Uitgerust. medisch dossier. Gezond. Beter. Leven. Stop die slapeloze nachten. Van slapen krijgt u weer nieuwe energie: zo voelt u zich fit en

Nummer 2 – najaar 2013 – jaargang 1

Dit is Gover t. Na zijn middagdutje heef t hij weer volop energie voor tuinieren en klussen.

Gezond. Beter. Leven.

Actief eropuit in de regio

Rondje DORDRECHT

Van slapen krijgt u weer nieuwe energie: zo voelt u zich fit en

Uitgerust

DUBBEL INTERVIEW

Marrie over kraam­ verzorgende Hélène: ‘Na het verlies van Jesse was ze er écht voor ons’

medisch dossier Slaapstoornissen

Stop die slapeloze nachten

8 Houd dat heerlijke vakantiegevoel vast Vrijheid, plezier, geen stress en leven zonder agenda: kon het maar altijd vakantie zijn. We hebben de ontspanning van een vakantie nodig om goed te kunnen blijven functioneren. Zo blijft de accu opgeladen. Ook na de vakantie blijft het belangrijk om goed uit te rusten. Zo is het mogelijk om dat heerlijke vakantiegevoel vast te houden.

12

In dit nummer 4 Uitgerust Door te slapen geeft u uw lichaam de kans zich weer op te laden en klaar te zijn voor een nieuwe dag. Zo slaapt u lekker en voelt u zich fit en uit­gerust

8 Medisch Dossier: Slaapstoornissen

FOTO: VOZ MAGAZINE

Stop die slapeloze nachten Gezond eten, eropuit, bewegen… we hebben het zelf in de hand. In een notendop komt het neer op een goede balans tussen inspanning en ontspan­ ning. Een heel belangrijke factor is een goede nachtrust. In deze tweede Rivas met het thema Uitgerust nemen we u daarom graag mee in de wondere wereld van het slapen. Gemiddeld brengen we eenderde van ons leven slapend door. We doen het allemaal en we kunnen er na het gaan van de wekker soms wat lastig afscheid van nemen. Dat is gemakkelijk te verkla­ ren. Zonder slaap zouden we niet eens kunnen leven. Slapen is, net als bewegen, essentieel voor een gezonde geest en een gezond lichaam. U leest in deze Rivas meer over fit en uitgerust leven in de vorm van tips, ervaringen, adviezen en weetjes. U kunt er zelf direct mee aan de slag, zodat u na uw vakantie heerlijk relaxed kunt blijven. Pieter de Kort, voorzitter directie Rivas Zorggroep

12 Rondje Dordrecht Actief en gezond in de regio

14 Marrie & Hélène Marrie over de bijzondere band met kraam­verzorgende Hélène: ‘Ze was er voor ons en mijn familie en dat blijft je bij’

En verder… 10 Het bed van…Arie Willem 16 Uitstekende zorg bij borstkanker Joan Dijkstra heeft borstkanker: ‘Ik vecht om te overleven’ 18 Feit of fabel? De uren slaap voor 12 uur ‘s nachts tellen dubbel 20 Op Bezoek

14

Rivas is een uitgave van Rivas Zorggroep Samenstelling en productie: afdeling Marketing en Communicatie Fotografie: Richard van Hoek en Frederike Roozen-Slieker Concept en Vormgeving: gloedcommunicatie Nijmegen Druk: Platform P Oplage: 319.000 exemplaren Lezersvragen, onderwerpsuggesties, reacties en tips: [email protected] Contact: Rivas Zorglijn 0900-8440 (lokaal tarief)

2 Rivas NAJAAR 2013

FOTO: mascha joustra

4

onze deskundigen geven antwoord

Heeft u ook een vraag? Laat het ons weten via het vraagformulier op onze website www.rivas.nl of e-mail ons via [email protected]

Vaccineren Joke Vermeulen uit Sliedrecht vraagt zich af waarom kinderen nog steeds worden gevaccineerd, omdat veel ziektes niet meer voorkomen in Nederland. ‘Ziektes als polio komen in Nederland niet meer voor. Dat komt juist doordat kinderen hiertegen worden gevaccineerd. Soms breekt er wel een ziekte uit, zoals Angela Hegeman, onlangs met de mazelen. Dat coördinator op kan komen doordat ergens op het gebied van de wereld de ziekte heerst. vaccinaties bij Mensen nemen dat bijvoor­ Rivas: beeld na een vakantie mee naar Nederland. Daarom blijft vaccineren belangrijk,

want zo blijven we beschermd. Om iedereen te beschermen streeft de overheid naar groepsimmuniteit. Deze ontstaat bij een vaccinatie­ graad van 90%. Dat betekent dat wanneer 90% van de inwoners is ingeënt, de overige niet ingeënte 10% ook wordt beschermd. Ligt het percentage lager, dan is de kans groter dat mensen ziek worden wanneer er een uitbraak is.’

Personenalarmering

Rivas bij u in de buurt

Henk Bakker uit Dordrecht heeft gehoord over personenalarmering. Hij wil graag weten hoe dit precies werkt.

Brenda den Hartog uit Geldermalsen: ‘Wij krijgen iedere keer dit magazine door de bus, maar welke zorg biedt Rivas hier eigenlijk?’

