tweemaandelijkse NIEUWSBRIEF Werk maken van waarden op school vierde aflevering: 15 maart 2008 volgende nieuwsbrief: 15 mei 2008

tweemaandelijkse

NIEUWSBRIEF

Werk maken van waarden op school vierde aflevering: 15 maart 2008 volgende nieuwsbrief: 15 mei 2008 Vorige afleveringen gemist? Geen nood! www.livingvalues.be

Een prille lente De lente is een heerlijk seizoen, hee� iets van een onvoorwaardelijk geloof in nieuw leven. De lente is al begonnen op de eerste dag van de winter, als het licht het begint te halen op het duister, minuut na minuut, dag na dag. Lente hee� iets prils en kwetsbaars, en tegelijk iets krach�gs en onstuitbaars. Geen toeval dat waardegericht onderwijs je een lentegevoel bezorgt op alle momenten van het jaar. Waardegericht onderwijs hee� iets prils en kwetsbaars, en tegelijk iets krach�gs en onstuitbaars. Heb jij dat ook, dat WOW-gevoel, waarbij de schoonheid van het leven zichtbaar wordt en open bloeit, zelfs op school …

1

Bezoek prinses Mathilde Op donderdag 6 maart 2008 toonde Prinses Mathilde �jdens een bezoek aan het Technisch Ins�tuut SintCarolus te Sint-Niklaas haar enthousiasme voor het vernieuwende project van Bond zonder Naam rond waardegericht onderwijs. In aanwezigheid van de gouverneur van Oost-Vlaanderen, burgemeester en schepen van onderwijs van Sint-Niklaas en een 300-tal leerlingen en leerkrachten van TI Sint-Carolus werd de prinses verwelkomd door Herman Keppens, directeur van de school, door Patrick Hanjoul en door Anniek Gavriilakis van BZN.

Daarna kreeg de prinses van enkele leerlingen en een leerkracht beeld en uitleg in de computerklas over de waardepeiling die online werd ingevuld door bijna 6000 ouders, leerlingen en leerkrachten van de zeven pilootscholen. De prinses kreeg zelf de kans om de waardepeiling op het scherm te volgen. En toen mocht zij een prach�g symbolisch geschenk met de resultaten van de peiling van de plaatselijke school in ontvangst nemen. Vervolgens gingen alle officiële genodigden naar het nabijgelegen huis ‘de Vinc’ waar vanaf 9 uur die morgen een World Café werd georganiseerd met 60 deelnemers: ouders en leerlingen, leerkrachten en direc�es van de zeven pilootscholen, plus nog enkele genodigden, onder leiding van Francis Gastmans. De prinses en haar gevolg namen deel aan de vierde ronde van het World Café en met een sfeervolle recep�e werd het bezoek van Prinses Mathilde beëindigd. Zij kreeg als afscheidsgeschenk een geboortekaars mee die binnen enkele weken ongetwijfeld in het paleis zal branden. Bedankt voor iedereen die erbij was en van dit bezoek een onvergetelijke dag hebben gemaakt!

World Café ‘Chez Mathilde’ Na de rapportering van de waardepeiling in de zeven pilootscholen, komt de onvermijdelijke vraag: Wat doen we nu met al deze resultaten? Dat de resultaten werden gecommuniceerd naar alle deelnemers, daar gaan we vanuit. Maar wat nu verder? Het logische vervolg op deze uitgebreide luisteroefening is een waardedialoog: met elkaar in gesprek gaan over de inhoud en betekenis van de gekozen waarden, ze als het ware een eigen inhoud en betekenis geven in func�e van het specifieke schoolgebeuren. We hebben de zeven pilootscholen en enkele extra genodigden op 6 maart jl. laten proeven van een vrij nieuwe, maar zeer dynamische werkvorm met een onvermoede meerwaarde: World Café. Daarvoor hebben we beroep gedaan op een expert, Francis Gastmans, die ons hee� ingewijd in de geheimen van World Café. Bij de verwelkoming van prinses Mathilde bij het begin van de vierde ronde hee� hij deze werkvorm als volgt toegelicht:

2

“Het doel van een World Café of een Dialoog Café, want zo heet deze werkvorm, is om via dialoog te komen tot collec�eve kennis, tot een dieper begrip van de zaken en tot duurzame oplossingen. De moeilijkheid bestaat er in om begrijpend te luisteren, alle gezichtspunten te verwelkomen en met elkaar te verbinden. Daarvoor gebruiken we de vijf dialoogregels en trachten we discussies achterwege te laten. We noteren op tafel om de dialoog te kunnen opbouwen. We ruilen enkele malen van tafel om er voor te zorgen dat er verbindingen kunnen gelegd worden tussen mensen en tussen gedachten. De resultaten van een Café zijn eigendom van de ganse gemeenschap.“ Meer info over World Café vind je op de website van het Dialogue Learning Centre van Francis Gastmans: h�p://www.ckzlimburg.be/dlc.htm of op de interna�onale site: www.theworldcafe.com.

