TWOL-programma 2012 Onderzoeksprogramma ter ondersteuning van het Vlaamse milieubeleid
Opgemaakt door het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie i.s.m. met de Vlaamse Landmaatschappij, de Vlaamse Milieumaatschappij, de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, het Agentschap voor Natuur en Bos en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek
Februari 2012
2
INHOUDSTAFEL Inhoudelijke toelichting ................................................................................... 5 I.
Themabeleid ............................................................................................. 7 1. Klimaatbeleid ............................................................................................................. 7 2. Luchtbeleid ................................................................................................................7 a.
Verspreiding van milieugevaarlijke stoffen......................................................................................... 7
b.
Zwevend stof .......................................................................................................................................... 8
3. Integraal Waterbeleid ................................................................................................. 8 a.
Verontreiniging van oppervlaktewater ................................................................................................ 8
b.
Verspreiding van milieugevaarlijke stoffen......................................................................................... 8
4. Afvalstoffen- en materialenbeleid ..............................................................................9 a.
Afvalstoffenbeleid .................................................................................................................................. 9
b.
Materialenbeleid ...................................................................................................................................... 9
5. Beleid bodem en natuurlijke rijkdommen ................................................................. 9 a.
Bodemverontreiniging ........................................................................................................................... 9
b.
Bodemaantasting...................................................................................................................................10
6. Biodiversiteitsbeleid ................................................................................................. 10 7. Beleid lokale leefkwaliteit ........................................................................................ 10 a.
Hinder.....................................................................................................................................................10
b.
Milieu en Gezondheid..........................................................................................................................10
8. Mestbeleid ................................................................................................................ 11
II. Slagkrachtige overheid ............................................................................ 12 1. Beleidsvoorbereiding en –evaluatie ......................................................................... 12 2. Beleidsuitvoering ..................................................................................................... 12 a.
Milieuvergunningen ..............................................................................................................................12
b.
Optimalisering milieuregelgeving en –procedures ..........................................................................12
c.
Open en innovatieve overheid ...........................................................................................................12
3. Efficiënte overheid ................................................................................................... 13 4. Partnerschappen doelmatiger maken ...................................................................... 13
Lijst reserveprojecten....................................................................................... 14
3
4
Inhoudelijke toelichting Jaarlijks wordt door het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie i.s.m. met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en het Instituut voor Natuuren Bosonderzoek (INBO) het programma Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek Leefmilieu, kortweg TWOL, opgemaakt. Het voorliggend indicatief TWOL-programma 2012 geeft een overzicht van de geplande onderzoeksprojecten (65 effectief en 6 reserve), ingedeeld volgens de thematiek van de Beleidsnota Leefmilieu en Natuur 2009-2014. Per onderzoeksproject wordt volgende informatie weergegeven: OL-nummer, Titel onderzoek, Programma en Prijscategorie. Het ‘OL-nummer’ (OL staat voor Onderzoek Leefmilieu) is een uniek nummer dat automatisch bij de invoer van een onderzoeksproject in de GMO-databank wordt gegeven aan het onderzoeksproject. De ‘titel van het onderzoek’ geeft het onderwerp van het onderzoeksproject. Het ‘programma’ heeft betrekking op de onderzoeksprogrammerende/-financierende instantie, m.n. het Departement LNE, VMM, VLM, OVAM, ANB of INBO. De ‘voorziene kostprijs’ van het onderzoek wordt aan de hand van een prijscategorie aangeduid: A ≤ 75.000 euro, 75.000 euro < B ≤ 150.000 euro, 150.000 euro < C ≤ 250.000 euro, D > 250.000 euro. De onderzoeksprojecten vermeld in dit TWOL-programma 2012 hebben intern een inhoudelijke screening doorlopen waarbij de beleidsrelevantie van elk project werd geoptimaliseerd. Op het eind van dit TWOL-programma bevindt zich een lijst met reserveprojecten. Deze onderzoeksprojecten zijn gepland, maar hebben een lagere prioriteit dan de onderzoeksprojecten die in het onderzoeksprogramma zijn vermeld. Daarenboven kunnen ze door financiële restricties (nog) niet worden opgestart. De kans is dus eerder klein dat deze projecten zullen worden uitgevoerd. Van zodra echter financiële middelen vrijkomen en de minister haar goedkeuring hecht aan deze reserveprojecten, kunnen ook deze worden opgestart.
