UITNODIGING
5 E LOVAH CONGRES 27 JANUARI 2012 NH CONFERENCE CENTRE LEEUWENHORST NOORDWIJKERHOUT
Beste collega, Met trots nodig ik je uit voor het 5e LOVAH congres op 27 januari 2012. Hét landelijke congres voor en door AIOS huisartsgeneeskunde, met als thema “DOCTORS UNLIMITED, waar ligt jouw grens?”. Huisartsgeneeskunde beslaat een bijna grenzeloze inhoudelijke breedte. Het vak is daarnaast aan voortdurende ontwikkelingen en veranderingen onderhevig. Altijd worden in ons vak grenzen opgezocht en verlegd, of het nu gaat om wetenschappelijk onderzoek, onderwijsvernieuwing of het leveren van nieuwe zorgproducten zoals ketenzorg. Het LOVAH congres biedt je de kans stil te staan bij je eigen grenzen en de mogelijkheden die daarbuiten liggen. Een ontdekkingsreis door de huisartsgeneeskunde dankzij een rijk programma met gevarieerde workshops en (internationale) sprekers van naam. Voor ieder wat wils en de ideale gelegenheid om inspiratie op te doen. Je kunt kennismaken met je collega’s uit het hele land, maar tevens biedt ons unieke Engelstalig programmadeel je ook de kans om AIOS van buiten de landsgrenzen te ontmoeten. Om die kennismaking wat te versoepelen, staat je aan het eind van de dag een spectaculair feest te wachten waar verschillende artiesten hun muzikale (volume)grenzen zullen verkennen.
2
Wacht dus niet langer, schrijf je vandaag nog in en verbreed je horizon op het LOVAH congres 2012! Ik hoop van harte je op 27 januari te zien in het NH Conference Centre Leeuwenhorst in Noordwijkerhout. Namens het LOVAH-bestuur, Tim Linssen Voorzitter
Woord vooraf
02
Werkgroep congres
05
DOCTORS UNLIMITED, waar ligt jouw grens?
06
Programma
08
Sprekers
09
Workshops
12
Thema I Grenzeloos vak
16
Thema II Over de grens
24
Thema III Waar ligt jouw grens?
28
Fotowedstrijd
32
De LOVAH Prof. F.J.A. Huygenprijs
33
Routebeschrijving
34
Adressen
35
Sponsors
36
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
3
4
Voor je ligt het uitnodigingsboekje van het 5e LOVAH congres “DOCTORS UNLIMITED, waar ligt jouw grens?”. Een congres voor en door AIOS, een mooie aanvulling op de opleiding, vol inspiratie en leerzame vakinhoudelijke workshops, waarbij je zelf kunt kiezen welke workshops je wilt bijwonen. Dit jaar staat het thema “grenzen” centraal. Het huisartsenvak is een haast grenzeloos vak door de uitgebreide thematiek en de verschillende patiënten, dit maakt het vak uitdagend. In de verschillende workshops laten we de grenzen binnen het vak aan bod komen, van kleine chirurgische ingrepen tot ECG en echoapparatuur. Natuurlijk ontbreekt ook de Kleine Kwalen Quiz niet!
met een spetterend politiek debat over de toekomst van de huisartsgeneeskunde.
Ons vak gaat ook daadwerkelijk over landsgrenzen, soms zit de wereld haast letterlijk tegenover je op het spreekuur. Hoe ga je hiermee om en wat kun je verwachten? Of kies je ervoor zelf in het buitenland te gaan werken, want heeft immers niet iedereen recht op goede primaire zorg? Vaak ook gaat ons vak door buiten onze spreekkamer, denk hierbij aan een tuchtzaak of de recente ontwikkelingen op politiek gebied. Tot slot komen je eigen grenzen aan bod, hoe sta jij in je vak, in het leven en waar leg je je eigen grens? Het inhoudelijke programma zal eindigen
‘s Avonds wacht je een grensverleggend diner en wordt het NH Conference Centre Leeuwenhorst omgetoverd tot een spetterende feestlocatie, waar het feest zal losbarsten!
Voor de buitenlandse AIOS die ons congres bezoeken is er een gevarieerd Engelstalig programma. Dit biedt jou de gelegenheid kennis te maken met ideeën van over de grens!
In dit boekje vind je alles wat je moet weten over het congres. Tot ziens op 27 januari! Namens de congrescommissie, Eline van Kooij, voorzitter
vlnr boven: Joke Duursma (Inhoudelijk programma), Ilonka Voermans (Locatie & Feest), Pim Doppen (Inhoudelijk programma), Mieke van Keimpema (Penningmeester), Eline van Kooij (Voorzitter); onder: Lotje Vernooy (Sponsoring), Bianca Versteijnen (Secretaris), Esther van der Harg (PR), Lies Visser (Locatie & Feest)
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
5
Ontvangst en registratie De deuren van het NH Conference Centre Leeuwenhorst openen om 08:30 uur. Nadat je je congresbadge hebt ontvangen kun je even bijkomen van je reis met een kopje koffie of thee. Wij willen je vragen om op tijd te komen zodat we volgens schema kunnen aftrappen met de opening door dagvoorzitter Ernst van der Pasch.
Plenaire sessies De plenaire sessies vinden plaats in congreszaal het Atrium. Aansluitend aan de opening door dagvoorzitter en cabaretier Ernst van der Pasch en het welkomstwoord door Eline van Kooij en Kees in ‘t Veld verzorgt Nienke Wijnants, psycholoog, loopbaan-adviseur en schrijfster van het boek ‘het dertigers-dilemma’, een sprankelende lezing over “het dertigersdillema, probleem of hype?” Rond het middaguur spreekt onze Engelse gastspreker Muir Gray, Co-Director of the QIPP Right Care Workstream NHS and PH Director of the Centre for Sustainable Healthcare United Kingdom. Na de laatste workshopronde houdt Bas Bloem, professor neurologie en medisch directeur ParC, een interessante lezing over ‘De noodzakelijke veranderingen in de zorg’. Vervolgens wordt het programma ook dit congres weer afgesloten met een spraakmakend debat over “De toekomst van de huisartsgeneeskunde. Kosten, marktwerking en ketenzorg”, verzorgt door de werkgroep Politiek&Maatschappij.
Workshops Het workshopprogramma biedt volop keuze! De workshops zijn onderverdeeld in drie subthema’s:
thema I: Grenzeloos vak thema II: Over de grens thema III: Waar ligt jouw grens? Er zijn drie workshoprondes. Op je congresbadge zal
6
komen te staan voor welke workshops je bent ingedeeld. Hierop staat ook duidelijk de aanvangstijd en de zaal vermeld. Een overzicht van de workshops vind je verderop in dit boekje.
Informatiemarkt Gedurende de hele dag wordt een informatiemarkt gehouden in de Lounges en de Rotonde. Stands van diverse bedrijven en verenigingen staan klaar om je informatie te verstrekken, hun producten te presenteren of hun diensten aan te bieden.
Diner en feest Mis het letterlijk grensverleggende diner en feest niet! Het NH Conference Centre Leeuwenhorst wordt ’s avonds omgetoverd tot een sfeervolle feestlocatie. Waan je in Oosterse sferen, dompel je onder in Afrika en raak verlicht en verleid onder genot van een drankje en bizarre hapjes! Na het dinerbuffet zal het feest losbarsten. De beste coverband van Nederland, “De Coronas” (zie ook www.coronas.nl), zorgt ervoor dat het dak eraf gaat!
Overnachten Geen zin om ’s ochtends en/of ‘s nachts te reizen? Wij hebben een aantrekkelijke deal met NH Conference Centre Leeuwenhorst in Noordwijkerhout afgesloten. Je hotelkamer bevindt zich op de congreslocatie, makkelijker kan niet. De hotelovernachting (incl. ontbijt), bedraagt slechts €40,– per persoon voor een 2-persoonskamer. Voor twee nachten is dit €62,50. Reserveren kan via het reserveringsformulier dat op de LOVAH-website staat, met één klik op de knop is het geregeld. De SBOH vergoedt je hotelovernachting tot €62,50 per persoon voor twee nachten! Je kunt dit achteraf declareren. Wees er snel bij want er is slechts een beperkt aantal kamers beschikbaar! Indien je op het moment van het
congres niet meer in dienst bent van de SBOH, kun je helaas geen gebruik meer maken van de restitutie mogelijkheden.