Evalua�e direc�es pilootscholen: 15 mei 2008 Op donderdagavond 15 mei van 18:00 tot 21:00 komen we met de direc�es van de pilootscholen samen voor een terugblik en vooruitblik. Eerst even kijken wat het aanbod van BZN rond waardegericht onderwijs tot nu toe betekend hee� voor de pilootscholen. Dan polsen naar de haalbaarheid om volgend schooljaar in elke school een World Café te organiseren met eigen leerkrachten, leerlingen en ouders. Daarvoor kunnen ze uiteraard op de steun van BZN blijven rekenen. Eigenlijk is deze werkvorm het logische vervolg in ons ‘triple W’ – aanbod: - Eerst de Waardepeiling als zorgvuldige luisteroefening. - Dan het World-café als waardedialoog om de resultaten inhoud en betekenis te geven. - Om vervolgens met ‘Walk your talk’ tot concrete plannen te komen om bepaalde waarden zichtbaar te maken in het dagelijkse school- en klasgebeuren. We zijn nog op zoek naar een geschikte loca�e. Sugges�es welkom!

Feestelijke evalua�e materiaalgroepen: 4 juni 2008 Met de materiaalgroepen van basis- en secundair onderwijs komen we samen op 4 juni van 15:00 tot 17:00 uur met daarna een gezellig etentje om dit schooljaar feestelijk af te sluiten. Het is een jaar geworden van intens en hard werken, met alles bij elkaar 86 uitgewerkte werkvormen. Het wordt geen publica�e zoals eerst gedacht. Wel gaan we het waardevolle werkmateriaal dat de leerkrachten gemaakt en verzameld hebben via de website gra�s beschikbaar stellen voor geïnteresseerden. Daarom hebben we aan iedereen gevraagd om hun eigen bijdrage nog eens grondig en kri�sch door te nemen: we willen alleen de beste en origineelste werkvormen zo duidelijk en beknopt mogelijk online ze�en.

3

24 uren basistraining

Werk ma-

ken van waarden! In de vorige nieuwsbrief van half januari hebben we het reeds aangekondigd. Om mensen uit het onderwijs daadwerkelijk te ondersteunen in het werken rond waarden, bieden we een uniek vormingsconcept aan. De 24 uren basistraining bestaat uit een vorming van 24 uren, terwijl je toch slechts één dag les hoe� te missen… Een eerste try-out versie van deze bijzondere training vindt plaats op vrijdag 18 april (9-21u), zaterdag 19 april (9-15u) en woensdag 11 juni (15-21u). Per uitzondering zal dit programma doorgaan ten huize van Bond zonder Naam, op de Sint-Jacobsmarkt te Antwerpen, en dus niet residen�eel. Om die reden richten we ons hoofdzakelijk op secundaire scholen uit omgeving Antwerpen. Geïnteresseerde scholen melden zich best nog voor de paasvakan�e bij [email protected]. Dan sturen wij meer info door in een officiële uitnodiging voor deze try-out. Voor de pilootscholen een buitenkans om drie nieuwe collega’s naar de training te sturen en zo het draagvlak te vergroten!? Vanaf schooljaar 2008-09 wordt deze basistraining maandelijks aangeboden aan alle onderwijsne�en zonder onderscheid: per provincie één keer voor basisonderwijs en één keer voor secundair onderwijs. Er is telkens plaats voor acht scholen, met drie deelnemers per school: bij voorkeur iemand van direc�e, leerkrachten en secretariaat. Dit versterkt het plaatselijk draagvlak en vergroot de kans tot implementa�e. Vanaf 7 april 2008 zijn de folders voor volgend schooljaar beschikbaar met de juiste data en loca�es en kunnen scholen zich inschrijven. Dit vormingsaanbod wordt een interac�ef dynamisch gebeuren, met informa�e en uitwisseling, vers�lling en spiegelvragen. Op het ritme van in- en uitademen zal het er bij momenten even ingetogen als uitbundig aan toe gaan. Er is jaarlijks ruimte voor 8 scholen basis en 8 secundair per provincie…

Sfeerbeeld lokaal inleefproject Genera�on Island (door Anke Colson) Respect, verdraagzaamheid, eerlijkheid, samenwerking … wat betekenen deze waarden vandaag voor senioren én voor jongeren en hoe maken ze er concreet werk van in hun dagdagelijks leven? Om een antwoord te krijgen op deze vraag hebben Bond zonder Naam, Vormingplus Limburg, de Katholieke Scholengemeenschap Harlindis en Relindis en het OCMW van Kinrooi de handen in mekaar geslagen. Op donderdag 31 januari 2008 gingen 22 studenten - in het kader van hun opleiding ‘bejaardenzorg’ - op ontdekking naar de leefwereld van 22 senioren en omgekeerd. Het resultaat was een onvergetelijke ervaring op Genera�on Island.

