Uitgave 6
Touchscreens: tennisarm voorgeprogrammeerd?
poi: Design? Ergonomisch!
Desksharing of de kunst van het delen
Moderne kunst als motivator
Wie geen vragen stelt, krijgt geen antwoorden! Wanneer u door deze nieuwe Contact bladert, zult u meteen een van onze grote passies ontdekken: wij stellen graag vragen! Vragen over alle relevante onderwerpen met betrekking tot de kantooromgeving. Vragen die ons naar nieuwe probleemgebieden leiden of die betrekking hebben op spannende uitdagingen. Of vragen die puur uit nieuwsgierigheid voortkomen. Voilà, een kleine greep uit die vragen: Lokt werken met touchscreens een tennisarm uit? Hoe ziet de toekomst van de gedeelde bureaus eruit? Hoe functioneert desksharing? Hoe kunnen kind en baan goed worden gecombineerd? Wordt het kantoor de nieuwe golfbaan? Hoe motiverend werkt kunst op kantoor? Wat ligt er op het bureau van de sterarchitect Dietmar Eberle? Welke rol spelen pakweg 13 seconden in het leven van een productontwerper? En daarmee zijn we beland bij de werkelijke reden waarom u de nieuwe Contact absoluut moet lezen: vanwege de nuttige en soms ook onconventionele antwoorden! Dat wij en passant ook nog een trainingscentrum voor luchthavenpersoneel in Praag in het vizier hebben en onszelf naar San Francisco, naar het fantastische hoofdkantoor van Airbnb beamen, is dan alleen nog puur vermaak. En dat ook zonder meer een noodzaak! Veel plezier bij het doorbladeren! Markus Wiesner
Who is Who: B4K Andreas Krob ............................................................................................ 4 Werken met touchscreens: tennisarm ingecalculeerd? ........................................................... 6
poi: Design? Ergonomisch! ................................................................................................... 9 Desksharing of de kunst van het delen .................................................................................. 12 Referentieproject: Air Navigation Institute in Praag ................................................................ 14 Kantoorgolf – wanneer het ronde de hoek om moet ............................................................. 17 Gezin en werk onder één dak ............................................................................................... 18 Kantoren uit de hele wereld: hoofdkantoor Airbnb ................................................................ 20 What’s on your desk, Dietmar Eberle? ................................................................................... 23 Moderne kunst als medewerker-motivator op kantoor ........................................................... 24 Showroom ........................................................................................................................... 26
Uitgever: Wiesner-Hager Möbel GmbH, Linzer Straße 22, A-4950 Altheim, T +43/(0)7723/460-0, F +43/(0)7723/460-331,
[email protected], www.wiesner-hager.com; Concept, redactie, art direction, layout: plenos creative; Gastschrijver: Wojciech Czaja; Vertaling Nederlands: Linguastar; Redigeren: Jac Buchholz. Onder voorbehoud van zet- en Impressum. drukfouten. ©2014Wiesner-Hager bv, Houtstraat 32h, NL-6102 BJ Echt, T +31 (475) 410222, F +31 (475) 410090
[email protected]
Who is Who
Een skimboard op reis: hier bij de producttest in de baai van San Francisco.
“
De beslissende 13 seconden
Een antwoord is slechts zo goed als de vraag.
zitten bijvoorbeeld kan ik niet meer opnieuw uitvinden – de menselijke proporties zullen zo snel niet veranderen. Maar de manier van zitten is veranderd. Bureaustoelen zijn bijvoorbeeld van puur een product om op te zitten veranderd in interactieve, communicatieve meubelstukken. Hoe hiermee de verschillende problemen kunnen worden opgelost, daarin ben ik zeer geïnteresseerd. Anderzijds is de kantoormeubelbranche extreem professioneel en bestaat er een serieuze behoefte achter de eisen. Dat strookt ook met mijn natuur, mijn werkstijl.”
Industrieel ontwerper Andreas Krob van B4K heeft voor veel grote spelers in de kantoormeubelbranche producten ontwikkeld. Een van zijn bureaustoelen maakte zelfs zijn opwachting in de laatste ‘James Bond’. Momenteel schaaft en vijlt de Noord-Duitser, met als gekozen vaderland Zwitserland, aan een re-design voor Wiesner-Hager. Voor ons interview konden wij hem kort wegrukken van zijn werk.
Krob: [lacht] “Ja, daar zit een kern van waarheid in. Bij ons draait het om prototypes. Enerzijds moeten we ze testen, anderzijds zijn ze een inspiratiebron. Gekochte meubels hebben bij ons maar een korte levensduur, want wij halen ze altijd uit elkaar om te zien wat erachter zit.”
Krob: “Ik ga van de eerste met de hand gemaakte tekening meestal direct over naar 1:1-prototypes van multiplex. De stap van digitale afbeelding naar 3D-model maak ik maar zeer zelden.” Hoezo? Vindt een groot deel van het werk van de productontwerper intussen niet op het beeldscherm plaats?
U bent sterk verankerd in het kantoorsegment. Hoe komt dat?
Krob: “Dit renderen, het genereren van een digitale afbeelding uit een driedimensionaal model met behulp van de computer, heeft een halfwaardetijd van 13 seconden. Wanneer men daar circa twee weken werk tegenover zet, dan is dat een discrepantie.”
Krob: “Giancarlo Piretti heeft mij in mijn beginjaren aangeraden kantoormeubels te ontwerpen, omdat ik daarmee relatief gezien het meeste geld zou verdienen. Maar dat was alleen een goed bedoeld advies met een knipoog.”
Waarom precies 13 seconden? 4 contact
Krob: “70 procent van het werk ongeveer, ja. De overige 30 procent houd ik vrij voor pretprojecten en inspiratie. Dan kan er wel eens een organizer van lederhuid ontstaan of een skimboard, een product waarvoor zich een gestaag groeiende handel ontwikkelt.”
Hoe komt u aan uw opdrachten? Krob: “Ik ontwikkel graag voor mijzelf producten en ga daarmee dan naar potentiële klanten. Bij Wiesner-Hager was dat ook zo, daar presenteerde ik een stoel. Alleen liep het daarna anders, want als feedback op mijn voorstel kwam: “de stoel willen we niet, maar kunt u een tafel voor ons ontwerpen?”. En zo werd de stoel een tafel.
Een nieuw project, een nieuwe uitdaging. Hoe gaat u te werk?
Dat wil zeggen, design is voor u een verdomd serieuze zaak?
Krob: “Nou ja, de klant bekijkt de afbeelding en zegt ofwel: “Dat bevalt me niet!” – dan moet ik nog een keer van vooraf aan beginnen. Maar zegt hij: “Dat bevalt me!”, dan wil hij daarna een model zien. Hoe je het ook wendt of keert – 13 seconden voor twee weken werk. Dan maak ik liever meteen een prototype dat de klant van alle kanten kan beoordelen en testen.”
