2012
VOORJAARSPROGRAMMA
Vriendenpas
Algemene informatie en een afscheid We nodigen u uit voorjaar 2012 weer veel van onze activiteiten bij te wonen. Wij danken van harte onze drukkers van Zijlstra Drukwerk uit Rijswijk voor de vele, vele jaren dat zij het Studiecentrum voor Anthroposofie financieel hebben gesteund en daarmee ook de anthroposofie mede in de wereld hebben gebracht. Helaas zal deze brochure de laatste zijn die we in deze vorm kunnen uitbrengen. Door de ontwikkelingen en fusies in deze bedrijfstak, is het voor onze drukker niet zondermeer vanzelfsprekend ons programma boekje te sponsoren. Dat betekent dat wij voor het najaar naar andere mogelijkheden moeten zoeken om publiciteit te geven aan onze activiteiten. Wij zullen u tijdig laten weten hoe we verder gaan. Niet alleen de drukkerij en het Studiecentrum merken de veranderingen. Wij allen hebben er in meerdere of mindere mate mee te maken. In ons programma dragen wij daarom ook, net als afgelopen jaar, vanuit de anthroposofie onderwerpen aan die een licht kunnen werpen op wat ons te wachten staat of op hoe wij ons kunnen voorbereiden om weerbaar, veerkrachtig en zelfredzaam te zijn. Zoals altijd kunnen alle voordrachten in beginsel afzonderlijk worden bezocht, hoewel soms op een eerdere voordracht wordt voortgebouwd. Dit staat steeds apart vermeld. De kosten voor het bijwonen van een voordracht zijn 10 euro, tenzij anders aangegeven. Het gereduceerde tarief van 8 euro is alleen van toepassing op houders van een Ooievaarspas of een studentenpas. Houders van een vriendenpas kunnen de voordrachten vrij bezoeken. De avonden beginnen om 20.15 uur, tenzij anders vermeld, en zijn rond 22.00 uur afgelopen. Het is de bedoeling dat het gebouw om 22.30 uur is verlaten, zodat de huisbewaarders kunnen afsluiten. Reserveren is niet nodig. Er kunnen altijd stoelen worden bijgeplaatst. Onze lezingen vinden plaats in de Riouwstraat 1, tenzij in de folder anders vermeld. Onze cursussen vinden meestal plaats in de Malakkastraat 150, voorbij het poortje naar rechts. De plaats wordt steeds bij de cursus vermeld.
Het Studiecentrum voor Anthroposofie in Den Haag geeft jaarlijks in januari een vriendenpas uit die u vrij toegang geeft tot alle lezingen van het hele kalenderjaar. Voor heel 2012 kost een vriendenpas 70 euro en een duo-vriendenpas 90 euro, verkrijgbaar aan de kassa bij de zaal. Een duopas geldt voor personen die op hetzelfde adres wonen. Het is niet de bedoeling dat incidentele invité(es) van pashouders op de duo-pas meekomen. Daar hebben wij helaas niet de financiële ruimte voor. Voor studenten en houders van een Ooievaarspas geldt voor de vrienden(duo)pas een reductie van 15 euro, dus resp. 55 en 75 euro. De korting op de duo-pas geldt slechts als beide personen een ooievaarspas hebben of student zijn. Die korting geldt niet voor 65plussers. De prijs mag ons inziens echter nooit een belemmering zijn. Mocht het bedrag, ondanks de reductiemogelijkheden, een probleem zijn, dan is altijd overleg mogelijk met de penningmeester van de voorbereidingsgroep, Bessie Schadee (06 1444 2941). De vriendenpas geeft gratis toegang tot alle lezingen, echter niet tot de cursussen die aan het slot in de brochure staan vermeld. Reductie-vriendenpassen geven wel het recht op de reductieprijs bij cursussen. De pas is niet geldig voor de bijeenkomsten van de werkgroep ‘Alert’. U betaalt daarvoor bij de zaal. Voor de cursussen wordt voor de gehele duur een totaalbijdrage gevraagd, mede met het oog op het doorlopende karakter van een cursus. Sommige cursussen is duurder, omdat er twee docenten meewerken of omdat er materiaalkosten zijn. Wilt u bij het overmaken van uw cursusbijdrage altijd opgeven om welke cursus het gaat en in geval van reductie ook uw vrienden(duo)pasnummer vermelden? Kosten mogen geen belemmering zijn. Is dat toch het geval, dan kan in overleg met degene bij wie men zich aanmeldt voor de cursus, worden besloten tot een ander bedrag. Ook kunt u een aanvraag doen voor een vrienden(duo)pas via het inschrijfformulier op de achterpagina van deze brochure en door gelijktijdige storting op gironummer: 67 84 86, t.n.v. Studiecentrum voor Anthroposofie, Den Haag, o.v.v. ‘vriendenpas 2012’ of ‘duovriendenpas 2012’. Wij sturen uw pas dan naar het adres dat u op het inschrijfformulier heeft vermeld. Mocht u hem niet tijdig ontvangen, dan ligt de pas bij de zaal voor u klaar.
Wij zijn via e-mail te bereiken op
[email protected]. Ons programma is ook te raadplegen op www.antroposofie.nl/vereniging/ms/gravenhage en op www.antrovista.com. In bijzondere gevallen kunt u informatie vragen op 06-22447764. Ons bankrekeningnummer is 67 84 86. Het Studiecentrum in Den Haag draagt binnen de regio Den Haag het openbare werk van de Anthroposofische Vereniging in Nederland. De verantwoordelijkheid ligt bij de hierna genoemde initiatiefnemers. Zij voelen zich verbonden met de Algemene Anthroposofische Vereniging, zoals deze in 1923 door Rudolf Steiner is opgericht. De Voorbereidingsgroep: Peter van den Bree, Katy van der Burg, Paul Chr. van Panhuys, Alexander Patijn, Bessie Schadee en Freya Steffelaar.
