Van de redactie In deze MennoSticht leven we toe naar Pasen, met mooie stukjes van onze beide predikanten. Op Goede Vrijdag is in de Nicolaïkerk een Marcuspassie te horen, waarvoor Renata Barnard de tekst schreef, op basis van een vertaling van het Marcus Evangelie. Verder hebben we een nieuwe rubriek, waarin we steeds zes vragen stellen aan een andere kerkgemeente. Dit keer de Doopsgezinde Gemeente Zeist. En natuurlijk de bekende rubrieken. De redactie wenst iedereen een mooi Pasen toe. Laura, Sandra, Sanne en Nienke
Een ietsje-zowat-vrijzinnig Pasen Pasen nadert ons, wij naderen Pasen. Bloembollen schieten met hun kopjes uit de grond, in de gemeente zingen wij over de bloembol. Al vele weken zijn herders met hun schapen zich aan het voorbereiden op het feest van de opstanding. Klassiek worden die dominees er een beetje zenuwachtig van, wat nu weer te formuleren over iets wat zich aan vrijwel elke formulering onttrekt? Gaan we maar weer volgens het leesrooster te werk, kruipen we dan voor de zoveelste keer in de huid van Maria Magdalena, die zo buitengewoon bedroefd is dat ze een tuinman aanspreekt: 'Waar hebben ze Hem neergelegd?' Maar dit jaar mogen we ook uitwijken naar het Evangelie van Lukas, waar we overigens niet veel wijzer van worden. Ook daar een weggerolde steen, ook daar opgerolde doeken, ook daar een leeg graf. Ik vind het niet zo wonderlijk dat veel mensen geen notie van Pasen hebben. Dat velen Pasen een woord uit oude tijden vinden, laten de mensen in de kerk maar achter antieke begrippen aanhollen, ons niet gezien. Pasen: fijn om vrij te krijgen, fijn dat het mooier weer belooft te worden, leuk, al die lammetjes in de wei, heerlijk om nu eindelijk eens in gezinsverband naar de meubelboulevard te kunnen gaan. Je moet toch wat met zo'n vrije maandag? Pasen: tijd om een nieuwe bank (nieuwe keuken, nieuwe badkamer) uit te zoeken, eieren te eten, lammetjes te aaien en zuchtend dinsdag weer te werk gaan. In tegenstelling tot wat al die mensen op hun nieuwe banken zitten te denken - dat ze in de kerk allemaal wel raad weten met dat Paasgebeuren, tenslotte vieren ze het al zoveel eeuwen met zoveel overtuiging - weet die kerk ook nooit een klakkeloos en achteloos antwoord te geven op de vraag wat Pasen nou precies inhoudt. Tenminste, de ietsje-zowatvrijzinnige vleugel ervan. Dat rare woord gebruik ik om aan te geven dat ik er nog steeds niet uit ben of Doopsgezinden vrijzinnig zijn, of niet. Ja, we zijn vrij om met onze zintuigen ons godsbeeld een leven lang te ontvouwen, we zijn vrij om in creatieve speelsheid met de bijbel om te gaan, maar 'vrijzinnig', dat klinkt zo afstandelijk, zo een afstand in stand houdend.
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 1 van 19
Ik wil met betrekking tot Pasen helemaal geen afstand houden, ik wil er naar toe, ik wil er volop in kruipen, omheen kruipen. Persoonlijk en in gemeenteverband, maar dat gaat voor mij samen. Maar met dat 'er in kruipen' heb ik niet een objectief weten op het oog, en ook niet de pretentie dat ik precies zal weten wat daar gaande was bij die weggerolde steen. 'Christus is waarlijk opgestaan, en als u dat niet waarlijk gelooft, is uw geloof waarlijk zonder inhoud', dat was de boodschap die ik ooit hoorde in een erg evangelische kerk op een sterk gelovig Zeeuws eiland. Ik was waarlijk in de verkeerde kerk terecht gekomen, ik zie me na afloop van de dienst nog duizelig van zoveel prominente kerktaal op het muurtje van het kerkplein zitten. Ik ben toch niet zomaar klaar met een mysterie dat mijn leven draagt. Dat mysterie zou ik kunnen omschrijven als een mens die zich zozeer met God verbonden voelde, dat Hij zijn leven gaf, om het daarna weer terug te krijgen in hemelse verbanden. Zijn levensweg bleef zich rondzingen en in eindeloze ademgolven verspreiden, de wereld over, de generaties door, en het heeft ook ons bereikt, en ook wij zijn ervan, er over gaan zingen. Ach, Pasen kun je alleen vanuit liefde benaderen, alleen met je hart kun je begrijpen dat de liefde sterker is dan de dood. Ja, dat mysterie draagt mijn benadering van het leven, ik kan ook zeggen dat mijn levenshouding gedragen wordt door dat mysterie. Ik vind het niet erg dat ik over Pasen niet anders dan in tuimelende beelden kan spreken, een soort fragmentarisch gestamel, elk jaar weer. Ik zou mezelf niet zijn als ik alles precies wist, dan zou ik meer weten dan de bijbel te weten geeft. Leren we het dan nooit, ook niet na drie decennia bijbelpluizen? Nee. Nog altijd zit mijn godsbeeld niet in mijn ene en mijn Jezusbeeld niet in mijn andere jaszak. Ik kan ze niet vangen, ik ga ze niet vangen, waarom zou ik, ze hebben mij al gevangen. Ds. Anneke van der Zijpp
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 2 van 19
