INHOUDSOPGAVE Van de voorzitter..................................................................................................................................................... 2 Agenda .................................................................................................................................................................... 3 Dorpsplannengids.................................................................................................................................................... 3 Leergang Actief Burgerschap en Overheidsparticipatie (ABOP).............................................................................. 4 Kleine kernen tijd ver vooruit; Artikel uit De Gelderlander..................................................................................... 5 2012-‐4 Nieuws van de LVKK .................................................................................................................................... 6 Overheidsparticipatie, thema werkplaats nr. 14 KNHM ......................................................................................... 6 Tijdelijke herbestemming krimp.............................................................................................................................. 7 Krimp het nieuwe groeien....................................................................................................................................... 7 www.gelderlandanders.nl ....................................................................................................................................... 7 Kaiser woedend op statenleden tijdens gelders debat ........................................................................................... 8 Presentatie Stichting Landschapsbeheer Gelderland.............................................................................................. 8 Presentatie Dorpsbouwkundige Lucas Reijmer....................................................................................................... 9 Bekijk nu de films van Maurik, Babberich en Laren op YouTube! ........................................................................... 9 Vrienden Van de VKK............................................................................................................................................. 10 Vriend in the picture: Café Restaurant Jan ter Voert in Megchelen ..................................................................... 10 Hekken van de Veluwe; groene inspiratie voor afrastering en inpassing ............................................................. 11 Wenum wil toe naar dorp met dorpskern............................................................................................................. 12 Standpunt BEO t.a.v. voorgenomen fusie en opheffen locatie OBS Exel .............................................................. 13 Spijk bepaalt zelf waar het geld naartoe gaat ....................................................................................................... 14 Start pilotproject ‘Burgerschap in krimpregio’s’ ................................................................................................... 14 Aftrap discussie toekomst West Maas en waal..................................................................................................... 15 Stichting Woningbeheer Betuwe ondersteunt dorpsontwikkeling met leefbaarheidsbudget ............................. 16 Brede School Wadenoijen, stageopdracht Rutger Toorman................................................................................. 17 Filmpje leefbaarheid Hurwenen............................................................................................................................ 19 Bestuur, adviseurs en medewerkers ..................................................................................................................... 19 Even Voorstellen: Ralph Tangelder ....................................................................................................................... 19 Training VKK procesbegeleiders dorpsplannen..................................................................................................... 20 VKK Procesbegeleiders op bezoek in Ochten ........................................................................................................ 21 Colofon .................................................................................................................................................................. 22
VAN DE VOORZITTER
We hebben weer een bevlogen tijd achter de rug, maar ook houdt de VKK zich met van alles bezig, u leest hieronder over:
• • • • •
Terugblik jubileum Overheidsparticipatie Burgerschap in Krimpregio's Gelders Debat VKK-jaarvergadering
Terugblik jubileum Vrijdagmiddag 9 maart is al weer even geleden. Het bestuur en de medewerkers van de VKK Gelderland kijken terug op een zeer geslaagde bijeenkomst. Met name de vele streekhapjes die dorpen hadden meegebracht, vielen goed in de smaak. Ook de posters van dorpen die dorpsplannen hebben gemaakt, zagen er goed uit. Bij de viering van het 25-jarig bestaan van de Vereniging Kleine Kernen Gelderland waren zowel Clemens Cornielje, Commissaris der Koningin, als Jan Jacob van Dijk, gedeputeerde Landelijk gebied, Stad & Regio, Zorg en Welzijn, aanwezig. Ruim 200 mensen bezochten de bijeenkomst. Mede door het artikel op de voorpagina van De Gelderlander, was ook voormalig gedeputeerde Harry Keereweer aanwezig. Door Omroep Gelderland kwam ik die ochtend ook in contact met ons erelid Doeke Bekius, voormalig voorzitter van de VKK. Bij hem thuis in de buurtschap Haart is de opname gemaakt. Overheidsparticipatie Centraal stond deze middag het thema Overheidsparticipatie. Naast de inleiding van Hans van Overbeeke, oud-burgemeester van Hellendoorn, werden drie filmpjes vertoond met ervaringen in Maurik, Babberich en Laren. Tevens werd het eerste nummer van de Werkplaats, met deze keer het thema Overheidsparticipatie, gepresenteerd door Clemens Cornielje. Wij zaten deze keer ook in de redactie van dit blad van de Koninklijke Nederlandse Heidemaatschappij (KNHM). Elders in deze koerier vindt u de link naar het blad. De grote belangstelling en de reacties die wij kregen over het idee om een leergang Actief Burgerschap en Overheidsparticipatie op te zetten, heeft er toe geleid dat wij komend najaar starten met de leergang. Via onze website kunt u reeds melden dat u op de hoogte gehouden wilt worden. De leergang is bestemd voor burgers die actief zijn in dorpen, gemeenteambtenaren van diverse afdelingen die contact hebben met burgers, collegeleden en raadsleden. Dit voorjaar starten we met een workshop over dit thema voor de integrale medewerkers van het Waterschap Rijn & IJssel. Burgerschap in Krimpregio's De demografische ontwikkeling in kleine kernen en het buitengebied wordt een steeds belangrijker thema. Via de Landelijke Vereniging Kleine Kernen voert de VKK Gelderland in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) drie pilots
uit in de Achterhoek. In het artikel van stagiair Ralph Tangelder (even voorstellen) leest u hier meer over in deze Kleine Kernen Koerier. Gelders Debat Leve de Achterhoek was de titel van het Gelders Debat dat in de Oude Calixtus kerk in Groenlo werd gehouden. Opnieuw hebben we de urgentie aangegeven voor de rol die de provincie heeft bij het faciliteren van dorpsontwikkeling: initiatieven voor dorpshuizen, ontmoetingsplekken, dorpscontactpersonen om de sociale cohesie te versterken in de kernen, waar diverse voorzieningen dreigen te verdwijnen of al verdwenen zijn. Op 23 mei houden we samen met de Federatie Dorpshuizen Gelderland een werkbezoek/discussiebijeenkomst met Statenleden in Teuge. Centraal staat dan de toekomst van de succesvolle regeling Gemeenschapsvoorzieningen en sociale cohesie. Deze regeling is vorig jaar plotseling stopgezet, omdat het subsidieplafond bereikt was. VKK-jaarvergadering Tijdens de jaarvergadering op 27 maart is gesproken over de liquiditeitspositie van de VKK. Door de exploitatiesubsidie die de VKK tot en met 2010 ontving, kon geen vermogen worden opgebouwd. Om de liquiditeit te versterken is afgesproken dat aan alle leden een ledencertificaat wordt aangeboden voor een kortlopende of langlopende lening. Elk lid kan zelf besluiten of zij een ledencertificaat wil kopen. Tijdens de najaarsledenvergadering op 13 november wordt het rentepercentage voor de langlopende leningen vastgesteld. Willy Waalderbos Voorzitter
