Af del i ngOl denzaale. o.
Jaar gang12,2015Edi t i e3
Uw advertentie hier? Contact:
[email protected]
www.arjanschepers.nl tel: 06-41271997
pagina 2
Hakkershoekweg 9 Mariënheem
VOORWOORD
4
Herfstwandeling
5
Eindavonden
6
de Groene Pen
8
Kerstmarkt Velen
9
Ine's Tuin
10
Terugblik
11
Agenda
11
Vernieuwde site
Villes et Villages Fleuri Vanuit de Franse zomerstoel een voorwoord schrijven, een fluitje van een cent toch? En inspiratie op elke hoek van de straat. Vanuit de prachtige Franse Drôme lijkt heel Frankrijk een droom voor de vakantievierende Groei & Bloeier. Prachtige bloemrijke rotondes, grote tuilen met oleanders en andere bloemen in overdadig bloeiende bloembakken. In bijna elk stadje of dorp, lachen ze je al van verre toe. Ogenschijnlijk alleen al van de schone berglucht en de warme zonnestralen laten ze een overdadige bloei te zien. Schijn bedriegt, want al die bloemen hebben natuurlijk ook daar hun dagelijks zorg en water nodig. En als toetje op de taart krijg je er als toerist ook nog eens de zonnebloemen, de paarsblauwe lavendelvelden en de bloemrijke bermen er cadeau bij. Veel Franse dorpjes voeren daarom hun titel Vile Fleuri of Village Feuri dan ook terecht en zowel de dienst openbare werken maar ook de inwoners doen hun best om deze titel eer aan te doen. Hoe anders is het hier vaak in Nederland, waar gemeentes rotondes verkwanselden aan de reclameborden van het bedrijfsleven. Maar gelukkig zijn er hier in Nederland ook uitzonderingen. Gemeentes die wel trots zijn op hun dorp of stad en bezoekers trakteren op een prachtig bloeiend vaste plantenborder op een rotonde of op een mooie hanging basket. Ik bespeur zo hier en daar gelukkig nu een kentering na alle bezuinigingen die de laatste jaren plaatsvonden. In mijn vakantie schiet ik veel foto’s van bloemendecors, en ik vraag me vaak af waarom ik dat eigenlijk doe. Wellicht om bij thuiskomst een vergelijk te kunnen maken met mijn eigen uit de kluiten gewassen tuinbloemen? Maar eigenlijk en goed beschouwd valt er ook in eigen land of in eigen of andermans tuin natuurlijk nog altijd volop te genieten. Ga maar eens mee op een van onze tuinexcursies.
COLOFON VOORZITTER: Geert Alberts SECRETARIS: Mirjam Hesselink PENNINGMEESTER: Ine Heskamp COÖRDINATOR ACTIVITEITEN: Gerard Eppink COÖRDINATOREN KEURINGEN: Frank Bökkerink Ineke Velthuis COÖRDINATOR BLOEMSCHIKKEN: Marijke Stroot BESTUURSLID: Greta Kempers WEBMASTER: Bart Oude Weernink FOTOGRAFIE: Laura Rikkink
uw voorzitter
pagina 3
EXCURSIE HERFSTWANDELING In het najaar organiseert uw Groei & Bloei-afdeling ook altijd een herfstwandeling in groepsverband onder leiding van een natuurgids in een interessant natuurgebied. Dit is altijd op de eerste woensdag in oktober, met aansluitend bij een horecagelegenheid een kop soep met stokbrood. Op niet al te grote afstand van Oldenzaal zijn genoeg mooie natuurterreinen of landgoederen te vinden die een bezoek meer dan waard zijn. Op woensdag 7 oktober a.s. is er voor u de mogelijkheid om hieraan deel te nemen. Deze keer neemt de natuurgids ons mee door een natuurgebied van Het Overijssels Landschap: we gaan de paden op en af in het Dal van de Mosbeek bij Vasse. In het stroomgebied van de Mosbeek liggen twee watermolens, Watermolen Bels en Watermolen Frans. Het gehele Mosbeekdal is van grote landschappelijke schoonheid. Bossen, heideveldjes, houtwallen, essen, weiden maken het landschap zo afwisselend. De brongebieden herbergen veel zeldzame planten en behoren wat de plantenrijdom betreft tot de belangrijkste natuurgebieden van Overijssel. Een groot deel van het natuurgebied is vanwege de grote kwetsbaarheid niet opengesteld, maar de gids heeft toestemming om ons mee te nemen om ook de paden af te gaan, normaal verboden terrein dus. Stevig schoeisel is aan te bevelen! Het grote