4

Eindelijk is het zover, Genera�on Island-day. Mijn hart gaat ongelooflijk te keer, wat spannend zo’n ontmoe�ngsdag. Nog even verwach�ngsvol afwachten met de leerlingen op de campus in Maaseik en dan……. ac�e. De bus met senioren is gearriveerd, de leerlingen zorgen enthousiast en met veel aandacht voor het onthaal van de senioren. Dan is het even onwennig totdat de leerlingen en de senioren elk met een puzzelstukje in de hand hun ‘buddy’ voor de dag zoeken en vinden. Elk buddy-stel bestaat uit 1 senior en 1 leerling. Een superleuk gezicht. Plots gaat de bel, �jd om naar de les te gaan. Onderweg naar het leslokaal passeren we de prach�ge vision boards: collages die de leerlingen hebben gemaakt rond waarden. Ik kijk glimlachend eventjes rondom me en word s�l: wat mooi om al die buddy’s, jong en oud, pratend en lachend, samen door de schoolgang te zien gaan. Na de les verzorging en omgangskunde verzamelen we terug voor koffie en taart en worden de eerste ervaringen van de dag met elkaar uitgewisseld. De sfeer is heel gemoedelijk en ongedwongen. Ik hoor senioren verhalen vertellen over hun school�jd en jongeren vragen stellen over hoe die lessen er vroeger aan toe gingen. Heel gezellig. De gesprekken gaan verder op de bus naar de dansschool ‘Move it’. Hier worden we hartelijk opgewacht door de dansleraar. We staan met z’n allen voltallig op de dansvloer en leren de danspasjes met een beetje hulp van elkaar. Nu zit de sfeer er helemaal in. Eerst een dansje en dan wat walsen, waarom niet? We zijn niet meer te stoppen, iedereen doet mee! Dit vond ik echt puur genieten.

Na de lunch gaan we in dezelfde sfeer verder. De groep wordt in kleinere ‘fruit-familie’ groepjes ingedeeld. In groepjes wordt er rond een aantal waarden: respect, geluk, liefde enz. gewerkt, gekoppeld aan een opdracht, bijvoorbeeld: een groepje maakt een lied rond respect. Zo hee� elke groep een opdracht. Wat een plezier om iedereen crea�ef bezig te zien en elkaar te helpen met schrijven, verkleden, inkleuren, enz. Op dat moment zag je het verschil niet meer tussen jong en oud, het was een heerlijk enthousiaste mix geworden van mensen die genoten van het samenzijn. Hierna hebben we voor elkaar een soort bonte avond opgevoerd in de vorm van een show: de Genera�on Island show! Deze show bestond uit een good news flash, twee liedjes, een reclame spot, een sprookje, een message in a bo�le en een miss/mister ‘value’ verkiezing! De show was een succes! Na de afsluiter, een groepsknuffel, een paar polonaises en een babbelboxrondje, werd ik echt overspoeld door een golf van dankbaarheid dat ik deze dag heb kunnen meemaken. Wat een feest!

5

Deepak Chopra naar Nederland Op uitnodiging van New Dimensions Events komt Deepak Chopra op woensdag 16 april 2008 (9.30-17.30u) naar Schouwburg in Almere in Nederland voor een seminar rond The Soul of Leadership. Deepak Chopra is een bijzonder inspirerend figuur met een wereldwijde uitstraling. Hij is mede-oprichter van de ‘Alliance for a New Humanity’ (zie www.anhglobal.org). Deepak Chopra gee� les aan Harvard Business School en Stanford University en is professor bij Kellogg School of Management. Hij is begeleider van topmanagers en grote zakelijke en poli�eke leiders. Hij is succesauteur van meer dan 50 bestsellers, waaronder ‘De zeven spirituele we�en van succes’ (2006) en ‘Synchronisch leven’ (2007). Zijn boeken zijn vertaald in meer dan 35 talen met een totale oplage van meer dan 20 miljoen exemplaren.