Dus wat was het dan? Krob: “Enerzijds is het de functie van het meubelstuk. Het
dat niet meer gebeurt. Tja, en dat is dan als een lopend vuurtje rondgegaan. Intussen produceren wij skimboards onder de naam Skimbowl en verkopen deze wereldwijd via internet, meestal via Facebook.” Een ongewone bedrijfstak voor een kantoormeubelspecialist! Krob: [lacht] “Inderdaad, ik moest er eerst ook aan wennen. Midden in de nacht druppelen uit god weet welke tijdzone berichten binnen, welke ‘trick’ met welk board net weer is gelukt.” Hoe kwamen uw vrouw en u als Noord-Duitsers eigenlijk in Zwitserland terecht? Krob: “Dat had zakelijke redenen. Wij wilden zelfstandig worden en hebben op de landkaart gekeken waar wij ons, uit het oogpunt van onze opdrachtgevers, het meest centraal konden vestigen. Dat bleek Zwitserland te zijn!” Menig Noord-Duitser schrijft een heel boek over zijn ervaringen in de Alpenrepubliek – hoe verging het u? Of klinkt het exotischer dan het is?
Andreas Krob Een skimboard?
Foto’s: B4K
‘De kinderen van de schoenmaker lopen met de oudste en meest kapotte schoenen’ – gaat dat gezegde ook op voor ontwerpers? Hoe is het gesteld met uw kantoor, uw bureau en stoel?
”
Krob: “Ja, dat heb ik voor mijn twee zonen ontwikkeld. Bij het skimboarden verplaatst men zich met een platte, ovale plank over ondiep water aan het strand en voert ‘tricks’ en ‘moves’ uit. De bestaande boards waren niet erg robuust. Stenen en mosselen reten het hars open, het houten board zuigt dan water aan en gaat vervolgens kapot. In het kader van een project ben ik op een extreem stevig materiaal gestuit, waarbij
Krob: “De verhuizing viel ons niet tegen. Van de Zwitsers zegt men immers dat ze nogal gesloten zijn – dat zijn wij Noord-Duitsers ergens ook. We hebben ons met respect voor dat gegeven hier gevestigd en werden fantastisch opgenomen. Onze kinderen waren nog heel klein, die spreken zelfs ‘Schwyzerdütsch’ (Zwitsers Duits)!”
Een ander leuk project van Andreas Krob: een met de hand geweven organisator gemaakt van leer, die wordt verkocht via een online winkel.
Office Life
Dankzij smartphones en tablets zijn we al aan de nieuwe touchinvoervorm gewend – sterker nog, we zijn ervan gaan houden. Vooral de intuïtieve manier van invoeren en de speelse omgang maken deze apparaten zo aantrekkelijk. Geen wonder dus dat de touchscreens nu ook in de kantooromgeving hun intrede doen. De vindingrijke creativiteit van de pc-fabrikanten is daarbij uiterst divers: van de zwenkbare all-in-one-pc (die de klassieke desktop-pc vervangt) en touch-notebooks tot en met verschillende hybride-apparaten. En Microsoft, nog altijd onbeperkt marktleider in pc-besturingssystemen, drijft de touch-invoer sinds de introductie van Windows 8 zeer sterk door. Maar kan er met de nieuwe touch-apparaten op den duur productief worden gewerkt en vooral: kan er ook echt gezond mee worden gewerkt? Over het algemeen zijn ervaringsgegevens met touch-monitors in de kantooromgeving nog nauwelijks te vinden. Eén ding lijkt echter duidelijk: Wie zijn beeldscherm ‘voorbeeldig’ volgens de algemeen geldende ergonomierichtlijnen plaatst – dus verticaal met een afstand van 50–70 cm tot de gebruiker en de bovenste informatieregel van het scherm maximaal ter hoogte van de ogen – die heeft een probleem. Want bij touch-beeldschermen leidt precies die plaatsing tot negatieve gevolgen voor de gezondheid. Een voorbeeld hiervan beschrijft de beroepsvereniging ‘Nahrungsmittel und Gastgewerbe’ (voedingsmiddelen en horeca) in Duitsland: Een exploitant van zelfbedieningsrestaurants had zijn kassawerkplekken voorzien van touchscreen-monitors. Ten opzichte van de vroegere combinatie van beeldscherm en toetsenbord klaagden de kassamedewerksters nu versterkt over pijn in pols en arm, evenals over schouder- en rugpijn. Het belangrijkste probleem was het feit dat de positie van de touch-beeldschermen te steil was – die was afgestemd op de richtlijnen van de verordening voor werken met beeldschermen. Hierdoor ontstond er bij de bediening een belastende hand-arm-houding. Pas door een duidelijk vlakkere plaatsing van de monitor, evenals het dichterbij het lichaam plaatsen ervan, konden de problemen van de medewerksters worden opgelost.
6 contact
Foto: Hewlett-Packard GmbH
Werken met touchscreens: tennisarm ingecalculeerd?
Het klassieke beeldschermwerk is intussen uitgebreid beschreven en de ergonomische voorwaarden zijn allang in Arbo-voorschriften omgezet. In het middelpunt staat de kantoorwerkplek zonder gezondheidsrisico’s, met zijn kerncomponenten bureaustoel, bureau, desktop-pc of notebook, beeldscherm en muis. Nu komt er een nieuwe generatie invoerapparaten bij: de touchscreens! Wat betekent dat voor de werkplekergonomie?
“
Veel statistieken laten zien dat de klassieke desktop-pc steeds meer verdwijnt en zich geleidelijk tot tool voor gespecialiseerde taken ontwikkelt (bijv. programmeerwerk). Touchscreens veroveren de markt, omdat de touchgebaseerde interactie beantwoordt aan de natuurlijke drang van de mens dingen aan te raken en te bewegen. Ze zullen binnen afzienbare tijd echter nog nadrukkelijk veranderen. In het onderzoeksgebied ‘Rich Touch’ bijvoorbeeld houdt men zich bezig met interfaces die een eenvoudiger en natuurlijker gebruik mogelijk maken. Dat wordt bereikt door een betere herkenning van interactieparameters als de vingerdruk, maar ook door tactiele feedback die de gebruiker ook laat voelen wat hij aanraakt. Het is echter geen geheim dat zuiver touchgebaseerde interactie niet voor alle taken de juiste keus is. Wat dat betreft hebben innovatieve interactievormen, zoals gebaren-, oog- of spraakbesturing, veel potentieel als aanvulling op bestaande oplossingen. Niet als prognose, maar geformuleerd als daadwerkelijke doelstellingen voor de toekomst. In het beste geval maken de systemen van de toekomst voor de gebruiker contextuele interfaces mogelijk: interfaces die aan de bijzondere behoeften van de gebruiker en de desbetreffende taak en werkomgeving zijn aangepast. Dus niet ‘one size fits all’, maar het juiste tool op het juiste moment.