Riouwstraat 1 - 2585 GP Den Haag
g i d el
VRIENDENPAS 2011 Naam:
Ong
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . No . Woonplaats:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
V O O RDR A C H TEN
V O O RDR A C H TEN
Eén dinsdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 17 januari 20:15-22:00 uur
Eén dinsdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 31 januari 20:15-22:00 uur
2012: jaar van crisis en transformatie
O mens, doorgrond jezelf, o mens, beleef jezelf
Loek Dullaart
In de wereldeconomie en de Europese politiek is een heftige crisis gaande. Die crisis kan ons aan de rand van de afgrond brengen, zo zegt Rudolf Steiner in zijn voordrachten, o.a. in zijn karmavoordrachten van juli 1924. Zijn het de voorweeën van een grote transformatie van de wereld en de aarde aan het eind van dit jaar, als op 21 december 2012 de Maya-kalender afloopt? Maar of die transformatie slaagt, hangt af of onze ideeën in Michaëlische zin vernieuwend zijn en onze daden revolutionair en liefdevol.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén woensdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 25 januari 20:15-22:00 uur
Bewustzijn in je handelen de essentie van heilpedagogie en sociaaltherapie
Bernard Held
Rudolf Steiner heeft in de Heilpedagogische Cursus uiteengezet hoe met verstandelijk gehandicapte kinderen en volwassenen om te gaan, zodat er een gezonde ontwikkelingsrelatie kan ontstaan waarin zowel het kwetsbare kind of volwassene, als ook wij tot ons recht kunnen komen. We hebben de neiging om deze mensen, die niet in het ‘gemiddelde plaatje’ passen, een etiket op te plakken en daarnaar te handelen. Maar we doen daarmee geen recht. Of we kijken alleen naar de buitenkant, het gedrag, en niet naar waar dit uit ontstaat, de innerlijke gesteldheid. Zo kunnen we tot nep-maatregelen komen, die de ontwikkeling niet stimuleren en het kind en onszelf niet verder brengen. Wat vraagt dit dan wel van ons?
Kosten: € 10,- / gered. € 8,Eén donderdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 20:15-22:00 uur 26 januari
Apocalyps, Crisis en Transformatie
Cees van der Kroef
De Apocalyps is het laatste boek van het Nieuwe Testament van de hand van de evangelist Johannes. Hij onthult de bewustzijnsontwikkeling van de mensheid na het Mysterie van Golgatha. Deze ontwikkeling gaat niet vanzelf. Hij doet een appèl op de bereidheid van zijn medemens om de wereld en zichzelf vanuit een geestelijk gezichtspunt te leren benaderen, omdat de materie geen oplossing biedt. De ziel zal de weg van de materie naar de geest moeten vinden. Als hoogste ingewijde van zijn tijd analyseert hij de gevolgen van het materialisme en dat liegt er niet om. Ken U zelf! De mens moet leren langs welke weg de wereld omgewerkt kan worden tot wat hij het Nieuwe Jeruzalem noemt. Dan wordt ook duidelijk wat het doel is van de onvermijdelijke fysiek stoffelijke wereld, waarin we leven.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Cinthia van der Ham
Deze woorden klinken in de ziel van Johannes in het eerste mysteriedrama ”De poort van de inwijding” van Rudolf Steiner. Johannes staat model voor een mens, die in de crisis een ontwikkeling doormaakt. Door zichzelf te doorgronden en te beleven, gaat Johannes zien hoe de waan van de illusie, hem ingegeven door Lucifer, en de waan van de uiterlijke schijn, hem ingegeven door Ahriman, in hem werken. Bewustzijn in het spreken kan tot dit beleven van jezelf leiden. Het leren gebruiken van de klanken van de taal als scheppende krachten en het leren gebruiken van de adem als voertuig voor de klanken vormen hiervoor de basis. De oplossende tendens van Lucifer en de verhardende tendens van Ahriman kunnen zo in het spreken beleefbaar worden. Rudolf Steiner heeft in samenwerking met zijn vrouw Marie Steiner-von Sivers oefeningen ontwikkeld die meer bewustzijn in het spreken brengen. Er zal worden ingegaan op de achtergronden hiervan. Demonstratie en het zelf ervaren van oefeningen, gedichten en teksten uit het eerste mysteriedrama, onder andere van Lucifer en Ahriman, zullen dit beleefbaar maken. Deze voordracht vormt de inleiding op een cursus spraakvorming (zie cursussen).
Kosten: € 10,- / gered. € 8,Eén woensdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 1 februari 20:15-22:00 uur
“Meester Geert, Verandert Uwen Zin!” (het betreft de uitgestelde lezing van het najaar)
Karel Post Uiterweer
De jonge doctor Geert Grote viel even stil te midden van het feestgewoel. Wat heeft hij gehoord? Enkele jaren later raakte hij in een diepe crisis,waarna hij alles opgaf: rijkdommen, titels en ambten, om zich te wijden aan een leven van meditatie en gebed. Had hij contact gehad met Rozenkruisers, die in de 14e eeuw hun werk begonnen waren? Zijn leven doet denken aan dat van St. Franciscus. Hij trok rond als volksprediker en gaf de stoot tot de oprichting van de Broederschap des Gemeenen Levens. Hij gaf de aanzet tot nieuwe scholen in heel West-Europa. Hij representeert de impuls van de noordelijke Renaissance, die samen met de ontwikkelingen in de Italiaanse steden een nieuwe fase in de mensheidsontwikkeling inluidde.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
V O O RDR A C H TEN
V O O RDR A C H TEN
Twee dinsdagavondenRiouwstraat 1, Den Haag 7 en 14 februari 20:15-22:00 uur
Eén donderdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 16 februari 20:15-22:00 uur
Wiskunde
Ik ben moe Steeds meer lawaai en weinig melodie in het leven.