AGENDA
Bijeenkomst kleine kernen en buurtschappen tot 1000 inwoners 05/06/2012 - 19:30 Training procesbegeleider dorpsplan
08/06/2012 - 13:30
Kennisdag bestuursleden dbo's en dorpshuizen
06/10/2012 - 10:00
Terugkomdag Procesbegeleiders Dorpsplan maken
03/11/2012 - 09:30
Ledenvergadering VKK Gelderland
13/11/2012 - 19:30
DORPSPLANNENGIDS
Hier vindt u de dorpsplannengids van de Vereniging Kleine Kernen Gelderland (VKK). In deze gids hebben we de ideeën en de stand van zaken na enige tijd voor u op een rijtje gezet. We hopen dat al deze voorbeelden u zullen inspireren om ook in uw dorp of in uw gemeente een impuls te geven aan dorpsontwikkeling. Sinds 2004 helpt de VKK met behulp van vrijwillige procesbegeleiders, dorpskernen in Gelderland met het opstellen van dorpsplannen. Op het moment van schrijven hebben 54 dorpskernen uit 21 gemeenten een dorpsplan geschreven. Deze dorpsplannen staan vol met ideeën van inwoners om de leefbaarheid en het woongenot
in het dorp te behouden en te vergroten. Dit kunnen grote plannen zijn die veel tijd, geld en energie vragen voor de uitvoering, maar het zijn ook vaak de kleine dingen die snel samen kunnen worden opgepakt die de leefbaarheid een boost geven. Stage opdracht Stagiair Rutger Toorman, student Regional Development and Innovation aan hogeschool Van Hall Larenstein, heeft in 2012 alle actiepunten uit de dorpsplannen die met ondersteuning van de VKK zijn gemaakt, op een rij gezet. Vervolgens hebben we de dorpen gevraagd om aan te geven hoe de huidige stand van zaken is en of er tips gegeven kunnen worden over tegenslagen, waarmee rekening moet worden gehouden. Leeswijzer en thema's In de inhoudsopgave kunt u per thema zien welke onderwerpen er in dorpsplannen aan bod komen. Bij ieder onderwerp vindt u een tabel die overzicht geeft van de stand van zaken in de dorpen die naar aanleiding van hun dorpsplan met dit onderwerp aan de slag zijn gegaan. De thema’s die we in deze gids hanteren, zien we vaak terug in de dorpsplannen: • • • • • • • • • •
Bouwen en Wonen Jeugd en jongeren Natuur cultuur toerisme en recreatie Ondernemen en economie Ouderen Verenigingen en Sociale samenhang Verkeer en bereikbaarheid Voorzieningen Zorg en welzijn Overige onderwerpen
Per onderwerp wordt kort de stand van zaken per dorp genoemd met de specifieke toelichting die voor dat dorp van belang is. Per onderwerp melden we welke tips we kunnen geven of welke aandachtspunten meegenomen moeten worden bij de uitvoering. LEERGANG ACTIEF BURGERSCHAP EN OVERHEIDSPARTICIPATIE (ABOP)
De Vereniging van Kleine Kernen Gelderland start in de tweede helft van 2012 met een leergang overActief Burgerschap en OverheidsParticipatie. Voor burgers, dorpsorganisaties, ambtenaren, raadsleden en wethouders. Waarom een leergang ABOP Veel burgers willen zich actief voor een plan, de buurt of het dorp inzetten: actief burgerschap. Zij merken echter, dat samenwerking veel van hen vraagt en dat het niet altijd eenvoudig is om iets voor elkaar krijgen in de gemeente. Daarnaast zoeken veel gemeenten, vanuit overtuiging, en om de kloof tussen burger en politiek te verminderen, naar manieren om meer verantwoordelijkheden over te laten aan burgers: overheidsparticipatie. Maar merken, dat dat veel vragen oproept. De leergang ABOP geeft heel praktische tips, maar gaat ook in op de onderliggende meer fundamentele vragen.
Kompas en kaarten De leergang is opgezet vanuit de gedachte, dat ABOP een ontwikkeltraject is, een pad dat burgers en gemeente samen aflopen. Maar, indachtig de beroemde woorden “Reiziger, er is geen pad, een pad ontstaat door op weg te gaan”, geldt altijd weer: elke doelgroep en elke gemeente volgt zijn eigen traject. De leergang biedt daarvoor een “kompas” en “kaarten” aan. Het “kompas” van de leergang geeft inzicht in de richtingen, waar je je gezamenlijk op kan oriënteren. Die richtingen bestaan uit: • • • •
de stip aan de horizon (waar willen we met elkaar naar toe) inspirerende vergezichten (welke voorbeelden uit het land spreken ons erg aan) de ontmoetingsplaats (hoe gaan we structureel samen met elkaar in gesprek) de besluitvorming (wie bepaalt wat, rollen en verantwoordelijkheden)
De “kaarten” van de leergang geven inzicht in de route. In verschillende sessies worden de volgende kaarten behandeld: • • • •
de start (de periode van de dialoog) het begintraject (de periode van de eerste initiatieven en de gemeentelijke voorlopers) het tweede deel van het traject (de periode van de bredere opvolging) het derde deel van het traject (de periode van de organisatiebrede acceptatie)
Werkwijze De “kaarten” van de leergang worden behandeld in open bijeenkomsten, waar verschillende burgergroepen en gemeenten op kunnen inschrijven. In die open bijeenkomsten vertellen verschillende sprekers, onder andere uit voorloper gemeenten, hoe het ontwikkeltraject van ABOP in diverse gemeenten verlopen is en wat andere gemeenten daarvan kunnen leren. De “kompasrichtingen” worden behandeld in een aantal sessies binnen een bepaalde gemeente. Afhankelijk van de behoefte kunnen dat sessies zijn voor burgers, voor ambtenaren, voor raadsleden of voor een gemengde groep. Het kunnen ook klankbordsessies zijn voor specifieke ambtenaren (projectleider ABOP, dorpscontact functionaris e.d.). In de sessies worden gemeentespecifieke vragen doorgesproken en worden vervolgstappen verkend. Kosten Kosten voor de leergang zullen bescheiden zijn en worden in overleg vastgesteld. Interesse in de leergang ABOP? Vul dit formulier in als u graag meer informatie wilt ontvangen over de leergang Actief Burgerschap en Overheidsparticipatie van de Vereniging van Kleine Kernen Gelderland. KLEINE KERNEN TIJD VER VOORUIT; ARTIKEL UIT DE GELDERLANDER
In De Gelderlander verscheen 9 maart een artikel over de VKK Gelderland en haar jubileum op de voorpagina én op pagina 2 en 3. Klik op het plaatje om dit artikel te lezen. In het artikel vertellen onder andere Willy Waalderbos, voorzitter van
de VKK, en Peter van Heek, coördinator van de VKK, hoe de VKK ooit begon, waarom zij begon en wat zij in de afgelopen 25 jaar heeft bereikt. Het belangrijkste is dat nu juist de kleine kernen, die langere tijd nauwelijks aandacht kregen van bestuurders, nu als voorbeeld dienen voor grotere dorpen en steden. Het wordt nu overheidsparticipatie genoemd en dat was dan ook het thema van de jubileumbijeenkomst. 2012-‐4 NIEUWS VAN DE LVKK
Bij de LVKK zijn we momenteel druk met de uitvoering van twee projecten. Burgerschap in Krimpregio's Burgerschap in Krimpregio’s telt 14 pilots, waarvan er drie in de Achterhoek gaan plaatsvinden. De gesprekken met dorpsorganisaties in verschillende dorpen zijn in volle gang. In juni worden procesbegeleiders getraind, waarna in de clusters van dorpen wordt onderzocht wat de directe gevolgen van de bevolkingskrimp zijn voor de leefbaarheid in hun dorp en wat men er gezamenlijk aan kan doen. Meer dan Stenen Bij het project Meer dan Stenen gaat het om het ondersteunen van de vrijwilligers in de vele dorpshuizen. Met steun van het Oranje Fonds houden we de Vraagbaak op de site www.dorpshuizen.nl actueel en werken we aan nieuwe brochures over de plaats van het dorpshuis in de dorpssamenleving en hoe die versterkt kan worden door in te spelen op maatschappelijke ontwikkelingen. Website Over enkele weken hebben we een herstart met onze website www.lvkk.nl. Het is de bedoeling dat u daar rond o.a. deze projecten steeds het laatste nieuws en ontwikkelingen kunt volgen. Koos Mirck
OVERHEIDSPARTICIPATIE, THEMA WERKPLAATS NR. 14 KNHM
Werkplaats nummer 14 van de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij staat in het teken van Overheidsparticipatie. De term ‘overheidsparticipatie’ duikt steeds meer op. In deze Werkplaats laten we zien wat de verschuiving van rollen betekent voor burgers én overheden. Lees ook hoe minister Spies van Binnenlandse Zaken aankijkt tegen deze vernieuwde samenwerking. Hoe kan een gemeente initiatiefnemers stimuleren en initiatieven ondersteunen? Welke organisatievormen van zelfredzaamheid zijn er? Met welke tips kunnen dorpsbelangenorganisaties hun gemeente enthousiast krijgen? Ga naar www.knhm.nl > publicaties > magazine De Werkplaats of klik op het plaatje hiernaast.