”
Univ.-Prof. Mag. Dr. Manfred Tscheligi, hoogleraar voor Human-Computer Interaction & Usability aan de universiteit Salzburg
contact 7
Office Life
Productpresentatie
“
poi: Design? Ergonomisch!
Voor een algemeen geldige wijziging van de ergonomische voorschriften met betrekking tot de werkplekinrichting is de verspreiding van de touchscreens nog niet ver genoeg gevorderd. Voor bijvoorbeeld kassawerkplekken, waar al uitgebreid met touchgebaseerde systemen wordt gewerkt, zijn er echter al normen gedefinieerd die ervoor zorgen dat deze systemen aan arbeidspsychologische en -fysiologische principes voldoen. Over het algemeen moet vanuit ergonomisch oogpunt kritisch worden gekeken naar het intensieve gebruik van een zuiver touch-gebaseerde computer op de werkplek, omdat de lichaamshouding wordt belemmerd en meer statisch kan zijn dan zonder touchscreen, de afstand tot het beeldscherm relatief gering is en ook werkzaamheden vaak omslachtiger moeten worden uitgevoerd.
Als winnaar van de red dot design award 2013 maakt ons nieuwe bureaustoelprogramma poi vooral indruk vanwege zijn hoogwaardige design en zijn aantrekkelijke prijs. poi is echter ook wat betreft ergonomie en comfort een echte high light.
”
Dipl.-Ing. Michael Wichtl Gerechtelijk gecertificeerd expert voor ergonomie, AUVA (Oostenrijkse ongevallenverzekeringsinstelling)
“
Wij ondersteunen alle systemen die meer lichamelijke beweging op de zit- of sta-werkplek bevorderen. Wanneer een bepaalde werkhouding langer moet worden volgehouden, leidt dit tot vrijwel altijd tot dwanghoudingen. In principe moet vaak worden gewisseld tussen staan en zitten.
Bürowelt erlebbar gemacht: Neues Wiesner-Hager Ausstellungsloft
(Bronnen: Vereniging ‘Usability in Germany’; PC-Welt: ‘www.pcwelt. de/ratgeber/gesund-arbeiten-mit-touchscreens’)
8 contact
In Oostenrijk moet in samenhang met touchscreenmonitors goed nota worden genomen van de volgende wettelijke regelingen:
§ 67 ArbeitnehmerInnenschutzgesetz (ASchG; Oostenrijkse arbo-wet) en met name §§ 3 en 16 Bildschirmarbeitsverordnung (B-SV; Oostenrijkse verordening voor werken met beeldschermen) Touchscreen-monitors of een touch-notebook of een notebook kunnen in principe niet op regelmatig gebruikte beeldschermwerkplekken worden gebruikt. Touchscreenmonitors of draagbare gegevensverwerkende apparaten kunnen maximaal alleen voor nu en dan, kort durende invoeren en opvragen worden gebruikt. (§§ 3 en 16 BS-V) Daarbij moet erop worden gelet dat een touchbeeldscherm gemakkelijk toegankelijk is, wanneer het apparaat in de uitgebreide grijpruimte van de gebruiker is aangebracht en een optimale schuine stand heeft. Er moet een compromis tussen • goed zien (optimale positie van het display) en • houding (optimale positie voor handmatige toegang) worden gevonden. (ex: ÖNORM EN ISO 9241-410)
”
Dipl.-Ing. (FH) Ursula Koller Ministerie van sociale zaken Oostenrijk, afd. Technische werknemerbescherming
Optimale steun voor de wervelkolom: de steun aan de achterkant van de rugleuning kan verticaal worden aangepast aan het gevoelige lordosedeel van de wervelkolom.
Fotos: Hewlett-Packard GmbH
Tips over gezond werken met touchscreens levert het computermagazine PC-Welt in een artikel van 29 november 2013. De belangrijkste conclusies daaruit zijn: • Gebruik touchscreens die ook in een zeer vlakke positie kunnen worden gedraaid. Wanneer ze in een vlakke positie worden gezet, moet erop worden gelet dat geen reflecties (bijv. door de ruimteverlichting) optreden en dat de monitor dichterbij het lichaam wordt geplaatst. Voormalig Apple-CEO Steve Jobs maakte al op een persconferentie in oktober 2011 duidelijk: “Touchoppervlakken moeten niet verticaal worden gebruikt!” • Wie voor zijn werk veel met tekstverwerking heeft te maken, moet absoluut gebruik maken van een extern toetsenbord, omdat bij de virtuele on-screen-toetsenborden de “tactiele feedback” (de voelbaarheid van de virtuele toetsen) ontbreekt en de polsen bij veel typen op touchscreens eerder worden belast. Externe draadloze toetsenborden en muizen zijn daarom een ideale aanvulling op het bureau: ze hebben geen storende kabels nodig en kunnen zodoende gemakkelijk worden weggelegd, voor snel wisselen tussen touch- en klassiek desktopwerk.
contact 9
Productpresentatie
Met de gebruikelijke ‘ergonomische zitproducten’, zoals ze vaak op de markt te vinden zijn, kan de poi bureaustoel absoluut niet worden vergeleken. Zijn elegante design in schaalbouw is de allereerste blikvanger, maar ook de mogelijke kleurvariaties van de stoffering van de zitting accentueren zijn stijlvolle voorkomen. Het ergonomisch-dynamische spanframe in zwart of wit is voorzien van een semitransparante netbespanning. Voor de optische differentiatie kan worden gekozen uit vier kleuren netbespanning. Voor de best mogelijk zitondersteuning kan de lordosesteun in hoogte worden afgesteld op het gevoelige lordosedeel van de wervelkolom zodat het optimale steun biedt. De multifunctionele armleggers met draaibare, zachte pads kunnen los van elkaar in breedte, hoogte en diepte worden versteld. Ook het hoge zitcomfort laat niets aan ergonomische functionaliteit ontbreken. De stoel kan loepzuiver op de lichaamsmaten van de gebruiker worden afgestemd: met de veerkrachtsnelregeling aan de zijkant kan de tegendruk van de rugleuning heel eenvoudig aan het lichaamsgewicht worden aangepast. Met maximaal twee omwentelingen zorgt het synchroonmechanisme voor de fijn op elkaar afgestemde beweging van zitting en rugleuning. Bovendien kan de traploos in hoogte verstelbare zitting drie graden naar voren worden gekanteld. De diepte van de zitting kan via een drukknop aan de zijkant op de lichaamslengte worden ingesteld.
