TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
JOP IS DE JEUGDORGANISATIE VAN DE PROTESTANTSE KERK
INHOUD Voorwoord3 1. Overzicht van het nachtprogramma
4
2. Tips bij de programmaonderdelen
5
3. Handreikingen bij de vieringen
7
4. Invulling van de workshoprondes
8
5. Benodigde materialen en voorbereidingen
12
Bijlagen13
COLOFON Auteurs: Inès van Triest, Wesna Molenaar, Friso Mout Met dank aan: ds. Marleen Kool, Paaskerk Baarn © JOP, januari 2014 JOP is de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk Kijk voor meer informatie over producten, advies en trainingen op www.jop.nl (030) 880 1438 I
[email protected] I www.jop.nl I Postbus 8504 I 3503 RM Utrecht
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
2
VOORWOORD De Paaswake is één van de oudste onderdelen van de christelijke paasviering. Al in de vroege christelijke kerk brachten gelovigen de paasnacht wakend door. Gedurende deze nacht is er ruimte voor meditatie, stilte en ontmoeting. Daarnaast zijn er bezinnende activiteiten te doen. De rode draad wordt gevormd door de uitzending van de “The Passion”, een groot actueel Paasevenement dat plaatsvindt in Groningen en op tv wordt uitgezonden op Witte Donderdag en Stille Zaterdag. Het materiaal voorziet in een nacht van waken in en rond de kerk, waarin afwisseling is gezocht tussen creatieve en bezinnende activiteiten, afgewisseld met korte vieringen. In deze toolkit vind je suggesties om met en voor jongeren een Paaswake te organiseren, waarbinnen ruimte is voor het kijken van de tv-uitzending van de “The Passion”. Iedere gemeente kan hierbinnen eigen accenten leggen en de invulling naar eigen inzicht uitbreiden, veranderen, verminderen, al naar gelang de behoefte of de mogelijkheden. Je kunt dus ook een keuze maken uit de aangeboden workshops en vieringen. We wensen je veel plezier in de voorbereiding en uitvoering.
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
3
1. OVERZICHT VAN HET NACHTPROGRAMMA Hieronder staat een kort overzicht van de opbouw van de nacht. Verderop in het materiaal vind je de uitwerking van vieringen en workshops. 22.30 uur:
Inloop Buiten de kerk brand een vuurkorf. Binnen is koffie, thee, fris. Inloop, iedereen welkom heten en uitleggen wat we deze nacht gaan doen.
23.00 uur:
1e viering
23.30 uur:
Workshopronde 1
01.00 uur:
2e viering
01.30 uur:
Workshopronde 2
03.00 uur:
3e viering
03.30 uur:
Workshopronde 3
05.00 uur:
4e viering
05.30 uur:
Workshopronde 4
06.30 uur:
Ochtendglorenwandeling en ontbijt voorbereiden
07.30 uur:
5e viering
08.00 uur:
Paasontbijt
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
4
2. TIPS BIJ DE PROGRAMMAONDERDELEN Algemeen • Maak op tijd reclame voor de paaswake! Je kunt flyers maken en die op scholen uitdelen, of posters om op te hangen. Kondig het af in de kerk, op catechisatie, vereniging, bij jongerenvieringen. • Stimuleer jongeren hun vrienden ook uit te nodigen en mee te nemen. • Zoek op tijd vrijwilligers om mee te helpen en laat hen meedenken over de invulling van de nacht. • Maak van te voren een begroting en vraag hoeveel geld je mag besteden, aan bijv. de jeugdouderling. Aankleding • Maak de ruimtes gezellig met vrolijke en warme kleuren, een paar slingers en tafelkleden kunnen al veel betekenen. • Kaarsen zorgen ook voor sfeer, let wel op de brandveiligheid en laat ze niet alleen ergens branden. • Hang de Visjes posters op in A4 formaat door het hele gebouw verspreid (zie bijlage). • Als er niet genoeg banken in het gebouw zijn, vraag dan of je die kunt lenen van gemeenteleden. Vieringen • Je kunt er zelf liederen bij zoeken, die passen bij jullie gemeente. Leuk om jongeren te vragen deze te begeleiden met muziekinstrumenten. • Laat jongeren de Bijbelgedeeltes voorlezen. • Verschillende mensen die de vieringen houden (jong en oud). • Het is mooi als diegene die de viering leidt iets vertelt over zijn/haar persoonlijke beleving, een persoonlijk verhaal spreekt aan. • Wat je in de workshoprondes