TIJDELIJKE HERBESTEMMING KRIMP
Wat te doen met de lege ruimte die ontstaat als gevolg van krimp? InnovatieNetwerk heeft in samenwerking met de gemeente Heerlen studenten, Young Professionals en bewoners gevraagd naar hun innovatieve ideeën voor een tijdelijke herbestemming in de krimpwijk Passart. Het resultaat hebben zij gebundeld in een inspiratieboek, ‘Prachtplek in Passart’. Het boekje is te downloaden op de website van het Innovatie Netwerk >
KRIMP HET NIEUWE GROEIEN
Vorig jaar oktober schreef de Werkgroep Leefbaarheid en Voorzieningen van het Nationaal Netwerk Bevolkingsdaling een positionpaper, Krimp het nieuwe groeien. Met de notitie wil de Werkgroep iedereen die betrokken is bij leefbaarheidsvraagstukken informeren en inspireren. Aanleiding is de bevolkingsdaling die in veel plattelandsgebieden een katalysator is van ontwikkelingen op het gebied van leefbaarheid en voorzieningen. De publicatie is te vinden bij het Themadossier Sociale Leefbaarheid op deze website >
WWW.GELDERLANDANDERS.NL
'Gelderland anders' is een proces van cocreëren. Op de bijeenkomst in Arnhem is hier een start mee gemaakt. De volgende stap is het verder interpreteren en aanvullen van de resultaten. We nodigen alle deelnemers aan het proces en belangstellenden uit om de aantekeningen aan te vullen en te reageren op elkaars inbreng. De aantekeningen van deze gesprekken zijn hier beschikbaar. Het zijn geen afgeronde teksten, maar eerder opsommingen van wat er per thema is besproken. Voor het voortzetten van de dialoog over de Gelderse agenda willen wij samen met u zicht krijgen op: • • •
clusters van ideeën of thema’s die zich aftekenen mensen die daarbij betrokken zijn, of dat graag willen zijn kant en klare bouwstenen: bestaande plannen, rapporten en visies
Reageren?
• •
•
Reactie plaatsen Onderaan ieder thema is er de mogelijkheid om een reactie te plaatsen. Persoonlijke ontmoeting Samen een dialoog voeren is vaak het handigst in een persoonlijke ontmoeting. Daarom vragen wij u om – letterlijk – uw agenda met ons te delen. Hebt u bijeenkomsten of 'tafels' waar de komende maanden al over relevante vragen gesproken wordt en waar we met u de dialoog kunnen aangaan? Meld het ons, we sluiten graag aan. Een extra bijeenkomst Als blijkt dat het nodig is, organiseren we een bijeenkomst rondom een specifiek thema.
Kortom, denk en doe mee, cocreëren doen we samen! www.gelderlandanders.nl
KAISER WOEDEND OP STATENLEDEN TIJDENS GELDERS DEBAT
Woensdag 18 april 2012 Burgemeester Herman Kaiser van de gemeente Doetinchem is tijdens het Gelders Debat in woede uitgebarsten tegen statenleden van de provincie Gelderland. GROENLO - Burgemeester Herman Kaiser van de gemeente Doetinchem is dinsdagavond in woede uitgebarsten tegen statenleden van de provincie Gelderland. De statenleden - aanwezig in de Calixtuskerk in Groenlo bij het Gelders Debat, een gesprek met Achterhoekers over krimp - zeiden niets te voelen voor een urgentiefonds om de krimp te lijf te gaan. Jan Hutten, statenlid van het CDA, noemde een urgentiefonds tegen de krimp zelfs een 'naïeve' gedachte. De 'Achterhoek' liep helemaal rood aan bij de woorden van PvdA-statenlid Jeannine Liebrand: "Een urgentiefonds? Krimp zie je toch dertig jaar van tevoren aankomen? En volgens mij staat de Achterhoek nog lang niet in brand." Dat waren voldoende handvatten voor Herman Kaiser, burgemeester van Doetinchem en voorzitter van Regio Achterhoek, om woedend het woord te nemen. "Als u denkt dat de krimp pas over dertig jaar toeslaat, snapt u er niets van", zei Kaiser in het bijzonder tegen het PvdAstatenlid. "We zaten dinsdagmorgen nog met mensen van Binnenlandse Zaken om tafel. Het ministerie begrijpt ons beter dan de provincie." De krimp staat volgende week woensdag op de agenda van de statenvergadering. PRESENTATIE STICHTING LANDSCHAPSBEHEER GELDERLAND
Tijdens de jaarvergadering van VKK Gelderland op 27 maart 2012 gaf Sander Nijhuis, van Stichting Landschapsbeheer Gelderland, een presentatie over het werk
van de stichting. In zijn presentatie vindt u uitgebreide informatie en inspirerende resultaten van de projecten: - Levend Landschap - Klompenpaden - Dorpen in het groen Voor meer informatie is Sander Nijhuis bereikbaar op: 06-26526238 Informatie over SLG is te vinden op: www.landschapsbeheergelderland.nl De presentatie is hieronder te downloaden of KLIK HIER PRESENTATIE DORPSBOUWKUNDIGE LUCAS REIJMER
Tijdens de jaarvergadering van VKK Gelderland op 27 maart 2012 gaf Dorpsbouwkundige Lucas Reijmer een presentatie. Hierin geeft hij 2 voorbeelden van zijn werk. Dorpsbelangenorganisaties (dbo’s) hebben regelmatig te maken met ruimtelijke vraagstukken, waarvoor ze deskundig advies willen inwinnen. Men wil bijvoorbeeld een dorpshuis uitbreiden, een dorpsplein aanleggen of werk maken van woningbouw. Hoe pak je dit aan? Waar moet je rekening mee houden? Men zoekt een adviseur, die opkomt voor het dorp, maar die ook goede contacten heeft met de gemeente. En natuurlijk is het ook belangrijk dat het niet te veel gaat kosten. Om aan deze wensen tegemoet te komen heeft de Vereniging Kleine Kernen Gelderland samen met de Federatie Dorpshuizen Gelderland en het Gelders Genootschap (GG) de dorpsbouwkundige bedacht. De Provincie subsidieert dit, omdat ze het belangrijk vindt, dat bewoners zich inzetten voor de omgevingskwaliteit van kleine kernen. Daardoor blijven de kosten voor de dorpsbelangenorganisatie beperkt. Interesse? Neem contact op met Peter van Heek:
[email protected] of 0314-631168 (di-wo-do) Hieronder is de presentatie mét notities te downloaden. Of KLIK HIER
BEKIJK NU DE FILMS VAN MAURIK, BABBERICH EN LAREN OP YOUTUBE!
