URBAN PROGRESS STUDIO VERSIE 1.2

URBAN PROGRESS STUDIO VERSIE 1.2 AMSTERDAM, AUGUSTUS 2007

Gateway NYC O2 + Delta, prijsvraag 2007

2

Inhoudsopgave

Urban Progress Studio

5

Profiel en partners

6+7

Innovatie in stedelijke ontwikkeling

8+9+10+11

Aanpak van projecten

12+13

Werkterrein

14+15

Projecten 2007

16+17+18+19+20+21

Selectie van eerder projecten

22+23

Contactgegevens

24



3

Bouwen van een nieuwe kademuur , Shanghai 2006

4

Urban Progress De toekomst is aan de stad. De helft van de wereldbevolking leeft in de stad en hun aantal neemt snel toe. Dat vormt een enorme uitdaging voor de managers, politici en andere betrokkenen bij stedelijke ontwikkeling. Op plekken met enorme groei is de uitdaging vooral om de ontwikkelingsdynamiek in goede banen te leiden. Maar ook in meer ‘gematigde’ gebieden moeten steden worden verbeterd, achterstanden weggewerkt en omstandigheden worden aangepast. Bovendien staan steden voor nieuwe uitdagingen, waaronder het opvangen van de risico’s van klimaatverandering, het creeren van een duurzame economische dynamiek en het verwelkomen van nieuwe bevolkingsgroepen. De uitdaging is om een zodanige context te creeren dat de bewoners van de stad hun eigen vooruitgang kunnen doormaken. Want dat zijn steden toch voor alles: plekken die vooruitgang en verandering mogelijk maken voor hun bewoners. Steden zijn bij uitstek de plaatsen waar culturen zich mengen, waar innovatie en vernieuwende ideeën kunnen ontstaan en waar vernieuwing wordt verwelkomd. We zien stedenbouw als het vakgebied dat stadsbewoners ondersteunt door condities voor stedelijke vitaliteit te creëren. Daarbij definiëren we de toekomst in termen van vooruitgang en verbetering, van groei en bloei.

Studio De positieve dynamiek van de stad is de basis voor ons werk. We geven er invulling aan door plannen, ideeën en voorstellen voor de toekomst van stukken stad te produceren. We zetten onze ervaring, kennis en innovatieve ontwerpkracht in om samen met onze opdrachtgevers originele en vernieuwende plannen te maken. We hanteren een onderzoekende benadering, en komen van daaruit weloverwogen tot voorstellen voor de toekomst van gebieden. Deze werken we op een professionele manier uit tot plannen en projecten. We leveren maatwerk en streven ernaar daarmee de verwachtingen van onze klanten te overtreffen. We zijn gericht op vooruitgang en vinden dat onze plannen een positieve bijdrage moeten leveren aan de kansen van de mensen die het betreft. We zien hen als de uiteindelijke afnemers van onze ideeën en we stellen ons open voor de inbreng van hun wensen en opvattingen. Daar willen we onze energie en expertise graag op richten. Urban Progress is ons motto, en daar willen we met onze Studio graag aan bijdragen.

5

Profiel van de onderneming De kern van Urban Progress Studio wordt gevormd door Luc Vrolijks en Daryl Mulvihill. Afhankelijk van de opdracht wordt verder samengewerkt met ontwerpers, freelancers en andere partners. Het team zal in de tweede helft van 2007 verder worden uitgebouwd. Urban Progress Studio heeft een breed netwerk van samenwerkingspartners in binnen en buitenland. Dat netwerk zal in de komende tijd verder worden uitgebouwd in het kader Europese projecten en een onderzoek naar innovatieve stedelijke vernieuwingsstrategieën. Dat netwerk zal in toenemende mate bij projecten worden betrokken. In de loop van 2008 ontstaat daarmee een samenwerkingsformule met Europese scope. De combinatie van een sterk ontwerpteam in Amsterdam en een internationaal netwerk van stedenbouwkundige en aangrenzende expertise, vormt samen Urban Progress Studio. Het is een ondernemend netwerk dat in staat is om nieuwe oplossingen te genereren op tal van vraagstukken. Het is geen gesloten netwerk –juist niet- maar een ‘zwerm’ deskundigen die elkaar scherp en bij de tijd houdt. Afhankelijk van de vraag kan dit netwerk van samenstelling veranderen en zo kan steeds optimaal worden ingespeeld op de opgave.