maakt, kun je in de vieringen aan elkaar laten zien. Workshops • Workshops duren ongeveer een uur. • Zoek vrijwilligers uit de gemeente die het leuk vinden de workshops te begeleiden en die iets hebben met de betreffende activiteit. Probeer jongeren te stimuleren verschillende workshops te doen, ze mogen een workshop wel meerdere keren doen als ze dat willen. • Hang A4-tjes op met daarop de naam en korte omschrijving van de workshop. De jongeren weten dan uit welke workshops ze kunnen kiezen. Hang die A4-tjes ook op bij de ruimtes waar de workshops plaats vinden. Richt de ruimtes van te voren in. Als er te veel mensen voor 1 workshop zijn, kun je ze laten inschrijven, dan krijgt iedereen een kans de workshop te volgen. Ochtendglorenwandeling • Laat iedereen van te voren fijne schoenen en warme kleren meenemen. • Afhankelijk van de hoeveelheid energie van de jongeren, kun je bepalen hoe lang je gaat lopen. • Controleer van te voren wanneer het ongeveer licht wordt en zorg dat je dan in ieder geval buiten bent. • Is er een klooster in de buurt? Vraag of je bij hen langs kan komen en bijv. het ochtendgebed kan bijwonen. • Je kunt naar een begraafplaats lopen en daar aan de jongeren vragen een steen op te zoeken die hen aanspreekt. Als één van de jongeren kort geleden iemand heeft verloren, moet je hier voorzichtig mee zijn en het van te voren goed met deze persoon overleggen. • Het is leuk om een fakkel mee te nemen als teken van het licht dat je in de nacht met je meedraagt. Met de fakkel kun je aan het eind van de wandeling de Paaskaars aansteken.
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
5
Paasontbijt • Jongeren die liever niet meegaan met de wandeling, kunnen helpen bij het ontbijt klaar zetten. • Laat andere gemeenteleden (die er ’s nachts niet bij zijn geweest) helpen bij het ontbijt, zo maken zij ook een gedeelte van de paaswake mee. • Je kunt ontbijt ook iets later houden en de hele gemeente de gelegenheid geven te komen.
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
6
3. HANDREIKINGEN BIJ DE VIERINGEN Hieronder geven we een suggesties om vijf vieringen gedurende de nacht vorm te geven. Hierin is nog veel zelf in te vullen. Een tweede reeks van vijf vieringen is geheel uitgewerkt en staat in het thema van ‘de weg naar Pasen’. Een weg van buiten, naar binnen en weer naar buiten. Deze complete vieringen vind je in bijlage 3. Natuurlijk zijn ook nog andere opzetten van deze viermomenten mogelijk. 1e viering: Het laatste avondmaal • thema: delen met de mensen van wie je houdt • stilte • zingen: • lezen: Matteüs 26: 17-29 • samen brood en wijn/druivensap eten en drinken • werkvorm: voor iemand bidden of een kaarsje aansteken en bij het kruis zetten 2e viering: Getsemane • thema: angst, verdriet, eenzaamheid en die bij God neerleggen • stilte • zingen: Bleibet hier und wachet mit mir (Taizé) • lezen: Matteüs 26: 36-46 • werkvorm: briefjes met je eigen zorgen bij een kruis neerleggen • lied ‘Geef mij je angst’ van Guus Meeuwis afspelen 3e viering: Jezus verraden en veroordeeld • thema: mensen die je teleurstellen en pijn doen en toch vergeven en liefhebben • stilte • lezen: Matteüs 26: 57-75 • zingen: • werkvorm: er met elkaar over doorpraten in kleine groepjes 4e viering: Jezus gekruisigd • thema: wat betekent Zijn dood voor jou? Hoe kijk jij tegen de dood aan? • stilte • lezen:Matteüs 27: 27-54 • zingen: • lied van Adrian Snell luisteren ‘Son of the World’ of OW 614 ‘Zie hoe Jezus daar loopt in Jeruzalem’ http://www.youtube.com/watch?v=qVmPPYi3djs • werkvorm: kaartjes met stellingen/kreten/plaatjes maken en daar met 1 of 2 mensen over praten 5e viering: Jezus opgestaan • thema: blijdschap en verwondering over de overwinning van het licht • stilte • lezen: Matteüs 28: 1-10 • lied ‘De leeuw van Juda’ van Elly en Rikkert luisteren of lezen • werkvorm: opschrijven of schilderen waar je blij van wordt en deze briefjes ophangen op een plek waar het LICHT er op kan schijnen.
