Two handshakes away. Kent u iemand die Obama, Bill Gates of de Dalai Lama de hand heeft gedrukt? Volgens Nobelprijswinnende wiskundigen ben je

Jaarverslag 2011

Two handshakes away. Kent u iemand die Obama, Bill Gates of de Dalai Lama de hand heeft gedrukt? Volgens Nobelprijswinnende wiskundigen ben je slechts ongeveer twee handdrukken verwijderd van degene die je graag zou ontmoeten. En maximaal 6 van wie dan ook in de wereld. De ’Six degrees of separation’ theorie gaat ervan uit dat mensen gemiddeld 300 kennissen hebben – mensen die je bij de voornaam noemt. Die kennen er ook 300 dus je bent twee handdrukken verwijderd van 90.000 mensen en drie van 27 miljoen, etc. Een amusant idee, want het betekent dat echt alles mogelijk is. Iedereen kan via via iedereen leren kennen.

8 10 14 16 18 20 22 26 45 46 49

61 62 64 66

69 70 79 86 92

94 96 97

Jaarverslag Todlin | 4

Kerngegevens Column Maarten Hartog Profiel Teslin Investeringsfilosofie Teslin Investeringsteam Profiel Todlin Investeren in Todlin Bedrijven in portefeuille Verslagen Verslag van de Raad van Commissarissen Directieverslag

Jaarrekening

Balans per 31-12-2011 voor winstbestemming Winst- en verliesrekening over 2011 Kasstroomoverzicht over 2011

Toelichting

Algemene toelichting Toelichting op de balans per 31-12-2011 Toelichting op de winsten verliesrekening over 2011 Overige gegevens

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Overige informatie Structuur Todlin

Inhoudsopgave | 5

Inhoudsopgave

Doorgeefcadeautje. Iedere cultuur heeft haar eigen cadeautjes-etiquette. In Zwitserland zal men zijn uiterste best doen het cadeaupapier niet te scheuren tijdens het uitpakken om niet hebberig over te komen. In Suriname en Indonesië kom je hebberig over als je het meteen uitpakt, dat doe je pas later. Dan beledig je de gever ook niet als je teleurgesteld kijkt. En in Japan worden veel cadeaus van zakenrelaties nooit uitgepakt. De ontvanger geeft het gewoon door aan iemand anders bij een volgende gelegenheid. Aangezien hij niet weet wat er in zit weet hij dus ook niet wat hij eigenlijk geeft. Pas dus op met het geven van cadeaus waar het bedrijfslogo op staat. Jaarverslag Midlin | 6

Kerngegevens | 7

Bedragen in euro’s

Aantal uitstaande aandelen Intrinsieke waarde per aandeel Uitgekeerd dividend per aandeel Totaal rendement Expense ratio exclusief gerealiseerde winstparticipatie * Expense ratio inclusief gerealiseerde winstparticipatie * Eigen vermogen (x € 1.000) *

2011

2010

2009

2008

2007

3.817 14.864,50 450,00 –10,2%

3.667 17.045,65 400,00 37,8%

3.333 12.664,56 375,00 59,6%

3.333 8.172,43 500,00 –45,4%

3.333 15.881,94 400,00 2,4%

1,22%

1,25%

1,33%

1,39%

1,18%

1,31% 56.738

1,61% 62.506

1,36% 42.211

1,39% 27.239

1,40% 52.934

300 250 200 150 100 50 0

Zie toelichting op bladzijden 90 en 91.

Resultaat per aandeel Opbrengsten uit deelnemingen Waardeveranderingen van deelnemingen Overige opbrengsten

Bruto resultaat per aandeel Dotatie/vrijval voorziening winstparticipatie Kosten

Netto resultaat per aandeel

2011

2010

2009

2008

2007

894,63 –2.758,62 0,00 –1.863,99

584,77 4.766,65 0,43

376,60 4.823,50 0,00

808,77 –8.499,62 2,61 –7.688,24

658,13 –25,07 8,36 641,42

325,12 –231,10 –1.769,97

Dividendvoorstel over 2011: € 500 per aandeel.

Totaal rendement Todlin vanaf oprichting (maart 1998)

5.351,85

–550,06 –225,88

4.575,91

5.200,10

–197,36 –135,61

4.867,13

648,24 –169,51 –7.209,51

22,87 –276,53 387,76

1998

2000

2002

2006

2008

2010

Portefeuilleverdeling

Acomo

22%

Neways

9%

Beter Bed

29%

Reesink

9%

DOCDATA

10%

Stern

HITT

2%

NedSense

2%


2004

Kerngegevens | 9

TMC

13% 4%

Het begint bij die eerste ontmoeting

Kom je iemand voor het eerst tegen dan bepaalt de eerste indruk vaak of je nog een afspraak wil maken. Dat geldt eigenlijk ook voor het participeren in bedrijven. Al kijk ik naar de geschiedenis en de cijfers, heb ik bedacht hoe de toekomst er voor een bedrijf uit zou kunnen zien, die eerste ontmoeting met het bestuur van een onderneming is mede bepalend of ik een langetermijnverhouding aan wil gaan. Want daar ben ik op uit. Ik heb namelijk niks met ‘one night stands’. Hoe verleidelijk en spannend ze soms ook kunnen lijken, deze vluchtige ontmoetingen zijn zelden bevredigend op de langere termijn. Ze richten vaak meer schade aan dan ze plezier opleveren. Denk maar aan de beroemde film Fatal Attraction. Een hechte relatie voor de langere termijn levert iedereen meer op. Maar voor je zo’n serieuze verbintenis aangaat moet je elkaar wel goed leren kennen. Het begint natuurlijk met het aantrekkelijk vinden van de ander, maar daarna volgt een diepgaande kennismaking. Hoe zit die ander in elkaar, wat zijn haar of zijn goede en slechte eigenschappen, wat is de achtergrond die de ander heeft gevormd? Wie spelen er nog meer een belangrijke rol in haar/zijn leven en wat voor toekomstbeeld heeft die ander? Dit soort vragen spelen evenzeer voor persoonlijke als voor professionele relaties. En al helemaal voor investeerders als wij.

Investeren of speculeren Bij Teslin doen wij altijd gedegen onderzoek naar een mogelijke ‘huwelijks-

kandidaat’. We bekijken alles wat er te vinden is over een bedrijf dat ons op het eerste gezicht aantrekkelijk lijkt. Jaarverslagen, kwartaalberichten, analistenrapporten, ontwikkelingen in de branche, noem maar op. Als de informatie ons bevalt, willen we het bedrijf ook echt zien. We hebben altijd meerdere ‘afspraakjes’ met het management voor we de ringen gaan kopen. En als we in dit kennismakingsproces iets tegenkomen dat ons echt niet bevalt, springt het licht op rood, want dan wordt het op de langere termijn niks. Besluit je dan toch een belang te kopen dan ben je in onze ogen niet meer aan het investeren maar aan het speculeren.

Al snel veel meer dan waar je zicht op kunt houden en dus meer dan je kunt beheersen. Wij geloven dan ook niet in spreiding, wij geloven in kennis. En met hoeveel bedrijven kan je nou eigenlijk een betrokken relatie aan gaan? Om met Warren Buffett te spreken: Diversificatie is alleen nodig als beleggers niet begrijpen wat ze doen.

Invloed of speelbal Focus, kennis en betrokkenheid is een veel effectievere vorm van risicobeheersing. Door goed contact met de bestuurders van je deelnemingen te onderhouden, kan je voorkomen dat je onaangenaam verrast wordt. Sterker nog, je kan zelfs helpen negatieve scenario’s in de kiem te smoren door kritische vragen te blijven stellen aan het management of actie te suggereren. En daar dan weer op toe te zien. Dat alles neemt natuurlijk niet weg dat je - ook als je je huiswerk goed hebt gedaan en de vinger aan de pols hebt gehouden - met tegenvallers geconfronteerd kunt worden. Is er sprake van een korte dip dan heeft dat voor de langetermijnbelegger minder effect dan als je ging voor de snelle winst. Hoe langer je horizon, hoe minder je geraakt wordt door de tijdelijke gevolgen van de waan van de dag. Uw relatie en onze relatie

Wij zijn ervan overtuigd dat onze filosofie een meerwaarde oplevert. Niet alleen voor onze investeerders; ook voor een onderneming is het gunstig om stabiele, betrokken aandeelhouders te hebben. Om die rol te kunnen spelen is het wel handig als je een substantieel belang in het bedrijf hebt. De meeste particuliere beleggers kunnen geen stevige pakketten kopen en hebben daarbij niet de tijd of de kennis om actief betrokken te zijn bij het bedrijf waarin ze investeren. Hen bieden we onze wijze van investeren aan via onze fondsen. En net zoals beursgenoteerde ondernemingen de aandeelhouders krijgen die ze verdienen, krijgen wij die ook. De meeste van onze investeerders zijn al lang bij ons betrokken. En wij doen voor hen graag en hard ons best. Dat doe je nou eenmaal als je een langetermijnrelatie met elkaar aangaat. Zo zie je maar weer waar zo’n eerste ontmoeting toe kan leiden.

Snelle winst of fatal attraction Natuurlijk kan je een bedrijf tegenkomen waarvan je inschat dat het is ondergewaardeerd. Maar als het je alleen gaat om op een korte termijn een koerssprong te verzilveren, dan moet je timing wel perfect zijn. En dat is heel moeilijk. Je bent overgeleverd aan de waan van de dag en hebt te maken met een berg externe factoren. Moeilijk te overzien en niet te controleren. Er kan dan dus van alles gebeuren waardoor het niet zo loopt als je dacht en de koers niet stijgt, maar zelfs zakt. Al snel wordt deze manier van speculeren dan een gevalletje ‘fatal attraction’. Diversificatie of focus

Spreiden dan maar, denken veel beleggers en grote beleggingsfondsen. Zij zien diversificatie als goede vorm van risicospreiding. Wij niet. Wij zien het meer als risicoversnippering. Hoe meer verschillende beleggingen, hoe groter het aantal risicofactoren waar je mee te maken hebt. Jaarverslag Todlin | 10

Maarten Hartog

kennis en betrokkenheid is een veel “Focus, effectievere vorm van risicobeheersing.” Column Maarten Hartog | 11

Kortste ontmoeting. Niet iedereen spreekt perfect Engels. Ook staatshoofden niet. Dat kan rare misverstanden veroorzaken tijdens ontmoetingen. Zoals bij de eerste ontmoeting van minister-president Gerbrandy – toen hij tijdens de Tweede Wereldoorlog met zijn kabinet in ballingschap in Londen verbleef – met Churchill. Hij begroette de Britse regeringsleider met de woorden: “Goodbye, Mr. Churchill.” Waarop de verbaasde Churchill antwoordde: “What, already?!” Die vreemde start heeft een goede relatie niet in de weg gestaan. Churchill noemde zijn Nederlandse collega vriendschappelijk ‘Sherrybrandy’. Gerbrandy noemde hem op zijn beurt ‘Mijnheer Kerkuil’. Jaarverslag Midlin | 12

Teslin - Midlin | 13

Profiel Teslin: Onafhankelijke beursparticipaties sinds 1991

Teslin Capital Management BV (‘Teslin’) investeert met een langetermijnvisie in kleine en middelgrote beursgenoteerde bedrijven in Nederland en andere Europese landen. Met ruim 25 jaar ervaring in deze investeringscategorie zijn wij één van de meest vooraanstaande small cap specialisten in Nederland.

Organogram

Teslin is volledig onafhankelijk. Onze drie fondsen – Darlin NV, Todlin NV en Midlin NV – nemen aanzien-

lijke belangen in een select aantal goed geleide ondernemingen met een sterke balans. Wij beheren de fondsen met een professioneel team van ervaren deskundigen met verschillende achtergronden. Ieder draagt vanuit de eigen specifieke expertise en ervaring bij aan een integrale visie op de investeringen. Een belangrijk onderdeel van de visie is dat onze fondsmanagers zich altijd opstellen als betrokken langetermijnaandeelhouders. Zij denken actief mee met het bestuur van de deelnemingen, stellen vragen en sporen zo nodig aan tot actie. Daarbij is het doel altijd het zeker stellen of verbeteren van verantwoorde waardecreatie. Corporate governance en fatsoenlijk ondernemen zijn ijzeren criteria in het beoordelen van ondernemingen. Wij vertrouwen op de kracht van onafhankelijke, eigen analyses en constructieve persoonlijke relaties met de deelnemingen. En die relatie hebben wij ook met onze investeerders. Ook met hen communiceren wij frequent, open en transparant. Niet alleen het goede, maar ook het minder goede – of zelfs slechte – nieuws wordt gemeld en toegelicht in het jaarverslag, de kwartaalbrieven, maandberichten en maandelijkse factsheets. Dat deze opstelling gewaardeerd wordt blijkt uit de goed bezochte jaarvergaderingen en bedrijfsbezoeken aan de deelnemingen, die wij regelmatig organiseren. Wij hebben onze investeringen ondergebracht in drie fondsen:

Darlin

neemt participaties van ten minste 5% in Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen met een beurswaarde van € 100 miljoen – € 400 miljoen op het eerste moment van investeren (small caps). Todlin neemt belangen van ten minste 5% in Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen met een beurswaarde tot € 100 miljoen op het eerste moment van investeren (micro en small caps). Midlin belegt in Nederlandse, Duitse en andere Europese beursgenoteerde ondernemingen met een marktkapitalisatie van gemiddeld € 500 miljoen (small en mid caps). Anders dan bij Darlin en Todlin, neemt Midlin (ook) kleinere belangen. Midlin is een open-end fonds waarin investeerders wekelijks tegen intrinsieke waarde kunnen toe- en uittreden. De aandelen van Teslin worden gehouden door het management en een participatiemaatschappij. De fondsmanagers en/of hun families hebben een belangrijk deel van hun vermogen in de fondsen van Teslin geïnvesteerd. Teslin heeft als beheerder van de Autoriteit Financiële Markten een vergunning, als bedoeld in artikel 2:65, lid 1 sub a en lid 2 van de Wet op het financieel toezicht. Jaarverslag Todlin | 14

beheerder van

Investeringsfilosofie Teslin: Het begint met de juiste keuze. De parels vinden, daar gaat het om Teslin investeert met een langetermijnvisie in kleine en middelgrote, beursgenoteerde bedrijven

in Europa. We participeren niet in veel bedrijven, maar houden een geconcentreerde portefeuille aan. Bij het zoeken naar geschikte bedrijven voor de portefeuilles van onze fondsen gaan we zorgvuldig te werk en zijn we selectief. Natuurlijk bestuderen we nauwgezet de cijfers van potentiële kandidaten voor onze portefeuille, maar de beslissing om in een bedrijf te participeren nemen we op veel bredere gronden. We volgen niet alleen de ontwikkelingen in de sectoren en regio’s die ons interesseren, we bezoeken ook beurzen en bedrijven in de branche. Zo krijgen we een beter beeld van de markt waarin een bedrijf opereert en van de kansen en bedreigingen. Bovendien biedt het ons de gelegenheid om te praten met de concurrent, een leverancier of een klant. De historie van een bedrijf is interessant, maar de plannen voor de komende jaren en de samenstelling van het bestuur vinden wij belangrijker. Wij houden van bedrijven waar de oorspronkelijke ondernemersfamilie nog bij betrokken is. Wij investeren in goed geleide bedrijven die niet alleen waarde creëren voor de aandeelhouders, maar voor alle stakeholders die bij het bedrijf betrokken zijn. Bedrijven met een betrouwbaar bestuur, dat meer ondernemer dan beheerder is, een sterke marktpositie, een overtuigende strategie en een goede groei van omzet, winst, kasstroom en dividend. We beoordelen waardecreatie op de capaciteit van een onderneming om duurzaam cashflow en bovengemiddelde rendementen op geïnvesteerd vermogen te genereren. Daarnaast is een goed ondernemingsbestuur (corporate governance beleid) een belangrijk investeringscriterium. Jaarlijks analyseren we een groot aantal beursfondsen. Slechts enkele komen in één van onze portefeuilles.

Betrokken aandeelhouderschap

Wij streven naar een constructieve relatie met de bestuurders en commissarissen van de bedrijven waarin we investeren en denken met hen mee. Als mede-eigenaar maken we actief gebruik van de rechten die de wet ons biedt. Ons stemrecht bijvoorbeeld zien we niet alleen als een recht. Het is onze plicht om er gebruik van te maken. Zaken als benoemingen, beloningen en de verdeling van de winst hebben onze bijzondere aandacht. Het aanstellen van commissarissen is belangrijk, omdat zij mede de belangen van de aandeelhouders behartigen en sterk genoeg moeten zijn om toezicht te houden op het bestuur. Benoemingen in het bestuur zijn van belang omdat het vertrouwen in de kwaliteit van het management een belangrijk criterium is in onze investeringsbeslissing. En vinden wij dat het bestuur een steek laat vallen, dan nemen we actie. Bij het beoordelen van beloningspakketten kijken we meer naar de methodiek en instrumenten dan naar de hoogte ervan. Wij vinden dat ze aan moeten sluiten bij wat maatschappelijk verantwoord is en een langetermijnbeleid moeten ondersteunen. En we spreken ons ook altijd uit over het dividendbeleid, omdat we als mede-eigenaren daarmee de directie ook een nieuw mandaat geven om een deel van de winst te herinvesteren in toekomstige groei. Jaarverslag Todlin | 16

We willen niet op de stoel van de directie gaan zitten, maar als er bijvoorbeeld sprake is van belangrijke wijzigingen in bedrijfsstrategie spreken wij ons wel vaak uit over de (on)wenselijkheid hiervan. En in uitzonderingsgevallen nemen wij zelf – al dan niet met andere grootaandeelhouders samen – het initiatief om belangrijke vragen over de strategie aan de orde te stellen. Doordat we een langetermijnvisie hebben en een constructieve relatie met de directies nastreven, stuit dit zelden op weerstand. Integendeel, uiteindelijk wordt onze kennis en betrokkenheid ook in deze gevallen op prijs gesteld.

