9-3-2013
Uitvoeringsvormen oorstukjes t.b.v. • Kast • AHO – diverse uitvoeringen
OCCLUSIE
• (M)IHO • CIC • Open aanpassingen
Ed de Geus December 2005
1
Kast
2
AHO-toestellen
Telefoon oorstukje
standaard oorstukje
3
AHO-toestellen
4
AHO-toestellen
Open oorstukje
5
Oorstukje met aanpak
6
1
9-3-2013
AHO-toestellen
AHO-toestellen
Mini oorstukje
Folie oorstukje
7
8
AHO-toestellen
AHO-toestellen
(Open) cros oorstukje
Steunframe
cros= contra laterale routing of signals Iros = Ipsilaterale routing of signals
9
AHO-toestellen
10
Materiaal mogelijkheden • Helder of roze • In KLEUR (kan overigens allergie veroorzaken) • Thermoflex (Voor sterke toestellen. Scheurt vrij snel)
Semi cros oorstukje
• (eventueel thermoflexibele punt)
• Aflex (doorgetrokken slang als nadeel) • Bioflex (doorgetrokken slang als nadeel) • Anti-allergene Materialen • Beige (anti-allergeen), UV uithardende materialen • Verzilveren, vergulden, verglazen • Hoe anti allergeen is anti-allergeen?? • Goed schoonmaken helpt vaak beter 11
• Laser oorstukjes
12
2
9-3-2013
Acoustische Eigenschappen 1
Acoustische Eigenschappen 2
• Versterkingskarakteristiek middels oorstukje te beïnvloeden door: – – – –
Hoge frequenties vorm en diameter boring
Lage tonen ventingen Middenfrequentie dempingfilters Hoge frequenties vorm en diameter boring Verschillende frequenties Filterhaken
13
14
Libby horn (3 en 4 mm)
De 3 B’s: Bol Buis Bakke
Buis 15
Acoustische Eigenschappen 3
16
Acoustische Eigenschappen 3
• Middenfrequentie dempingsfilters
• Diverse frequentie Filterhaken – Hoge tonen – Lage tonen – Notch filters
17
18
3
9-3-2013
Acoustische Eigenschappen 5
Ventingen
• Achterhaalde techniek
• Diverse soorten ventingen
– Regelmogelijkheden in toestellen zijn zo groot, dat veranderingen in de weergavekarakteristiek makkelijker kunnen worden gerealiseerd met wijziging van de instelling, dan met het modificeren van het oorstukje
– – – – –
• Filterhaken worden zo hier en daar nog toegepast door fabrikanten.
Parallel venting Y-venting Externe venting Positive Venting Valve (PPV) Flex-venting
• IN DIVERSE DIAMETERS
19
20
Parallel boring
Y boring • Geeft kleine vermindering van de versterking in de lage tonen • Is bedoeld voor beluchting • Ook vaak toegepast bij kinderen
• Geeft vermindering van de versterking in de lage tonen • onder de 1500 Hz
Lang
Kort
21
22
Waarom venting? Occlusie
Externe boring
• Afsluiting van de gehoorgang geeft een verhoogde waarneming van de lage tonen
• Geeft vermindering van de versterking in de lage tonen onder de 1500 Hz • Is weer enige tijd toegepast bij CIC’s
– Door afsluiting van het oor – Door versterking van de lage tonen door het hoortoestel
– Vaak lelijk en altijd onherstelbaar
• In een open gehoorgang komt de eigen stem deels door de gehoorgang en deels via het mastoit bij trommelvlies aan
23
24
4
9-3-2013
Open gehoorgang
Open gehoorgang
• Normaal komt het eigen stemgeluid via de mond, door de lucht, bij de gehoorgang aan
• Ook komen er geluidstrillingen van de eigen stem via de schedel en het mastoïd bij de gehoorgang aan. •
Dit betreft veelal de lage frequenties. Geluid met voldoende energie om de schedel in trilling te brengen
25
Open gehoorgang
26
Gesloten gehoorgang
• Die trillingen (veel lage tonen) verlaten normaal gesproken voor een groot deel via de gehoorgang het oor, terwijl een slechts een klein deel door het trommelvlies geabsorbeerd wordt
• Vervolgens sluiten we de gehoorgang af met een oorstukje of een (M)IHO of CIC
27
Gesloten gehoorgang •
28
Gesloten gehoorgang
De lage tonen van de stem die de microfoon van het hoortoestel bereiken worden (afhankelijk van de karakteristiek van het toestel) versterkt weergegeven in de gehoorgang
29
• Tegelijkertijd bereiken de lage tonen van de stem die de gehoorgang via het mastoïd. Deze kunnen niet meer naar buiten en belasten het trommelvlies met een grote extra hoeveelheid lage tonen
30
5
9-3-2013
Gesloten gehoorgang •
•
Occlusie effect
Het versterkt weergeven van de lage tonen, tegelijkertijd met het versterkt horen van de eigen stem door de afsluiting van het oor geeft een onaangenaam gehoor en gevoel voor de cliënt Een gevoel dat nooit went en een enorme aversie tegen het hoortoestel kan laten ontstaan
• Het onaangenaam luid waarnemen van de lage tonen noemen we het occlusie effect • Occlusie = afsluiting
31
Ontluchting bij occlusie •
•
32
Ontluchting bij occlusie
Wanneer we een venting in de otoplastiek maken, kan een deel van de lage tonen ontsnappen. Dit geeft vaak waarneembare verlichting voor de cliënt
• Hoe groter de diameter van de venting hoe meer lage tonen kunnen ontsnappen.