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
7
4. INVULLING VAN DE WORKSHOPRONDES Hieronder vind je suggesties om in diverse workshoprondes gedurende de nacht aan te bieden aan de deelnemers. Er zijn vier workshoprondes in de nacht. Voor de deelnemers die The Passion op televisie niet hebben gezien, is er gedurende drie van de vier rondes aandacht voor het kijken en verwerken van de tv-uitzending (zie “Optie A: het kijken van The Passion”). Voor deelnemers die The Passion al wel hebben gezien, kan per ronde worden gekozen uit de workshops die hieronder worden aangereikt (zie: “Optie B: overige workshopsuggesties”). OPTIE A: HET KIJKEN VAN THE PASSION Doel Jongeren kijken samen in drie delen de tv-uitzending van The Passion en denken na over het Paasverhaal Benodigdheden Scherm, beamer, laptop met internet, banken Workshopronde 1: The Passion kijken – deel 1 • Vertel aan de jongeren dat je deze nacht samen de uitzending van The Passion gaat bekijken in drie delen. Vertel kort wat dit inhoudt. Het is daarom handig als je zelf van te voren het programma kijkt en er informatie over opzoekt. • Voordat je de uitzending start, stel je aan de jongeren de vraag: wat betekent het kruis voor jou? • Start de uitzending. • Breek de uitzending af na de interviews in de processie over de betekenis van het kruis. Activiteit na het kijken Jongeren gaan zelf een kruis maken met verschillende materialen. Dat kan van alles zijn, dus laat ze lekker creatief zijn! Ze kunnen ook een kruis schilderen. Het kruis kan iets zeggen over hun geloof, hoe ze aan kijken tegen het kruis als symbool, welk kruis ze zelf in hun leven hebben of iets dat ze zelf bedenken. Ter inspiratie kun je de filmpjes laten zien van de EO, te vinden op: http://tinyurl.com/66ng9y3 Laat de jongeren de kruisen aan elkaar presenteren en er iets bij vertellen. Tip: het delen van de betekenis van de kruisen, kan ook een plek krijgen in de 2e viering, die direct volgt op deze workshopronde. Benodigdheden Latjes hout, verf, spuitbussen, schilderdoeken (Action of Xenos), gekleurd lint, gekleurd papier, lijm, tijdschriften, kranten, gekleurd karton, aluminiumfolie, en overig materiaal naar keuze. Workshopronde 2 – The Passion kijken deel 2 • Start de uitzending vanaf de plek waar je eindigde. • Stop de uitzending ‘halverwege’ (de nummers in de TV uitzending worden later bekend gemaakt) Activiteit na het kijken Gesprek over ‘betekenis van hoop’. Waar hoop jij op? Herken je de hoop van Maria dat Jezus de nacht wegneemt? Ken je dat gevoel van haar, dat je bang of verdrietig bent, maar dat je bij Jezus kan brengen en hij zo ‘de nacht’ wegneemt?
