TTIP: WAT STAAT ER OP HET SPEL? Bart Staes – Europees Parlementslid Groen
0. OVERZICHT 1. Wat is TTIP? 2. Wat staat er op het spel? 3. Mythes over TTIP 4. Stand van zaken 5. Wat doen de groenen?
1. WAT IS TTIP? • Bilateraal handelsverdrag tussen de EU en de VS • Onderhandelingen zijn gestart in juli 2013
• Zeer ambitieus, veel meer dan afbouwen toltarieven:
Ook terugdringen non-tarifaire handelsbarrières en toekomstige wetgeving op elkaar afstemmen b) Bescherming van investeerders c) Openstellen van openbare aanbestedingen a)
bestaande
• Europese Commissie onderhandelt in naam van EP en
lidstaten • Al 9 onderhandelingsrondes, 10de staat gepland voor juli 2015 • Europees Parlement (en lidstaten?) moeten akkoord ratificeren • TTIP = een blauwdruk voor de toekomst
2. WAT STAAT ER OP HET SPEL? • Drie erg schadelijke mechanismen: a) Regelgevende convergentie b) Regelgevende samenwerking c) ISDS/ investment protection
a) REGELGEVENDE CONVERGENTIE • Bestaande regels op elkaar afstemmen • 2 manieren:
HARMONISATIE VS. WEDERZIJDSE ERKENNING • Harmonisatie: samen rond de tafel gaan zitten en nieuwe wetten schrijven • Opwaartse harmonisatie = goed • Tijdrovend
• Wederzijdse erkenning: elkaars wetgeving erkennen als
evenwaardig • In realiteit niet gelijk; • Zorgt voor oneerlijke concurrentie
verlaging van standaarden
b) REGELGEVENDE SAMENWERKING • Voorafgaandelijk aan nieuwe wetgeving de nieuwe regels ‘op • • •
•
elkaar afstemmen’ "to reduce unnecessarily burdensome, duplicative or divergent regulatory requirements affecting trade or investment" Criteria zijn handel en investeringen Niet milieu, volksgezondheids, sociaal of voedselveiligheid Regulatory Cooperation Body (RCB): • Handelsbureaucraten uit de EU en VS • Formele consultatie belangengroepen • Voorstellen van belangengroepen om te komen tot wederzijdse erkenning
expliciet meenemen
• Dit is de agenda van Business Europe en AMCHAM
b) REGELGEVENDE SAMENWERKING (2) • Onze kritieken • Ongelimiteerde toegang voor belanghebbenden • Ongelimiteerde mogelijkheid voor het vragen van impact assessments • Technocratisering van het wetgevende proces • Korte termijn kosten bedrijfsleven vs. lange termijn kost voor mens en milieu • Vertraging en uitstel van noodzakelijke wetgeving
c) ISDS/ INVESTMENT PROTECTION • Investor-State Dispute Settlement • Onderdeel ‘Investment Protection’ • Buitenlandse investeerders krijgen meer rechten dan alle
andere stakeholders • ‘Regulatory chill’ • Tegenstrijdig met de basisprincipes van onze rechtstaat (onafhankelijkheid, billijkheid, transparantie…) • Arbiters worden uitsluitend tewerkgesteld door investeerders = belangenconflict!
c) ISDS/INVESTMENT PROTECTION (2) • Voorstel Malmström voor ‘hervorming’ van ISDS: • Enkel de procedures worden aangepast, maar kritische zaken worden niet aangepakt: Investeerders hebben nog steeds meer rechten dan anderen; Recht om te reguleren wordt niet gevrijwaard; Multinationals kunnen nog steeds miljardenclaims doen aan publieke
overheden; Risico voor ‘regulatory chill’
2. WAT STAAT ER OP HET SPEL? • Onze huidige standaarden worden verlaagd via •
• • • •
regelgevende convergentie Het zetten van hoge standaarden op vlak van milieu en gezondheid in de toekomst niet langer mogelijk dankzij regelgevende samenwerking en ISDS Multinationals belanden in de cockpit van het wetgevende proces Democratisch regelgevende proces wordt bedreigd Ondermijnen voorzorgsprincipe t.a.v. risico-gerelateerde benadering Interne druk producenten om EU-wetgeving alsnog aan te passen
“Maar er wordt niet onderhandeld over GGO’s of voedselveiligheid!” • Max Baucus, VS-senator en Voorzitter Finance
Committee: “We gaan niet akkoord met TTI als dat geen goed akkoord is voor de industriële landbouw.” • Landbouwminister Vilnack op 16/4/2015 in
Senaatscommissie: “Ik garandeer u dat we veel agressiever gaan onderhandelen over GGO’s en biotechnologie.”