33
Het effect van venting
34
Lengte van de canule • Ook de lengte van de otoplastiek is bepalend voor het occlusie effect – Hoe langer de tuit van een otoplastiek, hoe groter het occlusie-effect – Hoe korter de tuit van het otoplastiek, hoe geringer het occlusie-effect
35
36
6
9-3-2013
Samenwerking tuitlengte en ventingdiamer
Lengte van de canule • Ook de lengte van de otoplastiek is bepalend voor het occlusie effect – Hoe langer de tuit van een otoplastiek, hoe groter het occlusie-effect – Hoe korter de tuit van het otoplastiek, hoe geringer het occlusie-effect
37
38
Occlusie en kauwgeluiden* closed
2 mm venting
Occlusie en de eigen stem
Open
closed
2 mm venting
Open
Occlusion text
Occlusion text
Occlusion text
Talking in a barrel
Talking in a barrel
Talking in a barrel
|aa| |oe| |ie|
|aa| |oe| |ie|
|aa| |oe| |ie|
* Click on the food to hear the sound (noise)! 39
40
Gekozen diameter venting
Samenvatting ventingen • • • • • • • •
De venting voert een deel van de lage tonen af Vermindert versterking lage tonen Vermindert occlusie effect Vermindert onnatuurlijke weergave van eigen stem Zorgt voor comfortabele aanpassing Venting zorgt ook voor overdracht van geluid langs natuurlijke weg Zorgt voor ventilatie van de gehoorgang Zorgt voor gelijkmatige druk op het trommelvlies
• • • • • •
Hoe groter de diameter des te minder occlusie Hoe groter de diameter des te groter de kans op feedback Hoe langer de canule, hoe groter de kans op occlusie Hoe langer de canule, hoe minder kans op feedback Hoe langer de canule, hoe minder draagcomfort Hoe langer de canule, des te moeilijker wordt het om goede ventingen te boren • Tuitlengte en venting staan min of meer in contrast met elkaar
• Versnelt de kans op feedback
• Hieruit ontstaat behoefte aan een vuistregel
41
42
7
9-3-2013
Vernietiging Directionaliteit
Feedback control • Moderne hoortoestellen kennen feedbackcontrol
• Audiogram: Hoge tonen zijn ver te zoeken • Lage en middentonen moeten voor spraakverstaan zorgen • Richtingmicrofoon kan uitkomst bieden in rumoerige omgeving • Directionaliteit moet voordeel geven in het onderdrukken van de omgevingsgeluiden (lage tonen) die van achteren komen • Door grote ventingen worden de lage storende omgevinggeluiden vrijwel normaal ontvangen op een praktisch normaal gehoor; ofwel geen directionaliteit in het laag. • Alleen de directionaliteit in het middengebied blijft dan over • Verwacht dan geen superenthousiaste cliënt betreffende de richtinggevoelige stand van zijn hoortoestellen
– De meest simpele: Terugregelen van het totaal volume – Terugdraaien van het volume van één of meerdere kanalen – Feedbacksignaal in tegenfase terugkoppelen
• Gevolg: moderne hoortoestellen fluiten minder • Dus: oorstukjes kunnen “straffeloos” voorzien worden van grotere ventingen • Maar: pas op voor te ver gereduceerde versterking en pas op voor het vernietigen van de directionaliteit
43
44
The open sound matrix™
Behoefte aan leidraad
Venting diameter
• Start van een proef
• Hoe lang moet de tuit van een oorstukje worden • Hoe groot moet de venting zijn
Venting lengte
Venting lengte
– Enige gegevens zijn vaak het gehoorverlies
• Behoefte aan enige leidraad
Venting diameter 46