6

Luc Vrolijks is oprichter van Urban Progress Studio. Luc is stedenbouwkundige en heeft 20 jaar ervaring in stedelijke ontwikkeling. Tot de start van Urban Progress Studio eind 2006 werkte Luc bij Urhahn Urban Design, waar hij sinds 1998 directeur was. Samen met de oprichter Gert Urhahn bouwde hij het bedrijf uit tot een toonaangevend ontwerpbureau met circa 15 mensen. Voorafgaand hieraan heeft Luc tussen 1987 en 1996 gewerkt aan een breed scala internationale projecten op het gebied van stedelijke ontwikkeling, infrastructuurplanning en de preventie van natuurrampen. In die periode heeft hij in Benin, Indonesië, Fiji, Zwitserland en Nederland gewoond en gewerkt. “Met Urban Progress Studio wil ik bijdragen aan vitale stedelijke samenlevingen. Ik ben gefascineerd door de manier waarop stedelijke ontwikkeling kansen creëert voor de stad als geheel en voor haar bewoners. Ik zie ontwerp en het maken van ideeën voor stedelijke en regionale ontwikkeling als mijn gereedschap om daaraan bij te dragen. Daarbij vind ik het een uitdaging om kansen te creeren door plannen te maken, maar wil ik ook de waarde van ontwerpen en plannen in de richting van uitvoering overeind te houden. Wat mij betreft ligt deze opgave op verschillende schaalniveaus, maar ik werk vooral in complexe binnenstedelijke gebieden. Wat me daarin aanspreekt is dat de verwevenheid van ruimtelijke, sociale, culturele en economische factoren leidend is voor de te maken plannen. Het thema duurzaamheid interesseert mij steeds meer. Daarbij gaat het mij zowel om het creeren van een duurzame economische dynamiek als om het inpassen van de gevolgen van klimaatverandering. Ik zie daarbij een sterke parallel met mijn eerdere werk aan het verminderen van de kwetsbaarheid van stedelijke samenlevingen ten aanzien van natuurrampen. Ik verwacht dat ik binnen dit thema mijn Nederlandse en internationale ervaringen goed met elkaar in verband kan brengen en combineren tot sterke voorstellen.”

Partners Daryl Mulvihill studeerde in 2001 af als architect aan het UCD in Dublin, Ierland. Van 2001tot 2004 werkte hij bij MUST en vervolgens bij Urhahn Urban Design. Bij beide bureaus werkte hij aan een reeks stedenbouwkundige ontwerp- en onderzoekprojecten in Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Zijn eerste gebouwontwerp wordt in 2008 in Ierland opgeleverd. Daryl is een verdienstelijk fotograaf en enthousiast reiziger. Hij heeft gewoond en gewerkt in Ierland, Griekenland, Sydney, New York, Buenos Aires, Bolivia en Amsterdam. Zijn werk is ook te zien op www.dmau.com

Urban Progress Studio werkt als een netwerkonderneming. De kern van het bedrijf is klein, maar er wordt samengewerkt binnen een breed netwerk van verwante experts in stedelijke ontwikkeling. Het netwerk zal in de loop van 2007 en 2008 verder worden uitgebouwd, onder andere door het uitvoeren van een groot internationaal onderzoek naar succesvolle strategieën voor stedelijke vernieuwing.

“Mijn werk beweegt zich op veel verschillende schaalniveaus. Daarbij combineer ik mijn ervaring in architectuur, stedenbouw en fotografie. Maar de basis voor al mijn werk is mijn fascinatie voor stad en stedelijkheid. Of het nou gaat om grootschalig onderzoek, om gedetailleerd ontwerp of om een fotografisch essay, allen moeten zijn gegrond in een goed begrip van hoe de stad werkt. Met Urban Progress Studio hoop ik dit begrip verder te ontwikkelen en toe te passen in ontwerp en onderzoek van voor mij nieuwe stedelijke situaties”

Holland Branding Group www.hollandbrandinggroup.nl

Momenteel wordt op projectbasis samengewerkt met:

Urhahn Urban Design www.urhahn.com de Stad BV www.destadbv.nl Janson Adriaanssen Architecten www.janson-adriaanssen.nl FunDC www.FunDC.com Projectbureau Vrolijks www.vrolijks.nl Halcrow Group www.halcrow.com

7

Innovatie in stedelijke ontwikkeling Pendleton, Engeland:

Urban Progress Studio wil bijdragen aan de innovatie van de stedelijke ontwikkeling. We zien het als onze rol om op een vernieuwende manier aan plannen te werken, en daarbij invulling te geven aan actuele maatschappelijke thema’s. Maar we willen graag een stap verder gaan door nieuwe onderzoeken te initieren en experimentele projecten uit te voeren. De thema’s die zich in ons beeld lenen voor innovatie in stedelijke ontwikkeling worden hieronder weergegeven.

Ruimte voor ondernemende stedelingen

Stedelijke identiteit

Een inhoudelijk kernpunt is voor ons de manier waarop stedenbouwkundige plannen ruimte bieden aan ondernemende stedelingen. In de Nederlandse context is die ruimte veelal te klein en de Nederlandse praktijk zal zich in dit opzicht moet vernieuwen. In een artikel voor S+RO (4-2006) wordt dit thema door Luc Vrolijks en Sjoerd Feenstra uitgewerkt. Daar¬bij wordt gepleit voor een heroriëntatie. Een van de suggesties is om maximaal 70% van de te realiseren stedelijke productie onderdeel te maken van het gebruikelijke afsprakenkader tussen overheid, corporaties en ontwikkelaars. Voor de over¬ige 30% gaat iemand –wellicht vanuit de overheid of vanuit de corporatie- op zoek naar initiatieven en initiatiefnemers die bijdragen aan de toekomstige vitaliteit van het betreffende stuk stad. Maar de praktijk kan nog veel verder gaan, bijvoorbeeld door met een op de Wereldbank geinspireerde ‘sites and services’ benadering particulier opdrachtgeverschap voor lagere inkomens mogelijk te maken. Er is volop ruimte voor innovatie op dit gebied, en Urban Progress Studio wil daaraan graag een bijdrage leveren.