Investeringscriteria Teslin

> de kwaliteit van het management en de Raad van Commissarissen; > de marktpositie en de (internationale) positionering; > de spreiding in sectoren; > de groei van cashflow en winst en het dividendrendement; > de intrinsieke waarde per aandeel en een goede balanspositie; > de eventuele relatieve onderwaardering van de onderneming; > de samenstelling van de aandeelhoudersgroep; > de mogelijkheid tot strategische heroriëntatie gericht op waardecreatie; > fatsoenlijk ondernemerschap en de houding van het bestuur ten opzichte van alle bij de onderneming betrokkenen, waaronder de eigenaren van de onderneming.

Investeringsfilosofie Teslin | 17

Investeringsteam:

De investeringsfondsen van Teslin worden beheerd door een ervaren team van in totaal veertien mensen. De directie van Teslin wordt gevormd door Frederik van Beuningen, Maarten Hartog en Aleid Kruize. Het team bestaat verder uit medewerkers met uiteenlopende kennis en ervaring. Ieder draagt vanuit zijn expertise en ervaring bij aan een integrale visie op de investeringen. Het dagelijks beheer van Todlin is in handen van Maarten Hartog en Frederik van Beuningen.

Maarten Hartog

(1973) heeft zowel civiel als bedrijfsrecht gestudeerd in Leiden. Hij heeft zes jaar als advocaat in een ondernemingsrechtpraktijk gewerkt. Maarten is lid van zowel de beleggingscommissie als de juridische commissie van Eumedion. Tevens staat Maarten als compliance professional geregistreerd bij het Dutch Securities Institute. Maarten is fondsmanager van Todlin en Darlin.

Frederik van Beuningen

(1949) studeerde economie. Na een loopbaan in de transportsector was hij zes jaar werkzaam in het directieteam van een participatiemaatschappij. Hij was in 2003 lid van de Commissie Tabaksblat, die de Nederlandse Corporate Governance Code voor beursfondsen opstelde. Momenteel is Frederik lid van het dagelijks bestuur van Eumedion, de organisatie die de belangen van institutionele beleggers op het gebied van corporate governance behartigt. Frederik is fondsmanager van Darlin en Todlin.

Aleid Kruize

(1958) studeerde zowel notarieel als fiscaal recht. Zij was ruim acht jaar als adviseur werkzaam in een internationale belastingadviespraktijk. Zij is onder andere commissaris geweest bij een participatiemaatschappij en een vermogensbeheerder. Sinds 2007 is zij bestuurslid van DUFAS (Dutch Fund and Asset Management Association), de belangenvereniging van in Nederland werkzame vermogensbeheerders en beleggingsinstellingen. Op de website van Teslin (www.teslin.nl) vindt u meer informatie over het investeringsteam.


Investeringsteam | 19

Profiel Todlin: Mede-eigenaar van veelbelovende bedrijven

Todlin neemt belangen van ten minste 5% in ambitieuze beursgenoteerde Nederlandse ondernemingen met een beurswaarde tot € 100 miljoen (micro en small caps) op het eerste moment van investeren. Todlin stelt zich ten doel een goed investeringsresultaat (koersresultaat en dividendinkomsten) te behalen voor haar investeerders. Todlin is in 1998 opgericht als tweede investeringsfonds van Teslin, dat ook het beheer voert over Todlin. Het fonds werkt op basis van de investeringsfilosofie van Teslin. Dit betekent dat Todlin een betrokken mede-eigenaar is van waardecreërende en fatsoenlijke bedrijven gericht op de lange termijn. Todlin houdt een gefocuste portefeuille met rond de tien deelnemingen. Per 31 december 2011 bestond de portefeuille van Todlin uit negen ondernemingen. De bedrijven waarin Todlin investeert worden geselecteerd aan de hand van strenge selectiecriteria. Een goed management, een sterke marktpositie en een gezonde balans behoren daartoe. Maar ook wordt gekeken naar fatsoenlijk ondernemerschap en het corporate governance beleid. Todlin keert, indien mogelijk, het contant ontvangen dividend na aftrek van kosten uit. Gestreefd wordt het dividend jaarlijks te verhogen. Door de omvang van haar participaties geniet Todlin fiscale faciliteiten, waardoor zij geen vennootschapsbelasting verschuldigd is over ontvangen dividenden en gerealiseerde koerswinsten. Todlin kan na een ‘delisting’, die al dan niet op haar initiatief plaatsvindt, een belang aanhouden als buiten de beurs op termijn een beter resultaat te verwachten is.

Todlin investeert in ambitieuze Nederlandse ondernemingen met een beurswaarde tot € 100 miljoen Gestreefd wordt een jaarlijks uit te keren.

beursgenoteerde (micro en small caps). stijgend dividend

Todlin maakt hooguit tijdelijk gebruik van een effectenkrediet tot een maximum van 15% van de aanwezige fondswaarden. Todlin verhoogt het rendement en risico van de portefeuille niet kunstmatig door te investeren met geleend geld (financiële hefboom). Het dagelijks beheer is in handen van Maarten Hartog (1973) en Frederik van Beuningen (1949). Zij hebben meer dan 25 jaar ervaring met participeren in Nederlandse small caps en profiteren van de kennis en kunde van de managers van Teslin’s andere fondsen. Een onafhankelijke Raad van Commissarissen houdt toezicht op het gevoerde beheer van Todlin.


Profiel Todlin | 21

Investeren in Todlin: Todlin

is open voor investeerders die geloven dat een langetermijninvestering in goed geleide, innovatieve bedrijven de beste kansen biedt op een goed investeringsresultaat. De aandeelhouders van Todlin zijn doorgaans zelf ondernemer (geweest) en waarderen de open en ondernemende cultuur van de beheerorganisatie. De aandeelhoudersvergadering van Todlin wordt druk bezocht, evenals de voor investeerders georganiseerde bezoeken aan bedrijven waarin geïnvesteerd wordt.

Verhandelbaarheid

Investeerders kunnen toetreden bij Todlin door te participeren in de emissie. De vennootschap heeft de mogelijkheid nog 183 aandelen uit te geven. Bij toetreding via de emissie wordt een plaatsingsprovisie van 1% berekend. De verhandelbaarheid van aandelen van de Todlin-vennootschappen wordt verder verzorgd door de heren A. van de Laar (020 550 84 82) en J. Heere (020 550 84 86) van SNS Securities NV, die vraag naar en aanbod van aandelen bij elkaar brengen. De minimale deelname in Todlin bedraagt € 50.000. Voor transacties in de Todlin-vennootschappen brengt SNS Securities bij de koper en de verkoper, afhankelijk van de transactiegrootte, 0,3% tot 0,5% in rekening.

Kosten

De jaarlijkse managementvergoeding bedraagt 1,05% per jaar berekend over het gemiddeld eigen vermogen per kalenderjaar. Daarnaast ontvangt de beheerder Teslin bij een succesvolle (gedeeltelijke) verkoop van een van de participaties een performance fee. Een uitgebreide beschrijving van de kosten is opgenomen in het prospectus en in de toelichting in dit jaarverslag.

Informatie Op de website, www.todlin.nl, is uitgebreide informatie opgenomen over het fonds, zoals een informatiememorandum, jaarverslagen en de maandelijkse factsheet. Verder zijn daar achtergronden over de investeringen van Todlin te lezen. Meer informatie over Todlin of participeren in Todlin is te verkrijgen bij Teslin via 0343 55 44 49. De medewerkers van Teslin staan belangstellenden graag persoonlijk te woord.

Verhandelbaarheid: SNS Securities NV Kosten:

managementvergoeding van 1,05% plus performance fee bij goede resultaten

Deelname: vanaf € 50.000,Informatie:

telefoon: 0343 55 44 49 website: www.todlin.nl

Agenda Op woensdag 23 mei 2012 houdt Todlin haar aandeelhoudersvergadering, waarin de fondsmanagers verantwoording zullen afleggen over het gevoerde beheer en de samenstelling van de portefeuille. Investeerders worden voor deze bijeenkomst persoonlijk uitgenodigd. In de middag is er voor de liefhebbers een golfwedstrijd. In 2011 bezochten wij met onze investeerders Jean Heybroek BV, een dochteronderneming van Koninklijke Reesink NV. Ook in het nieuwe boekjaar wordt een bedrijfsbezoek georganiseerd.


Investeren in Todlin | 23

Jezelf ontmoeten. Niet iedereen vindt het leuk zichzelf te leren kennen. Multatuli zei eens: “Ik wou mezelf gaarne eens ontmoeten om te weten hoe ik me beviel. Maar ‘k moet bijzonder goed gehumeurd wezen op die dag, want ik hou niet van onaangenaamheden.” En Ischa Meijer was niet blij met zichzelf: “Ik haat mezelf. Dat is niet onoverkomelijk. Echter, die haat is wederkerig en dat maakt de zaak triester.” Samuel Johnson maakte het nog bonter met: “Ik haat de mensheid, want ik hou mezelf voor een van de beste vertegenwoordigers ervan en ik weet hoe slecht ik ben.” Jaarverslag Midlin | 24

Wie: Amsterdam Commodities NV (‘Acomo’) Wat:

Acomo startte een eeuw geleden als koloniale rubberplantage-eigenaar. Die rubberpoot is inmiddels verkocht, maar het blijft een VOC-achtig bedrijf. De handelaar pur sang is in feite een conglomeraat van handelshuizen in thee, kruiden en specerijen, noten, gedroogde vruchten en zaden en natuurlijke ingrediënten en grondstoffen voor de voedingsmiddelenindustrie. Tot de groep van Acomo horen specialistische handelaren als Catz, TEFCO, SNICK, King Nuts & Raaphorst, Red River en Van Rees. Allemaal ervaren en met een eigen sterk ambachtelijk karakter. Inkopers van Acomo lopen over de hele wereld rond op plantages en veilingen om goede deals te vinden. Professionele proevers in Nederland testen ieder theemonster. Door de pakhuizen van Van Rees passeert per jaar zo’n 95.000 ton thee, goed voor ruim 3,3 miljard theebuiltjes. Die thee komt uit de hele wereld en belandt ook weer in alle uithoeken. Zo is Kazachstan bijvoorbeeld een goede afnemer van de betere kwaliteit Keniaanse thee.

Handelshuis is groot geworden in klein blijven

Beurswaarde Omzet Nettowinst Dividend/aandeel Aantal medewerkers Gemiddelde kostprijs Beurskoers

€ € € €

240,4 571,0 26,2 0,65 500 € 4,82 € 10,34

2009

2008

2007

88,5 164,5 10,5 0,40 65 € 3,38 € 5,42

€ 55,5 € 175,3 € 8,7 € 0,35 59 € 3,38 € 3,40

€ 69,4 € 161,9 € 8,8 € 0,35 58 € 3,41 € 4,25

2010

2011

€ € € €

226,2 374,9 15,5 0,50 468 € 3,54 € 11,08

€ € € €

Jaarcijfers per 31-12 / In portefeuille sinds 10 juni 2005 / Beurswaarde, omzet en nettowinst in miljoenen euro’s

Hoe gaat het met ze? In 2010 deed Acomo een aantal belangrijke overnames, waardoor het bedrijf

nu de grootste onafhankelijke thee- en zaadhandelaar is. Die nieuwe aanwinsten doen het nog beter dan verwacht. Bovendien profiteerde Acomo van de volatiliteit in de markt waarin grondstofprijzen stijgen door de toenemende vraag uit opkomende economieën. In tien jaar tijd steeg de beurskoers met 500%. Indrukwekkend. Net als de omzet- en winstcijfers van Acomo. Klanten zijn blij met de wakkere handelaar, want door met hem contracten te sluiten hoeven ze zelf de boer niet op en weten ze bovendien zeker welke prijs ze voor de spullen betalen in plaats van te kampen met onzekerheden over dalende en stijgende prijzen. Acomo biedt hen gemoedsrust, zoals het zelf zegt. Ons ook. Zo investeerde Acomo ook afgelopen jaar in mensen en processen en wist het met een goede tactiek haar schulden te verminderen. Toen het begin 2011 de converteerbare obligatielening in aandelen omzette, lag de koers 30% hoger dan bij het opnemen van de lening medio 2010. Een schoolvoorbeeld van goede financiering van acquisities. Over groei op eigen kracht gesproken… Jaarverslag Todlin | 26

Hamburger etende Chinezen drijven peperprijs op Steeds meer Chinezen gaan naar McDonald’s. De opening van de eerste vestiging in de Volksrepubliek in 1999 veroorzaakte een stormloop. Inmiddels zijn er 1.300 goedlopende vestigingen in dit traditionele Het Amerikaanse fast food wordt beschouwd als cool, trendy en een teken van welvaart. In Nederland gaan vooral met kinderen naar de hamburgerkoning, in China vooral jonge stelletjes. Hoe meer hamburgers ze eten hoe meer peper er nodig is. En hoe hoger de worden. Zo draagt McDonald’s in China bij aan de winst van Acomo. www.acomo.nl

rijst-eters land.

gezinnen

peperprijzen

Wie: Beter Bed Holding NV Wat:

Iedere Nederlander kan de zin ‘Retteketet naar…’ afmaken. Maar het bedrijf is ook buiten Nederland zeer actief. De meeste van de 1.187 winkels liggen in Duitsland (800) waar het bekend is onder de naam Matratzen Concord en ook in de Alpenlanden en Spanje kan men de bedden van deze succesvolle slaapspecialist kopen. Beter Bed is voor iedereen bereikbaar, letterlijk – want je kan ze op iedere meubelboulevard vinden – en figuurlijk – want voor iedere portemonnee is er wat. Met haar boxspring concurreert het met de veel duurdere grote A-merken en met haar simpele nostalgische houten bedden met ketens als Ikea. En met de introductie van de zogenaamde M Line traagschuimmatrassen, zeer geschikt voor mensen met rugklachten omdat ze zich makkelijk vormen rond het lichaam, creëerde Beter Bed eigenhandig een nieuw marktsegment met hoge groei en aantrekkelijke marges. De Nederlandse Consumentenbond riep dit jaar zo’n M Line matras uit tot ‘beste van de test’. En ook in Duitsland kwam het bedrijf met een matras als beste uit de Stiftung Warentest.

Morgen gezond weer op

Beurswaarde Omzet Nettowinst Dividend/aandeel Aantal medewerkers Aantal winkels Gemiddelde kostprijs Beurskoers

2011

2010

2009

2008

2007

€ 305,1 € 397,0 € 28,0 € 1,10 2.451 1.187 € 4,42 € 13,99

€ 463,6 € 374,7 € 27,9 € 1,30 2.353 1.117 € 3,84 € 21,26

€ 344,5 € 361,5 € 23,9 € 1,04 2.274 1.064 € 3,83 € 15,80

€ 185,6 € 358,6 € 22,1 € 0,52 2.227 1.036 € 3,83 € 8,51

€ 387,5 € 351,2 € 27,6 € 1,05 2.075 960 € 3,01 € 17,77


Hoe gaat het met ze?

