TR351 – RF KNX ontvanger
Installatie- en programmeerhandleiding
Inhoudsopgave Inleiding ....................................................................................................................................3 Functionaliteit TR351 ...........................................................................................................3 Programmeermodes KONNEX-standaard ...........................................................................4 1. Ontwerp van de KNX-installatie ...........................................................................................5 1.1.1 Alleen een ontvanger...............................................................................................5 1.1.2 Functies van de ingangen .......................................................................................5 1.2 Regels voor positioneren draadloze schakelaars en ingangen ......................................6 1.2.1 Vuistregel.................................................................................................................6 1.2.2 Montage...................................................................................................................6 1.2.3 Anticiperen op veranderingen..................................................................................6 1.2.4 Plaatsen van meerdere TR351 exemplaren............................................................6 1.3 Benodigde aanvullende producten.................................................................................7 1.3.1 Benodigde databank................................................................................................7 1.3.2 Ondersteunde producten.........................................................................................7 1.3.3 Functie in oudere schakelaars instellen m.b.v. TX100 ............................................7 1.3.4 Administratie: installatiematrix bij handmatig aanmelden........................................8 2. Installatie en programmering................................................................................................9 2.1 Bedieningselementen.....................................................................................................9 2.2 Elektrische installatie ......................................................................................................9 2.3 Display-modus (controlefunctie) ...................................................................................10 Uitzetten displaymodus ......................................................................................................10 2.4 ‘Aan/Uit’ functie instellen met TX100 (indien nodig) .....................................................11 2.5 Handmatig aanmelden van RF ingangen .....................................................................12 2.6 Handmatig afmelden van RF ingangen ........................................................................13 2.7 Handmatig alle RF ingangen verwijderen ....................................................................14 2.8 Handmatig toekennen van fysiek KNX-adres...............................................................15 2.9 Handmatig terugzetten naar fabrieksinstellingen .........................................................16 2.10 Bruikbare voorbeelden voor plaatsing van de TR351 ................................................17 3. ETS databank en configuratie ............................................................................................18 3.1 Openen van de TR351 RF configuratie........................................................................18 3.2 RF configuratie van de TR351 inlezen in ETS (Download) ..........................................19 3.3 Nieuwe RF ingangen inlezen via ETS (Learn RF ).......................................................20 3.4 RF serienummer bepalen met behulp van TX100........................................................21 3.5 RF serienummers van ingangen ingeven (Insert) ........................................................22 3.6 Toevoegen van labels (label) .......................................................................................23 3.8 RF ingangen koppelen aan/loskoppelen van fysieke busingangen .............................24 3.9 RF configuratie in TR351 laden (Upload) ....................................................................26 Bijlage 1 - Groepsadressen van de fysieke zenderingangen .................................................27 Bijlage 2 - Groepsadressen bij draadloze schakelaars ..........................................................28 Bijlage 3 - Compatibiliteit........................................................................................................28 Bijlage 3 - Compatibiliteit........................................................................................................29 Bijlage 4 - Benodigde ETS databanken .................................................................................30 Bijlage 5 - Producttoepassing in TX100 .................................................................................31
Handleiding TR351 – versie 1.0
2
© Hager Tehalit 2008
Inleiding Functionaliteit TR351 De TR351 is een draadloze (RF) KNX ontvanger. Alle draadloze schakelaars en afstandsbedieningen van Hager werken volgens het RF/KNX protocol. Via de TR351 ontvanger sluiten ze tevens naadloos aan op de ETS3 programmeersoftware van KNX. Hager creëert met dit KNX tebis-product nog meer gemak en flexibiliteit voor de toekomst. Ingangen
Ontvanger
Uitgangen
In de bovenstaande tekening is schematisch de werking van de TR351 aangegeven. De TR351 is een ontvanger en zal dus alleen KNX-signalen ontvangen van draadloze ingangen en deze vertalen naar telegrammen op de busbekabeling. Afstandsbedieningen, schakelaars en draadloze rookmelders kunnen als ingang dienen. In de ontvanger zijn 32 ingangskanalen beschikbaar die met ETS3 te programmeren zijn op de gewenste functie. ETS3 heeft een speciale applicatie waarmee de serienummers van draadloze ingangen kunnen worden ingelezen en kunnen worden opgeslagen in het ETS3-project. Het is niet mogelijk om vanuit de busbekabeling commando’s te sturen naar draadloze actoren. Hiermee moet rekening worden gehouden bij de projectering en engineering van de tebisinstallatie. Voor de programmering is ETS3 vereist.
Handleiding TR351 – versie 1.0
3
© Hager Tehalit 2008
Programmeermodes KONNEX-standaard De KONNEX-standaard kent drie niveaus in programmeren: Auto Mode Easy Mode System Mode De Easy Mode en System Mode worden het meest toegepast. Auto Mode De Auto Mode is een uitkomst voor de eindgebruiker. Schakelaars en afstandsbedieningen van Hager kunnen eenvoudig met de TR351 toegevoegd en verwijderd worden zonder dat de gehele installatie opnieuw geprogrammeerd moet worden met een programmeerapparaat. Wijzigingen kunnen in ETS worden ingelezen (zie paragraaf 3.4). Easy Mode Voor de Easy Mode levert Hager al sinds 2004 het programmeerapparaat TX100. Hiermee kunnen eenvoudig zonder al teveel studie de basisfuncties van tebis-componenten in installaties worden geprogrammeerd. Om het systeem eenvoudig te houden, is de Easy Mode geschikt voor standaard installatie- en basisfuncties. De leden van de tebisfamilie hebben echter ook complexe functies in zich. Om deze te activeren, is programmeren in de System Mode noodzakelijk (zie onder). De TX100 wordt vooral gebruikt bij het realiseren van KISS woningen. Het KISS concept is een methode waarbij geen elektriciteitsbuizen in de muur worden aangebracht. De gebruikte wandcontactdozen zijn verwerkt in luxe plintgoten en er worden draadloze schakelaars toegepast met zendertje. De draadloze schakelaars worden via de TR130 mediakoppelaar (ontvanger) verbonden met de overige tebis-componenten. System Mode Programmeren in de System Mode van de KONNEX-standaard doet men via het softwarepakket ETS. Dit softwarepakket werkt onder Windows en wordt uitgegeven door de KONNEX Associatie (www.konnex.org/nl). Het voordeel van ETS is dat alle functies van tebis gebruikt kunnen worden. Tot nu toe was een uitgebreide toepassing van draadloze schakelaars beperkt tot een maximum van 50 stuks binnen één systeem. Gezien het succes van de draadloze schakelaars was een uitbreiding noodzakelijk. De TR351 voorziet in deze uitbreiding en maakt het mogelijk om in de System Mode honderden draadloze schakelaars binnen één tebis systeem toe te passen.