Kolfkamer
Pre-Event
Inschrijven
Kom je uitleven in de Cheers Sports Bar en doe mee met onze grensverleggende competitie! Vanwege de ligging en de mogelijkheden in het NH Conference Centre Leeuwenhorst in Noordwijkerhout, organiseren we voor het eerst het pre-event. De ontvangst op donderdag 26 januari is om 19:30 uur, maar je bent ook later welkom. Je kunt je tijdens de sportcompetitie naar hartelust uitleven op onder andere de bowlingbaan, de squashbaan of in het zwembad. Natuurlijk kun je ook gewoon gezellig een drankje drinken in het café, de eerste drankjes zijn van ons! Er is slechts een beperkt aantal kaarten voor het pre-event beschikbaar, dus zorg dat je er op tijd bij bent. Vergeet niet hiervoor je squashracket, sporten/of zwemkleding mee te nemen!
Enthousiast geworden? Inschrijven kan online via www.lovah.nl. In de begeleidende brief van deze uitnodigingsbrochure vind je algemene informatie over het congres. Met je persoonlijke link die je per mail ontvangt, kom je met één klik direct vanuit je e-mail in het registratiesysteem. Je komt direct bij je eigen persoonsgegevens, waarna je alleen nog de workshops hoeft te selecteren die je graag wilt bijwonen. Op de website kun je eenvoudig per workshopronde aangeven welke workshops je wilt volgen. Schrijf je snel in want hoe eerder je je inschrijft, hoe meer keuze er nog is in het aantal workshops. Betaling gaat via het iDEAL betalingssysteem. Na inschrijving en verwerking van betaling ontvang je een bevestigingsmail. In de bevestigingsmail tref je een link naar je persoonlijke toegangsbewijs. Vergeet deze niet uit te printen en mee te nemen naar het congres! Daar wissel je hem eenvoudig in voor je persoonlijke badge. Annuleren is mogelijk tot 2 weken voor het congres, de kosten hiervoor bedragen €10,–. Heb je nog vragen of problemen bij het inschrijven? Mail dan naar
[email protected].
Kosten De kosten voor het gehele programma, inclusief preevent (€15,–) en avondprogramma met diner en feest (€25,–), bedragen slechts €85,–. Voor het bijwonen van alleen het dagprogramma betaal je €45,–.
Voor de vrouwen met kleintjes onder ons is er een kolfkamer gedurende het congres.
De Coronas 5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
7
8
26 januari 2012 19:30 – 01:00
PRE-EVENT Pre-event
27 januari 2012 08:30 – 09:15 uur
CONGRESDAG Ontvangst en registratie
09:15 – 09:30 uur
Opening door dagvoorzitter Ernst van der Pasch
09:30 – 09:45 uur
Welkomstwoord door Eline van Kooij, voorzitter congrescommissie en Kees in ‘t Veld, huisarts
09:45 – 10:25 uur
1e Plenaire sessie door Nienke Wijnants, psycholoog en loopbaanadviseur
10:25 – 10:55 uur
Pauze / Informatiemarkt
10:55 – 11:55 uur
Workshopronde 1
11:55 – 12:55 uur
Groep 1: 2e Plenaire sessie door Muir Gray, Co-Director of the QIPP Right Care Workstream NHS and PH Director of the Centre for Sustainable Healthcare United Kingdom Groep 2: Lunch en Informatiemarkt
12:55 – 13:55 uur
Groep 1: Lunch en Informatiemarkt Groep 2: 2e Plenaire sessie door Muir Gray, Co-Director of the QIPP Right Care Workstream NHS and PH Director of the Centre for Sustainable Healthcare United Kingdom
13:55 – 14:55 uur
Workshopronde 2
14:55 – 15:25 uur
Pauze / Informatiemarkt
15:25 – 16:25 uur
Workshopronde 3
16:25 – 17:05 uur
3e Plenaire sessie door Bas Bloem, professor neurologie
17:05 – 17:45 uur
Debat “De toekomst van de huisartsgeneeskunde”, verzorgt door de WPM
17:45 – 17:50 uur
Uitreiking van de tweede LOVAH Prof. F.J.A. Huygenprijs
17:50 – 18:00 uur
Afsluiting door Ernst van der Pasch
18:00 – 19:00 uur
Borrel
19:30 – 01:00 uur
Diner en Feest
Dagvoorzitter Ernst van der Pasch - Cabaretier Ernst van der Pasch studeerde Geneeskunde aan de UvA van 1993 t/m 1998. Hij rondde zijn doctoraal af, waarna hij zijn witte jas aan de wilgen hing en door het land ging touren met zijn eerste cabaretprogramma. Het zou 12 jaar, zes cabaretvoorstellingen, een liedjesprogramma en vier CD’s duren voor hij in zou zien dat ‘Dokter Worden’ toch wel heel erg bijzonder is. Dus poetste hij in de kleedkamers van de Nederlandse theaters zijn kennis weer op en begon afgelopen jaar alsnog aan zijn co-schappen. Over een paar jaar hoopt de oudste co-assistent van Nederland huisarts te zijn.
Plenaire Sprekers Nienke Wijnants - Psycholoog, loopbaanadviseur en schrijfster van het boek ‘het dertigersdilemma’ Cambridge USA Nienke Wijnants deed promotieonderzoek naar het fenomeen dertigersdilemma en ontdekte dat maar liefst drie kwart van de hoger opgeleiden tussen de 25 en 35 jaar in meerdere of mindere mate kampt met zogenaamde dertigersdilemma’s. Dertigers van nu zien zich geconfronteerd met een schier oneindige hoeveelheid keuzemogelijkheden in vrijwel elk aspect van het leven. Samenwonen, trouwen, of toch maar niet? Wel of geen kinderen en wanneer? Carrière maken, voor jezelf beginnen, vrijwilligerswerk in Afrika, of toch eerst die wereldreis? Daarnaast heerst het beeld dat het ideale leven maakbaar is en ervaren dertigers op steeds jongere leeftijd al de druk van de grote, existentiele vragen. Zit ik wel op het juiste spoor? Wat is het nut van mijn leven eigenlijk? Is dit het nu? Het dertigersdilemma, of de quarterlife crisis. Het zoveelste modeverschijnsel, of een serieus probleem?
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
9
Plenaire Sprekers Muir Gray - Co-Director of the QIPP Right Care Workstream NHS and PH Director of the Centre for Sustainable Healthcare United Kingdom Muir Gray has worked in the Public Health Service in England since 1972. He has carried out a number of tasks in that time, for example the development of the National Screening Committee. Besides working for the NHS as Co-Director of the QIPP Right Care Workstream he is developing Better Value Healthcare, whose mission is to publish handbooks and development programmes designed to get more value from health care resources in England, and worldwide. The clinical advances of the last fifty years have led to dramatic increases in life expectancy, and years of life free from disability. However, there are still five outstanding problems in every health service: patient harm, waste, unwarranted variation in outcome, inequity, and failure to prevent the preventable. Furthermore, every health service also has to face the four new challenges: rising demand and increasing need, which have to be met within both financial and carbon resource constraints. These problems cannot be solved by more money, even if the latter were an option. Neither can they be solved by reorganising the bureaucracy of healthcare, but they can be solved by good leadership, and by harnessing the five drivers for change – knowledge, the Internet, systems thinking, the culture of healthcare and the power of citizens. These can transform the square peg of 20th century healthcare into a service that fits with the needs of the 21st century. A new paradigm is needed, a revolution not another reorganisation.
Bas Bloem - Professor neurologie, medisch directeur Parkinson Center Nijmegen (ParC) De wereld om ons heen verandert, en de gezondheidszorg vormt hierop geen uitzondering. Drastische veranderingen zijn ook hard nodig, om de stijgende kosten en toenemende complexiteit van de zorg tegemoet te kunnen treden. In deze voordracht gaat Bas Bloem in op een viertal noodzakelijke veranderingen: 1. Dokters moeten veranderen van God naar Gids. 2. Patiënten moeten veranderen van passief object in actief bijdragende subjecten. 3. Zorgverleners moeten zich organiseren in netwerken van gespecialiseerde experts. 4. De ondersteunende rol van ICT bij deze processen.