Van de kerkenraad Het licht verdringt het donker, we zien het elke dag, de vogels in onze tuin gedragen zich alsof het al voorjaar is. De bollen in de tuin zijn deels al uitgebloeid. We bereiden ons voor op het indrukwekkende gebeuren dat Pasen is. In de voorbereiding tot die stille week voor Pasen nemen onze voorgangers ons mee “op weg naar Jeruzalem”. Veel mensen houden er rekening mee dat deze periode, de veertig dagen voor Pasen, een tijd van versoberen is. Direct na Pasen op zondag 3 april a.s. zal de voorjaarsledenvergadering worden gehouden. In de jaarverslagen van de voorgangers, de kerkenraad en de Commissie Maatschappelijke Zorg wordt het afgelopen jaar tegen het licht gehouden. Graag roep ik u op om daarbij aanwezig te zijn en u uit te spreken over de weg die onze gemeente in deze tijd gaat. Zeker is deze oproep bestemd voor de jongere leden en vrienden. De uitnodiging hiertoe zal binnenkort bij u thuis worden bezorgd. Eind januari is het concept ontruimingsplan besproken in het kostersoverleg. De op- en aanmerkingen zijn door onze cameraar, Jan Fokke Meirink, meegenomen en zullen verwerkt worden in het definitieve ontruimingsplan. Het is de bedoeling dat een praktische oefening zal worden gehouden voordat het Kerken Kijken seizoen gaat beginnen. Via het Baukje Koningfonds is de bibliotheek van onze broeder Kees Reneman aan de Doopsgezinde Gemeente Utrecht nagelaten. Het betreft een interessante verzameling boeken die voor een deel een plek zullen vinden in onze bibliotheek. Voor de overige boeken zoeken we nog specifieke belangstellenden en het voorstel is om ten behoeve van een goed doel een boekentafel in te richten. Onze Kerkenraad is weer op zoek naar kandidaten die de kerkenraad willen versterken. Volgend voorjaar zullen twee leden afscheid nemen en we zijn er graag tijdig bij om opvolgers in te werken! Bent u nieuwsgierig wat het inhoud spreek dan de leden van de Kerkenraad daarop aan. Tenslotte, vanaf 4 april a.s. zal ik zoals eerder al gemeld, samen met Renata vier maanden in Cornwall verblijven. Tijdens mijn afwezigheid zullen Yvonne Wijne en Josje Hoekveld de voorzitterstaken waarnemen. Begin augustus verwacht ik weer beschikbaar te zijn. Een goede en gezegende Paastijd wens ik ons allen toe. Namens de Kerkenraad, Teije Bakker, voorzitter
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 3 van 19
Kerkdiensten: aanvang 10.00 uur, tenzij anders aangegeven Datum
Predikant
maart 13 20 24
zr. Margit Vellekoop ds. Carolien Cornelissen ds. Carolien Cornelissen
25
liturgiecommissie
27 April 3 10 17 24 mei 1
ds. Anneke v.d. Zijpp
8
zr. Sanne Weijers en zr. Leontien Niemantsverdriet ds. Carolien Cornelissen ds. Iris Hasselbach ds. Anneke v.d. Zijpp
15 22 29
Bijzonderheden
Palmpaasdienst Witte Donderdag. Dienst met Avondmaal. Aanvang 19.30 uur Goede Vrijdag. Aanvang 19:30 uur Pasen
ds. Carolien Cornelissen Ringdag ds. Anneke v.d. Zijpp Zr. Tjarda Brouwer ds. Carolien Cornelissen
DoRe-dienst bij Remonstranten
Pinksteren
Kom maar in de kring (0-6jr)
Kinderdienst (6-12 jr)
Ja Nee Nee
Ja Ja Nee
Nee
Nee
Nee
Ja
Nee Nee Ja Nee Nee Nee
Ja Nee Ja Ja
Nee
Nee
Nee Nee Ja
Nee Ja Ja
Nee
Collecte doelen: maart 6 13 20 24 25 27 april 3 10 17 24 mei 1 8 15 22 29
Villa Vrede Stichting de Tussenvoorziening Project. Meisjesstad. Tijdelijk onderdak aan vrouwen (met of zonder kinderen) en meisjes die in een crisissituatie zitten en dakloos zijn. Vluchtelingenwerk Villa Vrede Villa Vrede Stichting Vriendschapsband Utrecht-León (Nicaragua). De strijd tegen huiselijk geweld en aids Villa Vrede geen Stg DG Monumenten Friesland Huize Agnes, plaats voor vrouwen en kinderen ver van huis Villa Vrede Interkerkelijk Platform voor studentenpastoraat (IPSU) Pinksterinzameling voor DG Zending Stg Dienstverlening Buitenlanders Stg Thuis sterven
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 4 van 19
AGENDA Maart Wo Zo Di Wo Do Zo Zo Zo Zo Wo Zo april Zo Wo Wo Do Zo Ma Di Wo Za Wo Wo Do mei Wo Di Wo Do Do
9 13 15 16 17 20 20 27 27 29 31
Taizé aan de Gracht Repetitie Gemeentekoor Ubi Caritas Bijbelkring Bilthoven Pitstopclub PR Commissie Repetitie Gemeentekoor Paasontbijt Repetitie Gemeentekoor Geloofsverdieping Kostersvergadering
20.00 11.30 19.30 10.00 19.00 11.30 11.30 9.00 9.00 20.00 11.30
3 6 6 7 10 11 12 13 16 20 20 21
Ledenvergadering Bijbelkring Utrecht Tafel van 12 Praten & Proeven Ringdag Bussum Ubi Caritas Kerkenraad Taizé aan de Gracht Maaltijd met de vluchtelingen Bijbelkring Bilthoven Geloofsverdieping Pitstopclub
11.30 10.00 17.00 18.30 10.30 19.30 19.30 20.00 17.30 10.00 20.00 19.00
4 10 11 12 19
Bijbelkring Utrecht Kerkenraad Taizé aan de Gracht Praten en Proeven Pitstopclub
10.00 19.30 20.00 18.30 19.00
Verschijningsdata Menno Sticht Nummer 2016.3 Pinksteren 2016.4 nieuw seizoen
Inleverdatum kopij 17 april 7 augustus
Rapen * 28 april 18 augustus
Verschijningsdatum 30 april 20 augustus
* Voor het rapen (in elkaar zetten en verzendklaar maken) van de Menno Sticht zijn we op zoek naar mensen die ons een uurtje of 2 willen helpen op de donderdagochtend voor de verschijningsdatum. Komt u helpen? Meldt u dan even bij het Kerkelijk bureau.
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 5 van 19
Programma stilteweek datum Palmzondag 20 maart Woensdag 23 maart Witte donderdag 24 maart Goede vrijdag 25 maart Paaszondag 27 maart
Paaszondag 27 maart
tijd activiteit 10.00 Palmpaasdienst ‘Heden Hosanna, morgen Kruisigt hem’ De kinderen maken Palmpasenstokken 19.30 Muziek uit de Brockes Passion van G.F. Händel door het Trio Movendo 19.30 Dienst met viering van het Avondmaal ‘Brood voor onderweg’ 19.30 Meditatieve bijeenkomst rondom het lijdensverhaal, verzorgd door gemeenteleden 9.00 Paasontbijt (opgave via
[email protected] ). We eten met ons allen brood, paasbrood en eieren. We drinken koffie, thee en sap. 10.00 Feestelijke Paasdienst ‘Er zal geen nacht meer zijn’ m.m.v. het Doopsgezind Gemeentekoor
Na elke dienst gelegenheid om de Kruisweg-schilderijen van René Rosmolen te bezichtigen in de Gemeentezaal, deze tentoonstelling is in combinatie met de Kruisweg-schilderijen in de Lutherse kerk.