Onderzoeksprogramma Dit TWOL-programma wordt ter informatie aangeboden aan de Inspectie van Financiën. Het TWOL-programma is geen rigide overzicht van de geplande onderzoeksprojecten. Het is een lijst van onderzoeksvoorstellen die met de nodige flexibiliteit wordt gehanteerd. Het kan voorkomen dat nieuwe en/of dringende onderzoeksvragen, die niet op voorhand te voorzien waren, in het lopende TWOLprogramma worden opgenomen of dat blijkt dat geprogrammeerd onderzoek niet meer nodig/nuttig is. Halverwege het jaar wordt ook een officieel actualisatiemoment voorzien, waarbij eventuele wijzigingen in het onderzoeksprogramma worden geformaliseerd. Bovendien wordt elk onderzoeksproject, zelfs na goedkeuring van dit TWOL-programma door de bevoegde minister, afzonderlijk uitbesteed. Conform de wetgeving op de overheidsopdrachten worden potentiële opdrachtnemers gecontacteerd of via het Bulletin der Aanbestedingen geïnformeerd en nadien volgens de gehanteerde procedure geselecteerd. Tot slot: de jaarlijkse TWOL-programmering wijkt enigszins af van andere onderzoeksprogramma’s waarbij (top-down) a priori een lijst met inhoudelijke onderzoekstopics wordt vastgelegd en meegedeeld en waarbinnen de ingediende onderzoeksvoorstellen moeten kaderen. De opmaak van het TWOLprogramma vindt plaats via een bottom-up benadering. De door de beleidsmedewerkers ingediende onderzoeksprojecten passen binnen het Onderzoekskader 2012 dat de belangrijkste onderzoeks- en beleidsprioriteiten bevat. Als Onderzoekskader wordt het MINA-plan 4 (2011-2015) gehanteerd.
5
Er kan worden gesteld dat de meest beleidsrelevante onderzoeksvoorstellen werden geselecteerd. Naast de onderzoeksvoorstellen van operationele aard zijn onderzoeksprojecten waarbij een strategische visie wordt ontwikkeld of waarbij direct gevolg wordt gegeven aan de bestaande onderzoeksprioriteiten, ongeveer in gelijke mate aanwezig in het TWOL-programma 2012.
6
I.
Themabeleid
1. Klimaatbeleid OL-nummer
Titel
Programma
Prijscat.
OL201000018
Ontwikkeling monitoringstool VKP13-20 i.f.v. implementatie EU Effort Sharing Decision
Departement LNE
A
OL201100012
Opmaak niet-ETS broeikasgasinventaris
Departement LNE
A
OL201100037
Modeldoorrekeningen en simulaties voor de opmaak van het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013-2020
Departement LNE
A
OL201100068
Opstellen van een beleidskader en identificatie van beleidsinstrumenten voor het faciliteren van de implementatie van CCS-projecten in Vlaanderen
Departement LNE
A
OL201100074
De weg naar een geadapteerde toekomst
Departement LNE
B
OL201100084
We Maken Adaptatie Concreet
Departement LNE
B
Programma
Prijscat.
Departement LNE
B
2. Luchtbeleid OL-nummer
Titel
OL200900010
Impact van het mobiliteitsplan 2020 op lucht en geluid
OL201100039
Scenario-analyses luchtkwaliteit met het AURORA-IFDM model
VMM
A
OL201100040
Verdere ontwikkeling en optimalisatie van het RIO-Corine interpolatiemodel
VMM
A
OL201100041
Aanpassing intergewestelijke databank lucht conform de nieuwe IPR (Implementing Provisions for Reporting) van de Europese Commissie
VMM
A
OL201100051
Verfijning categorie landbouw in het model voor emissies door niet voor de weg bestemde mobiele machines
Departement LNE
A
Programma
Prijscat.
a. Verspreiding van milieugevaarlijke stoffen OL-nummer
Titel
OL200700053
Correlatie tussen de gehaltes aan polluenten in de lucht en de gehaltes gemeten in gras
VMM
A
OL201100009
Speciatie van arseen in luchtmonsters van Hoboken
VMM
B
7
b. Zwevend stof OL-nummer
Titel
Programma
Prijscat.
OL201000032
Luchtkwaliteitsmodellering emissie-scenario’s in NWE regio
VMM
B
OL201100028
Genotoxische metingen
VMM
B
Programma
Prijscat.
Departement LNE
A
3. Integraal Waterbeleid OL-nummer
Titel
OL200800024
Evalueren van de effectiviteit van natuurtechnische oeverbeschermingsmaterialen bij bevaarbare waterlopen in het tegengaan van oevererosie en het bevorderen van natuurwaarde
OL201000036
Ontwikkeling van ecologische modellen als beslissingsondersteunend instrument bij de opmaak van waterbeheerplannen.