Max. aantal ontvangers binnen een systeem
TR130A (wit) TR130B (zilver) Easy Mode 1
Max. aantal kanalen per ontvanger Max. aantal schakelaars per kanaal Max. aantal functies per kanaal
50 1 1
Handleiding TR351 – versie 1.0
4
TR351A (wit) System Mode gelijk aan max. aantal ingangen 32 24 1
© Hager Tehalit 2008
1. Ontwerp van de KNX-installatie 1.1 Inleiding De basis voor een KNX installatie is de keuze van infrastructuur. Tebis biedt zowel bedrade als draadloze componenten. Belangrijk om beseffen is dat bij hoog energieverbruik er bedrading nodig zal zijn voor de energievoorziening. Bij datacommunicatie kan het benodigde energieverbruik lager zijn. De keuze tussen bedrade communicatie of draadloze communicatie is dan sterk gekoppeld aan gewenste flexibiliteit van bediening en de eisen van onderhoud zoals het vervangen van batterijen. In de meeste gevallen kan de aanleg van een datacommunicatie kabel eenvoudig worden meegenomen in het ontwerp. Het voordeel bij de tebis is dan dat de voeding van de meeste bus producten ook via de datakabel verloopt waardoor locale voeding niet nodig is. 1.1.1 Alleen een ontvanger De TR351 KNX ontvanger bevat een 32-voudige busingangsmodule. Het apparaat is dus een twisted pair busingangscomponent. De TR351 heeft géén ingebouwde zender en kan dus niet draadloze actoren aansturen, zoals een TR201. Draadloze zoals actoren TR201 en TR210A zijn gebaseerd op het Easy Mode formaat van de KNX standaard. De Easy Mode werkt met voorgeprogrammeerde functieblokken die in de ETS software onbekend zijn. Hager werkt wel als eerste aan een speciale mediakoppelaar die de Easy Mode functieblokken ook toegankelijk gaat maken in ETS. 1.1.2 Functies van de ingangen De werking en functies van de 32 ingangen in de TR351 zijn gelijk aan de modulaire ingangen. Voor een beschrijving van de System (ETS) functies van tebis-ingangen raadpleeg de documentatie van bekende ingangen zoals een TX304, TX314 of een TX316. Het verschil betreft de wijze waarop de busingang geactiveerd wordt. Simpel gezegd: de TR351 fungeert eigenlijk als een “draadloze drukknopverlenger”.
RF ingang
TR351
KNX bus
In de TR351 is een KNX-ontvanger ingebouwd voor de ontvangst van signalen van draadloze Hager KNX-schakelaars en sensoren op de 868,3 MHz band. Het unieke serienummer van de draadloze Hager schakelaar kan gekoppeld worden aan één of meerdere van de 32 ingangen van de TR351 (zie voor de procedure paragraaf 3.8). Deze RF ingangen worden ook wel kanalen genoemd. Zodra de gekoppelde draadloze schakelaar wordt ingedrukt, worden de corresponderende busingangen van de TR351 actief. Bij los laten van de schakelaar worden de corresponderende busingangen weer passief. Elke busingang van de TR351 kan via ETS weer gekoppeld worden aan groepsadressen en functies. Belangrijk om te weten is dat in de Easy Mode (met de TX100) de gekozen schakelfunctie wordt opgeslagen in de schakelaar zelf. Bij de TR351 werkt dit anders en wordt de functie volledig geprogrammeerd in de busingang en opgeslagen in de TR351. Op deze wijze zijn bi-directionele functies zoals “toggle met terugmelding”, d.w.z. aan/uit met één drukknop, realiseerbaar.
Handleiding TR351 – versie 1.0
5
© Hager Tehalit 2008
1.2 Regels voor positioneren draadloze schakelaars en ingangen De reikwijdte van de gereserveerde 868,3MHz band is vastgelegd in internationale regelgeving. Dit garandeert dat meerdere huisinstallaties in eenzelfde straat storingsvrij kunnen werken met draadloze schakelaars via het KNX protocol. In het vrije veld wordt met een draadloze KNX schakelaar ongeveer 100 meter gehaald. Metaal, steen, hout, beton en zendmasten in de omgeving kunnen de radiosignalen echter verzwakken waardoor de reikwijdte daalt. Binnen een woning is maximaal 30 meter haalbaar onder voorwaarde dat schakelaar en ontvanger elkaar kunnen “zien”. Voor een storingsvrije werking is het daarom noodzakelijk om bij de engineering reeds de positie van de ontvangers bewust te bepalen. Een gouden regel is om in de ontwerpfase vooral niet tot het uiterste te gaan. De kosten van een extra ontvanger wegen namelijk niet op tegen aanpassingen achteraf. Ingrepen in de infrastructuur zijn altijd vervelend en duur. Een juiste plaatsing van de ontvangers garandeert dat de klant de draadloze schakelaars binnen het gebouw ook daadwerkelijk flexibel kan plaatsen. Herinrichting is dan probleemloos, omdat er met draadloze schakelaars geen ingrijpende wijzigingen nodig zijn in de installatie. 1.2.1 Vuistregel De bouw en vormgeving van gebouwen varieert aanzienlijk. Het is daarom lastig om één algemene regel te vinden, waarmee exact de plaatsing van de ontvangers kan worden bepaald. Als vuistregel kan worden aangehouden: per verdieping één TR351 per oppervlakte van 225 m2 Voor een groot woonhuis betekent dit twee tot drie stuks. Plaatsing: hal, overloop en eventueel de zolder.
