Uw kind krijgt een gipsbroek
In overleg met de behandelend arts heeft u besloten tot opname van uw kind op een van de verpleegafdelingen van het Amalia kinderziekenhuis voor een arthrogram (contraströntgenfoto) en het aanmeten van een gipsbroek. In deze folder vindt u informatie over de behandeling, de verzorging en de nabehandeling. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan gerust aan de behandelend arts of polikliniekassistente.
Heupgewricht
Bij een normaal heupgewricht passen de heupkom en heupkop goed op elkaar. De kom is diep genoeg om de kop te omvatten en voldoende steun te geven. De kop kan soepel ronddraaien in de kom. Bij een heupdysplasie wordt de heupkop onvoldoende overdekt door de heupkom. De kop zit meestal wel op de juiste plaats in de kom, maar de kom (en soms ook de kop) is onvoldoende ontwikkeld, waardoor het heupgewricht niet goed werkt. In enkele gevallen schiet de heupkop uit de kom, we noemen dit een ontwrichting of luxatie van de heup.
Arthrogram
Een arthrogram is een contraströntgenfoto van het gewricht. De contrastvloeistof zorgt ervoor dat naast het bot ook kraakbeen, bindweefsel en gewrichtskapsel goed op de monitor en de röntgenfoto’s zichtbaar is. Dit onderzoek wordt onder anesthesie (narcose) op de operatiekamer gedaan. De huid rondom het gewricht wordt gedesinfecteerd en het gebied eromheen afgedekt met steriele doeken. De arts prikt vervolgens met een naald in het gewricht en zal dit met röntgen controleren. Als de naald op de juiste plaats zit, spuit men het contrastmiddel in en maakt men één of meerdere foto’s. Zit de heup perfect in de kom dan krijgt uw kind direct een gipsbroek. Zit de heup niet optimaal in de kom, dan is een operatie noodzakelijk. Dat gebeurt in een nieuwe, meer uitgebreide operatie.
Gipsbroek
Om het heupgewricht goed op z’n plaats te houden, krijgt uw kind een gipsbroek aangemeten. Een gipsbroek is een rondom aangelegd verband, gemaakt van sneldrogend, lichtgewicht kunststof, de binnenkant bestaat uit zacht materiaal, dat de huid goed beschermt. Het gips wordt aangebracht van de tepellijn tot aan de enkels of tenen met een uitsparing in het kruis. Voor de stevigheid plaatst men
1
soms een stok tussen de benen van het gips. Pas tijdens de behandeling bepalen we naar aanleiding van de stabiliteit van het gewricht hoe we uw kind precies ingipsen. De gipsbehandeling duurt meestal twee keer zes weken. Na de eerste zes weken krijgt uw kind nieuw gips (gipswissel) omdat het gips vuil wordt en uw kind groeit.
Vervoer
Aangezien uw kind met een gipsbroek niet in een autostoeltje past, krijgt u vóór het aanmeten van de gipsbroek op de polikliniek een aanvraagformulier voor het CBR, waarmee u een ontheffing van het gebruik van een autostoeltje kunt aanvragen. U kunt het volledig ingevulde formulier met begeleidende brief versturen naar het CBR. Op deze manier kunt u uw kind zelf vervoeren. Ook bestaan er speciale autostoeltjes die u kunt huren.
Verzorging
In het ziekenhuis informeert de verpleegkundige u over het verzorgen van uw kind met de gipsbroek. Eenmaal thuis kost het even tijd om aan de nieuwe situatie te wennen. Hoe jonger het kind, des te minder last het lijkt te hebben van het gips. Het verzorgen van uw kind vraagt extra tijd, tijdens de gipsbehandeling kan uw kind niet in bad of onder de douche. U kunt uw kind wassen met een washandje, gebruik hierbij niet teveel water om te voorkomen dat het gips nat wordt. Probeer ervoor te zorgen dat het gips en de billen droog blijven. Verschoon de luier vaker dan normaal, gebruik eventueel een grotere luier, die goed over de gipsbroek heen kan. Gebruik een absorberend verband (tena lady) in de luier, om het gips droog te houden. Hierover krijgt u meer informatie en instructie. Wanneer het gips onverhoopt vies wordt, kunt u het met een beetje water schoonmaken.