10
Debat “De toekomst van de huisartsgeneeskunde. Kosten, marktwerking en ketenzorg.” Verzorgt door de Werkgroep Politiek en Maatschappij Er is de laatste jaren veel veranderd in de huisartsenzorg. De kosten in de tweede lijn rezen de pan uit en de oplossing lag in een verplaatsing van zorg naar de eerste lijn. Zo ontstond de ketenzorg. Huisartsen werd vriendelijk toch dringend verzocht hierin te investeren. Dit gebeurde echter zo goed dat we nu te horen krijgen dat we te veel doen! We zien te veel patiënten, behandelen te veel ziektes en maken te hoge kosten. De overheid wil vooral de kosten verminderen, de huisartsen willen de kwaliteit verhogen. Maar kan je voor minder wel meer doen? Dat is toch een utopie? En dan nog de markt: wordt zorg beter door concurrentie? Hoe kan je eigenlijk concurreren met vastgestelde tarieven en regels? En wil je als dokter je patiënt wel voor een gulden behandelen als hij een daalder waard is? Uiteindelijk willen we maar één ding: goede en betaalbare gezondheidszorg. Hoe bereiken we dit? Een sessie met vertegenwoordigers van het ministerie, zorgverzekeraars, patiëntenverenigingen, de landelijke huisartsenvereniging en zelfs een filosoof. Bij het ter perse gaan van deze uitnodigingsbrochure waren nog niet alle sprekers bekend, maar geloof ons: we gaan voor de bekendste, de rapste en beste praters op hun vakgebied. Dit wordt het debat waar iedereen nog lang over napraat, en het mooie: jij mag ook je mening geven. Bereid je voor en laat je horen!
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
11
In drie rondes worden ruim 30 workshops aangeboden, gegeven door nationale en internationale sprekers uit de eerste en tweede lijn. De workshops zijn onderverdeeld in drie thema’s. Binnen het eerste thema ‘Grenzeloos vak’ vallen diverse praktische workshops over de mogelijkheden van het vak, preventieve zorg en ketenzorg maar ook vaardigheden in de dagelijks praktijk waaronder kleine chirurgie, behandeling van huidafwijkingen en het gebruik van technische instrumenten zoals een echo-apparaat. Het tweede thema omvat het onderwerp ‘Over de grens’. Hierbij kijken we over onze landsgrenzen heen, over internationalisering in de zorg en in de praktijk. Het laatste thema, ‘Waar ligt jouw grens?’, gaat verder dan medisch inhoudelijke zaken en praktijkvoering. Hoe staat de huisarts eigenlijk in het leven en wat zijn zijn/haar grenzen? Je kiest één workshop per ronde. Om het maken van je keuze eenvoudiger te maken hebben wij aan ieder thema een kleur toegekend. De workshops met een Engelse vlag achter de titel worden in het Engels gegeven.
Thema I: Thema II: Thema III:
W
Op de volgende pagina’s staat in het kort waar de workshops over gaan. Wacht niet te lang met inschrijven! Bij elke workshop is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar en wie het eerst komt, wie het eerst maalt. De registratiemodule vind je op de website www.lovah.nl, hierin loop je stap voor stap door de keuzes voor de drie workshoprondes.
12
10:55 - 11:55 uur
Thema I – Grenzeloos vak I-A Allround op Ameland I-B Therapeutische injectie: waar en wanneer? I-C EBM in de huisartspraktijk: een koud kunstje? I-D Echografie I-E E-health I-F Een ECG...Wat moet je ermee? I-G Kinderorthopedie: Pluis of niet pluis I-H Wat is hier aan de hand? I-I Genetics in the GP’s office I-J Zwembadterreur: van wratten tot urine-incontinentie I-K Van tweede naar eerste lijn: substitutie van zorg
Thema II – Over de grens II-A Een aardbeving van 7,6 op de schaal van Richter en dan? II-B De wereld op je spreekuur II-C Palliatieve zorg bij mensen van over de grens
Thema III – Waar ligt li jouw grens? gersd III-A Dertigersdillemma oo! III-B Doctors are human too! III-C “Effe dimmen”….Ik ben de dokter! III-D Timemanagement Tim III-E De palliatieve fase: rite de passage of rollercoaster? III-F De juridische aspecten van het huisartsenvak
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
13
13:55 - 14:55 uur
Thema I – Grenzeloos vak I-B Therapeutische injectie: waar en wanneer? I-D Echografie I-G Kinderorthopedie: Pluis of niet pluis I-I Genetics in the GP’s office I-L Kleine Kwalen Quiz I-M Ontdek je plekje I-N Ontwikkeling van een visie, wat moet je ermee? I-O De huisarts als redder in nood van de kwetsbare patiënt?* I-P Validiteit fysieke testen van het bewegingsapparaat I-Q Aanvullende diagnostiek in de huisartspraktijk, zegen of zonde?*
Thema II – Over de grens II-B De wereld op je spreekuur II-C Palliatieve zorg bij mensen van over de grens III-D Family practitioner in a foreign country
Thema III – Waar ligt jouw grens? III-B Doctors are human too! III-C “Effe dimmen”….Ik ben de dokter! III-D Timemanagement II-G Aan de rand van de samenleving, hulpverlening aan prostituees II-H Seksuologie in de huisartspraktijk II-I The NeXT Generation: kaalslag voor de contin continuïteit? II-J Meer dan patiëntenzorg alleen; carrièremogelijkheden in de academische huisartsgeneeskunde
* AIOTHO traject
14
15:25 - 16:25 uur
Thema I – Grenzeloos vak I-B Therapeutische injectie: waar en wanneer? I-D Echografie I-G Kinderorthopedie: Pluis of niet pluis I-I Genetics in the GP’s office I-L Kleine Kwalen Quiz I-M Ontdek je plekje I-N Ontwikkeling van een visie, wat moet je ermee? I-P Validiteit fysieke testen van het bewegingsapparaat I- R De toekomst van apotheken I- S Zorggroepen en ketenzorg, een vloek of een zegen? I- T Astma en COPD Astma- en COPD management in de eerste lijn. Ze moeten niet zo piepen!* I-U Preventie in de eerste lijn
Thema II – Over de grens II-E Huisarts in Zweden, grensverlegg grensverleggend? II-F Reizigersconsult II-G Why I would like to work in your country! II-H Artsen zonder Grenzen
Thema III – Waar ligt jouw grens? III-C “Effe dimmen”….Ik ben de dokter! III-E De palliatieve fase: rite de passage of rollercoaster? II-H Seksuologie in de huisartspraktijk III-K De Groene Groe Praktijk
* AIOTHO traject
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
15
Thema I
A
Allround op Ameland Monique Lappenschaar – Huisarts Maaike de Boer – Huisarts in opleiding
Workshopronde 1
Aan de hand van casuïstiek demonstreren we welke mogelijkheden een huisarts, op het grensgebied tussen de eerste en tweede lijn, kan bieden. We laten zien hoe we op Ameland voortdurend balanceren op de grens van het huisartsenvak en specialistisch werk. Zo zijn we verloskundig actief, verrichten echo’s, inclusief SEO, maken ECG’s en Röntgenfoto’s. We hebben een EHBO-functie, bieden zorg aan patiënten in het verpleeghuis en we doen kleine chirurgische ingrepen. In deze workshop is het de bedoeling een indruk te geven wat het inhoudt om een eilanderarts te zijn en hoe je het huisartsenvak ‘vandaag de dag’ nog in volle breedte uit kan oefenen.
B
Therapeutische injectie: waar en wanneer? Lex Goudswaard – Huisarts, medewerker NHG-Afdeling Richtlijnen Kees in ’t Veld – Huisarts, medewerker NHG
Workshopronde 1,2 en 3
In deze workshop maak je kennis met het geven van therapeutische injecties. Wat heb je nodig, wat zijn de indicaties, hoe voer je het uit? Je oefent op elkaar met het bepalen van de plaats waar je een glenohumorale injectie geeft of een injectie voor het carpale tunnel syndroom. Je kunt er na het weekend in de praktijk mee aan de slag! (vanzelfsprekend in goed overleg met je opleider).