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
8
Workshopronde 3 – The Passion kijken deel 3 • Start de uitzending vanaf de plek waar je eindigde. • Kijk door tot het einde van de uitzending. Activiteit na het kijken Werkvorm over de betekenis van de opstanding. Jongeren maken een tekening of schilderij waarin ze proberen te verwoorden wat de opstanding voor hen betekent. Ze kunnen zelf kiezen uit iets concreets, of liever meer abstract, met potlood of verf. Nadien kun je de jongeren die dat willen iets laten vertellen over hun tekening. Benodigdheden Papier, liefst in verschillende formaten, kleurpotloden, verf, kwasten. OPTIE B: OVERIGE WORKSHOPSUGGESTIES Workshop 1. Creatief: Make it! Doel Jongeren denken na over de betekenis van het kruis in hun leven en delen dit met anderen. Benodigdheden Latjes hout, verf, spuitbussen, schilderdoeken (Action of Xenos), gekleurd lint, gekleurd papier, lijm, tijdschriften, kranten, gekleurd karton, aluminiumfolie, en overig materiaal naar keuze. Activiteit Jongeren gaan zelf een kruis maken met verschillende materialen. Dat kan van alles zijn, dus laat ze lekker creatief zijn! Ze kunnen ook een kruis schilderen. Het kruis kan iets zeggen over hun geloof, hoe ze aan kijken tegen het kruis als symbool, welk kruis ze zelf in hun leven hebben of iets dat ze zelf bedenken. Ter inspiratie kun je de filmpjes laten zien van de EO, te vinden op: http://tinyurl.com/66ng9y3 Laat de jongeren de kruizen aan elkaar presenteren en er iets bij vertellen. Dit kan ook bij een viering! Workshop 2. Muzikaal: Make a sound! Doel Jongeren maken samen muziek/zingen en zijn bezig met de Paasboodschap Benodigdheden Muziekinstrumenten, microfoons, standaards, bladmuziek (bijv. Opwekking-bundels, Taizé-bundel, Iona-bundel, of liederen uit The Passion, te vinden internet) Activiteit Kondig voor de Paaswake aan dat jongeren hun eigen muziekinstrumenten meenemen. Laat ze in deze workshop lekker hun eigen gang gaan en stuur alleen bij als het nodig is. De jongeren kunnen christelijke liederen spelen en zingen, maar het is ook leuk om ze de liederen te laten spelen uit The Passion. (Deze nummers worden later bekend gemaakt, kijk op de site voor een update).
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
9
Workshop 3. Film kijken en chillen: Meet & Movie Doel Jongeren zijn op een ontspannen manier bezig met thema’s van leven, hoop, dood, voortleven via films. Benodigdheden Films, laptop of dvd speler, beamer, geluidsapparatuur, banken, chips/popcorn. Activiteit Zoek wat films op die iets met het Paasverhaal te maken hebben of waar een andere goede boodschap in zit (in de evangelische boekhandel kun je vaak ook films kopen). Hieronder vind je enkele suggesties. Laat de film zien op een groot scherm en zet er lekker zittende banken bij. Je kunt vooraf een kijkopdracht meegeven, bijvoorbeeld: ‘wat heeft deze film volgens jou met het verhaal van Pasen te maken?’ Na afloop kun je aan de jongeren vragen, wat ze van de film vonden en hier kort een gesprek over hebben. Filmsuggesties Directe relatie met het paasverhaal • The story of Jesus • Son of man • Jesus Christ Superstar • Jesus de Montreal/Jesus of Montreal • Il Vangelo Secondo Matteo (van Pasolini) • Narnia: The lion, the witch and the wardrobe • Narnia: Prince Caspian • Geen directe relatie met het paasverhaal, maar met een boodschap • The ultimate gift • Kruistocht in spijkerbroek • Pay it forward • As it is in heaven • Time changer • Luther • French kiss • K-Pax Workshop 4. Theater: Make & Show Doel Jongeren leven zich in (in de personen van) het Paasverhaal. Benodigdheden Bijbels of het Paasverhaal uitgeprint voor iedereen, verkleedkleren, attributen, een ruimte met genoeg ruimte, evt. podium, pennen, papier. Activiteit Lees samen het Paasverhaal, of gedeeltes daarvan. Vraag de jongeren welk gedeelte hen aanspreekt of welke persoon uit het verhaal. Ze mogen nu zelf een toneelstuk maken van een stuk van het verhaal of met de verschillende personages. Zorg dat het niet te breed wordt en werk één gedeelte of bepaalde personen goed uit. Het is leuk om het verhaal in deze te tijd af te laten spelen. Je kunt ook beginnen met een improvisatie oefening door iemand aan te wijzen die Maria, de moeder van Jezus