terrein van 180 hectare ligt in de gemeente Tubbergen. De gids leidt ons langs de mooiste plekjes en zo komen we meer te weten over de geschiedenis van het gebied en de planten en dieren die er leven, zoals verscheidene paddenstoelen. Twee uurtjes natuur proeven onder de bezielende begeleiding van een gids in deze prachtige natuur is ook in het najaar een bijzondere belevenis. Ter afsluiting van deze herfstwandeling krijgt u een kop soep met stokbrood aangeboden. Om zo onder een gezellig samenzijn alle indrukken nog eens goed op ons te laten inwerken. Lijkt het u leuk om hieraan deel te nemen, geef u dan z.s.m. op! Datum: woensdag 7 oktober 2015 Verzamelplaats: Parkeerplaats Watermolen Bels, Bergweg 9, Mander (bij Vasse). Tijd: 14.00 tot 17.00 uur Programma: twee uur durende wandeling met gids en om ± 16.00 uur soep met brood Kosten: € 7,50 p.p. / niet-leden € 10,- (graag contant en gepast betalen bij aanvang, dit is inclusief gids en soep met stokbrood) Opgave: verplicht, dit kan nog tot uiterlijk 5 oktober op
[email protected] of via onze website www.oldenzaal.groei.nl
pagina 4
EINDAVOND TUIN- EN BALKONBAKKEURINGEN 2015 In de maanden mei (voorjaar), juli (zomer) en september (najaar) van afgelopen seizoen zijn in de wijk Berghuizen te Oldenzaal de voortuinen weer uitgebreid gekeurd door de keurmeesters van Groei & Bloei afdeling Oldenzaal en omstreken. Ook de balkonbakken van de flats en woningen van de woningstichting WBO-wonen in heel Oldenzaal zijn in juli en september weer kritisch bekeken om mee te dingen naar de prijzen. Daarbij is gelet op de algemene indruk, de bloeirijkheid en het onderhoud van de tuinen en van de balkonbakken. Prijsuitreikingen voor de 24e keer: Dit jaar is het 24e achtereenvolgende jaar dat er weer prijzen worden uitgereikt voor de mooiste tuinen en balkonbakken in Oldenzaal. Deze avond zal worden gehouden op dinsdag 3 november a.s. Inmiddels zijn alle punten verzameld en zijn de prijswinnaars bekend en zij worden daarbij persoonlijk uitgenodigd, om onder het genot van koffie met lekkers en een drankje de prijs in ontvangst te nemen. In elke categorie worden verschillende prijzen uitgereikt: Bij de tuinen in de wijk Berghuizen te Oldenzaal: Kleine en middelgrote voortuinen tot ± 200 m2: een 1ste prijs; een 2de prijs; een 3de prijs. Grote voortuinen vanaf 200 m2: een 1ste prijs; een 2de prijs; een 3de prijs. Bij de balkonbakken aan flats en gebouwen van Woningstichting WBO-wonen in Oldenzaal: Negen keer een 3de prijs. Negen keer een 2de prijs. Negen keer een 1ste prijs. Hieraan is een oorkonde/diploma en een geldbedrag/plantenbon verbonden en deze zullen door bestuursleden van WBO en Groei & Bloei worden uitgedeeld. Gastspreker en tuinloterij: Om de avond extra boeiend te laten verlopen is er ook nog een presentatie van een gastspreker. En natuurlijk de tuinloterij in de pauze, hierbij zijn leuke groene tuinprijzen te winnen. Als gastspreker is deze keer uitgenodigd de heer Paul Kamphuis van Tuincentrum Uit het Broek uit Oldenzaal. Hij geeft ons tips over de herfst- en winterbeplanting in balkonen bloembakken. Het zomerseizoen is voorbij en dan zijn de bloembakken vaak leeg. Met bijvoorbeeld winterheide, viooltjes of bergthee in combinatie met klimop geeft u uw bakken ook in het winterseizoen een fleurige aanblik. Hier krijgen we de nodige tips over. Locatie en tijd: De avond op dinsdag 3 november zal worden gehouden in Ontmoetingsruimte De Abdij, Zuidwal 82 te Oldenzaal. Hierbij hebben uiteraard Groei & Bloei leden en verdere belangstellenden gratis entree en zijn bij deze ook van harte uitgenodigd. We zien u daarom graag, tot dan. De zaal is al om 19.30 uur open, de aanvang is om 20.00 uur en de sluiting rond 22.30 uur. Coördinatoren tuin- en balkonbakkeuringen, Ineke Velthuis en Frank Bökkerink.