C
EBM in de huisartspraktijk: een koud kunstje? Jako Burgers – Hoofd afdeling Richtlijnontwikkeling en Wetenschap, NHG
Workshopronde 1
Van professionals in de zorg wordt verwacht dat zij goede, doeltreffende zorg leveren en dat de gemaakte keuzes kunnen worden verantwoord. Evidence-Based Medicine (EBM) is een methode om de keuzes te onderbouwen met het beste bewijsmateriaal uit wetenschappelijk onderzoek. ‘Critical appraisal’ van de literatuur is één van de stappen van EBM. De beoordelingscriteria hebben betrekking op de validiteit, de gevonden effecten en de toepasbaarheid van de resultaten van het onderzoek. Bij de toepassing van EBM in de praktijk wordt het bewijs – de ‘evidence’ – gecombineerd met klinische expertise en de voorkeuren van de patiënt. Doorslaggevend voor succesvolle toepassing zijn een kritische attitude en het kunnen omgaan met onzekerheden. In deze workshop worden de principes van EBM besproken en de beoordeling van de literatuur geïllustreerd aan de hand van een praktijkvoorbeeld. Aanbevolen literatuur: Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM (red). Inleiding in evidence-based medicine. Klinisch handelen gebaseerd op bewijsmateriaal. Houten: Bohn Stafleu Van Loghem, 2008. Burgers JS, Vermeulen H, Wollersheim H. Doeltreffende zorg. In: Wollersheim H, Bakker PJM, Bijnen AB, Gouma DJ, Wagner C, Van der Weijden T (red.). Kwaliteit en veiligheid in patiëntenzorg. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2011: 25-52.
16
D
Echografie Maarten Trompetter – Huisarts
Workshopronde 1, 2 en 3
Echografie door de huisarts is nog niet heel gebruikelijk in Nederland. Toch kan het een heel nuttig en interessant aanvullend diagnostisch hulpmiddel zijn in de huisartspraktijk. Onderzoek van de buik en zwangerschap zijn bekende indicaties, maar bijvoorbeeld ook pezen en gewrichten en het hart laten zich goed echografisch onderzoeken. Tijdens de workshop komen de pro’s en contra’s van echografie door de huisarts aan bod, alsmede randvoorwaarden als opleiding en kosten. Ook zal de mogelijkheid geboden worden om zelf eens wat met een echoapparaat te experimenteren.
E
E-health: workshops over ICT mogelijkheden in de praktijk
Workshopronde 1
NHGDoc Karel Nederveen – Algemeen directeur ExpertDoc Marc Eyck – Huisarts, projectleider NHGDoc NHGDoc is een beslissingsondersteunend systeem, gekoppeld aan het HIS ontwikkeld op basis van de richtlijnen van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Als huisarts krijg je hierdoor onder andere automatisch alertmeldingen bij het openen van een dossier van een patiënt met bepaalde gezondheidsrisico’s. Risico’s en afwijkingen in het dossier komen op als ‘pop up’. Een aantal van de geïntegreerde onderdelen zijn inmiddels CVRM, diabetes, schildklierproblematiek, hartfalen en COPD en astma. Teleconsultatie KSYOS TeleMedisch Centrum Leonard Witkamp – Directeur Met teleconsultatie kun je digitaal advies inwinnen over patiëntenvragen op het gebied van cardiologie, dermatologie, nefrologie, oogheelkunde en spirometrie. Patiëntgegevens worden samen met de benodigde onderzoeksdata naar een specialist verstuurd. De specialist antwoordt binnen twee werkdagen met een diagnose en behandeladvies. Op deze manier kunnen artsen kennis, diagnoses, behandelplannen, anamneses en foto’s op een snelle en effectieve manier uitwisselen met een groot leereffect. Door deze software wordt een groot gedeelte van de fysieke verwijzingen naar de medisch specialist voorkomen. Wat zorgt voor snellere en betere zorg, dichtbij de patiënt en tegen lagere kosten.
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
17
Thema I TeleMC Taeke Castelein – Directeur platform Met telediagnostiek, een uitbreiding van teleconsultatie, laat je functieonderzoek uitgevoerd in de praktijk op afstand beoordelen. Dit is bijvoorbeeld interessant voor chronische patiënten die regulier functieonderzoek moeten laten afnemen. Door de steeds grotere beschikbaarheid van digitale apparatuur kan dit heel goed in de praktijk uitgevoerd worden. Telediagnostiek is beschikbaar voor rust-ECG’s, spirometrie, fundusfotografie en echografie. TeleMC maakt snelle, effectieve communicatie mogelijk tussen de eerste- en tweede lijn in de regio en verbindt de zorgvraag met het ‘telezorg’ aanbod van ziekenhuizen, ZBC’s en huisartsenlabs.
F
Een ECG... wat moet je ermee? Kirsten Boerlage-van Dijk – ANIOS en arts-onderzoeker cardiologie
Workshopronde 1
Een veertigjarige man komt op je spreekuur vanwege ructus klachten en daarnaast een drukkende pijn op de borst tijdens inspanning. Een vijftigjarige vrouw klaagt over hartkloppingen. Een man die net een PTCA heeft ondergaan klaagt over een zeurende pijn in zijn arm. Aan de hand van casuïstiek bespreken we de meest voorkomende cardiale diagnoses en beoordelen we systematisch ECG’s.
G
Kinderorthopedie: Pluis of niet pluis Jan Douwes Visser – Professor kinderorthopedie Universitair Medisch Centrum Groningen
Workshopronde 1, 2 en 3
De vragen die bij onderzoek van het steun- en bewegingsapparaat bij kinderen vaak worden gesteld zijn “Valt deze stands- of houdingsafwijking binnen de norm of valt hij er buiten?”, “Is deze pijn groeipijn of is er een duidelijke oorzaak voor te vinden?” Met andere woorden, is het pluis of is het niet pluis. In deze workshop wordt, op een inspirerende en interactieve manier, voldoende informatie gegeven om op de meest voorkomende problemen een antwoord te kunnen geven.
H
Wat is hier aan de hand? Cees Das – Hoofd forensische geneeskunde GGD Amsterdam
Workshopronde 1
Cees Das promoveerde in 2004 als eerste arts in Nederland op een forensisch medisch onderwerp en publiceerde tal van wetenschappelijke artikelen over forensische geneeskunde en de wet- en regelgeving op dit gebied. Hij is mede-auteur van De lijkschouw in de praktijk. In de opleiding tot arts wordt weinig aandacht besteed aan de lijkschouw. Toch is het de wettelijke taak van de bevoegd arts, de behandelend arts of de forensisch geneeskundige - in de functie van benoemd lijkschouwer - om bij overlijden een uitspraak te doen over de (on)natuurlijkheid ervan.
18
I
Genetics in the GP’s office Isa Houwink – Huisarts, onderzoeker klinische genetica EMGO-instituut VUmc
Workshopronde 1,2 en 3
During this workshop we focus on a seemingly small part of the firstline medical care, but with a big impact on the patients and families involved. The DVD “In the family”, an english movie about a family with inheritable breast- and ovariancancer, will be presented. After the movie we discuss dillemas about predictive genetic testing and consider the benefits and disadvantages of DNA testing and refresh the basic genetic knowledge.
J
Zwembadterreur: van wratten tot urine-incontinentie AIOTHO’s presenteren hun onderzoek
Workshopronde 1
Urine als behandeling voor wratten, evidence based? Wat zijn de evidence based behandelingen voor wratten, mictieklachten en urine-incontinentie? Wees erbij en zorg dat je niet ‘naast de pot piest’!
K
Van tweede naar eerste lijn: substitutie van zorg Jettie Bont – Huisarts, bestuurslid LHV
Workshopronde 1
Afgelopen jaren is er veel zorg gesubstitueerd vanuit de tweede- naar de eerste lijn. Er zijn een aantal ontwikkelingen die hieraan hebben bijgedragen: investering in samenwerking, gerichte scholing, grotere praktijken, goed opgeleid personeel, gerichte financiëring, en nog veel meer. De overheid, zorgverzekeraars en de NZa hebben deze ontwikkeling aangemoedigd. Het resultaat is goed; veel patiënten ontvangen hun diabetes- en COPD-zorg in de huisartspraktijk en de kwaliteit blijkt goed te zijn. Maar hoe zal het verder gaan met deze ontwikkeling? Immers, de maatschappij vergrijst en de mensen hebben meer en vaker ziektes, terwijl er tegelijkertijd een economische crisis gaande is. In deze workshop leer je over de laatste stand van zaken en word je gevraagd om mee te discussiëren over hoe de toekomst er uit zou moeten zien.