3. MYTHES OVER TTIP • Mythe 1:
“TTIP zal zorgen voor economische groei en banen” Karel de Gucht, voormalig Europees Commissaris voor Handel, 5 mei 2014
• Mythe 2:
« TTIP zal een wereldstandaard zetten » Philippe De Backer, Europees Parlementslid (Open VLD), 31 mei 2015, Zevende Dag
Mythe 1: “TTIP zal zorgen voor economische groei en banen” • 0,5% groei BBP/ 545 euro per Europees gezin • Enkel bij een ‘ambitieus akkoord’: 50 % geharmoniseerd en 0 heffingen • 50% van de niet-tarifaire barrières wegwerken = 80% van de verwachte
economische meerwaarde • Pas tegen 2027 = 0,05% groei per jaar • Conclusie: onrealistische aannames • 4 studies (ECORYS 2009; CEPR 2013; CEPII 2013 en Bertelsmann-
IFO 2013): TTIP leidt tot een (minimale) positieve invloed op BNP en jobs • Tegenstudies (ÖFSE-Austrian Foundation for Development Research [2014], OnderzoeksBureau EP [2014], Tufts University [Capalbo, 2014], Prof Ferdi De Ville, Ugent, e.a.) bekritiseren eerdere studies: • onjuiste aannames en onrealistische voorspellingen • Ook kritiek op neutraliteit studies
CEPR studie gaat uit van Deutsche Bank, Citigroup, Santander, Barclays en JP Morgan
Mythe 1: “TTIP zal zorgen voor economische groei en banen” (2) • Economische modellen maken abstractie van de realiteit: • Houden geen rekening met verlies aan inkomsten voor de overheid; • Kosten voor tijdelijke werkloosheid en omscholing van mensen • Öfse en EP schatten deze kost tussen 33 en 60 miljard tijdens implementatieperiode van 10 jaar • Deze kosten worden enkel gedragen voor belastingbetaler • Opbrengsten niet gelijk verdeeld over consumenten,
werknemers, KMO’s (slechts 0,1 % X buiten EU). Gaan winsten niet eerder naar aandeelhouders en MNOs?
Mythe 1: “TTIP zal zorgen voor economische groei en banen” (3) • Wat met de jobs? • Economische model gebruikt in studies van EC zegt niets over jobcreatie; • “Gesofisticeerd giswerk” – EP studie 2014 • Beter om te kijken naar het verleden: • KORUS-verdrag VS-Zuid-Korea 2013 verlies van 40.000 banen i.p.v. 70.000 plus
• NAFTA-verdrag 1994 Verlies van 680.000 jobs in VS;
1,1 mio in Mexico, Oprichting speciaal fonds begeleiding werklozen in de VS Daling lonen met 16 %
Mythe 2: « TTIP zal een wereldstandaard zetten »
© Prof. Ferdi de Ville – Universiteit Gent
STAND VAN ZAKEN • 10de onderhandelingsronde in juli • TPP is prioritair voor Obama • Fast-Track-Procedure • November 2016: presidentsverkiezingen in de VS • 2017: verkiezingen Frankrijk en Duitsland
WAT DOEN DE GROENEN? • TTIP rapport ENVI, CULT en LIBE • TTIP-rapport INTA • TTIP-stemming 10 juni • www.ttip2015.EU • Samenwerken brede middenveld
• Acties EP, federaal parlement, deelstaatparlementen • Acties gemeenten • http://ttip2015.eu/eci.html
• http://www.No2isds.eu
