V A N
D E N
K O M M E R L E G A L
Burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer Postbus 250 2130 AG HOOFDDORP
Hoofddorp, PM 2012
Betreft: Zienswijze Geacht college, Mede namens de belanghebbenden/ bewoners die in bijlage 1 bij deze brief zijn genoemd en naar buiten treden als Belangengroep Stadspark Hoofddorp (www.stadsparkhoofddorp.nl) en PM maken wij hierbij onze zienswijze kenbaar op het ontwerp van het bestemmingsplan Hoofddorp Centrum (hierna: ontwerp). 1. Structuurvisie Haarlemmermeer 2030 en Deelstructuurvisie Hoofddorp 2030 De Structuurvisie Haarlemmermeer 2030 bevat de hoofdlijnen van de voorgenomen ruimtelijke ontwikkeling van de gehele Haarlemmermeer vanaf nu tot en met 2030. De Deelstructuurvisie Hoofddorp 2030 is een nadere concretisering van de structuurvisie, specifiek voor het gebied Hoofddorp. De deelstructuurvisie betreft een uitwerking maar nog steeds wel op hoofdlijnen. De concrete invulling hiervan zal voor Stadspark Hoofddorp in het bestemmingsplan Hoofddorp Centrum worden vastgelegd. Op 14 mei 2012 hebben wij een zienswijze op de Structuurvisie Haarlemmermeer 2030 ingediend. De structuurvisie is op 18 oktober 2012 door de raad vastgesteld. Het ontwerp van de Deelstructuurvisie Hoofddorp 2030 zal eind 2012/ begin 2013 (opnieuw) in procedure worden gebracht en naar verwachting in de loop van 2013 worden vastgesteld. Op het voorontwerp van deze deelstructuurvisie hebben wij op 28 maart en 8 mei 2012 een participatie/ inspraakreactie ingediend. Nadat de Deelstructuurvisie Hoofddorp 2030 zal zijn vastgesteld door de raad zullen de in de deelstructuurvisie beoogde ruimtelijke ontwikkelingen worden vertaald in een nieuw vast te stellen bestemmingsplan Hoofddorp Centrum. 2. Ontwerp bestemmingsplan Hoofddorp Centrum
2.1 Status en procedure Het onderhavige ontwerp wordt nu al in procedure gebracht omdat gemeenten op grond van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening de plicht hebben al hun bestemmingsplannen te actualiseren. Indien het bestemmingsplan Hoofddorp Centrum niet voor 1 juli 2013 is geactualiseerd kan de gemeente nadien geen leges meer heffen voor vergunningen die op Van den Kommer Legal B.V. De Fruittuinen 81 2132 NZ Hoofddorp T.: 06-20613935 F.: 023-8810871 E.:
[email protected] www.kommerlegal.nl KvKnr: 55411878 BTWnr: 8516.967.76.B01 Postbank: 44.71.994
grond van de verouderde bestemmingsplannen worden verleend. Het karakter van het onderhavige ontwerp zou dan ook conserverend van aard zijn: dat wil zeggen dat het gebied in het bestemmingsplan beschreven wordt zoals de situatie op dit moment is. Hierin worden dus geen nieuw beoogde ontwikkelingen opgenomen. Meermalen is ons zowel door de heer Poulssen als wethouder Bezuijen verzekerd dat in het onderhavige bestemmingsplan geen voorschot wordt genomen op de deelstructuurvisie. Pas over enkele jaren zou een nieuw bestemmingsplan Hoofddorp Centrum in procedure worden gebracht waarin invulling wordt gegeven aan de Deelstructuurvisie Hoofddorp 2030 (en dus ook: Structuurvisie Haarlemmermeer 2030). Hierin zouden de nieuw beoogde ontwikkelingen zijn vervat.
2.2 Opmerkingen Naar aanleiding van het ontwerpbestemmingsplan hebben wij de volgende opmerkingen. a. Geen conserverend bestemmingsplan, maar een ontwikkelplan Tot onze verbazing blijkt het ontwerp geen conserverend bestemmingsplan, maar een ‘ontwikkelplan’ te zijn. Op p. 4 van de toelichting bij het ontwerp staat: ‘Dit bestemmingsplan is daarom een ontwikkelplan, waarmee niet alleen de huidige situatie wordt vastgelegd, maar waar mogelijk geven we groei en verandermogelijkheden mee. Deze ontwikkelingen zijn gebaseerd op provinciale en gemeentelijke structuurvisies om bij voorkeur binnenstedelijk en bij knooppunten te ontwikkelen.
