Nummer 38 | 26 oktober 2006 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie
Pagina 4 Luchtmacht bergt ZunaLancaster
Pagina 5 Terugkijken op acht maanden PRT in Baghlan
Pagina 6-7 Proeftuin ‘Jagged Sword’
Pagina 11 Halve Marathon in het stof
Pagina 8-9 Vliegende Tijger in Albacete
Uitbreiding Nederlandse eenheden in Uruzgan DEN HAAG - Het kabinet heeft 20 oktober besloten de militaire aanwezigheid in Zuid-Afghanistan met ongeveer 130 man te versterken. Het verblijf van een aantal reeds in het gebied aanwezige mensen wordt verlengd, een ander deel arriveert per vliegtuig. Dat brengt het totaal op 1540 militairen. Als Nederland, onder leiding van generaal-majoor Ton van Loon, vanaf 1 november voor een halfjaar het commando voert over de ISAF-missie in het zuiden, komen daar volgens plan nóg eens tweehonderd man extra bij die tot 1 mei 2007 in Kandahar worden gestationeerd bij het regionale commando zuid. De begin dit jaar verslechterde veiligheidssituatie en het feit dat er minder Afghaanse veiligheidstroepen aanwezig zijn dan was verwacht, legt een grote belasting op met name de beveiligingsen patrouillecapaciteit van Task Force Uruzgan. Dat maakt, samen met de wenselijkheid van meer bewegingsvrijheid voor het Provincial Reconstruction Team, een uitbreiding met twee pelotons noodzakelijk. Voor de opleiding, training en monitoring van de Afghaanse veiligheidstroepen zijn ook extra militaire instructeurs nodig. De operatie in Uruzgan is niet alleen complex in operationele zin, ook de logistieke ondersteuning
Tromp in de tropen
eist meer capaciteit dan voorzien. Vandaar de wenselijkheid van uitbreiding. Daarnaast is door de zware terreinomstandigheden sprake van extra slijtage van de voertuigen en is ook een lichte toename van onderhoudscapaciteit noodzakelijk. Foto: Hennie Keeris
In Uruzgan zijn positieve signalen over de Nederlandse missie te horen. Zo is er een begin gemaakt met kleine wederopbouwprojecten en het leggen van contacten met de bevolking. De laatste weken hebben zich, in vergelijking met de overige zuidelijke provincies, weinig gevechtscontacten voorgedaan, ondanks de aanzienlijke aantallen Taliban die zich ophouden in de provincie. Gouverneur Munib heeft onder andere door vervanging van diverse bestuurders en intensief contact met lokale stammen zijn positie verstevigd. Hij besteedt veel aandacht aan het opzetten en versterken van lokale overheidsinstanties en van de Afghaanse politie.●
C-130 terug in Nederland EINDHOVEN - De Hercules van de Koninklijke Luchtmacht is afgelopen vrijdag, 20 oktober, teruggekeerd van de ISAF-missie in Afghanistan.
tachement, arriveerde rond 15.00 uur op de vliegbasis Eindhoven. De militairen werden welkom geheten door secretarisgeneraal Annink.
Het transportvliegtuig, met aan boord het laatste 1 (NLD) C-130 de-
Sinds 20 oktober 2005 leverde de Hercules en het C-130 deta-
C-130
Lees verder op pagina 3
Genderbeleid Defensie daadkrachtig en ambitieus DEN HAAG - Tijdens de slotbijeenkomst van de Task force Vrouwen, veiligheid en Werkgelegenheid kreeg staatssecretaris Van der Knaap vorige week donderdag, 19 oktober, lof toegezwaaid voor het genderbeleid bij Defensie. Voorzitter Annemarie Jorritsma, burgemeester van Almere, sprak zelfs van ‘daadkrachtig en ambitieus’.
WILLEMSTAD - Majestueus liep het hypermoderne Luchtverdedigings- en Commandofregat (LCF) Hr.Ms. Tromp afgelopen vrijdag, 20 oktober, de Annabaai te Willemstad binnen. Daar meerde het 144 meter lange schip af aan de Matheywerf voor een havenbezoek van twee dagen. Hr.Ms. Tromp (F 803) is momenteel bezig aan de wereldreis Global Enterprise 06. Eerder deze reis bezocht het LCF reeds Ponta Delgada op de Azoren. Afgelopen zondag vertrok het schip weer naar zee. Via het Panamakanaal en San Diego zet het dan koers naar Hawaï voor een belangrijke technische beproeving van het radar- en luchtverdedigingssysteem. Hr.Ms. Tromp (F 803) is het tweede LCF van de Zeven Provinciën klasse van de Koninklijke Marine en werd op 14 maart 2003 in dienst gesteld. Kenmerkend voor dit type fregat is de stealthachtige bouw: het schip heeft geen rechte hoeken en is daardoor moeilijk met een radar te detecteren. De bemanning bestaat uit 204 opvarenden. Commandant van Hr.Ms. Tromp is kapitein-terzee Henk Itzig Heine. Foto: Marijke Middag●
chement een bijdrage aan de missie met luchttransport. De C-130 is voor ISAF ingezet voor zowel nationale vluchten van Kaboel naar onder andere Kandahar en Tarin Kowt, als vluchten voor alle NAVO-partners die troepen in Afghanistan leveren.
Awardwinnares Cooper deelt haar ervaringen met een van de cadetten van de KMA.
Feit is dat de organisatie daar van profiteert. In uitzendgebieden spelen vrouwelijke militairen immers een belangrijke rol, doordat zij beter in staat zijn contact te leggen met het vrouwelijk deel van de inheemse bevolking. Dat oefent een gunstig effect uit op de ontwikkelingen daar, omdat vrouwen een groot aandeel hebben bij de opvoeding en bij gemeenschapsactiviteiten. Zij beïnvloeden hun man en zonen aan de eettafel. Daarnaast is er nog het belang van Defensie zelf. De helft van de arbeidsmarkt bestaat per slot van rekening uit vrouwen. Defensie heeft ieder jaar weer veel nieuwe mensen nodig. Die binnenhalen, lukt alleen als de organisatie iedereen bereikt die een baan zoekt. Volgens staatssecretaris Van der Knaap hebben de Task force en het project Gender force eraan bijgedragen dat het bewustzijn van de rol die vrouwen spelen bij conflictsituaties is toegenomen. Hij benadrukte nog eens dat verbetering van de positie van vrouwen bij Defensie de afgelopen jaren een van de topprioriteiten van zijn beleid is geweest en nog
steeds is. De bewindsman bracht nog eens in herinnering dat in 2007 een tweede vrouwelijke generaal wordt benoemd. 1325 AWARD
De Liberiaanse Etwada Cooper, voorvechtster van vrouwenrechten, kreeg donderdag in Den Haag de zogenoemde ‘1325 Award’. Een dag eerder gaf zij een gastcollege op de Nederlandse Defensie Academie in Breda. Op uitnodiging van de Faculteit Militaire Wetenschappen van de NLDA vertelde de West-Afrikaanse Cooper over haar inspanningen voor vrede en vrouwenrechten. Al vanaf het begin van de Liberiaanse burgeroorlog heeft Cooper zich ingezet voor een grotere invloed van vrouwen in de politiek en meer betrokkenheid bij vredesonderhandelingen. Haar werk binnen het Liberia Women’s Initiative - dat streeft naar ontwapening en vrije verkiezingen in Liberia bleef niet onopgemerkt door de Task force. Daarom krijgt zij als beloning voor haar inspanningen de prestigieuze 1325 award. Lees verder op pagina 3
26 oktober | Pagina 2
IN HET KORT Overste van Nee, voormalig chef staf van NLMARFORCE, gaf in zijn toespraak aan het een voorrecht te vinden om leiding te geven aan de opleiding en vorming van mariniers, omdat hiermee wordt geïnvesteerd in het fundament waarop de Koninklijke Marine en in het bijzonder het Korps Mariniers kan bouwen. Bijdrage: C. Baardman
HATO MILITIAR DOET VRIJWILLIGERSWERK
TWEE KEER ROOD VOOR 100 BEVO- & TBAT GARDEREN - Adjudant Pieter van de Vliet en sergeant-majoor René Albouts van 100 Bevoorradings- en Transportbataljon (onderdeel van 1 Logbrig) hebben op het bataljonsappel van vrijdag 20 oktober het Rode Erekoord ontvangen uit handen van de commandant, luitenant-kolonel Jeroen van den Brink. Albouts, SMOD (Sergeant-Majoor Onderhouds Diagnosticus) bij 130 Clustercompagnie, redde op 2 juli een sportvisser. Tijdens een viswedstrijd viel het slachtoffer met zijn hoofd voorover in het water en kwam vast te zitten in de visnetten. Door het kordate optreden van de sergeant-majoor werd de visser behoed voor de verdrinkingsdood. Collega Van de Vliet, sinds kort werkzaam bij het Opleidings- en Trainingscentrum Logistiek en daarvoor bij de Stafstafcompagnie van 100 Bevoorradings- en Transportbataljon, verleende op zijn verjaardag - 18 juli - eerste hulp aan een vrouw die was geschept door een auto. De vrouw was lange tijd buiten bewustzijn en hield een schedelbasisfractuur over aan het ongeluk. Door zijn professionele optreden voorkwam de adjudant meer letsel.●
AANSCHAF VOLGENS HET BOEKJE DEN HAAG - Defensie heeft sinds kort een verwervingshandboek. Deze leidraad voert door de gehele defensieorganisatie hetzelfde verwervingsbeleid in. Eind augustus heeft secretaris-generaal Ton Annink het Handboek Verwerving Defensie (HVD) vastgesteld door middel van ‘Aanwijzing AG A/919’. Het handboek omschrijft alle facetten van het verwerven van materiële zaken en diensten. Daarnaast komen ook onderwerpen als afstoting, kwaliteitseisen, compensatie, financiën en opleidingseisen aan bod. Een strikte toepassing van de Europese aanbestedingsregelgeving staat hierbij voorop. Bovendien zijn in het handboek diverse standaardformulieren opgenomen. Het dertien hoofdstukken tellende handboek is in eerste instantie bedoeld voor verwervingsfunctionarissen. Maar ook kan het een uitstekende bron van informatie zijn voor projectleiders, behoeftestellers en andere functionarissen. Het HVD en de aanwijzing van de SG zijn te raadplegen via het intranetportaal onder publicaties/overzichten onder het kopje ‘aanwijzingen’. Verwerving Online is te vinden via het portaal onder service/applicaties/meer applicaties/overig.●
VAN NEE NIEUWE COMMANDANT MOC ROTTERDAM - Luitenant-kolonel der mariniers J.B.W. van Nee is de nieuwe commandant van het Mariniers Opleidingscentrum in Rotterdam. Hij nam vrijdag 15 september op de Van Ghentkazerne het commando over van overste H.J. Bosch. In zijn toespraak tijdens de Alle Hens keek zei overste Bosch met zeer veel plezier terug te kijken op zijn periode. “Mariniers opleiden en vormen is prachtig.” Tijdens zijn commando zijn er 574 mariniers, 45 pelotonscommandanten, 205 korporaals, 26 sergeanten, 524 verbindelaars, 59 sportinstructeurs en nog ruim vierhonderd specialisten ‘afgeleverd’. “Opleiden is en blijft de kerntaak”, aldus overste Bosch.