Goede vrijdag avonddienst Op Goede Vrijdag zal er dit jaar ook een avonddienst zijn. Deze wordt georganiseerd door de leden van de Viecie (liturgiecommissie). De dienst zal een licht meditatief karakter hebben. We willen tijdens de dienst stilstaan bij een specifiek gedeelte uit het lijdensverhaal, namelijk het moment dat Jezus zijn moeder en een leerling van hem aan elkaar koppelt als nieuwe verwanten (Joh 18: 2627). We willen u van harte uitnodigen voor deze bijzondere dienst!
Geboortedankzegging Op zondag 17 april zal in de Doopsgezinde kerk in Utrecht de geboortedankzegging plaatsvinden voor Ruben Dümmer, zoon van Annette Koops en Gerard Dümmer, en voor Victoria, dochter van Bjorn en Carlien Pels - Oosterwijk. Beide echtparen willen graag te midden van de gemeente hun dankbaarheid uitspreken voor de geboorte van hun kind. Zoals ze het samen verwoordden: kinderen brengen ook weer nieuwe hoop en kansen in de wereld, en dat is zeker belangrijk in deze tijd. Daartoe willen we hen ook opvoeden met het geven van een goede basis - onze liefde, de liefde vanuit de gemeente - zo mogen we hoop hebben voor de toekomst. Een geboortedankzegging, zo u wilt: 'kinderopdracht', is bij Doopsgezinden een typische gemeenteaangelegenheid. In het midden van de gemeente spreken de ouders hun dankbaarheid voor het nieuwe leven uit, anderzijds aanvaardt de gemeente de verantwoordelijkheid ten aanzien van de geloofsopvoeding van deze kinderen. U bent van harte uitgenodigd deze dienst mee te maken, die dan wel in het teken zal staan van dankbaarheid voor nieuwe leventjes, maar nog altijd een dienst vanuit de gemeente voor alle gemeenteleden is.
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 6 van 19
Huissamenkomsten voorjaar 2016 In april worden weer huissamenkomsten georganiseerd. Dat zijn avonden rondom een thema, waarbij leden en vrienden van de Doopsgezinde Gemeente Utrecht elkaar in hun eigen wijk kunnen ontmoeten en hun gedachten kunnen delen. Deze keer het thema: Mentale voorjaarsschoonmaak. Zuiverend bezig zijn in allerlei opzichten om weer nieuwe dingen te kunnen laten groeien en gebeuren. U wordt van harte uitgenodigd om bij de huissamenkomsten aanwezig te zijn. Uiteraard is het ook mogelijk om op een ander tijdstip en in een andere wijk naar een bijeenkomst te gaan. De gastvrouw/ gastheer waardeert het als u tijdig van te voren doorgeeft of u wel of niet aanwezig kunt zijn Overvecht / Zuilen Tuindorp / Oog in Al Kanaleneiland e.o. Centrum
Ma. 4 april
10.30- 12.00 uur
Zr. Akkerman- Hofenk
Ma.. 4 april
20.00-22.00 uur
Zr. Margit Vellekoop,
IJsselstein / Vianen Di. 5 april Nieuwegein / Houten Culemborg e.o.
20.00-22.00 uur
Zr. en Br. Van Rooijen,
Maarssen / Do. 7 april Breukelen Vleuten / Leidsche Rijn e.o. De Bilt / Bilthoven Vr. 8 april Lunetten Maartensdijk e.o.
20.00-22.00 uur
Zr. Boegborn - Dam
10.30-12.00 uur
Zr. Hajenius,
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 7 van 19
Rondleiding langs de Kruisweg-schilderijen op 13 maart Gedurende de Veertigdagentijd hangen schilderijen van René Rosmolen, gebaseerd op de Kruisweg, in de gemeentezaal van de Doopsgezinde kerk en de kerkzaal van de Lutherse kerk. Elke zondag na afloop van de kerkdiensten zijn deze Kruiswegstaties te bezichtigen. (Doopsgezinde kerk vanaf ca. 11.00u, Lutherse kerk vanaf ca. 11.30u). Op 13 maart maken we een rondgang langs alle schilderijen. Deze begint in de Lutherse Kerk om 12.00u. De predikanten van beide gemeenten, Christiane Karrer en Carolien Cornelissen, zullen een toelichting geven bij de Kruisweg in het algemeen, en de schilderijen van René Rosmolen in het bijzonder. Daarna lopen we langs de staties. Bij elke statie zullen we stilstaan voor een moment van meditatie. Halverwege de rondgang zullen we luisteren naar muziek voor de Lijdenstijd, uitgevoerd door de organist Anton Visser. Daarna lopen we samen naar de Doopsgezinde Kerk waar we de tweede serie van zeven staties zullen bekijken. U bent van harte welkom. Kruiswegstaties door René Rosmolen Tijd: Zondag 13 maart 12.00u Plaats: Lutherse kerk, Hamburgerstraat 9, en Doopsgezinde Kerk, Oudegracht 270 informatie: Carolien Cornelissen,
[email protected] Christiane Karrer,
[email protected]
Aan de slag met je belijdenis op Schoorl Het Doopsgezind Broederschapshuis Schoorl organiseert van 1 t/m 3 april een weekend voor mensen die verdieping zoeken en hun eigen belijdenis willen (her)schrijven of ten minste tegen het licht willen houden. Hoe belangrijk is je belijdenis nog die je eens en ooit hebt geschreven? Sta je er nog helemaal achter of heb je het gevoel dat hij herschreven of aangevuld zou moeten worden? Hoe ben jij gegroeid in je gelovige leven? In dit weekend gaan we in gesprek over je belijdenis en dat wat je inspireert. We gaan op zoek naar momenten in je leven waarop de vraag naar God is opgeroepen. Grensmomenten die belangrijke geloofs- en levensthema’s onthullen. Wat is en wie zijn voor jou op je geloofsweg belangrijk geweest? Welke verhalen zijn voor jou van betekenis? D.m.v. gesprek en andere werkvormen ontdek je welke geloofswoorden op dit moment bij jou passen. Het Doopsgezind Broederschapshuis Dopersduin organiseert dit inspirerende en tegelijk ontspannen weekend onder de titel “belijdenis-update-weekend” . Het wordt geleid door ds Anneke van der Zijpp en ds. Marion Bruggen. Tijdens dit weekend ontmoeten de deelnemers ook diegenen die het afgelopen jaar lid zijn geworden van een Doopsgezind Gemeente. Deze nieuwe leden zijn als gast van Dopersduin uitgenodigd en hebben een eigen programma dat enkele keren samenvalt met dat van het “belijdenis-update-weekend”. Dit geheel verzorgde weekend kun je meemaken vanaf € 91.50 p.p. Aanmelden: 072-5091274 of
[email protected]
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 8 van 19
Ringdag Midden Nederland 2016
Wladimirlaan 10 1404 BB Bussum 035 – 6949780 www.dgbussum-naarden.doopsgezind.nl
De Doopsgezinde Gemeente Bussum –Naarden nodigt u uit voor de Ringdag die plaatsvindt op : Zondag 10 april van 10.30 tot ongeveer 13.00 uur Thema: De goudklompjes van de doopsgezinde gemeenten Programma: 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00
Korte viering: ds. Tom Rijken / ds. Annegreet van der Wijk Koffie en ontmoeting Inleiding prof. Erik Borgman In gesprek met prof. Erik Borgman Lunch Einde van de Ringdag
Wij zijn zeer verheugd dat we Professor Erik Borgman bereid hebben gevonden om een inleiding te houden. Erik Borgman is momenteel “visiting professor” aan het Doopsgezind Seminarium. Hij houdt zich veel bezig met het onderwerp “kerken als plaatsen van vernieuwing”. Tijdens deze Ringdag willen we graag met hem in gesprek over wat onze “goudklompjes“ zijn en hoe we deze kunnen inzetten voor onze rol in de gemeente en in de maatschappij.