Rudolf Klinkenberg
Van uit de vier hoofd bewerkingen, optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen zullen we ontdekken, dat daar meer geheimen achter zitten dan we dachten. Getallen zijn voor ons misschien dode abstracties, waarmee we ons dagelijks leven redelijk kunnen ordenen, maar er is ook een levende geestelijke component in verborgen, die te maken heeft met onze eigen geestelijke vermogens en mate van bewustzijn. Uiteindelijk komen we uit op de geheimzinnige deling 0/0. Het antwoord op deze vraag opent nieuwe gebieden van de modernere wiskunde. Je hoeft geen rekenwonder te zijn om aan de lezingen deel te nemen.
Kosten per avond: € 10,- / gered. € 8,-
Zijn wij niet allemaal veel te vaak moe, teruggetrokken en lusteloos? Hebben wij misschien het gevoel dat ineens niks meer in het leven goed loopt? Vermoeidheid is een probleem van grote omvang geworden. Vermoeidheid is mogelijk een manier om je op je eigen leven te bezinnen. Wat willen wij eigenlijk? Wat verwachten wij van onszelf of van anderen? Een lezing over inzichten in de oorzaken van moeheid en wat je eraan zou kunnen doen. Verschillende soorten van vermoeidheid zullen wij naast elkaar zetten. Waar zijn mijn krachten gebleven? Waar liggen de helende krachten?
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén woensdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 8 februari 20:15-22:00 uur
Eigen regie van patiënten en zorgverleners
Erik Baars
De gezondheidszorg verandert in rap tempo, de positie van de cliënt/patiënt t.o.v. de zorgprofessional verandert. We zien een inhoudelijke verschuiving naar zorgvernieuwing gericht op versterken van de eigen regie van patiënten. Eigen voorkeuren van cliënten/ patiënten worden steeds belangrijker. Ook om de kosten beheersbaar te houden, wordt een steeds groter appèl gedaan op de eigen verantwoordelijkheid van de cliënt/patiënt. Dit wordt versterkt door de voorgenomen bezuinigingen van het kabinet. Hierdoor zal er in de komende jaren veel in de gezondheidszorg veranderen. PGB’s verdwijnen, basispakketten verschralen en de verantwoordelijkheid voor de zorg verschuift richting gemeenten en zorgverzekeraars. Gemeenten en zorgverzekeraars hebben een grote kennisachterstand om de vraag naar het professioneel ondersteunen van eigen regie in te vullen. Wat is de bijdrage van de Anthroposofische Gezondheidszorg aan deze ontwikkelingen?
Kosten: € 10,- / gered. € 8,Eén woensdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 15 februari 20:15-22:00 uur
Wie was Jacob Lorber? De ‘schrijfknecht van God’!
Roger Crijns
‘Sta op, neem je pen en schrijf!’ Het is één van de wonderen uit de recente geschiedenis dat de ‘wederkomst van Christus in het Woord’ in alle stilte plaats vond. Gevolg gevend aan de innerlijk gehoorde opdracht, schreef Jacob Lorber (1800 – 1864) het ‘Grote Johannes Evangelie’ dat letterlijk verslag doet van alle ontmoetingen en gesprekken die Jezus tijdens zijn driejarig leven op aarde met mensen had. Steeds ging het Christus Jezus er om de mensen iets te leren. In dit meer dan 10.000 pagina’s omvattend werk waaraan hij 24 jaar werkte, worden alle gezichtspunten van Christus Jezus over het gehele dagelijkse leven, waaronder over voeding, gezondheid, ziektes, genezingen, maar ook over de ontwikkelingsweg van de mens met verbazing wekkende precisie weergegeven. Er zal over het werk van Jacob Lorber en in het bijzonder op een aantal medische gezichtspunten ingaan worden!
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Bozidar Bonacic
Eén donderdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 1 maart 20:15-22:00 uur
De bij en het woord
Jos Schuylenburg en Frits Burger
De bijen staan de laatste tijd volop in de belangstelling. We weten dat we niet zonder hen kunnen. Ze zijn onmisbaar voor de bestuiving van onze cultuurgewassen en de biodiversiteit in het landschap en geven de mens honing! De bijen hebben ons nog meer te vertellen. Daarvoor moeten we de taal van de bijen leren verstaan. Deze is verborgen in hun sociale levenswijze in de donkere bijenkast, in hun vliegen van bloem naar bloem, in hun bijendans, in het zwermen. En we kunnen nog een laag dieper gaan. In alle culturen en door alle tijden is de bij verbonden geweest met het mysterie van de spraak en het Woord. Te denken valt aan de priesteressen van Efeze die ‘bijen’ genoemd werden of aan de ‘honingzoete woorden’ van de Hl. Ambrosius. Jos Schuylenburg zal vanuit de praktijk vertellen over de taal van de bijen. Frits Burger zal m.b.v. overleveringen en verhalen spreken over bijen en het Woord.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,Eén vrijdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 2 maart 20:15-22:00 uur
This is the And
Manfred van Doorn
Vader Manfred en zoon Victor van Doorn brachten het nieuwe boek uit: “This is the And. De toekomst voor beginners”. Het is het resultaat van serious fun tussen beiden. Op deze avond wordt het boek gepresenteerd en kan worden aangeschaft. In dit nieuwe leiderschapsboek geven zij aan hoe het einde van het fossiele tijdperk vooral een nieuw begin is. Ze beschrijven een ecologie van betekenis die is gebaseerd op inclusief denken. Uitersten worden met elkaar op een creatieve spanning gezet om tot een nieuwe manier van denken en handelen te komen en door de crises een nieuwe samenleving te bouwen. Communisme en kapitalisme worden Communalisme. Crisisbesef en optimisme worden Do Worry, Be Happy.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
V O O RDR A C H TEN
V O O RDR A C H TEN
Eén dinsdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 6 maart 20:15-22:00 uur
Eén donderdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 15 maart 20:15-22:00 uur
Reflexieve economie
Is reïncarnatie te bewijzen?