De film die gedraaid werd op het jubileum staat online! Klik HIER voor de film over Maurik, HIER voor Babberich en HIER voor Laren. Op 11 februari 2012 organiseerde Dorpsbelangenvereniging Maurik samen met de Maurikse Verenigingen een informatiemarkt. Inwoners konden op deze markt zien wat het dorp aan activiteiten te bieden heeft.
Verenigingen kwamen op deze dag onderling ook in contact en er werden goede afspraken gemaakt over samenwerking. In Babberich wordt gebouwd aan een supermarkt, is er een levendig verenigingsleven en bouwden mensen zelf hun woningen via een Collectief Particulier Opdrachtgeversschap (CPO). Laren is een actief dorp, waar het verenigingsleven bloeit en waar alle lagen van de bevolking betrokken zijn in het dorp. Inwoners ontwikkelden zelf hun woonwijk.
VRIENDEN VAN DE VKK
De stichting Vrienden van de VKK Gelderland is een enthousiaste club van mensen en bedrijven, die de doelstellingen van de VKK onderschrijven en daarmee hun steun verlenen. Het overeind houden en verbeteren van de leefbaarheid is van essentieel belang voor hun (toekomstige) bedrijfsvoering. Vrienden werden altijd prominent vermeld in de papieren Kleine Kernen Koerier. Nu de Kleine Kernen Koerier digitaal wordt verspreid is er een andere oplossing gekozen. De Vrienden Van worden vermeld in de zijbalk, links van de artikelen. Wilt u ook vriend van de VKK worden? Neem dan contact op met Reiny Dijkstra, secretaris van de stichting Vrienden van de VKK. Het bestuur van de Vrienden bestaat uit Reiny Dijkstra, Johan Vennevertloo en Paul Peters. Wilt u meer weten over onze vrienden? Klik in het menu van www.vkkgelderland.nl door naar ‘Vrienden van de VKK’. Hier vindt u onze Vriendenalbums met daarin meer informatie over de bedrijven. Wilt u uw bedrijfsprofiel ook op de site zetten? Mail deze naar
[email protected] Sjouke Bakker
VRIEND IN THE PICTURE: CAFÉ RESTAURANT JAN TER VOERT IN MEGCHELEN
Jan ter Voert, vriend van de VKK en een begrip in Megchelen en omgeving, noemt zichzelf een multifunctioneel horecabedrijf dat nostalgie en hedendaagse wensen uitstekend weet te combineren. Jan ter Voert komt net zo makkelijk op locatie dan een feest in hun eigen bedrijf aan het Oranjeplein in Megchelen. Ruim 50 jaar ervaring met de filosofie: ‘U wilt wat, wij hebben wat’. Actief, passief, cultureel voor u, of voor uw bedrijf, uw vereniging, uw familie. Er zijn legio mogelijkheden. Er zijn natuurlijk standaard arrangementen, zoals geheel verzorgde fietstochten. Maar ook activiteiten als klootschieten, kruisboogschieten en oud Hollandse spelen en nog veel meer! Volg de link naar www.jantervoert.nl
Het onlangs gepresenteerde dorpsplan is gemaakt bij Jan ter Voert. De dorpswerkgroep kwam hier regelmatig bij elkaar en ook de goed bezochte start- en presentatiebijeenkomst werden hier gehouden. Het bedrijf is al jarenlang Vriend van de VKK. Op de vraag waarom kwam de reactie van Roel ter Voert: “Iedereen moet elkaar helpen om als kleine kern groot te zijn. Pas op dat je niet in een hoek gedrukt wordt. Megchelen wordt voor senioren met name in de winter een moeilijke plaats om te zijn. Openbaar vervoer en het op tijd zijn van hulpdiensten blijft een actiepunt’. Naast het Comité Leefbaarheid Megchelen steunen wij de Vereniging Kleine Kernen Gelderland graag”. Peter van Heek
HEKKEN VAN DE VELUWE; GROENE INSPIRATIE VOOR AFRASTERING EN INPASSING
Hekwerken zijn vaak beeldbepalend in het landschap. Ze beperken daarnaast de doorgang voor veel dieren. Veel van de bestaande hekken kunnen wellicht aangepast worden in hoogte, kleur of materiaal, of zelfs worden weggehaald. Met tips, informatie en een bouwtekening van een houten hek hoopt Stichting Landschapsbeheer Gelderland in opdracht van de klankbordgroep Veluwse gemeenten bewoners van de Veluwe te inspireren tot het landschappelijk inpassen, vervangen of zelfs weghalen van afrasteringen en hekwerken. Wanneer bewoners of recreanten door de natuur en het landschap op en rondom de Veluwe wandelen, vallen de verschillende soorten hekken en afrasteringen goed op. Deze bepalen voor een groot deel het landschappelijk beeld en vormen vaak een onoverkoombare barrière voor dieren. Via de actie ‘Hekken van de Veluwe’ hopen we te kunnen aantonen dat er ook andere mogelijkheden zijn om ongewilde gasten buiten het erf of terrein te houden. Een brede doornige haag houdt bijvoorbeeld wilde zwijnen buiten. Daarnaast geven we tips om bestaande afrasteringen beter in te passen in het landschapsbeeld door aanplant van struiken langs een hek of afrastering. Verder kan het voor kleine zoogdieren al veel schelen wanneer een hek 15 cm boven de grond hangt; dieren als schapen, paarden en koeien kunnen er niet door, maar kleine zoogdieren wel. Ambassadeurs van Hekken van de Veluwe Bij vier ambassadeurs organiseren we speciale kijkdagen. Op elke locatie zijn voorbeelden te vinden van inpassing van afrasteringen of vervanging van traditioneel materiaal door groen bosplantsoen. Ook is een landhek van Veluws hout te zien. Dit Veluws landhek willen we promoten bij andere bewoners. Geïnteresseerden kunnen een hek op maat laten maken. Data open dagen ambassadeurs: 7 juni 2012 van 13:30 - 16:00 u Camping De Wildhoeve in Emst-Gortel, (o.a. 2 klaphekken) 9 juni 2012 van 13:30 - 16:00 u Particulier erf in Wekerom (o.a. 1 dubbelhek)
16 juni 2012 van 13:30 - 16:00 u Melkveebedrijf in Brummen (o.a. 1 dubbelhek) 23 juni 2012 van 13:30 - 16:00 u Paardenhouderij/stal in Nijkerk (o.a. 4 enkele hekken) Veluws Landhek en gratis plaatsing! Speciaal voor geïnteresseerden hebben we een ontwerp voor een Veluws Landhek gemaakt. Een houten hek geeft een landschappelijke uitstraling aan een weiland of terrein. Het Veluws Landhek is gebaseerd op de oorsponkelijke vormen die op de Veluwe voorkwamen. Per gebied waren en natuurlijk weer uiterlijke verschillen, maar het Veluws Landhek past in ieder landschapstype. U kunt zelf aan de slag met een landhek of het laten maken bij een houtbewerkingsbedrijf. Om het Veluws Landhek te promoten worden de plaatsingskosten voor de eerste 10 aanmeldingen voor een hek (enkel/dubbel/klaphek) door ons betaald! Aanmelden voor de open dagen, tips, bouwtekening van Veluws Landhek, opgave voor gratis plaatsing; allemaal via www.landschapsbeheergelderland.nl/hekken Neem voor meer informatie contact op met het VKK Kantoor. (0314-631168 /