In een aantal projecten werken we samen met de Holland Branding Group. Deze onderneming werkt aan de identiteit van wijken en probeert de kernwaarden te duiden die de belanghebbenden voor de toekomst van een wijk of gebied zien. Met deze benadering wordt een ander vocabulaire in de stedelijke vernieuwing ingebracht. Een vocabulaire dat meer gericht is op waarde en op intentie. Dat is een belangrijke toevoeging; een toevoeging die scherpte brengt in de keuze van stedenbouwkundige ingrepen. De samenwerking met de Holland Branding Group toont ons ook aan hoe belangrijk het is om met de huidige en toekomstige belanghebbenden in een gebied van gedachten te wisselen over de waarde en identiteit in een gebied. Dat gesprek vormt mede de ‘terms of reference’ voor het stedenbouwkundige werk. Andersom is ook gebleken dat ideeën en plannen voor ruimtelijke ontwikkeling betrokkenen juist ook in staat stellen om te formuleren wat zij belangrijk vinden voor de vernieuwing. De synergie tussen het ontwerpen van ruimtelijke oplossingen en het bepalen van identiteit en kernwaarden zien we als een verrijking van het planproces.

8

Gateway NYC

Rotterdam Summer School

Duurzame stad Stedenbouw is in essentie het creëren van waarde voor de toekomst van de stad. Daarbij is stedenbouw bij uitstek een zaak voor de lange termijn. Juist vanwege dit perspectief moeten majeure opgaves op het gebied van energie, klimaatverandering en duurzame ontwikkeling snel een vanzelfsprekende factor in stedelijke plannen worden. De stedelijke samenleving zal zich in de komende decennia moeten omvormen tot een veel duurzamer systeem; een systeem dat niet langer afhankelijk is van fossiele brandstof en dat minder schadelijke emissies produceert. Daarbij komt nog dat de stedelijke samenleving voor de uitdaging staat om minder kwetsbaar te worden voor natuurgeweld en veranderend klimaat verandering. Beide uitdagingen hebben een belangrijke stedenbouwkundige component.

Urban Progress Studio wil haar plannen graag richten op dit thema. In prijsvragen en ontwerpstudios werken we momenteel aan de experimentele invulling van de duurzame stad. Dat geeft ons een basis voor een gedegen en innovatieve aanpak van dit thema. Duurzame ontwikkeling is daarbij in ons beeld geen rem op ontwikkeling maar juist een aanzet tot innovatie en vernieuwing. We willen in onze plannen nadrukkelijk inspelen op kansen die de ‘verduurzamingsopgave’ oplevert voor de stad. Energiemanagement, duurzame energie, innovatieve vervoersconcepten en watermanagement zijn niet alleen opgaves, maar ook kansen voor stedelijke ontwikkeling. Zodat de ecologische footprint van steden kleiner wordt en de uitstoot van CO2 sterk wordt verminderd.

9

Internationaal perspectief op stedelijke vernieuwing Er ligt een omvangrijke en urgente stedenbouwkundige opgave in het creëren van nieuwe toekomsten voor bestaande buurten. Het gaat daarbij in belangrijke mate om grootschalige productie van meergezinswoningen na de tweede wereldoorlog. Niet alleen in Nederland, maar in heel Europa is deze opgave urgent. Een hele generatie stadswijken moet aangepast worden aan veranderende eisen en wensen. Een door het Nederlandse Ministerie van VROM geleid EU onderzoek heeft de omvang van de vernieuwingsopgave in beeld gebracht. Het onderzoek schat in dat er in heel Europa zo’n 24 miljoen appartementen en de wijken waarin zij liggen min of meer urgent aan vernieuwing toe zijn. Zo’n 13 miljoen van deze appartementen liggen in de nieuwe lidstaten van de EU. Het karakter van de opgave is afhankelijk van lokale omstandigheden. Sociale problematiek, segregatie en armoedebestrijding spelen in 10

veel oudere EU-lidstaten een grote rol in de vernieuwingsopgave. En in veel nieuwe lidstaten ligt de nadruk vaak in eerste instantie bouwtechnische problemen op woningniveau (isolatie, verwarming, onderhoud) en in tweede instantie op bereikbaarheid, marktpositie, en woonkwaliteit. De afgelopen tien jaar is er door ons en anderen op veel plaatsen in Nederland gewerkt aan de vernieuwing van bestaande wijken. En ook elders in Europa is veel kennis opgebouwd. We denken dat het nu tijd is om hiervan een nieuwe praktijk te smeden; een praktijk voor het werken aan nieuwe toekomsten voor bestaande wijken. Die praktijk moet gevoed worden door de succesvolle voorbeelden vanuit Nederland, Europa en zelfs daarbuiten. De ambitie van Urban Progress Studio is om deze voorbeelden toegankelijk te maken, te analyseren en te documenteren in een ‘vergelijkend warenonderzoek’. Daarmee willen we bijdragen aan de innovatie van de stedelijke vernieuwing.