Herman Gels
Peter Kapenga
Dagelijks scheppen we aan onze wereldomvattende financieel-economische werkelijkheid. Daarmee is meteen duidelijk, dat we ook financieel-economische crises zelf scheppen. Dat maakt ons tevens verantwoordelijk! Zoals beschreven in zijn boek ‘Reflexieve economie’, worden we uitgenodigd tot een fundamentele heroriëntatie en meegenomen op een verrassende ontdekkingstocht. Reflexiviteit houdt het besef in, dat onze denkbeelden en opvattingen invloed uitoefenen op ons feitelijk handelen en daarmee op onze eigen werkelijkheid. De economische wederwaardigheden houden ons – onder voorwaarden - dus een spiegel voor, een levende spiegel, waarvan we nog veel kunnen leren.
Steeds meer mensen geloven in enige vorm van reïncarnatie. Valentin Wember, een Duitse vrije schoolleraar, ontdekte dat Rudolf Steiner in zijn boek ‘Theosofie’ een bewijs geeft voor het bestaan van de wedergeboorte. Uitgangspunten voor dit bewijs zijn de denkbeelden van Darwin en de vraag: welke krachten vormen een menselijke biografie? In de lezing worden de verschillende aspecten van de bewijsvoering besproken.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén vrijdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 16 maart 20:15-22:00 uur
Eén donderdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 8 maart 20:15-22:00 uur
De ziel genezen De weg vanuit depressie naar nieuwe levensmoed
Bozidar Bonacic
Hoe kan het gebeuren dat iemand zijn dagelijks leven niet meer beheersen kan, dat hij “in de put zit”, zich depressief voelt? Een echte depressie grijpt diep in het leven van een mens in. “Donkere nacht van de ziel”, van iedereen verlaten, eenzaam, machteloos, hopeloos… zijn enkele overheersende gevoelens. Wij zullen kijken naar veelvoudige oorzaken van depressie, Hoe kan een weg naar nieuwe levensmoed eruitzien? Welke zielsoefeningen en andere therapeutische mogelijkheden zijn er? Een Raphaëlische levenskunst om zichzelf te vinden door te putten uit bronnen van licht en warmte.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
De transformatie van Pasen
Loek Dullaart
De zielenkalender van Rudolf Steiner is een geestelijke inspiratie, waarin allerlei prachtige beelden en bewegingen verborgen zijn. Het leven van Christus wordt er in weerspiegeld en de hele kosmos van sterren en planeten. De compositie is opgebouwd rond het feest van Pasen. Pasen is de herdenking van de geboorte van het mensheids-Ik op Golgotha als middelpunt van de mensheidsontwikkeling maar is ook het begin en einde van het spirituele jaar. In de beide Paasspreuken (spreuk 52 en 1) krijgt deze metamorfose en transformatie gestalte: de Paaszon komt op, alles wat binnen is wordt buiten, streeft omhoog en alles wat buiten was wordt binnen, wordt opgenomen in het hart. Dit moet niet alleen worden gemediteerd: het moet worden gedaan!
Kosten: € 10,- / gered. € 8,Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén dinsdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 13 maart 20:15-22:00 uur
Eén woensdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 21 maart 20:15-22:00 uur
Het zesvoudige pad
Hoe wij kunnen ondernemen.
Roger Crijns
Spirituele ontwikkeling door de moderne scholingsweg vraagt om zieleneigenschappen, die je jezelf door oefening eigen kan maken. Voor Rudolf Steiner bestond de ontwikkelingsweg niet primair uit verheven gedachten, bijzondere ervaringen, of mediteren, maar hij gaf aan dat innerlijke ontwikkeling ook heel goed met het dagelijks leven verbonden kan worden. Uitgelegd wordt hoe we langs het zgn. ‘Zesvoudige pad’ met behulp van zes basisoefeningen onze denkkracht, wilskracht en gevoelskracht en ook positiviteit, onbevangenheid en harmonie kunnen oefenen en daarmee tot verrassende nieuwe zelfkennis en innerlijk houvast in ons leven kunnen komen. Welke raakvlakken dit heeft met gezond zijn en gezond blijven, komt hierbij uitvoerig aan de orde. NB: Deze voordracht vormt tevens de inleiding tot de cursus ‘Het Zesvoudige Pad’ in tien workshops in de periode eind maart t/m oktober 2012 (Zie verder bij Cursussen).
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Reinoud van Bemmelen
Wij allen hebben te maken met de snel veranderende maatschappij waarin wij leven. Het belang van het zelf vormgeven van deze maatschappij is groot en vergt een tegenwoordigheid van geest. Het is steeds moeilijker in ons zelf een bodem te vinden waarop wij onze beslissingen en handelen kunnen baseren. Op deze avond gaan we met een ondernemende blik vanuit economische hoek vele verschillende onderwerpen langs en proberen nieuwe inzichten te laten ontstaan die ons deze basis kunnen geven voor ons handelen in onze complexe maatschappij.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
V O O RDR A C H TEN
V O O RDR A C H TEN
Eén dinsdagavond Riouwstraat 1, Den Haag 27 maart 20:15-22:00 uur
Eén woensdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 4 april 20:15-22:00 uur
®turntoo Perfomance-based-consumption
Heilige Wond In crisis groeien.
Sabine Oberhuber
Bozidar Bonacic
Om de uitputting van de aardse hulpbronnen tegen te gaan is het noodzakelijk om grondstoffen te behouden en telkens opnieuw te gebruiken voor nieuwe generaties producten. Dit is alleen te realiseren door maatschappelijke en economische verandering, door over te schakelen van een lineaire naar een kringloopeconomie. Dat betekent consumeren en produceren op een nieuwe manier vorm te geven. De initiatiefnemers van turntoo willen bereiken dat productie en consumptie niet langer ten koste gaan van milieu & maatschappij. Zij introduceren een bedrijfsmodel dat leidt tot het behoud van grondstoffen, waarbij producten voldoen aan strenge criteria wat betreft de herbruikbaarheid. Op gebruikers niveau wordt gekeken naar de positieve invloed van het product op de gebruiker en zijn omgeving.
