v6mo2p
oefentoets vwo M&O 2e periode
blad 1 van 5
Berekeningen altijd toevoegen als voor een antwoord een berekening nodig is. Verklaren, uitleggen, motiveren…. als daar om wordt gevraagd. Opgave 1 nettowinstopslagmethode Joris Kleinhandel heeft een handelsonderneming die product Sjiro verkoopt. Via de nettowinstopslagmethode bepaalt Joris de verkoopprijs. De vvp bestaat uit de verwachte gemiddelde inkoopprijs van € 8,- en een opslag van 25% van de verwachte inkoopprijs voor dekking van de inkoopkosten. Bovenop de vvp komt een opslag voor overheadkosten van 30%. De nettowinstopslag is 35% van de verkoopprijs exclusief btw. a Bereken de verkoopprijs exclusief btw De nacalculatorische gegevens zijn: - afzet en inkoophoeveelheid: 10.000 artikelen Sjiro - verkoopprijs: als bij vraag a berekend. - inkoopprijs € 8,60 - inkoopkosten: € 18.400 - gunstig budgetresultaat op de overheadkosten € 1.000 b c
Bereken de nettowinst via het gerealiseerd netto verkoopresultaat en de budgetresultaten op de inkopen en overheadkosten. Geef een controleberekening op de nettowinst zonder gebruik te maken van het gerealiseerd netto verkoopresultaat en de budgetresultaten.
Opgave 2 break-even … Een bedrijf verkoopt verschillende producten. De brutowinst bedraagt 40% van de omzet. De variabele bedrijfskosten bedragen 12% van de omzet. De constante bedrijfskosten bedragen € 106.400. a Bereken de break-even omzet. b Bereken de omzet, afgerond op hele euro’s, waarbij de nettowinst 6% van de omzet bedraagt. c Teken op de bijlage de lijnen voor de totale kosten en de totale opbrengst. Zet ook langs de y-as de bedragen naast de schaalstreepjes. Voor een ander bedrijf dat één product verkoopt zijn deze gegevens beschikbaar: - prijs € 120; - inkoopprijs € 40; - totale bedrijfskosten bij een afzet van 8000 producten: € 430.000 , waarvan € 80.000 variabel. De directie van dit bedrijf wil weten welke tegenslagen het bedrijf aankan zonder dat er verlies ontstaat. d Bereken het percentage waarmee de afzet mag tegenvallen (t.o.v. 8000 producten) voordat er verlies ontstaat. e Bereken het percentage waarmee de inkoopprijs mag tegenvallen (t.o.v. € 40) voordat er verlies ontstaat. →
v6mo2p
oefentoets vwo M&O 2e periode
blad 2 van 5
Opgave 3 calculaties Fabricage-onderneming Fabstra maakt product Afab. De variabele kosten per product bedragen: grondstoffen 2 kg à € 1,direct loon 0,2 manuur à € 50,De totale verwachte constante kosten bedragen € 300.000,De normale productie en afzet bedraagt 30.000 artikelen Afab De verwachte totale verkoopkosten bij een normale afzet bedragen € 120.000, waarvan € 90.000 variabel. De verkoopprijs van een artikel Afab is € 40 a Bereken de commerciële kostprijs. b Bereken de voorcalculatorische nettowinst bij een afzet van 33.000 artikelen, waarbij de bezettingsresultaten op de constante fabricagekosten en de constante verkoopkosten onderdelen van de berekening moeten vormen. Achteraf zijn, bij een afzet van 33.000 stuks, deze gegevens beschikbaar: Totaal grondstofgebruik 69.300 kg voor een totaalbedrag van (slechts) € 55.440 Totaal direct loon: € 297.000 bij een loon per uur van € 60 De constante kosten waren 10% hoger dan volgens de voorcalculatie. De variabele verkoopkosten waren gelijk aan wat verwacht mag worden bij deze afzet. De verkoopprijs is € 40 c
Bepaal het budgetresultaat op de grondstofkosten en splits het in een prijsverschil en een efficiencyverschil.
d
Bepaal het budgetresultaat op de directe loonkosten en splits het in een prijsverschil en een efficiencyverschil.