Aanmelding vóór 4 april bij de secretaris van de eigen gemeente of via
[email protected] wordt op prijs gesteld. Kinderopvang: graag tevoren opgeven. Er wordt een eenvoudige lunch aangeboden. Na afloop kunt u desgewenst bijdragen aan de gemaakte kosten.
Stichting Eet mee Utrecht De Stichting Eet mee is een nieuw initiatief, dat gezamenlijk eten in de buurt wil bevorderen. De stichting brengt ouderen in contact met buurtgenoten die met een zekere regelmaat willen koken voor oudere buurtgenoten en hen aan hun tafel willen ontvangen. Wie dit wel wat lijkt, krijgt een intake aan huis om de mogelijkheden te verkennen en mensen met elkaar te matchen. Stichting Eet mee! www.eetmee.nl,
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 9 van 19
Vrijwillige dopers? Een tijdje terug was ik op een studiedag voor vrijzinnige predikanten. Een druk bezochte en gezellige bijeenkomst, die ook nog leerzaam en inspirerend was. Het ging – hoe kan het ook anders – over Vrijzinnig Geloven en wat dat dan inhoudt. Wat mij ook op deze bijeenkomst weer opviel, is dat doopsgezinden een wat dubbele houding hebben tegenover vrijzinnigheid. Aan de ene kant afficheren we ons graag als vrijzinnig, maar te midden van vrijzinnige Remonstranten, NPB-ers of Vrijzinnig Protestanten, zijn we doorgaans wat gematigder in onze opstelling. Zo voelde ik me die middag tussen al die overtuigde vrijzinnigen, niet zo heel erg vrijzinnig, terwijl ik me in gezelschap van mensen uit meer behoudende kerken juist heel erg vrijzinnig voel. Even later werd ik uitgenodigd voor een doopsgezinde bijeenkomst, waarop het ook al ging over vrijzinnig geloven. En weer proefde ik weer die dubbele houding. In het programma werd er impliciet vanuit gegaan dat wij doopsgezinden vrijzinnig zijn. Maar meteen kwam de vraag op tafel: wat is dat dan: vrijzinnig? En hoe passen wij in dat plaatje? Meestal definiëren we onze doperse vrijzinnigheid als iets wat we niet zijn. We lezen de bijbel niet letterlijk, we hebben geen dogma’s, we hebben geen voorgeschreven belijdenis. Maar bij de vraag wat we dan wel geloven, staan we wel eens met de mond vol tanden. ‘Bij ons mag je geloven wat je wilt’, zeggen we, vrijheid! Dat is heel mooi, vrijheid in geloven, maar daar hoef je niet doopsgezind voor te zijn. In de grondwet staat een artikel over godsdienstvrijheid: je mag in Nederland geloven wat je wilt. In God, Allah, Boeddha, in het Vliegend Spaghettimonster (Pastafari’s), de mens, in jezelf, of helemaal nergens in. Bij doopsgezinden mag je dan wel geloven wat je wilt, je zult onder doopsgezinden opvallend weinig mensen aantreffen die idolaat zijn van de profeet Mohammed, of actief zijn in de ‘Abortus is moord’-beweging. Kennelijk is er wel een grens aan wat doopsgezinden geloven. Of moeten we niet spreken van een grens, maar van een grote gemeenschappelijke deler? Maar wat is die gemeenschappelijke deler? Wat delen we als doopsgezinden wèl in het geloof en wat niet? Hoe geef je antwoord aan een iemand die jou vraagt wat doopsgezind is, zonder te beginnen met wat het niet is? Hoe vertel je wat jou in het doopsgezinde geloof aanspreekt? Dit zijn vragen die gaan over de doopsgezinde identiteit. Vragen die in ons tijdsgewricht passen. Overal zijn mensen bezig met de vraag naar hun identiteit als groep. Niet alleen doopsgezinden, ik hoor ook van collega’s uit andere kerkgenootschappen dat zij bezig zijn met dit onderwerp. Maakt vrijzinnigheid deel uit van de doperse identiteit of niet? Soms heb ik het gevoel dat wij niet zo goed passen in dat schema vrijzinnig tegenover orthodox, want daarbij gaat voor een groot deel over geloofsinhoud, over wat we geloven, terwijl het voor mij bij doopsgezind zijn vooral gaat over hoe we geloven en wat onze uitgangspunten zijn. Is onze lijfspreuk niet dat Christus ons fundament is? We staan ergens op, namelijk op het fundament dat Christus is. Vandaaruit bezien we de wereld, onszelf, onze medemens, in relatie tot elkaar, tot God. Dat inspireert ons tot handelen. Grote handelingen, maar vooral ook de kleine dagelijkse handelingen, waaruit eerlijkheid spreekt, oprechtheid, ruimte voor verschillende inzichten, zorgzaamheid, onderlinge gelijkheid, verantwoordelijkheid. Vanwege die nadruk op leven en handelen, noemen we onszelf ‘doeners’. Natuurlijk zijn we niet alleen doeners, we zijn evengoed denkers en dromers. We doen, denken en dromen niet alléén, maar samen, omdat we geloven dat we onlosmakelijk verbonden zijn met elkaar en met God. Zo zijn we samen op reis door het leven, waarbij Christus behalve ons fundament ook onze reisgids is. Is dat vrijzinnig? Is dat exclusief doopsgezind? Ik weet het niet. Ik weet wel dat ik me in deze manier van geloven thuis voel, dat ik me in deze gemeenschap thuis voel en dat ik graag met jullie onderweg ben.