Woonhuis
2 x TR351: 1 per verdieping
mk slaapkamer
woonkamer
badkamer overloop
toilet garage
hal slaapkamer keuken bijkeuken
cv
1e verdieping
Begane grond
Schakelaar met goede ontvangst Schakelaar met redelijke ontvangst Schakelaar buiten bereik
1.2.2 Montage De TR351 moet verticaal worden gemonteerd en bij voorkeur centraal geplaatst worden in een vak van ongeveer 15 x 15 meter waarbinnen ook de gekoppelde schakelaars zich bevinden. Centrale montage in de meterkast blijft een bruikbare optie, mits het volgende in acht wordt genomen: Montage direct achter het houten paneel boven de toegangsdeur verdient de voorkeur. Montage naast de verdeler bij een achterwand van beton, steen of metaal geeft een aanzienlijke daling van de reikwijdte en moet daarom worden afgeraden. Bij het plaatsen van de TR351 dient de antenne altijd verticaal te staan. 1.2.3 Anticiperen op veranderingen Bij flexibele inrichting van kantoren is het belangrijk goed te kijken naar de vaste en de flexibele bouwelementen. De TR351 kan het best op een vast bouwelement worden geplaatst. Voor het aanmelden of wijzigen van schakelaars is het praktisch om de TR351 op een zichtbare en bereikbare plaats te hangen, bijvoorbeeld op een wand of kolom op een hoogte buiten het directe handbereik. 1.2.4 Plaatsen van meerdere TR351 exemplaren Soms kan het voorkomen dat in een bepaald segment van 225 m2 meer dan 32 kanalen nodig zijn. In dat geval kan een extra TR351 worden geplaatst. Ontvangers op de 868,3 MHz band maken gebruik van zogenaamde “dubbelsuper”-ontvangers. Dit betekent dat elke ontvanger ook een kleine zender is met een reikwijdte van +/- 25 cm, waardoor de ontvangers elkaar binnen deze afstand kunnen beïnvloeden. Let er daarom op dat bij plaatsing van meerdere TR351 apparaten deze ten minste 50 cm van elkaar gemonteerd worden. Bij het plaatsen dient de antenne altijd verticaal te staan. Handleiding TR351 – versie 1.0
6
© Hager Tehalit 2008
slaapkamer
1.3 Benodigde aanvullende producten 1.3.1 Benodigde databank Om de TR351 te kunnen programmeren is de databank van de TR351 nodig Er zijn twee TR351 versies. Gebruik vanaf datumcode 466 de TR351_V1.0.5.vd3. Voor de versies met datum code 276 gebruik dan den databank Beta TR351.VD2 De databank is te downloaden via de website van Hager, www.hager.nl. 1.3.2 Ondersteunde producten De TR351 ondersteunt alle RF ingangen die standaard over de functie ’Aan/Uit’ op één knop beschikken. Dit zijn: de schakelaars uit de TD serie: TD100, TD101, TD111; TD200 TD201, TD210, TD211 TD250, TD251; TD300, TD301, TD310 en TD311; de draadloze ingangen TR302A en B, TR304A en B; de draadloze rookmelders TG510 en TG511 (deze zijn voorzien van een draadloze KNX sensor). Bij de afstandsbedieningen TU204A, TU208A en TU224A en de schakelaars TK302 en TK304 moet gelet worden op de datumcode (productiecode). Deze dient vanaf GC136 (week 13 2006) te zijn. De productiecode is afgedrukt op het label van het product. Hiernaast een voorbeeld van een label met een juiste code. TU- en TK-producten van voor deze datum kunnen niet worden gebruikt in combinatie met de TR351.
1.3.3 Functie in oudere schakelaars instellen m.b.v. TX100 Alle draadloze schakelaars van Hager worden inmiddels vanaf de fabriek ingesteld op de noodzakelijke ‘Aan/Uit’ functie. Let op: de TU2XX en TK30X producten van vóór GC 136 hebben deze functie niet en zijn dus niet bruikbaar met de TR351. Deze “Aan/Uit” functie is nodig voor een correcte koppeling. Bij schakelaars van voor deze productiedatum die de functie ondersteunen, kan echter met een TX100 alsnog deze functie worden ingesteld. In paragraaf 2.4 wordt uitgelegd hoe dit werkt. Bij de afstandsbedieningen van voor die datum is dat helaas niet mogelijk. In bijlage 3 is een tabel opgenomen met alle ondersteunde productiecodes.