Het prijsverschil en het efficiencyverschil bij de directe loonkosten (berekend bij d) zijn geen reden om in de fabricagekostprijs iets te veranderen met betrekking tot de directe loonkosten. De bedrijfsleiding heeft deze verschillen expres gecreëerd. e (2×) Geef aan waarom en op welke manier de bedrijsleiding deze verschillen laat ontstaan. f
→
Is het budgetresultaat op de constante kosten een prijsverschil of een efficiencyverschil? Motiveer je keuze.
v6mo2p
oefentoets vwo M&O 2e periode
blad 3 van 5
Opgave 4 Welke machine? Machine MACH101 die is gekocht voor € 100.000 exclusief € 10.000 installatiekosten wordt in 6 jaar afgeschreven tot een restwaarde van € 20.000. Jaarlijks wordt 6% interestkosten berekend over het gemiddeld geïnvesteerd vermogen gedurende de gehele economische levensduur. Verder zijn er geen constante kosten. De variabele kosten per product (dat op deze machine wordt gemaakt) bedragen € 7,a Bereken de jaarlijkse afschrijvings- en interestkosten voor deze machine. Er is ook een andere machine te koop, MACH202, waarmee 3 euro per product kan worden bespaard op de variabele kosten. De constante kosten op deze machine zijn echter wel € 50.000 per jaar hoger dan die van MACH101. b Als alleen op de kosten wordt gelet, bij welke reikwijdte (bereik of range) voor de normale productie per jaar is gebruik van machine MACH202 het voordeligst? De afschrijvings- en interestkosten per jaar voor machine MACH303 bedragen € 19.550 Machine MACH303 wordt in 5 jaar afgeschreven tot een restwaarde van nul. Interestkosten jaarlijks 6% over het gemiddeld geïnvesteerd vermogen gedurende de gehele economische levensduur. c Bereken de aanschafprijs (A) van MACH303. Opgave 5 (theorie, vooral marketing) Beoordeel uitspraken a t/m f met juist of onjuist, en licht je keuze toe a Geconcentreerde marketing richt zich op de gehele markt. (juist | onjuist ; toelichting) Met automarkt is in vraag b bedoeld: de totale verkopen van alle typen nieuwe auto's per jaar in een bepaalde regio. b Het marktaandeel van een goedkope auto op de automarkt is kleiner als afzetaandeel dan als omzetaandeel. (juist | onjuist ; toelichting) c Garantie en service behoren tot de immateriële eigenschappen van een product. (juist | onjuist ; toelichting) d De Wet Productaansprakelijkheid regelt voor duurzame consumptiegoederen onder meer dat de leverancier en/of fabrikant buiten de standaard garantieperiode van één jaar geen garantieverplichtingen heeft. (juist |onjuist ; toelichting) e Nu bijna iedereen een mobieltje heeft is de mobiele telefoonmarkt verzadigd. (juist | onjuist ; toelichting) f Als een kabelbedrijf (zoals UPC) kanalen voor betaal-tv gaat aanbieden is dat een voorbeeld van de groeistrategie diversificatie. (juist | onjuist ; toelichting) Productmarktcombinaties (PMC's) hebben vreemde namen gekregen zoals Stars, Dogs, Wild Cats (of Question Marks) en Cash Cows. g Welk van deze PMC's past bij het besturingssysteem Windows van Microsoft? Motiveer. h Er zijn verschillende producenten van tablet-computers op de markt verschenen. Welk van deze PMC's past bij de iPad van Apple? Motiveer. Maak bij i en j de juiste keuzen uit de onderstreepte mogelijkheden. i Als een handelaar in een bepaald goed een stijging van de inkoopprijs verwacht, dan wil hij graag contracten sluiten voor verkoop op termijn | inkoop op termijn. j De technische | economische voorraad neemt hierdoor af | toe. →
v6mo2p
oefentoets vwo M&O 2e periode
blad 4 van 5
Opgave 6 Over 2010 zijn van M&O bv de toegestane kosten van de uitgevoerde orders als volgt: – grondstofkosten € 2.000.000; – directe loonkosten € 3.000.000; – opslagen indirecte kosten: • 50% van de grondstofkosten; • 40% van de directe loonkosten; De winstopslag is 30% van de kostprijs. a
Bepaal de in rekening gebrachte prijs van een order waarvan de toegestane directe kosten bestaan € 30.000 voor grondstoffen en € 40.000 voor loon.
Volgens de nacalculatie 2010 zijn de werkelijke kosten en omzet van de uitgevoerde orders: – grondstofkosten € 2.100.000 – directe loonkosten € 2.950.000 – indirecte kosten € 2.400.000 € 7.450.000 – omzet € 9.880.000 (exclusief omzetbelasting). b c
Bereken het gerealiseerde verkoopresultaat over 2010. Bereken het gerealiseerde budgetresultaat over 2010.
