Typisch gemert gemert Stedenbouwkundige hoofdstructuur en beeldkwaliteit geven Gemert een nieuwe impuls
RUIJSCHENBERGH
DE STROOM
NAZARETH
RUIJSCHENBERGH
NAZARETH
DE STROOM
Typisch Gemert Stedenbouwkundige hoofdstructuur en beeldkwaliteit geven Gemert een nieuwe impuls Een aantal ontwikkelingen in Gemert vormden in 2003
Uitgaande van het beekdal als historische en landschappelijke
de aanleiding voor de gemeente om de centrumstructuur
drager kunnen er woonmilieus worden ontwikkeld, die
te transformeren. Zo kocht zij het klooster Nazareth met
specifiek aansluiten op de bijzondere ruimtelijke kwaliteiten
bijbehorende tuin aan, kwamen er schoolterreinen vrij in
van de plek. Elke woonplek verwijst naar typisch Gemertse
het gebied De Stroom ten behoeve van nieuwe functies
elementen: De Rips met haar natuurlijke en ruige vegetatie,
en diende het zorgcomplex Ruijschenbergh te worden
het wandelplantsoen met de grote bomen, de vijver en
vernieuwd. Om deze ontwikkelingen op elkaar af te
de raadszaal van het gemeentehuis, de kloostertuin als
stemmen, heeft Buro Lubbers een stedenbouwkundige
ommuurde wooncultuur met historische bebouwing. Omdat
hoofdstructuur opgesteld voor het gehele projectgebied.
de bebouwingsstructuur locatiespecifiek wordt ontwikkeld,
De structuur is gebaseerd op een grondige inventarisatie
ontstaat er een differentiatie in woonmilieus en bovenal
en beeldanalyse van typische Gemertse kenmerken aan de
diverse openbare ruimten. Deze openbare plekken worden
hand waarvan een toekomstbeeld is geschetst. Aansluitend
op een typisch Gemertse manier met elkaar verbonden,
heeft Buro Lubbers een stedenbouwkundig plan en
namelijk via een netwerk van functionele en recreatieve
beeldkwaliteitsplan opgesteld voor het gebied De Stroom
paden en stegen.
alsmede een inrichtingsplan voor het oostelijk deel van dit gebied. De buitenruimte bij het zorgcomplex Ruijssenbergh
Wonen in het beekdalpark
heeft Buro Lubbers eveneens ingericht. Wat voor Buro
De Rips wordt de belangrijkste stedenbouwkundige drager
Lubbers begon als een overkoepelende visie op de kern van
van het woongebied De Stroom. Geen straat, geen laan,
Gemert, heeft uiteindelijk geresulteerd in inrichtingsplannen
maar een beek die de basis vormt van het te ontwikkelen
op detailniveau.
woonpark. De natuurlijke vegetatie die van oorsprong in dit gebied voorkwam, zal opnieuw een belangrijke rol gaan
Typisch Gemert
spelen. Geen strak gemaaid gras en statige bomen, maar
Het typische karakter van Gemert kan worden samengevat
ruige bloemenweides met elzen en wilgen. De Rips zal
onder de noemer dorpse stedelijkheid. Deze wordt onder
sterker waterhoudend worden, doordat alle woningbouw
meer bepaald door de rijke schat aan cultuurhistorisch
in het park op de beek zal afwateren. Wonen aan De Rips
erfgoed: monumentale panden, fijnmazigheid van paden
betekent wonen in het beekdalpark. Het parklandschap
en stegen, bijzondere architectonische en landschappelijke
slingert tussen de woningen door en is overal voelbaar.
elementen.
door
In dit gebied wordt in maximaal vier woonlagen gebouwd
parkachtige ruimten. Zowel in ontstaansgeschiedenis,
met de nadruk op appartementen. Tuinen ontbreken. Het
verschijningsvorm als in toegankelijkheid zijn deze ruimten
beekdalpark is de collectieve tuin. Riante architectonische
zeer divers van aard. Tot slot is er De Rips, het beekje dat
buitenruimten – veranda’s, balkons, dakterrassen, loggia’s
schijnbaar oninteressant en verstopt door het projectgebied
– verhogen het woongenot. Door deze ingreep zal een van
slingert. Toch is De Rips historisch gezien een belangrijke
oorsprong typisch Gemerts element als de Rips weer een
landschappelijke drager van het dorp. De kern van Gemert
duidelijke en meer respectabele plek krijgen in het dorp.