De poi conferentiestoel met terugzetmechanisme maakt ergonomisch zitten tijdens besprekingen en meetings mogelijk. Net als bij de bureaustoel kan de lordosesteun individueel worden ingesteld. Met behulp van een automatische gewichtsaanpassing stemt het synchroonmechanisme zich vanzelf op het lichaamsgewicht af. De comfortabele zitting kan in diepte worden versteld en zorgt ook bij lange conferenties voor comfort. De stoelfamilie wordt gecompleteerd door een stapelbare sledestoel die in vergaderruimtes en als bijzetstoel kan worden gebruikt. Kortom: poi vertegenwoordigt een volledig nieuwe generatie bureaustoelen. De perfecte combinatie van esthetiek, comfort, geperfectioneerde ergonomie en aantrekkelijke prijs maakt poi uniek. Zo verspreidt het aangenaam dynamische poi zitgevoel zich door het hele kantoor. Design: neunzig° design
Bewegingsvrijheid voor de armen: multifunctionele armleggers met zacht oplegdeel en draaibare pad, in hoogte, breedte en diepte verstelbaar.
Dynamisch zitten: synchroonmechanisme voor een fijn op elkaar afgestemde beweging van zitting en rugleuning. De draaiknop aan de zijkant past de tegendruk aan het lichaamsgewicht aan. De zitting kan bovendien 3° naar voren worden versteld.
Variabele zitdiepte: de zitting kan via een drukknop aan de zijkant horizontaal worden verschoven.
contact 11
Office concepts van het ene hokje naar het andere te gaan, dus vooral in Groot-Brittannië en in de VS. In Midden-Europa daarentegen pleit ik ervoor de medewerk(st)ers een minimum aan territorium te bieden, al is het maar een persoonlijk toegewezen, vast ingebouwde kast.” Menig kantoorconcept in het Duitstalige gebied, waar met dat gegeven geen rekening werd gehouden, is mislukt en moest als gevolg daarvan aangepast worden, aldus Pestal. Concrete namen wil hij echter niet noemen.
Desksharing of de kunst van het delen Desksharing is een opkomende trend. Maar wat zijn de voor- en nadelen? Waar moet men als werkgever op letten wanneer hij of zij zijn medewerk(st)ers slechts een gedeelde werkplek aanbiedt? En hoe ziet de toekomst van dit vaak verkeerd begrepen fenomeen eruit?
Voorbeelden daarvan zijn er voldoende. “Bij het introduceren van desksharing is het zaak voldoende keuze in ruimtelijke kwaliteiten en informele besprekingseilanden te
12 contact
bieden”, legt Bernard Kern, directeur van Roomware Consulting GmbH, uit. “De werkgever zal zich er dus vooral op moeten concentreren de meestal wat slecht verlichte middenzone aantrekkelijk in te richten. En wel liever van alles een beetje te veel dan te weinig, de tijdelijke werkplek moet de werknemer zoiets als een gevoeld, emotioneel thuis bieden.” Het is echter vooral belangrijk met het wegvallen van de vaste werkplek voor vervangende opbergruimte voor werkgereedschappen en persoonlijke voorwerpen te zorgen. Kern: “Opbergruimte is absoluut noodzakelijk. In de vorm van mobiele rolcontainers of vaste ruimtes, die keuze is aan het bedrijf. Uiteindelijk is belangrijk dat het totaalconcept klopt.” Iets genuanceerder is de constatering van Oliver Pestal, planner bij de Weense kantoorinrichter designfunktion: “Rolcontainers werken daar waar de mensen er in de afgelopen 50, 60 jaar aan gewend zijn geraakt om in kleine hokjes zonder privésfeer te werken en steeds weer
:
Foto: shutterstock/Djomas
“Desksharing is niet de beste oplossing voor elk soort werk en al helemaal niet voor elk bedrijf ”, aldus Sibylla Amstutz van de hogeschool Luzern. Zij is hoofd van de afdeling Human Building in het competentiecentrum Typologie & Planning in Architectuur (CCTP). “Het is belangrijk dat het te verrichten werk gepaard gaat met weinig papier en weinig werkgereedschappen en op deze manier desksharing toestaat. Echter, het belangrijkste criterium is dat desksharing identiteit ondersteunt en bij de bedrijfscultuur past.” Samen met haar team was Sibylla Amstutz belast met de ontwikkeling van de zogenoemde Future Workplaces bij Credit Suisse en beoordeelde deze na voltooiing. “Het resultaat was zeer goed en de werknemers hebben er positief op gereageerd”, aldus Amstutz. “Dat ligt echter vooral aan het feit dat het project van begin af aan open gecommuniceerd en in het bedrijf besproken werd.” Een ander aspect van het succes is het compenseren van het ruimtelijke verlies van de eigen werkplek. Dat wil volgens haar zeggen: “In een desksharing-office neemt men de mensen iets wezenlijks weg, namelijk privésfeer en de aanspraak op een eigen territorium. Om deze reden is het belangrijk dit verlies goed te maken met andere kwaliteiten.”
“Het grootste gevaar van desksharing zie ik in het feit dat de werkgever daarmee in de eerste plaats hoopt waardevolle nuttige oppervlakte en zodoende exploitatiekosten te besparen”, waarschuwt Bernhard Herzog, hoofd Onderzoek en Ontwikkeling bij M.O.O.CON. “In dat geval raad ik desksharing ten zeerste af, want de eigenlijke reden moet een andere zijn, namelijk te komen tot synergie-effecten en een zekere optimalisering van de arbeidsprocessen.” Bij de tot nu toe gerealiseerde desksharing-projecten van M.O.O.CON horen de kantoorvertrekken van Kapsch Business Traffic evenals die van het farmaceutische bedrijf Glaxo Smith Kline. Momenteel werkt M.O.O.CON aan een desksharingvariant voor Adidas in Herzogenaurach, Beieren, en voor de Axel-Springer-Campus in Berlijn. Centraal bij alle projecten staat het zogenoemde Activity Based Working, een soort abstracte verdere ontwikkeling van het
klassieke desksharing. Want, zegt Herzog, “niet voor elk werk is het bureau de beste werkplek. Sommige werkzaamheden kunnen beter worden verricht in andere ruimtelijke configuraties en constellaties. Wie daar rekening mee houdt, creëert afhankelijk van de behoefte een gediversifieerd en veelzijdig werkplekaanbod. Daarin zie ik het eigenlijke potentieel van desksharing.” Terug naar Peter en Sabine. Of toch naar Anna en de nieuwe buitendienstmedewerker Maximilian? Wie is vandaag mijn buurman/buurvrouw? Desksharing, of het nu in een gemeenschappelijke ruimte is of in individuele, afgeschermde werkplekken, mag nooit ten koste van de medewerk(st)ers gaan, zegt Sibylla Amstutz, hogeschool Luzern. Daarom is het belangrijk desksharing-medewerk(st)ers altijd een thuisbasis binnen dezelfde afdeling te bieden, stelt ze, die wederom een bepaald aantal medewerk(st)ers niet mag overschrijden. “Met 20 of 30 collega’s, naast wie ik steeds weer zit, kan ik een bepaalde relatie opbouwen. Bij 300 medewerk(st)ers is dat echter niet meer mogelijk. Dan wordt men een anoniem persoon. Dat wil niemand.” Hoe ziet de toekomst van de gedeelde bureaus eruit? Over één ding zijn de experts het eens: desksharing zal nooit de allround-oplossing voor iedereen zijn, maar een oplossing voor specifieke bedrijven blijven. Of, zoals Bernhard Herzog denkt: “Desksharing is een trend die niet genegeerd kan worden en steeds meer in opkomst zal komen, alleen al vanwege het feit dat ons werk steeds mobieler wordt. Maar denken dat op een dag elk tweede kantoor een desksharing-office zal zijn, is een illusie.” Wojciech Czaja
=?