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
10
is en iemand die Petrus is. Ze komen elkaar tegen in de graftuin, wat gebeurt er? Wat zeggen ze tegen elkaar? Geef ook in deze workshop de jongeren de ruimte om hun creativiteit te gebruiken. Het toneelstuk kun je laten zien in één van de vieringen of de volgende dag bij een kerkdienst. Zorg voor veiligheid in de groep, spreek van te voren af niemand de ander mag uitlachen, dat je niets hoeft te doen wat je niet wilt en dat je elkaar helpt, zodat het niet een wedstrijdje acteren wordt. Workshop 5. Spelletjes doen: Meet &Play Doel Jongeren doen op een ontspannen manier een activiteit met anderen. Benodigdheden Tafels, stoelen, banken, spelletjes. Bijvoorbeeld: kaartspel (meerdere), Kolonisten, Halli Galli, Bonanza, Koehandel, Riks. Ook zijn er spellen in de handel die direct te maken hebben met vragen over geloof, leven en de Bijbel. Bijvoorbeeld: Quest (www.jop.nl), Spiegelbeeld, Bomen (beide www. kerkopkop.nl). Activiteit Jongeren doen samen een spelletje. Je kunt met een doordraai systeem werken. Je legt dan bijvoorbeeld vier spellen op verschillende tafels en deelt de jongeren in vier groepen. De spellen moeten ongeveer even lang duren en met even veel mensen gespeeld kunnen worden. Op jouw sein begint iedereen. Na een bepaalde tijd geef je een sein en moet iedereen doordraaien om een ander spel te gaan doen. Het spel van de vorige spelers hoeft niet te stoppen, je kunt verder gaan waar zij gebleven zijn.
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
11
5. BENODIGDE MATERIALEN EN VOORBEREIDINGEN ALGEMEEN • drinken • fruit • evt. hartige hapjes, chips, nootjes, popcorn • snoep • EHBO koffer • telefoonnummers van alle deelnemers en vrijwilligers • materialen voor aankleding VIERINGEN Voor alle vieringen • een Bijbel • een beamer en laptop • teksten van liederen die je gaat zingen om te projecteren • boxen om het geluid duidelijk af te kunnen spelen • muziekinstrument(en) 1e viering Het laatste avondmaal • brood of matzes • wijn en of druivensap • waxinelichtjes • kruis 2e viering Gethsémané • pennen en kleine papiertjes 4e viering Jezus gekruisigd en begraven • Kaartjes met stellingen (bijv. de visjes posters) • Plaatjes (bijv. van kaarten op tafel of zelf uit tijdschriften halen) WORKSHOPS Voor het kijken van de The Passion is het nodig de tv-uitzending van op te nemen van televisie. Verzorg afspeelapparatuur voor tijdens de nacht. - Zie verder de genoemde benodigdheden per workshop WANDELING • Fijne schoenen en warme kleding voor iedereen (die deelnemers zelf meenemen van te voren) • Paar zaklampen • Evt. een fakkel en vuur om deze aan te steken ONTBIJT • Koffie, thee • Melk • Vruchtensap • Brood (leuk om verschillende soorten te doen) • Zoet en hartig beleg • Evt. krackers en beschuit • Tafelkleden • Borden, bekers, bestek
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
12
BIJLAGEN Bijlage 1: De Leeuw Van Juda Tekst & Muziek: Elly & Rikkert Zuiderveld (Openbaringen 5 : 5 en 1 Korinthiërs 15) Stil en geduldig Liet Hij zich slaan Als een onschuldig lam Is Hij naar ‘t graf gegaan Maar de dood, hoe machtig ook Kon Hem niet aan Jezus, de leeuw van Juda Hij is opgestaan De dood is tenietgedaan Jezus is opgestaan Jezus, de leeuw van Juda Overwon de dood Ook ik ben bang geweest Om dood te gaan Voordat ik eindelijk wist Wat Jezus heeft gedaan Nu ben ‘k niet bang meer Voor dood of pijn Want ik verlang ernaar Bij Hem in ‘t licht te zijn De dood is tenietgedaan Jezus is opgestaan Jezus, de leeuw van Juda Overwon de dood De bazuin zal klinken En wij zullen gaan En ons kleed zal blinkend wit zijn Als we voor Hem staan Daar is onze woning Een eeuwig huis Prijs onze Koning Hij bracht ons thuis (refrein) Staat op: De late regen, Eigen keuze (deel 1)