Weliswaar heeft de raad de Structuurvisie Haarlemmermeer 2030 recent vastgesteld, maar de uitwerking van dit grove kader in de vorm van de deelstructuurvisie voor Hoofddorp is er nog niet. Met andere woorden: zolang de deelstructuurvisie niet is vastgesteld mag en kan in het ontwerp noch worden voorgesorteerd op de inhoud van de structuurvisie noch op die van de deelstructuurvisie. Wij constateren dat in het ontwerp op diverse onderdelen toch al een voorschot wordt genomen op de inhoud van deze structuurvisie en de deelstructuurvisie. Ter zake verwijzen wij naar de onderdelen b tot en met e van deze zienswijze. Procedureel lijkt ons dit onjuist: de nog vast te stellen deelstructuurvisie en de mogelijkheid om in te spreken wordt hierdoor op een aantal onderdelen feitelijk een farce. Diverse ontwikkelingen ter uitvoering van de Structuurvisie Haarlemmermeer 2030 en de Deelstructuurvisie Hoofddorp 2030 zijn in het onderhavige ontwerp immers al vastgelegd: ofwel in de regels en op de plankaart ofwel in de toelichting.
b. Grootte stadspark De Fruittuinen, het Wandelbos met de kinderboerderij, de tennishal en tennisbanen beslaan een oppervlakte van circa 10 ha. Om van een stadspark te kunnen spreken is een uitbreiding van het groenareaal noodzakelijk. Juist een deel van het kantorenpark Beukenhorst-West zou zich uitstekend lenen voor deze transformatie. Echter, door nu een zeer algemene wijzigingsbevoegdheid voor Beukenhorst-West in artikel 33 van het ontwerp op te nemen wordt die transformatie onmogelijk gemaakt. Uit de toelichting begrijpen wij voorts dat het niet de bedoeling is het groenareaal te vergroten, maar juist te verkleinen: ‘Met name met de transformatie van Beukenhorst is een grote kans om het gebied tussen het station en het huidige centrum te ontwikkelen en te verlevendigen. Daarbij kunnen het huidige wandelbos en een deel van de fruittuinen omgevormd worden tot een echt centraal stadspark met bijbehorende (horeca) voorzieningen en woningen. Rond een stadspark hoort de ontwikkeling van grote herenhuizen en appartementen. Ook kan dan direct een heldere en directe verbindingsroute tussen het station en het centrum gemaakt worden. In het huidige Beukenhorst West is naast woningbouw ook gedacht aan ruimte voor hoger onderwijsvoorzieningen.’1
Blijkbaar is het de bedoeling de Fruittuinen, die op p. 7 en p. 52-54 van de toelichting bij het ontwerp nog worden aangemerkt als belangrijk cultuurhistorisch gebied met tal van ecologisch waardevolle elementen, slechts in beperkte mate in stand te laten. Ook wordt op p. 7 van de toelichting bij het ontwerp niet meer gerept over het tenniscomplex als onderdeel 1
P. 18 van de toelichting bij het ontwerp.
Pagina 2
van het stadspark. Wij leiden hieruit af dat ook dit complex moeten wijken voor de beoogde grote herenhuizen en appartementen. Kenmerkend voor een goed stadspark is in onze visie juist de aanwezigheid van sportvoorzieningen. Denk hierbij aan het Vondelpark in Amsterdam.
c. Wijzigingsbevoegdheid Beukenhorst-West Op p. 30 van de toelichting bij het ontwerp staat het volgende: ‘Voor Beukenhorst-West zien we naast de kantoorfunctie met name kansen voor woningbouw. Vooral de strook langs het Wandelbos of stadspark in combinatie met de nabijheid van het centrum en het station is dit een zeer kansrijk gebied voor de bouw van appartementen die het stadspark omlijsten. Naast de transformatie tot woningbouw zien wij voor dit gebied ook ruimte voor hotels, horeca, ateliers, schone en kleine productiefaciliteiten en maatschappelijke voorzieningen (met name hoger onderwijs). We maken hier echter geen detailhandel, horeca, sport, groothandel of algemene, grootschalige bedrijvigheid mogelijk. Onder andere omdat in de nabijheid het winkelcentrum levensvatbaar moet blijven, en er voldoende ruimte is voor bedrijven op bedrijventerreinen. In dit bestemmingsplan Hoofddorp Centrum wordt ingezet op het wegnemen van belemmeringen tegen de gewenste transformatie. Daarvoor is de mogelijkheid opgenomen van een algehele wijzigingsbevoegdheid in het gebied. Daarmee kan later, in overleg met opdrachtgevers de exacte invulling van de kavels/gebouwen ingevuld worden. Ook de exploitatie van de transformatieplannen wordt daarin vervolgens meegenomen.’