Annelies Kanselaar, medewerker Rivas Zorglijn: ‘Personenalarmering bestaat uit een zender met een alarmknop. Met één druk op de knop wordt uw oproep dag en nacht beantwoord en hulp ingescha­ keld. U kiest zelf of u in het geval van een alarmering wordt geholpen door iemand uit uw omgeving bijvoorbeeld uw kinderen, of een Rivas-medewerker. De medewerker verleent de hulp die u nodig heeft en schakelt indien nodig de huisarts en/of ambulance in. Uiteraard informeert hij of zij dan ook uw familieleden.’ Voor meer informatie over de mogelijk­ heden neemt u contact met ons op via Rivas Zorglijn 0900-8440 (lokaal tarief) of kijkt u op www.rivas.nl/thuis-met-rivas

Rivas heeft een uitgestrekt werkgebied. Het aanbod varieert per plaats. Om te zien wat Rivas te bieden heeft in uw woonplaats gaat u naar www.rivas.nl. Op de homepage staat een kaartje van ons werk­ gebied waarop u uw woonplaats kunt aanklikken. Vervolgens verschijnt er een overzicht met alle diensten en locaties in deze plaats. Zo bieden wij in Geldermalsen onder andere thuiszorg, maaltijd­ service, kraamzorg en is hier het Medisch Voet­ centrum gevestigd.

NAJAAR 2013

Rivas 3

Slapen: we besteden er eenderde van ons leven aan. We verlangen er elke avond naar en ’s ochtends kunnen we er geen afscheid van nemen. Maar wat gebeurt er eigenlijk tijdens onze slaap, wat is het nut ervan en welke dingen kunnen van invloed zijn op een goede of slechte nachtrust?

4 Rivas NAJAAR 2013

Uit

tgerust Slaapfasen Wanneer we slapen, doorlopen we vier tot vijf fasen; de doezelfase, sluimerfase, slaapfase, de diepe slaapfase en de REMslaap. REM is de afkorting voor Rapid Eye Movement. De slaapfasen vormen met elkaar een cyclus die zich tijdens het slapen ­telkens weer herhaalt. Bij elkaar duurt zo’n cyclus ruim anderhalf uur. Voor een goede nachtrust is het belangrijk dat we de hele cyclus door­lopen en er vooral een goede afwisseling is t­ ussen de REM-slaap en de overige slaapfasen. Naarmate de nacht vordert, neemt de REM-slaap toe en wordt met name de diepe slaap minder. In totaal zijn er vier tot vijf cycli per nacht. Het verschil tussen de slaapfasen zit hem in de verandering van patronen in de hersen­ activiteit. Dit in combinatie met onder andere de ademhaling, spierspanning en oogbeweging. Tot aan fase vier nemen onze oogbewegingen en de spierspanning verder af en worden onze hartslag en ademhaling geleidelijk steeds langzamer en regelmatiger. In de vijfde fase, de REM-slaap, verandert dit echter weer. Tijdens de REM-slaap worden de hersenen weer actiever, klopt ons hart sneller, stijgt onze bloeddruk en

verslappen onze spieren. In deze fase dromen we actief en verwerken we belangrijke informatie van overdag.

Nut van slapen Slapen zorgt voor rust en herstel, zie het qua energieniveau als een soort van standby-modus. Daarnaast houdt het onze stofwisseling op peil, stimuleert het ons afweersysteem en brengt het ons geheugen op orde. Een goede nachtrust stelt ons in staat om nieuwe informatie goed op te slaan. >

‘Weer energie na een middagdutje’ Govert Versluis (83): ‘Al 15 jaar doe ik dagelijks na de lunch een middagdutje van drie kwartier. Dan heb ik weer genoeg energie voor de rest van de dag. Ik ben altijd wel bezig; fietsen met de hond of computeren. Mijn zoon heeft nu een pup die ik af en toe uitlaat en even gezelschap houd. Als ik er dan toch ben, pik ik gelijk wat werkzaam­ heden in de tuin mee.’

KORTING

Hoofdkussens proberen Een goed kussen helpt bij een goede nachtrust. Via de Rivas Leef&-­gezondheidswinkels in Vianen, Papendrecht en Gorinchem (Papland) kunt u kosteloos verschillende Tempur-kussens twee weken proberen. Vraag in de winkel naar de mogelijkheden. Pashouderprijs vanaf € 63,15 / Verkoopprijs vanaf € 70,15

NAJAAR 2013

Rivas 5

‘Bewust extra rust’ Willem Boom (45): ‘Ik werk veel avonden nachtdiensten. Na bijna 12 jaar in de beveiliging weet mijn lichaam niet beter. Na een nachtdienst slaap ik zo’n zes tot acht uur achter elkaar. De REM-slaap is overdag minder diep dan ‘s nachts, waardoor ik minder goed uitrust. Ik pak daarom bewust extra rust op vrije dagen, eet gezond en vermijd energiedrankjes.’

Ons lichaam kan door slaap kwalen zoals hartfalen tegengaan. Kortom, slapen is essentieel voor een gezonde geest en een gezond lichaam. Mensen hebben gemiddeld tussen de zes en negen uur slaap nodig. De slaapbehoefte verschilt per leeftijd, maar ook per individu: Napoleon kon met vier uur toe, Einstein had behoefte aan meer dan tien uur slaap.

Middagdutje Ouderen doen vaak een (middag)dutje om bij te komen. Niet zo gek: hoe ouder we worden, hoe meer de diepe slaap en de REM-slaap af­nemen. Hoe ouder we worden, hoe minder efficiënt we dus slapen. Ook een prikkelarme

omgeving, nachtelijk slaaptekort en een ont­ regelde biologische klok ­kunnen de behoefte aan een middagdutje aanwakkeren. Goede slapers presteren zelfs beter na een dutje, terwijl bij slechte slapers een dutje ten koste van de nachtelijke slaap kan gaan. Het is handig om bij een middagdutje de wekker te zetten, als we langer dan een uur slapen, zullen we ons suf voelen wanneer we wakker worden.