Met de beddenbranche in Nederland gaat het niet zo goed. Zij is sterk afhankelijk van de huizenmarkt en gleed daarmee naar beneden tijdens de financiële crisis. Toch doet Beter Bed het heel goed in deze markt. In tijden waarin andere omvallen is het op gelijk niveau houden van je bedrijf al erg knap. Groei is dan een topprestatie te noemen. En Beter Bed heeft wederom haar marges weten te verbeteren en haar omzet in Duitsland verhoogd. De onderneming liet over 2011 dan ook een recordwinst zien. Dat is te danken aan het vermogen van het bedrijf snel te schakelen en met eigen producten goed in te spelen op trends. De vergrijzing zorgt ervoor dat de boxsprings van Beter Bed de deur uitvliegen en Beter Bed zorgt ervoor dat ook in crisistijd een goede nachtrust voor weinig geld bereikbaar is. Kortom, van Beter Bed liggen wij niet wakker. Integendeel, wij kochten voor circa € 13 per aandeel aandelen bij. Vorig jaar keerde het bedrijf de hele nettowinst uit aan de aandeelhouders, over 2011 85%. Op de aangekochte aandelen maken wij dan ook een dividendrendement van 8,5%. Iets waar we graag van profiteren. Jaarverslag Todlin | 28

Rötteketöt naar Beter Böd

Het is een beter bed als het Zweeds of Zwitsers is. Dat denken consumenten. Daar speelt Beter Bed handig op in met haar nieuwe Karlsson die compleet met een reclame met Zweedse landschappen en een Zweedse commentaarstem werd geïntroduceerd. Alleen de riedel – met zwaar Zweeds accent - is Nederlands. En het bed zelf natuurlijk……

boxspring

“Retteketet”

www.beterbedholding.nl

Wie: DOCDATA NV Wat:

E-commerce zit nog steeds in de lift. Kocht men tien jaar geleden nog uitsluitend boeken en cd’s via internet, nu alles wat los en vast zit. Niet alleen vanachter de computer maar ook steeds meer vanuit de auto of het café, met de mobiele telefoon. Retail wordt steeds meer e-tail. En DOCDATA is de specialist in het uit handen nemen van de hele e-commerce activiteit achter de schermen. Het bedrijf zorgt voor de fysieke distributie (fulfilment) van webwinkels en levert alle mogelijke diensten daaromheen, zoals voorraadbeheer, betalingsverkeer, online marketing en webdesign. Het kan zelfs klantenvragen beantwoorden en klachten afhandelen. Op dit gebied is het marktleider in Nederland en behoort het tot de top 3 spelers in Duitsland, waar het in 2010 Dohmen Solutions overnam dat nu goed geïntegreerd is in het bedrijf. Een heel andere activiteit van het bedrijf, die is ondergebracht bij dochter IAI Industrial Systems, is het assembleren van lasermachines voor bijvoorbeeld het beveiligen en personaliseren van waardedocumenten en identiteitsbewijzen. Deze poot werkt vooral voor overheden in Europa.

De e-commerce afdeling achter de schermen


2011

2010

€ 101,5 € 130,7 € 6,8 € 0,50 1.116 € 5,70 € 14,50

€ 62,0 € 104,0 € 3,8 € 0,35 813 € 5,70 € 8,85

2009

€ € € € € €

59,5 80,5 7,7 0,55 593 5,52 8,50

2008

€ € € € € €

39,3 78,6 3,7 0,30 590 5,43 5,62

2007

€ € € € € €

48,2 70,2 3,4 0,25 515 5,39 6,60

Jaarcijfers per 31-12 / In portefeuille sinds 17 februari 2006 / Beurswaarde, omzet en nettowinst in miljoenen euro’s


De stijgende populariteit van e-commerce zie je goed aan de stijgende omzet van Bol.com. Dat verkoopt zo’n 16 miljoen producten per jaar, naast boeken en muziek nu ook speelgoed en huishoudelijke apparaten. Het kreeg dit jaar de Beste Webwinkel van Nederland Award. Dat heeft het mede te danken aan DOCDATA. Dat runt namelijk met de fullfilment het belangrijkste deel van de ‘achterkant’ van de winkel. In de e-tailmarkt geldt ‘the winner takes it all’ en het is dus zaak met je klanten mee te groeien. Dat het bedrijf daar goed in is, blijkt wel uit het feit dat Bol.com het contract met DOCDATA onlangs met vijf jaar verlengde. En ook klanten als V&D, Zalando, HP en de Bijenkorf bleven tevreden. Al met al steeg de omzet van DOCDATA in de internetservicemarkt dit jaar sterk. Dat gold echter niet voor dochter IAI, die het moet hebben van opdrachtgevers, met name overheden, die sterk aan het bezuinigen zijn. Onzeker is nog hoe de winst over 2011 daardoor wordt beïnvloed. Toch houden wij vanwege de innovatiekracht en de sterke marktpositie ook in deze activiteit voldoende vertrouwen. Dat doen meer mensen, waardoor de waardering van DOCDATA op de beurs goed op peil bleef. Jaarverslag Todlin | 30

Strak in het pak dankzij DOCDATA

Deutsche Bahn is de op een na grootste transportonderneming en de grootste spoorwegonderneming van Europa. Het heeft 400.000 medewerkers en maar liefst 50.000 van hen dragen Die zien er goed uit in hun rokken of broeken, met overhemden of blouse, met lange of korte mouw, met jasje of bodywarmer, enzovoort. Best een klus om al die mensen strak te houden. Een klus die DOCDATA Fashion klaart. Het verzorgt het hele proces: van inkoop en opslag, verwerking van bestellingen via de webshop tot aflevering bij de mensen thuis. En snel. Vandaag een baan bij Deutsche Bahn, morgen je pakketje

een uniform.

in het pak

nieuwe kleren in huis. www.docdatanv.com

Wie: HITT NV Wat:

Holland Institute of Traffic Technology maakt zichtbaar wat er achter de horizon vliegt, in de dichte mist vaart of onder water beweegt. Het zorgt voor een goede verkeersdoorstroming en dus veiligheid en efficiency op vele vliegvelden en in vele havens. De navigatie- en verkeerssystemen van HITT loodsen per maand 265.000 schepen en 360.000 vliegtuigen naar hun plek van bestemming. Ze weten precies waar alles en iedereen zich bevindt: de posities kunnen tot vijf millimeter nauwkeurig worden bepaald. Het Vessel Traffic Management and Information System (VTMIS) voor de haven van Ho Chi Minh bijvoorbeeld combineert informatie van radars, AIS, camera’s en andere bronnen. Die gegevens kunnen door alle havendiensten worden gebruikt. Dus zodra een schip zijn ETA (estimated time of arrival) doorgeeft, weet de loodsdienst waar hij op welk tijdstip moet zijn, weet de sleepdienst of ze schepen moet laten uitrukken en de havenmeester dat er verkeer aan komt waar hij rekening mee moet houden. Ook klanten en vervoerders kunnen via internet op het systeem inloggen om verkeersinformatie te achterhalen. Een goed geoliede machine, dat is het idee. 2010

2011

Maakt zichtbaar wat verstopt zit achter de horizon en onder water


€ € € € € €

22,5 40,7 3,2 0,26 188 7,10 4,80

€ € € € € €

22,8 36,2 2,4 0,26 162 7,10 4,85

2009

€ € € € € €

16,9 32,3 0,3 0,14 161 7,26 3,60

2008

€ € € € € €

16,4 30,9 4,7 0,35 167 7,28 3,50

2007

€ € € € € €

24,9 31,8 0,3 0,14 174 7,28 5,30

Jaarcijfers per 31-12 / In portefeuille sinds 1 oktober 2002 / Beurswaarde, omzet en nettowinst in miljoenen euro’s


HITT-systemen zien alles. Dat maakt haar marktterrein zeer breed en biedt kansen om ook verder dan (lucht)havens te kijken. Zo wordt haar state of the art navigatiesysteem QPoS op steeds grotere schaal gebruikt door baggeraars, brug- en tunnelbouwers en de oliemaatschappijen. Het kan bijvoorbeeld een perfect vlakke tunnelfundatie helpen leggen. Om breuken te voorkomen moet die fundering extreem vlak zijn, soms is een nauwkeurigheid vereist van tien millimeter in de hoogte. Dat is vlakker dan het meest perfecte voetbalveld, maar dan wel dertig meter onder water. HITT zelf heeft het hele jaar laten zien dat het in staat is voor haar innovatieve producten overal en nergens opdrachten vandaan te halen. Van India tot Azerbeidzjan, Barcelona tot Hong Kong en India tot Letland. De mini multinational - met nog geen 200 medewerkers - bevindt zich in een mooie nichemarkt. Dat levert flink wat op, maar dat zie je niet terug in de waardering. Wij juichten de beslissing van de directie om ruim 4% eigen aandelen in te kopen dan ook toe. Een goed voorbeeld van hoe een bedrijf met onderwaardering om moet gaan. Jaarverslag Todlin | 32

Science nonFiction

Wel eens naar een 3D-film geweest? HITT-dochter QPS is erin gespecialiseerd. Haar Fledermaus software maakt analyse van gegevens in 3D mogelijk. En de nieuwste versie heeft er een dimensie bij gekregen: tijd. Gebruikers werken in een 4D-omgeving: Een muur van filmschermen waarop ze communiceren met elkaar en real time kunnen beschikken over gigantische aantallen geografische data. Daarvoor hoeven ze niet naar de bioscoop: er zijn wel speciale voor, maar er is nu ook een draagbare versie. Die zogenaamde MiniMe kan overal mee naar toe in een koffer. En zo mini is hij niet: hij meet 5 bij 3 monitors en heeft bijna 35 miljoen

geo-ruimtelijke

visualisatietheaters pixels.

www.hitt.nl

Wie: NedSense enterprises NV Wat:

NedSense ontwikkelt software voor ontwerp, productie, verkoop- en ordermanagement in de textiel- en mode-industrie. Daar moet je meer voor kunnen dan de techniek en de behoefte van de markt begrijpen, want de ontwikkelingen in de IT gaan zo snel dat je superslim moet zijn om mee te kunnen blijven doen. Je moet niet alleen nieuwe, snellere en efficiëntere toepassingen die op de computer te installeren zijn verzinnen, maar ook interactieve programma’s die ‘in the cloud’ draaien en waar je vanaf iedere locatie bij kunt. NedSense loopt voorop in de ontwikkelingen door haar ultrahippe LOFT tm systeem, dat het in 2009 introduceerde. Met LOFT tm kan je bijvoorbeeld een tweedimensionale foto van je zitkamer omzetten in een 3D-beeld. Vervolgens kan je daarin objecten, zoals stoelen en banken weghalen en vervangen door andere meubels. Met deze toepassing kunnen klanten van NedSense een virtueel niveau toevoegen aan hun showrooms. Hierdoor zijn veel minder meubels nodig in de showroom en veel minder monsters van stoffen om aan mensen mee naar huis te geven. Dat verlaagt de kosten en verbetert tegelijk de klanttevredenheid over de winkel. 2010

2011

Thuis in de wolken


€

7,8 n.n.b. n.n.b. n.n.b. n.n.b. € 2,39 € 0,37

€ € € € € €

6,8 9,5 –0,7 0 114 2,39 0,50

2009

€ € € € € €

5,9 8,1 –1,7 0 112 3,67 0,60

2008

€ € € €

2,3 9,8 –6,2 0 120 € 12,70 € 0,53

2007

€ € € €

10,9 11,9 4,6 0 192 € 12,70 € 2,45

Jaarcijfers per 31-12 / In portefeuille sinds 8 november 1999 / Beurswaarde, omzet en nettowinst in miljoenen euro’s


NedSense maakt al meer dan 30 jaar onder verschillende namen en in verschillende samenstellingen IT-toepassingen voor mode- en textielfabrikanten. Met de naamswijziging in NedSense nam het afscheid van het verleden en sloot het een aantal roerige jaren met directiewisselingen, fusies en reorganisaties af. De marktomstandigheden blijven echter wel uitdagend. Zo viel de Egyptische afzetmarkt weg en ook in Italië werd het stil voor NedSense, maar in andere landen gaat het beter. In de VS, waar 50% van de omzet vandaan komt, en Brazilië groeit de vraag. NedSense zelf is ondertussen goed bezig met investeren in innovaties en het management. Het bedrijf heeft twee gedreven bestuurders en bewijst dat twee kapiteins op een schip niet leidt tot schipbreuk. Integendeel, met de nieuwe CFO vormen zij een sterk team. Het bedrijf heeft een groeistrategie. Voor het kunnen voortzetten van hun innovatieve plannen was een kapitaalinjectie nodig. Daarvoor gaf het bedrijf aandelen en converteerbare obligaties uit. Hier is voor een substantieel gedeelte op ingetekend door een institutionele investeerder en ook wij hebben eraan meegedaan. Omdat we geloven in de eigen kracht van NedSense. Jaarverslag Todlin | 34

Hoe ziet de nieuwe bank er ’s avonds uit? Tijdens de Milaanse Salone del Mobile, de grootste designbeurs ter wereld, lanceerde NedSense met stoffenen meubelfabrikant Rubelli/Donghia dit jaar de Verkopers liepen ermee rond en lieten zien hoe je honderden meubels en duizenden stoffen eenvoudig en snel in iedere denkbare combinatie kan visualiseren. Het beeld is zo goed van kwaliteit dat je banken bijna aan kunt raken of de neiging krijgt de gordijnen dicht te trekken. Dat kan ook, want door de aan te passen kan je zelfs zien hoe je interieurontwerpen er bij dag- of kunstlicht uit zien. Dat kan niet in een winkel. Daar hoef je trouwens ook niet naar toe. De hele winkel zit in die iPad. www.nedsense.nl

Loft @iPad.

belichting

Wie: Neways Electronics International NV Wat:

Industriële en professionele elektronica - dat is het werkterrein van Neways. Vanaf de allereerste kiem van een idee, via ontwikkeling en productie tot en met service, reparatie en product life cycle management - het biedt een compleet dienstverleningspakket. Het richt zich vooral op kleine series waarbij kwaliteit, flexibiliteit en time-to-market een cruciale rol spelen. Daar is het goed in. Een stukje Neways is terug te vinden in talloze machines van talloze producenten in de halfgeleider-, medische, automobiel-, telecom- en defensie-industrie. Het heeft alle smaken in huis qua elektronica en biedt haar klanten daarvoor één loket. Dat is handig want de concurrentie bestaat grotendeels uit kleine gespecialiseerde bedrijven. Die kunnen een beetje van dit of een beetje van dat. Als de grote klanten daar kopen moeten ze zelf al die beetjes aan elkaar knopen. Veel tijden energierovender dan Neways inschakelen. Die zit ook altijd ‘om de hoek’ in Nederland, Duitsland, Oost-Europa en China.

Elektronica producent makes sense


2011

2010

2009

2008

2007

€ 53,1 € 283,9 € 5,2 € 0,12 2.170 € 6,74 € 5,40

€ 85,8 € 254,5 € 5,1 € 0,16 2.194 € 6,69 € 8,86

€ 61,1 € 188,4 € –5,7 € 0 1.772 € 6,69 € 6,34

€ 48,2 € 242,8 € –0,5 € 0 1.946 € 6,69 € 5,00

€ 118,1 € 281,0 € 14,5 € 0,47 2.238 € 6,45 € 12,70



Neways heeft goed gezien dat eindklanten als de ASML-s van de wereld liever met een paar sterke dan met een heleboel kleine partners praten. Het doel een one-stop-shopping provider te worden is dan ook wel bereikt. Het doel om minder cyclisch te worden nog niet. Zo is de afhankelijkheid van de semiconductor industrie nog steeds groot. Gelukkig gaat het goed in die sector en wordt Neways een steeds belangrijkere toeleverancier. In de defensie-industrie wordt de hand op de knip gehouden en duurt het lang voor definitieve besluiten worden genomen. Maar als je een project krijgt voor bijvoorbeeld de Joint Strike Fighter heb je wel dertig jaar werk. Al met al gaat het goed met Neways. De winstgevendheid wordt nog gedrukt door een reorganisatie in Duitsland en door toeleveranciers die niet snel genoeg aan de gestegen vraag kunnen voldoen. Neways heeft haar supply chain wel op orde gebracht, maar er zijn nog steeds wat kinken in de kabel. Die brengen extra kosten met zich mee die niet kunnen worden doorberekend aan de klant. Maar ook hier gaat het de goede kant op. Jaarverslag Todlin | 36

Lintjes knippen in de ruimte

Galileo is het grootste Europese ruimtevaartproject aller tijden. Het wereldwijde satellietnavigatiesysteem, dat in 2014 operationeel moet zijn, is nog nauwkeuriger dan het Amerikaanse (GPS) en bovendien ‘van ons’ zodat Europa er geen last van heeft als de Amerikanen aan hun systeem gaan sleutelen. De die nu de ruimte in worden geschoten zijn voorzien van thermomessen van Neways. Die branden kunststof draden door waarmee zonnepanelen als harmonica’s bij elkaar gehouden worden tijdens de lancering van de satelliet. Als de draad doorgesneden is, zorgen veren ervoor dat die solarpanelen uitklappen. Neways is de enige fabrikant in de wereld die dergelijke maakt. www.neways.nl

‘Global Positioning System’

Galileo-satellieten

‘ruimtescharen’

Wie: Koninklijke Reesink NV Wat:

Reesink is een van de oudste handelshuizen van Nederland (1786) en staat nog steeds met beide benen stevig op de grond in de huidige tijd. De ondernemingen van de Reesink-groep leveren een breed scala aan producten. Het is sterk in staal met ‘walserijproducten’ als platen, balken en buizen, desgewenst op maat gemaakt voor de klant. En in machines en gereedschappen voor de letterlijk ‘groene’ markt; de agrarische en bosbouwsector. Daaraan levert het tractoren, dorsmachines, beregeningsinstallaties, maaiers en gereedschappen. Voor bijvoorbeeld akkerbouwers, melkveehouderijen, parken en golfclubs in Nederland en België. De ‘Koninklijke’ is exclusief importeur van de landbouwmachines van de merken Claas en Kuhn, de Zuid-Koreaanse Tym mini tractortjes en de Amerikaanse ClubCar. Vroeger zat het bedrijf ook nog stevig in de doe-het-zelf markt, maar deze activiteiten zijn ondergebracht in een joint-venture, waarin Reesink een minderheidsbelang heeft.