[email protected])
WENUM WIL TOE NAAR DORP MET DORPSKERN
Zaterdag 10 maart 2012 WENUM WIESEL - Wenum Wiesel streeft naar een heus dorpshart. Daar zouden meerdere ontwikkelingen kunnen worden samengevoegd. Onderdeel zou een nieuwe Beatrix-school kunnen zijn, die vorig jaar nog is uitgebreid met twee ondergrondse lokalen. Dat staat in de dorpsvisie die een werkgroep van de dorpsraad op basis van gesprekken met bewoners heeft opgesteld. De visie wordt maandag kort toegelicht tijdens een tweede bijeenkomst van de gemeente over het nieuwe bestemmingsplan dat voor Wenum en Wiesel in de maak is. Volgens de werkgroep zouden de bedrijfsterreinen van Nemef en Gerfa aan de Papegaaiweg voor het nieuwe dorpshart kunnen worden gebruikt. Die moeten na het vertrek van de bedrijvigheid niet opnieuw door grote bedrijven in gebruik moeten worden genomen, stelt de werkgroep. Grootste wens voor het dorpshart is een dorpshuis, eventueel gecombineerd met een nieuwe school, zoals dat ook in Beekbergen is gedaan. Veel inwoners hebben laten weten de huidige plek van de Beatrix-school te klein te vinden en de weg te gevaarlijk. Het dorpshuis zou de plek innemen van de in 2000 gesloten Pniëlkerk aan de Zwolseweg. Die vormde sinds 1958 het kloppende hart van beide dorpen en werd ook wel Herberg De Papegaai genoemd. Een terugkeer van een dergelijke voorziening betekent volgens de werkgroep een grote impuls voor de sociale samenhang in Wenum Wiesel. Ook kunnen er veel meer activiteiten worden georganiseerd dan nu het geval is. Door de bouw van woningen voor senioren en starters te clusteren met de nieuwe voorzieningen zou er dan een aantrekkelijk en veilig dorpshart kunnen ontstaan. Wel wil de werkgroep de overige ruimte in de dorpen zoveel mogelijk onbebouwd laten. Waar mogelijk moet het toch al fraaie landschap worden versterkt met houtwallen, greppels en brede beekzones.
Nieuwe ontwikkelingen wil de werkgroep eerst laten toetsen aan het Apeldoornse kookboek voor het landschap, waarin suggesties staan voor een goede inpassing in de omgeving.
STANDPUNT BEO T.A.V. VOORGENOMEN FUSIE EN OPHEFFEN LOCATIE OBS EXEL
Het bestuur van Belangenvereniging Exel en Omstreken (BEO) heeft recentelijk kennis genomen van het voorgenomen besluit van het schoolbestuur om de OBSExel te fuseren met De Branink en de locatie OBS-Exel per 1 augustus 2013 op te heffen. (zie persbericht) Het BEO bestuur realiseert zich de demografische ontwikkelingen in het gebied, maar is van mening dat dit voorgenomen besluit erg prematuur is, en zeer onverwacht naar voren is gebracht. Immers de vooruitzichten voor de komende jaren zijn een gemiddelde leerling-bezetting van ruim 30. Zoeken naar nieuwe mogelijkheden BEO vraagt met klem de MR, het schoolbestuur, de directie en de gemeente om te tafel te gaan om nieuwe/andere mogelijkheden te onderzoeken, die leiden tot handhaving voor langere tijd van een zelfstandige school op de huidige locatie in Exel. BEO stelt vast dat alle mogelijkheden en schoolvormen onvoldoende zijn onderzocht en dat de gevolgen voor een kleine gemeenschap als Exel niet zijn meegewogen in het voorgenomen besluit. BEO is geen inhoudsdeskundige op onderwijsgebied, maar heeft goed geluisterd naar deskundigen om vast te stellen dat deze mogelijkheden er wel degelijk zijn, en dat daarmee het leerlingaantal kan groeien (b.v. passend onderwijs). BEO vraagt dan ook aan genoemde partijen het voorgenomen besluit tot fusie en latere opheffing te vernietigen dan wel voorlopig te parkeren. Handelswijze BEO spreekt haar zorg uit over de opgevangen signalen uit MR en van ouders betreffende de wijze waarop e.e.a. door de directie en het schoolbestuur wordt geregisseerd, en vraagt zich af of deze wel openstaan voor andere ideeën en oplossingen. Alles heeft de schijn van een vooropgezet plan, waarbij betrokkenen worden overvallen met tegenstrijdige berichten en handelwijzen. Daarnaast hebben we vastgesteld dat de MR ten aanzien van het voorgenomen besluit tot fusie, ten onrechte, buiten spel is gehouden. Dit laatste is in strijd met de wet. BEO wil participeren in het op te starten onderzoek en claimt dat de resultaten serieus worden beoordeeld in niet gemanipuleerde besluitvorming. Aanvullende overwegingen en acties: •
Vanuit het toekomstperspectief voor Exel en omstreken, zoals beschreven in het Dorpsplan 2007 en de aanvullende structuurvisie 2020 heeft Exel een hoog belang bij het hebben van een school. Om jonge gezinnen te kunnen vasthouden, en terugkeerders te trekken is deze voorziening onontbeerlijk. In de structuurvisie 2020 dient zich voor Exel een nieuwe doelgroep aan; Wonen en (thuis) werken in een rustige omgeving. Ook die groep zal mogelijkerwijs gebaat zijn bij de school.
•
•
•
• • •
• •
De school speelt een belangrijke rol in het sociale leven van Exel e.o. en is een bindende factor voor jeugd en ouders, waarbij de overige bevolkingsgroepen laagdrempelig aantakken. Beëindiging van de school kan vertrekkende gezinnen tot gevolg hebben. Hiervan is vastgesteld dat zelfs kleine migraties voor de Exelse samenleving van grote impact zijn. Uit cijferwerk is gebleken dat de onderwijskwaliteit van de huidige school goed is en de laatste jaren stabiel is gebleven. Het argument van teruglopende kwaliteit van onderwijs bij (te) kleine scholen is op Exel niet van toepassing. BEO gaat er van uit dat er een werkgroep komt die als doel heeft; handhaving van een schoollocatie in Exel, in welke vorm dan ook. BEO communiceert dit standpunt naar haar leden en de overige bewoners van het gebied. Het BEO-bestuur behandelt dit standpunt woensdag 25 april in het reguliere gesprek met de kernwethouder Kottelenberg en zal het meegeven ter overhandiging aan zijn collega van Onderwijs. Het BEO-bestuur laat zich vertegenwoordigen op de komende openbare bijeenkomsten over deze materie. Het BEO-Bestuur gaat te rade bij de VKK (Vereniging van Kleine Kernen) om uit te zoeken wat zij voor ons kunnen betekenen.