“Wij hebben rozen geplant... dat worden doornen.” Wonden kent elke mens: bloedende, pijnlijke, zichtbare en onzichtbare. Drama´s en crisis horen erbij. Gekwetste gevoelens kunnen erg diep binnendringen, tot in het fysieke lichaam toe. De grootste gave is het wonder om onszelf te veranderen. Een wond vraagt iets van mij, vraagt om een innerlijke ommekeer. Kunnen wij het drama van een crisis verminderen door die beter te begrijpen? Kunnen wij de opstandingskrachten in ons versterken om tot genezing te komen om uiteindelijk onze wonden door opstandingslicht tot stralen te brengen?
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén woensdagavond Riouwstraat 1, Den Haag 28 maart 20:15-22:00 uur
Eén donderdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 5 april 20:15-22:00 uur
Houden van de aarde
Jezus, Jezus Christus en Christus
Michiel Rietveld
Eén kwart van de landbouwgronden in de wereld is gedegenereerd door kunstmest gebruik en niet echt meer voor landbouw geschikt. Voor de remedie wordt gewezen op het belang van Compost. Het is in feite het failliet van een bepaalde denktrant over landbouw en natuur. Welke gezichtspunten brengen de Aarde weer in een nieuwe vruchtbaarheid? Welke denk- en houdingsverandering is er nodig? Deze avond wordt georganiseerd in samenwerking met de Stichting Diodato, die zich ten doel stelt de Haagse Boekerij te ondersteunen. Na afloop van de voordracht wordt er voor donateurs en belangstellenden een korte toelichting gegeven op het reilen en zeilen van de Stichting en de boekhandel (Er zal ook een boekentafel aanwezig zijn).
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén dinsdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 3 april 20:15-22:00 uur
Ondernemen vanuit verbondenheid Praktische ervaringen uit de bancaire sector
Albert Hollander
Aan de gebeurtenissen in de wereld is steeds duidelijker af te lezen dat mensen economisch afhankelijk van elkaar zijn. Hoe slaag je er in die feitelijke afhankelijkheid te benaderen vanuit een gevoel van verbondenheid? Hoe handel je als onderneming vanuit die verbondenheid en hoe verzorg je die verbinding zowel buiten als binnen de organisatie? Vanuit de biografie van Triodos Bank laten recente ontwikkelingen in de bancaire sector een veelheid aan dilemma’s zien. We kunnen daarmee tot praktische inzichten komen.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
De avond wordt door eurythmie van Ljerka Legac kunstzinnig verdiept.
Cees van der Kroef
Jezus van Nazareth heeft in de loop van zijn leven ingrijpende veranderingen doorgemaakt. Zijn leven verliep heel gecompliceerd. Met behulp van de geesteswetenschappelijke onderzoekingen van Rudolf Steiner kunnen we deelgenoot worden van zijn ervaringen onder de Joden, de heidenen en binnen de gemeenschap van de Esseërs. Dat leven culmineerde met de Doop in de Jordaan door Johannes de Doper, waarbij er een wezenlijke verandering in Jezus heeft plaatsgevonden. Doordat de kosmische Christus in diens belichaming kon verschijnen om als Christus Jezus drie jaren als mens op Aarde te kunnen leven. Toen Hij tenslotte op Golgatha werd gekruisigd, hebben zijn discipelen zijn opstanding uit de materie ervaren en heeft Christus hen in de periode van Pasen tot Pinksteren als leermeester vanuit de geestelijke wereld inzicht kunnen geven in wat er in hun nabijheid zich heeft afgespeeld. De weg naar de geest was gebaand.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén dinsdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 20:15-22:00 uur 10 april
Wat beleven we na de dood en voor de geboorte? Peter Kapenga Als wedergeboorte een realiteit is wat doet en beleeft de mens dan tussen de dood en een nieuwe geboorte? Rudolf Steiner vertelt in zijn werk steeds weer opnieuw over deze ervaringen. De ervaringen van voor onze geboorte kleuren onbewust ons dagelijks leven. Omgekeerd wordt het leven na de dood sterk beïnvloed door de wijze waarop wij tijdens ons leven daarover denken. Hoe dit zich afspeelt is het onderwerp van deze lezing.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
V O O RDR A C H TEN
V O O RDR A C H TEN
Twee donderdagavondenRiouwstraat 1, Den Haag 12 en 19 april 20:15-22:00 uur
Eén woensdagavond Riouwstraat 1, Den Haag 25 april 20:15-22:00 uur
Natuurwezens
Fenneke Bruning
De mens heeft geen vanzelfsprekende omgang meer met het wezenlijke in de natuur en is zich veelal niet bewust van het ons omringende rijk der natuurwezens. Met tomeloos geweld bejegenen we eerder de natuur en buiten haar uit in een onuitputtelijke honger naar materieel gewin. Ondanks dit gedrag blijft de natuur ons dragen en hebben de wezens die daarin werkzaam zijn hun hoop op ons gevestigd. De berichten van mensen die ze kunnen waarnemen en soms zelfs in contact met ze zijn, kunnen ons met verwondering en eerbied vervullen. Het kan een wegwijzer worden om met, en vanuit deze wereld te leven. De toekomst van deze wezens is afhankelijk van de mens. Ze wachten op ons.
The Planets van Gustav Holst
Marc van Delft
In het werk van Gustav Holst “The Planets” zijn veel geheimen te ontdekken die esoterische raakvlakken hebben. Holst was van theosofische huize en dit werk van hem is op te vatten als een soort van muzikale beschrijving van een inwijdingsweg. Marc van Delft heeft er relaties in gevonden met de 7 chackra’s, de kabbalistische Sephiroth boom (levensboom), het 7-ledig mensbeeld, de 4 temperamenten, de 12 dierenriemtekens en natuurlijk alle mogelijke aspecten van de planeten en hun werking. Een avond met grote verbanden over het mens-zijn in haar kosmische relatie. Aan de hand van muziekfragmenten zal het nodige verduidelijkt worden.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén dinsdagavond Riouwstraat 1, Den Haag 17 april 20:15-22:00 uur
Eén donderdagavond Riouwstraat 1, Den Haag 26 april 20:15-22:00 uur
Wat is gezondheid en wat is genezen?