Een kar met een bar Ouderwets goed doorkarren in het boerenbedrijf


2011

2010

2009

2008

€ 51,3 € 173,4 € 5,6 € 6,00 236 € 71,79 € 76,50

€ 48,3 € 189,8 € 5,9 € 7,00 364 n.v.t. € 71,99

€ 48,7 € 163,3 € 2,0 € 4,00 336 n.v.t. € 72,60

€ 45,6 € 198,9 € 7,4 € 7,00 357 n.v.t. € 68,00

2007

€ € € €

70,4 184,6 6,5 6,00 361 n.v.t. € 105,00

Jaarcijfers per 31-12 / In portefeuille sinds 21 januari 2011 / Beurswaarde, omzet en nettowinst in miljoenen euro’s


Koninklijke Reesink heeft bewust gekozen voor focus op staal en agrarische producten. De staalactiviteiten staan onder druk door de verslechterde bouwmarkt, maar de groene sector doet het prima. Die profiteerde in 2011 volop van de hogere investeringsbereidheid van agrariërs. Zo verkocht de ervaren handelaar dit jaar in Nederland 75% meer tractoren dan vorig jaar. Dat succes is ook niet onopgemerkt gebleven bij de tractormakers, die willen Reesink graag inzetten om ook in andere landen hun spullen te gaan verkopen. Het totaalplaatje laat daardoor een forse verbetering van omzet en resultaten zien. Te meer omdat de joint-venture waarin de voorheen verlieslatende Fixet-formule is ondergebracht nu aan Reesink een huur betaalt van € 2 miljoen. Al met al is het een gezond bedrijf dat in staat is een mooi dividend uit te keren. Wij zien nog goede groeimogelijkheden voor deze nieuwe loot aan onze boom. Jaarverslag Todlin | 38

Werkmaatschappij Jean Heybroek van Reesink heeft samen met de baanmanager van de Goyer Golf & Country Club een bijzondere catering ontwikkeld. De elektrische golfkar heeft een food & beverage unit met ijskast en warmhoudkasten. De soep blijft warm en de jenever koud. Deze keukengolfkarretjes zijn nergens anders te koop. De die je tot nu toe op de markt kon vinden komen namelijk uit de VS en die lopen op benzine. Bovendien hebben die geen die in ons klimaat juist goed van pas komen. www.royalreesink.com

golfkar

catering golfkarren

warmhoudkasten

Wie: Stern Groep NV Wat:

Stern is één van de grotere spelers op de automarkt in Nederland. De 90 Stern-dealers verkopen jaarlijks zo’n 50.000 nieuwe en tweedehands auto’s voor merken als Ford, Mercedes en Renault. Daar verdient het wel wat op, maar niet heel veel. De activiteiten eromheen brengen meer in het laatje. Stern levert al een breed pakket aan aanpalende diensten die goed lopen. Die gaat het verder uitbreiden omdat de after sales bij de dealers zelf de afgelopen jaren terugliep. Er gaat hiervan namelijk een groot deel naar ongebonden garages waar iedereen terecht kan. Afgelopen jaar kondigde Stern dan ook aan haar dienstverlening onder eigen merk door te ontwikkelen door een landelijke keten van universele garagebedrijven op te zetten onder de naam SternPoint. In die garages kan je met elk merk auto terecht voor reparatie, onderhoud en banden. Daarnaast worden gebruikte auto’s aangeboden onder het label SternPlaza, autoverhuur onder SternRent en financiële producten onder de labels SternLease, SternCredit, SternPolis en SternGarant. Stern wil binnen twee jaar 24 vestigingen operationeel hebben.

Autoverkoper zit zelf achter het stuur

Beurswaarde Omzet Nettowinst Dividend/aandeel Aantal medewerkers Aantal dealers Gemiddelde kostprijs Beurskoers

2011

2010

2009

2008

2007

€ 123,2 € 938,6 € 6,0 € 1,00 2.379 89 € 29,06 € 20,80

€ 124,1 € 920,4 € 10,2 € 1,00 2.457 92 € 29,45 € 20,94

€ 108,7 € 828,7 € 3,0 € 0 2.579 95 € 29,95 € 18,35

€ 77,9 € 932,7 € 4,4 € 0 2.825 96 € 29,40 € 13,15

€ 196,3 € 858,8 € 13,2 € 1,40 2.750 112 € 29,79 € 33,85

Jaarcijfers per 31-12 / In portefeuille sinds 23 april 2002 / Beurswaarde, omzet en nettowinst in miljoenen euro’s

Hoe gaat het met ze? Vooral de kleinere auto’s met belastingvrijstelling zijn populair in tijden van bezuiniging. Daarbij lijkt de online autoverkoop van web-concurrenten niet erg van de grond te komen. Mensen willen hun aan te schaffen auto toch zien, proefrijden en weten naar wie ze terug kunnen als er iets aan de hand is. Mede daardoor wist Stern dit jaar meer auto’s te verkopen. Maar echte groei kan het vooral realiseren door uitbreiding van de dienstverlening rond alles wat met de auto te maken heeft. Stern is daarmee voortvarend aan de slag door het versterken van het eigen merk. Ook voortvarend was het in het structureel verlagen van het kostenniveau van de groep en het verbeteren van de efficiency van bijvoorbeeld de werkplaatsen. Verder kunnen kleine acquisities het dealernetwerk ook verstevigen. Door de vele faillissementen in de markt waren er de afgelopen jaren veel kansen om ‘goedkope’ overnames te plegen, maar Stern heeft zich gelukkig niet laten verleiden tot het kopen van bedrijfjes die niet bij haar strategie passen. Wij vertrouwen tweedehands-autoverkopers niet snel, maar deze wel. Jaarverslag Todlin | 40

Visdieven uit Afrika

Sternen zijn een familie van zeevogels en daarom steunt Stern projecten van de Vogelbescherming die hun ten goede komen. In het Balgzand bijvoorbeeld, een waardevol met drie eilandjes waar de zeevogels graag broeden. De Afrikaanse visdief, die daar van oorsprong haar zomerverblijf heeft, bleef hier echter al een tijdje weg. Dat kwam omdat de eilandjes te dicht begroeid geraakt waren en de verbinding met de Waddenzee was Die is nu uitgebaggerd en het grootste eiland is bekleed met worteldoek en schelpen. Dat garandeert jarenlang broedgemak. Vóór de aanvang van het nieuwe in 2011, was het gebied weer geschikt om de dieven uit Afrika te ontvangen. www.stern.nl

natuurgebied

dichtgeslibd.

vogeltoeristenseizoen

Wie: TMC Group NV Wat:

TMC is heel simpel gezegd een uitzendbureau voor whizzkids. Het detacheert uiterst slimme techneuten. Die werken voor klanten waar technologie de kern-business is en mensen zoeken op hoog niveau voor hun Research & Development of Manufacturing afdelingen. En dat zijn nou juist de mensen die TMC kan leveren. Ze zijn niet makkelijk op de arbeidsmarkt te vinden, steengoed en ze staan niet op je loonlijst, in tijden van crises ook handig. Wat wil je nog meer als Philips, DSM of TNO zijnde? TMC begrijpt ook precies wat deze bedrijven doen, want het focust op die projecten die van cruciaal belang zijn voor dat soort opdrachtgevers en innoveert met hen mee. De circa 600 werktuigbouwkundigen, technisch natuurkundigen, architecten en ontwerpers, waarvan een groot deel zowel de masterstitel als de PhD achter hun naam kan zetten, voeren hoogwaardige opdrachten uit op locatie bij de klant. Je vindt ze in de technologie-driehoek Eindhoven, Aken en Leuven, maar ook in de groeimarkt India waar ze voor Nederlandse machinebouwers met vestigingen daar de internationale capaciteits- en kennisbehoefte invullen. Ze functioneren net zo goed – of beter - als eigen medewerkers in de bedrijven waarvoor ze werken. Maar dan wel vanuit een zelfstandige positie: het zijn ‘werkondernemers’. 2010

2011

Werkondernemerschap: het businessmodel van de eeuw


€ € € € € €

38,0 52,7 6,0 1,00 478 7,57 9,65

€ € € € € €

37,4 42,1 3,5 0,50 461 7,33 9,50

2009

€ € € € €

24,8 37,2 –4,7 0 387 n.v.t. 7,50

2008

€ € € € €

28,5 42,3 4,0 0 460 n.v.t. 8,00

2007

€ € € €

46,7 27,4 3,6 0 384 n.v.t. € 13,10

Jaarcijfers per 31-12 / In portefeuille sinds 10 december 2010 / Beurswaarde, omzet en nettowinst in miljoenen euro’s


Het woord werkondernemerschap zal dankzij TMC nog eens in de Van Dale komen. Het is het businessmodel van de 21e eeuw. TMC kreeg zelfs een Europese subsidie om het verder uit te bouwen. Dankzij deze originele bedrijfsvoering is TMC in staat om de schaars verkrijgbare topprofessionals te vinden en langdurig aan zich te binden. Niet door concurrentiebedingen, die hoeven ze niet te tekenen, want TMC gelooft in haar eigen kracht en het bieden van veel vrijheid. Juridisch gezien kunnen haar knappe koppen dus gemakkelijk vertrekken. Dat doen ze echter niet, want ze delen mee in de winst en krijgen alle ruimte om op zowel technisch als persoonlijk niveau te groeien. Door de mens centraal te stellen wint TMC de ‘war for talent’ die al heftig woedt op de technologische arbeidsmarkt en de komende jaren – waarin de babyboomers en masse met pensioen gaan - alleen maar zal toenemen. In de tien jaar dat TMC nu bestaat is de jaaromzet gegroeid naar circa € 40 miljoen en is het bedrijf steeds volwassener geworden. Wij zijn ook niet langer de enige externe grootaandeelhouder, we ontmoetten dit jaar op de aandeelhoudersvergadering voor het eerst ook andere aandeelhouders met grote belangen. Bij betrokken werkondernemers horen betrokken aandeelhouders. Wij blijven graag nog wat langer betrokken. Jaarverslag Todlin | 42

Philips neemt een voorbeeld aan TMC

Philips-topman Frans van Houten kondigde in november aan dat hij de variabele beloning van zijn medewerkers flink wil naar 7 tot 12%. In een interview op BNR-radio verklaarde een Philips-watcher de bedoeling van dit plan. Van Houten wil meer dynamiek en in de 400 cellen van het concern brengen. Door het invoeren van werkondernemerschap, naar voorbeeld van het TMC. Het gaat dan niet om het uitdelen van bonussen, maar om medewerkers meer verantwoordelijkheid te geven door meer risico bij hen te leggen. Zo brengt Philips mede dankzij TMC de ondernemersmentaliteit terug in het bedrijf.

uitbreiden

ondernemerschap succesvolle

www.tmc.nl

2011

Ontmoetingsritueel. Als reuen elkaar traag benaderen en fixeren, peilen ze elkaars rangorde. Ze draaien met de haren overeind rond elkaar en besnuffelen de ander. Dit ontmoetingsritueel duurt een paar minuten en dan is de hiërarchie bepaald. Grommen en schijngevechten en zelfs gillend janken horen er gewoon bij, zegt de hondenbescherming in België op haar informatieve website. ‘Dit is een normale uiting van dominantie en wijst niet op agressie. Gun hen de tijd voor dit sociaal contact en wandel verder.’ Daar zouden mensen misschien een voorbeeld aan kunnen nemen.

Geachte aandeelhouder Todlin NV heeft het jaar met een negatief beleggingsresultaat afgesloten. Alhoewel niet tevredenstellend, is het rendement beter dan die van de AScX, de Amsterdamse beursindex voor de kleinere bedrijven, en heeft de strategie van langetermijnaandeelhouderschap ook in 2011 zijn waarde bewezen. Wel deden dit jaar de grotere bedrijven het beter op de beurs.

Verslag van de Raad van Commissarissen

Het jaar 2011 kenmerkte zich door een aantal onverwachte gebeurtenissen. Aan het begin van het jaar de start van de Arabische Lente, waarbij een aantal dictatoriale regimes in het Midden-Oosten omver werd geworpen. Daarnaast de grote aardbeving in Japan met verstrekkende gevolgen door de nucleaire ramp die hierdoor ontstond en die veel invloed heeft gehad op het dagelijkse leven in Japan en ook de (wereld-) economie heeft beïnvloed. Hiermee werd de globalisering, die zich in de afgelopen decennia heeft voltrokken, nog eens duidelijk zichtbaar. De grootste invloed op de financiële markten en daarmee ook op de beleggingsresultaten van Todlin had echter de voortdurende Europese schuldencrisis. Het vertrouwen van beleggers is hierdoor sterk negatief beïnvloed en door het onsamenhangende optreden van de overheden is deze crisis ook nu nog altijd niet bezworen. De initiatieven, die aan het eind van 2011 zijn genomen om in Europa begrotingstekorten terug te dringen en de economieën van de zuidelijke EU-lidstaten competitiever te maken, zullen op termijn tot verbetering leiden. Wij stellen vast dat de deelnemingen in de Todlin-portefeuille vrijwel zonder uitzondering in 2011 goed gepresteerd hebben. Resultaten zijn verbeterd en schuldposities zijn afgebouwd. De deelnemingen zullen in totaliteit dan ook een aantrekkelijk dividend uitkeren. Wanneer het vertrouwen in de financiële markten weer terugkeert, zullen beleggers weer meer oog hebben voor de onderliggende kwaliteit van onze deelnemingen en zullen de waarderingen weer oplopen. De Raad van Commissarissen heeft in het verslagjaar vijf keer formeel met de directie vergaderd. Daarnaast is er regelmatig telefonisch contact geweest. In de vergaderingen is de gang van zaken bij de deelnemingen Jaarverslag Todlin | 46

een vast agendapunt en wordt uitvoerig gesproken over de ontwikkelingen bij de deelnemingen. De directie heeft ons periodiek geïnformeerd over de kwaliteit van de Bedrijfsvoering. Deze voldoet aan de criteria vanuit de Wet op het financieel toezicht. De compliance officer van Todlin heeft vastgesteld dat alle betrokkenen voldoen aan de vastgestelde Code of Conduct. Volgens het rooster trad in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mei 2011 Frank van Wegen af als commissaris. Hij heeft zich om persoonlijke redenen niet herbenoembaar gesteld. In diezelfde vergadering werd besloten dat het voorzitterschap door Tjeerd van der Hoek wordt overgenomen. Voorgesteld werd om Oscar van den Ende, vanwege zijn ruime kennis en ervaring op retailgebied, als commissaris te benoemen. De vergadering ging hiermee unaniem akkoord. Het voorstel van de directie om een dividend uit te keren van € 500 per aandeel heeft onze instemming. Wij stellen voor de directie te déchargeren voor het gevoerde beleid gedurende het verslagjaar 2011 en onze Raad voor het daarop gehouden toezicht. Hierbij bieden wij u de jaarrekening over het boekjaar 2011 van Todlin NV aan, zoals die door de directie is opgemaakt. De jaarrekening is gecontroleerd door en besproken met KPMG Accountants NV. De bevindingen van de accountant zijn in onze Raad uitvoerig aan de orde geweest en de accountant heeft de jaarrekening voorzien van een goedkeurende verklaring. De opgestelde jaarrekening heeft onze goedkeuring. Net als voorgaande jaren is de jaarrekening opgemaakt voor winstbestemming. Wij stellen u voor de jaarrekening 2011 vast te stellen overeenkomstig de voorgelegde stukken. Maarsbergen, 21 maart 2012 De Raad van Commissarissen Tjeerd van der Hoek Erry de Boer Oscar van den Ende Verslag van de Raad van Commissarissen | 47

Verslag van de Raad van Commissarissen

Regie in eigen hand

De heer T.C. van der Hoek (1967), lid sinds 2003, voorzitter sinds 2011. Belangrijkste functies: - Executive Director van Baarsma Wine Group Holding BV. Samenstelling Raad van Commissarissen Todlin NV

De heer E.P. de Boer (1950), lid sinds 2001. Belangrijkste functies: - Lid van de Raad van Commissarissen van Greetz BV; - Diverse directeurposities. De heer J.O.M. van den Ende (1952), lid sinds 2011. Belangrijkste functies: - Voorzitter van de Stichting Retail Jaarprijs; - Diverse commissariaten en maatschappelijke functies.