Giudecca, Venetie: inpassing in bestaand stedelijk weefsel

Clumova, Praag : nieuw stadsblok ingepast in bestaande structuur

Raval, Barcelona: nieuwe ontmoetingsruimten in oude stad

Donnybrook Quarter, London: binnenstedelijke verdichting voor behoud van de buurt

Alcoi, Alicante: sociale woningbouw, reparatie van de stadsstructuur met ook een nieuw buurtplein

URBANFUTURESEU_070530_DEF.indd 10

6/19/2007 4:22:47 PM

URBANFUTURES.EU Met het project URBANFUTURES.EU wil Urban Progress Studio een internationaal perspectief geven op stedelijke vernieuwing. Het project is een gerichte zoektocht naar de beste, meest interessante, meest veelbelovende strategieën voor stedelijke vernieuwing in Europa. Het zal deze strategieën in beeld brengen, onderling vergelijken en interpreteren. Het resultaat is een gerichte analyse van succesvolle stedelijke revitaliseringstrategieën. De studie resulteert in een internationaal toonaangevend boek en een conferentie. Daarmee draagt het onderzoek bij aan de internationale samenwerking, synergie en innovatie voor stedelijke vernieuwing. URBANFUTURES.EU onderzoekt welke ontwerpvoorstellen, verbeteringsingrepen en sociale strategieën succesvol ingezet worden om bestaande stedelijke gebieden een nieuwe toekomst te geven. De scope van het onderzoek

is breed. Zij varieert van grootscheepse sloop- en nieuwbouw van sociale woningbouw ‘estates’ in Manchester tot energiebesparingprogramma’s voor verouderde woningen in Tallinn. Er worden ca. 20 locaties in minstens 10 landen onderzocht en in beeld worden gebracht. We richten ons in eerste instantie op omvangrijke naoorlogse woonwijken waar stedelijke vernieuwingsstrategieën in uitvoering zijn. De ‘aandeelhouders’ van de eerste fase van URBANFUTURES.EU worden in de Nederlandse stedelijke vernieuwing geworven. Inmiddels zijn er al enkele toezeggingen voor financiering binnen en kan het project van start. Voor de tweede fase wordt een meer internationale financiering voorzien.

11

Aanpak van projecten Een stevige definitie van de opgave Elke plek biedt zijn eigen kansen en bedreigingen. We zien het als onderdeel van het werk van de stedenbouwkundige om een goede visie op de aanpak te geven. Daarbij is er vaak meer mogelijk dan in eerste instan¬tie lijkt. Daarom stellen we het op prijs als de opdrachtgever de ruimte geeft om mee te denken over de invulling van de opgave. Dat biedt de mogelijkheid om scherpte aan te brengen in de doelstelling van een stedelijke transformatie of ontwikkelopgave. Wat betekent deze plek voor de stad, waar hebben de bewoners behoefte aan, wat kan het voor de buurt betekenen, welke waardes spelen een rol; dat is het soort vragen dat aan de orde is. Stedenbouwkundig ontwerp als kern Stedenbouwkundig ontwerp is de kern van onze inzet in projecten. Daarbij zien we ontwerp als een vrij breed begrip. Ontwerpen is het uitdenken, schetsen, beschrijven van mogelijke toekom¬sten en veranderingsprocessen voor stukken stad en land. Programma, ruimtelijke structuur, bebouwingsvorm, maar dus ook transformatieproces en mentale karakterisering spelen een rol in het ontwerp. Ontwerp speelt in ons beeld een belangrijke rol in het zichtbaar te maken van kansen en om uiteenlopende belangen bij elkaar te brengen. Het plan is het instrument om veranderingsprocessen op gang te brengen en richting te geven. Meervoudig denken De stedenbouwkundige vervult in de vroege stadia van het planproces vaak de rol van degene die zoekt naar de kansen voor de toekomst. Het blijkt daarbij vaak nuttig om een scala aan mogelijk wenselijke toekomsten te formuleren. Stedenbouw dient dan als voeding voor het gesprek tus¬sen belanghebbenden over de toekomst voor een gebied. De stedenbouwkundige moet in deze fase vooral meervoudig kunnen denken, en open op zoek gaan naar wat een plek in de toekomst kan worden. We zijn graag betrokken bij deze fase van de planvorming. 12