Frits Burger en “De Zilveren Trompet” en “De Hobbit” Ernie Coenen
Roger Crijns
Veel mensen vinden het de normaalste zaak dat ze gezond zijn. Maar wat is gezondheid eigenlijk? Als men ziek wordt wil men genezen worden. Wat is genezen eigenlijk? Is genezen hetzelfde als van de klachten af zijn? Kun je van de klachten af zijn en toch niet genezen zijn? Kan dat zonder de “Heilerwille” van de arts/therapeut? Kan dat zonder de “Heilerwille” van de patient? Welke plek heeft hierin de Salutogenese? Aan de hand van deze vragen zal gezondheid, ziekte en genezing worden belicht. NB: Deze voordracht vormt tevens de inleiding tot de cursus ‘Anthroposofische geneeskunde’ in acht workshops in de periode april t/m juni 2012 (zie cursussen).
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén woensdagavond Riouwstraat 1, Den Haag 18 april 20:15-22:00 uur
Vingerspelletjes en versjes
Eefje Helleman
Een workshop over het kleine kind tot 7 jaar. Hoe werken vingerspelletjes en ritmische versjes in de spraakontwikkeling en in de opvoeding? We doen spelletjes en liedjes om te troosten, om af te leiden of een tijd van wachten te vullen, en om samen gewoon plezier te hebben. Thema van de spelletjes: voorjaar en zomer en allemaal dieren.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Het verhaal gaat dat de kinderen van Tolkien zó enthousiast waren over het sprookje De Zilveren Trompet van de jonge Owen Barfield dat zij hun vader vroegen om hen ook een dergelijk sprookje te vertellen. Zo zou De Hobbit zijn ontstaan. Wat was de relatie tussen de katholieke Tolkien en de anthroposoof Barfield? Beiden behoorden tot de fameuze groep rond C.S. Lewis, “the Inklings”. In het kader van de verfilming van De Hobbit en de première in december 2012 vormt deze voordracht een voorbereiding voor de lezing over De Hobbit in het najaar. Ernie Coenen (verhalenvertelster en spraakvormster) zal vertellen uit De Zilveren Trompet.
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Eén woensdagavond Riouwstraat 1, Den Haag 9 mei 20:15-22:00 uur
Water: het bloed der aarde De helende kracht van het water
Fenneke Bruning
Een avond over de alles doordringende kracht van het water. Rudolf Steiner vertelt, dat in ons cultuurtijdperk een begin gemaakt zal worden met de het “christelijk” worden van techniek en natuurkunde. Hij duidt op een techniek die gebaseerd is op de in de natuur aanwezige levensenergie (etherkracht), op voorwaarde van een verhoogde moraliteit. Viktor Schauberger is hierin een pionier en heeft vanuit de zuivere waarneming wetmatigheden gevonden, die een aanzet geven om ons hiermee bezig te houden. Een uitspraak van hem: “Al het leven ontspringt in het water. Het water is als zodanig de eigenlijke levensbron.”
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
V O O RDR A C H TEN
C U RS U SSEN
Eén dinsdagavondRiouwstraat 1, Den Haag 22 mei 20:15-22:00 uur
Zeven zaterdagochtendenRiouwstraat 1, Den Haag 4, 11, 18, 25 februari, 3, 10 en 17 maart 11.00 tot 12.30 uur
Pinksteren
KENNISMAKING MET DE ANTROPOSOFIE 1
Jan Alfrink
“En ze werden allen van heilige Geest vervuld en begonnen te spreken in andere talen met de spraak, die de Geest hun gaf”. Iedereen kent het begrip “vervuld zijn”. Iedereen kent het verschijnsel dat mensen die ergens enthousiast over zijn, daar over willen praten. Of misschien sterker nog, niet meer kunnen ophouden er over te praten. Maar wat nu als je met een groep vrienden bij elkaar bent, iedereen raakt enthousiast en begint te praten en je verstaat elkaar niet meer… Valt dan de groep uiteen? Sta je er dan alleen voor? Verlies je dan je vrienden? Is dit een manier om te beschrijven dat een collectief voorvoelen nu plaats maakt voor een individueel bewustzijn? Naast deze overweging uit Handelingen der Apostelen, hoofdstuk 2, wordt ingegaan op Pinksteren, duiven, vlinders, het huwelijk, apostelen, Rudolf Steiner en anthroposofie.
o.l.v. Alexander Patijn
Voortzetting van het werk aan het boek ‘Wetenschap van de geheimen der ziel’. We lezen en bespreken het boek gezamenlijk. We bevinden ons in het hoofdstuk ‘De kosmische ontwikkeling en de mens’. Er is plaats voor nieuwkomers. In de cursus wordt een deel integraal gelezen maar bepaalde delen worden ter wille van de voortgang samengevat. Het boek zal niet in één cursus geheel kunnen worden behandeld. Bij voldoende belangstelling zal de cursus daarom worden voortgezet. Aanmelden bij Alexander Patijn (
[email protected] of telefoon 070-3451947: eventueel voicemail). Inschrijven door overmaking op bankrekening 678486 t.n.v. Studiecentrum voor Antroposofie in Den Haag o.v.v. Cursus kennismaking 1
Kosten € 28,- / gereduceerd en vriendenpas. € 21,-
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
Tien dinsdagavondenMalakkastraat 150, Den Haag 21 en 28 februari, 6, 13, 20 en 27 maart en 3, 10, 17 en 24 april 20:00 - 21:30 uur Eén woensdagavond Riouwstraat 1, Den Haag 23 mei 20:15-22:00 uur
Kunst als ontwikkelingsweg
Noha Obeit
Hier stond een verkeerde tekst. Zie de agenda op www.anthroposofie-denhaag.nl
Kosten: € 10,- / gered. € 8,-
O mens, doorgrond jezelf, o mens, beleef jezelf
Cinthia van der Ham
De cursus is tevens een voorbereiding op en een verwerking van de opvoering van het eerste mysteriedrama op zondag 25 maart 2012 in het Theater Zuidplein in Rotterdam. Aanmelding en informatie bij Cinthia van der Ham, tel: 070 3468079, 06 15637631, e-mail:
[email protected] Opgave voor de cursus vóór 12 februari 2012. De aanmelding voor de cursus is definitief na overmaking van 180,- euro op bankrekeningnummer 3625834 t.n.v. Spreek je vrij te ’s Gravenhage.