Daarnaast
kenmerkt
Gemert
zich
ligt namelijk op de kruising van de beek en het Ridderplein waaraan het gemeentehuis, het kasteel en het klooster
Zorgcomplex Ruijschenbergh
zijn gelegen. Door de naoorlogse verkeerstoename door
Door sloop van een deel van het zorgcomplex, ontstaat
het centrum, de functieverandering van het klooster en de
ruimte om het Beatrixplantsoen een nieuwe plek in de kern
stedenbouwkundige ontwikkeling oostwaarts is de bron van
van Gemert te geven. Hierdoor kunnen meer mensen wonen
het ontstaan van het dorp in de vergetelheid geraakt en
aan het park. De nieuwbouw bestaat uit grote eenheden
onzichtbaar geworden. Echter, het stevig aanzetten van De
van circa vijftig woningen, die samen met de bestaande
Rips als herontdekt, structuurbepalend element in Gemert,
woningen worden omringd door een park. De buitenrand
biedt zeer veel mogelijkheden om enerzijds de historische
van de bebouwing zal aansluiten op de typisch Gemertse
structuur te herstellen en anderzijds nieuwe woon- en
dakopbouw en de gedetailleerde architectuur. Bovendien
verblijfsmilieus en bijzondere routes aan Gemert toe te
worden massieve, aaneengesloten gevels voorkomen. De
voegen.
binnenrand mag een moderner uitstraling krijgen, aansluitend op de uitbreiding van het gemeentehuis in het park.
ontwerp 2003
|
uitvoering n.v.t. |
locatie Gemert
|
opdrachtgever Gemeente Gemert-Bakel, De Zorgboom en Stichting Goed Wonen
DORPSE STEDELIJKHEID
STEGEN EN POORTEN
Stegen
Typisch Gemert Stedenbouwkundige hoofdstructuur en beeldkwaliteit geven Gemert een nieuwe impuls
KLOOSTERTUIN
Kloostertuin Nazareth De
stedelijke
hoofdstructuur
voor
de
kloostertuin
is
gebaseerd op een aantal primaire en secundaire kwaliteiten. De primaire kwaliteiten van de kloostertuin worden gevormd door belangrijke duurzame structuren op de locatie die veel zeggen over de historie van de plek. Zo is er de oudbouw van het klooster, de tuinmuur en zijn groene profiel en de begraafplaats, allen elementen die al vanaf de oorsprong van het klooster een belangrijke rol vervulden. De secundaire kwaliteiten schuilen in de inrichting van het park tussen het klooster en de rand. Deze inrichting heeft de afgelopen kloostertuin
decennia meerdere transformaties ondergaan en heeft haar
PARKACHTIG
oorspronkelijke functie als nutstuin verloren. Het klooster zou een nieuwe functie kunnen vervullen en de tuinmuur kan mogelijk op een aantal plaatsen onderbroken worden om aansluiting te vinden bij de overige plandelen. Het uitgangspunt binnen het thema Typisch Gemert is echter: in stand houden van de hoofdstructuur van de klooster en de tuinmuur.
DORPSE STEDELIJKHEID
Diversiteit aan dakrichtingen en goothoogtes
Wonen in deWonen Kloostertuin in de Kloostertuin Wonen in de Kloostertuin Ridderplein Ridderplein Ridderplein Stuctuur vanStuctuur paden envan stegen paden en stegen Kasteel Kasteel Kasteel Stuctuur van paden en stegen Wonen aan Wonen Beatrixplantsoen aan Beatrixplantsoen Wonen aan Beatrixplantsoen lint lint lint Wonen aan Wonen de Rips aan deWonen Rips aan de Rips Landschap Landschap Landschap Rips Rips Rips
Visie
Wonen aan het Beatrixplantsoen
Ridderplein
Kasteel
Wonen aan de Rips
Wonen in de Kloostertuin
RUIJSCHENBERGH
Typisch Gemert Stedenbouwkundige hoofdstructuur en beeldkwaliteit geven Gemert een nieuwe impuls
NAZARETH
uitgangssituatie
ingreep
typisch Gemerts
ingreep
typisch Gemerts
Ruijschenbergh
RIPS
uitgangssituatie
Nazareth
uitgangssituatie
De Rips
ingreep
typisch Gemerts
TOTAAL
Reutsedijk 13 | 5264 PC | Vught | Nederland +31 (0)73 6149321 |
[email protected] | www.burolubbers.nl