WILLEMSTAD - Het Paarse Personeel van Hato Militiar heeft een dag de handen uit de mouwen gestoken om te helpen bij de stichting Um Man Pa Hubentut (Geef de jeugd een hand), de naschoolse opvang in de arme wijk Souax op Curacao. Deze stichting zorgt dat de kinderen na school niet over straat zwerven, omdat de ouders aan het werk zijn. Ze helpen ze bij het maken van huiswerk, knutselen, muziek maken, spelletjes en nog veel meer, er zijn ‘s middags ongeveer 75 kinderen in de leeftijd van vier tot achttien jaar. Het personeel van Hato militair heeft een bedrag geschonken om materiaal aan te schaffen voor een grondige opknapbeurt van de gebouwen, is met een ploeg de hele dag aan het schilderen en timmeren gegaan, en aan het eind van de dag kreeg de beheerder nog een mooi bedrag om leer en speel materiaal te kopen voor de kinderen.●
POLITIE TEVREDEN OVER LOGBRIGGER DEN HAAG - Voor zijn hulp, kordate optreden en assistentie bij een verkeersongeval heeft soldaat 2 Michael Doomen van 421 Hospitaalcompagnie een waardering gekregen. Doomen kreeg de waardering op woensdag 18 oktober op het bataljonsappèl van 400 Geneeskundig bataljon van commandant luitenant-kolonel Tony Bek. Op vrijdag 6 oktober raakte een automobiliste in Tilburg bekneld nadat zij tegen een boom was gereden. De soldaat hielp onder andere met het verlenen van eerste hulp, het regelen van het verkeer en het op afstand houden van nieuwsgierige kijkers. Reden voor de politie Tilburg om haar tevredenheid over het optreden door te geven aan de commandant van de soldaat.●
MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN ROTTERDAM - Ter gelegenheid van het 341-jarig bestaan van het Korps Mariniers geeft de Marinierskapel op 29 en 30 november haar jaarlijks concert in De Doelen te Rotterdam. Het muziekspectakel staat onder leiding van dirigent majoor Pieter Jansen. Sergeant Renato Meli zal als euphoniumsolist optreden. Tevens treden deze avond de Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers op. Samen met de kapel zorgen zij voor een bijzondere avond. Kaarten zijn vanaf nu verkrijgbaar bij de kassa van concert- en congresgebouw De Doelen, bereikbaar onder telefoonnummer 010 - 217 17 17.●
NIEUWE RESERVISTEN WIJCHEN Het Korps Nationale Reserve heeft onlangs 22 nieuwe militairen erbij gekregen. 40 Bataljon NATRES is daarmee uitgebreid met 22 mannen en vrouwen, die de eed of belofte afglegden tijdens een beëdigingsbijeenkomst op de Markt in Wijchen. De nieuwe reservemilitairen gaan hun taken primair uitoefenen in het oosten en noorden van Nederland.●
De gedecoreerden. V.l.n.r.: tweede luitenant Koevoets, adjudant Derksen, luitenant-kolonel Struijk en generaal-majoor bd Hilderink in gesprek met plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten, luitenant-generaal Sonneveld. Foto: Rob Keeris
NAVO-medailles uitgereikt DEN HAAG - Vier militairen die in 2004 en 2005 hebben deelgenomen aan de NATO Training Mission in Iraq (NTMI) kregen afgelopen vrijdag, 20 oktober uit handen van de plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten, luitenant-generaal Sonneveld, de herinneringsmedaille. De vier hebben meegewerkt aan het opzetten van de traningsmissie.
NIEUWE EDITIE ABDO DEN HAAG - De MIVD komt met een nieuwe uitgave van het Algemene Beveiligingseisen voor Defensieopdrachten, kortweg ABDO 2006. De toename van de Publiek Private Samenwerking (PPS) heeft ertoe geleid dat een nieuw begrip is geïntroduceerd: De “vitale defensieopdracht”. Hiermee wordt een leemte opgevuld die bestond tussen de begrippen gerubriceerde en ongerubriceerde defensieopdrachten. Een defensieopdracht wordt als vitaal aangemerkt als de opdracht betrekking heeft op materieel of objecten, waarvan aantasting een nadelige invloed heeft op de bedrijfsvoering van de Staat, Defensie of zijn bondgenoten. Eveneens als vitaal worden die opdrachten aangemerkt, waarbij een niet correcte
VAN BBT’ER TOT ZELFSTANDIG ONDERNEMER AMERSFOORT - Voor degene die van plan is na het einde van een dienstverband voor zichzelf te beginnen, wordt er op woensdag 8 november een workshop over zelfstandig ondernemerschap gehouden. De Kamer van Koophandel Utrecht verzorgt deze dag in samenwerking met het Regionaal Loopbaancentrum Soesterberg. De bijeenkomst is op de Bernhardkazerne in Amersfoort van 13.00 tot 17.00 uur in gebouw Q, zaal 109. Doel van de bijeenkomst is dat BBT’ers zich er (beter) van bewust worden dat er, na een loopbaan bij de Koninklijke Landmacht, een optie bestaat te kiezen voor zelfstandig ondernemerschap. In de workshop, met
plaats voor maximaal dertig BBT’ers, is de benodigde informatie voor handen. De samenkomst heeft een interactief karakter. Er is voldoende ruimte voor het stellen van individuele vragen. Ondernemersadviseur van de Kamer van Koophandel, Marieke van den Berg, besteedt aan de hand van het ondernemersplan aandacht aan de zaken waarmee je te maken krijgt om goed van start te gaan, wat je moet onderzoeken, waarmee je rekening dient te houden en welke vaardigheden voor een ondernemer van belang zijn. Verder komt aan de orde welk product of welke dienst iemand in gedachten heeft, of de markt daar op zit te wachten en hoe je dit product of deze dienst in de markt zet. Ook de financi-
KANSRIJK Voorlichtingsbijeenkomst zelfstandig ondernemerschap - Kansrijk organiseert weer een voorlichtingsbijeenkomst op 14 december 2006 om 14:00 uur op de Kromhoutkazerne in Utrecht. Deze bijeenkomst is voor defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in het zelfstandige ondernemerschap. De bijeenkomst staat open voor medewerkers die behoren tot een knelpuntcategorie of herplaatsingskandidaat zijn of dat gaan worden. U kunt zich inschrijven tot 8 december 2006 via het aanmeldformulier op www.kansrijk. info. De voorlichting gaat door mits er voldoende aanmeldingen zijn! Tijdens de bijeenkomst komt o.m. het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit Kans-
rijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling. Actuele vacatures Kansrijk - Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk. Dus jij weet risico’s goed in te schatten? - De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2006 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie! Meer Kansrijkinfo op intranet Startpagina Personeel en internet www.kansrijk.info
ële kant van de zaak wordt belicht. Hoeveel geld heb je nodig, waar haal je het vandaan en hoe houd je een zaak draaiende? Welke ondernemersrisico’s zijn er en wat kun je daaraan doen? Wat zijn de verschillen tussen diverse rechtsvormen? Verder wordt kort in gegaan op zaken zoals handelsnaam en wetgeving met betrekking tot zelfstandig ondernemerschap. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden via de loopbaanbegeleider of arbeidsmarktconsulent in het Regionaal Loopbaancentrum of rechtstreeks bij Noeska Gietema, arbeidsmarktconsulent Regionaal Loopbaancentrum Soesterberg: 033 - 466 24 56, MDTN *06 - 500 - 62456.●
MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep
BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118 WWW.RNG.NL/MELDPUNT
Volgens PCDS Sonneveld drukt de medaille de waardering van zowel de Irakese regering als de internationale gemeenschap uit voor het brengen van stabiliteit in het land. Hij wilde overigens niet het thuisfront van de gedecoreerden ongenoemd laten. “De ervaring leert dat u het zwaarder had dan de uitgezondenen die bezig waren met hun werk”, aldus de PCDS.●
Verwijzing vacatures DEN HAAG - De Arbeidsplaatsenbank in PeopleSoft is met ingang van 1 september 2006 hét publicatiemiddel voor alle interne vacatures. Hier vindt u enkel nog de vacatures die voor 1 september 2006 zijn opengesteld. Meer info: Defensie Portaal/Startpagina Personeel●
uitvoering van de opdracht een nadelige invloed heeft op de bedrijfsvoering van de Staat, Defensie of zijn bondgenoten en schade veroorzaakt aan de veiligheid of andere gewichtige belangen van de Staat. Voorbeelden hiervan zijn onderhoudswerkzaamheden aan hoofdwapensystemen en wapenen munitietransporten waar bij verstoring van de uitvoering door bijvoorbeeld sabotage bij de contractant, de inzetbaarheid van de krijgsmacht in het geding komt of er een ernstig afbreukrisico ontstaat. Naast de ontwikkeling van het nieuwe ABDO is in het onlangs gepubliceerde Handboek Verwerving een apart hoofdstuk gewijd aan de toepassing van het ABDO in het verwervingsproces.● I N P L A AT S VA N K A A RT E N
Michael, En toen werd het stil in die prachtige blauwe hemel stil voor ons
Michael Donkervoort Dank jullie wel. Namens mij, Michael z’n ouders, zijn zus en zwager, zijn neefje, mijn ouders, onze opa’s en oma’s, andere naaste familieleden en vrienden, wil ik jullie hartelijk danken voor alle belangstelling en steunbetuiging in de afgelopen tijd. Wij hebben donderdag 7 september jl. met veel familie, vrienden en collega’s heel waardig afscheid kunnen nemen van mijn Mikey. Ik wist dat ik een topper had en na jullie mooie verhalen weet ik zeker dat mijn vent een wereldgozer is. Jullie belangstelling, in welke vorm dan ook, was boven verwachting en wij hebben daar allemaal heel veel steun en kracht uit kunnen putten. Nogmaals dank jullie wel!!! Femke Donkervoort-de Jong
26 oktober | Pagina 3
AMSTERDAM - Zo’n tweehonderd gasten waren donderdag 19 oktober op de Marinekazerne in Amsterdam getuige van de conferentie ‘CDC kent geen grenzen’. Het Commando 10-JARIGE JUBILEUM COMMANDO DIENSTENCENTRA DienstenCentra (CDC) presenteerde zich op deze jubileumbijeenkomst als veelzijdige, betrouwbare en doeltreffende partner van de operationele commando’s.