Vermoeidheid

‘Slapen om uit te rusten’

Thamar Versteeg (7): ‘Omdat ik steeds heel erg moe was, moest ik bloedprikken. Wel dertien buisjes. De dokter ontdekte dat ik de ziekte van Pfeiffer had. Dat was een verrassing voor mama en papa. Ik moest veel slapen om weer helemaal uit te rusten. Dat is alweer acht maanden geleden. Soms slaap ik overdag nog, maar verder voel ik me weer heel goed. En ik ben gelukkig toch lekker over naar groep 4.’

We zijn allemaal weleens vermoeid, doordat we een slechte nacht hebben, te laat gaan slapen of iets onder de leden hebben. Bij een griepje voelen we ons lamlendig en slapen we veel; door de virusinfectie in ons lijf die ons moe maakt. Hier moeten we van herstellen, zo ook bij bijvoorbeeld de ziekte van Pfeiffer. Werken in onregelmatige diensten kan voor sommigen ook een oorzaak zijn van vermoeidheid, een soort jetlaggevoel. Dit komt doordat het slaapritme wordt onderbroken en niet overeenkomt met de biologische klok; overdag wakker zijn en ’s nachts slapen. Het is belangrijk om tussendoor goed te rusten, te letten op gezonde voeding en te bewegen.

Zo slaapt u lekker!

Wat we doen voor het naar bed gaan, in welke omgeving en bij welke temperatuur we slapen is allemaal van invloed. Een paar tips:

1

Ga niet te vroeg naar bed. Als u niet meteen inslaapt, gaat u alleen maar langer piekeren.

2

Niet roken, (alcohol) drinken of sporten vlak voordat u naar bed gaat.

3

Kijk geen tv of zit niet achter de laptop en leg uw tablet of smart­phone aan de kant in de slaapkamer.

4

Toch wakker midden in de nacht? Ga niet liggen piekeren, maar ga uit bed en ga iets doen dat afleiding biedt, zoals een boek lezen.

5

Zorg dat de slaapkamer niet te koud en niet te warm is en goed geventileerd wordt.

6 Rivas NAJAAR 2013

LEEF&-GEZONDHEIDSWINKEL

Alle artikelen zijn te vinden in de webwinkel www.rivasgezondheidswinkel.nl of de Rivas Leef&-gezondheidswinkel bij u in de buurt. De adressen en openingstijden vindt u op www.rivas.nl. Hier kunt u ook de Rivas Voordeelpas aanvragen. Aanbiedingen zijn geldig t/m 27 oktober 2013.

Steuntje in de rug Rechtop zitten in uw eigen bed wordt een stuk gemakkelijker met deze ruggensteun. Daarmee kunt u comfortabel rechtop zitten om bijvoorbeeld te eten of te lezen. De ruggensteun is bekleed met een ademende nylon stof en wordt geleverd met een kussentje. Pashouderprijs: € 42,35 Verkoopprijs € 52,95

Heerlijk ontspannen in een hangmat, dat is pas fijn! Dat geldt niet alleen voor volwassenen, maar ook voor baby’s. Bovendien is deze speciale babyhangmat leuk én nuttig. Het liggen in een hangmatje kan rustgevend zijn voor onrustige baby’s en huilbaby’s. Ook is het een handig hulpmiddel bij ‘overstrekking’. U kunt de hangmat gebruiken in de box of het ledikantje. Verkrijgbaar in diverse kleuren. Pashouderprijs € 18,30 Verkoopprijs € 22,90

Op weg Met de ‘Magic rollator’ profiteert u van alle loopsteun die een rollator moet bieden en meer. Zo kunt u onderweg veilig plaatsnemen op de rollator dankzij de parkeerrem en ruggensteun. Een boodschap bergt u op in de boodschappentas. En gaat u weg met de auto? Dan vouwt u deze lichtgewicht rollator met verstelbare handvatten op tot een compact pakket. Pashouderprijs € 197,95 Verkoopprijs € 263,95

BABY’S HANGOUT Zonnige kijk Voldoende zonlicht zorgt voor een zonnige kijk op de zaak. U heeft meer energie en depressieve gevoelens verdwijnen naar de achtergrond. Tijdens de winterdagen of bij het werken van nachtdiensten, krijgt u wellicht te weinig zonlicht. Dan biedt de lichttherapielamp uitkomst. Daarvan krijgt u net zoveel energie als van een dagje in de zon. Dag vermoeidheid en lusteloosheid, hallo zonnige kijk! Pashouderprijs € 138,25 Verkoopprijs € 172,80

NAJAAR 2013

Rivas 7

Gemiddeld slapen wij ongeveer een derde deel van ons leven. In onze slaap verwerken we de emoties van de dag, herstellen we van onze bezigheden en doen we nieuwe energie op. Slaap is dus van groot belang voor ons dagelijks functioneren. Toch worstelt 20 tot 30% van de Nederlandse bevolking met slaapproblemen en de gevolgen daarvan zijn niet altijd onschuldig.

medisch dossier Slaapstoorni Gestoorde slaap

Behandeling

Slaapproblemen kunnen ontstaan door lichamelijke oorzaken, zoals hartfalen, COPD, ­overgang of restless legs. Maar ook door stress (‘ik moet niet door de wekker slapen!’) of nachtmerries. Veruit de meestvoorkomende slaapstoornis is slapeloosheid. Een derde van de volwassen Nederlanders met slaap­ problemen heeft niet alleen regelmatig moeite met inslapen, maar vooral met dóórslapen. Daardoor zijn zij overdag (ernstig) vermoeid. Op den duur kunnen zij psychisch ontregeld raken, prikkelbaar worden, ongeconcentreerd en ­lusteloos. In ernstige gevallen kan het uitmonden in een depressie.