45
Gekozen diameter venting
Tuitlengte van het oorstukje
• Relatie tussen gehoorverlies en ventilatie diameter als vuistregel
• Hoe groter het gehoorverlies hoe langer de tuit moet zijn • Lengte in mm voorbij de eerste knik
1 2 2.5 4
3 4
3
5 2
6 7
2 1
ONWETENSCHAPPLIJKE BULLSHIT
47
ONWETENSCHAPPLIJKE
48
BULLSHIT
8
9-3-2013
De flexventing
Verschillende domes
• Bij de flexventing wordt gebruik gemaakt van een uitermate korte venting • In combinatie met reeds een kleine venting diameter ontstaat reeds een grote verbetering in beleving occlusie
Paul U. Teie professional development coordinator-East Coast for Amplifon USA, Plymouth, Minn.
• Onderzoek op gebied van de akoestische eigenschappen van domes • Versterking in het laag http://www.hearingreview.com/practice-management/16916-ear-co`
49
Soorten “thin-tube verbindingen”
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
www.audiciensinfo.nl
50
1 en 2 - Open dome
8 mm open dome 10 mm open dome 8 mm gesloten dome 10 mm gesloten dome 8-10 mm dubbele dome Custum made earmold met thin-tube VERSUS custum made earmold met 13 tube www.audiciensinfo.nl
51
2 en 3 - Gesloten dome
www.audiciensinfo.nl
www.audiciensinfo.nl
52
5 - Dubbele dome
53
www.audiciensinfo.nl
54
9
9-3-2013
6 – Custum made + thin tube
www.audiciensinfo.nl
55
Gemiddelden
6 – Custum made + 13 tube
www.audiciensinfo.nl
56
LIHO - RITE • Bij Luidsprekers in het oor zullen vrijwel gelijke resultaten gemeten worden, met dien verstande: – Luidsprekers geven een gedeeltelijke blokkering van de gehoorgang – Dit geeft een verhoogde afsluiting van de gehoorgang – Geeft dus meer versterking in het laag – Hoe groter de gehoorgang, hoe kleiner deze invloed – Hoe kleiner de diameter van de gehoorgang, des te groter is de afsluiting, dus ook des te groter het occlusie-effect – Luidsprekers in het oor, hebben geen thin-tube (slang) die een vervorming op de karakteristiek geven. (Laag hoeft niet door een dun slangetje). Dit maakt de vergelijking met thin-tubes zeer twijfelachtig. Hier zou eigenlijk ander onderzoek aan ten grondslag moeten liggen.
www.audiciensinfo.nl
57
www.audiciensinfo.nl
58
Conclusies • Om occlusie te voorkomen wordt vaak gebruik gemaakt van thin-tubes in combinatie met domes • De keuze qua “geopenheid” van domes heeft een zeer grote invloed op de versterking in de lage tonen • De lengte en diameter van ventingen bij custum made otoplastieken en earmolds is ook van grote invloed op de versterking van de lage tonen • Zowel de keuze van domes, als de keuze van ventingen, zijn van groot belang voor de door de cliënt ervaren occlusie • De openheid van domes en daarnaast de diameter van ventingen, zijn van grote invloed op de fluitgevoeligheid van toestellen en daardoor op de maximaal toe te passen versterking in de hoge tonen • De keuze en selectie van domes en otoplastieken verdient grote zorgvuldigheid, om tot het beste resultaat te leiden • De onderlinge verschillen die optreden door akoestische invloed van individuele gehoorgang-resonantie is zo groot, dat je eigenlijk alleen kunt weten waar je mee bezig bent, door te werken met PMM achtige metingen. www.audiciensinfo.nl 59
Einde
www.audiciensinfo.nl
60
10