Namens het BEO-Bestuur Peter Noordanus Voorzitter BEO
SPIJK BEPAALT ZELF WAAR HET GELD NAARTOE GAAT Maandag 05 maart Spijk kan voortaan zelf bepalen waar het geld aan wordt besteed. SPIJK - De inwoners van Spijk bepalen zelf waar het gemeenschapsgeld aan wordt besteed. Het initiatief komt van de gemeente, de Vereniging Kleine Kernen (VKK) in Gelderland en de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij. Investeren in gladheidsbestrijding of in het onderhoud van wegen? Nu bepaalt de gemeente Rijnwaarden nog waar het budget van jaarlijks 180.000 euro (exclusief de bijstandsuitkeringen) naar toegaat. Straks hebben de inwoners het voor het zeggen. "De pilot wordt gemonitord zodat het mogelijk elders in Gelderland en misschien wel landelijk kan worden uitgerold" , zegt burgemeester Mark Slinkman van Rijnwaarden.
START PILOTPROJECT ‘BURGERSCHAP IN KRIMPREGIO’S’
Krimpregio's De gevolgen van krimp, vergrijzing en ontgroening spelen een steeds grotere rol in het op peil houden van de leefbaarheid in de Gelderse dorpen en
buurtschappen, iets wat voor één dorp of buurtschap alleen een steeds grotere uitdaging wordt. Om dorpsbelangenorganisaties te helpen met deze problematiek om te gaan, start de VKK Gelderland onder de koepel van de Landelijke Vereniging Kleine Kernen samen met de collega-organisaties uit Friesland, Drenthe en Limburg het project ‘Burgerschap in krimpregio’s’. Dit project wordt financieel en kennismatig ondersteund door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Bewustwording Het project is erop gericht om dorpsbewoners zich bewust te laten worden van de mogelijke gevolgen van een krimpende bevolking voor hun eigen dorp, maar ook voor de buurdorpen waarmee van oudsher al een sterke sociaaleconomische relatie bestaat. Naast deze bewustwording, is het ook belangrijk dat de dorpsbewoners inhaken op de mogelijke krimp door zelf samen met de buurdorpen creatieve ideeën aan te dragen om hiermee om te gaan. Het doel is deze ideeën uiteindelijk ook zelf als cluster van dorpsgemeenschappen te gaan uitvoeren om zodoende de leefbaarheid in de regio ook in de toekomst op peil te kunnen houden. Demografische Effect Rapportage De VKK wil de dorpenclusters hierin graag ondersteunen. Samen met adviesbureau SAB uit Arnhem werken de dorpenclusters aan een zogenaamde Demografische Effect Rapportage (DER). Met behulp van deze methode wordt binnen de dorpencluster allereerst onderzocht wat de gevolgen van krimp, ontgroening en vergrijzing kunnen zijn voor bevolkingsontwikkeling, woningmarkt, detailhandel en sportverenigingen. Hieruit komen zeer waarschijnlijk onderwerpen naar voren die de leefbaarheid in de dorpen binnen de cluster onder druk zetten. Aansluitend gaan de dorpsbewoners zelf ideeën bedenken met betrekking tot de vraag hoe zij de toekomst van hun dorp in relatie tot hun buurdorpen voor zich zien. In goed overleg selecteren de bewoners vervolgens de meest aansprekende ideeën en werken deze samen met de buurdorpen uit tot een zogenaamde voorkeursstrategie voor de hele dorpencluster. Deze voorkeursstrategie wordt na overleg met onder meer de gemeente en andere belanghebbenden weer vertaald naar een integrale ‘bovendorpse’ visie, die in de eerste plaats haalbaar en uitvoerbaar is en dient als leidraad voor toekomstige ontwikkelingen in de dorpencluster. Zo werken we aan een dorpsplan voor een aantal dorpen en buurtschappen tegelijkertijd. Tijdens het gehele proces worden de deelnemende dorpen ondersteund door procesbegeleiders van de VKK. Drie Pilotclusters in regio Achterhoek De komende maanden wordt er in drie pilotclusters in de regio Achterhoek een begin gemaakt met het project ‘Burgerschap in krimpregio’s’. Onder meer via de Kleine Kernen Koerier houden wij u op de hoogte over de ontwikkelingen in dit project. Ralph Tangelder
AFTRAP DISCUSSIE TOEKOMST WEST MAAS EN WAAL
BOVEN-LEEUWEN - In West Maas en Waal is
woensdagmiddag het startschot gegeven voor de discussie over de toekomst van de gemeente. Jonge voetballers mochten ballen op de loco-burgemeester schieten. Die moest overigens al snel plaatsmaken voor een echte keeper. Op de plastic ballen hadden de kinderen hun wensen over de toekomst van de gemeente geschreven. West Maas en Waal kampt net als veel gemeenten in het Rivierenland met een krimpende bevolking. Inwoners kunnen tijdens discussieavonden meepraten over de leefbaarheid in de dorpen.
STICHTING WONINGBEHEER BETUWE ONDERSTEUNT DORPSONTWIKKELING MET LEEFBAARHEIDSBUDGET
Projecten van actieve dorpsbewoners kunnen rekenen op bijdrage uit Leefbaarheidsbudget van SWB SWB vindt als woningbouwcorporatie een fijne, prettige en leefbare buurt en omgeving belangrijk. De afgelopen jaren steunde SBW niet alleen de Dorpstafel in Echteld, maar leefbaarheidsinitiatieven in het hele werkgebied. Dus de gemeente Neder-Betuwe én de gemeente Buren.
Een kleine greep uit onze bijdrage: • • • • • • • •
Het Dorpsfeest in Eck en Wiel Een crossbaan en voetbalveldje in Opheusden De Kerstmarkt in Maurik Het opknappen van de speeltuin in Ommeren en Ravenswaaij De dag voor de ouderen in Ochten Een speelvoorziening voor de jeugd in Kesteren De dorpskrant in Maurik Herinrichting van het groen rond Blommeland in Lienden
In het laatste magazine van de corporatie staat beschreven wat er in Echteld (gem. NederBetuwe) is gerealiseerd dankzij het leefbaarheidsbudget. Klik hier om het magazine te openen, pagina 3, 4 en 5 staan in het teken van leefbaarheid. Ook worden de rol en de bijdrage van SWB bij leefbaarheidsprojecten in Maurik in het volgende filmpje uitgelegd door José Wortelboer, senior consulent en contactpersoon voor het leefbaarheidsbudget. Klik hier om de film te bekijken.