Het is dus belangrijk slaapproblemen tijdig te herkennen en te behandelen. Die behandeling gebeurt in eerste instantie door de huisarts. Deze zal door middel van gerichte vragen ­proberen te achterhalen wat de oorzaak van de slapeloosheid is. De behandeling kan vervolgens bestaan uit slaapadviezen, ontspanningsoefeningen, gedragstherapie of medicatie. Bij ernstige, chronische slaapstoornissen kan de huisarts doorverwijzen naar de neuroloog of longarts.

Daoed Saboerali, longarts: ‘Patiënten met slaap­ problemen hebben niet alleen moeite met inslapen, maar vooral met dóórslapen. Daarnaast zijn zij overdag (ernstig) vermoeid. Op den duur kunnen zij psychisch ontregeld raken, worden prikkelbaar, ongeconcentreerd en lusteloos. Reden genoeg dus om er iets aan te doen.’

8 Rivas NAJAAR 2013

OSAS Longarts Daoed Saboerali heeft zich gespecialiseerd in slaapgerelateerde ademhalingsproblemen. Op de longafdeling van het Beatrix­ ziekenhuis behandelt hij patiënten die lijden aan OSAS (Obstructief Slaap Apneu Syndroom). Bij OSAS is sprake van ademstops die minimaal 10 seconden duren en vaker dan 5 keer per uur voorkomen. Daarbij heeft de patiënt functioneringsklachten zoals concentratiestoornissen en stemmingswisselingen. Saboerali: ‘Het is belangrijk om deze aandoening te behandelen

Fasen van het slapen Fase 1 = sluimer, eerder oppervlakkig Fase 2 = lichte slaap Fase 3 = matige diepe slaap Fase 4 = zeer diepe slaap =d  e REM-slaap REM-fase zelf duidt op droomslaap waarbij Rapid Eye Movement wijst op snelle oogbewegingen tijdens het dromen.

wakker

slaapstadia

REM 1 2 3 4

uren slaap

1

2

3

4

issen omdat dit op den duur kan leiden tot serieuze hart-, bloedcirculatie- en neuro­logische ­problemen.’

Behandeling OSAS De aandoening kan worden vastgesteld met een slaaponderzoek dat thuis of in het ziekenhuis plaatsvindt. De nachtelijke behandeling in de thuissituatie bestaat uit het blazen van lucht via een soort luchtpomp (Cpap). De pomp zorgt voor een geringe overdruk, waardoor ’s nachts de luchtwegen worden opengehouden en apneus worden voorkomen. Veel patiënten hebben baat bij de behandeling van slaapapneu en voelen zich overdag niet meer vermoeid en zijn energieker.

Het Beatrix­ziekenhuis heeft onlangs van zorgverzekeraar Menzis een Topzorg-­ predikaat ontvangen voor de behandeling van OSAS. Het Beatrixziekenhuis is daarmee verkozen tot één van de voorkeurszorg­ aanbieders voor de behandelingen van OSAS.

5

6

7

Normale doorloop van de verschillende slaapstadia tijdens de slaap. Slaap bestaat uit een aantal fasen die zich steeds herhalen. Van een lichte ‘doezel’-fase, via de lichte slaap naar de diepe slaap. Dromen gebeurt in de REM-slaap en daarna begint het proces weer van voren af aan. Elke fase heeft een functie en is daarom belangrijk voor een gezonde slaap. De REM-slaap en slaapstadium 2 zijn uitermate gevoelig voor verstoringen door alcohol, drugs, slaapapneu en andere slaapaandoeningen.

Drie meestvoorkomende slaapstoornissen Slapeloosheid Ruim 7% van de Neder­ landers heeft regelmatig moeite met inslapen. Ze blijven lang wakker, worden te vroeg wakker en kunnen dan niet meer inslapen. Als deze klachten langere tijd (2 maanden) aanhouden, dan is er sprake van chronische slapeloosheid.

Slaap-waak­ stoornissen Een slaap-waakstoornis ontstaat als het dagnachtritme ontregeld raakt. Een voorbeeld van een slaap-waakstoornis zijn circadiane ritme­ stoornissen, bijvoorbeeld door het werken in ploegendienst of het jetlagsyndroom. Ook kunnen andere oorzaken een belangrijke rol spelen. Er bestaan meerdere vormen, afhankelijk van het slaapstadium waarin de stoornis optreedt.

Slaap-apneu Slaap-apneu uit zich in abnormale slaperigheid overdag en ‘s nachts snurken met lange hoorbare uithalen. Tijdens de slaap stokt de adem regelmatig gedurende ongeveer 10 seconden. Daardoor wordt de slaap steeds onderbroken en lukt het niet om in een diepe slaap te komen waardoor er onvoldoende rust is.

Voor meer informatie over slaapstoornissen en de behandeling ervan neemt u contact op met uw huisarts.