BETROUWBARE EN DOELTREFFENDE DIENSTVERLENING
De Commandant van het CDC, Paul de la Chambre, begon de middag met een terugblik. Daarin refereerde hij aan de reusachtige taakstelling die het ministerie van Defensie in 2003/2004 neerlegde: 380 miljoen euro bezuinigen en 12.000 arbeidsplaatsen laten vervallen. Vanaf dat moment zijn talloze taken en diensten vanuit de krijgsmachtdelen ondergebracht bij het CDC. De la Chambre: ‘We doen hetzelfde werk beter en met 2000 mensen minder.’ De klanten uitten in toenemende mate hun tevredenheid en tegelijkertijd streeft het CDC zichtbaar aan: de beste kwaliteit voor de laagste prijs. Minister Kamp sprak aansluitend zijn waardering uit voor de adequate dienstverlening, waarbij sterk gelet wordt op: kwaliteit, continuïteit en prijs. Voorts typeerde Kamp het CDC als veelzijdig, in beweging en flexibel. Ook ging de minister een stap verder dan de huidige organisatiestructuur van CDC en blikte hij in de toekomst, waar mogelijk diensten worden uitbesteed aan partijen buiten Defensie. BESTUURSVOORZITTERS
Na Kamp was het woord aan drie bestuursvoorzitters van grote Nederlandse organisaties, die de aanwezigen een spiegel voorhielden in relatie tot het Shared Service Centre wat het CDC is. Zij zoomden vooral in op: wat een bedrijf zelf moet doen en wat uitbesteden. En dat gaf een gevarieerd beeld! Achtereenvolgens kwamen Geert Blijham van
Film: 24/7, wereldwijd actief Een flitsende film van de Audiovisuele Dienst Defensie, zelf onderdeel van het CDC, onderstreepte de uiteenlopende en vooral wereldwijde dienstverlening van het Commando Dienstencentra. Van catering, vastgoed, vervoer en ICT, tot gezondheidszorg, informatievoorziening., personele diensten en transport. En… 24 uur per dag, zeven dagen per week.●
het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU), Ad Scheepbouwer van KPN en Gerlach Cerfontaine van Schiphol aan het woord. Aardig is dat alledrie de organisaties verbonden zijn met Defensie in het algemeen en het CDC in het bijzonder. KPN via het product e-Welfair, de Schiphol Group door inzet van Marechaussee-personeel en het UMCU letterlijk als grote buurman en samenwerkings-
partner van het Centraal Militair Hospitaal. Ze deelden hun ervaringen en daaruit concludeerde De la Chambre dat het CDC de zaken goed op orde heeft en als overheidsorganisatie op onderdelen vergelijkbaar opereert als andere grote organisaties in Nederland. STELLINGEN
Afwisselend scherp en vermakelijk was ook de inbreng van
journaliste Wouke van Scherrenburg. Zij stelde de sprekers prikkelende vragen en motiveerde de zaal toch vooral mondeling te reageren op vier stellingen, waarop via stemkastjes werd gereageerd. Na de eerste stemronde volgden meningen van voor- en tegenstanders van de stellingen, waarna opnieuw werd gestemd. En dat gaf bij drie van de vier stellingen, een geheel andere uitslag. De boodschap is dat defen-
siebreed wordt nagedacht over de dienstverlening, de rol van het CDC binnen de krijgsmacht en de klantleverancier-relatie. En dat is alleen meer goed, want discussie
tussen klant en leverancier moet uiteindelijk leiden tot verdere verbetering van de dienstverlening. Tekst: Bas Husslage Foto’s: Henry Westendorp-AVDD●
Genderbeleid Defensie Apaches verhuizen naar Tarin Kowt Vervolg van pagina 1
DEN HAAG - Cooper zei tijdens haar college dat de inbreng van vrouwen belangrijk is, omdat vrouwen een andere kijk op oorlog en vrede hebben dan mannen. “Mannen gaat het om trots en macht”, zei ze. “Zij vinden dat ze moeten vechten voor hun land. Met wapens. Maar je kunt ook vreedzaam voor je land en je kinderen vechten.” Etweda, 59, moeder van negen kinderen, wilde dat de oorlog in Liberia stopte. Typisch vrouwelijke vaardigheden zijn volgens haar het vermogen te luisteren, slim onderhandelen en emotie gebruiken. Eigenschappen die hun nut bewezen tijdens het praten met rebellengroepen. Ze vroeg de vrouwelijke studenten van de NLDA op een gegeven moment te gaan staan en zei hen dat ze een verschil maken, waar ze ook werken. “We leven in een wereld waarin de mannen het voor het zeggen hebben en het zal een tijd duren voordat mannen jullie invloed accepteren. Wees sterk en positief als vrouw en bedenk dat veiligheid niet het hebben van een leger is.” De Nederlandse 1325 Award maakt haar trots en blij. „Maar ik doe gewoon wat ik denk dat ik moet doen. Het is een prijs voor alle mannen en vrouwen die hun leven hebben gegeven voor vrede en veiligheid. Ik zie de prijs als een symbool dat ik zal gebruiken in Liberia. Maar in feite moet iedereen een in-
spanning leveren om resolutie 1325 concreet te maken. Al stel je er maar eens een vraag over aan je buurvrouw. Het gaat om bewustwording van het belang van de rol van vrouwen op terrein van de vrede.“ Met de prijs draagt de Task force bij aan de uitvoering van VN-resolutie 1325, die op 31 oktober 2000 aanvaard werd door de Veiligheidsraad. De resolutie wil de participatie van vrouwen in vredesprocessen op besluitvormingsniveau vergroten; rekening houden met de specifieke rollen en belangen van mannen en vrouwen in de samenleving met betrekking tot vredesoperaties, demobilisatie, ontwapening en de reïntegratie van ex-strijders, vrouwen en kinderen beschermen tegen geweld, en degenen die zich schuldig maken aan dat geweld niet langer ongestraft laten. De prijs is ingesteld door de Nederlandse overheid en vernoemd naar resolutie 1325 van de Veiligheidsraad om deelname van vrouwen aan vredesprocessen te vergroten. De jury die de onderscheiding aan Cooper toekende, bestaat uit naast de Commandant der Strijdkrachten, generaal Dick Berlijn, uit Tweede Kamerlid Angelien Eijsink (PvdA), de directeur Veiligheidsbeleid van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Robert de Groot, de bijzonder hoogleraar Humanitaire hulp en wederopbouw van de Universiteit Wageningen, Thea Hilhorst, de voorzitter Task force, Annemarie Jorritsma, (voorzitter jury), het Eerste Kamerlid voor de Christenunie, Eimert van Middelkoop en journaliste Clairy Polak.●
TARIN KOWT - De Apachegevechtshelikopters zijn afgelopen vrijdag, 20 oktober, van Kandahar naar Tarin Kowt in Uruzgan verhuisd. De gereedheidstatus van de Apaches bleef tijdens deze operatie continu gegarandeerd. Door stationering van de helikopters in Tarin Kowt kunnen zij de Nederlandse troepen sneller bescherming bieden.
zes opstelplaatsen gemaakt en werd een grote onderhoudstent gebouwd. De Apaches vlogen vandaag in dertig minuten van Kandahar naar Uruzgan. Het technisch en ondersteunend personeel werd met Nederlandse Courgar-helikopters naar
Voor de komst van de gevechtshelikopters moest de nieuwe thuisbasis worden aangepast. Zo is een platform met
HOEK VAN HOLLAND - De mijnenjager Hr.Ms. Willemstad heeft vorige week woensdag, 18 oktober, in de Eurogeul veertig kilometer uit de kust bij Hoek van Holland, een explosief geruimd, dat eerder door een visserschip was aangetroffen. De vliegtuigbom van vijfhonderd pond lag in de aanloop naar de Rotterdamse haven en vormde daarmee een gevaar voor het drukke scheepvaartver-
C-130 terug Vervolg van pagina 1
EINDHOVEN - Andere opdrachten tijdens deze missie waren onder meer het vervoer van mariniers voor de ondersteuning van de verkiezingen en voor humanitaire hulpvluchten na de aardbeving in Pakistan. Met 805 missies in bijna 1000 vlieguren zijn ongeveer 6000 mensen vervoerd en is rond de 1,5 miljoen kilo vracht getransporteerd. Het C-130 detachement bestond uit om en nabij de 25 personen. Een vliegende bemanning bestaat uit vijf personen en wordt ondersteund door technisch en logistiek personeel ter plaatse. Afgelopen jaar hebben elf detachementen vanaf Kaboel dienst gedaan en zijn zeker de vliegende crews verschillende keren naar het missiegebied uitgezonden geweest. Met een minimale bezetting is hiermee een maximale inzet gerealiseerd.●
Tarin Kowt overgebracht. De zes AH-64D gevechtshelikopters leveren sinds 1 mei een bijdrage aan de ISAF-missie in Afghanistan. Naast inzet in Uruzgan ondersteunen zij ook andere coalitiepartners in het zuiden van het land.●
Marine ruimt vliegtuigbom keer. Het is de 493ste keer dat de Koninklijke Marine in actie komt om een explosief te ruimen sinds het tragische ongeluk met het visserschip OD-1 in 2005. Hierbij ontplofte een opgevist explosief aan dek met drie dodelijke slachtoffers als gevolg. Sindsdien is, dankzij afspraken met de Kustwacht en voorlichting aan vissers, het aantal meldingen en ruimingen van oude explosieven sterk toegenomen.●
Van Galen naar Libanon DEN HAAG - De Tweede Kamer heeft donderdag 12 oktober unaniem ingestemd met het voorstel van de ministers Kamp en Bot (Buitenlandse Zaken) met de inzet van twee fregatten van de Koninklijke Marine voor de UNIFIL-missie voor de kust van Libanon. De missie loopt tot 31 augustus 2007. De Hr.Ms. Van Galen is het eerste fregat dat vanaf medio december wordt ingezet. Het multi purpose-fregat van de Karel Doormanklasse heeft 160 bemanningsleden aan boord. Het maakt deel uit van het permanente NAVO-eskader Standing NRF Maritime Group 1. Dit eskader levert in de Middellandse
Zee een bijdrage aan Active Endeavour, een NAVO-operatie in de internationale strijd tegen het terrorisme. Het fregat gaat de scheepvaart controleren op de smokkel van wapens. De Van Galen wordt eind februari afgelost door Hr.Ms. Van Speijk. Het is de bedoeling dat bij het wisselen van de schepen de missie wordt geëvalueerd. Er bestond overeenstemming over de aard van de missie. Zowel het kabinet als de Kamer willen niet dat de Nederlandse schepen uitsluitend voor de kust ‘dobberen’. Tijdens de Unifil-missie werkt Nederland nauw samenwerken met de Duitse marine.●
26 oktober | Pagina 4
ZUNA (OV) - De munitiescheidingsmachine, een gevaarte dat sterk doet denken aan een aardappelsorteerapparaat, draait op volle toeren in een boerenweiland in Zuna. Een enorme berg grond uit een gat van ruim 1200 vierkante meter wordt minutieus afgezocht, wanneer de aarde ervan in brokken vier paar zoekende handen aan een lopende band passeert. Dat levert alleen een gesp en wat 0.303 boordmunitie op. Al eerder werd een onderdeel van een parachute aangetroffen. Verder is de opbrengst aan herkenbare zaken van en uit de ruim 62 jaar eerder gecrashte Lancaster wat mager, concludeert bergingsofficier kapitein Paul Petersen. Het is zijn eerste berging van een vliegtuig uit de Tweede Wereldoorlog.
Het bergingsteam tussen de resten van wat ooit een Lancaster was. Naast de vliegtuigbergingsdienst, de Bergings- en Indentificatie Dienst KL en de EOD KLu, verlenen ook het Centrum voor Technologie en Missieondersteuning KL, de Stralingsbeschermingsdienst en het civiel technische bedrijf Leemans medewerking aan een dergelijke berging.
LANCASTER VAN ZUNA GEBORGEN
‘Dat die jonge jongens een plaatsje krijgen, daar doe je het voor’ Links: Veel van de gecrashte bommenwerper bestaat vooral uit ondefinieerbare delen schroot.
Rechts: Bergingsofficieren Hans Spierings (li) en Paul Petersen met een model van de Lancaster.
