De fabriek is na “de Wende” overgenomen door het Volkswagenconcern en is heel modern. De werkers verdienen hier gemiddeld € 1200 per maand en krijgen éénmaal per jaar
de gelegenheid om een auto te kopen en krijgen dan 8 % korting. Ook kan een auto geleased worden en later gekocht. De gemiddelde leeftijd van de werkers is 38 jaar Na de rondleiding langs de motoren assemblagelijn en de lijn waar de carrosserieën samengesteld worden kregen we gelegenheid om een film te zien waar we de verklaring van het logo zagen, het oog als element van visie, de pijl van de vooruitgang en de vleugel die uitvliegt over de wereld. Als laatste een bezoek aan het museum. Dit stuk van de dag was interessant.
Van de beoogde workshop in het museum kwam niets terecht omdat bleek dat men daar na 1 september mee stopt. Het gezelschap kon op de bovenverdiepingen stenen bewonderen. Dit was uiteraard de werkgroep niett bekend. In een winkeltje in het museum werden wat sieraden gekocht door de dames en werd buiten koffie gedronken. Het was mooi weer en de dames amuseerden zich opperbest. Er bleek in de buurt nog een winkel te zijn waar een jongeman bezig was met het vervaardigen van sieraden en bereid was om het nodige te vertellen over het slijpen van de stenen en het vervaardigen van sieraden. Terug op de camping maakten we kennis met het verrassingsmenu dat Cisca voor ons had bereid. Zo brachten we ook deze avond met een maaltijd en drankjes in gezelligheid door. Vrijdag 5 september. Deze avond stond een bezoek aan het theater Laterna Magika op het
programma. Voor we vertrokken ontvingen we van de werkgroep een omschrijving van wat we dan te zien zouden krijgen. Het gaat om een verhaal uit de Griekse mythologie, “De Argonauten”. De beschrijving werd door Ger Weerd voor ons uit het Duits vertaald, zodat het mogelijk werd om het verhaal tijdens de voorstelling te volgen. We vertrokken iets eerder om het tijdverlies door files te compenseren en kwamen op tijd aan in Praag om het diner te gebruiken. Het plan was om te voet naar het theater te gaan, maar een aantal van ons werd aangeraden een taxi te nemen. Er ontstond enige commotie bij het afrekenen met de taxichauffeurs, omdat die op dat moment plotseling een ander tarief in rekening brachten dan bij het begin van de rit was afgesproken. De wandeltocht in de vooravond door de levendige stad Praag bij prachtig weer was heel leuk. Het theater is heel modern en ligt naast het Nationaal Theater met het gouden dak.
De voorstelling zelf was buitengewoon indrukwekkend. Een combinatie van ballet, lichtbeelden en geluid. Heel mooi uitgevoerd. Een korte wandeling bracht ons na afloop weer bij de bus die eerst een ommetje door het verlichte Praag maakte alvorens de stad weer uit te rijden op weg naar huis.
Zaterdag 6 september. Na gezamenlijk op de camping koffie gedronken te hebben vertrokken we richting Theresiënstadt. Deze plaats die vooral bekend staat als concentratiekamp waar de nazi’s hoofdzakelijk joden verzamelden op weg naar vernietigingskampen werd in de eerste plaats gesticht, in het begin van de 19de eeuw, als vesting door Franz Joseph 1. De bedoeling was dat het bescherming zou bieden tegen de Pruisen. Hij gaf de vesting de naam van zijn vrouw Maria Theresia. Op den duur verloor de vesting zijn oorspronkelijke betekenis en kreeg veel later nogal eens betekenis als gevangenis. Hier zat bijvoorbeeld gevangen de Serv Princip die in 1914 Franz Ferdinand en zijn vrouw vermoordde in Sarajewo. Dit was o.a. de aanleiding tot het uitbreken van de eerste wereldoorlog. Zo ook in de nazitijd met als luguber hoogtepunt de oorlogsjaren 40-45. Alhoewel Theresiënstadt geen vernietigingskamp was, is het ontstellend wat zich hier in die jaren heeft afgespeeld. Woorden schieten tekort.Op de terugweg weer een diner in het restaurant U Zlati Lipa. Maandag 8 september. We vertrokken om 8.30 uur op weg naar Praag via een ons langzamerhand vertrouwde tussenstop bij het pompstation waar de koffie werd gebruikt. Aangekomen in Praag stopte de bus langs de oever van de Moldau, zodat wij te voet over de brug naar de andere oever konden lopen. Daar was de boot afgemeerd waar de lunch gebruikt zou worden. Maar eerst nam Christina ons mee naar de oude Joodse Wijk en voerde ons langs de oude synagoge en de oude Joodse begraafplaats. Deze is door de tijd heen hoger geworden, omdat er meerdere lagen boven elkaar liggen zodat je vanuit de straat nog net, boven alle winkeltjes, de stenen kunt zien.