NAJAAR 2013

Rivas 9

het bed van... Arie Willem ‘Ik heb heel wat tranen gelaten toen ik na 23 jaar mijn huisje in Leerdam moest verlaten. Maar achteraf ben ik blij dat mijn nieuwe bed op deze mooie plek staat. Mijn appartement is heel groot, er kan zelfs een auto om mijn bed heen rijden!’ Arie Willem Visser kwam begin dit jaar terecht op een revalidatieafdeling in zijn

10 Rivas NAJAAR 2013

woonplaats. ‘Tijdens mijn vakantie op Gran Canaria ging het plotseling fout. Ik had pijn op de borst en verloor het bewustzijn. Met spoed werd ik opgenomen in het lokale ziekenhuis, want ik had twee hartinfarcten gehad.’ Daar bleef het helaas niet bij, want er volgde onder andere nog een zware longontsteking. ‘Volgens mijn arts ben ik door

het oog van de naald gekropen.’ Na zeven weken keerde hij terug naar Nederland en begon de revalidatie. ‘Zelf lopen kan ik inmiddels weer, maar terug naar huis was niet mogelijk. Voor de verhuizing kreeg ik hulp van Hennie en haar man Piet. Wij zijn oud-collega’s en al dertig jaar heel goede vrienden. Nu ben ik blij dat ik hier woon, maar in het begin moest ik wel

wennen. Ik heb ineens een heel modern bed met verschillende knopjes. Hartstikke handig, want ik kan het zelf hoger en lager zetten.’ Arie Willem Visser (93) woont in één van de nieuwe appartementen van verpleeghuis Lingesteyn in Leerdam. Zijn goede vriendin Hennie Frederik (66) is zijn mantelzorger.

NAJAAR 2013

Rivas 11

Rondje Dordrecht FOTO: mascha joustra

Rivas trekt elk seizoen de regio rond en reist van Zwijndrecht tot aan Buren en van Werkendam tot Houten. We zoeken voor u naar leuke ideeën voor een gezond en actief leven. Dit keer: Dordrecht.

FOTO: mascha joustra

Op pad met het Gilde Dordrecht

Waar het allemaal begon

In Dordrecht werd het fundament gelegd voor het Nederland van nu. In 1572 werd in de Statenzaal van het Augustijnenkloos­ ter (tegenwoordig Het Hof) namelijk de Eerste Vrije Statenvergadering gehouden. Edelen, geuzen en afgezanten van de prins van Oranje en van twaalf Hollandse steden spraken in Dordrecht af zich te keren tegen Spanje. Dat was het begin van een vrij en onafhankelijk Nederland. Treed in de voetsporen van deze edelen, geuzen en afgezanten en verken Dordrecht!

12 Rivas NAJAAR 2013

Historie. Actief bezig zijn. Stadsbezoek. Het komt allemaal samen in een wande­ ling met het Gilde Dordrecht. De gidsen tonen u de mooiste plekken en vertellen u over de geschiedenis van Dordrecht; de oudste stad van Nederland. U kunt iedere dag, op elk uur en vanaf elke plek in Dordrecht een wandeling afspreken met een persoonlijke gids. Kosten bedragen € 2,50 p.p. (min. € 10,- per wandeling). Ga mee! www.gilde-dordrecht.nl

Beleef de Biesbosch

Vanuit de stad Dordrecht stapt u zo Nationaal Park De Biesbosch in. Ontdek de rand van dit natuurgebied op de fiets over oude dijkjes, langs rivieren en dorpen. Of verken het doolhof van rivieren, waterbekkens en smalle kreken vanuit een bootje of kano. Waar u ook voor kiest: uw bezoek begint bij het bezoekerscentrum in Dordrecht. Van hieruit kunt u deelnemen aan diverse excursies onder begeleiding van een gids, een fiets of boot huren of er zelf op uit trekken. Rivas-pashouders krijgen op de vaartochten, vaar- en wandelexcursies vanuit Biesboschcentrum Dordrecht 25% korting. Deze actie is geldig tot 1 februari 2014. Op www.rivas.nl vindt u de kortingsbon en actievoorwaarden. Baanhoekweg 53 / www.np-debiesbosch.nl

Schapenkoppen proeven

Ooit had Dordrecht het grootste aantal molens van Zuid-Holland. Dat is verleden tijd; Kyck over den Dyck is de enige overgebleven molen. Een bezienswaardig­ heid op zich. Streekproducten, zoals de enige echte Dordtse schappenkoppen, kunt u kopen in de molenwinkel. Bij besteding van € 10,- ontvangt u 10% korting op uw aankopen. Noordendijk 144 / www.molen-dordrecht.nl

Oktoberconcert in Augustus

De liefhebber van muziek van Haydn, Mozart en Beethoven, uitgevoerd door het geroemde Rubens Quartet, kan zondag 13 oktober 11.00 uur het best in de agenda omcirkelen. Het Rubens Quartet, bestaan­ de uit Sarah Kapustin (viool), Tali Goldberg (viool), Roeland Jagers (altviool) en Joachima Eijlander (cello) geeft die dag een concert. Het kwartet wordt geroemd om zijn warme toonvorming, gepassio­ neerde uitvoering, fijngestileerde nuances in klank en dynamiek en een bijna volmaakt samenspel. In de citroenbomen­ kas Limonaia van Villa Augustus speelt het Strijkkwartet in fis klein, opus 50/4 van Joseph Haydn, Strijk­kwartet in D groot, opus 18/3 van Ludwig von Beethoven en Strijkkwartet in F groot, KV590 van W.A Mozart. Een kaartje kost € 15,-. Uw reservering geeft u door bij Villa Augustus, (078) 639 31 11. Oranjelaan 7 / www.villa-augustus.nl

NAJAAR 2013

Rivas 13

Marrie&Hél Ongebruikelijke en bijzondere gebeurte­nissen brengen mensen niet alleen samen, maar creëren ook een speciale band. Dat levert mooie, ­kleurrijke verhalen op over wat zij zo waarderen in elkaar. Marrie Riemsdijk had Hélène Soudijn als kraamverzorgende. ‘Ze was er voor ons en mijn ­familie en dat blijft je bij.’