TEKST EN FOTO’S: MONIQUE VAN RIJEN-BOS
Het is 23 september 1944, net na zeven uur ‘s avonds. De Lancaster B. 1 met serienummer LL914 stijgt op van de basis Bardney in het Britse Lincolnshire om koers te zetten naar naziDuitsland. De missie: een dodelijke Tallboy bom van 12.000 pond plus nog een duizendponder afwerpen op de dijken van het Dordmund-Ems kanaal bij Ladbergen, onder de rook van Münster. Het bewuste vliegtuig maakt deel uit van een vloot van 142 Britse bommenwerpers. De zevenkoppige bemanning verneemt onderweg echter dat het weer boven de te vernietigen dijk snel verslechtert. De Lancaster verandert van richting, met fatale gevolgen. De Duitse nachtjagerpiloot Adamski onderschept de kist met zijn Messerschmitt BF 110 en schiet hem in brand. Het toestel slaat met bemanning en al te pletter in Zuna in de gemeente Wierden in Overijssel. De Duitse bezetter identificeert drie man, de vier anderen staan sinds 23 september 23.30 uur officieel te boek als vermist. Daarna tikt de klok voort. Weken worden maanden, maanden jaren, jaren decennia. Uiteindelijk verstrijkt er ruim zestig jaar voordat de gemeenteraad van Wierden besluit het vliegtuigwrak te bergen en de eventuele explosieven te ruimen. Want die Tallboy, die zich mogelijk nog aan boord bevindt, kan best gevaar opleveren, zeker als er leken in de grond gaan lopen wroeten. En dan was er destijds nog sprake van een duizendponder. Waar is die gebleven? AARDBEVINGSBOM
De bergingsofficier van de Defensie Materieel Organisatie wordt te hulp geroepen. De Ex-
Links: V.l.n.r: Sergeant Peter Bakker van de bergingsdienst, adjudant Marcel van der Berg van de algemene ondersteuning van Woensdrecht, sergeant 1 Patric van Aalderen van de bergings- en identificatiedienst en sergeant 1 Rinus Snijders van de bergingsdienst op zoek naar onderdeeltjes van de Lancaster, persoonlijke eigendommen van de bemanningsleden of eventuele botfragmenten.
plosieven Opruimingsdienst van de Koninklijke Luchtmacht reist naar Zuna en stelt tijdens metingen een verstoring vast van het aardmagnetisch veld. Een ding is zeker, er zit dus ijzerhoudend materiaal in de grond. Een oude archieffoto van de Royal Air Force, daterend van 15 maart 1945, toont min of meer aan dat dit destijds ook het geval was. Uiteindelijk duurt het tot 2 oktober 2006 voor de eerste spade de grond ingaat. “Enkele meters onder het maaiveld werd al duidelijk dat de Tallboy na de crash was ontploft”, zegt Petersen, terwijl hij een loodzwaar stuk bomscherf in zijn hand neemt. “Dat verklaart nu waarom we zo weinig terugvinden van de Lancaster en de bemanning.” Deze 12.000 ponder deed zijn bijnaam ‘aardbevingsbom’ beslist eer aan. Een dergelijk projectiel slaat met gemak een meters diepe krater om vervolgens na een vertraging te
ontploffen. De bedoeling is een doel door de sterke drukgolf te vernietigen. Dat is na de crash waarschijnlijk ook gebeurd. Alleen lag er nu een vliegtuig bij. Delen ervan zijn uit de krater weggeslagen tot ver in de omgeving. Petersen: “Afgelopen weken vertelde een ooggetuige dat hij als dertienjarige met zijn vriendjes speelde in het staartstuk dat hij, zo’n zevenhonderd meter verder, aan de andere kant van De Regge had gevonden. Ook niet uitgesloten is dat de bommenwerper dit deel net vóór de crash verloor, als gevolg van de opgelopen schade.” Dat zou bijvoorbeeld weer verklaren waarom ooggetuigen destijds drie slachtoffers hebben gevonden, die vermoedelijk uit het vliegtuig zijn gevallen.” Een boer op leeftijd herinnert zich nog als de dag van gisteren dat hij als kind het roervlak van
de Lancaster gebruikte om ermee op De Regge te varen. Roervlak en staartstuk zijn spoorloos verdwenen, maar er is nog genoeg over; op de bergingsplek staat een container vol onherkenbare vliegtuigdelen. Daar liggen ook spullen die wel te herkennen zijn, zoals veel huidbeplating, een brandstofpomp, een stuk van een stoel, een motorframe en velgen. “Het vinden van deze resten, maar vooral persoonlijke eigendommen en botfragmenten, geeft een bepaalde betrokkenheid bij de omgekomen bemanning”, merkt de bergingsofficier op. “Je wordt er volledig door gegrepen; gaat bijvoorbeeld op zoek naar boeken voor meer informatie. Maar boven alles wil je zoiets vakkundig met een bergingsteam afronden. Dat die jonge jongens niet langer vermist zijn en straks toch een plaatsje krijgen met misschien een monumentje, dat de nabe-
staanden dit kunnen afsluiten, daar doe je het voor.” De Bergings- en Identificatiedienst rapporteert uiteindelijk de ambassade in het land van herkomst. Daar zoekt men contact met nabestaanden. “Meestal leidt dit tot een begrafenis of bijzetting”, zegt Petersen. “Daar zijn we als bergingsteam uiteraard bij.” Deze week rondt bergingsofficier Hans Spierings, die zijn opvolger de fijne kneepjes van het vak heeft bijgebracht, zijn 35ste berging af. Tachtig procent van de in de oorlogsjaren gecrashte toestellen is reeds geborgen, maar er valt voor Petersen nog zat te doen. Spierings laat het bergingswerk in elk geval vol vertrouwen bij hem achter. “Een prachtige baan. En ja, ik zal het missen, maar er is ook een leven na de luchtmacht. Ik vermaak me wel.”●
DEN HAAG - Twee jaar geleden gingen de eerste 180 militairen voor het Provincial Reconstruction Team (PRT) naar het relatief rustige Baghlan in het noorden van Afghanistan. Na decennia van oorlog en armoede moest er stabiliteit en veiligheid komen in dit land. Begin deze maand keerde PRT-6 als laatste terug in Nederland. De eenheid, onder leiding van kapitein-ter-zee Peter de Harder, ontvangt 2 november de herinneringsmedaille voor vredesoperaties. In Baghlan wonen een groot aantal etnische groeperingen, waarvan de Pashtoen, de Oezbeken, Tadzjieken en Hazara’s de belangrijkste zijn. Bergen, steppen en rivieren kenmerken het landschap van de provincie, die ongeveer driekwart de omvang van Nederland meet. In Baghlan speelde de Taliban of Al Qaeda nauwelijks een rol.● De Harder: “We hebben uitstekend werk kunnen doen. Alleen moet je de ‘r’ van reconstruction in prt niet al te zeer benadrukken. Stabiliteit en veiligheid staan op de eerste plaats. Foto: Hennie Keeris
TEKST: EVERT BROUWER
26 oktober | Pagina 5
Links: Kapitein ter zee Peter de Harder (links) met politiechef Aewaz (rechts). Eigen foto
Rechts: De Harder: “Ik geloof dat we daar echt wat kunnen betekenen en persoonlijk had ik graag gezien dat we als Nederland daaraan nog langer hadden kunnen bijdragen.” Foto: Hennie Keeris
KAPITEIN-TER-ZEE DE HARDER TERUG NA BIJNA ACHT MAANDEN PRT BAGHLAN
’Afghanen moeten vertrouwen in vrede en veiligheid voelen’ ALKMAAR - Boven of onder water, de zee heeft minder geheimen voor kapitein-ter-zee Peter de Harder dan menigeen op deze aarde. Hij was commandant van onderzeeboten en oppervlakteschepen. Kolonel De Harder had dan ook heel wat uit te leggen aan familie en bekenden, toen hij alweer acht maanden geleden aantrad als commandant van het Provinciaal Reconstructieteam (PRT) in de noordelijke provincie Baghlan. Een militair, politicus en ontwikkelingswerker in één. Driekwart jaar later is De Harder toch wel veranderd uit het verscheurde land teruggekeerd. “Ik geloof dat we daar echt wat kunnen betekenen en persoonlijk had ik graag gezien dat we als Nederland daaraan nóg langer hadden kunnen bijdragen.” De Harder was begin dit jaar net commandant-af bij de On-
derzeedienst en op weg naar een nieuwe functie. Zegt dan ook eerlijk: “Het fenomeen PRT, en dat de marine die een jaar ging bemannen, was mij bekend. Maar ik had er niet zo over nagedacht dat de positie van commandant op mijn weg zou kunnen komen. Toen het mij werd gevraagd, heb ik dan ook vooral
gekeken naar wat die functie inhoudt en de affiniteit met een marineman. Het gaat om contacten met de plaatselijke bevolking, wat bij de vloot alleen bij een havenbezoek plaats heeft. Op zee kun je bovendien ongewenste spelers bij je uit de buurt houden. Er was, ook in NoordAfghanistan, sprake van een continue dreiging. Als je kijkt naar de incidenten - er zijn in mijn periode veel geïmproviseerde explosieven aangetroffen, waarvan twee zijn ontploft, raketten op het kamp afgeschoten en Mission Teams met kleinkaliber wapens onder vuur genomen - is het over de gehele periode relatief rustig geweest. Maar je moet wel op je hoede blijven.” Volgens De Harder is het wel veiliger geworden in de Noordafghaanse provincie Baghlan, waar Hongaarse militairen de rol van de Nederlanders inmiddels hebben overgenomen. “We hebben uitstekend werk kunnen doen. Alleen moet je de ‘R’ van reconstruction in PRT niet al te zeer benadrukken. Stabiliteit en veiligheid staan op de eerste plaats. Bovendien is vrijwel alles
in Afghanistan in onze ogen voor verbetering vatbaar en dus kun je alles oppakken. In die zin is er dus best veel aan wederopbouw gedaan. Het lijkt soms een druppel op een gloeiende plaat, maar het is veel meer.” FACILITEREND
Zo zijn er zijn in de periode van De Harder vijf nieuwe scholen gebouwd, een andere school is ommuurd om overstromingen tegen te gaan, het dak van het ziekenhuis in Pol e Kombri is vernieuwd, de watervoorziening in een dorp is hersteld en de plaatselijke radio- en televisiezender - een niet onbelangrijk middel in een vrijwel ongeletterde wereld - kan weer uitzenden dankzij het PRT. “Waarbij we niet zelf het werk hebben gedaan: dat laten we liever over aan plaatselijke aannemers. Het PRT kent een faciliterende rol, waarbij we projecten die de bevolking zijn aangedragen, kunnen ondersteunen. Daarvoor zijn budgetten beschikbaar, waarvan wij zo’n 500.000 euro hebben besteed.” Talloze malen heeft De Harder met Afghaanse leiders van divers pluimage rond de tafel gezeten om te plannen. Een enorm vriendelijk en gastvrij volk, volgens hem. “Je moet alleen altijd in ogenschouw nemen dat deze mensen zo’n dertig jaar oorlog achter de rug hebben en hun strategie op overleven is gericht. De Afghanen moeten meer geloof krijgen dat vrede en veiligheid een kans hebben, voor ze een lange ter-