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
13
Bijlage 2: Visje poster
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
14
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
15
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
16
Bijlage 3: vijf compleet uitgewerkte vieringen Met dank aan ds. Marleen Kool van de Paaskerk te Baarn (www.paaskerk.nl) EERSTE NACHTVIERING: “DE REIS NAAR BINNEN” Openingslied: Gij wacht op ons totdat wij opengaan voor U (VL 505)
Liturg: “Sinds het begin is God Schepper van de hemelen en de aarde. God zegt: Laat er licht komen. En er komt licht! God ziet het licht aan: ja, het is goed. Dan zegt God: laat ons mensen maken. God schept de mens naar zijn beeld. Mannelijk en vrouwelijk heef hij hen geschapen. Dan zegent God hen en zegt: draagt vrucht, weest overvloedig” (Genesis 1:1-4, 27-28).
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
17
Zingen: “Bless the Lord my soul” (Taizé 5)
Inleiding op het thema Het leven is een groot wonder, een mysterie. We leven, maar weten soms niet hoe en waartoe. Zoeken naar wie we zijn, wie de ander is, welke weg goed is om te gaan. Om dat te ontdekken moet je soms kiezen om langzaam te lopen, je ogen te openen, goed om je heen te kijken, stil te staan. Soms gaat dat vanzelf. Soms raak je de weg kwijt en tasten we in het duister. Wie ben jij? Wie ben ik? Wie is het die ons leven geeft Schriftlezing: Genesis 3:1-9 Stilte
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
18
Zingen: El Senyor es ma meva forca
Schriftlezing: Matteus 22:34-40
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
19
Zingen: Ubi caritas
Gebed: Adempauze God, er is zoveel dat aandacht vraagt. We hebben haast geen tijd om stil te staan bij u. Er is zoveel dat we willen en moeten. Aan andere mensen lopen we soms straal voorbij. Er is zoveel aan mogelijkheden en kansen. We kunnen haast niet kiezen. En zonder het te merken lopen we onszelf voorbij. Help ons zo nu en dan even stil te staan. Een kleine adempauze te nemen. Om te ontdekken waar het ons echt om gaat, om te ontdekken dat het leven te mooi is, te kostbaar om er zomaar aan voorbij te rennen.
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
20
Slotlied: Mon ame se repose (Taizé) (Vert.: Mijn ziel vindt rust bij God alleen, van hem komt mijn heil. Ja alleen bij God komt mijn ziel tot rust en vind ik vrede).
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
21
TWEEDE NACHTVIERING: “ONTHECHT LEVEN” Openingslied: Gij wacht op ons totdat wij opengaan voor U
Liturg: “De Geest van God heeft mij gemaakt, de Adem van de Ontzagwekkende doet mij leven.” (Job 33:4).
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
22
Zingen: psalm 116: 1, 2, 3
2. Toen de benauwdheid dreigend op mij viel en angsten voor het doodsrijk mij bekropen, heb ik de naam des Heren aangeroepen en weende: Heer, mijn God, bewaar mijn ziel. 3. Hij is goedgunstig in gerechtigheid, Hij wil zich altijd over ons ontfermen, Zijn kracht kwam mij, eenvoudige beschermen. Rust nu mijn ziel, de Heer heeft u bevrijd. Inleiding op het thema Om te leven als vrij mens, om te kunnen genieten van alle goed dingen in ons leven, moeten we er ons niet aan hechten. Onthechten is loslaten. Loslaten van wat je zwaar op je hart ligt. Zorgen, onzekerheid, lasten die je beknellen. Loslaten van wat jou in bezit neemt. Dat betekent niet dat je onverschillig bent of ongeïnteresseerd. Het betekent dat je beseft dat het leven een geschenk is om dankbaar voor te zijn, niet een bezit om je aan vast te klampen. Schriftlezing: Matteüs 6: 24-34
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
23
Zingen: Nada te turbe, nada t’espante (Vert.: je hoeft niet te vrezen, wie God zoeken, ontbreekt het aan niets, God bij je is genoeg).