En (p. 36 van de toelichting bij het ontwerp): ‘Met name de strook langs het wandelbos is geschikt voor woningen (mogelijk luxe appartementen).‘
De wijzigingsbevoegdheid zoals die nu in het ontwerp is opgenomen (artikel 33 van de planregels) is naar onze mening een blanco cheque aan het college. Zij kan op grond van deze wijzigingsbevoegdheid de betreffende gronden, zonder tussenkomst van de raad, onder meer bestemmen voor bedrijfsactiviteiten, horeca-activiteiten, hotels, kantoren, maatschappelijke voorzieningen en wonen. De mogelijkheid om deze gronden - in aansluiting op het Wandelbos - te bestemmen als ‘Recreatie-Dagrecreatie’ ontbreekt. Nu fungeert het bedrijventerrein ter hoogte van Beukenhorst-West als buffer voor het geluid voor met name de hiervan westelijk gelegen woningen. Destijds was het juist vanwege de geluidsnormering niet mogelijk woningbouw ter hoogte van Beukenhorst-West te realiseren. Dit gebied grenst direct aan de 20 kE-zone.2 Het bevreemdt ons dan ook dat woningbouw nu wel zou kunnen: de regels ten aanzien van geluid zijn immers alleen maar stringenter geworden en de vliegbewegingen zijn in de loop der jaren fors toegenomen. NB: Enerzijds wordt in de toelichting bij het ontwerp gesteld dat de grond ter hoogte van Beukenhorst-West bestemd kan worden voor horeca. Anderzijds staat in de toelichting dat geen detailhandel, horeca, sport, groothandel of algemene, grootschalige bedrijvigheid mogelijk is. Dit lijkt met elkaar in tegenspraak. In de planregels is laatstgenoemde inperkingen van de bestemmingsmogelijkheden niet terug te vinden. Sterker, volgens artikel 33 van de planregels zijn juist bedrijven met SBI-code 1 (zoals uitgeverijen, telecommunicatiebedrijven, meubelstoffeerderijen, handelsbemiddeling (groothandel), detailhandel, supermarkten, warenhuizen en congrescentra) en horeca-activiteiten tot en met categorie 3a van de Staat van Horeca-activiteiten (zoals bars, restaurants en zalenverhuur) toegestaan.
d. Voorzieningen Wij begrijpen uit het ontwerp dat in ieder geval het volgende beoogd wordt ter hoogte van de Fruittuinen en het Wandelbos (zie p. 18, 35 van de toelichting bij het ontwerp): Woningen; Extra horecavoorzieningen; 2
Zie ook p. 36 van de toelichting bij het ontwerp.
Pagina 3
Mogelijk een evenementenlocatie.
Met deze invulling van het stadspark blijft feitelijk nog maar weinig over van het reeds beperkte aanwezige groenareaal. Of anders gezegd: van een stadspark kan eigenlijk helemaal niet meer worden gesproken. Voorts valt een evenementenlocatie niet te rijmen met de ecologisch zo waardevolle elementen in de Fruittuinen en het Wandelbos.3 e. Verbinding station-centrum Op p. 18 van de toelichting bij het ontwerp staat het volgende: Bij station Hoofddorp is momenteel sprake van disbalans. Beukenhorst Zuid is een excellente ontwikkeling, maar het station heeft een verblijfswaarde die ver achter blijft bij de bijzonder hoge vervoerswaarde. Door het ontbreken van aangename faciliteiten voor reizigers is station Hoofddorp geen ontmoetingsplek. Om dat op te lossen willen we een centrale stationshal aan de Van Heuven Goedhartlaan realiseren, waarin ook diensten en voorzieningen gehuisvest zijn. Het station moet bovendien meer verbonden worden met het centrum. Door ontmoetingsplekken (bijvoorbeeld horeca) langs de route te creëren krijgt het ‘tussengebied’ en sterkere identiteit. Als onderdeel van het Wandelbos krijgt de route de kwaliteit van een ‘groene boulevard. Tegelijkertijd zal deze ontwikkeling een impuls geven aan de herontwikkeling van Beukenhorst.‘
En (p. 37 van de toelichting bij het ontwerp onder het kopje ‘Stadspark’): ‘Wel blijft het mogelijk om (fiets)paden door het gebied aan te leggen.’