mijn planning maken. Vertrouwen winnen kan, als je maar doet wat je zegt.” Ook voor De Harder was het wel eens moeilijk vooruit te kijken. In zijn periode - die deels PRT-5 en heel PRT-6 besloeg kreeg hij te maken met drie politiecommissarissen. Vooral van de tweede, Aewaz Mohammad, was de marineman onder de indruk. “Een echte politieman: oprecht en eerlijk; dat is vrij uniek in Afghanistan. Hij is dan ook maar twee maanden gebleven”, zegt De Harder met een veelbetekenende blik. “Ik heb echter getracht met iedereen die belangrijk voor ons was een goed contact te onderhouden. Ook met degenen van wie je kon vermoeden dat ze iets tegen je zouden willen ondernemen.” AANWEZIG
De ANP, de Afghaanse Nationale Politie, heeft nogal wat aan vertrouwen te winnen voor ze door de bevolking zal worden geaccepteerd. Het PRT, waar in totaal 180 Nederlandse militairen van alle krijgsmachtdelen werkzaam waren, kende die basis wel. “Dat komt vooral omdat we zichtbaar aanwezig waren, met name in de dichter bevolkte gebieden. Onze mensen spraken met de plaatselijke winkeliers en we hebben dus ook uit hun mond kunnen vernemen, dat de aanwezigheid van ISAF goed doet.” Er zijn natuurlijk ook gebieden waar de tegenstanders van de internationale troepenmacht meer te zeggen hebben. “Je leert de vervelende delen van het gebied snel kennen. Daar werd dan meer gedacht aan force protection, maar soms, in noodgevallen, was ook hulp van vliegtuigen nodig. Niet dat er geschoten is, maar de aanwezigheid van een paar toestellen doet soms al wonderen.” De Harder is ervan overtuigd dat de Nederlandse aanpak in Afghanistan werkt. “De wijze
waarop wij mensen benaderen, met een lage drempel, helpt daar wel. Ik heb een enquête laten houden om eens te bezien hoe er tegen ons wordt aangekeken. Dat leverde een overwegend positief beeld op. Men is blij met onze aanwezigheid nu en constateert dat het veiliger is geworden. Met direct daaraan toegevoegd dat op termijn de buitenlanders dienen te verdwijnen.” De Harder hoopt oprecht dat hetgeen in twee jaar is opgebouwd door de Nederlandse militairen, zal standhouden. “Je ziet overal een toename in bedrijvigheid. Dat merk je vooral aan het aantal vrachtwagens op de weg. Educatie, infrastructuur en gezondheidszorg verdienen de komen de jaren nog enorm veel aandacht. Op die drie onderwerpen hebben we altijd gehamerd. De religieuze leiders stelden echter dat een auto niet op drie wielen rijdt, en dat de moskee de vierde moet zijn. Ik heb daar geleerd dat er een kern van waarheid in zit. Heel veel informatie wordt immers via de moskee - daar binnen of buiten gedeeld. Dus als je op die wijze een positief beeld van ISAF en het PRT kunt verankeren, is dat zeer belangrijk.” Terugblikkend zegt De Harder dat er, zeker samen met CIMIC en IDEA, goed is gewerk. “Ik had echter graag een beter opererend politie-apparaat achter gelaten. Dat is een essentiële organisatie voor het verkrijgen van stabiliteit en veiligheid. De ANP kent echter te weinig kwaliteit en er is teveel corruptie. Als we nog langer hadden kunnen blijven, hadden we daar nog heel veel kunnen bereiken En Baghlan heeft potentie. Het is een prachtgebied met interessante mensen. Ik hoop dat we een steentje hebben bijgedragen aan de wederopbouw van dat land en dat het over pakweg tien of vijftien jaar een mooi vakantiebestemming is.”●
26 oktober | Pagina 6
MUNSTER (DLD.) Als de Nederlandse krijgsmacht ooit meedoet aan een operatie waarin het totale ‘geweldsspectrum’ aan de orde komt om orde en rust te herstellen, en waarbij aan wederopbouw wordt gedaan, dan kan het High Readiness Forces hoofdkwartier van het Duits-Nederlandse Legerkorps leiding geven aan deze taak. Dat is één van de voorzichtige conclusies uit de onlangs in de Bondsrepubliek gehouden oefening Jagged Sword. Daarin beproefde 1 GE/NL Corps het concept van three block operations en het eveneens voor crisisoperaties vitale reach backsysteem.
Blik op de commandopost van Jagged Sword in de bossen bij Munster in Noord-Duitsland
’JAGGED SWORD’ PROEFTUIN VOOR NIEUWE CONCEPTEN DUITS-NEDERLANDS LE
EEN DUIDELIJK AND
TEKST: JACK OOSTHOEK FOTO’S: RINZE MOESKER
Jagged Sword, Gekarteld Zwaard, kende twee doelstellingen: het ontplooien van het hoofdkwartier van het DuitsNederlandse Legerkorps en het houden van een commandopostoefening. Voornamelijk een computerexercitie dus. En dat allemaal om het hoofdkwartier van het multinationale korps voor te bereiden op zijn taak in 2007 en 2008 van NATO Response Force (NRF). Vandaar dat er (papieren) ‘strijdgewoel’ aan te pas kwam, met onder meer ‘schermutselingen’ in Beachland en Amberland, gedoe met etnische minderheden, bomaanslagen, lynch- en moordpartijen en demonstraties door een ontevreden bevolking. Het mag duidelijk zijn: in Jagged Sword traden dus geen grote contingenten in het strijdperk, zoals divisies en bataljons. Logisch, want het legerkorps werkt met force generation. Dat houdt in het ‘inhuren’ van troepen van de tot het multinationale korps behorende landen, in het geval van Jagged Sword een Deense divisie. Die strijdmacht doet mee aan elke gewenste missie onder de vlag van de NAVO, de Europese Unie of die van Duitsland en Nederland gezamenlijk.
SNELLER
Het reach backconcept dat in Jagged Sword werd beoefend, vormt een command and controlsysteem. Kern is dat alléén essentiële onderdelen van een staf in het strijdperk treden, terwijl andere, minder vitale elementen thuis in de kazerne blijven. Voor
Hoewel Jagged Sword vooral een commandopostoefening was, kwamen er toch de nodige militairen in actie.
het initiatief tekent het NAVObondgenootschap en haar hoofdkwartier in Napels met haar concept van Deployable Joint Task
Force (DJTF), vertelt luitenant-kolonel Henk van Rijssen, plaatsvervangend hoofd van de afdeling Training en Exercise van 1 GE/NL Corps. In reach back, onder meer gebaseerd op de militaire ervaringen in Irak en Afghanistan,
gaan dus alleen onmisbare en op de missie toegesneden stafeenheden mee naar het crisisland. Zoals bijvoorbeeld secties inlichtingen en operaties, ondersteuningscapaciteit, verbindings- en CIMIC-diensten. Met als voordeel dat er minder capaciteit naar het gebied van inzet hoeft
te worden gebracht, aldus Van Rijssen. Efficiëntie dus. Met reach back is een krijgsmacht ook sneller en goedkoper op de plek des onheils, stelt de overste. Bovendien maakt het systeem de uit te zenden stafelement minder kwetsbaar, bena-
26 oktober | Pagina 7
‘Pindasaus? Hadden ze nog nooit van gehoord’
Het afvoeren van gewonden tijdens een vredesoperatie kan je nooit teveel trainen. Op de foto klaren Nederlandse en Duitse militairen de klus gezamenlijk.
GERKORPS
DERE BENADERING Links: Overste Henk van Rijssen van het DuitsNederlandse legerkorps.
Links: Omdat het High Readiness hoofdkwartier van het DuitsNederlands Legerkorps in vredesoperaties met pers te maken krijgt, speelden leerlingen van de opleiding journalistiek van de universiteit van Münster (Duitsland) de rol van ‘persmuskiet’. Op de foto overleggen ze met de Nederlandse voorlichtingsofficier van het Duits-Nederlandse legerkorps, luitenantkolonel Paul Kolken.
drukt hij. “In Afghanistan bivakkeerde het personeel van het High Readiness hoofdkwartier van het legerkorps twee jaar terug in één gebouw en in een compleet opgebouwde commandopost. Dat was minder efficiënt”, aldus Van Rijssen. Volgens hem leidt reach back ook tot
een forse besparing van transportkosten, nodig voor bijvoorbeeld het inhuren van transportvliegtuigen. Vitaal onderdeel van de reach back methode, is het Video Tele Lees verder op pagina 8
Rechts: Het Duits-Nederlandse legerkorps vormt een smeltkroes van nationaliteiten. Aan Jagged Sword deelnemende Nederlandse marechaussees overleggen met een Deense landmachtmilitair.
Het leger marcheert op zijn maag, zij Napoleon tijdens zijn veroveringstocht door Europa. De oefening Jagged Sword moet daarom een doorslaand succes zijn geweest. De ‘keukenbrigade’, met daarin onder anderen elf Nederlandse koks en evenzoveel Duitsers, stelde alles in het werk om het de deelnemende militairen in culinair opzicht naar de zin te maken. Dat wilde ondermeer zeggen: de ene dag een typisch Duits gerecht; de andere een karakteristieke Nederlandse, vertelt het hoofd van de Keukengroep, sergeant 1 Yill Colenbrander. Met name de nasimaaltijd, bijgenaamd ‘blauwe hap’, bleek een hit, weet hij. “De Duitsers zijn er intussen dol op. Hetzelfde geldt voor de Litouwers, al durfden sommige er eerst niet aan te beginnen. Pindasaus? Hadden ze nog nooit van gehoord.“ Ook de andere buitenlanders in Jagged Sword mochten zich in een warme belangstelling van de DuitsNederlandse keukengroep verheugen. Zo kregen de Fransen brood bij de maaltijd, omdat ze dat thuis zo gewend zijn, zegt Colenbrander. “Wij van de keukengroep letten overal op.” Colenbrander noemt eten ‘een dagelijks hoogtepunt’ en ‘een vorm van ontspanning’. “Nee, we hebben geen klachten gekregen, wat uniek mag heten. Ook onze Duitse Kuchenbuchbehalters, via wie wij goederen bij lokale bedrijven bestelden, waren blij met ons.” Een willekeurige greep uit het rijke assortiment voedsel dat in Jagged Sword dagelijks ter tafel kwam: 2000 maaltijden, 2250 broodjes, 10 kilogram wit- en bruinbrood, 630 stuks kipfilet, zeven kilo uien, 119 kilogram bananen, 51 kilogram kiwi’s; 119 kilogram sinaasappelen, 102 kilogram rode kool; 15 kilogram cornflakes; 3 liter water de man. In totaal serveerde de keukengroep dagelijks circa 2.500 kilogram aan etenswaar.●
26 oktober | Pagina 8
Zelfs een gesimuleerde persconferentie waarin korpscommandant luitenantgeneraal Tony van Diepenbrugge vragen beantwoordde, maakte deel uit van het toch al niet saaie scenario van Jagged Sword.
Belgen van de vliegbasis Kleine Brogel waren met vijf F-16’s aanwezig, waarvan twee met Tiger Tails.