‘Ik wilde haar als één van de eersten bellen’ Marrie Riemsdijk (23) ‘Ze voelde zo goed ons verdriet aan nadat ons zoontje Jesse na twintig weken in mijn buik is overleden. Dat zorgde er al snel voor dat we een bijzondere band kregen. Hélène leefde erg met ons mee en bood echt een schouder om op uit te huilen en dat was prettig. Iedereen in onze omgeving had verdriet om het verlies van ons zoontje Jesse.’ Door de bijzondere relatie die vervolgens ontstond, belde Marrie Hélène een klein halfjaar later als één van de eersten om te vertellen dat ze weer zwanger was. ‘Ik wilde deze keer ook onze blijdschap met haar delen. En natuurlijk wilde

14 Rivas NAJAAR 2013

ik haar ook gelijk vragen om weer mijn kraamverzorgende te zijn. Ik was erg blij dat we dat konden ­regelen toen onze dochter Stefanie op 21 juni werd geboren. We hebben het in die kraamperiode ook veel over Jesse gehad. Het was fijn om herinneringen met Hélène te delen. Zij was erbij en begrijpt me daardoor goed.’ Marrie is erg blij met de bijzondere band met Hélène. ‘Door ons leef­tijdsverschil had ze mijn moeder kunnen zijn’, zegt ze lachend. ‘Hélène hielp en gaf ons de juiste adviezen. Daarnaast was ze er voor ons en mijn familie en dat blijft je bij.’

lène

‘Ik werd hier gelijk omarmd’

Hélène Soudijn (54), kraamverzorgende ‘Het was alsof ik hier al eerder was geweest toen ik Marrie en haar man Dik voor het eerst ontmoette. Het voelde heel vertrouwd. En zo werd ik ook welkom geheten. Ik werd hier gelijk omarmd, terwijl ik er juist voor hen moest zijn in die moeilijke periode.’ Na twintig weken zwangerschap overleed Jesse, het zoontje van ­Marrie en Dik, in de buik van zijn moeder. Hélène verleende daardoor vorig jaar augustus voor de eerste keer de kraamzorg voor Marrie, die na deze vreselijke gebeurtenis moest bevallen. ‘Tijdens deze kraamperiode hebben we veel verdriet gedeeld.’ Door deze bijzondere ervaring hielden ze contact. ‘En ik kreeg daarom ook snel te horen dat Marrie weer zwanger was.’ Hélène was er nu ook de hele kraamperiode. ‘Het was fijn om er weer voor hen te zijn. Het voelde alsof ik niet weg was geweest, maar nu is opeens deze kleine mooie meid erbij. Als kraamverzorgende heb je natuurlijk altijd het beste voor met moeder en kind. Dat ik op een bijzondere manier onder­ deel ben geworden van hun verdriet, maar ook van hun geluk, is heel speciaal.’ Hélène vindt het fijn om te zien dat het goed gaat met Stefanie. ‘En zo te zien wordt ze een grote en sterke meid!’

NAJAAR 2013

Rivas 15

Vrouwen met borstkanker kunnen in het Beatrixziekenhuis terecht voor de beste zorg. Het behandelteam dat voor hen klaarstaat bestaat uit zorgprofessionals die stuk voor stuk gespecialiseerd zijn in de diagnose en behandeling van borstkanker.

Uitstekende zorg bij Sylvia de Jong ­oncologisch chirurg

Joan Dijkstra vecht tegen ­borstkanker ‘Het knobbeltje heb ik zelf ontdekt. Mijn huisarts vermoedde dat het een vetbultje was, omdat het niet vastzat aan het spierweefsel. In het Beatrix­ ziekenhuis kreeg ik een mammografie, daarna volgden meer onderzoeken, zoals de echo en enkele puncties. De uitslag borstkanker kreeg ik vorig jaar december. Ik was ontzettend boos op alles en iedereen in de eerste periode. Een week later werd het nog erger: de kanker bleek al uitgezaaid naar mijn botten en lever. Het was niet te opereren. Om mijn levensverwachting te verlengen, kreeg ik een chemo­ behandeling van zes kuren. Na de eerste kuur was het knobbeltje in

16 Rivas NAJAAR 2013

mijn borst bijna helemaal verdwenen. Enkele maanden later bleken de plekjes op mijn botten en lever stukken kleiner te zijn. De kanker staat nu stil. Ik voel me goed en doe de dagelijkse dingen gewoon nog. Om de drie weken kom ik in het ziekenhuis voor een kuur en om de zes weken een kuur die mijn botten versterkt. Mijn arts, de verpleegkundigen, familie en vrienden zijn stuk voor stuk even meelevend en steunen mij. Ik ben en blijf positief. Mijn geloof in God en volste vertrouwen in Hem heeft mij zo ver gebracht. Ik leg het in Zijn handen en heb vertrouwen in de toekomst.’