Wij lezen dit aldus: u heeft het voornemen om op korte termijn al invulling te geven aan een eerste aanzet van de groene boulevard door een nieuwe langzaam verkeersverbinding te maken tussen het station en het centrum, dwars door het Wandelbos (en de Fruittuinen?) heen. De planregels in het ontwerp bieden u hiertoe de mogelijkheid (artikelen 9 en 14). Om meerdere redenen hebben wij hier bezwaren tegen: 1. Er bestaan al diverse wandel- en fietsroutes onder meer door Graan voor Visch, de Piratenweg en via de kinderboerderij en de Dik Tromhal. NB: U stelt zelf vast dat er veel fiets- en wandelpaden in het gebied aanwezig zijn (p. 8 van de toelichting bij het ontwerp). Met relatief eenvoudige middelen zou het centrum veel beter ontsloten kunnen worden voor fietsers en voetgangers. Een ‘groene boulevard’ is hiervoor niet nodig. 2. De ‘groene boulevard’ is vanuit het oogpunt van sociale veiligheid niet wenselijk. 3. De ‘groene boulevard’ gaat ten koste van het al beperkt aanwezige groenareaal. 4. De ‘groene’ boulevard gaat ten koste van de ecologisch waardevolle elementen. De (beperkte) hotspots van beschermde soorten en hotspots op het gebied van biodiversiteit liggen juist ter hoogte van het Wandelbos en de Fruittuinen (zie ook p. 52-54 van de toelichting bij het ontwerp).
f. Grondwater U bent er mee bekend dat het grondwater in de omgeving van Beukenhorst West en het stadspark een probleem is. Bouwplannen na toepassing van de wijzigingsbevoegdheid voor Beukenhorst West kunnen onevenredige gevolgen voor het grondwaterpeil hebben en de bewoners van de wijken ernstig benadelen. Dit is in het ontwerp niet in kaart gebracht. Ter zake wordt slechts gesteld dat voor de waterhuishouding op voorhand niet is aan te geven welke gevolgen de beoogde herontwikkeling precies zal hebben.4 3. Zienwijze Met het oog op vorenstaande verzoeken wij u het ontwerp voor het gebied ter hoogte van het Stadspark Hoofddorp en het hieraan direct grenzende gebied (waaronder Beukenhorst West) gewijzigd vast te stellen zodat:
3 4
P. 52-54 van de toelichting bij het ontwerp. P. 49 van de toelichting bij het ontwerp.
Pagina 4
a. het ontwerp daadwerkelijk conserverend van aard is, dat wil zeggen dat er geen voorschot wordt genomen op de inhoud van de Structuurvisie Haarlemmermeer 2030 en de Deelstructruurvisie Hoofddorp 2030 ten aanzien van: de grootte van het stadspark; de invulling van de Beukenhorst West; de voorzieningen in het stadspark; de verbinding station-centrum. b. wordt gewaarborgd dat het grondwater op geen enkele wijze problemen zal opleveren voor de direct omwonenden van het stadspark en Beukenhorst West. 4. Tot slot
4.1 Alternatieve plan van de heer Chevallerau De heer Chevallerau heeft begin december jl. een zienswijze ingediend op het ontwerp bestaande uit een alternatief plan voor de inrichting van het Stadspark Hoofddorp. Onderdeel hiervan is onder meer een ‘peoplemover’ als rechtstreekse verbinding tussen het station en het centrum, een groot appartementencomplex in de Fruittuinen en een drietal appartementencomplexen ter hoogte van het huidige tenniscomplex. Om misverstanden te voorkomen: het betreft een particulier initiatief dat niet door ons wordt ondersteund. Overigens is de heer Chevallereau in deze ook geen belanghebbende in de zin van artikel 1:2 van de Algemene wet bestuursrecht. Hij kan dus formeel geen zienswijze indienen. 4.2 Groen, gezond en productief Er is onlangs in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie door KPMG onderzoek gedaan naar de economische effecten van groen in stedelijke gebieden op de mens. Dit heeft in 2012 geresulteerd in het rapport ‘Groen, gezond en productief’, The Economics of Ecosystems & Biodiversity (TEEB NL): natuur en gezondheid.5 De samenvatting van de conclusies uit dit rapport treft u als bijlage 2 bij deze zienswijze aan. Hieruit blijkt dat wie investeert in meer groen in stedelijke gebieden op meerdere fronten wordt beloond. De omgeving wordt niet alleen mooier, het heeft ook een positief effect op de gezondheid van de bewoners omdat zij zich prettiger voelen en/ of meer gaan bewegen. Via deze weg leidt het investeren in meer groen dan ook tot lagere kosten van zorg en ziekteverzuim. KPMG heeft berekend dat investeren in groen een zeer grote economische waarde vertegenwoordigt: vele miljoenen euro’s. In deze tijd van financiële crisis wellicht een extra stimulans voor de uitwerking en inrichting van het Stadspark Hoofddorp? Wij zien uw reactie met belangstelling tegemoet en denken graag mee bij de verdere ontwikkeling van het stadspark. Hoogachtend,
Mw. mr. M.E. van den Kommer
CC: Raad van de gemeente Haarlemmermeer
5
Het volledige rapport is te downloaden via de website van KPMG: http://www.kpmg.com/nl/nl/issuesandinsights/articlespublications/pages/groen-gezond-enproductief.aspx.
Pagina 5