BREDE SCHOOL WADENOIJEN, STAGEOPDRACHT RUTGER TOORMAN
In Wadenoijen (gem. Tiel) is belangenorganisatie Vereniging Leefbaar Wadenoijen (VLW) samen met de plaatselijke basisschool, kinderopvang, Sportplaza en de gemeente een proces gestart om een brede school op te zetten. Deze partijen maken gezamenlijk gebruik van gebouw de Kokkenhof en op initiatief van de gemeente zijn ze met elkaar om tafel gaan zitten om de mogelijkheden voor een brede school in Wadenoijen te onderzoeken. Van multifunctioneel gebouw naar brede school De Kokkenhof is een multifunctioneel gebouw uit de jaren ’70 en huisvest een school, kinderopvang, dorpshuis en een sportzaal. VLW is als dorpsbelangenorganisatie ook beheerder van het dorpshuis. Voorafgaand aan het bredeschooloverleg, vond er geen samenwerking plaats tussen de gebruikers van de Kokkenhof, maar de gesprekken hebben nu al geleid tot nauwere samenwerking tussen de basisschool en de kinderopvang. Het gebouw heeft echter de potentie om uit te groeien tot hét centrale activiteitencentrum van Wadenoijen, als de gebruikers bewust de activiteiten op elkaar afstemmen en intensiever gaan samenwerken. De gebruikers van de Kokkenhof erkennen de potentie van het gebouw en zijn in samenspraak met de gemeente gaan kijken hoe dit het best benut kan worden. Omdat naast de gemeente geen van de partijen enige ervaring heeft met het starten van een brede school, heeft de gemeente Tiel geld vrij gemaakt om mevrouw Van den Besselaar van BNT-consult in te huren als extern procesbegeleider. Hiermee kreeg het proces een vliegende start. In negen vergaderingen met mevrouw Van den Besselaar hebben de overlegpartners een visiedocument opgesteld. Hierin wordt duidelijk verwoord wat de verwachtingen en verantwoordelijkheden van de partners zijn en hoe de uiteindelijke doelen bereikt dienen te worden. Dit visiedocument zal aan de gemeente worden gepresenteerd, samen met een verzoek tot financiële ondersteuning voor een renovatie van het gebouw. Weinig tijd Als beheerder van het dorpshuis wilde VLW weten of er onder de inwoners draagvlak is voor een brede school en welke mogelijkheden de bewoners zien voor het dorpshuis in de toekomst. Daarnaast wilde VLW de mogelijkheid onderzoeken om in de toekomst onderdak te bieden aan meer verenigingsactiviteiten in de Kokkenhof en misschien ook muzieklessen aan te bieden in Wadenoijen. Voor voorzitter Peter van Haaften is het belangrijk om met alle
belanghebbenden in overleg te treden en alle mogelijkheden open te houden. “Het beste plan is een plan dat elk moment kan veranderen”, vindt hij. Om te voorkomen dat VLW met eigen ideeën aan de slag zou gaan die op weinig ondersteuning uit het dorp kunnen rekenen, is besloten om huis-aan-huis een enquête te verspreiden om het draagvlak voor de brede school in het algemeen, en nieuwe dorpshuisactiviteiten specifiek, te peilen. Met ongeveer 20% was de respons op de enquête redelijk en de uitkomsten waren zeer bemoedigend. De overgrote meerderheid (83%) van de respondenten was overtuigd van de meerwaarde van een brede school in Wadenoijen en 84% gaf aan dat het dorpshuis erg belangrijk is voor de sociale cohesie in het dorp. Ook leverde de enquête 31 frisse ideeën op voor nieuwe activiteiten en 16 mensen gaven aan bereid te zijn mee te helpen met het organiseren van activiteiten in het dorpshuis. Mevrouw Van den Besselaar over de uitslag: “De trend is duidelijk positief. De bredeschoolpartners kunnen nu verder gaan werken in een groeimodel: met een beperkt aantal succesvolle activiteiten starten en deze geleidelijk aan uitbouwen. Op deze wijze worden succeservaringen opgedaan, worden vrijwilligers niet overbelast en kunnen de professionele organisaties de activiteiten in hun reguliere werk integreren.” De partijen hebben besloten één activiteit uit te zoeken en deze samen met de bedenker uit te voeren. De hoop is dat, als er een succesvolle activiteit wordt ontplooid, dit een positief effect zal hebben op de gemeenschap en dat meer mensen enthousiast en actief zullen worden. Stagiair Omdat de bestuursleden van VLW dagelijks druk zijn met andere activiteiten, was in een eerder stadium contact opgenomen met de VKK met de vraag of een stagiair hen kon helpen met enkele praktische zaken in dit gehele proces. Zo ging ik, als student Regional Development and Innovation aan de hogeschool Van Hall-Larenstein, hier via de VKK aan de slag. In mijn stageperiode hielp ik onder andere VLW een rapport te schrijven n.a.v. de dorpsenquête en sprak ik met potentiële gebruikers van het dorpshuis. Hieronder leest u meer over mijn ervaringen. Stage-ervaring Als stagiair bij de VKK had ik naast mijn andere opdrachten tijd voor een extra project en het idee van het opzetten van een brede school sprak me erg aan. Voor mijn andere opdrachten deed ik onderzoek naar factoren die ervoor zorgen dat acties van een dorpsbelangorganisatie wel of niet succesvol zijn. Nu had ik de kans om van dichtbij mee te maken hoe een groot project in zijn werk gaat en hoe de interactie tussen initiatiefnemers, dorpsbewoners en gemeente is. Het leek me vooral interessant te zien hoe de belangen van dorpsbewoners in dit proces worden overwogen. Tijdens een gesprek met VLW spraken we af dat ik kon helpen met een bewonersonderzoek en dat ik contact zou leggen met enkele verenigingen, die mogelijk gebruik wilden maken van het dorpshuis. Ook woonde ik de vergaderingen bij. VLW had zelf een enquête samengesteld en deze huis-aan-huis aan alle 400 huishoudens verspreid. Ik mocht de resultaten van de enquête verwerken en er een rapport over schrijven. Uit de enquête bleken bewoners bijna unaniem achter het initiatief voor een brede school te
staan en er kwamen veel enthousiaste ideeën voor nieuwe activiteiten in het dorpshuis naar voren. Het was interessant te zien hoe de inspanningen van een paar bewoners in samenwerking met de gemeente zijn vruchten afwerpt voor de verbetering van de leefomgeving. Ook vond ik het bemoedigend om te zien dat de overige bewoners zich bewust waren van de waarde van een brede school voor de sociale cohesie in Wadenoijen en zich achter de plannen van VLW. Rutger Toorman
FILMPJE LEEFBAARHEID HURWENEN
Ter voorbereiding op de bewonersavond op 11 april 2012, hebben we enkele inspirerende inwoners uit Hurwenen gefilmd! Alle Hurnsen worden uitgenodigd om mee te denken, verder te denken en hun eigen ideeën te geven op 11 april. Klik hier voor het filmpje. Omroep Gelderland heeft een artikel geschreven over leefbaarheid Rivierengebied en de avond in Hurwenen in het bijzonder. Klik hier.
BESTUUR, ADVISEURS EN MEDEWERKERS
Klik hier voor een overzicht van het bestuur van de VKK Klik hier voor een overzicht van de VKK-adviseurs Klik hier voor een overzicht van de VKK-procesbegeleiders Klik hier voor de contactgegevens en een overzicht van de medewerkers van de VKK
EVEN VOORSTELLEN: RALPH TANGELDER
Mijn naam is Ralph Tangelder, ik ben een kwart eeuw oud en zit intussen in de ‘afrondende fase’ van mijn studie planologie aan de Wageningen Universiteit. Door een samenloop van toevalligheden loop ik inmiddels sinds begin maart stage bij zowel de VKK Gelderland als haar Limburgse evenknie. Het stagelopen bij twee verenigingen is misschien wat ongewoon, maar zeker wel een mooie uitdaging en dat bevalt me na ruim een maand nog steeds goed. Waarom stagelopen bij de VKK? Voor mij zijn hiervoor diverse redenen te bedenken, die ik in dit stukje graag even wil toelichten.