VMM
B
OL201100073
Modellering van de sedimentaanvoer naar de waterlopen, het effect van erosiebestrijdingsmaatregelen en het transport van sediment in de onbevaarbare waterlopen – Luik Water
VMM
C
Programma
Prijscat.
a. Verontreiniging van oppervlaktewater OL-nummer
Titel
OL201100034
Vaststellen van het maximaal ecologisch potentieel/goed ecologisch potentieel voor kunstmatige en/of sterk veranderde Vlaamse waterlichamen - partim Desselse Zandputten
VMM
A
OL201100035
Vaststellen van het maximaal ecologisch potentieel/goed ecologisch potentieel voor kunstmatige en/of sterk veranderde Vlaamse waterlichamen - partim Donkmeer
VMM
A
Programma
Prijscat.
VMM
A
b. Verspreiding van milieugevaarlijke stoffen OL-nummer
Titel
OL201100031
Geneesmiddelen: kwantificering van de emissies naar het compartiment water
8
4. Afvalstoffen- en materialenbeleid
a. Afvalstoffenbeleid OL-nummer
Titel
Programma
Prijscat.
OL201100042
Onderzoek ter ondersteuning van het Ketenbeheerproject Kunststoffen: bevorderen van nieuwe toepassingen in materiaalrecyclage
OVAM
A
OL201100045
Ondersteunend onderzoek voor de ontwikkeling van nieuwe vormen van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid
OVAM
B
OL201100047
Uitsortering GFT-afval op verwerkingsbedrijven
OVAM
A
OL201100049
Handleiding voor het opstellen van de inventaris afvalstoffen bij sloopwerken
OVAM
A
OL201100056
Onderzoek ter ondersteuning van uitvoeringsplan UMBHA
OVAM
A
Programma
Prijscat.
b. Materialenbeleid OL-nummer
Titel
OL201000055
Onderbouwend onderzoek voor milieuverantwoord materiaalgebruik in de bouw
Departement LNE
B
OL201100043
Onderzoek binnen het OVAM Ecodesign Platform
OVAM
B
OL201100044
Verkennend onderzoek voor ketenbeheer
OVAM
A
OL201100046
Industriële symbiose: uitbreiding reststromenplatform met diverse materiaalstromen
OVAM
A
OL201100050
Opmaak van sectorspecifieke eco-efficiëntiescans
OVAM
A
OL201100054
Eco-efficiëntiescan PLUS
OVAM
A
OL201100071
De aannemerij in Vlaanderen met betrekking tot duurzaam beheer van minerale grondstoffen en hun alternatieven.
Departement LNE
B
OL201100072
Indicatoren voor Duurzaam materialenbeleid
OVAM
B
OL201100075
Maatstaf duurzame wijken in Vlaanderen
Departement LNE
A
Programma
Prijscat.
5. Beleid bodem en natuurlijke rijkdommen
a. Bodemverontreiniging OL-nummer
Titel
OL201100064
Bodemzorgplicht inzake grondwaterhandelingen: bepalen van technische uitvoeringsmodaliteiten en opmaak van praktische richtlijnen
OVAM
A
OL201100065
Brownfields en duurzame ontwikkeling
OVAM
A
9
OL201100066
Passieve staalname van grondwater
OVAM
A
OL201100067
CityChlor: opstellen van richtlijnen en codes van goede praktijk
OVAM
A
Programma
Prijscat.
b. Bodemaantasting OL-nummer
Titel
OL201100069
Kwantificering van de gevolgen van bodemverdichting op het watertransport door een bodem
Departement LNE
B
OL201100070
Modellering van de sedimentaanvoer naar de waterlopen, het effect van erosiebestrijdingsmaatregelen en het transport van sediment in de onbevaarbare waterlopen – Luik Bodem
Departement LNE
C
Programma
Prijscat.
VLM
B
Programma
Prijscat.
6. Biodiversiteitsbeleid OL-nummer
Titel
OL201100038
Impact PDPOII op de biodiversiteit
7. Beleid lokale leefkwaliteit
a. Hinder OL-nummer
Titel
OL201100021
Schriftelijke Leefomgevingsonderzoek 2013
Departement LNE
B
OL201100029
Doorrekening van maatregelen op geluidskaarten weg en spoor (tweede fase)
Departement LNE
A
OL201100030
Doorrekening van maatregelen op de geluidskaarten van de stad Brugge
Departement LNE
A
OL201200004
Akoestisch onderzoek in bioscoopzalen met het oog op de invoering van een regeling ter beheersing van de geluidsniveaus in bioscopen
Departement LNE
A
Programma
Prijscat.