Handleiding TR351 – versie 1.0
7
© Hager Tehalit 2008
1.3.4 Administratie: installatiematrix bij handmatig aanmelden Wanneer RF ingangen met de hand gekoppeld worden met een TR351 zijn ze nog niet zichtbaar in ETS. Een goede administratie verkleint de kans op fouten en vergemakkelijkt de ETS-programmering en het uitvoeren van handmatige wijzigingen. Een handig hulpmiddel om handmatige koppelingen van de RF ingangen in de TR351 vast te leggen is een matrix. Een matrix kan eenvoudig met een spreadsheet programma worden gemaakt. Hieronder is een voorbeeld van zo’n matrix weergegeven. Naam Fysiek adres Ruimte
Schakelaar type
Woonkamer
TD310
Keuken
TD200
Hal
TR351:1
Toets LB RB LM RM LO RO LB RB LO RO
Functie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 Licht zitkamer uit x Licht zitkamer aan x Licht eethoek uit x Licht eethoek aan x Dimmer leeshoek x Dimmer schilderijen x Spots kast aan x Spots kast uit x Spots tafel aan x Spots tafel uit x
Links Rechts
Lamp aan Lamp uit
x x
TD100
Voorbeeld van installatiematrix Toelichting voorbeeldmatrix: De RF ingangen worden verticaal gezet, de TR351 busingangen staan horizontaal. Via kruisjes kan eenvoudig worden aangegeven welke RF ingang met welke busingang communiceert. Door het toevoegen van de ETS groepsadressen bij de busingangen kunt u direct zien bij welke busingangen de RF ingangen horen.
Handleiding TR351 – versie 1.0
8
© Hager Tehalit 2008
2. Installatie en programmering 2.1 Bedieningselementen
LED groen
Antenne
LED rood
Display
Drukknop “-” Drukknop “+”
2.2 Elektrische installatie
De TR351 wordt alleen gevoed vanuit de buskabel, net zoals de overige tebis twisted pair modulen. U heeft geen 230 V voedingsaansluiting nodig. Let op: TR351 heeft geen 230 V nodig, de TR130 mediakoppelaar wel! Bij het inschakelen van de voeding ziet u in het display “Tr351 Go” voorbij scrollen. Dit is het teken dat de TR351 goed is gestart. Daarna dooft het display om het energieverbruik laag te houden.
Handleiding TR351 – versie 1.0
9
© Hager Tehalit 2008
2.3 Display-modus (controlefunctie)
Doel van de functie Met deze functie kan gecontroleerd worden op welke kanalen een draadloze schakelaar of ingang is aangemeld. Indien een schakelaar niet bekend is, verschijnt “- -“ op het display. Aanzetten displaymodus Druk gedurende 0,5 seconden op de “+” knop. Het display laat nu “- -“ zien. Werking Als de knop van een aangemelde draadloze schakelaar ingedrukt wordt, verschijnt het nummer van het kanaal in het display. Als de schakelaar op meerdere kanalen is aangemeld (zie paragraaf 2.5), wordt bij de volgende keren drukken alle kanalen cyclisch afgewerkt. Bij een niet aangemelde schakelaar of geen ontvangst laat het display “- -“ zien. De melding ”Lo’” op het display betekent dat bij de aangesloten ingang de batterij bijna leeg is. Uitzetten displaymodus Het display schakelt zich na ca. 30 à 60 seconden automatisch weer uit. Om de TR351 juist te laten werken, is het nodig dat de schakelaars een signaal uitzenden bij het indrukken én loslaten van de schakelaarknop. Bij een juist ingestelde functie branden na het aanmelden beide controlelampjes (puntjes; zie foto hiernaast) in het display van de TR351. Een ingang die niet juist is ingesteld, zal bij het aanmelden slechts één van de controlelampjes laten oplichten in het display van de TR351.
Handleiding TR351 – versie 1.0
10
© Hager Tehalit 2008
2.4 ‘Aan/Uit’ functie instellen met TX100 (indien nodig)
Zoals in paragraaf 1.3.3 aangegeven is, dienen reeds gebruikte producten en producten met een productiedatum ouder dan week 13 2006 (code GC136) met de TX100 opnieuw te worden ingesteld. Nieuwe producten jonger dan week 13 van 2006 zijn standaard ingesteld op de juiste functie. Let op: afstandsbedieningen TU204A, TU208A en TU224 beschikken alleen over deze functie na productiecode 146. Oudere type afstandsbedieningen kunnen dus niet met de TX100 worden ingesteld, omdat de ‘Aan/Uit’ functie niet aanwezig is. In bijlage 3 staat een uitgebreide tabel. De functie ‘Aan/Uit’ die voor de ingang ingesteld moet worden met de TX100 is hiernaast afgebeeld op het display van de TX100.
In de handleiding van de TX100 staat op bladzijde 10 vermeld hoe het programmeren van de functie in detail werkt. De globale werkwijze is als volgt: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Doe een lege, geformateerde SMART Card in de TX100 Start de TX100 Selecteer de NUM mode Activeer één voor één de ingangen (knoppen indrukken) Ga naar de PROG mode Ken aan alle ingangen de afgebeelde functie toe Sluit de TX100 af. De gegevens op de SMART Card zijn niet meer nodig en mogen overschreven worden. 8. Meld de ingangen nu aan op de TR351 (zie paragraaf 2.5)
Handleiding TR351 – versie 1.0
11
© Hager Tehalit 2008
2.5 Handmatig aanmelden van RF ingangen
Doel van de functie Met deze functie kunnen draadloze schakelaars aangemeld worden op een of meerdere van de 32 kanalen. Let op: na het aanzetten van deze functie zal elke schakelaar of ingang die bediend wordt in de omgeving worden toegekend aan het gekozen kanaal. Als voorzorgsmaatregel mogen er in een straal van 100 m geen andere schakelaars of ingangen actief zijn. Aanzetten aanmeldfunctie Druk gedurende 4 seconden op de “+” knop. Het display laat nu 01 zien en de groene LED boven de “+” knop gaat aan. Instellen van het kanaal Als de groene LED aan is, kan het juiste kanaalnummer op het display worden geselecteerd. Druk steeds kort (0,5 seconden) op de “+” of “-” knop om het kanaalnummer te selecteren. Druk op de knop van de draadloze schakelaar. Links in het kanaalnummer op het display gaat een rood lampje (punt) branden. Laat de schakelaarknop los. Aan de rechterkant in het display gaat nu een rode punt aan. Als beide punten oplichten, is de schakelaar goed aangemeld. Met de “+” of de “–“ knop kan nu het volgende kanaalnummer worden geselecteerd en de volgende druktoets worden aangemeld. Uitzetten aanmeldfunctie Als alle schakelaars en ingangen zijn aangemeld moet de aanmeldfunctie altijd worden verlaten. Druk gedurende 4 seconden op de + toets. Het display laat nu 01 zien en de groene LED boven de + toets is nu uit. De TR351 komt nu automatisch in de displaymode. Tip Controleer via de displayfunctie (zie paragraaf 2.3) of de aangemelde schakelaars op de juiste kanalen zijn aangemeld. Is dit niet zo, meldt dan eerst de fout aangemelde schakelaars af via de afmeldfunctie. Meldt ze daarna opnieuw aan op het juiste kanaal.