Wij investeren bij voorkeur in bedrijven die in staat zijn op eigen kracht te groeien. Die de regie in eigen hand kunnen houden. Ook als die dreigt overgenomen te worden door externe factoren is dat mogelijk. Bedrijven met een goede strategie en een gezonde balans hebben minder last van de jojo-effecten van slechte, dan weer opwekkende en dan weer sombere berichten over de economie en de politiek. Niemand kan zich aan de gevolgen ervan onttrekken, maar bedrijven die het talent hebben om te innoveren en het geld om te investeren, zullen zich ook snel kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden. Zij kennen hun eigen kracht, hun markt en hun klanten en zijn daardoor minder afhankelijk van externe factoren. Dat is geen rocket science, maar een kwestie van gezond verstand en ondernemerschap. En wordt bewezen door slaapspecialist Beter Bed Holding NV en handelshuizen Amsterdam Comodities NV (‘Acomo’) en Koninklijke Reesink NV, die geen van allen in een hoogtechnologische nichemarkt zitten. En door TMC Group NV, dat met het werkondernemerschap hoge ogen gooit. In 2011 zagen we opnieuw sterk wisselende beelden op de financiële markten. Na een voortkabbelend eerste kwartaal liepen de koersen van de Nederlandse small caps aanvankelijk weer behoorlijk op. Ook Todlin wist hiervan te profiteren. De intrinsieke waarde van het aandeel was eind april 2011 dan ook bijna 8% hoger dan aan het begin van het jaar. Het herstel werd echter in de kiem gesmoord door de toenemende onzekerheden die gepaard gingen met de Eurocrises, de Amerikaanse en Europese schuldenlasten en de Arabische Lente. In dit soort woelige tijden nemen beleggers de wijk naar grote(re) bedrijven in de veronderstelling dat die stabieler zijn en je er dus veiliger in kan beleggen dan in kleinere ondernemingen. Of ze kiezen verontrust voor iets heel anders als Duitse staatsobligaties, veilig geachte valuta’s als de Zwitserse Frank of grondstoffen en dan met name goud. Met de teruglopende vraag naar Nederlandse kleine beursgenoteerde bedrijven daalde hun waardering. Ten gevolge van een opeenstapeling van ellendige berichten over de twijfel aan de stevigheid van


Directieverslag | 49

Directieverslag

de euro en de gegoedheid van een groot aantal landen ten gevolge van hun schuldenlast, sloeg het algemene sentiment om en gingen de beurzen onderuit. Todlin kon zich hier ook niet aan onttrekken en zag de waardering van de meeste bedrijven in de portefeuille fors teruglopen. De intrinsieke waarde van het aandeel Todlin kwam per jaarultimo uit op € 14.864,50. Rekening houdend met het dividend van € 450 per aandeel, dat wij in mei 2011 uitkeerden, komt dat op een totaal rendement van -10,2%.

16.000

2011 was voor aandelenbeleggers geen aantrekkelijk jaar. Mits je investeert in gezonde ondernemingen met wakkere ondernemers aan het stuur worden de effecten van tijdelijke dips over langere termijn over het algemeen uitgevlakt. Al weten wij dat uit ervaring, dan nog waren de resultaten teleurstellend. Voor ons overigens geen reden om onze belangen te verkopen. Ook als de algemene trend tegen zit blijven wij trouw aan onze filosofie en werkwijze. Omdat we daar in geloven. En zolang we natuurlijk vertrouwen hebben in de bedrijven die we in portefeuille hebben en hun management. Bij onze langetermijnvisie past dan ook de tegeltjeswijsheid ‘Een bedrijf is geen handelswaar’.

14.000

Kleine bedrijven kunnen snel herstellen

Koersverloop Todlin in 2011 20.000 18.000

12.000 12/10

03/11

06/11

09/11

12/11

Natuurlijk wordt het ene bedrijf sterker geraakt door externe factoren dan het andere. We zien dat ook bij onze deelnemingen. Bedrijven die hun omzet deels in opkomende economieën realiseren hebben dit jaar minder last van negatieve sentimenten dan bedrijven die het in feite moeten hebben van bijvoorbeeld de Nederlandse bouwmarkt of Europese overheidsbestedingen. Maar ook deze laatste nemen wel maatregelen die hun afhankelijkheid van externe factoren moeten verkleinen. Sterker nog: veel van de bedrijven in onze portefeuille zijn in staat om hun strategie ook bij zwakkere economische omstandigheden te blijven uitvoeren, zodat hun vooruitzichten, balansverhoudingen of fundamentals in het afgelopen jaar bijvoorbeeld niet of nauwelijks verslechterden. Ze laten hun vermogen om op eigen kracht tegen de stroom in te zwemmen keer op keer zien. Door te innoveren, nieuwe markten te ontsluiten, nieuwe manieren van organiseren, distribueren en financieren te vinden of de efficiency te verbeteren. En intusJaarverslag Todlin | 50

sen boden veel van ‘onze’ bedrijven dividendrendementen die een heel stuk aantrekkelijker waren dan het rendement van betrouwbaar geachte staatsobligaties. De koers van een bedrijf op de beurs, ofwel de prijs van een aandeel, kan de algemene trend dus volgen en dalen, maar dat hoeft in onze ogen nog niets te zeggen over hoe het echt gaat met een bedrijf en dus over de waarde.

Investeringen en desinvesteringen

Onze portefeuille bestond eind 2011 uit participaties in negen bedrijven, één meer dan aan het begin van het boekjaar. Begin 2011 rondden wij ons belang in handelshuis Koninklijke Reesink NV af. Langetermijnaandeelhouderschap sluit volgens ons niet uit de grootte van belangen te veranderen als dat de kwaliteit van de portefeuille ten goede komt. Een sterk oplopende waardering, een verslechtering van het risicoprofiel, een strategiewijziging of belangrijke verandering in het bestuur, het kunnen voor ons allemaal redenen zijn om mutaties aan te brengen in de portefeuille en zelfs om van een bedrijf afscheid te nemen. Dat moet overigens ook maar kunnen, want een groot belang in een klein beursfonds is niet zo maar verkocht. Zeker niet in de huidige markt. De volatiliteit op de beurzen biedt overigens ook kansen om aandelen in een bedrijf bij te kopen wanneer de koers (sterk) gedaald is en juist weer iets te verkopen als de koers is opgelopen. Over het algemeen zijn we hier redelijk terughoudend in. We zijn immers geen handelaren. Maar als we het doen, dan altijd met de opzet om rendement toe te voegen.

Uitbreiding portefeuille met Koninklijke Reesink NV

Reesink bestaat al meer dan twee eeuwen. Het is een handelshuis ‘pur sang’ en heeft de ondernemende geest waar wij altijd naar zoeken. Reesink is een sterke speler in de letterlijk ‘groene’ markt; de agrarische en bosbouwsector. Daaraan levert het tractoren, dorsmachines, beregeningsinstallaties, maaiers en gereedschappen. Het is onder andere exclusief importeur van de landbouwmachines van de merken Claas en Kuhn voor België en Nederland. Daarnaast zit het ook stevig in staal met ‘walserijproducten’ als platen, balken en buizen, desgewenst bewerkt tot het door de klant gewenste eindproduct. Vroeger had het ook nog een doe-het-zelf poot, Fixet, maar Directieverslag | 51

Directieverslag

begin 2011 zijn die activiteiten en de bijbehorende groothandel ondergebracht in een joint-venture, waarin Reesink een minderheidsbelang houdt. Waren deze activiteiten eerst verlieslatend, nu ontvangt Reesink € 2 miljoen huur voor het distributiecentrum. In 2010 realiseerde Reesink bij een omzet van € 190 miljoen een nettowinst van € 5,9 miljoen. Over 2011 realiseerde het bedrijf een autonome omzetgroei van 9%. De nettowinst zal naar verwachting door hogere rentelasten en eenmalige structureringskosten voor de doe-het-zelf activiteit wat achterblijven bij 2010. Het groene segment van het bedrijf profiteert van de hogere investeringsbereidheid van agrariërs. Een vervelende slepende rechtszaak tegen de gemeente Apeldoorn werd door Reesink gewonnen, wat haar een additionele schadevergoeding van ruim € 2 miljoen opleverde. Een bedrijf met focus dat zich niet op de kop laat zitten, daar houden wij van.

Converteren bij goede gang van zaken

Vorig jaar nam Acomo ’s werelds grootste theehandelaar Van Rees en de zadenhandelaar Red River over. Voor deze majeure acquisities gaf het onder andere een converteerbare lening uit van € 40 miljoen. Onder voorwaarden konden de houders van deze lening besluiten om te converteren tegen een koers van € 7,39 per aandeel. De waardering van Acomo liep in 2010 al behoorlijk op, zodat ook wij besloten te converteren. Dit is in het begin van 2011 geformaliseerd. Op het aandeel, dat aan het eind van het jaar € 10,34 noteerde, ontvingen wij in 2011 € 0,50 dividend.

Sectorverdeling

Aandelen DOCDATA verkocht om wat Beter Bed bij te kunnen kopen Bij de zeer innovatieve speler op e-commerce gebied

Dienstverlening 40% Consument

42%

Industrie

18%

DOCDATA verliep 2011 voorspoedig. Het bedrijf wist mooie nieuwe opdrachten binnen te halen en het vertrouwen van bestaande klanten vast te houden. Dit bleek onder andere uit de wens van Bol.com om het contract met DOCDATA, dat de hele achterkant van deze grote e-tailer verzorgt, met vijf jaar te verlengen. Inmiddels is het bedrijf ook in Duitsland actief waar het onder andere de hele afhandeling van de bestellingen bij Zalando voor zijn rekening neemt. Internetwinkelen is een groeimarkt, waarbij het snel en juist leveren en een goede logistiek cruciaal zijn. Het bedrijf groeit met haar klanten Jaarverslag Todlin | 52

mee, waardoor de omzet in 2011 steeg. Toch bleef de totale winst over 2011 wat achter doordat de andere poot van het bedrijf, IAI, dat gespecialiseerd is in het beveiligen en personaliseren van waardedocumenten, last had van bezuinigende overheden. Ook anderen wisten de prestaties van het bedrijf te waarderen, waardoor de koers van DOCDATA tegen de trend in aanzienlijk steeg. Het was in 2011 dan ook het best presterende bedrijf op de beurs. Hoewel wij het volste vertrouwen hebben in de toekomst van DOCDATA hebben wij toch wat aandelen verkocht. De opbrengst hebben we gebruikt om wat aandelen Beter Bed, een bedrijf waar wij ook sterk in geloven, bij te kopen. Wij zijn ons overigens terdege bewust dat dit bedrijf al zwaar weegt in de portefeuille. Beter Bed draaide wederom een recordjaar in een markt die op zich sterk afhankelijk is van het consumentenvertrouwen. De slaapspecialist is een goed voorbeeld van groei op eigen kracht. Het is in staat om ook bij verminderende consumentenbestedingen en een slecht draaiende beddenbranche nieuwe producten en nieuwe marktsegmenten te creëren die aansluiten bij de veranderende wensen van die consumenten. Hoewel het bedrijf draait als een trein werd het door beleggers ‘in de uitverkoop gedaan’. De koers daalde dan ook flink. Ons inziens was dit geen juiste weergave meer van de waarde van dit winstgevende bedrijf, dat met kop en schouders boven de concurrenten uitsteekt. Wij kochten dus – retteketet - snel wat aandelen bij en profiteerden direct mee van het behoorlijke dividend dat dit ondernemende bedrijf uitbetaalt. Zoals eerder al gezegd sluiten wij niet uit wat aandelen te verkopen als de waardering weer behoorlijk is opgelopen.

Meegedaan aan herfinancieringsronde bij NedSense Software-

ontwikkelaar NedSense enterprises NV is ook een bedrijf dat het moet hebben van eigen innovatieve kracht. Haar LOFT™-software maakt steeds meer toepassingen mogelijk waarbij verkopers of consumenten vanuit iedere locatie mode- en textielproducten kunnen zien, combineren en veranderen. Ook vanaf een iPad en steeds meer programma’s draaien ‘in the cloud’ in plaats van dat je ze moet downloaden op een eigen computer. NedSense zelf loopt gelukkig Directieverslag | 53

Directieverslag

niet met haar hoofd in de wolken. Het heeft een goede ‘down to earth’ strategie. In 2011 had het hiervoor een kapitaalinjectie nodig waarmee het de huidige leningen kon herfinancieren en verder kon investeren in LOFT™ en gerichte acquisities. Het gaf daarvoor aandelen en converteerbare obligaties uit. Project Holland Fonds, een institutionele investeerder, heeft hierop behoorlijk ingetekend. Ook wij hebben voor € 350.000 in de convertible meegedaan. Wij geloofden in de investeringscasus en al zijn we wat verwaterd, we wilden ons belang in deze IT-whizzkid op ruim boven de 15% houden.

Betrokken aandeelhouders houden vinger aan de pols

Directieverslag

Als je een substantieel belang in een bedrijf neemt is het mogelijk om een dieper gaande relatie met de bedrijfsleiding op te bouwen. Het is in beider belang dat die goed onderhouden wordt en dat je elkaar op de hoogte houdt van elkaars intenties. Grootaandeelhouders en bestuurders willen natuurlijk niet door elkaar worden verrast. Wederzijds respect en open communicatie houden de relatie gezond. Wij houden als betrokken aandeelhouder steeds de vinger aan de pols, wat de kans op negatieve scenario’s verkleint. Net als in een huwelijk hebben de partners rechten en plichten. Zo moet een directie zorgen voor een gezonde balans en een zorgvuldige uitvoering van de strategie en de aandeelhouders tijdig en volledig informeren over de gang van zaken. Een aandeelhouder heeft het recht, en ons inziens daarmee ook de plicht, om zich uit te spreken over de winstverdeling, benoeming en beloning van bestuurders en over eventuele grote strategische wijzigingen. Wij zijn kritisch maar geen ruziemakers. Wij stellen ons niet alleen constructief op in het gesprek over de oplossing voor actuele problemen of vraagstukken, maar werken er ook aan mee. Door bijvoorbeeld suggesties te doen voor de samenstelling van de Raad van Commissarissen, met andere grootaandeelhouders te overleggen of te wijzen op afspraken die dreigen vergeten te worden. En als een bestuur een goed plan heeft dat extra kapitaal vergt, dan zijn we ook bereid om dat ter beschikking te stellen als we er vertrouwen in hebben.


Overleg met andere (groot)aandeelhouders Een voordeel van overleg met andere (groot)aandeelhouders is dat de neuzen dezelfde richting op staan. Dat biedt ook het bedrijf voordelen. Zo is het lastig over te nemen door een ongewenste partij als een grote groep van de eigenaren niet geïnteresseerd is om op zo’n bod in te gaan. En is het mogelijk om een (her)financieringsronde succesvol te laten verlopen. In dit kader speelden wij een coördinerende rol in het overleg met andere grootaandeelhouders toen NedSense extra kapitaal zocht. Een mooi staaltje van private equity op de beurs, met - net als bij venture capital - meerdere financieringsrondes.

Portefeuilleverdeling

Toezicht op toezicht Wij zijn ook geïnteresseerd in de samenstelling van de Raad van Commissarissen bij de bedrijven waarin wij deelnemen. Zij moeten immers zorgen en toezien dat de Raad van Bestuur goed is berekend op haar taak. Dat kan alleen als de toezichthouders daar de capaciteiten voor hebben en ze in staat zijn de belangen van alle stakeholders te vertegenwoordigen. Op een gegeven moment vonden wij dat bij Acomo de belangen van de aandeelhouders wel eens erg zwaar konden gaan wegen. Bij een aandeelhoudersvergadering zat er namelijk meer kapitaal achter de tafel dan in de zaal. We hebben daarom een schot voor de boeg gegeven en gevraagd daar bij de komende benoeming rekening mee te houden door een commissaris te zoeken met een andere pet op. Ook bij Reesink hebben wij een nieuwe commissaris voorgedragen. Acomo

22%

opgesteld voor resultaatbestemming. Het negatieve resultaat over het boekjaar zal ten laste van de overige reserves worden gebracht. In de overige gegevens hebben wij een voorstel opgenomen om ten laste van de overige reserves een dividend uit te keren. Uiteraard ligt de uiteindelijke beslissing hierover waar die behoort te liggen: bij de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.

Beter Bed

29%

DOCDATA

10%

Door de ongunstige koersontwikkelingen is de waarde van de deelnemingen afgenomen van € 65.856.767 per het begin tot € 60.547.523 per het einde van het boekjaar. De in de winsten verliesrekening verantwoorde niet-gerealiseerde waardeveranderingen bedragen -€ 10.616.558

Balans en resultaten De jaarrekening is net als voorgaande jaren


HITT

2%

NedSense

2%

Neways

9%

Reesink

9%

Stern TMC

13% 4%

(2010: € 17.020.539). In de balans is een voorziening opgenomen voor de winstparticipatie die verschuldigd is over de netto te realiseren vermogenswinst bij (gedeeltelijke) verkoop van de per balansdatum gehouden deelnemingen. Omdat de koersen in het boekjaar gedaald zijn en de waarde van de belangen in de portefeuille daardoor is teruggelopen, is uit die voorziening € 1.240.987 vrijgevallen ten gunste van het resultaat. De reserve komt daarmee per einde boekjaar uit op € 1.433.889 (2010: € 2.674.876).

Directieverslag

In het boekjaar 2011 ontving Todlin € 3.408.809 (2010: € 2.085.874) aan dividend, waarvan € 2.985.964 (2010: € 2.085.874) in contanten en € 422.845 (2010: nihil) in aandelen. De gerealiseerde waardeveranderingen van € 86.890 is een optelsom van de verkoop van een aantal aandelen in een paar van onze belangen en nagekomen rente inzake de verkoop van AXA Stenman Industries BV. Dit bedrag is gespecificeerd op bladzijde 86. Op deze verkopen realiseerden wij ten opzichte van de gemiddelde kostprijs een winst van € 387.099. Het grootste deel daarvan is al in de voorgaande jaren in het resultaat opgenomen. Over de winst is aan het management een winstparticipatie verschuldigd van € 54.964. De managementvergoeding wordt berekend over het gemiddelde eigen vermogen en bedraagt voor 2011 € 639.358 (2010: € 523.292). Het nettoresultaat over het boekjaar komt daarmee uit op -€ 6.755.960 (2010: € 16.779.869).