Internationaal kijken We proberen in onze plannen een internationale blik binnen te brengen. De Nederlandse traditie is onderscheidend van de ons omringende landen, en ze heeft zowel voor- als nadelen. We vinden het belangrijk om onze projecten te voeden met de goede ervaringen elders. Zo proberen we te leren van de manier waarop Engelse plannenmakers strategische ontwikkelingsdoelen definiëren en leren we uit de VS hoe je spelregels voor de vrije markt kunt formuleren. Tegelijkertijd loopt de Nederlandse praktijk in sommige op¬zichten voorop, en kan die ervaring bijdragen aan de vernieuwing elders. Want terwijl in Nederland de belangrijkste stationsgebieden vernieuwd zijn, heeft Engeland de grootste moeite om de stationsgebieden te activeren en ontwikkelen. En in New York liggen de beste waterfronten al decennia braak terwijl de Nederlandse praktijk voortvarend de vernieuwing van vergelijkbare gebieden aanpakt. We vinden het zeer interessant om op dit snijvlak te functioneren: het beste uit Nederland gebruiken om internationaal aan de weg te timmeren, en tegelijkertijd internationale ervaringen gebruiken om de Nederlandse praktijk te vernieuwen en versterken. Samen werken Urban Progress Studio zoekt nadrukkelijk de samenwerking met anderen. We zien het als een meerwaarde om in allerlei verschillende verbanden met professionals en betrokkenen samen te werken. In de synergie tussen de verschillende deskundigheden worden vaak juist nieuwe ontdekkingen gedaan. Waar mogelijk willen wij daarom graag anderen bij onze plannen betrekken.

Minder Superman, meer Tai Chi In Nederland zijn we geneigd om stedenbouw te zien als een ‘superman-activiteit’: op grote schaal worden stukken stad gemaakt op basis van omvattende plannen en langjarige afspraken tussen grote belanghebbenden. Dit is een vorm van stadsproductie die tegen haar grenzen aanloopt en die bovendien belangrijke ontwikkelingen uitsluit. We pleiten ervoor om vaker strategieën voor stedelijke ontwikkeling in te zetten die subtieler zijn, die beter meebuigen met ontwikkelingen maar toch belangrijke doelen waarmaken. Minder omvattende plannen kunnen vergezeld gaan van meer strategische sturing. Voor een dergelijke benadering kunnen we veel leren uit de praktijk van de ons omringende landen. Maatwerk Er is in ons beeld geen methode die steeds de juiste is en geen inhoudelijke opvatting over de stad die altijd waar is. We zien het als onze rol om te werken vanuit de context en vanuit de intenties die betrokkenen bij de vernieuwing van een gebied hebben. Dat is maatwerk. We willen zoeken naar stedenbouwkundige antwoorden die goed zijn voor de stad, die goed zijn voor haar bewoners en die goed zijn voor de betrokkenen. We zijn niet vooringenomen wat betreft architectonische stijl. We vinden dat stedenbouw een context moet bieden voor goede architectuur, maar vinden dat plannen ook ruimte moeten laten voor verdere invulling, voor de smaak van de betrokkenen.

13

MAYOR’S WALK

BRIDGE

North West North East BRIGHT

STREET

NEW IO STAT

NORTH

ATE WESTG

N ST

OAD DR LAN

T REE

MID

Station Square East ES RG BOU

W ES

TG

ARD LEV BOU

Station Square West

QUEENSGATE

PETERBOROUGH DISTRICT HOSPITAL

ENT

ESC

CR

GE

BRID

COW

South of Crescent Road Bridge

THORPE ROAD

PETERBOROUGH

DEVELOPMENT BRIEF

LANDUSE

FRAMEWORK

STATION QUARTER

Mixed Use predominantly Residential Mixed Use predominantly Employment

Building Line with Street access Main Pedestrian Connection Pedestrian Bridge

Mixed Use City Centre

Potential Connection

Station Building (Commercial, Hotel, Offices)

Green Structure

Train Station and access to Platform

N 50

14

100

150

200 metres

500

GATE

AT E

Werkterrein Stad en regio De stad is ons primaire werkterrein. De kern van onze expertise ligt in de bestaande stad: stedelijke vernieuwing, transformatie van werkgebieden, binnenstedelijke verdichting en transformatie vormden het zwaartepunt van ons curriculum van het afgelopen decennium. Maar we lopen ook warm voor nieuwe stedelijke uitbreidingen. Want ook deze worden steeds complexer en vragen meer innovatieve ontwerpkracht. Als derde peiler zien we het werken aan regionale ontwikkelingsvraagstukken. De complexiteit en integraliteit van deze opgaves spreekt ons erg aan. Onze invalshoek is daarbij vooral het zoeken naar ruimtelijke mogelijkheden voor nieuwe stedelijke programma’s en ontwikkelingen. We werken veelal samen met landschapsarchitecten die veel meer vanuit de onderliggende ruimtelijke en ecologische structuren werken.

richting van uitvoering komt, zullen we meer de samenwerking met andere bureaus zoeken. Zo zullen we voor het opstellen van bestemmingsplannen of het gedetailleerde ontwerp van de openbare ruimte collega-bureaus inschakelen.