contact 13
Trendwatching
Wiesner-Hager richt Air Navigation Institute in Praag in Het “Czech Air Navigation Institute” (CANI) in Praag is een trainingscentrum voor luchthavenpersoneel – gespecialiseerd in veiligheid en doorontwikkelingen in het vliegverkeer. In de zomer van 2013 werden het hoofdkantoor en het trainingscentrum gerenoveerd. Uitgesproken klantgerichtheid is een sleutelelement van de bedrijfscultuur van CANI: succesvolle training moet niet alleen als persoonlijk voordeel, maar ook als een leuke ervaring worden gezien. Deze instelling wordt weerspiegeld in de binnenarchitectuur – ontworpen door het Tsjechische architectenbureau Drobny Architects. De opdrachtgevers wilden een onconventioneel en origineel design. Daarom kon Drobny Architects zich bij het maken van het creatieve concept echt uitleven en spelen met vormen en kleuren. Elementen uit het vliegverkeer moesten in het design terug te vinden zijn, dus besloten ze onder andere vliegroutes als model voor de inrichting te gebruiken. De ‘ellipsen’ maken een aerodynamische indruk en zijn bij de entree blauw, een kleur die zowel overeenkomt met de CI als aan de 14 contact
contact 15
Trendwatching
lucht doet denken. In vergader- en pauzeruimtes werden de ellipsen als roze, paarse en groene accenten gebruikt. Gerichte lichtinstallaties accentueren bovendien de lichtheid en elegantie van het interieurontwerp. Drobny Architects werkt al langer met Wiesner-Hager in Praag samen. Bij het project CANI werden wij belast met de meubilering van de cafetaria’s, kantoren, cursusen conferentieruimtes evenals de dienstkamers voor
Trendwatching
Trendsport met verslavingsfactor: een kantoorgolfer in de opwinding van het gevecht. In Duitsland zijn zelfs al de eerste kantoorgolfclubs gevormd.
luchtverkeersleiders. De meubels moesten elegant, maar ook tijdloos en hoogwaardig zijn. Gebruikt werden onder andere bistrostoelen en -tafels uit het cafetariaprogramma macao, grace lounge-fauteuils, de barkruk fizz, kantoormeubels, bureaustoelen en mobiele seminartafels van de serie n_table en de high-density-stapelstoel outline.
ol f , Ka ntoorg n wa
Foto: www.buerogolf-team.de; Grafisch: Macrovector/shutterstock
n
ee r
16 contact
“Wij hebben de positieve eigenschappen van de golfsport gedomesticeerd en deze in de waarste zin van het woord ‘salonfähig’ gemaakt”, verklaart Thorsten Dreps, oprichter van het special-eventbedrijf Bürogolf Team GbR uit Münster. Wat hij in 2008 klus erbij startte, is nu een fulltimebaan. Alleen al in 2013 organiseerde zijn bedrijf in het Duitstalige gebied meer dan 100 kantoorgolf-events in de vorm van klant-, medewerker- en netwerkevenementen.
he et t ro o m nde d m o k e hoe
Wat is er aan de hand als er door de conferentieruimte “Fore!” schalt? Precies: kantoorgolf. Deze trendsport is de concurrent van het klassieke groene golf en kan zich in de kantoorwereld op een steeds grotere populariteit verheugen. Menig professioneel kantoorgolfer fluistert al: de beste zaken worden bij kantoorgolf gedaan.
Kantoorgolf is eigenlijk indoor-golf en kan overal worden gespeeld – in het kantoorgebouw, in een garage, op een boot, in een winkel en zelfs in het voetbalstadion. Gewoonlijk worden negen kleine hindernisparcoursen opgebouwd, waar de spelers de bal met zo min mogelijk slagen doorheen moeten manoeuvreren. Uit respect voor het meubilair is de bal van rubber en is bandstoten verboden. Met andere woorden: wanneer de bal op zijn weg naar het gat iets raakt, wordt een strafslag genoteerd. Er wordt gespeeld in zogenoemde ‘flights’, dat zijn teams die uit vier personen bestaan. Op weg van de ‘afslag’ naar het gat wordt op de knieën onder tafels gekropen, koortsachtig door gangen heen gelopen en ook graag ‘om de hoek’ gespeeld. Geoefende golfers hebben slechts een klein voordeel, want zowel de bal als de ondergrond – van tapijt tot stenen vloer – is anders. En dat is precies wat het zo populair maakt: iedereen kan meedoen!
contact 17
Office Life
Brengt gezin en werk onder één dak
De kinderopvang in het bedrijf
“
Volgens de studie ‘Betriebliche Kinderbetreuung in Österreich’ (kinderopvang in het bedrijf in Oostenrijk) van het ‘Institut für Familienforschung’ (instituut voor gezinsonderzoek) aan de universiteit Wenen wordt een op de behoefte afgestemd kinderopvangaanbod in bedrijven als voorwaarde voor het combineren van gezin en beroep gezien. Omdat meer dan één derde van de voorzieningen buiten het bedrijf minder dan acht uur per dag is geopend, is voor mensen met een fulltimebaan het organiseren van kinderopvang vaak een grote uitdaging. Maar ook de bedrijven zelf kunnen profiteren van dergelijke voorzieningen. 18 contact
Kans voor medewerk(st)ers Het aanbieden van kinderopvang binnen het bedrijf is een uitkomst voor ouders. De openingstijden komen meestal overeen met de (kern-)werktijden van het bedrijf en ook tijdrovende reizen tussen opvang en werkplek vervallen. De herintreding na het zwangerschapsverlof wordt zo voor vrouwen vele malen gemakkelijker en gebeurt daarom ook vaak eerder. Bovendien hoeven vrouwen in hogere posities zich niet ongerust te maken over hun baan, omdat ze niet zijn gedwongen een langere time-out te nemen.