‘Een patiënt met een afwijking in de borst doorloopt binnen één dag alle stappen van de diagnostiek en de uitslag. We bespreken dan gelijk hoe de weg naar herstel zal ver­­lopen. Als een operatie nodig is, vindt deze al binnen één tot twee weken plaats. Dit kan zo snel, omdat diverse specia­listen nauw samenwerken. Gezamenlijk streven we ernaar om de patiënt snel zekerheid te geven. De grootte van de aangetaste borst, de grootte en omvang van de afwij­ king zijn bepalend voor de keuze voor de beste behandeling: borstsparende operatie of amputatie van de borst. In sommige gevallen is ook een na­ behandeling noodzakelijk met chemoof radiotherapie of een hormonale ­behandeling. Het is belangrijk om alle opties goed te bespreken, zodat patiën­ ten vooraf precies weten wat de ­risico’s en behandelmoge­ lijkheden zijn.’

Het Beatrixziekenhuis heeft een roze lintje van de Borstkankervereniging Nederland en staat voor: snelle ééndagsdiagnostiek • behandeling en begeleiding door een team van verschillende oncologiespecialisten • mensgerichte zorg die voldoet aan alle kwaliteitseisen • nieuwe behandeltechnieken, waaronder de icecap waarmee haaruitval wordt tegengegaan • Ver­wen­dagen voor (ex-)oncologiepatiënten • goede samenwerking met het Erasmus MC - Daniel den Hoed

borstkanker Cornelia Duel-Lodewijk mammacare­verpleegkundige ‘Bij de diagnose borstkanker stort ­iemands wereld in. Vanaf het horen van dat ingrijpende nieuws is de mammacare­verpleegkundige hun vaste aanspreekpunt en diegene die hen ­ondersteunt. We vinden het belangrijk dat patiënten goed weten welke stap­ pen zij doorlopen naar herstel. Dat ­begint met goede informatie. Met alle vragen en emoties kunnen zij altijd bij ons terecht. Omdat je iemand leert kennen in zo’n ingrijpende en emotionele periode,

bouw je auto­ matisch een band op. Er zijn regelmatig contactmomenten: rondom de opera­ tie, tijdens de eventuele nabehande­ lingen met chemo of bestraling en bij de nacontroles. Borstkanker te lijf gaan, is een heftig fysiek en mentaal gevecht. Meeleven, luisteren naar hun zorgen en wensen en hoe zij zich voelen: ik doe er alles aan om patiënten ook daarin bij te staan.’

Bianca Duijzer ­verpleegkundige dagbehandeling ‘Wanneer aanvullend chemotherapie via een infuus nodig is, komen patiënten bij ons op de afdeling. Ik leg altijd stap voor stap uit wat er gaat gebeuren. De oncologieverpleegkun­ dige komt altijd langs om onder andere het medicijngebruik door te spreken en de patiënt hierbij te helpen.

Op de afdeling behandelen we patiënten zoals we zelf behandeld zouden willen worden. Om wat extra voor de patiënt te doen, organiseren we jaarlijks Verwendagen en de workshop Look good, Feel better. Deze initiatieven z­ orgen ervoor dat zij puur kunnen genieten en hun bezoek even niet in het teken staat van de behandeling.’

Carlo Holtzer plastisch chirurg Voor of na de operatie door de oncologisch chirurg kan de patiënt bij de plastisch chirurg terecht voor een consultatie borst­ reconstructie. ‘Welke methode van reconstructie het meest geschikt is, bespreken we tijdens het eerste intakegesprek. Een goede voorlichting is erg belangrijk. Voor het intakegesprek neem ik dan ook altijd voldoende de tijd. Ik probeer de informatie zo goed mogelijk, in begrijpelijke taal, uit te leggen zodat de patiënt een weloverwogen beslissing kan nemen. De wensen en behoeften van de patiënt zijn leidend. Ook kan een patiënt na het intake­ gesprek besluiten toch niet te gaan voor een borstreconstructie. De patiënt heeft hierin geheel de vrije keuze.’

Open dag Ontmoet meer betrokken medewerkers tijdens de open dag van het Beatrixziekenhuis op zaterdag 28 september van 10.00 tot 15.00 uur.

NAJAAR 2013

Rivas 17

Ook al is het niet waar, tóch is er een verklaring hoe dit fabeltje de wereld in is gebracht. De eerste uren waarin we diep en stabiel slapen, tellen namelijk extra zwaar. Deze uren hoeven alleen niet voor 12 uur ’s nachts te zijn. Hoeveel slaap een mens nodig heeft, verschilt per persoon en per leeftijd. Maar gemiddeld hebben volwassenen een slaapbehoefte van zes tot negen uur. De belangrijkste ingrediënten voor een uitgerust gevoel? Ritme en regelmaat!

De uren slaap voor 12 uur ‘s nachts tellen dubbel

Een powernap is gezond

Er doen veel indianenverhalen de ronde, maar wat is nou waar? Hier leest u de feiten en fabels over

Een powernap zorgt voor een ­oppepper van lichaam en geest. Het korte middagdutje heeft een positief effect op alertheid, creativiteit, productiviteit en stress­ bestendigheid. Bij een te late of te lange powernap komt de nachtrust in gevaar. Daarom is het a ­ dvies om direct na de lunch twintig minuten te gaan liggen. Dit is lang genoeg om te slapen en de hersenactiviteit rust te ­geven, maar niet lang genoeg om vast in slaap te vallen. Kortom, een powernap is geen teken van luiheid, het is juist gezond!