Handleiding TR351 – versie 1.0
12
© Hager Tehalit 2008
2.6 Handmatig afmelden van RF ingangen
Doel van de functie Met deze functie kunnen draadloze schakelaars die zijn aangemeld, weer worden verwijderd uit het register van één of meerdere van de 32 kanalen. Let op: gedurende het actief zijn van deze functie zal elke aangemelde schakelaar of ingang die bediend wordt in de omgeving verwijderd kunnen worden van het gekozen kanaal. Als voorzorgsmaatregel mogen er in een straal van 100 m geen andere schakelaars of ingangen actief zijn. Als voorbereiding op deze functie is het belangrijk dat eerst via de displayfunctie gekeken wordt op welke kanalen de ingang is aangemeld. Aanzetten afmeldfunctie Druk gedurende 4 seconden op de “-” knop. Het display laat nu 01 zien en de rode LED boven de “-” knop gaat aan. Instellen van het kanaal Als de groene LED aan is, kan het juiste kanaalnummer op het display worden geselecteerd. Druk steeds kort (0,5 seconden) op de “+” of “-” knop om het kanaalnummer te selecteren. Druk op de knop van de draadloze schakelaar. Links in het kanaalnummer op het display gaat een rood lampje (punt) branden. Laat de schakelaarknop los. Aan de rechterkant in het display gaat nu een rode punt aan. Als beide punten oplichten, is de schakelaar goed afgemeld. Met de “+” of de “–“ knop kan nu het volgende kanaalnummer worden geselecteerd en de volgende druktoets worden afgemeld. Uitzetten afmeldfunctie Als alle schakelaars en ingangen zijn afgemeld, moet de afmeld functie altijd worden verlaten. Druk gedurende 4 seconden op de “-“ knop. Het display laat nu 01 zien en de rode LED boven de “-“ knop is nu uit. De TR351 komt nu automatisch in de displaymode. Tip Controleer of de overige schakelaars nog juist werken. De displayfunctie is hiervoor een handig hulpmiddel.
Handleiding TR351 – versie 1.0
13
© Hager Tehalit 2008
2.7 Handmatig alle RF ingangen verwijderen
Doel van de functie Met deze functie kunnen alle draadloze schakelaars die aangemeld zijn gelijktijdig worden afgemeld. De gemaakte ETS verbindingen met de kanalen blijven bestaan. Let op: met deze functie wordt het gehele RF register geleegd. Dus alle gemaakte verbindingen tussen kanalen en draadloze ingangen (schakelaars) worden definitief verwijderd. Deze handeling is onomkeerbaar. Aanzetten en activeren verwijderfunctie Druk gedurende 4 seconden tegelijkertijd op de “+” en de “-” knop. Het display laat nu rF zien en het RF-geheugen wordt gewist. Na afloop van de functie dooft het display vanzelf. Beide LED’s zijn uit.
Handleiding TR351 – versie 1.0
14
© Hager Tehalit 2008
2.8 Handmatig toekennen van fysiek KNX-adres
Doel van de functie Na het activeren van de functie kan een fysiek adres worden toegekend aan de TR351. De werking is gelijk aan het indrukken van het adresknopje bij een KNX apparaat. Let op: het aanzetten van deze functie gebruikt dezelfde toetsen als de functie waarbij alle RF ingangen worden verwijderd. Het is dus zaak echt kort (0,5 seconden) op beide knopjes te drukken. Geadviseerd wordt om het fysieke adres toe te kennen voordat met het aanmelden van de schakelaars wordt begonnen. Aanzetten adres-toekenfunctie Druk gedurende 0.5 seconden tegelijkertijd op de “+” en de “-“ toets. Het display toont nu Ad. Via ETS kan nu een fysiek adres aan de TR351 worden toegekend. Uitzetten adres-toekenfunctie Druk gedurende 0.5 seconden tegelijkertijd op de “+” en de “-” toets. Het display dooft. Normaal zal het display echter vanzelf doven als via ETS het fysieke adres met succes is toegekend. Tip: Zorg dat op de TR351 een label komt met het juiste fysieke adres. Dit vergemakkelijkt het terugvinden van de juiste TR351 in de installatie, zeker wanneer er grotere aantallen TR351 aanwezig zijn.
Handleiding TR351 – versie 1.0
15
© Hager Tehalit 2008
2.9 Handmatig terugzetten naar fabrieksinstellingen
Doel van de functie Met deze functie wordt de gehele TR351 in de ‘af fabriek’-stand gezet. Let op: met deze functie wordt zowel het RF als het ETS-register geleegd. Dus alle gemaakte verbindingen en instellingen worden definitief verwijderd. Deze handeling is onomkeerbaar. Aanzetten en activeren fabriekstand Druk gedurende 15 seconden tegelijkertijd op de “+” en de “-” knop. Het display toont nu FA gevolgd door rF en het geheugen wordt gewist. Na afloop van de functie dooft het display vanzelf. Beide LED’s zijn uit. Tip Gebruik deze functie indien de TR351 gebruikt is in een ander project. U bent dan zeker dat er geen restverbindingen achterblijven die het programmeren bemoeilijken.