pagina 5
DE GROENE PEN Funkia’s In het zomernummer schreef Dieta Kok uit De Lutte over haar Helleborussen in haar tuin en over het westen van Ierland, waar ze 12 dagen met de auto op vakantie is geweest. Zij geeft de groen pen aan mij door. Nu zou ik over één van mijn reizen naar Frankrijk, België of Duitsland kunnen schrijven, waar ik abdij- en kasteeltuinen heb bezocht. Echter, ik zoek het toch in mijn eigen tuin met haar terrassen, want ik ga het hebben over de Hosta, ook wel Funkia genoemd. Omdat ik als Coördinator Activiteiten al menig tuinbezoek heb mogen organiseren voor onze afdeling Oldenzaal e.o. naar verschillende privétuinen, doe je elke keer ook ontzettend veel ideeën op. Zo waren we ooit in de VechtetalGarten in Laar, net over de grens bij Coevorden in Duitsland. Daar zag ik voor het eerst dat er veel meer hostasoorten bestonden dan die paar die ik al had in mijn eigen tuin. Langs een pad onder de bomen door was een glooiende tuin aangelegd met allemaal verschillende hosta’s. Inmiddels ben ik dus besmet met het hosta-virus. Onder de kastanjeboom achter mijn huis groeide het gazon toch maar matig, en heb ik meerdere borders gemaakt en beplant met hosta’s. In een droge zomer moet wel af en toe de tuinslang erin gelegd worden, maar inmiddels zijn de bladeren zo groot dat de aarde niet meer te zien is, net zoals in die tuin in Laar.
pagina 6
Ook heb ik in een hoekje op het terras mooi in de schaduw een vijftal geglazuurde blauwe bloempotten verzameld die ik op een rommelmarkt gekocht had. Daarin heb ik de mooiste en apartste bladsoorten geplant, grootbladige maar ook hosta’s met kleinere bladeren. Het voordeel van hosta’s in potten is dat je eigenlijk geen last heb van slakken. Op de Pinksterfair bij Burg Hulshoff in Havixbeck (Duitsland), waar we meerdere keren al naar toe zijn geweest, staat Hostakweker Fransen elk jaar weer met de nieuwste soorten. Onlangs ben ik ook naar de Planten- en Kwekerijdagen in Bingerden geweest. Ook hier stonden meerder hostakwekers en heb ik weer één of meerdere hosta’s gekocht, om mijn verzameling uit te breiden. Inmiddels heb ik al zo’n acht hostahoekjes met potten om het huis. In totaal staan er nu zo’n 40 verschillende bladvormen. Hosta’s houden dus van water en schaduw, maar inmiddels kunnen die met groen blad ook goed in de zon staan. Hoe bonter het blad, hoe minder de plant zon verdraagt: het blad verbrandt dan. Op zandgrond worden hosta’s minder hoog dan op klei. Hosta’s kunnen het gehele jaar gedeeld worden, behalve in augustus, september en oktober. Hosta’s geven ook bloemen, van vroeg tot laat in het seizoen. Sommigen bloeien wit, anderen lila, rose of paars. Maar inmiddels knip ik de bloemen er al op tijd uit, want zo mooi zijn die bloemen nou ook weer niet, en een hosta heb je