Controle gips
1. Scherpe randjes: thuis is het belangrijk om regelmatig het gips te controleren op scherpe randjes. Wanneer dit het geval is kunt u deze afplakken met badstof afplak tape, deze krijgt u bij ontslag mee van uw verpleegkundige. 2. Drukplekjes: het is belangrijk om te letten op drukplekken die veroorzaakt kunnen worden door het gips. Om deze te voorkomen kunt u uw kind regelmatig even op de buik leggen zodat uw kind af en toe in een andere houding ligt.
2
Ook is het aan te raden om de voetjes iets hoger te leggen dan de romp, het gips duwt dan minder in de rug en de hakken. Dit kunt u bereiken door opgerolde handdoeken onder de benen van uw kind te leggen. 3. Voetjes: controleer regelmatig of de voeten van uw kind warm aanvoelen en roze van kleur zijn. Wanneer u vermoedt dat het gips te strak om de voeten zit, neem dan contact op met de gipskamer.
Nazorg
1. Eten en drinken: bied uw kind vaker, kleinere porties eten dan normaal aan. Omdat uw kind veel ligt kan het eerder last krijgen van oprispingen. 2. Mobiliteit: uw kind mag alles doen met de gipsbroek wat hij /zij uit zichzelf kan, u mag uw kind niet stimuleren om zich om te draaien of te gaan lopen. 3. Dragen en vervoeren: u mag uw kind zolang het een gipsbroek heeft niet bij de oksels optillen, ondersteun altijd het onderlichaam, dit vanwege het gewicht van de gipsbroek. U mag uw kind op schoot nemen, zorg ervoor dat de benen worden ondersteund en dat u zelf voldoende ondersteuning heeft. Op verschillende sites (op de volgende pagina) staan handige tips voor het vervoeren van uw kind.
Verwijderen gipsbroek
Meestal wordt ter controle eerst een röntgenfoto gemaakt. Als de orthopeed tevreden is, verwijdert de gipsverbandmeester het gips op de gipskamer. De gipsverbandmeester gebruikt daarbij een zaagje. Dit kan voor kinderen soms wat angstig zijn omdat dit veel lawaai maakt. Het zaagje gaat alleen door de harde laag en stopt bij de zachte wattenlaag. Deze wordt, samen met de kous, met een schaar doorgeknipt. De benen van uw kind zien er wat schilferig uit door de dode huidcellen. Deze verdwijnen vanzelf binnen een aantal dagen. U mag de benen zo nodig insmeren met bodylotion. Uw kind kan wat spierpijn krijgen omdat de beentjes uit een gedwongen stand komen. Hiervoor kunt u zo nodig een pijnstiller geven, bijvoorbeeld een paracetamol (zetpil). In de folder “Behandeling of onderzoek onder anesthesie bij kinderen” vindt u meer informatie over pijn. Meestal mogen kinderen op eigen initiatief gaan lopen en kruipen. De spierkracht in de benen wordt zo vanzelf weer opgebouwd.
3
Behulpzame websites
www.heupafwijking.nl Algemene informatie over heupdysplasie, manier van omgaan met bepaalde behandelingen en een forum. www.kinderorthopedie.nl Algemene informatie. www.kiekhipwear.nl Site met kleding voor kinderen met een gipsbroek, maar daarnaast ook stoeltjes, kinderwagens en dergelijke. Heeft u verder nog vragen dan kunt u altijd contact opnemen met de polikliniek Orthopedie of de Gipskamer. Polikliniek Orthopedie 024 - 361 44 71 Gipskamer 024 - 361 52 43
4
07-2014-7443
Adres Radboudumc Gipskamer Radboudumc hoofdingang Geert Grooteplein 10 - zuid 6525 GA NIjmegen Route 720, poliplein C0 Contact Gipskamer: 024 - 361 52 43 (maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 16.00 uur). Op andere tijdstippen en bij spoedgevallen kunt u contact opnemen met de afdeling Spoedeisende Hulp via: 024 - 361 41 88 of 024 - 361 41 87 Adres Polikliniek Orthopedie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6525 GA Nijmegen Volg route 725, Poliplein C0 Contact Polikliniek Orthopedie: 024 - 361 44 71
Radboud universitair medisch centrum