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 10 van 19
Hoe ziet u uzelf als doopsgezinde? In hoeverre herkent u zich in mijn woorden hierboven? Wat is voor u typisch doopsgezind? Hoe vrijzinnig ervaart u zichzelf? Ik vind het leuk te horen hoe u hierover denkt. Ds. Carolien Cornelissen
Een nieuwe Marcuspassie Op Goede Vrijdag 2016 klinkt om 19.30 uur in de Nicolaïkerk een nieuwe Marcuspassie waarvoor Renata Barnard de tekst schreef en Berry van Berkum de muziek maakte. De passie wordt gelezen en gezongen door lectoren, de gemeente en de Nicolaïcantorij o.l.v. Ko zwanenburg. Anderhalve maand voor Pasen sprak ik de ‘makers’. Renata koos voor de passie het evangelie van Marcus, omdat dit het oudste evangelie is. Het is heel beknopt, vol actie en met tempo. Het gaat bij Marcus om een compacte weergave van de essenties, geen uitwijden, to-the-point en recht op het doel af, met de deur in huis vallend. Dit wordt direct duidelijk in het begin van het evangelie: het geboorteverhaal ontbreekt. De start is met het optreden van Johannes de Doper. In het Marcus-evangelie is het ‘Messias-geheim’ heel sterk aanwezig. Naar aanleiding van genezingen zegt Jezus: “spreek er niet over!”. Renata begint met het vertalen vanuit de Griekse grondtekst, verzamelt wat haar opvalt aan woorden en namen en zoekt verklaringen vanuit andere bronnen, ook Joodse. Na een proces van verwerken, een ‘laten draaien’ ontstaan weer woorden om de passie te beschrijven en te beleven, beeldende woorden, met lading, ook weer heel compact zoals bij Jezus’ strijd in de hof, zijn zwijgend staan voor de tegenstanders, de geseling en de spot door de soldaten, de verlatenheid, …… Renata legt daarmee haar accenten in de teksten. Vanaf begin februari mag Berry van Berkum, vanaf 2011 organist van de Nicolaïkerk en ook actief als improvisator, componist, solist en jazzpianist, verder met deze Marcuspassie. Waar Renata met woorden het lijdensverhaal vormgeeft is het nu aan Berry om met muziek accenten te leggen. Wat roept de tekst op en wat vraagt de tekst aan muziek, aan ritmen, aan (dis)sonanten, … Het is ook voor hem een scheppend bezig met als belangrijkste doel: het passieverhaal weer verder te dragen naar allen die het uitvoeren, de hele gemeente dus met specifieke bijdragen van lezers, zangers en instrumentalisten. Wanneer woorden en muziek er beide zijn is er in de eindfase afstemming met Ko Zwanenburg, die als cantor de gemeentezang en de Nicolaïcantorij zal leiden op de Goede Vrijdag 2016 in een nieuwe Marcuspassie die ons, naar wij hopen, zal brengen tot een nieuw en vernieuwd beleven van het lijden van Jezus. Maar we zetten geen punt na de passie! Renata geeft in een tekstaanwijzing aan: “Hier eindigt de Passie, maar wij lezen (zingen) verder“. Steven Slappendel
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 11 van 19
Jeugdpagina Paasverhaal Aangezien het bijna Pasen is, heb ik hier een paasverhaal: Een beetje verdrietig kijkt Anton uit het raam. Het regent. Buiten is het nat. Anton wil graag buiten spelen. Maar het mag niet van mama. “Ben je helemaal,” zei mama,” je wordt nog ziek van al die nattigheid. Ga maar met je duplo spelen.” Anton was met de duplo gaan spelen, heel lang. En toen wilde hij iets anders. “Mama. wil je me voorlezen ?” vroeg Anton. Maar mama heeft geen tijd, ze heeft het druk. Nu verveelt Anton zich. Hij heeft niets om te spelen. Hij wil buiten spelen. Racen op de step. Daar heeft hij zin in. Maar dat mag niet. Boos kijkt Anton naar buiten. Zijn onderlip pruilt een beetje. Anton wil iets doen. “Mama, gaan we boodschappen doen ?” vraagt Anton. Mama heeft nog steeds geen tijd. Mama is bezig in de keuken. Vanavond komt er visite. En nu moet mama heel veel koken. Stom. Anton staat voor de deur, hij kijkt door het raam naar buiten. Af en toe moet hij een beetje huilen. En mama ziet niks. Mama is in de keuken. “Anton, kom eens,” roept mama. Anton doet net alsof hij niets hoort. Hij wil buiten spelen, met de step. “Anton, kijk eens”. Mama staat achter hem. Ze heeft een blad in haar handen. Ze zet het blad op tafel. Op het blad staan wel vier eitjes. En een verfdoos. “Wil jij de eitjes schilderen ?” vraagt mama. Verbaasd kijkt Anton naar mama. Eitjes schilderen ? Waarom ? “Morgen is het Pasen,” zegt mama, “en met Pasen mogen kinderen eitjes schilderen.” Dat vindt Anton maar raar. Eitjes schilderen ? Zomaar met verf op een eitje schilderen ? Maar mama legt alles uit. Anton let goed op als mama alles uitlegt. Hij moet een schort voor, anders worden zijn kleren vies. Even later is Anton druk bezig. Met de kwast schildert hij de mooiste kleurtjes op al de eitjes. Anton verveelt zich niet meer. Hij heeft het heel erg druk.