L
Kleine Kwalen Quiz Just Eekhof – Huisarts-epidemioloog, Public Health & Eerstelijnsgeneeskunde LUMC, Hoofdredacteur Huisarts & Wetenschap Arie Knuistingh Neven - Huisarts-epidemioloog, Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde, LUMC
Workshopronde 2 en 3 In Quiz-vorm worden een aantal casussen (‘kleine kwalen’) gepresenteerd met één of meer vragen. De antwoorden worden geregistreerd op een antwoordformulier. In het tweede deel worden de antwoorden gegeven en toegelicht.
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
19
Thema I
M
Ontdek je plekje Ruud Horlings – Arts-assistent dermatologie
Workshopronde 2 en 3
Huidkanker komt veel voor. Van alle soorten kanker die voorkomen staat het basaalcelcarcinoom van de huid in Nederland veruit op de eerste plaats. Toegenomen levensverwachting en zonexpositie spelen een belangrijke rol in de stijging van het aantal (pre)maligniteiten. Dermato-oncologie is het vakgebied dat zich bezig houdt met de behandeling van alle vormen en voorstadia van huidkanker. Ook voor de huisarts is in het signaleren van verdachte huidlaesies een belangrijke taak weggelegd. Zowel in diagnostiek als behandeling is het zaak goed je grenzen te kennen en bewaken. Deze workshop heeft tot doel, aan de hand van casuïstiek, de diagnostische vaardigheden te trainen en tegelijk de behandelopties bespreken.
N
Ontwikkeling van een visie, wat moet je ermee? Fred Dijkers – Docent praktijkorganisatie, huisartsopleiding LUMC
Workshopronde 2 en 3
In deze workshop maken we kennis met het begrip ‘visie’ en met de waarde van visieontwikkeling. Goede en bestendige samenwerking kan niet zonder. Na afl oop van de workshop weet de deelnemer wanneer visieontwikkeling moet worden ingezet. En ook hoe je zoiets moet aanpakken. Naast de vele mogelijkheden komen ook de beperkingen aan bod.
O
De huisarts als redder in nood van de kwetsbare patiënt? AIOTHO’s presenteren hun onderzoek Anne van Houwelingen – AIOTHO LUMC
Workshopronde 2
Kwetsbare groepen in de samenleving; ouderen, kinderen, mensen met psychische problemen. Hoe ver gaan we? Gaan we in de toekomst alle kwetsbare groepen opsporen en behandelen? Of kunnen we beter reactief zijn? De antwoorden van aiotho’s die onderzoek doen naar deze kwetsbare groepen: ”Of zijn we het spoor bijster?”
P
Validiteit fysieke testen van het bewegingsapparaat Ricardo van Ravensberg – Manueel fysiotherapeut, docent Saxion Hogeschool Enschede
Workshopronde 2 en 3
In de huisarts praktijk ben je, naast een goede anamnese, afhankelijk van goed en gedegen lichamelijk onderzoek bij de diagnose en behandeling van letsels van het steun- en bewegingsapparaat. De onderbouwing en interpretatie van het lichamelijk onderzoek is dus van groot belang. Hoe kom je tot een goed oordeel? En vooral: hoe sensitief en specifiek zijn de verschillende testen? In deze workshop bespreken we verschillende testen van het bewegingsapparaat en gaan we in op het nut van de verschillende testen in de huisartspraktijk.
20
Q
Aanvullende diagnostiek in de huisartspraktijk, zegen of zonde? AIOTHO’s presenteren hun onderzoek
Workshopronde 2
Over de zin en onzin van aanvullende diagnostiek in de huisartspraktijk. Zijn we op weg naar eerstelijnsziekenhuizen of kunnen we beter varen op onze fysische diagnostische middelen? De uitkomsten van sneldiagnostiek in de huisartspraktijk, door aiotho’s uitgevoerd: ‘Het kost maar een prikkie?’ of ‘Prik jij erdoorheen?’
R
De toekomst van apotheken Erik Pleij – LHV districtsvoorzitter Gerard Berwald – Apotheker en oprichter van de thuisapotheek Clasineke van Steensel – Woordvoerder van de apothekers in regio Utrecht In samenwerking met de Werkgroep Politiek & Maatschappij (onderdeel LOVAH)
Workshopronde 3 Er verandert op het moment veel in de apothekerswereld. Internetapotheken steken de kop op en richten zich op chronische medicatie en herhaalrecepten, specialistische medicatie wordt via de politheek, de apotheek op de polikliniek, geleverd. Voor de traditionele apotheken lijkt weinig over te blijven. Wat zijn de gevolgen van deze concurrentie tussen apotheken voor patiënten en hun huisarts? Hebben traditionele apotheken hun beste tijd gehad? Hoe is de samenwerking tussen apotheken, huisartsen en specialisten? Waar ligt de grens als het gaat om kwaliteitsbewaking en continuïteit? Is dit wat de patiënt wil? Een interactieve workshop vol discussie onder toeziend oog van Erik Pleij.
S
Zorggroepen en ketenzorg, een vloek of een zegen? Maarten Klomp – Huisarts, medisch directeur De Ondernemende Huisarts
Workshopronde 3
Bijna alle Nederlandse huisartsen hebben zich de afgelopen jaren aangesloten bij een zorggroep. Er zijn er nu 106, en zij organiseren elk in hun eigen regio ketenzorg op het gebied van diabetes, COPD en soms ook cardiovasculair risicomanagement. Naast huisartsenzorg maakt ook diëtetiek, podotherapie, fysiotherapie, laboratorium- en functieonderzoek deel uit van deze ketens. Ook medisch specialisten nemen deel, veelal op consultatieve basis. De meeste AIOS hebben in hun opleidingspraktijk nog niet veel ervaring opgedaan met ketenzorg. Daarom nemen we in deze workshop een kijkje in het hart van een zorggroep. Hoe gaat dat nu precies? Wat betekent het voor de huisarts(praktijk)? Is ketenzorg geen bedreiging voor de integrale huisartsenzorg? Welke eisen stelt een zorggroep? Hoe zit dat met indicatoren en benchmarken? Hoe zit de financiering in elkaar? Waar gaat dat heen in de toekomst? Ketenzorg, een vloek of een zegen?
4E L OVA H C ONGRES - 28 M EI 20 10 - DEN HA A G
21
Thema I
T
Astma- en COPD management in de eerste lijn. Ze moeten niet zo piepen! AIOTHO’s presenteren hun onderzoek: Johanna van Gaalen – AIOTHO LUMC
Workshopronde 3
Wat is de ‘state of the art’ voor astma en COPD-management in de eerste lijn? Is geïntegreerde zorg voor COPD nuttig? En wat is de mening van astmapatiënten over de behandeling van hun aandoening? Aiotho’s geven antwoord op deze en nog veel meer (onderzoeks-)vragen.
U
Preventie in de eerste lijn AIOTHO’s presenteren hun onderzoek: Corine den Engelsen – AIOTHO LUMC
Workshopronde 3
Hoe ver gaan we met preventie in de eerste lijn: poortwachter of grenswachter. Wat is het nut van preventie in de eerste lijn? Waar ligt de grens? Zitten onze patiënten überhaupt wel te wachten op preventief ingrijpen? In deze workshop zullen aiotho’s kort hun onderzoek over preventie presenteren, daarna is er ruimte voor vragen en discussie: “Wanneer is jouw grens bereikt?”
22
4E L OVA H C ONGRES - 28 M EI 20 10 - DEN HA A G
23
Thema II
A
Een aardbeving van 7,6 op de schaal van Richter en dan? Ed van der Zee – Huisarts en voormalig militair huisarts bij de Koninklijke Landmacht
Workshopronde 1
Als de humanitaire opvang, na een aardbeving in het onherbergzame gebied van Kasjhmir de Pakistaanse Regering boven het hoofd groeit, wordt Nederland namens de NAVO verzocht een noodhospitaal uit te brengen. Na een korte voorbereiding wordt een veldhospitaal vanuit Irak overgevlogen en ontplooid in Bagh op 20 km van het episch centrum. Deze workshop stelt je vragen die, gezien door de bril van een huisarts, relevant zijn in de voorbereiding en uitvoering van de missie. Je bereidt in een van de sub-groepen een specifi ek onderwerp van de casus voor en met elkaar vormt dit het plan van aanpak voor humanitaire noodhulp. Aannames en geleerde lessen komen aan de orde.