## → bijlage op blad 5
v6mo2p
oefentoets vwo M&O 2e periode
BIJLAGE
NAAM:
Bij opgave 2c
blad 5 van 5
v6mo2p 1a b
c 2a b c 3a
b c
d
e f 4a b
c 5a b c d e f g
h i j 6a b c
normuitwerking
8 (ip) + 2 (opslag inkoopk.) = 10 (vvp) + 3 (opslag overhead) = 13 (kp) 13 (kp) + 7 (opslag nw) = 20 (p) {opslag nw=35/65×kp} Gerealiseerd netto verkoopresultaat 10.000 x 7 = 70.000 Budgetresultaten inkoop: 10.000 x (8 – 8,60) = € 6.000 N en 10.000 x 2 – 18.400 = € 1.600 V { Gegeven: budgetresultaat overhead € 1.000 V} Nettowinst = gerealiseerd netto verkoopresultaat + Σ budgetresultaten = 66.600 overheadkosten = 10.000 x € 3 – € 1.000 = € 29.000 [brutowinst] – bedrijfskosten = [10.000 * (20 – 8,60)] – (18.400 + 29.000) = € 66.600 Contributiemarge: CM = 28% van de omzet = 0,28X (40% - 12%) Stel CM = C → 0,28X=106.400 → X = 380.000 Stel CM = C + 6% van de omzet, dus 0,28X = 106.400 + 0,06X → 0,22X = 106.400 → X ≈ 483.636. X: omzet. twee vergelijkingen: TO=X en TK = 0,72X + 106.400 {0,72 vanwege 60% inkoopwaarde t.o.v. de omzet + 12% variabele bedrijfskosten t.o.v. de omzet} cfab = € 300.000/30.000 = € 10; vfab = 2 kg × € 1 + 0,2 manuur × € 50 = € 12; dus Kpfab = € 22. cverk. + vverk.= € 30.000/30.000 + € 90.000/30.000 = € 1 + € 3 = € 4 →Kpcomm = € 26 netto verkoopresultaat (=transactieresultaat) = 33.000×(40 – 26) = € 462.000 bez. resultaten: 3.000 × € 10 + 3.000 × € 1 = € 33.000. Dus NW = € 495.000 Nacalculatorisch budget grondstof: 33.000 × € 2 = € 66.000 Budgetresultaat = 66.000 – 55.440 = € 10.560 PV = wh•sp – wh•wp = 69.300 kg • € 1 - € 55.440 = € 13.860 EV= sh•sp – wh•sp = 66.000 kg • € 1 – 69.300 kg • € 1 = -€ 3.300 Nacalculatorisch budget direct loon: 33.000 × € 10 = € 330.000 Budgetresultaat = 330.000 – 297.000 = € 33.000 wh= 297000/60 = 4950 uur; sh = 33.000 • 0,2 uur = 6600 uur PV = wh•sp – wh•wp = 4950 uur • € 50 - € 297.000 = -€ 49.500 EV= sh•sp – wh•sp = 6600 uur • € 50 – 4950 uur • € 50 = € 82.500 10 euro prestatiebonus bovenop het standaardloon zorgt voor hogere arbeidsproductiviteit (want het aantal arbeidsuren wh is lager dan sh). Prijsverschil. Constante kosten zijn capaciteitskosten. De productiecapaciteit ligt vast, dus hoeveelheidsverschil is uitgesloten. a=(110000 – 20000)/6 = € 15.000; i= 6%•(110000+20000)/2 = € 3.900 TKMach101 = 18.900 + 7q. TKMach2021 = 68.900 + 4q. TKMach101 = TKMach202 als 3q=50.000 dus als q = 16.666. Vanaf een normale afzet van 16666 is Mach202 het voordeligst. a + i = A/5 + 6%•A/2 = 0,2A + 0,03A = 0,23A ; stel 0,23A = 19.550 → A = € 85.000 Onjuist. Het betreft een product voor een deelmarkt (Ferrari). Onjuist. Als alle auto’s dezelfde prijs zouden hebben, dan zijn afzetaandeel en omzetaandeel gelijk. De lage prijs maakt het omzetaandeel kleiner. Onjuist. Ze horen in de beleving van de koper tot de producteigenschappen, het zijn kwaliteitsaspecten. Onjuist. Een duurzaam gebruiksgoed mag geacht worden bepaalde gebruikskwaliteiten langer dan een jaar te leveren. De aansprakelijkheid van de leverancier blijft daarvoor bestaan. Onjuist. Door verandering van de technologie (smartphone) worden andere telefoons vervroegd vervangen. Onjuist. Het is productontwikkeling: een extra product voor dezelfde klanten. Kaskoe. Het is een product dat in de rijpheidsfase zit, en daar ook wel in blijft (vergelijkbaar met stofzuiger , koelkast enz.) en levert door het grote marktaandeel een (blijvend) hoge inkomstenstroom. Hopelijk bij de stars: sterk groeiende nieuwe markt voor nieuw product. inkoop op termijn (tegen de prijs van nu) economische, toe. 30.000 + 40.000 + (50%•30.000 + 40%•40.000) = € 105.000 (30/130)•9.880.000 = 2.280.000 Toegestane kosten (100/130)•9.880.000 = 7.600.000 Budgetresultaat = 7.600.000 – 7.450.000 = 150.000 ##