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 12 van 19
Zes vragen aan een doopsgezinde gemeente Een nieuwe rubriek! Hierin stellen we steeds dezelfde zes vragen aan een andere kerkelijke gemeente. Dit keer de Doopsgezinde Gemeente Zeist. 1. Hoeveel leden/vrienden hebben jullie en hoeveel jeugd onder de 18? Hoe beïnvloedt de grootte van de gemeente jullie activiteiten? De Doopsgezinde Gemeente Zeist telt op dit moment 61 leden en 33 vrienden en vijf kinderen onder de 18 jaar. We zijn een kleine, maar zeer actieve gemeente, met een aanbod waar steeds meer nietdoopsgezinden gebruik van maken. Onze gemeente wil dienstbaar zijn aan de eigen leden en vrienden én aan de samenleving. Dat heeft ons op het idee gebracht om onder de noemer Zin-Inn Zeist ook aan niet-kerkse zinzoekers activiteiten aan te bieden voor ontmoeting en gesprek over vragen rond geloof, zingeving en maatschappij. Zin-Inn Café is daarbij een nieuw initiatief dat dit voorjaar van start is gegaan. Iedere eerste zondagmiddag van de maand is er vanaf 16.00 uur een lezing, gevolgd door discussie en een drankje. Ons eerste thema is: Zin in kunst. Het aanbod van activiteiten voor een breder publiek brengt met zich mee dat wij nu op zoek zijn naar een extra kracht naast de predikant, die de taak krijgt om het programma-aanbod verder uit te bouwen met het oog op nieuwe doelgroepen, met name de leeftijdscategorie van 30-50 jaar.
2. Wat doen jullie om de tieners geïnteresseerd te houden in de kerk? Tieners ontbreken nagenoeg in onze gemeente. Voor de jeugd organiseren we een aantal keren per jaar diensten voor groot en klein. Vooral met kerst komen daar veel kinderen op af, maar die zie je daarna helaas niet terug. Daarom richten we ons nu met name op de leeftijdscategorie van 30-50 jaar als nieuwe doelgroep. Mensen uit deze doelgroep zullen gemakkelijker aansluiting bij onze gemeente vinden dan tieners of twintigers. Bij jonge ouders bestaat immers vaak een behoefte aan zingeving, inbegrepen de vraag wat ze hun kinderen willen meegeven. We hopen dat als de ouders de weg naar onze gemeente hebben gevonden, de kinderen hun spoor volgen. 3. Worden de bejaarden regelmatig bezocht? Zo ja hoe vaak en door wie (de predikant of ouderlingen/bezoekers)? Hoe belangrijk vind je dit? Maak je onderscheid tussen de ene bejaarde of de andere, bijvoorbeeld dat mensen die actief waren in de gemeente, meer aandacht krijgen dan andere leden? Behalve in Zeist wonen veel van onze leden en vrienden verspreid over de provincie Utrecht, van Amersfoort en Amerongen tot Woudenberg, van Bunnik en Driebergen tot Houten en De Meern, tot in de stad Utrecht. Het is daarom goed dat er contactpersonen zijn die in een bepaalde wijk of regio zorgen voor de verbinding met de gemeente door bezoek of telefonisch contact. Veel ouderen kunnen kerkdiensten en andere activiteiten niet meer bijwonen, maar zij ontvangen soms een orde van dienst van hun contactpersoon en de meesten blijven goed op de hoogte van het reilen en zeilen van de gemeente door het lezen van ons kerkblad, de Mennowel. Bijna alle leden en vrienden stellen ook bezoek van de predikant op prijs. Bijna iedereen wordt dan ook in principe (minimaal) één maal per jaar door hem bezocht. Daar mag iedereen aanspraak op maken, ongeacht de binding met de gemeente in heden en verleden. Gelet op de leeftijdsopbouw van het ledenbestand van onze gemeente zal het niemand verbazen dat in onze gemeente relatief veel tijd wordt besteed aan Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 13 van 19
ouderenpastoraat. Wij vinden dit erg belangrijk en onze predikant ziet dit ook als een van zijn hoofdtaken. 4. Hebben jullie wel eens “bijzondere” diensten, met een andere liturgie dan normaal? Hoe is dat dan? Kan je daar een voorbeeld van geven? Wij vinden het belangrijk dat er iedere zondag gelegenheid is elkaar te ontmoeten. Omdat onze eigen predikant niet elke zondag bij ons voorgaat hebben we een zekere variëteit bedacht in de diensten. We beginnen elke maand met Eerste zondag, een soort meditatief ochtendgebed, verzorgd door gemeenteleden. Op de tweede zondag van de maand gaat onze eigen predikant voor en op de vierde zondag een gastpredikant. De derde zondag van de maand noemen we Ander uur. Dit kan een Iona- of Taizédienst zijn, of een dienst rond liederen van Willem Barnard, of een dienst over de actuele betekenis van Menno Simons, over de activiteiten van de Christian Peacemaker Teams, over het werk van de voedselbank etc.. Als de maand een vijfde zondag heeft, is er in de regel een leerdienst met een gast(s)preken. Zo bieden we de nodige afwisseling in onze diensten. Dit alles wordt gecoördineerd en georganiseerd door de werkgroep Vieren. 5. Komen de leden/vrienden uit de buurt van de kerk of meer uit de hele stad of regio? In dat geval: geeft dat bepaalde problemen (bv dat mensen ‘s avonds niet kunnen of willen komen, parkeerproblemen, kosten van het reizen)? Voor veel ouderen uit de regio is reizen bezwaarlijk geworden door fysieke beperkingen. Ook het hartelijke aanbod om ze te halen en te brengen, wordt dan vaak niet (meer) aangegrepen. Maar er zijn ook tachtigers die ’s zondags vrolijk komen aanrijden, want parkeren in de omgeving van onze Vermaning is gratis (wat een wonder mag heten voor een kerkgebouw bij een stadscentrum). 6. Wil je nog iets meegeven of vragen aan Utrecht? Wij hebben een mooie website, waar u al onze activiteiten, ook door de week, kunt vinden: www.doopsgezindegemeentezeist.nl. Maar misschien moeten we ook eens nadenken over samenwerking tussen onze gemeentes. We zouden kunnen beginnen met een fraai, eigentijds blad voor de regio, een opvolger van MennoSticht en Mennowel. MM oftewel Menno Meer! Annelies Soomers en Yko van der Groot
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 14 van 19
Het lied dat mij raakte Er komen meerdere liederen in mijn gedachten. Liederen die mij troosten, liederen vol verlangen, liederen van hoop. Onlangs werd tijdens de geboortedankzegging dit voor mij zo sprekende en ontroerende lied gezongen. Een lied waarin de gemeente het “nieuwe leven” deze zo waardevolle woorden toezingt. Woorden over vrede, over liefde, over aandacht. Wanneer ik dit lied zing , word ik mij bewust hoe belangrijk het is elkaar binnen de gemeente deze woorden toe te wensen. Immers, wanneer wij elkaar deze woorden hebben toegezongen, kunnen wij deze in onze harten bewaren en zien uit te dragen naar onze medemens buiten de warmte van de gemeente. Wetende dat God ons behoedt en wij mogen leven in zijn liefde.