Vertrouwd met kleine kernen Geboren en getogen in het Noord-Limburgse Lomm (1000 inwoners) nabij Venlo, ben ik wel redelijk vertrouwd met het reilen en zeilen in kleine kernen. Samen met enkele andere jongeren uit het dorp ondersteun ik de Lommse dorpsraad in het proces rond de aanleg van een hoogwatergeul langs de Maas. Deze geul, direct aan de bebouwde kom gelegen, moet helpen de kernen langs de Maas te beschermen tijdens hoogwater, maar kan daarnaast ook voor allerlei recreatieve functies worden gebruikt. Voor een klein dorp is dit een uitdagend ‘groot’ project, maar met de inzet van enthousiaste mensen is er een heel eind te komen in de belangenbehartiging. Daarnaast ben ik tijdens mijn studie in Wageningen diverse keren in aanraking gekomen met thema’s, die specifiek spelen in de dorpen. Het ging dan onder andere over het maken van leefbaarheidsplannen in kleine kernen in Friesland, wandelpaden in Noord-Brabant en het opstellen van visies voor delen van Twente. Tijdens mijn afstudeerscriptie heb ik me met twee collega-studenten landschapsarchitectuur gericht op de problematiek rond bevolkingskrimp in Zuid-Limburg. Het ging hierbij niet zozeer om de vraag wat bestuurders, beleidsmakers en deskundigen willen, maar meer om de vraag wat er in de praktijk zo allemaal gebeurt en waarom er soms wel, en soms niet succesvol met bevolkingskrimp wordt omgegaan. Met deze achtergrond werk ik tot eind juni bij de VKK’s Gelderland en Limburg aan het project ‘burgerschap in krimpregio’s (zie elders in deze Koerier). Naast dit project bied ik ondersteuning op kantoor en in andere projecten op het brede gebied van actief burgerschap, landschap en dorpsontwikkeling. Uiteraard hoop ik veel te leren van het werken bij de VKK. Na vele jaren vrij theoretisch bezig te zijn geweest, is de praktische inslag van de organisatie vaak wel een verademing. Groeten, Ralph Tangelder TRAINING VKK PROCESBEGELEIDERS DORPSPLANNEN
Op 8 en 9 juni organiseert VKK Gelderland een training voor vrijwilligers die dorpsplanprocessen willen begeleiden. Speciaal aan deze training is dat ook inzoomen op het project ‘Burgerschap in krimpregio’s’. Bij dit project worden inwoners van dorpen zich bewust van de effecten van krimp, ontgroening en vergrijzing en de mogelijke aanpassingen in de bovendorpse planvorming om de regio vitaal vorm te geven. Ook bij dit bottom-up project is procesbegeleiding belangrijk. Tijdens de training zal Gert-Jan Hospers, hoogleraar economische geografie, het krimpverhaal behandelen. Hij is momenteel bezig met het schrijven van het boek ‘Krimp dorpen in een global village’. Hij zal ons tijdens de training achtergrondinformatie geven over krimp en aangeven hoe we in de dorpen de dialoog kunnen aangaan over dit onderwerp. Wie interesse heeft in de functie van procesbegeleider kan de vacature lezen op onze site. We ontvangen graag je motivatie en CV. Voor de training zal er een kennismakingsgesprek plaatsvinden op het kantoor.
VKK PROCESBEGELEIDERS OP BEZOEK IN OCHTEN
Op 31 maart 2012 waren de vrijwillige procesbegeleiders van dorpsplannen te gast in Ochten. Op deze terugkomdag, waarvan de VKK er ieder jaar twee organiseert, delen onze vrijwilligers kennis en ervaring. Maar het is vooral gezellig om elkaar weer eens te zien en bij te kletsen! Deze keer werd de nieuwe, bijgewerkte inhoud voor het handboek dorpsplannen maken uitgedeeld. Naar aanleiding van de vorige terugkomdag zijn er enkele paragrafen bijgekomen zoals: -
Demografische ontwikkelingen als thema in het dorpsplan Duurzaamheid als thema in het dorpsplan Speciale aanpak om jongeren bij het dorpsplanproces te betrekken
Daarnaast zijn er diverse vragen en aandachtspunten genoemd door de aanwezige procesbegeleiders. Via een online formulier zijn deze zaken aan alle vrijwilligers voorgelegd zodat ze kunnen reageren. Bij de volgende terugkomdag op 3 november gaan we verder in op de uitwerking van al die ideeën en aandachtspunten zodat de methodiek voor het dorpsplanproces optimaal blijft! Excursie Op deze terugkomdag was vooral tijd voor het ‘excursie’gedeelte. We waren te gast in het tijdelijke gemeentehuis van Neder-Betuwe te Ochten. Wijkmanager Henk van Bockel legde uit wat het wijkmanagement in de dorpen en bij de gemeente inhoudt. De gemeente Neder-Betuwe werkt met Dorpstafels. Dat zijn dorpsbelangenorganisaties die gericht zijn op het faciliteren en stimuleren van initiatieven vanuit het dorp. De Dorpstafels ondersteunen Taakgroepen met hun project. Hierbij faciliteert de gemeente, doordat ambtenaren met de Taakgroepen meedenken en doordat de Dorpstafel jaarlijks een budget krijgt van € 3,00 per inwoner. In Ochten is door de Taakgroep Groen gewerkt aan het aanleggen van drie ommetjes. De historische kring Kesteren e.o. was een belangrijke partner bij dit project. Deze club heeft langs de routes informatieborden kunnen plaatsen over de gebeurtenissen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en wat hiervan nog zichtbaar is in het landschap. We wandelen bovendien een ommetje met de Dorpstafel mee! Heel belangrijk is dat de Dorpstafel de Taakgroepen éénmalig ondersteunt. Het volgende jaar moet de Taakgroep zelfstandig het initiatief kunnen voortzetten en voor eigen financiering zorgen. Ook is dankzij de Dorpstafel weer nieuw leven geblazen in de Oranjevereniging OchtenEldik en staat er nu een ware ‘dorpstafel’ in het centrum van het dorp, vlak bij de startplek van de wandelroutes. Ieder jaar maakt de Dorpstafel een nieuwe dorpsagenda met projecten
die inwoners tijdens de jaarlijkse brainstormavond indienen. Voorwaarde voor uitvoering is, behalve dat de ideeën praktisch haalbaar en realistisch zijn, dat er ook mensen zijn die de Taakgroep willen vormen. Deze aanpak is in de Neder-Betuwse dorpen zeer geslaagd. Elders in de Kleine Kernen Koerier ziet u hoe Stichting Woningbeheer Betuwe deze dorpstafels ondersteunt. Josien Durieux
COLOFON Jaargang 25, nummer 2, april 2012 De Digitale Kleine Kernen Koerier is het officiële orgaan van de VKK Gelderland en verschijnt tien keer per jaar. Oplage: 1362 abonnees VKK Gelderland Dr. Grashuisstraat 8 7021 CL Zelhem Telefoon 0314-631168 Fax 0847-188906 E-mail:
[email protected] website: www.vkkgelderland.nl Redactie Martin Bouwmeesters Tinie te Dorsthorst Peter van Heek Josien Hissink Ton Hissink Eindredactie Ben Kothuis Vormgeving Annelies Ebregt Bert Alkemade Josien Hissink Volgende Koerier Het volgende nummer verschijnt in juni 2012. Reacties en kopij graag vóór 5 juni 2012 sturen of mailen naar het VKK-kantoor. U kunt ook zelf berichten plaatsen op www.kennisplatformbewoners.nl die vervolgens in de Digitale Kleine Kernen Koerier opgenomen kunnen worden. Abonnement VKK-leden en contacten ontvangen maandelijks gratis de Digitale Kleine Kernen Koerier in hun mailbox. Een print van alle volledige artikelen uit de nieuwsbrief kan tegen een vergoeding van € 50,per jaar per post toegestuurd worden (10x per jaar). Neem hiervoor contact op met het VKK kantoor.