Jagged Sword Vervolg van pagina 7
Conference-systeem. Deze min of meer Star Wars-achtige opzet biedt de uitgezonden stafelementen van het legerkorps en de in het Duitse Münster achtergebleven delen daarvan, de mogelijkheid via een satelliet en met gecodeerde verbindingen informatie uit te wisselen. Er wordt in dat geval via een ‘bioscoopscherm’ vergaderd. Jagged Sword was niet de eerste oefening waarin reach back aan de orde kwam. Vorig jaar nog maakten commandant en de staf van 43 Gemechaniseerde Brigade, op het C2 Command and Control Support Centre in Ede, er kennis mee. Ook bij de in 2005 gehouden maritieme training Joint Caribbean Lion in de Nederlandse Antillen, waaraan ook onderdelen van land- en luchtmacht meededen, kwam het aan bod. Volgend jaar volgt een nieuwe proef op het marinefregat Hr.Ms. De Ruijter. Van Rijssen: “Daarvoor is bewust gekozen, omdat de NATO Response Force militairen van andere krijgsmachten herbergt, onder wie Nederlandse en Engelse marinemensen.” Terugblikkend op de proefnemingen tot nu toe, noemt Van Rijssen reach back absoluut noodzakelijk voor delen van een vredesmissie. “We doen er goede ervaringen mee op. Al blijven er vanzelfsprekend punten voor verbetering vatbaar. Nee, de tijd is nog niet rijp voor een afgewogen oordeel. Eerst indringend intern evalueren.” KRULAK
Jagged Sword, waaraan 1.200 militairen deelnamen, vormde een proeftuin voor nog een nieuw systeem, three blocks operations. Geestelijk vader daarvan is de Amerikaanse generaal Charles Krulak, weet Van Rijssen. Krulak publiceerde zijn ideeën in 1999 in het tijdschrift Marines Magazine. Rode draad in het artikel was de veranderde rol van de militair in vredesoperaties in het licht van de gewijzigde mondiale veiligheidssituatie. Zoals het woord aangeeft, staan in three block operations drie zaken centraal. Te weten High Intensive Warfare, ofwel gevechten in het genoemde ho-
gere deel van het ‘geweldsspectrum’ en crises response operations. Dat laatste houdt in het in vredesoperaties onder andere uitvoeren van patrouilles, het begeleiden van economische wederopbouw, het oppakken van criminelen. Derde aspect: het bieden van humanitaire hulp, zoals de Nederlandse strijdmacht in Afghanistan doet. Onder deze noemer vallen bijvoorbeeld het ondersteunen van vluchtelingenkampen, het kanaliseren van stromen vluchtelingen, de bouw van scholen, et cetera. Van Rijssen: “Het concept van three block operations richt zich voornamelijk op het winnen van vertrouwen bij de bevolking, niet primair op het verslaan van een vijand. Veroorzaken militairen veel schade, dan krijgen ze de lokale bevolking nooit mee. Deze aanpak vergt van de deelnemende militairen dus een duidelijk andere benadering. Ja, natuurlijk beschikt de Nederlandse krijgsmacht over veel ervaring in vredesoperaties. Waar het om gaat is, dat de bijbehorende doctrines om de aspecten van three block operations elkaar opvolgend in de tijd, dan wel gelijktijdig in verschillende gebieden te kunnen uitvoeren, nog onvoldoende zijn uitgewerkt. Bovendien ontbeert onze krijgsmacht op het niveau van het legerkorps ervaring met three block operations. Nederlandse militairen hebben bijvoorbeeld nog nooit een initial entry operation ondersteund. Aan al deze aspecten werken we nu dus. Ze worden volgend jaar in de voorbereidingen van het hoofdkwartier van 1 GE/NL Corps op haar taak als NATO Response Force opnieuw beoefend. Het blijft allemaal een leerproces, wat niet wegneemt dat Jagged Sword de werkelijkheid aardig benaderde. De scenario’s deden denken aan de operaties in bijvoorbeeld Uruzgan. Maar het Legerkorps beschikt dan ook over veel functionarissen met brede internationale ervaring in onder meer missies in Afghanistan. Dat bood ons de mogelijkheid om Jagged Sword goed ‘in te kleuren’. En als bijkomend voordeel kon ons High Readiness Headquarter zich daarin goed voorbereiden op een mogelijke operationele inzet, waar ook ter wereld. Ook in Afghanistan.”●
Ook tijgervliegers hebben dorst na de vlucht.
Boven: Gezamenlijke formatie van Engelse Puma’s en Tsjechische Hinds.
Rechts: De Noren hadden hun Viking Helmen opgezet.
Onder: Op een van de Portugese F-16 staan de pootafdrukken van de tijger.
26 oktober | Pagina 9
ALBACETE (SPANJE) - Sedert 1961 wordt jaarlijks de NATO Tiger Meet gehouden, een ontmoeting van eenheden van de NAVOluchtstrijdkrachten met een tijger als squadronembleem. Dit jaar vond deze NTM plaats op de Spaanse luchtmachtbasis Albacete/Los Llanos. Als gastheer trad op het daar gestationeerde 142ste (Tiger) Squadron, dat vliegt met de Mirage F1. TEKST; EIBERT VISSER FOTOS: JELLE SJOERDSMA EN EIBERT VISSER
JAARLIJKSE ONTMOETING IS ONVERWOESTBARE TRADITIE
Boven: Een Duitse Tornado als ‘fotoverkenner Tijger’.
Vliegende tijgers op Albacete
Links: De nieuwste aanwinst van de Franse luchtmacht, de Rafale van de basis Mont-de-Marsan.
Spaanse F-18’s, van de vliegbasis Zaragoza in de start.
Links: De Franse bemanning tijdens de openingsceremonie, met een saluerende tijger.
De kiem voor de ‘Tiger Meet’-ontmoetingen werd al in 1959 gelegd, toen het 79ste Tactical Fighter Squadron van de USAF op Woodbridge (GB) en no. 74 Squadron van de RAF op Coltishall op grond van hun squadronembleem niet alleen operationeel, maar vooral ook sociaal een band aangingen. De toenmalige Franse minister van Defensie wilde de onderlinge militaire samenwerking tussen Amerika en Frankrijk versterken en ijverde voor aansluiting van een Frans squadron bij deze tandem. Dat lukte en in 1961 trad Escadron de Chasse 1.12 ‘Cambrésis’ te Cambrai, met eveneens een tijger als embleem, tot de gelederen toe. Zo werd de NTM een feit. Sommige luchtmachten ontbeerden een eenheid met het vereiste tijgerembleem, maar door daar ruimhartig mee om te gaan, loste men dit probleem op. Voorbeeld hiervan was de slogan believe it or not, it’s a tiger!, waardoor het vossenkopembleem van 431 Jabo Geschwader van de Luftwaffe geen beletsel hoefde te vormen. Werd gestart met twee squadrons, tegenwoordig zijn er zeventien aangesloten bij de NATO Tiger Association (NTA), waaronder 313 Squadron van de vliegbasis Volkel. Daarnaast kent men ereleden en aspirant-leden. Ook niet NAVO-landen kunnen meedoen, zij het slechts als waarnemers; squadrons uit bijvoorbeeld Oostenrijk en Zwitserland komen in de regel zonder kisten naar een NTM. Enige jaren geleden is in de VS de Tiger Meet Of The Americas opgestart, waaraan ook eenheden uit Canada en Europa kunnen meedoen. In 2005 werd zo’n TMOTA gehouden op de basis Mountain Home (Idaho), met deelname van zeven squadrons met 25 kisten. Vanuit Europa was ook een E-3A AWACS van NATO Awacs Wing van de vliegbasis Geilenkirchen overgekomen. VERANTWOORDELIJK
Links: De Fransen van de vliegbasis Cambrai hadden een witte tijger meegenomen.
Het doel van een NTM is drieledig: het demonstreren van onderlinge solidariteit tussen de diverse (NAVO) leden; het bevorderen en uitbouwen van de teamgeest en kameraadschap, zowel binnen een eenheid als daarbuiten; het uitwisselen van ervaringen en samenwerken in bondgenootschappelijk verband. De NATO Tiger Meet wordt geheel in eigen beheer door de NTA opgezet en uitgevoerd. De gastheer is verantwoordelijk voor de planning en uitvoering. Tijdens een NTM worden meerdere missies gevlogen, waarbij de nadruk ligt op het gezamenlijk plannen, voorbereiden en uitvoeren ervan. Bijkomend voordeel voor sommige deelnemers is dat zij op deze wijze toch multinationale ervaring opdoen, als ze het wegens bepaalde (financiële) omstandigheden moeten laten afweten. Wanneer het operationele gedeelte na een week achter de rug is, komen de sociale aspecten meer aan bod. Één dag is dan ingeruimd voor de Tiger Games, een mix van sport, spelletjes en grollen. Wat de NTM door al die jaren heen mede zo bijzonder maakt, zijn de vaak zeer fraai beschilderde kisten. Ook nu was het weer raak en een aantal deelnemers had hun kisten geheel of gedeeltelijk in de meest fraaie tijgerkleuren gespoten. HELIKOPTERS
De mannen van het Turkse 192 Squadron, waren met twee verschillende tijgerkisten gekomen.