Schriftlezing: Matteüs 11:1-6, 25-28 Ritueel Kies een steen die qua vorm en grootte iets verbeeldt van wat jij wil loslaten. Houdt deze een tijdje vast. Laat als je zover bent, deze los in het water. Stel je voor dat God zo jouw zorgen en lasten opvangt. Gebed Zingen: Bleibet hier, und wachet mit mir (Taizé) (Vert.: Blijf bij mij en waak hier met mij, waak en bidt).
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
24
DERDE NACHTVIERING: “DE DOOP, EEN DOORGANG, EEN VERBINDING, EEN ENGAGEMENT” Openingslied: Gij wacht op ons totdat wij opengaan voor U
Liturg: “U was het die mijn nieren heeft geschapen, die mij heeft geweven in de schoot van mijn moeder. Ik dank u dat ik ontzagwekkend ben geschapen, uw daden zijn wonderen. Ik besef het tot in het diepst van mijn ziel.” (psalm 139:13-14).
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
25
Zingen: Veni lumen cordium (Taizé) (Vert.: Kom Heilige Geest, kom licht in ons hart).
Inleiding op thema Als ouders je als kind hebben laten dopen, hebben ze daarmee te kennen gegeven, dat ze je willen laten opgroeien als kinderen van God, in de gemeenschap van mensen die zich aangesproken voelen door de weg van Jezus. De doop is een overgangsritueel. In de grote uittocht trok het joodse volk door het water van de Rode Zee naar het beloofde land. Ook Jezus trok uit, door lijden en dood heen, naar het huis van zijn Vader. Gedoopt worden betekent: met het volk Israël en met Jezus de doortocht maken van slavernij naar vrijheid en van dood naar nieuw leven. Het betekent steeds opnieuw met anderen samen beamen: ik zoek het licht ook al is het donker om mij heen, ik zoek het leven, al is er zoveel wat leven bedreigt en kleineert. De doop vertelt dat door het water van nood en dood heen, er iemand is die je draagt in de palm van zijn hand. Schriftlezing: Jona 2:1-10 Stilte Doopherinnering : ieder wie wil, ontvangt een waterkruisje op het voorhoofd ter herinnering aan de doop Zingen: Jij godsgeschenk en groot geheim (mel. Gez.381) 1. Jij godsgeschenk en groot geheim, geboren uit het samenzijn van liefde en van levensloop,getekend ben jij met de doop. 2. Jouw naam wordt in een ademtocht, genoemd met Hem, die mensen zocht, om in het land van lach en pijn getuige van zijn licht te zijn. 3. Jij mag gaan leven uit zijn kracht, een nieuw naam, jouw toebedacht: wees kind van God en mensenkind, de hemel is met jou bevriend
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
26
Uitspreken geloofsbelijdenis liturg.: We geloven in God allen: die de mens naar zijn beeld geschapen heeft. liturg.: We geloven in God allen: die ons aan elkaar en voor elkaar gegeven heeft. liturg: We geloven in God allen : die ons in zijn hand houdt als het moeilijk gaat. liturg.: We geloven in God allen: die ons uitdaagt om het goede te doen:gelijke rechten voor alle mensen, liefde, hoop, gerechtigheid, vergeving en vrede,die ons oproept om samen met anderen te werken aan een betere wereld. Hoe beperkt onze mogelijkheden ook zijn, geloof is pas geloof als het daad wordt. liturg.: We geloven: allen: overal waar mensen samen zijn om Gods werk voort te zetten: daar is God en zijn gemeente! Gebed Slotlied: gez. 437: “Vernieuw gij mij o eeuwig Licht”
2. Schep God een nieuwe Geest in mij, een geest van licht, zo klaar als Gij; dan doe ik vrolijk wat Gij vraagt, en ga de weg die U behaagt. 3. Wees Gij de zon van mijn bestaan, dan kan ik veilige verder gaan, tot ik U zie, o eeuwig licht, van aangezicht tot aangezicht.