Fotos: markusspiske/photocase.de; shutterstock/Nowik Sylwia
Crèches, kleuterscholen en buitenschoolse opvang binnen het bedrijf zijn een uitkomst voor medewerk(st)ers met kinderen en stellen moeders in staat sneller weer in het arbeidsleven te stappen. Maar ook voor bedrijven kunnen ze economisch zinvol zijn – kinderopvang in het bedrijf is een efficiënt middel voor personeelsbinding en voor employer branding.
Kans voor bedrijven In tijden van gebrek aan vakmensen en in sectoren waar hooggekwalificeerde medewerk(st)ers nodig zijn, is het ook voor een bedrijf lucratief als de medewerksters weer (zo snel mogelijk) in het arbeidsleven terug kunnen keren. Een studie van de vereniging Impuls citeert de projectleidster van het chemische en farmaceutische bedrijf Solvay, Brigitte Borchers: “…het nieuw invullen van een werkplek kost dus EUR 25.000,–. Nadat het bedrijf een eigen kinderopvang heeft ingericht, zijn 17 medewerksters voortijdig naar het werk teruggekeerd. Daarmee overtreft de kostenverlichting de op EUR 170.000,– becijferde exploitatiekosten van de kinderopvang. Verder leidt het aanbieden van een opvangplek ook tot een sterkere binding van de medewerk(st)er met het bedrijf. Want in de meeste gevallen moeten medewerk(st)ers bij een ontbinding van de arbeidsovereenkomst ook zorgen voor een nieuwe plek voor hun kind(eren).
“De Oostenrijkse sociale dienstverlenende instantie ‘Hilfswerk Oberösterreich’ beheert meer dan 180 kinderopvangvoorzieningen en staat ook bedrijven als rechtspersoon voor kinderopvangvoorzieningen ter beschikking. Zo werken wij onder andere samen met bedrijven als Fronius International GmbH, Klinikum Wels/Grieskirchen, Miba AG, Johannes Kepler Universität Linz, Kunstuniversität Linz of KTM Sportmotorcycle AG. Wat betreft crèches en kleuterscholen, buitenschoolse opvang en zomer-kinderopvang zijn er verschillende varianten die aan de behoeften van de bedrijven kunnen worden aangepast. Bij een crèche of kleuterschool binnen het bedrijf stelt het bedrijf vertrekken ter beschikking die aan de nationale wettelijke voorschriften voldoen, en krijgt daarvoor ook subsidies van de deelstaat Oberösterreich. Het Hilfswerk neemt vervolgens het complete beheer van de bedrijfsopvang op zich. Wij organiseren bijvoorbeeld de aanmeldingen en opvang van de kinderen, stellen gekwalificeerd personeel ter beschikking, zorgen voor bijscholing van de medewerk(st)ers en nemen de boekhouding en uitbetaling van salaris, aanvragen voor subsidies enzovoorts voor onze rekening. Het aanbieden van een kinderopvangvoorziening op de werkplek wordt door de medewerk(st)ers zeer positief ontvangen. Met name de crèche voor kinderen van 1–3 jaar maakt zeker voor moeders de herintreding in het beroepsleven gemakkelijker. De openingstijden worden telkens aangepast aan de werktijden van de bedrijven of aan de behoeften van de ouders, kinderen en het bedrijf.
”
Doris Weiglein Plaatsvervangend directrice bij Hilfswerk Oberösterreich, divisiemanagement Kinderen, Jeugd, Gezin (ooe.hilfswerk.at)
Kantoren uit de hele wereld
Een kantoor met een huiselijke sfeer
Elementen van vakantie en thuis Het nieuwe hoofdkantoor van Airbnb in San Francisco speelt met huiselijkheids- en vakantiegevoelens. De heterogene inrichting van de kantoren en vergaderruimtes moet de diversiteit van de Airbnb-portfolio weerspiegelen.
Veel licht, een huiselijke sfeer, en om de paar minuten komt een jonge medewerk(st)er met een kleine designer-trolley langs – alsof men midden op het station staat. “Precies zo moet het zijn”, zegt Jenna Cushner, Head of Ground Control, “want per slot van rekening zijn wij hier allemaal gastheer/gastvrouw en gast tegelijk, en de kwaliteit en gastvrijheid moeten in ons nieuwe hoofdkantoor terug te zien zijn, niet waar?“ Airbnb, opgericht in 2007, beheert kamers bij particulieren in 192 landen en meer dan 34.000 steden. Ondanks een toenemende concurrentie spoelt de trend van logeren bij particulieren tijdens de vakantie als een onhoudbare lawine over het bedrijf. De Airbnb-family wordt steeds groter. En daarom nestelde de internet-aanbieder met zijn thans 400 medewerk(st)ers zich enkele maanden geleden in een oud, helemaal gerenoveerd pakhuis in SoMa (South of Market). Waar vroeger papierwaren en later ook batterijen werden vervaardigd, bevindt zich tegenwoordig de wereldwijd opererende bestuurscentrum voor overnachtingen buiten hotels, ressorts e.d. om. “Airbnb onderscheidt zich door het feit dat geen twee kamers bij particulieren op de wereld hetzelfde zijn”, legt Bert deViterbo uit, projectleider van het voor het nieuwe onderkomen verantwoordelijke, internationaal opererende architectuurbureau Gensler. “Dat is een eigenschap die de Airbnb-klanten zeer waarderen. Daarom wilden wij dit fenomeen ook overbrengen naar de nieuwe centrale in SoMa.” Eindresultaat van dit gevarieerde inrichtingsuitgangspunt: op de in totaal 7200 vierkante meter in de in 1917 gebouwde papierfabriek lijkt geen ruimte op de andere. Elke lounge, elke werkplek, elke vergaderkamer is aan een ander concept onderworpen. Zo is er het jaren ‘70-appartement, de zwart-witte pop-woning uit de late jaren ‘80, de Vitra-afdeling, oma’s breikamer, vaders bibliotheek en de luchtige conferentieruimte die op
20 contact
Playboy-achtige wijze de indruk wekt dat men zich niet alleen midden in de sixties bevindt, maar ook bij een zwembadparty in Palm Springs of Las Vegas. Met een beetje geluk vindt men zichzelf zelfs terug op Bali. “Het idee was om een fictieve reconstructie van de gehele Airbnb-portfolio te maken”, zegt deViterbo. “Alles wat via Airbnb kan worden gehuurd, moet op kwalitatieve wijze tot uitdrukking komen in dit anders dan andere kantoorpand. Het is per slot van rekening belangrijk dat de medewerk(st)ers een indruk krijgen van de branche en de sfeer waarin ze dagelijks werken.” En de planning was zeer zeker niet slechts intuïtief: In samenwerking met interieurinrichter Interior Design Fair (IDF) heeft men zich georiënteerd op bestaande particuliere verhuurders in Californië – de enorme fotodatabase van Airbnb was daarbij behulpzaam – en uit dit repertoire een wilde, zo heterogeen mogelijke mix nagebouwd. De meubels daarvoor zijn afkomstig uit klassieke meubelwinkels, van handelaars in gebruikte goederen en vintage-stores. Veel werd echter ook via eBay gekocht. Andere meubels wederom, en daar zijn ze bij Gensler en IDF trots op, werden door sympathisanten gedoneerd. “Zoiets kan niet volgens een vast patroon worden gepland”, zegt deViterbo. “Zo’n kantoorpand kan men alleen met veel tijd en veel liefde voor details realiseren.” Van bovenaf stroomt diffuus daglicht door het plafond. In het vierkante atrium, het vijf verdiepingen tellende hart van
contact 21
Kantoren uit de hele wereld
What’s on your desk?