Van het oorspronkelijke trio uit 1961 was alleen Escadron de Chasse 1.12 ‘Cambrésis’, met zijn Mirages 2000C, actief aanwezig op de NATO Tiger Meet te Albacete. België had het 31ste Smaldeel te Kleine Brogel, sedert 1962 lid, met F-16’s afgevaardigd. Daarnaast waren eenheden uit onder meer Spanje, Turkije, Duitsland, Portugal, Noorwegen met hun kisten aangerukt, alsmede de NATO Awacs Wing. Engeland en Tsjechië hadden helikoptersquadrons gestuurd, die met machines vliegen als de Puma HC1 en de Mi-24 Hind. Het inzetten van helikopters is de laatste jaren geheel geïntegreerd in de NTM. Daardoor kunnen ook missies worden uitgevoerd met Forward Air Control en Combat Search and Rescue aspecten. Gedurende de NTM 2006 werden driehonderd sorties gevlogen. In totaal kwamen er tegen de vijftig kisten en plusminus 450 man personeel op af. Helaas moest 313 Squadron dit jaar verstek laten gaan.●
26 oktober | Pagina 10
NATO-MEDAILLE VOOR LEDEN ATF
42 Tankbataljon domineert Bult Franciscup BERGEN HOHNE - Heel overtuigend heeft 42 Tankbataljon onlangs de Bult Franciscup gewonnen. Na een spannende wedstrijd wisten de militairen uit Havelte op baan 9 van het schietterrein Bergen Hohne (BRD) de eerste drie plaatsen te bezetten. Goud was voor de tankbemanningen van het derde peloton, Bravo Eskadron, onder leiding van eerste luitenant De Bouter. Tweede plaats ging naar het tweede peloton, Alfa Eskadron, onder leiding van eerste luite-
nant Van Weelden en het brons naar het derde peloton, Charlie Eskadron, geleid door rangge-
MARINEBEDRIJF ONTVANGT LCF DEN HELDER - De Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF) van het CZSK kunnen voortaan worden gedokt bij het Marinebedrijf, onderdeel van de Defensie Materieel Organisatie. In Den Helder is begin oktober een proefdokking met de Hr. Ms. Evertsen succesvol afgerond. Rond de eeuwwisseling startte het Marinebedrijf een onderzoek naar het dokken van de vier in aanbouw zijnde LCF’en. De vloer van Dok VI werd afgevlakt om het gewicht beter te verdelen. De onderkant van de blokken van de dokstapeling, waar het schip op rust als het in het dok droog staat, zijn vergroot en verhoogd. De twijfel over de sterkte van de fundering verdween, nadat bleek dat het dok veel sterker was dan gedacht. In het verleden had opdrachtgever Rijkswaterstaat de vloer al veel sterker laten maken, omdat er rekening werd gehouden met de bouw van een tweede dok naast Dok VI. Voor het Marinebedrijf is het erg belangrijk dat het onderhoud aan de fregatten in Den Helder plaats vindt. Het repareren, vervangen van onderdelen en het conserveren van de schepen van de Zeven Provinciënklasse gebeurde tot op heden onder toezicht bij commerciële scheepswerven in andere steden. Het binnenshuis onderhouden bespaart behalve geld ook tijd. Er is dan ook met spanning uitgekeken naar de dok-
king van het schip, waaraan een prijskaartje hangt van vierhonderd miljoen euro.●
KANDAHAR - De NATO-medaille is onlangs uitgereikt aan ruim 150 detachementsleden van het 1 (NLD) ATF ISAF detachement op Kandahar Airfield. Militairen komen in aanmerking voor deze blauwe medaille als zij werkzaam zijn bij eenheden, staven die deel-
nemen aan operaties in de Joint Operations Area Afghanistan. Dit betreft het gebied dat binnen de politieke grenzen en het luchtruim van International Security Assistance Force (ISAF) valt. Hierbij moeten ook alle buurlanden meegerekend worden die grenzen aan
Nieuw pantsergeniebataljon noot Romein. De prijsuitreiking werd verzorgd door de voormalig commandant van de onlangs opgeheven Deployment Task Force Uruzgan, kolonel Henk Morsink. Het was de eerste keer na de reorganisatie van de tankbataljons dat de wedstrijd werd verschoten. 42 tankbataljon Regiment Huzaren Prins van Oranje nam met vier pelotons deel, 11 tankbataljon Regiment Huzaren van Sytszama met twee. Zoals gebruikelijk verzorgde het Schiet Instructie Controle Team (Tanks) de wedstrijd. Tijdens de verschillende runs op Baan 9 keken de teamleden niet alleen of alle doelen raak werden geschoten, maar ook hoelang de bemanningen erover deden en hoeveel munitie ze verschoten. De doelpresentatie tijdens de verschillende schietoefeningen kenmerkte zich door vele zwaartepunten. Voor de deelnemende pelotons was het dan ook een
wedstrijd van niveau, aldus de oefenleiding. Het was de derde keer achtereen dat 42 Tankbataljon de prestigieuze Bult Francis won. Sinds de instelling van de trofee in 1953 kwam dit zelden voor. De klassering deed naar verluid recht aan de vrij vertaalde wapenspreuk van 42 tankbataljon: ‘Geluk is af te dwingen’.●
OIRSCHOT - Met het uitreiken van de eenheidsvlag aan commandant luitenant-kolonel G. van der Voet, is onlangs in de Generaal-majoor De Ruijter van Steveninckkazerne te Oirschot 41 Pantsergeniebataljon opgericht. De vlag werd overhandigd door de plaatsvervangend commandant Landstrijdkrachten, generaal-majoor A.C. Oostendorp. De nieuwe eenheid, het derde
parate genietbataljon van de landmacht, bestaat naast een stafcompagnie uit 411 Pantsergeniecompagnie (licht) en 412 en 413 Pantsergeniecompagnie (zwaar). De laatste twee eenhe-
Deltacompagnie 40 Natresbataljon wint korpswedstrijden Inspecteur-generaal der krijgsmacht luitenantgeneraal Ad van Baal (staande links), met naast hem commandant Nationale Reserve luitenant-kolonel Gerard van der Thiel, bekijken een oefening in zelfhulp- en kameradenhulp. Foto Michel Nauta
HARSKAMP - Met een score van 465 punten heeft de Deltacompagnie van 40 NATRESbataljon de 31ste editie van de jaarlijkse schiet- en vaardigheidswedstrijd van het Korps Nationale Reserve gewonnen. Het zilver, met 457 punten, ging naar de Bravocompagnie van 10 Natresbataljon. De Deltacompagnie van 20 Natresbataljon eiste met 438 punten het brons op. 10 Natresbataljon ten slotte veroverde de bataljonsprijs. Als decor voor de wedstrijd, waaraan 170 NATRESsers van alle vijf de bataljons van het Korps Nationale Reserve deelnamen, diende het Infanterieschietkamp Harskamp op de Veluwe. Het programma telde zes onderdelen, te weten schieten, geweldinstructie, algemene militaire opdrachten, een verkeerssluis, patrouillegang en het bij honderdduizenden (ex)mili-
tairen bekende ‘fenomeen’ zelfhulp en kameradenhulp. De opdrachten moesten zowel individueel als in groepen worden uitgevoerd. De compagnieën kregen pas kort van tevoren te horen wie precies in de strijd zou worpen geworpen. Dat om ‘vooroefenen’ te voorkomen. De wedstrijd mocht zich verheugen in de belangstelling van de inspecteur-generaal der krijgsmacht, luitenant-generaal Ad van Baal. Hij sprak onder anderen met de leden van de medezeggenschapscommissies van de vijf NATRES-bataljons. Ook de inspecteur van het reservepersoneel van de landmacht, generaal-majoor Lex Oostendorp, krijgsmachtadjudant Erik Nieuwenhuis en Landmachtadjudant Theo Witlox kwamen poolshoogte nemen.●
26 oktober | Pagina 11
Afghanistan en van waaruit directe ondersteuning wordt geleverd. De militairen komen in aanmerking als zij dertig dagen achter elkaar, dan wel bij elkaar opgeteld, hebben doorgebracht in de Joint Operations Area van Afghanistan. De medaille is opgespeld in het uitzendgebied. Daar is de ambiance mede bepalend voor de waarde van de medaille. In de clamshelter van de Cougar waar normaal helikopters staan, waar stof waait en mensen hard werken om de helikopters werkend te houden stonden de militairen opgesteld om de medaille te ontvangen. Op de achtergrond was de startbaan te zien waar vliegtuigen en helikopters starten en landen. De Commandant ATF sprak zijn bewondering uit voor het vele werk wat het detachement tot nu toe heeft verzet. Dit detachement levert een waardevolle bijdrage aan ISAF Stage III. Minister-president Balkenende, Minister Kamp, de CDS, maar ook President Karzai hebben hun waardering uitgesproken voor de inzet van het ATF.●
voor KL den gaan in april 2007, respectievelijk december van dit jaar, op uitzending naar Afghanistan. De staf van 41 Pantsergeniebataljon wordt vanaf april 2007 de kern van het Provinciaal Reconstructieteam in Uruzgan. De oprichting van 41 Pantsergeniebataljon heeft te maken met onder meer de grote uitzenddruk binnen de genie en de reorganisaties in de landmacht. Bijdrage Stephan van der Wal●
Duizend uur boven Afghanistan KANDAHAR - De Nederlandse Apache helikopters hebben 15 oktober hun duizendste uur gevlogen boven Afghanistan. De gevechtshelikopters opereren sinds 1 mei 2006 vanaf Kandahar. De Apaches zijn veelvuldig ingezet om grondtroepen te ondersteunen. Naast het begeleiden van konvooien en transporthelikopters leveren de Apaches luchtsteun aan grondtroepen waar nodig. De Nederlandse Air Task Force levert een bijdrage aan ISAF met onder meer zes Apache AH-64D helikopters. De Apaches hebben een grote rol gespeeld tijdens de operatie Medusa in het zuiden van Afghanistan. Hierbij zijn de toestellen veelvuldig ingezet om vijandelijke doelen uit te schakelen. Tijdens de missies is gebruik gemaakt van de beschikbare boordwapens. De Nederlandse gevechtshelikopters werken nauw samen met alle aanwezige coalitiepartners in het zuiden van Afghanistan. Zes Apaches (AH64)-gevechtshelikopters zijn beschikbaar voor luchtsteun. De Apaches blijken een cruciaal inzetmiddel om de grondgebonden eenheden vrijheid van beweging te geven.●
DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of
[email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.
WONINGEN
Halve marathon in het Afghaanse stof TARIN KOWT - Tussen de drukke werkzaamheden door heeft en groep van 95 militairen de tijd en zin gevonden om afgelopen zondag, 22 oktober, een halve marathon te lopen op het Nederlandse kamp bij Tarin Kowt. Op verschillende plekken langs het parcours stonden eenheden om de deelnemers te beveiligen. Het parcours was zwaar, zwaarder dan bijvoorbeeld een normale halve marathon in Nederland. Kiezels, zand, stof, een hele steile heuvel en landende, stofopwaaiende Nederlandse Apache gevechtshelikopters maakte het er voor de renners niet makkelijker op. Om voor de hitte iedereen terug op Kamp Holland te hebben, werd er om zeven uur in de ochtend gestart. Ruim twee uur later finishte de laatste renner. De snelste tijd bij de mannen werd gelopen door korporaal Jeroen. Hij legde het parcours van ruim 21 kilometer af in 1:30:19. Bij de vrouwen was eveneens een korporaal de snelste. Adrienne finishte in 1:49:41. Twee maanden geleden werd er begonnen met de voorbereidingen. Tussen de werkzaamheden door werd er fanatiek ge-
traind. De route werd op het laatste moment veranderd wegens de aanleg van een nieuwe ingang van het kamp. Daardoor werd de route nog
zwaarder. Een extra heuvel en nog slechtere weg deed menig loper extra zwoegen. Omdat de route aan de binnenkant van de buitenmuur werd gelopen, was
er extra beveiliging van de route. De route bevatte een steile heuvel waar menig loper zich op stuk liep. Kamp Holland bevindt zich op 1400 meter hoogte. Dat maakt het allemaal nog zwaarder, omdat de lucht ijler is en het lichaam minder snel hersteld tijdens het hardlopen. Bij gebrek aan goede fitnessapparatuur kiezen veel militairen om te rennen over de enkelslopende rotswegen rondom het militaire vliegveld. Het vliegverkeer was zoveel mogelijk verzet naar een later tijdstip om het opwaaien van stof zoveel mogelijk te voorkomen Zo’n 120 mensen hadden zich ingeschreven, maar helaas kon niet iedereen die zich ingeschreven had, deelnemen. De patrouilles buiten de poort gingen namelijk gewoon door.●
YURI VAN GELDER NOG STEEDS WERELDTOPPER DEN HAAG - Eigenlijk was de bronzen medaille van ringenturner Yuri van Gelder op het vorige week in het Deense Aarhus gehouden wereldkampioenschap een prima prestatie. De sergeant van de landmacht beleefde een lastig jaar, waarin hij onder meer brak met zijn trainer Remi Lens. Door alle tegenslagen ontbrak het hem aan voldoende tijd om
een nieuwe serie ringenoefeningen met een ongekend hoge moeilijkheidsgraad, waaronder een afsprong, volledig onder de knie te krijgen. En dan op een WK toch bij de beste drie eindigen... Van Gelder mag zich dus nog steeds tot ‘s werelds beste ringenturners rekenen. Slechts een niet geheel gestrekte uitgevoerde afsprong en een hup na de landing deden het goud, gewonnen door de ongenaakbare Chinees Yibeng Chen, aan zijn
neus voorbijgaan. Van Gelder, in Aarhus onttroond als wereldkampioen, toonde zich na de spannende toestelfinale dan ook gematigd tevreden. “Met mijn trainer Bram Bokhoven ga ik er zeker voor zorgen dat ik volgend jaar weer de beste van de wereld ben.” Mocht de genist dan tijdens de toestelfinale van het WK in Stuttgart goud winnen, dan plaatst hij zich automatisch voor de Olympische Zomerspelen van 2008 in Peking.●
Te koop: Vlijmen, Calslaan 5, 2/1kapwoning met carport en garage c.q. praktijkruimte met zolder. Bjr. ’93. Ind.: entree, woonkmr, keuken, bijkeuken. 1e verd.: 3 slpkmrs, badkmr. 2e verd.: zolder, wma, CV HR combiketel ’01, 4e slpkmr. Centr. gel. t.o.v. Vught, Volkel en Gilze-Rijen. Vr.pr. N 279.000,- k.k. Inf.: 06 - 517 451 83 of
[email protected] Te koop: Den Haag, Mariahoeve, Zwedenburg 120, appartement. Bjr 1966. Woonopp. 80 m2, inh. 200 m3. Ind.: entree, lichte woonkmr ca 5,00 x 4,35 m, 3 slpkmrs (4,45 x 2,95/5.35 x 2,25/3,85 x 2,00 m), keuken badkmr. Geh. huis Quick Step vloer. Vr.pr. 132.500,- k.k. Inf.: 06 - 180 393 24 na 18.00 uur. Te koop: Weert, modern vrijstaand woonhuis met garage. Perceelopp. 358 m2. Inh. 520 m3. Heeft 4 slpkmrs, woonkmr, open haard, serre, keuken, luxe badkmr. Aangelegde tuin. Gelegen aan rustig kindvr. woonerf. Vr.pr. N 350.000,- k.k. Inl.: uitsl. per email
[email protected] Te koop: Zeewolde, helft van dubbel woonhuis, garage, tuin. Ind.: woonkmr, eiken vloer en houtkachel, halfopen keuken met inb.app., bijkeuken (evt. slpkmr), 1e verd.: 2 slpkmrs, badkmr met douche, ligbad, 2e toilet. Zolder HRK 2006. Ca. 30 km Ermelo, Garderen, A’foort. Vr.pr. N 269.000,k.k. Inf.: 036 - 523 6618 of
[email protected] Te koop: Breda Noord, Wommelgemhof 25, riante bungalow met inpandige garage en ruime oprit, grenzend aan het polderlandschap. In perfecte staat, heeft woonkamer (50 m2), met tuindeuren en open haard, bijkeuken, 3 slpkmrs en badkmr. De privacyvolle achtertuin met houten chalet, is zonnig gelegen (westen). Vr.pr. N 424.000, k.k. Tel. 076 - 581 52 04. Te koop: Zoetermeer, Topaas 11, 5-6 kmr 2/1-kapwoning op 250 m2 grond, eigen parkeerplaats en vrij uitzicht rondom. Bjr 1997. In overleg snelle oplevering mogelijk. Vr.pr. N 379.000,k.k. Foto’s, beschrijving en afspraak zie www.meeus.com of www.funda.nl . Te koop: Vlaardingen, Sportlaan 218, 2-3 kamerwoning. Opp. 80 m2. Ind.: hal, keuken, slaapkmr, woonkmr, eetkmr, grote badkmer. Vr.pr. N 137.500,- k.k. Inf.: 06 - 223 385 84.