We liepen terug door de straat met de naam Parize waar een flink aantal dure winkels te zien zijn. Zo kwamen we weer aan de Moldaukade waar de boot lag die ons meenam over de Moldau. Aan boord werden we verwend met een heerlijk lunchbuffet, terwijl we genoten van het aanzicht van Praag vanaf het water. Hierna bracht de bus ons naar boven, naar de Burcht. Hier is het presidentieel paleis gevestigd en om binnen dit gebied te komen moesten we langs schildwachten die, naar Engels voorbeeld, strak en onbeweeglijk voor zich uit kijken tot vermaak van de toeristen die zich graag laten fotograferen naast één van de wachten. Zij worden éénmaal per uur afgelost. Binnen de muur bevindt zich de kathedraal en
het bisschoppelijk paleis waar een viertal muzikanten op virtuoze wijze vrolijke muziek maakten. Nadat we vanaf de hoogte waarop we ons bevonden van het uitzicht over Praag hadden genoten, liepen we verder om in het min of meer beroemde Gouden Straatje terecht te komen. Daar werd van afgezien omdat er in tegenstelling tot voorheen €11 per persoon toegang betaald moest worden. De bus bracht ons weer terug naar de camping waar we ’s avonds een diner kregen in het restaurant van de camping. Ook deze avond brachten we weer in gezelligheid door. Woensdag 10 september. Ook dit was een vrije dag maar er werd door alle deelnemers hard gewerkt om alles aan kant te krijgen voor de terugreis die voor de meesten de volgende morgen zou aanvangen. Er stond ons echter een avondvullend programma te wachten met een lopend buffet en het optreden van Mike en Honey. Deze twee verrasten ons met veel muziek en het duurde niet lang of de beentjes gingen van de vloer.
Dit ging in vrolijkheid flink lang door en het was tamelijk vermakelijk om te zien dat dit voor velen min of meer een slijtageslag was want eigenlijk zijn we niet meer zo piep.Maar vrolijkheid alom. Aan het eind van de avond nam Jan Evers het woord en bedankte Albert en de beide dames voor de inzet die ze hebben geleverd bij het leiden en begeleiden van de groep waarbij wel eens moeilijkheden moesten worden opgelost o.a. doordat blijkt dat in Tsjechië afspraken maken niet altijd eenvoudig is. Tevens bedankte hij alle deelnemers voor de fijne sfeer die we beleefd hebben Wim van Kouteren sprak vervolgens de werkgroep toe en bedankte de heren en dames namens alle deelnemers voor het vele werk dat zij bij het organiseren en begeleiden hebben gedaan. Daarbij prees hij vooral hun improvisatievermogen bij het oplossen van moeilijkheden. Als dank bood hij beide echtparen een cadeaubon aan namens alle deelnemers.
Tot besluit droeg Bep Dijkstra een gedicht voor, waarin zij uiting gaf aan haar tevredenheid over alles wat we gezamenlijk hadden gedaan en beleefd. Donderdag 11 september ging een ieder zijns weegs echter, of de duvel er mee speelde, kwamen Nico en Mieke van Baarsen niet weg, omdat er iets mankeerde aan de elektrische verbinding tussen auto en caravan. Goede raad was duur. George Schuurman bleek de nodige technische kennis te hebben ( plus testapparatuur) en kon helpen. Martin Nicodem