Kosten: € 180,-
Vier zaterdagochtendenRiouwstraat 1, Den Haag 14, 21, 28 april en 5 mei 11.00 tot 12.30 uur
KENNISMAKING MET DE ANTROPOSOFIE 2
o.l.v. Alexander Patijn
De cursus is bedoeld als algemene oriëntatie en vereist geen voorkennis. Aanmelden bij Alexander Patijn (
[email protected] of telefoon 070-3451947: eventueel voicemail). Inschrijven door overmaking op bankrekening 678486 t.n.v. Studiecentrum voor Antroposofie in Den Haag o.v.v. Cursus kennismaking 2.
Kosten € 16,- / gereduceerd en vriendenpas. € 12,-
C U RS U SSEN
WER K GR O EP “ A LERT ”
Tien dinsdagochtenden Riouwstraat 23, Den Haag 27 maart, 10 en 24 april, 8 en 22 mei en 5 juni 9.30 tot 11.30 uur En vervolgens op 28 aug, 11 en 25 sept en 9 okt 2012.
Vrijdagmiddagen Riouwstraat 1, Den Haag startend op17 januari 16:00 tot 18.00 uur
Het Zesvoudige pad
werkgroep alert
o.l.v. Roger Crijns
Spirituele ontwikkeling door middel van de moderne scholingsweg vraagt om zieleneigenschappen die je jezelf door oefening eigen kan maken. In deze interactieve workshops staat waarnemen centraal, waarbij het uiterlijk leren waarnemen een vooroefening is voor innerlijke waarneming. Gewerkt wordt aan de hand van het gelijknamige boek van Joop van Dam. In een veertiendaags ritme worden de zes Nebenübungen, zoals Rudolf Steiner ze noemde, waarnemen, denken, willen, voelen, positiviteit en onbevangenheid tijdens de bijeenkomsten mondeling ingeleid en in praktische zin behandeld en na beoefening thuis tijdens de bijeenkomsten plenair nabesproken en ervaringen uitgewisseld. Deze oefeningen zijn voor iedereen geschikt en leiden tot verrassende nieuwe zelfkennis en verhogen innerlijke stabiliteit, creativiteit en rust! Zij vormen bovendien een geschikte en veilige basis bij het mediteren.
o.l.v. Loek Dullaart
Bij de hedendaagse mondiale problemen en de maatregelen die vanuit de politiek worden aangedragen is het vormen van een eigen mening en het handelen op eigen autoriteit en naar innerlijk geweten niet altijd even gemakkelijk. Is er nog ruimte voor het vrije individu? Veelal is het een oefening om overeind te blijven als je het ahrimanische kwaad in de wereld ziet werken. Je zoekt wat je daar tegenover kunt zetten aan positieve spiritualiteit. In de werkgroep “Alert” proberen we feiten bloot te leggen en in hun verband te zien om, met deze inzichten, vanuit een vrij geestesleven tot een welbewust handelen te komen. Er zijn inmiddels meerder bijeenkomsten in het land. Voor de eerst volgende bijeenkomst en/of aanvullende informatie kunt U contact opnemen met Loek Dullaart: 06-53835617
Kosten per middag: € 7,- / gered. € 5,-
Informatie, aanmelding, verantwoordelijkheid bij R.P.J.M. Crijns, 06-22576346 of 0707802875, e-mail:
[email protected] Kosten: € 25 per keer, dus in totaal € 250. Dit kan in termijnen worden voldaan. Eenmaal aangemeld blijft dit het cursusbedrag. Reductie in overleg mogelijk.
ST U DIE C ENTR U M P U BLI C A TIES
Kosten: € 250,-
Acht workshops op woensdagmorgen Riouwstraat 23, Den Haag 25 april, 9, 16, 23 en 30 mei, 6, 13 en 20 juni 9.30 tot 11.30 uur
Anthroposofische geneeskunde
informatie: Paul van Panhuys: 06 - 22447764
o.l.v. Roger Crijns
Interactieve workshop, vanuit fenomenologisch standpunt, waarin waarnemen centraal staat en meer inzicht in ziek en gezond worden in relatie met de natuur ontstaat. Deze cursus omvat ondermeer de volgende thema’s: Het twee-, drie-, vier-, zeven- en twaalfledig mensbeeld; De vier temperamenten (elementen) leren waarnemen; drievoudigheid en herkennen van geneesplanten, het gebruiken als olie, zalf, druppels, poeder of tabletten, wanneer en waarom? De functie van koorts en wat je eraan doet; Infecties, wonden, verbrandingen of doorliggen; Ziekte als signaal, als helper; Doet de ziekte ons voor, wat wij ervan kunnen leren? De ziekte in de biografie! De rol van karma bij ziekte. Dus wat zegt het ons? Welke planten doen ons voor, hoe te genezen? Wanneer ontwikkelen we warme of wanneer koude ziektes? Zoals verkouden, verkrampen, verstenen, verkalken, artrose, kanker en waarom? Hoe werken typische antroposofische therapieën, zoals bad-therapie, ritmische-massage en andere zoals Euritmie, kunstzinnige-therapie, muziektherapie, spraakvorming, psychologische consulten. Informatie, aanmelding, verantwoordelijkheid bij R.P.J.M. Crijns, 06-22576346 of 0707802875, e-mail:
[email protected] Kosten: € 25 per keer, dus in totaal € 200. Dit kan in termijnen worden voldaan. Eenmaal aangemeld blijft dit het cursusbedrag. Reductie in overleg mogelijk.