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
27
VIERDE NACHTVIERING “DE REIS NAAR BUITEN” Openingslied: Gij wacht op ons totdat wij opengaan voor U
Liturg: “Jullie zijn het zout van de aarde. Maar als het zout flauw wordt, waarmee moet het gezouten worden? Voor niets deugt het meer dan naar buiten geworpen te worden waar de mensen eroverheen lopen; jullie zijn het licht van de wereld; een stad die bovenop een berg ligt kan niet verborgen blijven. Ook steken ze geen lamp aan en zetten die dan onder de korenmaat; nee,op de luchter en dan is hij een lamp voor allen in het huis; zo moet uw lamp een licht zijn voor het aanschijn van de mensen”. (Matteus 5:13 ev)
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
28
Zingen: gez. 325: 1, 2, 4, 7
2. Maar als een glimp van de zon, een groene twijg in de winter, dorstig en hard deze grond, zo is het koninkrijk Gods. 4. Kinderen, armen van geest, mensen gelouterd tot vrede horen de naam in hun hart, dragen het woord in hun vlees. 7. Hier in dit stervend bestaan, wordt Hij voor ons geloofwaardig worden wij mensen van God, liefde op leven en dood. Inleiding op thema Geloven heeft te maken met het gaan van een weg. Van binnen naar buiten en andersom. We leven met veel mensen samen. Er lopen draden van jou naar anderen: naar je ouders, broers, zussen, naar goede vrienden, klasgenoten, collega’s, je partner, mensen in de kerk, in het dorp, in ons land, in onze wereld. Met wie voel je je verbonden? Hoe speelt God een rol in wie jij bent in relatie tot anderen? Hoe beleef jij de wereld waarin je leeft? En hoe geef je je geloof daarin handen en voeten? Schriftlezing: Mateüs 25:34 b - 45 Stilte Gebed
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
29
Zingen: gez. 481
2. Maak ons volbrengers van dat woord, getuigen van uw vrede dan gaat wie aarzelt met ons voort, wie afdwaalt met ons mede. Laat ons getrouw de weg begaan, tot allen die ons verre staan, en laat ons zonder vrezen, de minste willen wezen. 3. Leer ons het goddelijk beleid, der liefde te beamen, opdat wij niet door onze strijd, uw goede trouw beschamen. leg ons de woorden in de mond, die weer herstellen uw verbond. Spreek zelf door onze daden, van vrede en genade. 4. Wij dank U o liefde groot, dat Christus is gekomen. Wij hebben in zijn stervensnood, uw diepste woord vernomen. Nog klinkt dat woord; het spreekt met macht, en het wordt overal volbracht waar liefde wordt gegeven, wij uit uw liefde leven.
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
30
VIJFDE NACHTVIERING: “INDRUK MAKEN; WELK SPOOR LAAT JE ACHTER?” Openingslied: Laudate omnes gentes (Taizé), Loof de Heer alle volken
Liturg: “Sta op, wordt verlicht, want je licht is gekomen. De glorie van de Ene is over je opgegaan! Je zult stralen!” (Jesaja 60:1)
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
31
Zingen: Geef ons licht
Inleiding op het thema Als je met blote voeten op een vochtig strand loopt kun je als je achterom kijkt, je eigen sporen zien. Wat laten we achter als we er niet meer zijn? Zal dit voor anderen waardevol zijn? Hoe zal je worden herinnerd? Als iemand die moedig was? Iemand die eerlijk was? Grenzen durfde te verleggen? Iemand die zichzelf liever verborg of iemand die zich liet zien? Iemand bij wie je terecht kon? Die er was als een ander je nodig had? Welke sporen laat je tot nu toe achter? Ben je daarover tevreden? Schriftlezing: Lucas 8: 1-21 Stilte
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
32
Zingen: Meer dan een woord
Gebed
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
33
Zingen: God gaf ons adem
THE PASSION | TOOLKIT VOOR JEUGDGROEPEN
34