1:200 tot 1:20.000 We werken op verschillende schaalniveaus, van straat of buurt tot regio. Daarbij vinden we het belangrijk om snel te schakelen tussen de schalen. In onze ervaring vraagt het probleem op het ene schaalniveau vaak om een oplossing op een ander niveau. Daarom vinden we het ook belangrijk om kennis op het niveau van gebouwtypen in ons team te hebben. Maar het zwaartepunt van onze inzet ligt op de typisch stedenbouwkundige schaalniveaus van 1:500 en hoger. Van idee tot project We zijn graag betrokken bij de vroege fase van vernieuwingstrajecten. De fase van het zoeken, van het verkennen van mogelijke toekomsten en het ontwikkelen van scenario’s spreekt ons erg aan en sluit goed aan bij onze ambities en ervaring. Maar tegelijkertijd werken we graag aan het doorwerken van deze ideeën en scenario’s naar concrete plannen en projecten. We zien het als een belangrijk deel van onze expertise om die vertaalslag goed te kunnen maken. Naarmate het werk meer in de 15

Masterplan Arnhem Rijnboog van Manuel de Sola Morales

Peterbourgh Station Quarter: New Station Square West

16

Projecten 2006-2007 Urban Progress Studio bouwt voort op 20 jaar werkervaring in de stedelijke ontwikkeling. Vanuit die ervaring kunnen we complexe ruimtelijke ontwikkelingsvraagstukken succesvol aanpakken. De projecten waaraan we momenteel werken zijn: > Arnhem Rijnboog: strategische advisering gemeente > Peterborough Station Quarter: stedenbouwkundig plan > Hergebruik Industriehavens: bijdrage EU projectdossier > South London Towncentre study: bijdrage aan studie > Urbanfutures.eu: onderzoek stedelijke vernieuwing Arnhem Rijnboog Het Masterplan Rijnboog (www.rijnboog.nl) geeft een visie op de heron¬twikkeling van het gebied tussen Rijn, binnenstad en station. In het voorstel wordt dit gebied getransformeerd tot een vijftal binnenstedelijke buurten. Onderdeel van het plan is een nieuwe haven die Arnhem en de Rijn opnieuw met elkaar verbindt. Het ontwerp is gemaakt door de Spaanse architect Manuel de Solá-Morales. Luc Vrolijks is sinds 2001 bij de plannen betrokken als Nederlandse counterpart van De Solá. Hij heeft voor Urhahn Urban De¬sign leiding gegeven aan de doorwerking van het project, de optimalisering van de eerste fase en deelstudies, waaronder de programmering, het park¬eren en andere belangrijke onderdelen. Urban Progress Studio adviseert de gemeente over de verdere invulling van de plannen. Naar verwachting wordt in september 2007 een kwaliteitsteam ingesteld waarvan Luc Vrolijks deel zal uitmaken. Peterborough Station Quarter Luc Vrolijks verzorgt voor Urhahn Urban Design de afronding van ‘development brief’ voor het stationskwartier van Peterborough. Dit gebied van 21 ha. bestaat momenteel uit braakliggend en verouderd rangeerterrein. Het wordt omgevormd tot een gemengd binnenstedelijk milieu. Opdrachtgever is de Peterborough City Council, gesteund door de EEDA en andere Engelse

partners. Doel van de opdracht is de transformatie van het gebied tot een lev¬endig deel van de binnenstad. Het ontwikkelingsplan wordt eind 2007 vastgesteld. Revitalisering Oude Industriehavens Urban Progress Studio werkt op verzoek van Promint Projectmanagement mee aan het opstellen van een Interreg IV dossier over de revitalisering van oude industriehavens in de grensregio Vlaanderen-Nederland. Opdrachtgever en lead partner is de Stad Gent en er zullen acht steden uit Zuid-Nederland en Vlaanderen deelnemen. De eerste partnerbijeenkomst is gehouden in juni 2007 en het projectdossier zal naar verwachting begin 2008 worden ingebracht. Urban Progress Studio werkt vooral aan het ‘kennisluik’ van het project. South London Town Centre Intensification Een ‘design led study’ in opdracht van het London Development Agency. Lead partner is Urhahn Urban Design en de bijdrage van Urban Progress Studio ligt met name in de strategische advisering over het ontwerp en de positionering van locaties. De voorbereidende werkzaamheden van het project zijn in volle gang en de startbijeenkomst is voorzien voor augustus 2007. Urban Futures.eu Met het project URBANFUTURES.EU wil Urban Progress Studio een internationaal perspectief geven op stedelijke vernieuwing. Het project is een gerichte zoektocht naar de beste, meest interessante, meest veelbelovende strategieën voor stedelijke vernieuwing in Europa. Het zal deze strategieën in beeld brengen, onderling vergelijken en interpreteren. Het resultaat is een analyse van succesvolle stedelijke revitaliseringstrategieën. De studie resulteert in een internationaal toonaangevend boek en een conferentie. Daarmee draagt het onderzoek bij aan de internationale samenwerking, synergie en innovatie voor stedelijke vernieuwing. Het project wordt gedurende 2007 en 2008 uitgevoerd. 17