B
De wereld op je spreekuur Eldine Oosterberg – Huisarts, Arts AZC Vught, Wetenschappelijk medewerker NHG (Aandachtsfunctionaris ethnische en culturele diversiteit)
Workshopronde 1 en 2
Niet alleen huisartsen werkzaam in asielzoekerscentra geven zorg aan vluchtelingen, in alle gemeenten van Nederland worden vluchtelingen met een verblijfsvergunning gehuisvest. De zorg aan vluchtelingen kan in meerdere opzichten anders zijn dan de zorg in de gemiddelde huisartspraktijk. Uitdagingen hierbij zijn: andere morbiditeit, ernstige traumatische ervaringen in de voorgeschiedenis, communicatieproblemen en andere verwachtingen van de patiënt. Tijdens de workshop komen op interactieve wijze, aan de hand van casuïstiek, de volgende onderwerpen aan bod: – asielprocedure in vogelvlucht, – elkaar ‘verstaan’, – enkele tropische ziektes uitgelicht, – copingstrategiën bij traumatische ervaringen. Daarbij worden praktische hulpmiddelen aangereikt en wordt aangegeven waar aanvullende informatie te vinden is bij vragen over de zorg aan migranten.
24
C
Palliatieve zorg bij mensen van over de grens Els Roelofs – Huisarts, Hospicearts, Kaderhuisarts Palliatieve Zorg Leiden Richard Starmans – Huisarts, Hospicearts, Kaderhuisarts palliatieve zorg, gastdocent cultuur en diversiteit basisarts - opleiding LUMC, lid programmacie somatische zorg Pharos, Den Haag
Workshopronde 1 en 2 In de huisartspraktijk krijgen we steeds vaker te maken met allochtone patiënten die palliatieve zorg nodig hebben. Heel veel is hierbij vergelijkbaar met de zorg voor autochtone patiënten. Maar veel is ook anders. Denk aan taalbarrières, andere opvattingen over oorzaken van ziekte of juist onbekendheid hiermee. De religie speelt een grote rol, zoals bij moslims de wil van Allah. De rol van de familie, de plaats van het individu. Als Nederlandse dokters zijn we op onze Nederlandse wijze geneigd om rechtstreeks met de patiënt over moeilijke onderwerpen te praten als de naderende dood, staken van zinloze medicatie, beslissingen rondom het levenseinde. En gaan daarmee over de grenzen van de allochtone patiënt. Opvattingen van patiënten over het bespreekbaar maken van ziekte en het komende sterven, kunnen wezenlijk verschillen van de opvattingen van de (veelal westerse) professionals in de palliatieve zorg. Palliatieve zorg bij mensen met een andere culturele achtergrond: andere taal, andere gewoontes, de invloed van religie. Wat maakt het anders, wat is hetzelfde? Wat zit daarachter? Hoe versta je elkaar? Hoe de cultuur invloed heeft op de beleving van ziekte en dood. In deze interactieve workshop gaan we deze andere wereld verkennen.
D
Family practitioner in a foreign country Pieter van den Hombergh – Policy-advisor LHV and advisor/researcher IQhealthcare UMCN Nijmegen
Workshopronde 2
The work of a family practitioner is contextual. So the interpretation of Family Medicine (FM) for every population is different. In Low Income Countries (LICs) these differences are major. Imagine what you can do as a Family practitioner in an African country. The urge to have qualified medical generalist is growing. The vertical way Health Care is organized in LICs may work for some infectious diseases (TB, Leprosy, AIDS) but often frustrates general primary care. But the role of FM in primary care is gaining interest. The English have introduced FM in countries as South Africa, Hong Kong, Malaysia etc. and those countries are now examples. China started to actually use that health care model in 1998. There is evidence that good primary care and FM saves lives. So the possibility to go to a family practitioner has to become a human right. In this workshop we’re going to talk about the meaning of the above, and we show you what kinds of opportunities this can give you. You maybe want to explore yourself in a primary care setting abroad. There will be enough time to share your thoughts about this with others.
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
25
Thema II
E
Huisarts in Zweden, grensverleggend? Mark Schimmel – Emigratie adviseur VG regio, Skaraborg Zweden Marjo Berkhout – Huisarts gezondheidscentrum, Floby Zweden
Workshopronde 3
Hoe grensverleggend is het eigenlijk om als huisarts in het buitenland te werken? Vaak wordt de wens geuit om voor een korte of langere tijd, zelfs permanent, in het buitenland te gaan wonen en werken. In de praktijk blijkt dat de stap om daadwerkelijk naar het buitenland te vertrekken, maar zelden gezet wordt. In deze workshop gaan we op zoek naar goede redenen om in het buitenland aan het werk te gaan. Uiteraard komen we ook een heleboel goede redenen tegen om dit juist niet te doen. Het is aan de workshop deelnemers zelf om uit te vinden of het grensverleggend wordt, of toch liever thuis blijven.
F
Reizigersconsult Frank van Balen – Huisarts
Workshopronde 3
De wereld wordt kleiner en reizen naar verre oorden is heel gewoon geworden. Huisartsen krijgen hierdoor in toenemende mate te maken met vragen die met reizen verband houden en aandoeningen die in den vreemde zijn opgelopen. In deze workshop wordt een overzicht gegeven hoe reisadvisering ingepast kan worden in de dagelijkse praktijk. Er wordt aandacht besteed aan de organisatie van het reisconsult, en de zeven stappen van het reisconsult. In vogelvlucht zullen aan de hand van stellingen een aantal medische zaken voorbij komen die met reizen te maken hebben.
G
Why I would like to work in your country! Job Metsemakers – MD, PhD, Professor of General Practice/Family Medicine Maastricht University
Workshopronde 3
Each country has its own health care structure in which General Practice/Family Medicine is embedded. But there are differences between countries in the position of the GP/FP in relation to hospital based specialists, in regard to patient lists, referral system, payment system, on call system, and so on. The workshop will explore these differences and give participants the opportunity to discuss these in order to find out the pro’s and con’s of each of these aspects. At the end they may indicate which health care system or country they like most.
26
H
Artsen zonder Grenzen AzG – Arts
Workshopronde 3
Artsen zonder Grenzen is een onafhankelijke, medische noodhulporganisatie die wereldwijd slachtoffers van rampen, oorlogen en epidemieën helpt, ongeacht hun afkomst, religie of politieke overtuiging. Ieder jaar worden ruim 1.000 artsen uitgezonden, naast vele andere medewerkers. Met beperkte middelen en mogelijkheden werken ze in vaak gevaarlijke en onderontwikkelde gebieden, ver weg van familie en vrienden. Ervaringen, nut en doel worden uitgewisseld in deze workshop. Wat kan jij als huisarts betekenen?
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
27
Thema III
A
Dertigersdilemma Nienke Wijnants – Psycholoog, loopbaanadviseur, schrijfster “Het dertigersdilemma”
Workshopronde 1
In haar werk als loopbaanadviseur kwam Nienke Wijnants vanaf 2002 steeds meer twijfelende twintigers en dertigers tegen. Ze leken te worstelen met keuzestress, de druk ‘perfecte leven’ en een vervroegde midlife crisis: is dit alles? Wijnants besloot onderzoek te doen naar het fenomeen, wat zij inmiddels ‘het dertigersdilemma’ was gaan noemen. In samenwerking met de Universiteit van Amsterdam ondervroeg zij ruim 2.500 dertigers. Maar liefst driekwart van de ondervraagden gaf aan last te hebben van het dertigersdilemma, gebukt te gaan onder twijfel, ontevredenheid en keuzestress. In deze workshop verschaft Nienke Wijnants in eerste instantie inzicht in een gehaaste generatie, om vervolgens samen met de deelnemers te filosoferen over de wijze waarop we er constructief mee om kunnen gaan.
B
Doctors are human too! Andree Rochfort – Director Health in Practice programme, Irish College of General Practitioners, Dublin & Honorary Secretary EquiP
Workshopronde 1 en 2
Doctors are high performers with human limits and human needs! You work hard giving healthcare to patients, making complex decisions, communicating with patients, their families, other health professionals and medical colleagues. You cannot drive a car for 30-40 years without maintenance, servicing, and replacing worn parts. You need self maintenance during your career also, and occasional healthcare! At this workshop you will explore your self awareness of your abilities and your limits – physical, psychological, behavioural: personal and professional. Share your opinions at this workshop. Could you take some of your own advice?
