Update PICA + Lean mgmt, wiskundig modelleren en gezond verstand
Ger Koole
Update PICA • Seminar – René Bekker & Isabelle Klaasse Bos
• Inbedding – sneldiagnostiek – Annemieke v Dongen op SEH – projecten VU-CC
• Toekomst – samenwerking EMGO – FES
• Arnoud: bedankt!
OM en logistiek Wikipedia: • Operations management is een deelgebied van het management […], verantwoordelijk voor het effectief en efficiënt verloop van operaties binnen een bedrijf • Logistiek […] richt zich op de organisatie, planning, besturing en uitvoering van goederenstromen, geldstromen, informatiestromen en mensenstromen Onderscheid inhoud & besturing
OM/logistiek en zorg • OM/logistiek toegepast in de zorg: – health care operations mgmt, zorglogistiek, patiëntenlogistiek
• 3 “methodes” – logistieke methodes ontstaan vanuit de (productie)praktijk – wetenschappelijk/wiskundige methode, management science/operations research – learning by doing, “gezond verstand”
Wat maakt OM moeilijk? • Factoren die goed beslissen moeilijk maken: – onzekerheid – lange-termijn gevolgen
• Biases: systematic errors people make in their judgments and decisions – Vb: Confirmation bias: People’s tendency to seek information consistent with their own views or hypotheses – Behavioral OM (Gino & Pisano, MSOM ’08)
• Specifieke kennis van OM vaak noodzakelijk
Logistieke raamwerken • 6 Sigma – statistische kwaliteitscontrole
• Theory of Constraints – bottleneck centraal
• Lean manufacturing – 8 vormen van verspilling
• Focused factories
• Zijm 2000 over logistieke raamwerken: “Almost each particular solution concept may yield significant improvements, at least if the (often hidden) conditions of the underlying models are fulfilled. Unfortunately, these conditions were often not explicitly stated […]. They include […] a perfectly predictable demand […]” • Essentieel: – Raamwerken niet zonder meer toepassen – Begrip onderliggende principes – Dienstverlening ≠ manufacturing
Over wiskundig modelleren • 1 overkoepelend wiskundig model niet mogelijk • Wel: inzichten & wiskundige modellen voor deelproblemen • Vb: een model voor de vraag naar analyses door PA of MRI onderzoeken • Dat rekening houdt met fluctuaties
Principes & profiel Principes: • Meten = weten • Aandacht voor inhoud én proces • 80/20, focus op hoofdlijnen • Gebruik het raamwerk dat nuttig is Profiel “zorglogisticus”: • Domeinkennis • Affiniteit met getallen • Kennis van OM/logistiek
Praktijkcase: Sneldiagnostiek • Hoe diagnostiek te versnellen? – 6 pilots
• Stap 1: in kaart brengen proces – veel diversiteit (tussen en binnen zorgpaden) – moeilijk alle getallen boven tafel te krijgen
• Hoe verder?
Model sneldiagnostiek • Diagnostiek is “netwerk” van verschillende activiteiten (EPB, scan, enz.) • Capaciteiten nodig voor activiteiten (arts, MDO, PA, MRI, enz.) • Per zorgpad veel verschil in diagnostisch “netwerk” • Focus op 80% die vaak gelijk is • Focus op kritieke pad
Voorbeeld: hoofdhalscarcinoom EPB
MRI
punctie PA
scopie
MDO
Andere zorgpaden
• Mamma: EPB
PA
MDO
evt. MRI
• Colon: scopie
indien sterke verdenking
PA
MDO
soms MRI/CT
• Prostaat: EPB
PA
MDO
evt. MRI
• Hematologie: EPB
• Long:
PA EPB
MRI/PET-CT PET-CT CTgeleide punctie
MDO MDO
PA
Kritieke pad Activiteiten die vaak voorkomen op kritieke pad: • EPB: start van diagnostiek • PA: lange doorlooptijd • MRI: lange wachttijd • MDO: vaak eens per week
Kritieke pad • Cruciaal voor sneldiagnostiek: – PA heeft korte doorlooptijd – MRI heeft korte toegangstijd
• Op basis daarvan: – EPB, MDO en vervolgens poli-bezoek afstemmen
PA • Bestaat uit meerdere subactiviteiten • Waaronder 1 batchverwerking (elke nacht) • Resultaat: – wachten tot begin avond – ‘s ochtends grote werklast
• Veel beter: continu proces (“lean”) • Vereist: nieuwe machine
PA: Huidige doorlooptijden Geen aanvullend onderzoek 100% 90%
percentage afgerond
80% alle biopten
70%
mamma
60%
colon
50%
long prostaat
40%
beenmerg
30%
mond
20% 10% 0% 1
2
3
4
5
6
aantal dagen
7
8
9
10
Uitgelicht: batch vs. continu handeling A
voorraad 1 machine
• Batch: – voorraad 1 neemt toe – batch: v 1 → v 2 – voorraad 2 neemt (langzaam) af
• Altijd voorraden
voorraad 2 handeling B
• Continu: – nauwelijks voorraden
• Daardoor veel kortere doorlooptijden
Uitgelicht: batch vs continu • Bijkomende voordelen: – geen noodzaak vroege start medewerkers i.v.m. bulk na batch – meer gespreide roosters → langere openingstijden, beter afgestemd op aanbod – daardoor betere dienstverlening
Overige verbeteringen PA • Spraakherkenning – deels al gebeurd
• Grip krijgen op extern materiaal • Proces monitoren en continu managen • Beoogd resultaat: x% binnen y uur
Radiologie • Beperkt speciale regelingen voor sneldiagnostiek – Vb: 5 slots voor KNO 1 week later
• Noodzakelijk voor sneldiagnostiek: slots beschikbaar zelfde dag • Vraag fluctueert en is onzeker: – clusteren over zorgpaden
Vervlechting poliklinieken • Niet coördineren polikliniek-dagen leidt tot ongelijkmatige belasting PA en MRI • Mogelijke oplossingen: – schuiven met polidagen – schuiven met capaciteit (# slots, # analysten)
• MRI: tbv schaal liefst all slots op 1 dag
De toekomst • Pilot uitbreiden • Ondersteuning vanuit IT (digitaal ordermgmt, GPS/EPD) – meetbaarheid – kwaliteit
• Trainingen op gebied OM