Vrede wens ik je toe, liefde wens ik je toe Moge God je behoeden, leef met zijn liefde Vrede wens ik je toe Zegen wens ik je toe, aandacht wens ik je toe Dat er mensen zijn met wie je kunt delen Zegen wens ik je toe In een aantal gemeenten wordt dit Ionalied na de zegen gezongen terwijl de gemeente de kerkzaal verlaat. Een prachtige gewoonte. Yvonne Wijne
Domineesvrouw in deeltijd Laura’s man werkt als predikant in Twente. Laura woont in Utrecht en is als domineesvrouw in het weekend vaak in Twente. Als stadse geniet zij van het dorpsleven.
Muziek in de kerk Het Knipscheer-orgel van de Stiftskerk is gerestaureerd. De leden zijn een jaar geleden begonnen met geld in te zamelen. Via giften van particulieren en twee stichtingen is binnen een jaar 10.000 euro opgehaald. Een paar weken klonk er geen orgel tijdens de diensten maar de vleugel. Op de biddag voor het gewas (dit jaar 9 maart) is hier altijd ‘s avonds een dienst. Met daarna een gemeenteavond, met een vergadering of een inleiding. Dit jaar komt een van de leden vertellen wat er precies gebeurd is bij de restauratie. Het is iemand die veel verstand heeft van orgels en het restauratieproces begeleid heeft. Alle metalen pijpen zijn gereviseerd. Ook de houten pijpen zijn schoongemaakt en alle bewegende delen. Hij zal ook vertellen wat er eigenlijk nog moet gebeuren, zoals het schilderwerk van het houtsnijwerk en de beeldengroep aan de voorkant. Daarvoor wordt nu gespaard. Tijdens en na de presentatie natuurlijk een klein concert. Met Palmpasen voert de cantorij de Mattheus Passie van Gerrit Stulp op. Er zijn enkele onderdelen geschrapt en er zijn enkele gast-zangers bij. Die waren er ook bij met kerstmis en ze vonden het zo leuk dat ze zijn blijven hangen. De laatste weken komen er nog een paar gast-zangers en solisten bij, van een ander koor. Ik vind het heel moedig van de kleine cantorij, met maar drie stemgroepen, dat ze deze uitdaging aangaan! Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 15 van 19
In de veertigdagentijd voor Pasen wordt in de kerk in Oldenzaal een speciale liturgie gevolgd. Onderdeel daarvan is het voorlezen en beamen door de gemeente van een geloofsbelijdenis. Dit jaar werd de Canadese belijdenis voorgelezen. Een mooie compacte tekst. De gemeente antwoordde door het zingen van lied 344. De tekst hiervan sprak me ook aan: Wij geloven één voor één en ook samen. Dit geeft in mijn ogen goed weer dat iedereen wat anders gelooft maar dat er blijkbaar een grootste gemene deler is waardoor je je als kerkgemeente eens voelt. Ook als je als doopsgezinde in een PKN-kerk zit in een min of meer onbekende plaats. Dorpsnieuws Carnaval werd hier natuurlijk weer uitbundig gevierd. Ik heb vooral genoten van de optocht. Daar nemen ze ruimschoots de tijd voor, het opstellen duurt geloof ik nog langer dan de tocht zelf (zo groot is het dorp niet ). De stoet begint met een stuk of tien reclame-auto’s. Van de twee garages, het installatiebedrijf, de sportschool, de Agroservice en de Milieutechniek. Daarna 35 wagens of losse deelnemers. Een wagen kan een bolderwagen zijn met twee kinderen en een tekst. Of een enorme wagen met bewegende poppen van professionele kwaliteit. Omdat de inbrengen dus eigenlijk onvergelijkbaar zijn, zijn er categorieën ingesteld zoals een- of tweelingen (1&2), grote wagen, kleine wagen, grote groep, kleine groep. In totaal vijf categorieën. Het leuke is nu dat er per categorie weer drie prijzen worden uitgedeeld. Dus de conclusie is dat de helft van de deelnemers in de prijzen valt! En dan is er steeds een straat die de stratenversierprijs krijgt. Omdat de voorbereiding natuurlijk veel werk is, rijden veel wagens ook mee in de optocht van Oldenzaal. Die heb ik op m’n verlanglijst voor volgend jaar staan. In het dorpsblaadje stond het jaarverslag van de stichting mortuarium. Dat is een klein gebouwtje op de katholieke begraafplaats. Dit mag ook gebruikt worden door de protestanten van de Stiftgemeente (die hebben wel een begraafplaats maar geen mortuarium) en natuurlijk door onkerkelijken. Maar omdat bijna iedereen katholiek is, zijn die er niet zo veel. Voor bewoners van het dorp zelf kost de opbaring hier € 180, voor mensen van buiten het dorp € 220. Vergelijk dat eens met de prijzen in Utrecht! Daar betaal je zo € 110 per dag! Laura
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 16 van 19
In memoriam Mies Eggink- van der Meulen Op donderdag 11 februari 2016 is vredig overleden op de leeftijd van 91 jaar onze zuster Mies Eggink. Zij is 1942 op haar belijdenis gedoopt en is dus 73 jaar lang lid geweest van diverse Doopsgezinde gemeentes. Ongeveer 6 jaar geleden verhuisde ze vanuit 's Hertogenbosch naar zorgvilla Viken in Bilthoven, waar ze dichter bij haar kinderen kwam te wonen. In deze laatste jaren had ze veel zorg nodig, dat werd haar in dit mooie verzorgingshuis met liefde geboden, ook de kinderen kwamen vaak langs en namen haar mee op allerlei uitstapjes. Op 19 februari is onder zeer grote belangstelling de afscheidsdienst voor Mies gehouden in Rosmalen. Aanwezig waren o.a. haar drie kinderen, hun partners, de kleinkinderen. Verder was de zaal gevuld met heel veel vrienden en kennissen, van de eigen kringen die ze had opgebouwd gedurende haar leven, maar ook veel vrienden van haar man, die in 2002 overleed. Overduidelijk was dat Mies in haar leven een zeer ondernemende dame is geweest, wier gezelschap door velen op prijs werd gesteld. Hoewel we haar in de Doopsgezinde kerk in Utrecht niet vaak hebben gezien, voelde ze zich