Bankrelatie

Het afgelopen jaar heeft niet alleen een aantal bedrijven in onze portefeuille met hun bankier gesproken, ook wij hebben dat gedaan. Nadat F. van Lanschot Bankiers NV nieuwe financieringsvoorwaarden ging stellen, hebben wij een aantal zaken op een rijtje gezet. In het voorjaar hebben wij besloten om de herziene eisen niet te accepteren en een financiering aan te gaan bij SNS Bank NV. Ook het effectendepot hebben we ondergebracht bij SNS die voor het totaal aan diensten dat wij afnemen aantrekkelijker is. Desalniettemin is het opslagpercentage van 1,75% voor de bij SNS afgesloten financiering hoger dan de 1% die wij voorgaande jaren verschuldigd waren.


Risico’s

In de algemene toelichting op de jaarrekening is een paragraaf opgenomen over risico’s en risicomanagement. Bekend is dat beleggen in effecten, wat zowel de deelnemingen in onze portefeuille als de aandelen in Todlin zijn, risico’s met zich meebrengt. Wat deze zijn en hoe wij daarmee omgaan staat beschreven op bladzijden 74 tot en met 78. Deels hangen de risico’s samen met de bedrijfsactiviteiten van de ondernemingen waarin Todlin een belang houdt. Hoewel wij een groot aantal risico’s hebben opgenomen, hebben we niet de illusie volledig te zijn. De financiële crisis heeft aangetoond dat juist het onverwachte en niet als risico onderkende grote gevolgen kan hebben.

Bedrijfsvoering

Teslin beschikt als beheerder van Todlin over een beschrijving van de Bedrijfsvoering (‘Bedrijfsvoering’) die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht. De Bedrijfsvoering kan geen zekerheid bieden dat zich nooit afwijkingen zullen voordoen, maar is ontworpen om een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen over de effectiviteit van de interne beheersingsmaatregelen aangaande risico’s gerelateerd aan de activiteiten van Todlin. Gedurende het boekjaar zijn verschillende aspecten van de Bedrijfsvoering beoordeeld en geactualiseerd. Bij deze werkzaamheden zijn geen constateringen gedaan op grond waarvan zou moeten worden geconcludeerd dat de beschrijving en de opzet van de Bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 4:14 van de Wet op het financieel toezicht niet voldoen aan de vereisten zoals opgenomen in het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft en daaraan gerelateerde regelgeving. In het boekjaar 2011 is niet geconstateerd dat de Bedrijfsvoering niet effectief en niet in overeenstemming met de beschrijving functioneert.

Dividendvoorstel

Mede door de negatieve niet-gerealiseerde waardeveranderingen van € 10.616.558 is het resultaat over het boekjaar 2011 uitgekomen op een verlies van € 6.755.960. Het verlies zal ten laste worden gebracht van de overige reserves.


Directieverslag

Gelet op de door Todlin ontvangen cashdividenden van € 2.985.964 en ons streven om een jaarlijks stijgend dividend uit te keren, stellen wij, met goedkeuring van de Raad van Commissarissen, voor om een dividend uit te keren van € 500 (2010: € 450) per aandeel. Gebaseerd op het aantal aandelen dat per 31 december 2011 uitstaat, is met het totale dividend een bedrag gemoeid van € 1.908.500.

Vooruitzichten

Alles heeft met elkaar te maken. De vooruitzichten voor de Nederlandse economie hangen dan ook sterk af van het verdere verloop van de Europese schuldencrisis. Het Nederlandse CPB houdt rekening met een ‘doormodderscenario’: de schuldencrisis wordt niet snel opgelost, maar er komt ook geen verdere escalatie. We kunnen er uren over doorpraten, maar de vooruitzichten voor de eurozone blijven in ieder geval in duistere nevelen gehuld tot de politieke leiders in staat zijn om de staatsschuldcrisis effectief aan te pakken. Dan zal het vertrouwen van bedrijfsleven en consument verbeteren en de stabiliteit op de financiële markten terugkeren. Daar wacht iedereen dus op.

Directieverslag

Een gezonde balans, een realistische strategie en een goede marktpositie zijn ijzersterke uitgangsposities voor groei op eigen kracht. Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven met die karaktereigenschappen in onze portefeuille waardecreatie op de langere termijn leveren. Maarsbergen, 21 maart 2012 De directie Teslin Capital Management BV Frederik van Beuningen Maarten Hartog Aleid Kruize

Directieverslag

Ondertussen zitten er in de portefeuille van Todlin goed geselecteerde, gezonde bedrijven met goede groeiperspectieven. Hun waarderingen op de beurs zijn ook niet immuun voor een neergaande markt, maar ze kunnen zich snel herstellen als het tij keert. Tot die tijd lijkt het wel uitverkoop op de beurs. Sommige koersen staan zo ver af van de werkelijke waarde van het bedrijf dat ze voor een habbekrats te krijgen zijn. Die koopjes zullen de interesse van beleggers wekken, ook vanuit de BRIC-landen. Wij vinden het geen goed idee om de regie gedwongen uit handen te geven. De wereld verandert, dat kun je niet tegenhouden en hoeft ook niet per se, maar je moet wel bewust kunnen kiezen wat je rol erin is en hoe je de belangen van je stakeholders het best beschermd. Dat doen wij zelf ook. Daarbij gaan wij uit van eigen kracht, van onszelf en van de bedrijven in onze portefeuille. Niet afwachten maar actie ondernemen en steeds kijken wat je zelf kunt doen.



2011

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat wie getrouwd is langer leeft. Maar er is wel verschil tussen mannen en vrouwen. Voor mannen leidt het ‘boterbriefje’ altijd tot een langer leven en hoe gelukkiger het huwelijk hoe meer jaren ze erbij ‘krijgen’. Voor vrouwen telt de kwaliteit van de relatie nog zwaarder; een ongelukkig huwelijk verlengt hun leven niet, maar een gelukkig samenleven vergroot hun levensduur bijna vier keer zo sterk als bij de mannen. Getrouwde hartpatiënten die een bypass operatie ondergaan hebben drie keer zoveel kans 15 jaar later nog in leven te zijn als hun ongetrouwde medepatiënten. Jaarverslag Midlin | 70

Jaarrekening | 71

(bedragen in euro’s)

Beleggingen

6

Vorderingen

7

Deelnemingen Overige vorderingen Totale activa

Eigen vermogen

Jaarrekening Balans

Balans per 31 december 2011 (voor winstbestemming)

Toelichting

Geplaatst kapitaal Agioreserve Herwaarderingsreserve Overige reserves Onverdeeld resultaat

Voorzieningen

Winstparticipatie

Kortlopende schulden Bank Overige

Totale passiva


31-12-2011

31-12-2010

60.547.523

65.856.767

4.262

182.267

60.551.785

66.039.034

8 17.320.796 16.487.962 0 29.685.008 -6.755.960

56.737.806

9

16.640.120 14.468.581 993.579 13.624.260 16.779.869

1.433.889

62.506.409 2.674.876

10 585.228 272.521

2.232.897 147.193

2.380.090

857.749

60.551.785

66.039.034


Toelichting

Opbrengsten

Dividenden Interest obligatielening Gerealiseerde waardeveranderingen Niet-gerealiseerde waardeveranderingen

Overige opbrengsten

11 11.1

2011

11.2

3.408.809 6.010 86.890

2.085.874 58.481 458.771

11.3

–10.616.558

17.020.539

Opslag uitgifte nieuwe aandelen

Jaarrekening Winst en verlies

Winst- en verliesrekening over 2011

Kosten

Managementvergoeding Gerealiseerde winstparticipatie Commissarissenbeloning Overige kosten Interest Dotatie/(vrijval) voorziening winstparticipatie Aan- en verkoopkosten deelnemingen Resultaat vóór belastingen Vennootschapsbelasting

Nettoresultaat na belastingen


2010

12 12.1 12.1 12.2 12.3

12.1 12.4

12.5

–7.114.849

19.623.665

0

1.587

639.358 54.964 33.363 68.315 68.136

523.292 177.801 24.585 74.556 –796.000

–1.240.987 17.963

18.540

-800.234

2.017.069 9.540 1.154.888

–2.045.149

–6.755.960 0

16.779.869 0

–6.755.960

16.779.869


Kasstroom uit beleggingsactiviteiten

Jaarrekening Kasstroomoverzicht Kasstroomoverzicht over 2011

Contant ontvangen dividend Aankoop deelnemingen Verkoop deelnemingen Aan- en verkoopkosten deelnemingen Overige betalingen * Betaalde / ontvangen interest Interest obligatielening Afgewikkelde effectentransacties

2011

2010

2.985.964 –7.948.671 3.125.795 -17.874 –926.321 –55.275 65.706 132.743

2.085.874 –6.388.627 1.669.928 –9.518 –619.500 –18.167 –1.959 65.927 –2.637.933

–3.216.042

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangen bij plaatsing van aandelen Op- en afslag Betaald dividend Saldo uit kasstromen Bankstand begin boekjaar

Bankstand einde boekjaar

* In de overige betalingen zijn de managementvergoeding, winstparticipatie en overige kosten opgenomen.


2.702.964 0 –1.712.700

4.848.773 1.587 –1.333.200 990.264

3.517.160

–1.647.669

301.118

–585.228

–886.346

–2.232.897

–585.228

Dorpspleintjes. We weten veel van de rol van stadspleinen maar hoe zit het met dorpspleinen op het platteland? Annelien Kapper deed er onderzoek naar tijdens haar studie Sociaal Ruimtelijke analyses. Zij merkte op dat ook als het plein niet veel gebruikt wordt, de bewoners van het dorp zeggen dat ze het wel belangrijk vinden. Zelfs als ze er bijna nooit komen. Haar algemene conclusie is dan ook dat het belangrijker is dát het plein aanwezig is dan de hoeveelheid activiteiten die er georganiseerd worden.

1. Algemeen

Todlin is opgericht op 9 maart 1998 en is een closedend beleggingsinstelling. Statutair is de vennootschap gevestigd te Utrecht. Todlin houdt zich hoofdzakelijk bezig met het deelnemen in ter beurze genoteerde ondernemingen en het beleggen van het overige vermogen. Todlin ziet zichzelf als een participatiemaatschappij en investeert voor de lange termijn. Investeringen worden in principe gedaan voor een geruime tijd, waarin Todlin zich opstelt als een betrokken en constructief kritische aandeelhouder. Beleggingen worden dan ook gezien als deelnemingen. De 5%-belangen kwalificeren voor de fiscale deelnemingsvrijstelling.

Jaarrekening Algemene toelichting

De jaarrekening 2011 is opgemaakt in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving, de Wet op het financieel toezicht en het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW en de uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving. Todlin is onder gewone voorwaarden belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Teslin (als beheerder en directie) wordt aangemerkt als verbonden partij als bedoeld in artikel 381 lid 3 van boek 2 BW en als gelieerde partij als bedoeld in artikel 1 onder m juncto artikel 124 lid 1 sub a en sub c van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft. Van een verbonden partij is sprake wanneer een partij beslissende zeggenschap kan uitoefenen over een andere partij dan wel invloed van betekenis kan uitoefenen op het financiële en zakelijk beleid van de andere partij. De vergoeding, voortvloeiend uit het gevoerde management, die aan de directie wordt uitgekeerd wordt verantwoord (ex artikel 124 lid 1 sub a Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft) op bladzijden 87 en 88. In het afgelopen boekjaar hebben, naast de hierboven vermelde vergoeding voorvloeiend uit het gevoerde management, geen transacties Jaarverslag Todlin | 70

plaatsgevonden tussen Todlin en de met haar verbonden partijen. Voor wat betreft de toename van de door de verbonden dan wel gelieerde partijen gehouden belangen in Todlin verwijzen wij naar bladzijden 92 en 93.

2. Grondslagen van waardering en bepaling van het resultaat

De gehanteerde grondslagen van waardering en bepaling van het resultaat zijn ongewijzigd ten opzichte van 2010. De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Waardering van de beleggingen De financiële beleggingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde, tenzij anders vermeld. Voor beursgenoteerde effecten die regelmatig worden verhandeld wordt de reële waarde bepaald op basis van de ultimo boekjaar geldende slotkoers. Afwijkingen van de beurskoers zijn, indien van toepassing, toegelicht. Converteerbare obligatieleningen worden pas vanaf het moment dat de conversie mogelijk is gewaardeerd tegen het aantal aandelen dat uit de conversie kan worden verkregen op basis van de koers van dat betreffende aandeel. Tot dat moment wordt de lening gewaardeerd tegen het nominale bedrag. Transactiedatum en afwikkelingsdatum Alle aan- en verkopen van financiële activa en passiva, die moeten worden afgewikkeld binnen het tijdsbestek dat door regelgeving of een marktconventie is vastgesteld, worden verantwoord op basis van de transactiedatum, de datum waarop Todlin als partij betrokken wordt bij de contractuele bepalingen van het instrument. Saldering Financiële activa en passiva worden gesaldeerd en het nettobedrag wordt in de balans gerapporteerd wanneer er een wettelijk afdwingbaar recht is om de verantwoorde bedragen te salderen en er de intentie is om tot een afwikkeling op netto-basis te komen of tegelijkertijd het netto-actief te realiseren en de verplichting af te wikkelen. Grondslagen liquide middelen, vorderingen en kortlopende schulden Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en direct opeisbare deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. De debetsaldi van rekeningen-courant aangehouden bij de custodian maken integraal Algemene toelichting | 71


deel uit van het cash-management van het fonds. De vorderingen en de kortlopende schulden worden opgenomen tegen de nominale waarde. Grondslagen voor de resultaatbepaling Het resultaat is bepaald door de opbrengsten uit beleggingen, gerealiseerde en niet-gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen en overige bedrijfsopbrengsten te verminderen met de daarop betrekking hebbende kosten. In het algemeen geldt dat baten en lasten worden toegerekend aan de periode waartoe zij behoren.


Grondslagen voor kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. De kasstroom als gevolg van aan- en verkopen van deelnemingen en daarmee verband houdende kosten, betaalde en ontvangen interest, ontvangen dividenden en overige ontvangsten en betalingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit beleggingsactiviteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. Het saldo van de kas en kasequivalenten en de bankschulden vormen de geldmiddelen per 31 december in het kasstroomoverzicht. Schattingen Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de directie van Todlin zich verschillende oordelen en maakt schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.

3. Corporate governance De directie van Todlin wordt gevoerd door

Teslin, een onafhankelijke beheerder. De aandelen van Teslin worden gehouden door het management (82%) en een familieparticipatiemaatschappij (18%). Teslin verricht geen andere activiteiten dan het beheren van beleggingsfondsen/-portefeuilles, waaronder Todlin. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Todlin heeft het recht om Teslin als directie, tegen een schadevergoeding, te ontslaan. De administratie is uitbesteed aan CACEIS Netherlands NV. De effectenportefeuille wordt bewaard bij SNS Securities NV. Transacties in Jaarverslag Todlin | 72

effecten geschieden via van Todlin en Teslin onafhankelijke brokers. De structuur van zowel Todlin als Teslin is transparant, waardoor de kans op een mogelijke belangenverstrengeling wordt beperkt. Beide vennootschappen hebben een eigen Raad van Commissarissen die onafhankelijk van elkaar opereren. De ‘checks and balances’ zijn bij Todlin gewaarborgd. De Raad van Commissarissen van Todlin houdt onder andere toezicht op de belangen van de aandeelhouders en het beleid van de directie. Zowel de leden van de Raad van Commissarissen als de accountant van Todlin worden door de aandeelhouders benoemd. Mocht een aandeelhouder de Algemene Vergadering van Aandeelhouders niet kunnen bijwonen, dan kan deze zich laten vertegenwoordigen, dan wel per volmacht stemmen. De directie van Todlin legt jaarlijks verantwoording af aan de Raad van Commissarissen en de Algemene Vergadering van Aandeelhouders over het gevoerde beleid en de samenstelling van de in het betreffende jaar ten laste van de winsten verliesrekening komende managementvergoeding. Teneinde mogelijke belangenconflicten te voorkomen is met alle werknemers van Teslin en de commissarissen van de fondsen een Code of Conduct gesloten. Daarnaast is met goedkeuring van de Raad van Commissarissen van de verschillende fondsen een trading reglement opgesteld. Als institutionele belegger leeft Teslin de Nederlandse Corporate Governance Code na. Bij best practice bepaling IV.4.4 kiest Teslin er echter voor af te wijken van wat de code aanbeveelt. Teslin conformeert zich niet bij voorbaat aan de beperkingen bij de uitoefening van het agenderingsrecht, die worden voorgesteld in IV.4.4. Teslin zal van geval tot geval bezien wat in het belang is van haar investeerders. Teslin kan niet op voorhand een beperking accepteren van bestaande wettelijke rechten, aangezien zo’n beperking nadelig kan zijn voor haar investeerders. Bij wege van zelfregulering heeft Dutch Fund and Asset Management Association (DUFAS) de Principles of Fund Governance opgesteld. De Minister van Financiën heeft (met steun van de Tweede Kamer) deze DUFAS Principles onderschreven als een adequate oplossing voor de wettelijk vereiste implementatie van een governance beleid door fondsbeheerders. Teslin voldoet aan deze regels. Op de website www.teslin.nl/over-teslin/ publicaties is de Fund Governance Regeling van Teslin opgenomen. Algemene toelichting | 73


4. Stembeleid

Todlin hecht aan zeggenschap en het uitoefenen van zeggenschapsrechten en bezoekt (fysiek dan wel via volmacht) dan ook alle (bijzondere) aandeelhoudersvergaderingen van vennootschappen waarin zij investeert. Waar mogelijk oefent Todlin haar stemrecht uit. In het geval Todlin verhinderd is een vergadering bij te wonen verleent Todlin een volmacht aan een derde met een eenduidige steminstructie conform het stembeleid van Todlin. In de oordeelsvorming omtrent de onderwerpen waarover op de aandeelhoudersvergaderingen gestemd wordt, maakt Todlin onder meer gebruik van interne analyses, overleg met andere (groot)aandeelhouders, alsmede van haar visie op corporate governance. De stemverantwoording van Todlin is te lezen op de website www.todlin.nl.