b. Milieu en Gezondheid OL-nummer
Titel
OL201100022
De maatschappelijke kostenanalyse van de meest relevante gezondheidseffecten die in verband staan met verkeersgerelateerde luchtvervuiling
Departement LNE
A
OL201100023
Impact van luchtkwaliteit op gezondheid: exploiteren van relevante blootstellingsmerkers, effectmerkers en genexpressiegegevens uit Vlaamse humane biomonitoringgegevens en andere databanken
Departement LNE
B
10
OL201100024
Opzetten van een meetcampagne om de stralingsblootstelling van nieuwe technologieën of toepassingen zoals 4G-netwerken en Wifi in scholen in te schatten
Departement LNE
A
OL201100025
Verkennende studie naar mogelijkheden tot technische aanpassingen/optimalisatie draadloze netwerken (gsm, UMTS, 4G) om de humane blootstelling aan EMV te beperken
Departement LNE
B
OL201100026
Uitwerking van de resultaten van het consultatietraject ELF: doorrekening en / of uitwerking van mogelijke beleidsscenario's en het opzetten van communicatieinitiatieven door de opmaak van een draaiboek en informatiefiches
Departement LNE
B
Programma
Prijscat.
VLM
D
8. Mestbeleid OL-nummer
Titel
OL201100059
Innovatieve tuinbouwtechnieken en Nitraatrichtlijn
11
II. Slagkrachtige overheid 1. Beleidsvoorbereiding en –evaluatie OL-nummer
Titel
OL201200005
Onderbouwing van toekomstverkenningen i.f.v. het Vlaamse milieubeleid
Programma
Prijscat.
Departement LNE
B
Programma
Prijscat.
Departement LNE
B
2. Beleidsuitvoering
a. Milieuvergunningen OL-nummer
Titel
OL201100085
Onderzoek en voorstel tot het verder vereenvoudigen van titel I en titel II van het VLAREM
b. Optimalisering milieuregelgeving en –procedures OL-nummer
Titel
Programma
Prijscat.
OL201000005
Richtlijnenboek actualisatie discipline (mobiliteit)
Departement LNE
A
OL201000084
Richtlijnenboek activiteitengroep (industrieterreinen)
Departement LNE
A
OL201100052
Actualisatie meteogegevens bij het uitvoeren van QRA
Departement LNE
A
OL201100057
Grensoverschrijdende gevolgen voor oppervlaktewaters bij zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn
Departement LNE
A
OL201100062
Haalbaarheid gedifferentieerde risicobenadering
Departement LNE
B
OL201100063
Webbased tool voor de bepaling van Sevesostatus
Departement LNE
B
Programma
Prijscat.
Departement LNE
B
c. Open en innovatieve overheid OL-nummer
Titel
OL201100033
Ontwikkeling van duurzaamheidscriteria voor overheidsopdrachten van de Vlaamse overheid m.b.t. groenbeheer
12
3. Efficiënte overheid OL-nummer
Titel
Programma
Prijscat.
OL201100076
Ondersteunend studiewerk voor realiseren van milieurendement bij vergroenbare overheidsuitgaven
Departement LNE
A
OL201100081
Reboundeffecten en maatregelen van het milieubeleid
Departement LNE
B
Programma
Prijscat.
4. Partnerschappen doelmatiger maken OL-nummer
Titel
OL201100020
Het opstellen van aanbevelingen en richtlijnen rond milieuvriendelijke wegeninrichting
Departement LNE
A
OL201100080
Vernieuwde Milieubarometer ter ondersteuning van lokale besturen
Departement LNE
B
13
Lijst reserveprojecten OL-nummer
Titel
Programma
Prijscat.
Luchtbeleid OL201000029
Uitbreiding emissiemodel spoor en scheepvaart EMMOSS België
Departement LNE
A
OL201000030
Verdere uitwerking emissiereducerende maatregelen voor de scheepvaart
Departement LNE
A
OVAM
A
Departement LNE
A
Departement LNE
A
Departement LNE
A
Afvalstoffen- en materialenbeleid OL201100048
Bepalen van het hernieuwbaar deel van het huishoudelijk afval - anno 2012
Beleid bodem en natuurlijke rijkdommen OL201000074
Verkennende studie naar de uitgebreidheid van bodemverzilting in Vlaanderen
Beleidsuitvoering Onderzoek naar representatieve stoffen voor gebruiken OL201100053 binnen de QRA in Vlaanderen Onderzoek naar scenariodefinities uit het Handboek OL201100055 Faalfrequenties 2009
14