zeer verbonden met de Doopsgezinden. Ze was trots op haar vrijzinnigheid, maar ook op die betrokkenheid. Dat merkten wij in de Bijbelkring Bilthoven ook wel, ze deed voor zover mogelijk graag aan de gesprekken mee, wilde altijd het huiswerk goed voorbereiden, en genoot van het hele gezelschap en van de diepgang in de gesprekken. In de afscheidsdienst werd ze door haar drie kinderen met veel liefde herinnerd. In prachtige bewoordingen vertelden ze hoe ze zich hun bijzondere moeder herinnerden. Ook de kleinkinderen met hun partners vertelden heel persoonlijke anekdotes, waaruit naar voren kwam dat ze veel van haar hielden. Op de kist lag een bloemencreatie die heel goed bij Mies paste, een tak uit het bos, toefjes mos met daarin ontluikende narcissen en bosviooltjes gestoken. Het was kenmerkend, vond iedereen, dat om ietwat onduidelijk redenen de kist achterstevoren stond - zo kwam het bloemstuk beter uit, vond de uitvaartonderneming. De kinderen vonden het prachtig, Mies was altijd al iemand die haar eigen ideeën over de dingen van het leven had. Ik mocht namens de Doopsgezinde Gemeente Utrecht de afscheidsplechtigheid openen en afsluiten met een overdenking. Ik heb dat gedaan door in te gaan op de tekst van het aloude lied 'Ik voel de winden Gods vandaag', een lied dat Mies zelf had uitgekozen om hier ten gehore te brengen. Een kort citaat: "Het schip - of het lichaam, dat valt zo ongeveer samen in het lied - is niet zonder kleerscheuren en ook niet zonder tranen het leven doorgekomen. Maar waarom voor het einde vrezen als Christus zélf meereist in het bootje, in jouw ziel. Dan durf je op een keer te zeggen: ik hijs dat zeil en ik vaar de haven uit. Ik ben niet bang, ik vertrek, en ik vertrouw: Hij leidt mij op mijn reis." Zo hebben we van Mies afscheid genomen en hebben onze dankbaarheid uitgesproken dat zij - op hoe verschillende wijzen ook - deel is geweest van ons leven. Moge zij rusten in vrede. Ds. Anneke van der Zijpp
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 17 van 19
Regioweekend Midden NL, 30-31 Januari, Almere Tijdens het eerste regioweekend van dit kalenderjaar gingen er acht deelnemers mee en drie begeleiders, een lekker groepje! De leeftijden van de deelnemers varieerden van 11 tot 17, maar omdat de jongsten al redelijk puberden en de oudste heel rustig was, werkte dit prima. Een deel van de deelnemers kende elkaar al, maar niet allemaal. Vanaf de kennismakingsspelletjes deed iedereen lekker mee en kwetterde er op los. 's Avonds werd er een "serieus" programma gedaan, geleid door Gerrit Jan. Na de serieuze gesprekken kon iedereen zich uitleven met spelletjes buiten en later nog spellen binnen. Na een verhaaltje, kaarsjes en een avondtune, ging iedereen zogenaamd slapen - er werd heel zachtjes maar gezellig gepraat terwijl de leiding beneden met zijn drietjes de belangrijke zaken des levens besprak. De volgende dag begon met opruimen, een klein verhaal-met-moraal en daarna ontbijten. De ochtend vloog voorbij met een speurtocht en een spelletje binnen en om 12 uur was het al weer voorbij! Geslaagd weekend, leuke kids, voor herhaling vatbaar! Het eerstvolgende Regioweekend in de Ring Midden Nederland is 9-10 april in de gemeente Bussum-Naarden. Op 10 april zal tevens de Ringdag plaatsvinden.
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 18 van 19
Weg van de Tora deel 4 en studieweekend in Fredeshiem Voorjaar 2016 verschijnt deel 4 van de serie Weg van de Tora. In deze serie zijn artikelen gebundeld die drs. Dodo van Uden gedurende de jaren 1994 tot en met 2011 schreef voor het toenmalige Algemeen Doopsgezind Weekblad (nu Doopsgezind NL). In ieder deel (er zullen vijf delen verschijnen) worden verschillende onderwerpen uit de vijf boeken van Mozes (Genesis tot en met Deuteronomium) behandeld aan de hand van klassieke joodse uitleggingen en commentaren. Aansluitend op het verschijnen van deel 4 van Weg van de Tora wordt op 15 en 16 april 2016 een studieweekend gehouden op Buitengoed Fredeshiem. Dit weekend staat onder leiding van drs. Dodo van Uden (theologe, gespecialiseerd in het Oude Testament en het rabbijnse Jodendom) en een van de andere leden van de Commissie Joden-Christenen. We bestuderen gezamenlijk enkele artikelen over Sodom en Gomorra (Genesis 18-19). Tijd: Vrijdag 15 april vanaf 17.00 uur t/m zaterdag 16 april tot 16.00 uur, Plaats: Buitengoed Fredeshiem, Eiderweg 2, Steenwijk- De Bult. www.fredeshiem.nl Kosten: €130,-- p.p. (2-pk); €145,-- p.p. (1-pk), inclusief overnachting, ontbijt, lunch, diner, koffie en thee. NB. Bij de kosten is tevens inbegrepen een exemplaar van deel 4 van Weg van de Tora. Aanmelden en/of informatie: 0521 53 51 00;
[email protected] Ook belangstellenden die niet aan een of meerdere van de vorige studieweekends hebben deelgenomen zijn van harte welkom. Het binnenkort te verschijnen deel 4 van de serie is, net als de andere delen, te bestellen als E-book of Print on demand "Weg van de Tora", bij de ADS (020-6230914 of
[email protected]). De kosten per deel zijn €7,-. De vijf delen tezamen kosten € 30,-. Op http://www.doopsgezind.nl/text.php?paginaid=2549#1014 kunt u een gratis “proefboekje” downloaden. De serie Weg van de Tora wordt uitgegeven door de ADS, op initiatief van de “Commissie inzake de verhouding Joden-Christenen”. Deze ADS-commissie heeft als doel de bestudering van Oude Testament en Jodendom binnen de Broederschap te stimuleren. Zij doet dat o.a. door het verzorgen van studiemateriaal voor bijbelgroepen.
Menno Sticht 2016 nr. 2
blz. 19 van 19