eigenlijk om zijn mooie bladvormen. De meeste mensen zullen hosta’s waarderen om hun blad, dat niet alleen in grootte, bladvorm en textuur verschilt, maar vooral ook in kleur. Van geel, blauw of groen met alle tinten daartussen. De bonte bladeren kunnen een witte of gele rand hebben. Of een wit of geel centrum en alles wat daartussen zit. Een enorme variatie dus. Enkele persoonlijke aanraders onder de meer dan vierduizend hostasoorten en cultivars zijn bijvoorbeeld: El Nino: blauw blad met een witte rand, Halcyon: zeer blauw blad, June: blauwgroene rand met geel centrum, Frances Williams: groen ietwat gebobbeld blad met lichtgroene randen, Sagae: groot groen, berijpt blad met brede gele rand en de bekendste hosta is wel Sieboldiana Elegans: groot blauw gebobbeld blad. In het najaar krijgen hosta’s erg mooie herfstkleuren, ik laat het tot geel verkleurde blad dan ook zo lang mogelijk zitten. In de winter vouw ik het blad op de potten samen om zo bescherming te geven tegen de vorst. In het voorjaar kun je het verdorde en bevroren blad zo van de potten afrapen en zitten de nieuwe neuzen er al weer onder om in de lente weer uit te lopen. Eigenlijk is de hosta een ijzersterke en zeer dankbare plant die ook onder moeilijke omstandigheden goed voldoen. Hosta’s groeien in China, Japan en Korea nog altijd gewoon in het wild. Toch maar mooi dat de plant Hosta in 1812 vernoemd is naar N.Th. Host, hij was de lijfarts van keizer Frans I van Oostenrijk, en bracht de plant naar het Westen. Lang leve het Hostavirus! Graag geef ik de groene pen door aan Ans Egberink, ik ben benieuwd naar haar tuinverhaal. Met bloeiende groet, Gerard Eppink uit Losser
pagina 7
EXCURSIE VELEN Verlichte Kerstmarkt in Velen zaterdag 5 december 2014 Dit jaar gaan we weer de grens over om een boerenkerstmarkt te bezoeken, deze keer naar de WaldWeihnachtsMarkt op Landgut Krumme in Velen bij Coesfeld. De kerstmarkt gehouden in een bos, verlicht met duizenden lampjes, is ook hier zeer sfeervol, met de geur van Glühwein, gebrande amandelen en dennengroen. Hier komt u al echt in kerststemming in het 1ste adventsweekeinde van 2015. Kerstmarkt: Op dit boerenerf in een groot bos staan maar liefst 180 standhouders in houten huisjes, enkele verwarmde tenten, gebouwen en stallen. Er is een kerststal met levensgrote figuren, een Bauerncafé voor de inwendige mens, kampvuren en vuurkorven geven de nodige gezelligheid en warmte. Het hele terrein heeft een gigantische metamorfose ondergaan en is geheel in kerstsfeer versierd en met natuurlijke verlichting prachtig verlicht. Hier hebt u vier uur de tijd om leuke kerstideeën op te doen, kerstgeschenken of kerststukjes te kopen of om gewoon in kerststemming te komen onder het genot van bijvoorbeeld een warme chocolademelk. Rond 20.00 uur rijden we via de autobaan A31 terug en bent u om ± 21.00 uur weer in Oldenzaal. Lijkt u deze middag/avondexcursie gezellig en leuk, geef u dan z. s.m. op. Datum: zaterdag 5 december 2015 Verzamelplaats: om 14.30 uur op de Carpoolplaats t.o. Mac Donalds aan de Enschedesestraat te Oldenzaal (We rijden met eigen auto’s (carpoolen) volgens routebeschrijving en/ of TomTom; carpoolkosten €6,- per inzittende te betalen aan de chauffeur) Kosten: Groei & Bloei-leden € 5,-; niet-leden € 7,- per persoon (toon uw Gr&Bl-pasje) A.u.b. contant en gepast betalen bij vertrek.