Handleiding TR351 – versie 1.0
16
© Hager Tehalit 2008
2.10 Bruikbare voorbeelden voor plaatsing van de TR351
Handleiding TR351 – versie 1.0
17
© Hager Tehalit 2008
3. ETS databank en configuratie Voor het softwareprogramma ETS3 is een databank beschikbaar voor de TR351. De TR351 databank bevat een vergelijkbaar aantal functies en parameters als een normale binaire ingang uit de tebis-familie. Naast deze functies heeft de TR351 databank een RF configuratieprogramma, waarmee de koppelingen naar RF ingangen gemaakt worden. De scherm voorbeelden zijn gemaakt op basis van de Engelstalige versie. 3.1 Openen van de TR351 RF configuratie Het RF configuratievenster wordt als volgt aangeroepen. 1. Voeg in ETS3 het project TR351 toe. 2. Selecteer in het venster Topology de gewenste TR351 met de rechtermuisknop, zodat een snelmenu zichtbaar wordt. 3. Selecteer in dit snelmenu met de linkermuisknop de optie RF configuration.
De kerntaken van de RF configuratieapplicatie zijn:
RF ingangstabellen inlezen in ETS Nieuwe RF serienummers inlezen via ETS RF serienummers van ingangen ingeven Labels toevoegen RF ingangen toekennen aan busingangen RF ingangen verwijderen RF ingangstabellen terugschrijven naar de TR351 RF tabel van de TR351 leegmaken
Deze taken worden in de volgende paragrafen behandeld.
Handleiding TR351 – versie 1.0
18
© Hager Tehalit 2008
3.2 RF configuratie van de TR351 inlezen in ETS (Download) Bij het opstarten zullen alle kolommen van het configuratiescherm leeg zijn. ETS kan de gegevens van de TR351 via een Download ophalen. Dit gaat als volgt op: 1. Klik in het configuratievenster op de knop Download Na het downloaden zie het venster er als volgt uit:
De kolom geheel links geeft de busingangen weer. De middelste kolom bevat de RF ingangen die gekoppeld zijn aan de busingang die in de linkerkolom geselecteerd is. De rechterkolom geeft alle overige beschikbare RF ingangen aan die zijn aangemeld binnen ETS voor deze TR351. 2. Klik op de knop OK van het configuratievenster. Pas na het verlaten van het scherm via de ‘OK’-knop worden de opgehaalde TR351 gegevens toegevoegd aan het ETS3 project! De complete RF adressering bestaat feitelijk uit twee delen: • •
12 karakterplaatsen in hexadecimale code; dat is het serienummer van de zender groepsadres van drie getallen x/y/z: dat is het feitelijke ingangsnummer. (Zie de tabel in bijlage 2 voor de verklaring van de groepsadressen per ingang.) Let op: de upload is de omgekeerde functie van een download. Pas op met het gebruik van de Upload-knop. Deze functie overschrijft het geheugen van de TR351 direct. Zie paragraaf 3.9.
Handleiding TR351 – versie 1.0
19
© Hager Tehalit 2008
3.3 Nieuwe RF ingangen inlezen via ETS (Learn RF ) Nieuwe RF ingangen kunnen via ETS worden ingelezen. De TR351 wordt dan ingesteld als ontvanger en stuurt elk ontvangen RF serienummer en groepsadres door naar het configuratievenster.
De RF ingangen worden als volgt ingelezen: 1. Houd de RF ingangen bij de hand. 2. Klik in het configuratievenster op de knop Learn RF. De RF learning mode start nu; u ziet een dialoogvenster met een OK-knop. 3. Activeer achtereenvolgens de RF ingangen (knop indrukken en loslaten) 4. In de rechterkolom van het configuratievenster verschijnen de nieuwe RF serienummers en adressen. (Als een adres niet verschijnt, probeer dan nogmaals en controleer eventueel of de ingang reeds bestaat.) 5. Druk op de OK-knop van het dialoogvenster om de leerprocedure te beëindigen. 6. Eventuele foute adressen die tijdens het aanmelden ook worden ontvangen kan men uit de linkerkolom verwijderen via de de knop Remove (zie paragraaf 3.8).
Handleiding TR351 – versie 1.0
20
© Hager Tehalit 2008
3.4 RF serienummer bepalen met behulp van TX100 De TX100 heeft een functie waarmee de sterkte van RF telegrammen kunnen worden gemeten. Bij deze meting wordt ook het RF serienummer van de zender getoond. De schakelaar hoeft hierbij niet ingelezen te worden in een TX100. Het uitlezen van het adres van een RF ingang gaat als volgt: 1. Haal de datakaart uit de TX100. (TX100 moet uitgeschakeld zijn!) 2. Start de TX100. 3. Het functiemenu wordt nu zichtbaar. 4. Kies uit de lijst de functies Meting
5. 6. 7. 8.
Kies vervolgens de functie Konnex telegram Selecteer de optie Begin. Druk op de knop van betreffende RF ingang waarvan u het adres wilt weten. Wacht tot het serienummer verschijnt
9. Selecteer de optie Stop om de meting te stoppen en het telegram vast te houden. 10. Noteer het serienummer van 12 karakters inclusief de nullen en eventuele letters. 11. Herhaal de stappen eventueel voor het inlezen van een andere RF zender. Omdat de TX100 de groepsadressen van telegrammen niet toont, is in de bijlage een tabel gemaakt waarin de groepsadressen vermeld zijn die horen bij elke ingang. De details over de bediening van de TX100 staan in de handleiding die meegeleverd is met de TX100. Deze handleiding is ook te downloaden via de website van Hager, www.hager.nl.