Gateway NYC O2 + Delta, prijsvraag 2007: ontwerp Floyd Bennet Airfield

18

Gateway New York Innovatie op het gebied van milieu, recreatie, ecologie en energie vormen de belangrijkste pijlers voor onze inzending voor de Gateway National Park prijsvraag in de Lower Bay van New York. We stellen voor om het gebied om te vormen tot een experimenteercentrum voor duurzame energie, en om dit te combineren met kustbescherming en de vorming van een recreatief gebied dat concurreert met de Hamptons. Nieuwe strekdammen en eilanden vormen het recreatiegebied en beschermen de stad tegen stormvloeden. Het plan stelt de nieuwe Gateway voor als een belangrijke leverancier van zuurstof en energie voor de metropool. Met windmolens, getijdecentrales, een zeewierkwekerij wordt het gebied een leverancier van energie en zuurstof. Op het voormalig Floyd Bennett Air Field biedt het plan naast energieopwekking ruimte aan ‘community groups’ uit heel New York. Ook komt hier in het voorstel een Bouwexpo en wordt het World Center for Urban Ecology er gevestigd.

De prijsvraag inzending Gateway NYC O2 + Delta (www. vanalen.org/gateway/exhibition.php) heeft geen prijs behaald. De jury heeft gekozen voor winnaars die vooral op het niveau van het vliegveld voorstellen presenteerden. Urban Progress Studio was de ‘lead partner’ en ontwerper voor deze prijsvraag. Het team bestond verder uit: Martin Mooij, Ecofys (energie) Edwin van Uum /Roel van Gerwen, Het Noordzuiden (landschap) Rob Vrolijks, Projectbureau Vrolijks (recreatie)

19

Referentiebeelden Pendleton Area Action Plan, GrossMax

Rotterdam Summer School: ontwerpschets groep 1

20

Pendleton Area Action Plan Het Pendleton Area Action Plan is een stedelijk vernieuwingsplan voor een zwaar verwaarloosde hoogbouwwijk nabij het centrum van Manchester. Luc Vrolijks was namens Urhahn Urban Design de ‘creative director’ voor het ontwerp van het vernieuwingsplan. De plannen verkeren momenteel in een tussenfase waarin de gemeente uitgebreide consultaties onderneemt. Urban Progress Studio zal naar verwachting in de vervolgfase van het project zal worden betrokken. Een van de vernieuwende elementen van het plan was de samenwerking met de Holland Branding Group. Het nadenken over de toekomstige ident¬iteit van het gebied werd daarbij gevoed door de ‘urban design prospects’ die door het ontwerpteam zijn ontwikkeld. Deze aanpak zal naar verwachting ook in andere projecten worden toegepast.

meer individuele vormen van stedelijke on¬twikkeling. Op verzoek van de Holland Branding Group heeft Luc Vrolijks verder bijgedragen aan een serie workshops over de toekomstige identiteit van het gebied Strijp-R in Eindhoven. Overige activiteiten Luc Vrolijks - Mentor aan de Academie van Bouwkunst Amsterdam - Gastcolleges aan de Academies van Bouwkunst - Tutor Rotterdam Summer School 2007, AvB Rotterdam - Lezing Europan Cities Forum 2006 - Lezing Ruimtelijk Planbureau 2007 - Lezing ISOCARP congress 2007

Gebiedsuitwerking Haarlemmermeer In samenwerking met De Stad bv werkte Urban Progress Studio aan een procesvoorstel voor de planontwikkeling van de grote vernieuwingsopgave voor de Haarlemmermeer. De Stad bv maakt het eigenlijke procesontwerp en Urban Progress Studio analyseerde de ruimtelijke scenario’s die inmiddels vanuit verschillende invalshoeken waren ontwikkeld. Deze inhoudelijke analyse werd gevoed door twee workshops waaraan de gemeente en andere actoren deelnamen. Het resultaat van de bijdrage van Urban Progress Studio is een inhoudelijke ‘onderlegger’ voor verdere planvorming. De Stad bv werkt momenteel aan de opzet van een atelier waarin de gebiedsuitwerking verder zal worden vormgegeven. Overige projecten Urban Progress Studio Samen met Janson Adriaanssen architecten heeft Urban Progress Studio in opdracht van AM een strategische interpretatie gemaakt van een van de locaties waarbij deze prominente ontwikkelaar graag betrokken wil raken. Kern van de analyse was een verkenning van de manier waarop AM als ontwikkelaar zou kunnen bijdragen aan 21