C
“Effe dimmen”…… Ik ben de dokter! Greet Vos – Trainingsacteur met speciale affiniteit voor het medisch onderwijs Karen Luiten – Huisartsbegeleider VOHA Nijmegen, NHG-supervisor, Beiden zijn gespecialiseerd in interactiepatronen en communicatie.
Workshopronde 1, 2 en 3 In deze workshop gaan we met jullie oefenen in communicatie over je grenzen. Meestal komen arts en patiënt hier in goed overleg wel uit, maar dus niet altijd. Wanneer staat daar spanning op? Bij welke patiënt verlies jij als arts je natuurlijke gevoel van grenzen, of weet je ineens niet meer hoe je die kenbaar kunt maken? Welk aandeel heeft de patiënt, maar vooral welk aandeel heb jij daarin? Is de mondige, of zelfs dwingende patiënt nu echt zo’n ‘lastpak’ of biedt die juist een mooie opening om goed mee samen te werken? En hoe is het met de patiënt die zich heel afhankelijk opstelt Wat maakt dat jij als arts je ofwel acuut terugtrekt, of juist je enorm gaat uitsloven?
28
Het praten over grenzen betekent ook het bespreken van mogelijkheden, wat heb je wel en wat heb je niet te bieden. In deze workshop ga je ervaren hoe je de regie kunt bewaken en bewaren voor een gezonde artspatiëntrelatie, ook als daar spanning op komt te staan. Neem je eigen vragen en spannende situaties gerust mee, Greet kruipt graag in de huid van de door jullie gepresenteerde personen, hoe lastiger hoe beter!!! Ze geeft op een hele directe manier feedback t.a.v. wat wel en wat niet de-escaleert!! Je kan naar hartenlust oefenen.
D
Timemanagement Liesbeth van der Jagt – Andragoloog, auteur boekje ‘Timemanagement’, coach/supervisor NHG
Workshopronde 1 en 2
Volle spreekuren, een berg administratie en collega’s die van alles met je willen bespreken. Een nascholinkje tussendoor om je vak bij te houden. Hoe kies je daarin je prioriteiten? Hoe stel je grenzen aan je werk zonder kwaliteit te verliezen, en zó dat je ook nog een privéleven hebt? Plannen, delegeren en nee zeggen is een hele kunst, een kunde. In deze workshop maak je je eigen timemanagementplan op basis van praktische handvatten.
E
De palliatieve fase: rite de passage of rollercoaster? HoutenBeenTheater
Workshopronde 1 en 3
In de palliatieve fase draait het vooral om communicatie. Een nieuwe werkelijkheid heeft zijn intrede gedaan, waarbij soms andere spelregels gelden. De dokter slaat een piketpaal en markeert deze nieuwe fase. Maar hoe doe je dat en waar op de tijdlijn vindt dat plaats? Is iedereen wel tegelijkertijd op dit punt en hoe houd je iedereen bij de les? Natuurlijk, het gaat om 1 of 2 milliliter, standaarden en het hoogste comfort met de maximale inzet van middelen. Of gaat het toch over angst, onwetendheid, maakbaarheid en waardigheid? Het HoutenBeenTheater gaat met je op zoek naar de rol die je kunt spelen in de palliatieve fase. Ben je de toeschouwer, de tovenaar of de master of ceremony? Ga je vermijden, ontwijken of spring je er middenin? We stellen je de vraag: wie wil je zijn en waar liggen je grenzen in dit deel van je werk. De palliatieve fase, waarvan artsen soms zeggen dat het het mooiste is wat ze overkomt in hun werk.
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
29
Thema III
F
De juridische aspecten van het huisartsenvak Femke Bergervoet – Jurist en schadebehandelaar Meeùs
Workshopronde 1
De huisarts heeft in het dagelijkse werk - naast de vele medische en sociale vraagstukken - tevens te maken met veel juridische aspecten. Deze aspecten lijken op het eerste gezicht soms minder aanwezig, maar worden scherper zichtbaar wanneer er een fout is gemaakt. Soms zijn de regels heel expliciet, zoals bij de zorgvuldigheidseisen inzake euthanasie het geval is. Vaak lijkt het gezondheidsrecht minder concreet, of zijn er veel uitzonderingen. Wanneer is er bijvoorbeeld sprake van geheimhouding; in welke gevallen mag de bloeduitslag bijvoorbeeld aan de partner van de patiënt worden doorgegeven? In deze presentatie komen diverse voorbeelden, eyeopeners en reminders uit de huisartspraktijk aan de orde over bijvoorbeeld de volgende aspecten: medisch levensbeëindigend handelen, dossiervorming, het elektronisch patiëntendossier (EPD), geheimhouding, actuele behandelrichtlijn van de beroepsgroep en mogelijke procedures na een medische fout.
G
Aan de rand van de samenleving, hulpverlening aan prostituees Babet Buil – Huisarts tippelzone, arts Sense spreekuur Assen, SOA -spreekuur prostituees GGD Groningen/Assen
Workshopronde 2
Groningen heeft naast nog vijf andere steden in Nederland een tippelzone. De tippelzone ligt op een industrieterrein buiten het stadscentrum zodat meer controle en een betere hulpverlening voor de prostituees mogelijk is. Een grote groep vrouwen maakt gebruik van deze tippelzone, ongeveer 70% van hen is verslaafd. In deze workshop wordt uiteen gezet wat het straatprostitutieproject in Groningen inhoudt, maar vooral wat het werken als huisarts voor dit project betekent. Daarnaast wordt dieper ingegaan op de problematiek waar de prostituees mee te maken hebben.
H
Seksuologie in de huisartspraktijk Bert-Jan de Boer – Huisarts, staflid huisartsgeneeskunde UMCU.
Workshopronde 2 en 3
Wat is seksualiteit precies? Horen daar alle vormen van lichamelijk contact tussen een of meerdere personen toe? Welke problemen doen zich zoal voor? Wat moet de huisarts weten? Wat verwacht de patiënt van de huisarts? In een korte voordacht wordt het vakgebied van de medische seksuologie afgebakend binnen het brede veld van de seksuologie en worden de mogelijkheden en beperkingen van hulp door de huisarts daarin besproken. In het interactieve deel van de workshop ligt de nadruk op het spanningsveld tussen wensen van de patiënt en mogelijkheden van de huisarts. De workshop wordt besloten met suggesties voor het slaan van een brug tussen behoeftes van de patiënt en wensen en mogelijkheden van de huisarts.
30
I
The NeXT Generation: kaalslag voor de continuïteit? Jettie Bont – Huisarts, bestuurslid LHV
Workshopronde 2
Voel je je verantwoordelijk voor de inhoud van het huisartsenvak? Kom dan mee discussiëren in deze workshop. Continuïteit van zorg is één van de kernwaardes van de huisartsenzorg, maar kúnnen en wíllen we dat in de toekomst waar blijven maken? En wie is er verantwoordelijk voor deze ontwikkeling in het vak? Moeten we als beroepsgroep stellen dat elke patiënt recht heeft om op drie dagen van de week zijn eigen dokter te consulteren? In deze workshop word je uitgedaagd om na te denken en mee te praten over continuïteit van zorg in relatie tot de wensen van de maatschappij en de veranderde beroepsgroep.
J
Meer dan patiëntenzorg alleen; carrièremogelijkheden in de academische huisartsgeneeskunde Niek de Wit – Professor huisartsgeneeskunde UMC Utrecht Job Metsemakers – MD, PhD, Professor of General Practice/Family Medicine Universiteit Maastricht
Workshopronde 2 De universitaire huisartsgeneeskunde heeft zich in de laatste twintig jaar enorm ontwikkeld. De acht academische afdelingen leiden gezamenlijk meer dan 1.200 huisartsen op, hebben een brede, internationaal zeer goed aangeschreven onderzoeksportefeuille en hebben een regionaal netwerk van samenwerkende huisartspraktijken. Bij veel afdelingen groeit de academische huisartspraktijk uit tot een leerwerkomgeving voor zorginnovatie in de eerste lijn. Dat veelzijdige takenpakket biedt ruimte voor academische carrièretrajecten, waarin jonge getalenteerde huisartsen zich binnen die academische afdelingen en in de academische huisartspraktijk kunnen ontwikkelen op het gebied van onderwijs, onderzoek en zorginnovatie. In deze workshop zullen bestaande en toekomstige mogelijkheden voor een academische carrière voor huisartsen worden geschetst aan de hand van de inhoud van de verschillende trajecten (AIOTHO, POIOTHO, huisarts docent, kaderarts consulent in de academische praktijk) en de verschillende kwalificaties (junior en senior kwalificatie onderwijs, MSc , PhD, UHD).