UITGERUST

In een bed leven gemiddeld anderhalf miljoen piepkleine beestjes

18 Rivas NAJAAR 2013

Deze piepkleine beestjes heten ­huisstofmijt, lijken op een spin en zijn met hun grootte van 0,3 millimeter niet met het blote oog te zien. Een huisstofmijt houdt van warmte en vocht. Daarom zijn onder andere een matras, een kussen en tapijt hun favoriete plekjes. Het dekbed open laten liggen is een gouden tip om ­anderhalf miljoen beestjes in bed te voorkomen. Hierdoor lucht het bed en trekt het vocht en de warmte eruit.

Een oververmoeide baby verzet zich juist tegen zijn of haar bedje en zal minder snel in slaap vallen. Ook wordt een overprikkelde baby ’s nachts vaker wakker. Baby’s hebben overdag slaap nodig. Om de dag rustig af te sluiten voor de baby, is een warm badje voor het slapen gaan een goed middel. Vanaf de zesde maand hebben baby’s het dag- en nachtritme aardig onder de knie. Het komt dus allemaal goed!

Een baby slaapt beter door als je hem of haar langer wakker houdt

PASgedaan In PASgedaan vertelt één van de ruim 34.000 pashouders over de kortingen en voordelen van zijn of haar Rivas Voordeelpas. Deze keer: Marco van Oostrom (39) uit Rumpt. ‘Korting is altijd goed’

‘Ik ben sinds kort pashouder. Ik ben namelijk recent verhuisd van Leerdam naar Rumpt. Bij het inschakelen van het verhuisbedrijf R. Vlot & Zn. attendeerde de eigenaar mij er op dat je met een Rivas Voordeelpas 10% korting krijgt op de verhuiskosten. Het verhuisbedrijf heeft alles bij me ingepakt en verhuisd. In het nieuwe huis hebben ze meubels zoals het bed en de kast weer in elkaar gezet. Bij het aanschaffen van de pas hoorde ik dat je op best veel dingen korting krijgt, ook op uitjes. Ik ben gek op uitjes dus daar ga ik hem ook zeker nog voor gebruiken. En korting is altijd goed hè, ik ben toch een Nederlander.’

RIVAS VOORDEELPAS Voor de Rivas Voordeelpas betaalt u in 2013 €18,50. Voor dit bedrag profiteren u en alle gezinsleden die op hetzelfde adres wonen van aantrekkelijke kortingen. Bovendien kunt u gratis naar de Rivas-pashouderdag op 9 november in Sliedrecht. Meer informatie over dit evenement vindt u op onze website. U kunt de pas en de bijbehorende brochure het hele jaar door aanvragen. Hiervoor neemt u contact op met Rivas Zorglijn 0900-8440 (lokaal tarief) of vult u het online aanvraagformulier in.

NAJAAR 2013

Rivas 19

Even langs bij een bekende of een dierbare. Bij Rivas ontmoeten mensen elkaar om uiteenlopende redenen. In Op Bezoek leest u hun verhalen.

p bezoek

‘Een da g dus pe is lang, rs aandac oonlijke ht belangr is ijk.’

Iedere dag langs Meneer Stuij is een goede bekende in verpleeghuis de Vijverhof in Nieuwpoort. Dagelijks bezoekt hij zijn moeder Jannie Stuij-Spek. ‘Het liefste ga ik ’s avonds. Dan help ik haar naar bed te brengen. Maar ik loop ook vaak overdag even langs. Ik heb er geen goed gevoel bij als er een dag

niemand geweest is. Een dag duurt best lang dus persoonlijke aandacht is belangrijk. Ik merk dat mijn moeder rustiger wordt van mijn bezoek, ze herkent mij van gezicht en ze kan haar verhaal kwijt. Bij mooi weer zitten we lekker buiten.’

Altijd binnenlopen Twee keer per dag komt Corielle op bezoek bij haar dochtertje Saar op de kinderafdeling van het Beatrixzieken­ huis in Gorinchem. Saar is onlangs opgenomen vanwege buikklachten en omdat ze veel huilde. Ze denken aan een allergie. ‘Iedere dag ben ik er om de voeding te geven, haar in bad te doen en om uiteraard heerlijk met

‘Ik zal d verple e gi erg m ng issen.’

haar te kroelen. We kunnen hier ook op ieder moment van de dag binnenlopen wat erg fijn is. Vannacht ben ik zelfs blijven slapen. Gelukkig mag Saar vandaag waarschijnlijk weer naar huis maar ik zal de verpleging erg missen. Ze hebben ons erg goed begeleid met alles.’

Eén grote familie Mevrouw Kool-De Leeuw was de eerste bewoner van Laakse Hof in Lexmond. Ze zit in de huiskamer met haar dochter Gerda Stasse-Kool, schoondochter Hadewiena Kool-De Leeuw en achterkleindochter Judith. ‘We komen een aantal keer per week op bezoek’, vertelt Hadewiena. ‘Het voelt een beetje als thuiskomen: de

huiselijkheid en de gezelligheid met de zorgverleners en andere families.’ Dat beaamt Gerda: ‘Het is net één grote familie. Je komt voor je eigen moeder, maar hebt ook aandacht voor de andere bewoners. En als de plantjes een keer water moeten hebben of er is was om op te vouwen, dan doe je dat gewoon.’

el t een ‘Het vo als beetje men.’ thuisko