10 Een laatste blik naar boven: als fragmenten van mobiliteit fladderen boven op de galerijen jonge, slanke silhouetten van de iPad-generatie heen en weer. Tijdens de middagpauze neemt het schouwspel hoog in de lucht toe. Geen wonder. Op de bovenste verdieping van de ‘overnachtingsfabriek’ bevinden zich theater, bibliotheek en personeelskantine. De New Yorkse designer en illustrator Timothy Goodman heeft hier in totaal 115 vakantiegedachten op multiplexplaten geschilderd. Die nu, opgehangen zoals tijdens de 0,10 tentoonstelling in St. Petersburg, achter de eettafels bungelen. Het geheel doet een beetje aan Ikea denken. Een eveneens welkome associatie, is de reactie bij Airbnb. “Ikea? Ook dat is thuis!” Wojciech Czaja
09 03
01
04
02 05 07
06
11
08
Foto’s: Airbnb, Inc.
het nieuwe Airbnb-hoofdkantoor, waant men zich bijna op vakantie. Dat enkele meters voor de gerestaureerde papierfabriek op de hoek van Brannan en 8th Street de San Francisco Bayshore Freeway met druk verkeer loopt, laat zich niet eens vermoeden. Thermisch en akoestisch werd het oude industriegebouw, dat in de afgelopen decennia onherkenbaar was verbouwd en voor andere bestemmingen was gebruikt, namelijk perfect geïsoleerd. Ook de historische glazen gevel, die op sommige plaatsen met bakstenen afgesloten en met beton dicht gestort was, werd weer gereconstrueerd. Ten slotte werden de inspanningen met betrekking tot planning en bouw door de US Green Building Council (USGBC) met Green Building Silver gecertificeerd.
22 contact
01
Ik hecht grote waarde aan orde. Mijn werkplek is daarom altijd opgeruimd. Of anders gezegd: zodra een werk af is, leg ik alle werkdocumenten aan de kant. Dan heb ik weer ruimte voor nieuwe ideeën.
02
Zonder Aquafix gaat niks. Ik ben bij mijn medewerk(st)ers berucht omdat ik hun tekeningen en plannen met mijn gekriebel ontsier. Daarom heb ik mij aangeleerd met Aquafix te werken.
03
De stoel ‘De Mier’ van Arne Jacobsen, een ontwerp uit 1952, is wereldberoemd. Wat maar heel weinig mensen weten: de stoel was in de originele oplage ook met leer verkrijgbaar, echter maar in een klein aantal. Ik heb er in mijn kantoor enkele van.
04
Het complete reksysteem in ons kantoor is afkomstig van USM Haller. Het is tijdloos elegant en kan naar believen worden uitgebreid. Ik ken geen ander systeem waarvoor ik over tien jaar nog steeds uitbreidingsmodules krijg. Ik beleef er nog net zoveel plezier aan als op de eerste dag. Men kan er alleen over discussiëren of zwart niet te zwart is.
05
De massieve eiken tafels werden speciaal voor ons ontworpen. Voor de tafels zijn geen lijm en geen metalen spijkers nodig. Ze zijn net als oude meubels uitsluitend in elkaar gedrukt.
06
‘De Mier’, dit keer in zwart. Misschien weer te zwart.
07
Voor op de tafel liggen maquettes. Wij hebben honderden van deze maquettes! Dat is voor mij altijd nog de beste oplossing om met klanten en opdrachtgevers te discussiëren.
08
Buisframe-stoelen van Marcel Breuer. Een prachtige klassieker.
09
Het beeldscherm gebruik ik voor videoconferenties en projectpresentaties.
10
Dat is een hangende papiersculptuur van de kunstenaar Johannes Ludescher uit de Vorarlberg. Hij geeft mij af en toe een werk cadeau. Ik houd erg van zijn werk. Het inspireert mij, spoort mij aan en maakt voor mij nieuw denken en ontdekken mogelijk.
11
Op de vloer staat een lithografie uit de 19e eeuw. Van Gottfried Semper.
What’s on your desk, Dietmar Eberle? Het kantoorpand van baumschlager eberle ligt midden in het industriegebied van Lustenau in het Millennium Park. Niet alleen het adres is ongebruikelijk voor een internationaal werkzaam architectuurbureau, ook de aanwezige techniek. Want het gebouw ‘2226’ – de naam heeft betrekking op de wereldwijd geaccepteerde, in deze vertrekken het hele jaar door heersende weldadige temperatuur van 22 tot 26 graden Celsius – heeft helemaal geen huistechniek nodig. Zonder verwarming, zonder koeling, zonder ventilatie. “Geloof me, u bent niet de eerste die zo verbluft kijkt”, zegt Dietmar Eberle, directeur van baumschlager eberle en meesterbrein achter dit revolutionaire project, terwijl hij met de sigaret in de hand door de witte gangen wandelt. “De temperatuur wordt enkel en alleen geregeld via de energetische bronnen die al in de ruimte aanwezig zijn: mensen, licht, computers.” Concreet betekent dat: men volstaat met de afgegeven warmte van de medewerk(st)ers en de computers evenals met de uitgestraalde warmte van TL-, halogeen- en LED-lampen. Bovendien zorgen de hier werkende architecten met hun ademhaling voor de nodige luchtvochtigheid. Met behulp van sensors wordt in elke ruimte de actuele luchtkwaliteit gemeten. Op een iPod-achtig display in de muur zijn luchttemperatuur, vochtigheid en CO2gehalte direct te zien. Van dat alles is echter in de met licht doorstroomde kantoorvertrekken die meer aan een verheven galerie dan aan een model-passiefhuis doen denken, niets te merken. Er heerst de vanzelfsprekende esthetiek van koele elegantie van de Vorarlberg. Wojciech Czaja contact 23
Office Life
Dagelijks begroet door de president:
Moderne kunst als medewerker-motivator op kantoor
Voor het Londense hoofdkantoor van de marketing- en communicatiegigant The Engine Group realiseerde Acrylicize een receptie die de eenheid van de 12 zeer autonome, innovatieve bedrijven binnen de groep benadrukt..