Handleiding TR351 – versie 1.0
21
© Hager Tehalit 2008
3.5 RF serienummers van ingangen ingeven (Insert) Deze functie kan worden gebruikt om RF serienummers aan te melden. Dit is nodig indien de RF ingang niet direct kan worden ingelezen (zoals bij programmering op afstand). Het adres van de RF schakelaar of ingang kan eerder uitgelezen zijn via een TR351 of met behulp van een TX100 programmeer apparaat. Let op: voor een juiste werking is zowel het serienummer als het groepsadres nodig.
Het ingeven van de ingangen gaat als volgt: 1. Klik in het configuratievenster op de knop Insert. Een dialoogvenster met drie invoervelden verschijnt. 2. Voer in het veld Serial number het RF adres van de zenderingang in. Dit zijn 11 karakters en het formaat is hexadecimaal (0..9 en A..F). Het serienummer of RF adres is gelijk voor alle ingangen van de zender. (Zie paragraaf 3.4 om het serienummer te bepalen.) 3. Voer in het veld Group address de code voor de fysieke ingang in. Deze code wordt weergegeven in groepsadresformaat. In bijlage 1 is een tabel opgenomen met de groepsadressen voor diverse ingangen. 4. In het veld Label kan desgewenst een naam met betekenis worden gegeven aan elke ingang. 5. Klik op OK. 6. Klik op de knop OK van het configuratievenster. Serienummers worden pas opgeslagen in het ETS project na afsluiten van het configuratievenster via de OK-knop.
Handleiding TR351 – versie 1.0
22
© Hager Tehalit 2008
3.6 Toevoegen van labels (label) De applicatie biedt de mogelijkheid om aan elke aangemelde RF ingang (serienummer, groepsadres) een naam van betekenis te geven. 1. Klik in het configuratievenster op de knop Label. 2. Voer in het veld Label een geschikte naam in. 3. Klik op OK. 4. Klik op de knop OK van het configuratievenster.
Labels worden pas in het ETS-project opgeslagen na het afsluiten van het configuratievenster via de OK-knop.
Handleiding TR351 – versie 1.0
23
© Hager Tehalit 2008
3.8 RF ingangen koppelen aan/loskoppelen van fysieke busingangen De linkerkolom in het configuratievenster bevat de lijst met 32 busingangen. Busingangen zijn de virtuele drukknoppen die geactiveerd worden, zodra de TR351 een geldig adres ontvangt dat toegewezen is aan deze busingang. Elk van de busingangen kan maximaal 24 RF ingangen bevatten.
Koppelen Het koppelen RF ingang aan een busingang gaat als volgt: 1. Selecteer de busingang in de linkerkolom. 2. In de middelste kolom staan de reeds toegewezen ingangen. Selecteer in de rechterkolom de nieuwe ingang. 3. Klik vervolgens op de knop [<<]. Het adres wordt gekoppeld aan de gekozen busingang. In de rechterkolom verdwijnt de gekozen RF ingang, maar deze blijft wel opnieuw beschikbaar voor een andere busingang. 4. Klik op de knop OK. Ontkoppelen Het loskoppelen van een RF ingang van een busingang gaat als volgt: 1. Selecteer de busingang in de linkerkolom. 2. Selecteer de RF ingang uit de middelste kolom. 3. Druk vervolgens op de knop [>>]. De ingang wordt losgekoppeld van de busingang. De RF ingang verschijnt weer in de rechterkolom. 4. Klik op de knop OK. Koppelingen worden pas in het ETS-project opgeslagen na afsluiten van het configuratie scherm via OK-knop. Configuratie van de TR351 pas na een upload.
Handleiding TR351 – versie 1.0
24
© Hager Tehalit 2008
3.8 RF ingangen verwijderen (Remove)
Er zijn drie methoden van verwijderen van serienummers: 1. Verwijderen uit de lijst algemeen beschikbaar van ETS (Remove) 2. Ontkoppelen van een RF ingang van een busingang in ETS (>>) 3. Geheugen wissen, oftewel het verwijderen van alle koppelingen uit het geheugen van de TR351 (Upload RF links) Remove Met deze optie blijven de koppelingen met de busingang nog gewoon in tact. 1. Selecteer in de rechterkolom van het configuratievenster de RF ingang. 2. Klik op de knop Remove. 3. Herstellen is mogelijk door de RF ingang opnieuw aan te melden of via de knop Cancel. Ontkoppelen 1. Selecteer in de linkerkolom van het configuratievenster de busingang. 2. Selecteer in de middelste kolom de te verwijderen RF ingang. 3. Klik op de knop [>>]. 4. Herstellen is mogelijk via de knop [<<]. 5. Klik op de knop OK van het configuratievenster. Geheugen wissen 1. Klik in het configuratievenster op de knop Upload RF links. 2. Klik op de knop OK van het configuratievenster. Met de knop Upload RF links wordt DIRECT het geheugen van de TR351 gewist. Herstel tot laatste status in ETS alleen mogelijk door de RF configuratie te verlaten via de knop Cancel en na nieuw opstarten direct een upload uit te voeren. Deze wijzingen worden pas in het ETS-project opgeslagen na het afsluiten van het configuratievenster via de OK-knop; configuratie van de TR351 pas na een upload. Handleiding TR351 – versie 1.0
25
© Hager Tehalit 2008
3.9 RF configuratie in TR351 laden (Upload) Een RF configuratie kan in de TR351 worden geladen. In feite werkt dit net als bij het programmeren van een busdeelnemer. Belangrijk om te weten is dat het RF configuratievenster alleen het RF gedeelte in het product programmeert. Het koppelen van de groepsadressen aan andere bedrade busdeelnemers gebeurt op de manier die in ETS gebruikelijk is voor alle Hager tebisproducten.
1. Klik in het configuratievenster op de knop Upload. Het geheugen van de TR351 wordt overschreven met de inhoud van de kolommen in het venster. Let op: bij het gebruik van de Upload-knop wordt het geheugen van de TR351 DIRECT overschreven met de inhoud van de getoonde kolommen. Deze actie is niet meer ongedaan te maken en kan bij vergissingen leiden tot het verlies van serienummers die handmatig aan de TR351 zijn toegevoegd, maar nog niet zijn opgehaald via een download en zijn opgeslagen in ETS.