Kosten: € 200,-
De publikaties van de deeltjes 5 t/m 7 hebben enige vertraging opgelopen, maar zullen nu spoedig worden uitgebracht. Van de eerste vier delen zijn ruim 800 exemplaren verkocht, waarmee we de indruk hebben in een behoefte te voorzien. Een deel 8 is nog toegevoegd aan de reeks van zeven met de titel: Pandemie en Paracelsus. De reeks bestaat uit:
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Spiritualiteit en de economische crisis Spiritualiteit en de Europese eenwording Spiritualiteit en de oorlog tegen het terrorisme Spiritualiteit en het jaar 2012 Spiritualiteit in de praktijk: contacten met gestorvenen Spiritualiteit in de natuur: graancirkels etc. Spiritualiteit in het dagelijks leven: alles is geest Pandemie en Paracelsus € 10,- per deeltje De hele serie is verkrijgbaar voor € 68,- excl. verzendkosten Te bestellen via
[email protected]
BI O GR A FIS C H E GEGE V ENS Jan Alfrink is pedagogisch adviseur en mede oprichter van de academie voor ouders. Zie www.tsjai.nl. Bozidar Bonacic heeft een praktijk voor anthroposofische psychotherapie en coaching. Zie www.corepraktijk.nl. Reinoud van Bemmelen is oprichter van de Beeldhouwwinkel en initiatiefnemer van de stichting “Sleipnir”, waarin bedrijven elkaar wederzijds ondersteunen. Zie www.stichtingsleipnir.nl en www.beeldhouwwinkel.nl. Fenneke Bruning is glaskunstenares en schrijft artikelen over anthroposofie. Frits Burger is Oudgermanist, werkt in de gehandicaptenzorg en houdt zich in het bijzonder bezig met taal. Roger Crijns is Vrij gevestigd antroposofisch en trignosofisch arts in Leidschendam en Den Haag. Zie rogercrijns.blogspot.com
STE U N H ET ST U DIE C ENTR U M Met het organiseren van onze activiteiten is veel geld en inspanning gemoeid. Geen van onze activiteiten zijn winstgevend. Vanuit dit oogpunt zouden wij U willen vragen of U niet op één van onderstaande manieren ons zou willen steunen: 1. Het geven van een borgstelling (bijv. € 500,-) voor het komende jaar. In het geval we tekort komen wordt de borgstelling van kracht. (Het bedrag is dan afhankelijk van de hoeveelheid borgstellers). 2. Schenkingen om bijvoorbeeld iets van de Mysteriedrama’s te behandelen of Eurythmiedemonstraties mogelijk te maken met meerdere eurythmisten en musici e.d. 3. Een vriendenpas aanvragen. 4. “Peetschap” om bijvoorbeeld onze aankondigingen in eigen kring bekend te maken, folders te verspreiden, affiches op te hangen of voor een bloemetje te zorgen voor de uitvoerenden. Ook zoeken we kashouders op de avonden en willen we vaker een boekentafel organiseren. Ja, ik wil: Een borgstelling op mij nemen.
Indien het Studiecentrum voor Anthroposofie in Den Haag na afloop van het jaar 2008 voor de ondernomen activiteiten een financieel tekort heeft, zal ik met een borg instaan van: €
Marc van Delft is componist, piano- en muziektheoriedocent. Zie www.marcvandelft.nl. Loek Dullaart is oud Vrije School leraar, mede oprichter van drugscentrum Arta en auteur van boeken over o.a. De dierenriem, De Apocalypse en Johannes. Zie www.loekdullaart.nl.
Een schenking doen.
Voor de activiteiten van het Studiecentrum voor Anthroposofie in Den Haag voor 2008 doe ik een schenking van €
Postbanknummer: 67 84 86 t.n.v. Studiecentrum voor Anthroposofie, Den Haag o.v.v. schenking 2008
Herman Gels is organisatieadviseur, thans werkzaam bij de gemeente Amsterdam. Cinthia van der Ham is therapeute spraakvorming.
Een vriendenpas aanvragen
x een vriendenpas à € 65,- totaal: €
Eefje Helleman is kleuterleidster op de Vrije School en docent op de pedagogische academie Helicon. Albert Hollander is Hoofd Juridische Zaken van Triodos Bank en Coördinator van de Sociale Sectie van de Antroposofische Vereniging in Nederland.
x een duo-pas
à € 85,- totaal: €
x reductiepas
à € 50,- totaal: €
Een “Peetschap” op mij nemen.
Peter Kapenga is controling manager in de gezondheidszorg.
Naam M/V
Cees van der Kroef is psychiater in ruste.
Adres :
Sabine Oberhuber is mede-oprichter en Directeur Business Development van ®turntoo.
(met kopie van een studenten- of ooievaarspas)
:
Postcode : Plaats :
Alexander Patijn is jurist en was werkzaam als ambtenaar wetgeving.
e-mail :
Jos Schuylenburg was werkzaam in de B.D landbouw en is nu imker in Zweden.
Datum :
Karel Post Uiterweer is historicus, geschiedenisdocent voor Vrije Scholen en betrokken bij de opleiding van leraren voor Russische Waldorfscholen.
Handtekening :
Het blad graag uit de folder losknippen en zenden aan Studiecentrum voor Anthroposofie, Riouwstraat 1, 2585 GP Den Haag.
2585 GP Den Haag
Riouwstraat 1
Studiecentrum voor Anthroposofie
Frankeren als brief