K
De Groene Praktijk Generation Next
Workshopronde 3
Workshop over de groene grens van het huisartsenvak. Hoe kunnen we als huisarts onze koolstof voetprint verminderen? Hoe zorgen we dat we meer waarde creeëren voor de maatschappij waarin we leven? Welke praktische voorbeelden zijn er en wat kun je nu al doen? Leer meer over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen als huisarts.
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
31
Doe mee aan de fotowedstrijd! Stuur je meest grensverleggende foto en win een ludieke en fantastische prijs! Blijf op de hoogte via Facebook of kijk op www.lovah.nl/congres 32
Het bestuur van de LOVAH presenteert de LOVAH Prof. F.J.A. Huygenprijs ter waarde van € 2.500,–.
De LOVAH Prof. F.J.A. Huygenprijs Deze prijs is bedoeld voor huisartsen in opleiding (AIOS en AIOTHO’s) en dient om nieuw, nog te starten, onderzoek op het gebied van de huisartsgeneeskunde te bevorderen. De prijs wordt mede mogelijk gemaakt door de Frans Huygen Stichting en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Een onderzoeksvoorstel inclusief een begroting dient maximaal 2 (A4) pagina’s lang te zijn en kan samen met een aanbevelingsbrief van de onderzoeksbegeleider en een curriculum vitae tot 01-12-2011 gestuurd worden naar
[email protected].
Biografie Professor Dr. F.J.A. Huygen Prof. Dr. Frans Huygen woonde en werkte van 1943 tot 1982 in Lent bij Nijmegen als huisarts en was mede oprichter van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Hij promoveerde in 1948 op de invloed van sociale- en omgevingsfactoren op de gezondheid van kinderen. Prof. Huygen was evidence-based ‘avant la lettre’ en formuleerde de basisconcepten van de hedendaagse huisartsgeneeskunde. Hij verrichte wetenschappelijk onderzoek, leidde artsen op en verbeterde de praktijk. Internationaal werd bij beroemd met zijn boek Family Medicine.
Uitreiking De tweede LOVAH Prof. F.J.A. Huygenprijs zal worden uitgereikt op het LOVAH congres 2012.
Doel Het doel van de LOVAH Prof. F.J.A. Huygenprijs is het stimuleren van het doen van onderzoek door AIOS en AIOTHO’s. Nadrukkelijk wordt gesteld dat ook AIOS die nog geen onderzoekservaring hebben van harte worden uitgenodigd om een onderzoeksvoorstel in te dienen. Ook voorstellen voor zogenaamde “pilotstudies” komen in aanmerking. Hiermee hoopt de LOVAH huisartsen in opleiding te motiveren tot het doen van wetenschappelijk onderzoek.
Jury Leden van de Frans Huygen Stichting, het NHG en de LOVAH zullen als jury fungeren voor deze prijs.
5 E L O V A H CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
33
Het NH Conference Centre Leeuwenhorst Noordwijkerhout ligt op slechts 10 minuten rijden van Noordwijk aan Zee en het strand en op 20 minuten rijden van Leiden Centraal Station. Ruime planning voor de reistijd aanhouden Houd er rekening mee dat de regio filegevoelig is, dat de pendelbus vanaf NS Leiden ongeveer 20 minuten reistijd heeft (zonder file) en niet gelijk vertrekt als jij aankomt én dat registratie van 1.000 deelnemers tijd kost. Vertrek dus ruim op tijd om de opening om 9:15 uur niet te missen! Pendelbussen Schrijf je in voor de pendelbus voor slechts €2,–! Op vrijdagochtend 27 januari rijden pendelbussen van Leiden CS naar de congreslocatie. De bus staat aan de centrumzijde van het Centraal Station. Iedere bus zal wachten tot voldoende deelnemers plaats hebben genomen, vervolgens duurt de reis nog zo’n 20 minuten (zonder file). Vrijdagavond rijden er pendelbussen na het inhoudelijke programma. Zie voor de tijdsplanning de website. Openbaar vervoer Vanaf Leiden CS: Neem bus 40/42 met een overstap naar bus 90 richting Haarlem of neem bus 57 met een overstap naar bus 90 richting Den Haag. Vanaf Den Haag CS/Haarlem CS: Neem bus 90. Voor informatie: 0900 - 9292 of www.9292ov.nl. Voor de bustijden in de regio: www.connexxion.nl. Auto Vanuit Utrecht Volg de autosnelweg A2 richting Amsterdam. Sla af bij de afslag Amstelveen/ Schiphol/ Haarlem (A9). Volg de borden richting Schiphol. Bij Schiphol volg je de A4 en bij de splitsing A4-A44 houd je rechts aan,
34
de A44 richting Sassenheim/ Leiden West/ Den Haag Centrum. Verder volg je de route als aangegeven onder bij * hieronder. Vanuit Utrecht / Amsterdam: Autosnelweg Amsterdam/ Schiphol/ Den Haag (A4) volgen. Bij de splitsing A4-A44 houd je rechts aan, en volg je de A44 richting Sassenheim/ Leiden West/ Den Haag Centrum.* Neem afslag no. 3, Noord-wijkerhout/ Sassenheim/ Noordwijk (N208). Daarna blijf je rechtdoor rijden (N443). Na circa 5 km volg je de borden “Congrescentrum”. De ingang van NH Conference Centre Leeuwenhorst ligt aan je linkerhand. Vanuit Rotterdam: Autosnelweg A13 volgen richting Den Haag/ Amsterdam. Na de splitsing bij het Prins Clausplein houd je rechts aan, richting Voorburg/ Den Haag/ Utrecht. Bij de volgende splitsing houd je links aan, richting Den Haag/ Scheveningen (A12). Deze weg blijf je volgen, bij het einde van deze weg ga je rechts, richting Wassenaar. Zie voor de verdere route bij vanuit Den Haag. Vanuit Den Haag: Je komt op de A44 en volgt deze weg richting Leiden/ Amsterdam. Je neemt de afslag Leiden/ Valkenburg/ Katwijk/ Noordwijk (N206) en gaat bij de stoplichten linksaf, richting Katwijk/ Noordwijk. Je blijft deze weg circa 10 km volgen, richting Noordwijkerhout. Daarna kun je de borden “Congrescentrum” volgen. Bij de afslag Noordwijkerhout/ Sassenheim linksaf. Bij de rotonde ga je rechtdoor, na circa 250 m zie je links de ingang van NH Conference Centre Leeuwenhorst. Parkeren Parkeren kun je voor de deur op één van de gratis parkeerplaatsen.
LOVAH congrescommissie 2012 Eline van Kooij voorzitter
NH Conference Centre Leeuwenhorst Langelaan 3 2211 XT Noordwijkerhout 0252 378888 Aan Zee Communicatie Erasmusweg 19 2202 CA Noordwijk aan Zee 071 364 11 11 Informatie en registratie www.lovah.nl Email
[email protected]
Bianca Versteijnen secretaris
[email protected] Mieke van Keimpema penningmeester Esther van der Harg PR Lies Visser Locatie & Feest Ilonka Voermans Locatie & Feest Lotje Vernooy Sponsoring Joke Duursma Inhoudelijk programma Pim Doppen (LOVAH bestuur) Inhoudelijk programma
5 E L O V A H -CO N G R E S 27 JAN U AR I 2 012 N O O R DW IJK E R HO UT
35
Het 5 e LOVAH congres wordt mede mogelijk gemaakt door:
Hoofdsponsors:
Sponsors:
Subsponsors:
de ZorgIntermediair
mWWhd[[cX[c_ZZ[b_d]$db ] i kVXVi jgZeaVi [d g b kd d g YZ ZZghiZa^ _ chod g\ b ZZg# # #
5 E LOVAH CONGRES 27 JANUARI 2012 NH CONFERENCE CENTRE NOORDWIJKERHOUT 36