The Soul of Leadership Deepak Chopra zal op 16 april spreken over spiritueel en inspirerend leiderschap. Een goede leider (of directeur) is de symbolische ziel van een (school)gemeenschap. Als een leider zich bewust is van deze rol, zal hij of zij effec�ef kunnen leiden. Leiderschap is de meest cruciale keuze die iemand kan maken en is een verworven vaardigheid. Deepak Chopra bespreekt de principes van leiderschap en een ‘gedifferen�eerd bewustzijn’. Het maakt niet uit hoe complex en verwarrend een situa�e eruit ziet, leiderschap is mogelijk door een simpele houding: door op je gemak te zijn met chaos. Leiders zien de verscholen spirituele structuur onder de chaos en handelen ernaar.

Meer informa�e: www.deepakkomtnaarnederland.nl Contactpersoon: Arthur van Zijtveld, 0032 35 538 3 538 [email protected]

6

Vertellen • voorlezen • lezen Aya uit Yopougon is niet zomaar een stripverhaal, het is een Afrikaans ‘graphic novel’ die bekroond werd met de prijs voor het beste debuutalbum in 2006 en die begin 2008 in een Nederlandse vertaling is verschenen. Het is een kleurrijke roman in stripvorm over liefde, lust en rela�es, als zedenschets van het alledaagse bestaan in een stad in Ivoorkust in de tweede hel� van de jaren 70, humoris�sch en ontroerend. Boeiend om te zien hoe thema’s als rijkdom en luxe, gezin en studies, jongeren en uitgaan aan bod komen. Vanaf de tweede graad secundair onderwijs is deze strip zeer bruikbaar om het waardegehalte (WQ) te bepalen en te vergelijken met eigen beleving. Ook het interculturele aspect zal zeker aan bod komen. Een warme aanrader! �tel: aya uit yopougon auteurs: marguerite abouet & clément oubrerie isbn: 978 90 245 2679 6 prijs: 14,95

Voor de basisschool hebben we een parel van een dichtbundel gevonden van Raf Missorten: Een potje �jd. Voor auteur Raf Missorten zijn kinderen de grootste inspira�ebron. Hij hee� hen goed beluisterd en laat hun stem horen in al zijn teksten. Dat is de kracht van deze bundel: in de poëzie staat de leefwereld van kinderen steeds centraal. Het gaat om poëzie voor kinderen, maar meer nog om poëzie van kinderen. De ideeën die aan bod komen zijn ideeën van kinderen. Afwisselend soms erns�g, soms grappig, soms bevragend, is deze bundel met vij�ig themagedichten een lust voor het hart van kinderen. Alhoewel het een bundel is van en voor kinderen zi�en in de teksten veel knipogen naar volwassenen. Ook zij zullen genieten van de frisse aanpak. Het zijn doormijmerteksten op rijm. De gedichten zijn vaak grappig, zeer fantasierijk maar ook erns�g van ondertoon. De auteur confronteert kinderen met herkenbare problemen en ervaringen. Hij doet dit in een zeer toegankelijke taal. �tel: een potje �jd auteurs: raf missorten en saskia daniëls uitgeverij: bakermat isbn: 9789054615682 prijs: 16,95

7

Als aperi�ef een gedicht met als �tel: Gedicht (blz 29) Een woord en dan een ander dat erbij hoort.

Een zin en nog één dat is een begin.

Een gevoel een warme emo�e of als ijs zo koel.

Het gevoel krijgt een gezicht dat is een gedicht.

WOW • schrijfsel scholen veranderen als mensen veranderen, maar mensen veranderen kun jij niet je kunt ze alleen uitnodigen door zelf te veranderen als levend voorbeeld daar begint het proces van verandering: bij jou! wees wat je denkt en zegt, dan ben je wie je bent weer een meerwaarde voor je omgeving bedankt dat jij het verschil wilt zijn waarin wij blijven geloven wie wil lesgeven met een overmoede meerwaarde is een kunstenaar in het vers�llen, vertellen & verbeelden vers�llen als ademruimte voor jezelf en om luisterend aanwezig te zijn, zodat de ander zich echt beluisterd voelt wie nooit vers�lt, lee� ontluisterend het juiste verhaal vertellen vraagt een authen�eke verteller met aandacht voor de golflengte van de toehoorder dan zijn woorden levengevend verbeelding doet stromen en bewegen roerende crea�viteit en ontroerende inspira�e niet eerst zien en dan geloven, maar eerst geloven en dan zie je het ook Deze laatste gedachte (van zien en geloven) heb ik gekregen van Dewi� Jones in zijn indrukwekkende film: “Celebra�ng what’s right with the World…” h�p://www.celebratetraining.com/ Van harte aanbevolen!

8