Costal Route

IMPROVED MAIN CYCLING NETWORK

STATION SQ

TOWN SQ

ute

d Ro Broa

Costal Route

RIVER YARE

GREAT YARMOUTH PUBLIC REALM IMPROVEMENT INFRASTRUCTURE

PUBLIC REALM New squares and pedestrian realm

Railway Major road

Public access to quays and waterfront

Local road

New local connection

Possible Location New Bridge

Pedestrian

Landscape improvements

N 50

Design Catalogue LDA, 2006

22

DRAFT JUNE 2006 200

500 metres

1000

Great Yarmouth Public Space Plan (2006)

Great Yarmouth URC Area Action Plan Public Realm Improvement

Improved main cycling network

Selectie van eerdere projecten De volgende projecten werden niet in het kader van Urban Progress Studio uitgevoerd. We noemen ze hier omdat ze voor ons voorbeelden zijn van het type projecten en de aanpak die we in Urban Progress Studio verder willen ontwikkelen: Area Action Plans voor Lowestoft en Great Yarmouth De havengebieden in Lowestoft en Great Yarmouth (totaal 600 ha.) hebben hun functie deels verloren. De vernieuwing is ter hand genomen door een Urban Regeneration Company voor beide steden. Op basis van een uitvoerige analyse stelden we een reeks vernieuwingsopties voor. Deze zijn in een uitgebreid consultatieproces geanalyseerd en vervolgens uitgewerkt tot een masterplan voor beide gebieden. De uitvoering van deelprojecten zal naar verwachting in 2008 starten. (Luc Vrolijks voor Urhahn Urban Design in opdracht van 1stEast URC; 2005-2006)

Aanzet toekomstvisie Indische Buurt Amsterdam De toekomstvisie beschrijft hoe de Indische Buurt zich kan ontwikkelen tot een duurzame, aantrekkelijke wijk. Het gaat hierbij niet om een omvattend vernieuwingsplan maar om strategische investeringen in de wijk. Een aantal vernieuwingsprojecten is in de visie uitgewerkt. Daarnaast wordt er een eerste interpretatie gegeven van de manier waarop de visie ‘vertaald’ kan worden naar het vastgoedbezit van Eigen Haard. Hierdoor biedt de toekomstvisie de woningcorporaties houvast bij het nemen van investeringsbeslissingen. Onze studie vormt de basis voor een vergaand investeringsvoorstel van Eigen Haard in samenwerking met andere corporaties. (Luc Vrolijks voor Urhahn Urban Design in opdracht van Eigen Haard, 2005)

TEN Town Centre Enhancement in North London Dit project richt zich op de verdichtingmogelijkheden van tien centrumgebieden in Noord Londen. Vernieuwing en verdichting zijn noodzakelijk om ruimte te bieden aan toekomstige ontwikkeling en de voorziene bevolkingsgroei. We hebben voor alle locaties ontwerpstudies gedaan die laten zien dat het mogelijk is om meer woningen toe te voegen en tegelijkertijd de kwaliteit van de stadscentra te verbeteren. (Luc Vrolijks en Daryl Mulvihill voor Urhahn Urban Design in opdracht van LDA, 2005)

Woonvisie Stadsregio Rotterdam en follow-up In de woonvisie wordt voorgesteld om investeringen in het wonen via zes strategische projecten in te zetten om andere problemen in de Stadsregio te helpen oplossen. Deze projecten maken de regio aantrekkelijker voor ondernemers, verbeteren het imago, verhogen de ruimtelijke kwaliteit van de stad Rotterdam en komen tegemoet aan de woonwensen van bewoners. Via workshops, consultatierondes en gesprekken namen de 18 regiogemeenten vanaf het begin deel aan het project. De woonvisie dient de komende jaren als richtlijn voor investeringen in de woningmarkt. In 2005 voltooiden we twee uitwerkingsstudies: Pakhuizen en Uitzicht, en Landelijk Wonen. (Luc Vrolijks voor Urhahn Urban Design in opdracht van de Stadsregio Rotterdam, 2002-2005)

Utrecht Utopia In het kader van Utrecht Utopia heeft Luc Vrolijks een ontwerpatelier geleid waarin innovatieve ontwerpvoorstellen werden gedaan voor de zone tussen de Utrechtse binnenstad en de Uithof. Daarbij is onder andere voorgesteld om een nieuwe ‘health campus’ op te zetten en het Kromhoutterrein te ontwikkelen tot een binnenstedelijke woon-werklocatie. Aan de workshops namen architecten, stedenbouwkundigen en deskundigen uit de regio deel. De bevindingen zijn gepresenteerd op een grote conferentie op de Uithof. (Luc Vrolijks voor Urhahn Urban Design in opdracht van Bestuur Regio Utrecht, 2004)

23

Urban Progress Studio Bezoekadres: Tichelstraat 6 1015 KT Amsterdam, NL Postadres: Postbus 320 1000 AH Amsterdam, NL + 31 20 468 3308 [email protected] www.urbanprogress.nl