Een gigantische dominospiraal van 4.000 dominostenen siert de muur van het 20 m hoge atrium van het gebouw van de toonaangevende grondontwikkelaar Investream. Het werk verbeeldt de verbinding tussen mensen, oorzaak en gevolg. De eerste stenen van de spiraal zijn omvallend vereeuwigd en onderstrepen de dynamiek van deze verbinding.
De ene keer is het een enorme scheur in de muur waaruit gasbelletjes komen, dan weer zijn het 4000 dominostenen. Een muur van 1200 LEGO®-figuurtjes kan het ook worden of een reusachtige lichtreclame. De gemeenschappelijke noemer? Acrylicize – een Creative-Consulting-firma wiens doel het is moderne kunst in het dagelijks leven te brengen. Ook in het dagelijks kantoorleven.
24 contact
Voor belastingadviseur Qubic Tax maakte Acrylicize een muur met 1200 LEGO®-figuurtjes. Ze vertegenwoordigen het belastingbetalende deel van de bevolking van GrootBrittannië. Het bijzondere: elk afzonderlijk mannetje is een met de hand gemaakt uniek stuk en beeldt een eigen beroep uit, van advocaat en arts tot en met putjesschepper.
Het team rond James Burke duikt bij veel persoonlijke gesprekken en onderzoeken diep in het binnenste van een bedrijf, legt het ten grondslag liggende DNA ervan bloot en geeft dit een nieuwe vorm. Een actueel voorbeeld: het Londense bedrijfsgebouw van The Office Group. Hierin woonde ooit de 8e president van de VS, Martin Van Buren. Een theorie luidt dat zijn bijnaam “OK” (voor “Old Kinderhook”, zijn geboorteplaats) de oorsprong van het tegenwoordig gebruikelijke “Okay” is. En zo komt het dat dat de bezoekers van het bedrijf in de entreehal nogal onconventioneel worden begroet door een vroegere Amerikaanse president. Meer informatie op: www.acrylicize.com
*Bron: International Art Consultants/British Council for Offices
Foto’s: Acrylicize
Volgens een recente studie* vinden 9 van de 10 bedrijven dat kunst hun werkomgeving aantrekkelijker maakt, en 6 van de 10 stellen vast dat kunst de creativiteit van de medewerk(st) ers verhoogt. Bovendien bevestigt 54 procent van de bedrijven het positieve effect van kunstprogramma’s op het overbrengen van de bedrijfsfilosofie. De specialisten van Acrylicize, onder leiding van Creative Director James Burke, maken kunst in opdracht. Een succesvol initiatief – Acrylicize telt grote merken als British Airways, Deloitte, het Wembley Stadium en het ketchup-concern Heinz tot zijn klanten. De opdrachtwaarde moet ten minste 2000 pond bedragen, maar kan – afhankelijk van de omvang – oplopen tot 200.000 pond en meer.
Showroom
Showroom
IN HET TEKEN VAN ELEGANTIE Als modern re-design verenigt sign_2 vormgevende moderniteit met de hoogste functionele eisen: de vorm van de stoel werd gereduceerd tot de ‘essentie van het zitten’ en complexe eisen als stapelbaarheid, rijfunctie of variantdiversiteit zijn onopvallend in het vormgevende stoelconcept geïntegreerd. sign_2 wordt onder meer veel gebruikt in communicatie- en overlegruimtes voor bijvoorbeeld cursussen, seminars, evenementen of vergaderingen.
Zitten. Of toch liever staan? Het maakt niet uit waar u zin in heeft: de hier gepresenteerde producten stellen zich helemaal op uw behoeften in. En dat binnen enkele seconden, zoals het elektronisch in hoogte verstelbare bureau foxx.
POI SLEDESTOEL De familie is compleet: de nieuwe poi sledestoel schikt zich wat betreft design en ergonomie ideaal in de bureaustoelfamilie. De elegante schaalbouwwijze en de rugleuning met semitransparante netbespanning stroken met de optische karaktertrekken van poi , evenals het hoge zitcomfort. Ook bij de prijs-prestatieverhouding doet de sledestoel absoluut niet onder voor de bekroonde bureaustoel. Zijn plekje vindt de nieuwe poi in alle kantoorruimten, als bezoekers- of bijzetstoel, en in vergaderruimtes.
FOXX_ER/EQ Ergonomisch zittend en staand werken met foxx. Traploos elektrisch in hoogte verstelbaar van 65 tot 125 cm kan het voor elke lichaamslengte ideaal worden ingesteld. Het bureau kan zo binnen enkele seconden worden omgetoverd tot een staande werkplek. Als optie is het onderstel ook verkrijgbaar met vierkante kolom.
26 contact
NIEUW: POI MET NEKSTEUN poi verenigt cool design en geperfectioneerde ergonomie met voelbaar comfort. Om hem nog comfortabeler te maken, is de poi bureaustoel nu aangevuld met een optionele neksteun.
PULSE LOUNGE MET SLEDE-ONDERSTEL De pulse conferentiestoel is een hoogwaardig, representatief zitmeubel voor het hogere segment overlegruimtes. De variant met slede-onderstel accentueert het lounge-karakter van de stoel, met vormcitaten uit de jaren ‘60 van de vorige eeuw. De desgewenst meerkleurige stoffering plaatst accenten met verschillende uitstralingen – van degelijk en kostbaar tot jong en fris. pulse met slede-onderstel is bij uitstek geschikt voor business-lounges, receptie en moderne pauzezones.
contact 27
En de prijs? Die hebben we overhoop gehaald.
poi – de nieuwe bureaustoel: cool design, geperfectioneerde ergonomie en voelbaar comfort.
Hier gaat u naar de video: poi beats.
En hier is meer informatie te vinden over de nieuwe bureaustoel poi:
wiesner-hager.com