DIVERSEN Te koop: complete PFU met GVT laarzen maat 270B, de nodige uitzendspullen en een brandnieuw DT maat 48/50, incl. trui, schoenen maat 43/44, overhemden etc. Voor de hoogste bieder. Na 24 dec. Inf.: 06 - 533 997 37.
RECREATIE Te huur: Vakantiewoning met zwembad in ZW Frankrijk voor 6 personen. Gelegen aan de voet van de pyreneeën. Nog vrij in de periode 23 juni . 07 juli 2007 en na 01 sept. 2007. Zie: www.gitemagnoac.com Reacties
[email protected] of 06 - 223 835 59 na 18.00 uur.●
26 oktober | Pagina 12
Colofon
‘Ieder voor zich, de republiek voor ons allen’ DEN HAAG - Hoe kwamen destijds de Indonesische troepen aan hun materieel? Brigadegeneraal bd Ben Bouman, die zelf ooit als militair in Nederlands-Indië diende, geeft in zijn onlangs verschenen studie over de logistieke problemen van de Indonesische strijdkrachten (periode 1945 - 1950) antwoord op deze en meer vragen. De studie is getiteld ‘Ieder voor zich en de republiek voor ons allen’.
25 Jaar geleden Een foto van topvoetballer Wim Kieft (19) sierde de voorpagina van de Defensiekrant van 29 oktober 1981. De Amsterdamse aanvaller van Ajax en exponent van de fameuze opleiding van de club, was zeer recent onder de wapenen geroepen. De blonde goaltjesdief voelde zich al snel thuis in zijn nieuwe omgeving en verklaarde, sinds hij als dienstplichtig soldaat werd opgeroepen, steeds beter te worden. Van zijn commandant kreeg hij alle medewerking om zo nu en dan wat voor zichzelf te trainen, waardoor zijn conditie optimaal bleef. Het ging sowieso goed met de carrière van de geboren en getogen Amsterdammer. Na vorig seizoen zeventien doelpunten gescoord te hebben voor de Amsterdamse hoofdmacht, stond hij dit seizoen na elf wedstrijden alweer op tien treffers en had zich hiermee definitief op de topscorerslijst genesteld, tussen gevestigde namen als Ruud Geels en Kees Kist. Bovendien was hij al een aantal keren geselecteerd voor het Nederlands elftal. De diensttijd was voor hem geen spelbreker gebleken. In eerste instantie was het de bedoeling dat hij zou worden geplaatst bij de infanterie in Ermelo. Maar na wat heen en weer bellen tussen zijn club Ajax en het BIMS (Bureau Internationale Sport) werd het een en ander geregeld voor de Amsterdamse spits. Na een spoedcursus in Grave, werd hij vervolgens bij de intendance in de Amsterdamse Nassaukazerne geplaatst. Wim kon dus gewoon iedere avond met het fietsie naar huis. In de Defensiekrant van 29 oktober 1981 was ook een verslag te lezen van het militaire volleybalteam. Op het elfde CISM-kampioenschap in Harderwijk waren de mannen van trainer/coach Bert Funk niet in staat geweest de Volksrepubliek China in de finale te verslaan. Ze hadden geen schijn van kans tegen de onaantastbare Chinezen. Met duidelijke cijfers: 15-8, 15-8 en 15-2 gingen ze de ‘bietenbrug’ op. “Dapper gestreden, maar we waren helaas nog een maatje te klein”, aldus de realistische coach. Uiteindelijk was iedereen ook wel tevreden met de zilveren plak. “Wel Europa’s nummer één,” grijnsde Funk. Serieuzer nieuws betrof de mogelijke deelname van Nederland aan de vredesmacht in de Sinaï. Ons land overwoog een bijdrage te leveren aan deze vredesmacht, die tot stand was gekomen in het
kader van de Camp David-akkoorden tussen de Verenigde Staten, Israël en Egypte. Doel hiervan was een volledige ontruiming van de Sinaï op 15 april 1982. Defensie ging onderzoeken hoe groot de bijdrage eventueel moest worden. Uitgangspunt voor Nederland was echter wel dat andere Europese landen ook militairen beschikbaar moesten stellen. Tenslotte het bericht op de achterpagina dat het tv-programma ‘De achterkant van het gelijk’ op veler verzoek door de VARA zou worden herhaald. Dit discussieprogramma, onder leiding van VARA coryfee Marcel Van Dam, werd reeds eerder uitgezonden op 5 april van dat jaar. Hierin stelde van Dam vragen aan acht vlag- en opperofficieren uit alle delen van de krijgsmacht. Onderwerpen waren onder meer de relatie tussen de politieke en militaire top en de inzet van kernwapens. Frans Limbertie●
Met het uitroepen van de onafhankelijkheid van Indonesië op 17 augustus 1945 door Soekarno en Hatta, ontstond een slepend politiek en militair conflict met Nederland. In de chaos van de revolutie waren Indonesische commandanten aangewezen op improvisatie en op steun van de bevolking voor voeding en onderdak van de militairen. De republikeinse overheid slaagde er aanvankelijk nauwelijks in om logistieke steun aan haar strijdkrachten te geven, blijkt uit het boek van Bouman. Met behulp van Japanse militairen - die vrij spel hadden doordat de Britten pas anderhalve maand na de Japanse bezetting troepen op Java en Sumatra aan land konden zetten - slaagden de Indonesiërs erin grote voorraden oorlogsmateriaal te verwerven. De republikeinse strijdmacht groeide in enkele jaren uit tot een leger van 460.000 man, met daarnaast nog strijdgroepen die zich niet aan de legerleiding wilden onderwerpen. Het boek ‘Ieder voor zich en de republiek voor ons allen’ beschrijft de maatregelen die de Indonesische regering, legerleiding en plaatselijke commandanten namen om de strijdkrachten van het nodige te voorzien in de strijd tegen Nederland. Het boek gaat ook in op de vraag of ook de Chinese zakenwereld in Indonesië moest worden uitgeschakeld en
of het buitenland Indonesië hielp. Er is ook aandacht voor de vraag hoe de krachtige Nederlandse marineblokkade moest worden omzeild en de rol van de opiumhandel. Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) had ter gelegenheid van de boekpresentatie een een paneldiscussie georganiseerd, waarbij vier deskundigen onder leiding van historicus Jaap de Moor over het boek spraken. Historica Petra Groen noemde het feit dat het boek ingaat op de logistiek en financiering van de hele revolutionaire beweging als grootste verdienste. Haar collega Drooglever waardeerde het juist dat het alle versnipperde informatie bijeenbrengt en er zo een goed totaalbeeld ontstaat. Daarmee was geschiedkundige Schoonoord het volledig eens. Hij noem-
De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofdredactie: drs. Bert van Elk
de het “sowieso goed dat het boek de logistiek vanuit Indonesisch perspectief schetst.” Wel tekende hij er bij aan, dat enige voorkennis gewenst is. ‘Ieder voor zich en de republiek voor ons allen. De logistiek achter de Indonesische revolutie 19451950’, telt 350 bladzijden en wordt uitgegeven door Boom in Amsterdam, in samenwerking met het Nederlands Instituut voor Militaire Historie. ISBN-10: 9085063566, ISBN-13: 97890850 63568. Het boek kost N 29.50.●
Redactie: Evert Brouwer, Jack Oosthoek, Monique van Rijen-Bos en André Twigt Foto’s: Hennie Keeris (staffotograaf), AVDD e.a Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail:
[email protected]
Defensie Evenementenkalender De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:
2 november: Concert Kapel van de Koninklijke Luchtmacht, gemeentehuis Hoogerheide, 20.00 uur, entree gratis. 3 november: Concert Kapel van de Koninklijke Luchtmacht, Schouwburg Venray, 20.00 uur. 3 november: Lunchconcert Marinierskapel, muziekcentrum Vredenburg Utrecht, 12.30 uur. 4 november: Concert Kapel van de Koninklijke Luchtmacht, Sporthal Pica Mare, Gennep, 16.00 uur, 5 november: Lezing ‘Rampokan’ door Peter van Dongen, Museum Bronbeek, Arnhem, 14.00 uur. 5 november: Lezing: ‘Buskruit - de oude technologie gezien vanuit een hedendaags perspectief’, Legermuseum, Delft, 14.00 uur. 8 november: Memorial concert Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, World Forum Theater, Den Haag, 20.00 uur, entree gratis. Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●
NIEUWSBEELD
Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde laten van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 45.000 Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: HoonteTijl, Zwolle ISSN: 0167-0808
Militairen van de Australische 1st Reconstruction Task Force in Afghanistan, geven Nederlands onderhoudspersoneel van de Task Force Uruzgan (geheel links en rechts naast de motorkap) tekst en uitleg over de Bushmaster, het nieuwe gepantserde voertuig van Australische makelij voor de Nederlandse krijgsmacht. De Bushmaster is speciaal aangeschaft voor de ISAF-operatie in de Afghaanse provincie Uruzgan. Foto: korporaal Ricky Fuller.