5. Risico’s en risicomanagement Doel van de vennootschap is het


deelnemen in aan Euronext genoteerde ondernemingen met een marktkapitalisatie tot € 100 miljoen op het eerste moment van investeren en het beleggen van vermogen in effecten. Een gedwongen verkoop op het moment van ‘delisting’ van een onderneming waarin Todlin een belang houdt kan onvoordelig zijn voor Todlin en daarmee voor de aandeelhouders. Todlin kan, indien een hogere waardering op termijn te verwachten is, besluiten het belang aan te houden en te participeren in de ‘delisting’. Uitgangspunt blijft overigens dat alleen belegd wordt in beursgenoteerde ondernemingen. Aan een belegging in Todlin zijn financiële kansen, maar ook financiële risico’s verbonden die in het algemeen gepaard gaan met het beleggen in effecten. Todlin houdt via aandelen of certificaten van aandelen slechts rechtstreekse posities en eventueel (converteerbare) obligaties. In de portefeuille zijn geen afgeleide financiële instrumenten opgenomen zoals opties, valutatermijntransacties, futures en dergelijke, waardoor deze risico’s kunnen worden afgedekt. Ook sluit het beleggingsbeleid uit dat effecten worden verkocht die Todlin niet bezit (‘short gaan’). De waarde van de belegging kan zowel stijgen als dalen en een aandeelhouder kan daardoor minder terugkrijgen dan de aandeelhouder heeft ingelegd. De mogelijkheid bestaat dat de belegging in Todlin in waarde stijgt. Het is echter ook mogelijk dat een belegging in het fonds weinig Jaarverslag Todlin | 74

tot geen inkomsten zal genereren en dat de inleg bij een ongunstig koersverloop geheel of ten dele verloren gaat. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Bij beleggen in Todlin dient een aantal risico’s te worden onderscheiden. De verschillende risico’s zijn hieronder nader omschreven. Bij het beleggen in aandelen dient rekening te worden gehouden met de gebruikelijke risico’s die verbonden zijn aan het beleggen in effecten. In dit verband dienen in ieder geval de volgende – niet limitatieve lijst - van algemene en specifieke risico’s in acht te worden genomen:

Algemene risico’s

Specifieke risico’s

Ongunstige ontwikkelingen in of bij, dan wel nadelige gevolgen van: > nationale of internationale economische omstandigheden; > lokale marktomstandigheden; > de toepasselijke weten regelgeving; > de bedrijven waarin belegd wordt; > het in gebreke blijven van Todlin of een wederpartij; > de illiquiditeit van de beleggingen; > een stijging van de inflatie waardoor de reële waarde van aandelen beïnvloed wordt; > het ontstaan van onverzekerbare verliezen, kosten en/of schade; > de mogelijkheid voor de directie om af te wijken van het beleggingsbeleid waardoor de belegging risicovoller kan worden dan beoogd; > overmacht en > andere factoren die buiten de invloed van (de beheerder van) Todlin liggen.

> > > > >

Algemene toelichting | 75

> > > > > > > > > >

rendementsrisico marktrisico renterisico politiek risico risico van wijzigende (fiscale) regelgeving risico van medeaandeelhouders afwikkelingsrisico concentratierisico verhandelbaarheids- en liquiditeitsrisico van effecten risico van beleggen met geleend geld kredietcrisisrisico bewaarrisico tegenpartijrisico uitbestedingsrisico inflatierisico

Risicomanagement Bekend is dat beleggen in effecten risico’s met zich mee brengt. Met het aanvaarden van die risico’s kan een belegger, als hij deze goed inschat en goed beheerst, een aantrekkelijk rendement realiseren. En in theorie geldt: hoe hoger het risico dat wordt aanvaard, hoe hoger het mogelijke rendement. De vraag daarbij is op welke manier de te nemen risico’s ingeschat kunnen worden en wat gedaan kan worden om de impact van zich materialiserende risico’s te beperken.


De beheerder bewaakt de risico’s onder meer door zich te laten informeren over de gang van zaken bij de bedrijven waarin belegd wordt en de markten waarin zij opereren. Verder worden in een wekelijks investeringsoverleg de portefeuilles van de door Teslin beheerde fondsen, waaronder Todlin, besproken en relevante informatie over de bedrijven uitgewisseld. Daarnaast worden aan de hand van de Bedrijfsvoering per kwartaal rapportages opgesteld over de naleving van de procedures (zie ook ‘in control’-verklaring op bladzijde 57). Tevens wordt de wekelijkse berekening van de intrinsieke waarde en andere door de financiële administratie vervaardigde documenten gecontroleerd en gefiatteerd. In het boekjaar hebben zich enkele risico’s gematerialiseerd. Om inzicht te geven hoe deze risico’s waren ingeschat en zijn beheerst wordt hieronder ingegaan op het risicomanagement ten aanzien van deze risico’s. Concentratierisico Todlin investeert bewust in een beperkt aantal kleine beursgenoteerde Nederlandse ondernemingen. Deze ondernemingen kunnen door hun omvang kwetsbaar zijn, waardoor hun risicoprofiel relatief groot is. Door mede te selecteren op de kracht van het management en de organisatie, de marktpositie en de groei van cashflow en winst, trachten de fondsbeheerders de risico’s te beperken, maar dit is geen garantie voor een positieve waardeontwikkeling. Wij zien het aanhouden van een geconcentreerde portefeuille niet zo zeer als risico. Bij ons is het juist beleid. Het risico van een negatieve waardeontwikkeling trachten wij te beperken door vooral te weten waarin we investeren. Risicobeheersing zit wat ons betreft dan ook niet in een grote diversificatie van de portefeuille. Todlin heeft circa tien bedrijven in de portefeuille. We geloven in focus met kennis. Het beleid van de fondsbeheerders is er mede op gericht door zorgvuldige Jaarverslag Todlin | 76

selectie het eventuele negatieve effect van koersfluctuaties op de nettovermogenswaarde van het fonds zoveel mogelijk te beperken. Kennis, gecombineerd met actief en betrokken aandeelhouderschap is ons inziens een effectieve vorm van risicobeheersing. Door nauw bij de beleggingen betrokken te zijn en de markt van het bedrijf waarin Todlin investeert in de gaten te houden, zijn de fondsmanagers op de hoogte van de dynamiek waarmee ze te maken kunnen krijgen. Door goed contact met de bestuurders van de deelnemingen te onderhouden, tracht Todlin onaangename verrassingen te voorkomen. Sterker nog, door betrokken te zijn en bijvoorbeeld kritische vragen te blijven stellen aan de bestuurders van een onderneming in de portefeuille, heeft het fondsmanagement mogelijk zelfs invloed op het voorkomen van negatieve scenario’s. Op deze manier wordt een aantal zaken onder de aandacht gebracht van het bestuur. Reden waarom wij dat dan ook doen. Uiteraard kunnen niet alle negatieve ontwikkelingen bij de bedrijven in portefeuille door de fondsmanagers worden voorzien. Maar mocht er zich iets voordoen, dan treden zij actief op om te trachten de invloed op de waardeontwikkeling van het bedrijf te beperken. Marktrisico/Politiek risico/Kredietcrisisrisico De onzekerheid in de markten ten gevolge van het uitblijven van politieke daadkracht van de EUbestuurders met betrekking tot de schuldpositie van een aantal ZuidEuropese landen, was in het afgelopen boekjaar van grote invloed op de beurskoersen. Todlin is in aanzienlijke mate afhankelijk van de gang van zaken op de publieke kapitaalmarkten. Algemene onzekerheid, prijsfluctuaties en waardedalingen op de effectenmarkten leidden in de tweede helft van het boekjaar tot algehele daling van de aandelenkoersen. Ook die van de kleine(re) ondernemingen hadden daaronder te lijden. Todlin kon zich hier niet aan onttrekken, waardoor de intrinsieke waarde van het aandeel Todlin daalde. Door de selectie van de bedrijven in portefeuille, de kennis van Todlin over die bedrijven en het betrokken aandeelhouderschap wist Todlin de daling van de intrinsieke waarde relatief beperkt te houden. Door strikt aan de beleggingsfilosofie vast te houden en actief portefeuillebeheer - zoals in het directieverslag beschreven – werd de meerwaarde van de filosofie als handson risicomanagement bewezen. De AMX daalde in het boekjaar met 26,8% en de AScX met 24,3%. Algemene toelichting | 77


Liquiditeitsrisico De mate van verhandelbaarheid van de effecten waarin belegd wordt, is van invloed op de hoogte van de feitelijke aankoopen verkoopkoersen. De liquiditeit van aan de beurs genoteerde small caps kan (relatief) beperkt zijn, waardoor het afbouwen van een positie meer tijd kan vergen, dan wel een waardedrukkend effect heeft. Todlin kan participeren in een ‘delisting’ van de bedrijven in portefeuille. De liquiditeit van een niet-beursgenoteerd bedrijf is de facto beperkt. In het afgelopen boekjaar waren alle bedrijven in de portefeuille van Todlin beursgenoteerd.


Teslin is twintig jaar actief in beleggen in small caps en dus bekend met deze beperktere liquiditeit. We zijn van mening dat een aantal ondernemingen, dat zich ‘onder de radar van de banken’ bevindt en mede daardoor minder liquide is, ondergewaardeerd is. Dat maakt ze interessante investeringen, zeker op de langere termijn. Het liquiditeitsrisico wordt met name ten tijde van eventuele aan- of verkopen gemonitord door inzicht te hebben in de koersontwikkelingen van de betreffende bedrijven, informatie te hebben over de aanwezigheid van eventuele (grote) aanbieders of kopers alsmede inzicht te hebben in de zogenaamde ‘spread’ op dat moment. De aandelen van Todlin zijn niet beursgenoteerd, waardoor een belegging in de vennootschap illiquide is. Het verkopen van een positie in Todlin kan daardoor tijd vergen. De fondsbeheerders en Teslin spannen zich in om Todlin bij beleggers onder de aandacht te brengen en daarmee de vraag naar aandelen Todlin positief te beïnvloeden.

6. Beleggingen

Deelnemingen Onder deelnemingen worden verstaan belangen in en converteerbare obligatieleningen aan beursgenoteerde ondernemingen en in ondernemingen die niet langer beursgenoteerd zijn. In het boekjaar zijn belangen uitgebreid, respectievelijk teruggebracht. Belangrijkste aankopen betroffen het nemen van een 10%-belang in Ko ni nk l i j k e R e e si nk N V, d e c o nv e r si e v a n d e o b l i g a t i e l e ni ng A mst e rd a m Commodities NV en deelname in de convertible van NedSense enterprises NV. Ook werd er DOCDATA NV verkocht en B e t e r B e d H o l d i n g N V, N e w a y s E l e c t ro n i c s I n t e r n a t i o n a l N V e n TMC Group NV gekocht. Het verloop van de post deelnemingen in het boekjaar is als volgt: 2011

2010

65.856.767 43.649.890 Stand per 1 januari 9.356.111 6.397.495 Aankopen –4.119.374 –1.669.928 Verkopen Gerealiseerde 70.577 458.771 waardeveranderingen Niet-gerealiseerde –10.616.558 17.020.539 waardeveranderingen 60.547.523 65.856.767 Stand per 31 december In het bedrag van de aankopen is € 422.845 aan stockdividend opgenomen.


Toelichting Balans | 79

Jaarrekening Toelichting Balans Toelichting op de balans per 31 december 2011

De deelnemingen laten zich als volgt specificeren:

Jaarrekening Toelichting Balans

Amsterdam Commodities NV Beter Bed Holding NV DOCDATA NV HITT NV NedSense enterprises NV Neways Electronics International NV Koninklijke Reesink NV Stern Groep NV TMC Group NV Overige deelnemingen Amsterdam Commodities NV Conv. Obl. NedSense enterprises NV Conv. Note

Aantal

% *)

1.283.402 1.239.233 429.736 266.806 3.238.711 994.797 67.020 386.655 243.000 0

5,52 5,68 6,14 5,68 15,36 10,12 9,99 6,53 6,17 0,00

31-12-2011 % Weging Beurswaarde in portefeuille

13.270.377 17.330.674 6.231.172 1.280.669 1.198.323 5.371.904 5.127.030 8.042.424 2.344.950 0

23,39 30,55 10,98 2,26 2,11 9,47 9,04 14,17 4,13 0,00

60.197.523

106,10

0

0

0,00

350.000

350.000

0,62

60.547.523 Kas en overigen Totaal nettovermogenswaarde

Aantal

% *)

933.351 1.167.233 529.736 266.806 3.238.711 971.425 0 381.567 217.500

4,57 5,35 7,57 5,68 23,85 10,03 0,00 6,44 5,52

31-12-2010 % Weging Beurswaarde in portefeuille

10.341.529 24.815.374 4.688.693 1.294.009 1.612.878 8.606.826 0 7.988.105 2.066.250 1.294.524

16,54 39,70 7,50 2,07 2,58 13,77 0,00 12,78 3,31 2,07

62.708.188

100,32

2.100.000

3.148.579

5,04

0

0

0,00

106,71

65.856.767

105,36

–3.809.717

–6,71

–3.350.358

–5,36

56.737.806

100,00

62.506.409

100,00

De totale kostprijs van de deelnemingen in portefeuille bedraagt per jaarultimo € 48.679.054. * Het vermelde percentage geeft de grootte van het belang weer in de verschillende deelnemingen.




7. Vorderingen

Overige vorderingen De specificatie van de overige vorderingen is als volgt:

2011

2010

Opgebouwde/nog te ontvangen rente op rekening courant 308 Vooruitbetaalde verzekeringspremie 3.954 Lopende interest obligatielening 0 Nog af te wikkelen effectentransacties 0

0 5.395 60.440 116.432

4.262

182.267

8. Eigen vermogen Jaarrekening Toelichting Balans

Geplaatst kapitaal Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bestaat per 31 december 2011 uit 4.000 aandelen van nominaal € 4.537,80 (ƒ 10.000). Hiervan zijn 3.817 aandelen geplaatst en volgestort. De ontwikkeling in de diverse componenten van het eigen vermogen kan als volgt nader worden toegelicht:

Stand per 1 januari Uitgifte van aandelen Vrijval herwaarderingsreserve Uit de overige reserves Dividenduitkering Resultaat boekjaar Stand per 31 december

De looptijd van de overige vorderingen is korter dan een jaar. Bij verkoop van het belang in AXA Stenman Industries BV in 2007 is een gedeelte (€ 247.996) van de koopsom op een derdenrekening gestort. Indien niet door de koper onder de garanties wordt geclaimd, valt dit bedrag in drie jaar in delen aan de vennootschap toe. In het boekjaar is hiervan € 116.432 ten gunste van de vennootschap vrijgevallen. Daarmee is de verkoop van AXA Stenman Industries BV afgewikkeld.

Herwaarderingsreserve Voor niet-beursgenoteerde ondernemingen moet een herwaarderingsreserve worden aangehouden. In 2010 is de niet-beursgenoteerde converteerbare obligatielening Amsterdam Commodities NV verworven en is dientengevolge voor het niet gerealiseerde resultaat op deze lening een herwaarderingsreserve gevormd.