Download Upload
Handleiding TR351 – versie 1.0
26
© Hager Tehalit 2008
Bijlage 1 - Groepsadressen van de fysieke zenderingangen
Ingangnr. Hex-code Decimale code Groepsnotatie ETS 1 2 20/0/2 2 8 80/0/8 3 E 140/0/14 4 14 200/0/20 5 1A 260/0/26 6 20 320/0/32 7 26 380/0/38 8 2C 440/0/44 9 32 500/0/50 10 38 560/0/56 11 3E 620/0/62 12 44 680/0/68 13 4A 740/0/74 14 50 800/0/80 15 56 860/0/86 16 5C 920/0/92 17 62 980/0/98 18 68 1040/0/104 19 6E 1100/0/110 20 74 1160/0/116 21 7A 1220/0/122 22 80 1280/0/128 23 86 1340/0/134 24 8C 1400/0/140 25 92 1460/0/146 26 98 1520/0/152 27 9E 1580/0/158 28 A4 1640/0/164 29 AA 1700/0/170 30 B0 1760/0/176 31 B6 1820/0/182 32 BC 1880/0/188
Voor ETS3 is alleen de groepsnotatie van belang. De regels in grijs zijn toegevoegd voor toekomstige analysemethoden.
Handleiding TR351 – versie 1.0
27
© Hager Tehalit 2008
Bijlage 2 - Groepsadressen bij draadloze schakelaars Het formaat van een groepsadres is x/y/z. Bij alle onderstaande schakelaars zijn x en y 0. Het getal op de schakelaar is z. Het formaat is dus 0/0/z (getal op schakelaar).
8
2
TD100, TD101, TD110, TD111
8
2
8
2 20
14
TD200, TD201,TD210, TD211
20
14
TD250, TD251
8
2
20
14
32
26
TD300, TD301, TD310, TD311
1
1
4
1
1
4
TK301 Handleiding TR351 – versie 1.0
TK302
28
© Hager Tehalit 2008
Bijlage 3 - Compatibiliteit Om RF sensoren te gebruiken in combinatie met een TR351 moeten deze sensoren ingesteld zijn op de functie ‘Aan/Uit’. Producten zonder deze functie kunnen niet samenwerken met de TR351. In de productdocumentatie staan de beschikbare functies altijd aangegeven. Bij twijfel is met behulp van de TX100 eenvoudig te controleren of een RF schakaar de ‘Aan/Uit’ functie bezit. Het bijbehorende pictogram voor de functie is als volgt: Om de installatie te vergemakkelijken, worden alle sensoren af fabriek ingesteld op de ‘Aan/Uit’functie. De omsteldatum is echter niet gelijk voor alle producten en daarvoor dient onderstaande tabel. De datumcode bevat 3 cijfers. De eerste twee zijn het weeknummer; het laatste cijfer is het jaar.
Datumcodes van geschikte schakelaars (‘vanaf’-datum) Referentie
Datumcode
TU 204A TU 208A TU 224A TR 302A TR 304A TR 302B TR 304B TD 100 TD 101 TD 110 TD 111 TD 200 TD 201 TD 210 TD 211 TD 300 TD 301 TD 310 TD 311 TD 250 TD 251 TK 301 TK 302
≥12.6 ≥14.6 ≥10.6 ≥10.6 ≥12.6 ≥10.6 ≥12.6 ≥11.6 ≥13.6 ≥11.6 ≥12.6 ≥12.6 ≥19.6 ≥14.6 ≥14.6 ≥10.6 ≥13.6 ≥13.6 ≥14.6 ≥19.6 ≥10.6 ≥35.6 ≥35.6
Toelichting: Bijv. TU 204A – exemplaren vanaf week 12 2006 zijn geschikt, dus met datumcode 12.6 of later (zie sticker op product). Mocht het product wel de functie ‘Aan/Uit’ hebben, maar van een oudere productiedatum zijn dan de tabel vermeldt, dan kan de functie de TX100 worden ingesteld. Zie paragraaf 3.4 voor de werkwijze.
Handleiding TR351 – versie 1.0
29
© Hager Tehalit 2008
Bijlage 4 - Benodigde ETS databanken Om de TR351 te kunnen programmeren, is de databank van de TR351 nodig. Er zijn twee TR351 versies.
Bij de versie vanaf datumcode 466 hoort de databank met bestandsnaam TR351_V1.0.5.vd3. Deze databank is te downloaden via de website van Hager, www.hager.nl.
Voor de versies met datumcode 276 is een bètaversie beschikbaar. Deze is op aanvraag beschikbaar.
Handleiding TR351 – versie 1.0
30
© Hager Tehalit 2008
Bijlage 5 - Producttoepassing in TX100 Gebruik van de combinatie TX100, TR130 (A of B) en TR351A wordt niet aangeraden Vanwege de modulaire opbouw van tebis herkent de TX100 vanaf versie 1.7 ook de TR351A als 32-voudige busingang. De combinatie TX100, TR130 (A of B) en TR351A wordt echter niet aangeraden. Zowel de TX100 als de TR351 kan de draadloze schakelaars inlezen. Zodra een TX100 een nieuwe schakelaar detecteert, zal de procedure worden gestart om deze in te lezen. In het combineren van de apparaten is een foutje snel gemaakt en is niet duidelijk waar de functie van de schakelaar is opgeslagen. Advies is dus ook om de TR351 alleen toe te passen in combinatie met ETS3 en met de TX100 uitsluitend te werken met een TR130A of TR130B mediakoppelaar.
Handleiding TR351 – versie 1.0
31
© Hager Tehalit 2008