pagina 8
INE'S TUIN Warm of koud, regen of zonneschijn, altijd genoeg te doen..... De zomer loopt op zijn eind en nu is het tijd om de tuin een beetje op te ruimen. Het is vandaag goed tuinweer dus heb ik geluk op mijn vrije dag. Het weer is behoorlijk wisselvallig, af en toe valt er behoorlijk wat regen maar vandaag is het droog en meestal laat de zon zich ook nog zien. Dus mijn oude spijkerbroek met bijpassend oud shirtje aan, mijn tuinschoenen en aan de slag. En zoals altijd ben ik binnen de kortste keren met van alles en nog wat bezig. Eerst water geven in de kas. Daar kom ik een bak met zaailingen tegen van tweejarigen die nodig moeten worden uitgepoot. Een poosje geleden kwam ik de zakjes zaad ergens in een rommellaatje tegen en hoewel ze behoorlijk over de datum waren, heb ik ze toch nog maar gezaaid. Het oudste zakje hadden we meegebracht van ergens een vakantie, dubbele stokrozen in verschillende kleuren. Hoewel het zaad allang over de houdbaarheidsdatum was, heb ik het nog gezaaid en er is nog een behoorlijk aantal plantjes opgekomen. Een week of drie geleden had ik ze in potjes gezet en nu zijn het toch nog mooie planten geworden. Het wordt tijd dat ze de tuin ingaan, net zoals de plantjes die opgekomen zijn uit een zakje “zaad voor rotsplanten”. Ik heb geen idee wat ik er van verwachten kan, de verschillende plantjes komen me niet bekend voor maar ik wil ze toch een plaatsje in de tuin geven. Ik vind nog wel een plekje.
Maar in onze tuin is het vinden van plekjes voor zonaanbidders nog best moeilijk en het duurt niet lang, dan ben ik bezig plek te zoeken voor mijn plantjes in plaats van ze uit te planten. En zoals dat steeds gaat wanneer ik werk in de tuin, vergeet ik waar ik mee bezig ben als ik zie dat er een mooie buxusbol in de border is aangetast door de beruchte schimmel. Dus moet en na het heggetje langs het pad naar de voordeur nu een mooie bol geruimd worden. Daar ben ik best snel mee, ik durf het risico op verspreiding niet te nemen en durf niet nog te wachten en de schimmel eerst met allerlei middeltjes te lijf te gaan. Ik ga meteen de hele bol met de snoeischaal te lijf. Daarna graaf ik de stronk op, alles past nog net in de groenbak. Het is eigenlijk doodzonde, maar ik ben doodsbang dat ik geen buxusstruik over houdt en er staan nog een paar mooie snoeivormen in de tuin die ik graag houden wil. Dan offer ik maar liever een gewone bol op. Pas daarna schiet het me te binnen dat er nog een aantal planten wacht op een plekje, dus daar gauw mee aan de slag. Zo wordt elk kaal plekje in de zon weer voorzien van een plantje. Volgend jaar zie ik wel of het de moeite waard is, anders moeten ze het veld weer ruimen. Hoewel er al veel planten zijn uitgebloeid, is de tuin nog echt de moeite waard. Op dit moment geniet ik vooral van een aantal potten op het terrasje achter de vijver. Vorig jaar heb ik een paar bollen gekocht van de Colocasia, een grote knolvormende bladplant van de aronskelkfamilie die uit Azië afkomstig is. En hier vooral als kamerplant gebruikt wordt. Sommige van deze knollen zijn eetbaar. Ik had ze deze winter op goed geluk overgehouden in de kas maar wist niet hoe ik ze eigenlijk behandelen moest. Dit voorjaar heb ik ze opnieuw in gepoot, maar ze zagen er niet al te best uit, ze waren enigszins gaan rotten. Dus maar weer een paar nieuwe knollen gekocht in een tuincentrum. Deze heb ik in de volle grond gezet, maar ondertussen bleek dat de oude knollen het ook heel erg goed gingen doen, ze hadden ook nog een heleboel nieuwe knollen erbij gemaakt. Toen kon ik het natuurlijk weer niet laten en heb daarna nog een aantal kleine bollen in pot gekocht in verschillende soorten. Nu staan er planten in verschillende kleuren, van glanzend groen tot bijna zwart met stelen variërend van lichtgroen tot donkerrood. Het geeft het terras een tropisch tintje, heel erg leuk. Ze maken ook heel gemakkelijk nieuwe knollen en ik ga zeker proberen ze weer de winter door te krijgen. Ine Heskamp