Geplaatst kapitaal

Agioreserve

Herwaarderingsreserve

Overige reserves

Onverdeeld resultaat

Totaal 2011

Totaal 2010

16.640.120 680.676

14.468.581 2.019.381

993.579

13.624.260

16.779.869

-993.579

993.579 15.067.169

-15.067.169 -1.712.700 -6.755.960

62.506.409 2.700.057 0 0 -1.712.700 -6.755.960

42.210.967 4.848.773 0 0 –1.333.200 16.779.869

0

29.685.008

–6.755.960

56.737.806

62.506.409

17.320.796

16.487.962

In de overige reserves en het onverdeeld resultaat is in totaal € 11.868.471 opgenomen aan niet-gerealiseerde waardeveranderingen. Jaarverslag Todlin | 82



Meerjarenoverzicht eigen vermogen

Eigen vermogen (x € 1.000) Aantal uitstaande aandelen Intrinsieke waarde per aandeel Uitgekeerd dividend per aandeel

2011

2010

2009

2008

2007

56.738 3.817 14.864,50 450

62.506 3.667 17.045,65 400

42.211 3.333 12.664,56 375

27.239 3.333 8.172,43 500

52.934 3.333 15.881,94 400

9. Voorzieningen


Winstparticipatie Als voorziening wordt op de balans tot uitdrukking gebracht dat over de netto te realiseren vermogenswinst op de per balansdatum gehouden beleggingen op grond van de managementovereenkomst een winstparticipatie verschuldigd is. Per 31 december 2011 is deze voorziening € 1.433.889 (2010: € 2.674.876).

10. Kortlopende schulden

Bank De vennootschap beschikt over een kredietfaciliteit in rekeningcourant van maximaal € 10 miljoen. De debetrente wordt berekend op grond van eenmaands Euribor vermeerderd met 1,75% per maand, vooraf vast te stellen en per kwartaal achteraf te voldoen. Voor 2011 varieerde de debetrente tussen 1,8% en 3,1%. Voor de kredietfaciliteit zijn zekerheden gesteld in de vorm van een pandrecht op de aandelenportefeuille en eventuele vorderingen. De looptijd van de kortlopende schulden is korter dan één jaar. De gerealiseerde winstparticipatie wordt pas uitbetaald na vaststelling van de jaarrekening door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.


Jaarrekening Toelichting Balans Overige De specificatie van de overige kortlopende schulden is als volgt: 2011

2010

Nog af te wikkelen effectentransacties 0 Managementvergoeding 24.358 Gerealiseerde winstparticipatie 54.964 Loonbelasting t.b.v. commissarissenbeloning 19.104 Interest rekening-courant 18.747 Accountantskosten 12.020 Kosten jaarverslaglegging 18.000 0 Overige kosten

8.890 38.292 177.801

147.193

272.521


11.228 5.796 11.900 18.000 614

12. Kosten

11. Opbrengsten

11.1 Dividenden uit deelnemingen 2011

2010

0 Stockdividenden 422.845 2.985.964 2.085.874 Contant ontvangen dividenden 3.408.809 2.085.874 11.2 Gerealiseerde waardeveranderingen De gerealiseerde waardeveranderingen laten zich als volgt specificeren: In resultaat 2011

Jaarrekening Toelichting W&V Toelichting op de winsten verliesrekening over 2011

69.900 DOCDATA NV 677 Koninklijke Reesink NV Extra opbrengst Escrow AXA Stenman 16.313 86.890

Reeds in resultaat verantwoord

T.o.v. gemiddelde kostprijs

314.845 1.677

384.745 2.354

316.522

387.099

De gerealiseerde waardeveranderingen betreffen het nog niet eerder in de winsten verliesrekening verantwoorde gedeelte van het verschil tussen de aan- en de verkoopprijs van de verkochte aandelen. De extra opbrengst inzake AXA Stenman betreft nagekomen rente op de Escrowrekening. Zie ook de toelichting op de vorderingen (bladzijden 82 en 83). 11.3 Niet-gerealiseerde waardeveranderingen De niet-gerealiseerde waardeveranderingen van -€ 10.616.558 betreffen het verschil tussen de beurswaarde van de beleggingen per 31 december 2010 en de beurswaarde per 31 december 2011. Een overzicht van de niet-gerealiseerde waardeveranderingen is opgenomen onder de overige gegevens op bladzijden 92 en 93. Jaarverslag Todlin | 86

In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 25 mei 2011 is besloten de directie machtiging te verlenen voor uitgifte van alle nog niet geplaatste aandelen. Voor de in 2011 uitgegeven 150 aandelen is gebruik gemaakt van de vrijstelling ex artikel 5:3 lid 2 van de Wet op het financieel toezicht. Om deze reden is de regelgeving met betrekking tot het prospectus en het daarin op te nemen kostenoverzicht zoals bepaald in artikel 123 lid 1j van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft niet op Todlin van toepassing. Een vergelijkend overzicht van de naar soort onderscheiden te maken kosten en de daadwerkelijk gemaakte kosten is dan ook niet opgenomen. 12.1 Managementvergoeding en winstparticipatie De vennootschap is een managementovereenkomst aangegaan met Teslin Capital Management BV. De managementvergoeding en winstparticipatie worden als volgt berekend: > Een jaarlijkse managementvergoeding van 1,05%, berekend over het gemiddelde eigen vermogen van de vennootschap van ieder kalenderjaar. De managementvergoeding wordt achteraf op kwartaalbasis gedeclareerd met verrekening per jaareinde. > Een winstparticipatie van 12,5% over de netto-gerealiseerde vermogenswinst bij (gedeeltelijke) verkoop van een door de vennootschap gehouden deelneming. Onder netto-gerealiseerde vermogenswinst wordt verstaan: de verkoopopbrengst minus de historische kostprijs na bijtelling van een rendement van 5% per jaar, verminderd met van de desbetreffende deelneming ontvangen interest en dividenden en gecorrigeerd voor eventuele terugbetalingen van kapitaal of additionele kapitaalstortingen. Uitbetaling geschiedt slechts indien en voorzover de som van de overige reserves (na winstbestemming) en een eventuele herwaarderingsreserve per einde boekjaar positief is en eerst na vaststelling van de jaarrekening. Indien in enig boekjaar de winstparticipatie niet (volledig) betaald kan worden, zal Teslin Capital Management BV voor het restant een vordering krijgen op de vennootschap die wordt voldaan indien en voorzover de som van de overige reserves (na winstbestemming) en een eventuele herwaarderingsreserve, zoals blijkend uit de vastgestelde jaarrekening, positief is. Toelichting W&V | 87

Jaarrekening Toelichting W&V

Bij de bepaling van de hoogte van de winstparticipatie wordt mede rekening gehouden met gerealiseerde resultaten bij eerdere verkopen. Dit houdt in dat bij de (gedeeltelijke) verkoop van een deelneming gerealiseerde winsten eerst gecompenseerd moeten worden met op eerdere verkopen geleden verliezen. Het is echter niet zo dat bij verkoop geleden verliezen worden teruggewenteld naar eerder gerealiseerde winsten. Noch kan deze wijze van berekenen ooit leiden tot een vordering op Teslin Capital Management BV. In 2011 zijn de navolgende bedragen ten laste van het resultaat gebracht:


Managementvergoeding Gerealiseerde winstparticipatie Dotatie/(vrijval) voorziening winstparticipatie

2011

2010

639.358 54.964

523.292 177.801

–1.240.987

2.017.069

–546.666

2.718.162

De bij verkoop van beleggingen verschuldigde winstparticipatie wordt ten laste van de winsten verliesrekening verantwoord. Als voorziening wordt op de balans tot uitdrukking gebracht dat over de netto te realiseren vermogenswinst op de per balansdatum gehouden beleggingen op grond van de managementovereenkomst bij realisatie een winstparticipatie verschuldigd is. Deze voorziening wordt gevormd ten laste van de winsten verliesrekening.


12.2 Commissarissenbeloning De commissarissenbeloning is als volgt te specificeren: 2011

2010

F.P.J.M. van Wegen 5.424 9.195 T.C. van der Hoek 11.674 7.695 E.P. de Boer 10.216 7.695 J.O.M. van den Ende 6.049 0 33.363 24.585 Alle vergoedingen zijn inclusief kosten en eventueel verschuldigde omzetbelasting. 12.3 Overige kosten De specificatie van de overige kosten is als volgt: 2011 2010 12.020 11.900 Kosten controle jaarrekening 0 –143 Nagekomen controlekosten 0 1.445 Overige controleopdrachten 3.686 10.964 Advieskosten 19.381 12.986 Bewaarloon 16.041 21.695 Kosten verslaglegging 17.187 15.709 Diversen 68.315 74.556

Toelichting W&V | 89



12.4 Aan- en verkoopkosten deelnemingen De aan- en verkoopkosten deelnemingen betreffen de kosten met betrekking tot effectentransacties. Deze zijn rechtstreeks ten laste van het resultaat gebracht. 12.5 Vennootschapsbelasting Het fiscale resultaat over het boekjaar is negatief, mede omdat de dividendopbrengsten onder de deelnemingsvrijstelling belastingvrij zijn. Gelet op de onzekere compensatie van de negatieve fiscale resultaten is er geen belastinglatentie opgenomen. De aangiften vennootschapsbelasting tot en met 2010 zijn ingediend. Op grond van de ingediende aangiften is het fiscaal compensabele verlies per 31 december 2010 € 7,6 miljoen. Definitieve aanslagen zijn opgelegd tot en met 2009. Personeel De vennootschap heeft, net als in 2010, geen personeel in dienst. Uitbesteding taken De directie van het fonds, Teslin, heeft een aantal taken uitbesteed bij onafhankelijke partijen. De (financiële) administratie wordt verzorgd door CACEIS Netherlands NV. Evenals de voorgaande jaren worden de administratiekosten uit de managementvergoeding voldaan en niet ten laste van het resultaat van de vennootschap gebracht. KPMG Accountants NV controleert de jaarrekening. De beleggingen van Todlin worden bewaard en geadministreerd door SNS Securities NV, een van Teslin onafhankelijke partij. Het opstellen van de aangifte vennootschapsbelasting en andere fiscale zaken zijn uitbesteed aan Ernst & Young Belastingadviseurs LLP. Expense ratio Met betrekking tot transparantie van kosten en nauwe banden wordt onderstaand een expense ratio gepresenteerd. De expense ratio (kostenratio) drukt de totale kosten, die in de verslagperiode ten laste van Todlin NV zijn gebracht, uit in een percentage van de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling. Conform de regelgeving is de gemiddelde intrinsieke waarde bepaald door het nemen van vijf kwartaalultimo’s waarbij de eerste en laatste waarneming slechts voor de helft meewegen. Het betreft zowel kosten ten laste van de winsten verliesrekening als eigen vermogen. Onder de totale kosten worden begrepen de bestuurskosten en de overige kosJaarverslag Todlin | 90

ten (2011: € 796.000; 2010: € 800.234). Hierin zijn niet begrepen de kosten van vreemd vermogen, de aan- en verkoopkosten deelnemingen en de dotatie voorziening winstparticipatie. De dotatie voorziening winstparticipatie is niet opgenomen omdat deze jaarlijks sterk kan fluctueren. Ter vergroting van het inzicht is de gerealiseerde winstparticipatie opgenomen in de berekening van de expense ratio. Deze is in 2011 € 54.964 (2010: € 177.801). De expense ratio inclusief gerealiseerde winstparticipatie is 1,31% (2010: 1,61%). Inclusief de dotatie voorziening winstparticipatie zou voor 2011 de expense ratio -0,74% (2010: 5,67%) bedragen. Exclusief gerealiseerde winstparticipatie en de dotatie voorziening winstparticipatie bedraagt de expense ratio 1,22% (2010: 1,25%). Omloopsnelheid / Omloopfactor Op grond van artikel 123 lid 1 sub p van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft wordt onderstaand de omloopsnelheid van de activa gepresenteerd. De omloopsnelheid betreft de aankopen plus verkopen gecorrigeerd voor inkoop en plaatsing van eigen aandelen gerelateerd aan de gemiddelde intrinsieke waarde van de beleggingsinstelling (dit is de zogenaamde ‘double count methode’). In een geconcentreerde portefeuille zoals die van Todlin hebben aan- en verkopen van 5%-belangen een grote invloed op de hoogte van de omloopsnelheid. In 2011 werd het belang genomen in Koninklijke Reesink NV. De omloopsnelheid over 2011 bedraagt 14,5% (2010: 6,5%). De gemiddelde intrinsieke waarde is bepaald door het gemiddelde te nemen van vijf kwartaalultimo’s waarbij de eerste en laatste slechts voor de helft meewegen. Maarsbergen, 21 maart 2012 De directie De Raad van Commissarissen Teslin Capital Management BV F.W.H. van Beuningen T.C. van der Hoek M. Hartog E.P. de Boer A.C. Kruize J.O.M. van den Ende

Toelichting W&V | 91


Voorstel resultaatbestemming

Ingevolge artikel 30 van de statuten staat de winst ter vrije beschikking van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Het negatieve resultaat 2011 wordt ten laste van de overige reserves gebracht. De directie stelt voor ten laste van de overige reserves een dividend uit te keren van € 500 per aandeel. Belangen van bestuurders en commissarissen Bestuurders houden gezamenlijk per 31 december 2011 een rechtstreeks belang van 0,18% (2010: 0,19%) en een middellijk belang van 12,37% (2010: 9,16%) in de vennootschap in de zin van de Wet op het financieel toezicht.

Eén van de bestuurders is directeur van een vennootschap die per 31 december 2011 een middellijk belang van 0,26% (2010: 0,27%) in Todlin houdt. Commissarissen hebben geen belang in de vennootschap noch in een belegging van de vennootschap. Via een ander Teslin-fonds, Midlin, houden twee bestuurders en een commissaris een middellijk belang in Beter Bed Holding NV. Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum.

Specificatie verloop deelnemingen

Overige gegevens Amsterdam Commodities NV Amsterdam Commodities NV Conv. Obl. Beter Bed Holding NV DOCDATA NV HITT NV NedSense enterprises NV NedSense enterprises Conv. Note Neways Electronics International NV Koninklijke Reesink NV Stern Groep NV TMC Group NV

Kostprijs 01/01/2011

Nietgerealiseerd t/m 2010

Beurswaarde 01/01/2011

3.300.900

7.040.629

10.341.529

2.155.000 4.478.600 3.020.868 1.894.061 7.724.810 0 6.498.974 1.150.902 11.237.793 1.593.303

993.579 20.336.774 1.667.825 –600.052 –6.111.932 0 2.107.852 143.622 –3.249.688 472.947

3.148.579 24.815.374 4.688.693 1.294.009 1.612.878 0 8.606.826 1.294.524 7.988.105 2.066.250

0

Overige deelnemingen 43.055.211

22.801.556

65.856.767

Aankopen 2011

Verkopen 2011

Gerealiseerd 2011

Nietgerealiseerd 2011

Beurswaarde 31/12/2011

Dividend 2011

3.883.167

0

0

-954.319

13.270.377

667.369

0 993.357 0

–3.148.579 0 –955.000

0 0 69.900

350.000 208.593 3.674.084 10 246.900

0 –8.478.057 2.427.579 –13.340 –414.555

–15.795

677

–3.443.515 173.540 54.309 31.800

0 17.330.674 6.231.172 1.280.669 1.198.323 350.000 5.371.904 5.127.030 8.042.424 2.344.950

0

0

0

0

0

9.356.111

–4.119.374

70.577

–10.616.558

60.547.523

* in de vorm van stockdividend Jaarverslag Todlin | 92

Overige gegevens | 93

1.551.242 185.408 69.370 155.748 * 398.825 267.097 * 113.750

3.408.809

Overige gegevens

Aan: de Raad van Commissarissen en aandeelhouders van Todlin N.V.

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2011 van Todlin N.V. te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de winst-en-verliesrekening over 2011 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van de directie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de Jaarverslag Todlin | 94

interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Todlin N.V. per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW ver-

melden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 21 maart 2012 KPMG ACCOUNTANTS N.V. M.J. van Ackooij RA

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant | 95

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Overige Informatie

De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Het prospectus en de statuten van Todlin worden u op verzoek kosteloos toegezonden. Het prospectus is ook te downloaden van www.todlin.nl. Algemene en actuele informatie over Todlin is op deze website te raadplegen. Todlin is ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Utrecht onder nummer 30145302. Directie Teslin Capital Management BV De directie van Teslin Capital Management BV bestaat uit: De heer F.W.H. van Beuningen (1949) De heer M. Hartog (1973) Mevrouw A.C. Kruize (1958) De Raad van Commissarissen bestaat uit: De heer T.C. van der Hoek RA (1967) De heer E.P. de Boer (1950) De heer J.O.M. van den Ende (1952) Teslin Capital Management BV heeft een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten als bedoeld in artikel 2:65 lid 1 sub a en lid 2 van de Wet op het financieel toezicht.


Structuur

Bijzondere ontmoetingen met…eh…ezels. Het is een steeds bekender wordend fenomeen: zwemmen met dolfijnen, fluisteren tegen paarden of…contact maken met ezels. Ezeltherapie is goed voor mensen met ADHD of andere verstandelijke of lichamelijke beperkingen, zeggen de ezelboerderijen die deze dienst bieden, want ‘ezels zijn groots in het maken van contact. Ze nemen kind en volwassene zoals die is en veroveren vele harten met hun grote oren, hun trouwe ogen en lieve, volgzame en betrouwbare karakter. Zij maken de ontmoeting intens en bijzonder.’ Knuffel dus eens een ezel.

Two handshakes away. Kent u iemand die Obama, Bill Gates of de Dalai Lama de hand heeft gedrukt? Volgens Nobelprijswinnende wiskundigen ben je

Recommend Documents