pagina 9
TERUGBLIK Terugblik Leden- en Verwendag Op zondag 6 september hebben we als afdeling Oldenzaal e.o. weer onze jaarlijkse leden – en verwendag gehouden. Deze keer werden we om 11.00 uur ontvangen in De Abdij voor koffie met krentenwegge. De 23 leden werden ingedeeld in plantengroepen, o.a. hortensia, azalea en begonia. Zo gingen we tegen 11.45 uur carpoolend op pad met een routebeschrijving inclusief planten/bomenquiz. Via landelijke weggetjes via De Lutte, De Poppe en net over de Duitse grens kwamen we via De Bardel, Gildehauserven, Gildehaus, Sieringhook aan in het Schlosspark van Bad Bentheim. Onderweg waren er dus verschillende fotovragen over bv de lijsterbes, vogelkers en plataan. Bij de fontein in het park kregen we worst, kaas en drinken. Daarna nam de stadsgids ons mee voor een steegjeswandeling van anderhalf uur door Bad Bentheim. We kregen uitleg bij de verborgen brandput, in en bij de twee kerken, in de Hellendoornsteeg en de Synagogesteeg en natuurlijk bij het immense kasteel om zo weer al wandelend onder in het park bij de fontein aan te komen. Hier hebben we gezellig met zijn allen op de banken en meegenomen klapstoelen deelgenomen aan de picknick, met o.a. belegde broodjes, salade, wijn en druiven. Ondanks dat af en toe de paraplu tevoorschijn moest komen, kunnen we terugkijken op een zeer geslaagde, leerzame maar vooral gezellige zondagmiddag voor onze eigen leden. Bijgaande foto’s geven hiervan een kleine indruk. Gaat u volgend jaar ook weer mee? tekst: Gerard Eppink foto's: Cockey Herder, Corina Punte, Geert Alberts, Gerard Eppink.
pagina 10
Agenda
De complete agenda kunt U bekijken op www.oldenzaal.groei.nl
OKTOBER
07
Tijd: 10:00- 17:00 uur Kosten: € 7,50 Deventer Schouwburg
NOVEMBER
03
Tijd: 9:30-18:30 uur Kosten: € 5,Verzamelplaats: Carpoolplaats t.o. Mc Donalds Oldenzaal
NIEUWE WEBSITE = ONLINE
HERFSTWANDELING IN HET DAL VAN DE MOSBEEK Een middag wandelen door het Dal van de Mosbeek in Mander. Onder leiding van een natuurgids die u alles kan vertellen over het prachtige gebied. NEDERLANDS KAMPIOENSCHAPPEN BLOEMSCHIKKEN
NK Bloemschikken, bekijk de prachtige bloemstukken of neem plaats bij een van de spectaculaire bloemschikshows!
OKTOBER
17/18
Tijd: 20:00-22:30 uur Kosten: Gratis De Abdij Zuidwal 82, Oldenzaal
EINDAVONDEN TUINKEURINGEN Prijsuitreikingen van de Tuinkeuringen en de balkonbakkeuringen, wie heeft de mooiste tuin en fleurigste bloembakken? VERLICHTE KERSTMARKT VELEN (Duitsland)
Tijd: 14:00-17:00 uur Kosten: € 7,50 Verzamelplaats: Watermolen Bels Bergweg 9, Mander
Heerlijk vertoeven en in de kerststemming komen op de Duitse kerstmarkt in Velen. Geniet van de kraampjes, sfeer en kerstartikelen.
DECEMBER
05
INTRODUCTIE NIEUWE WEBSITE De vernieuwde website van Groei & Bloei afdeling Oldenzaal en omstreken is online. Momenteel werkt nog niet alles naar behoren, hieraan wordt gewerkt door het landelijke team van webmasters. Wij zijn benieuwd naar uw reactie!
TWITTER.COM/OLDENZAALGROEI
FACEBOOK.COM/GROEIBLOEIOLDENZAAL
[email protected]
Deze agenda items zijn onder voorbehoud, voor vrijwel alle activiteiten dient u zich vooraf aan te melden. Dit is mogelijk via www.oldenzaal.groei.nl vervolgens klikt u op digitaal aanmelden. Indien u niet over internet beschikt of vragen heeft over activiteiten kunt u zich (aan)melden bij Gerard Eppink op telefoonnummer 053-5381743 Voor de meest actuele agenda kunt pagina 11u onze site www.oldenzaal.groei.nl raadplegen.
www.editoo.nl
Indien onbestelbaar retour: De Brei 11 7596 LW Rossum
pagina 12
