Nederlandse Klim- en Bergsportvereniging
Toerlanglauftochten 2009 “Op zoek naar het oergevoel”
VVT tochten op toerlanglaufski’s in Noord-Scandinavie Periode 21 februari t/m 21 maart 2009
© tekst en foto’s: Paul Römkens
NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -0-
Lid van NOC NSF Lid Union Internationale des Associations d’Alpinisme
Inleiding Toerlanglauf in Noord Scandinavië: op zoek naar het oergevoel Lapland, het land boven de Poolcirkel, het land van Middernachtzon en Noorderlicht. Maar ook het gebied met de hoogste toppen en grootste gletsjers van Zweden en Noorwegen. In de zomer het gebied voor spannende tenttrekkings, in de periode februari – mei het besneeuwde mekka voor toerlanglauftrektochten. Het grootste aaneengesloten wildernisgebied van Scandinavië met alpiene trekjes vindt zich in het Noorden van Noorwegen en Zweden, ruwweg tussen Narvik (N), Kiruna (S), Jokkmokk en Bodø. Alpiene massieven als het Kebnekaise gebied, Narvikfjellene, Saltfjellet, Padjelandta en Sarek staan bekend om de uitstekende mogelijkheden om langlauftrekkings langs (on)bemande hutten te maken. In de periode eind februari – half maart organiseert de VVT/NKBV hier 3 langlauftrekkings van 1 tot 2 weken. Variërend van relatief eenvoudige 1-weekse tochten tot meer uitdagende 2-weekse tocht door een vrijwel verlaten gebied. Voor alle tochten geldt dat ze voeren door een afwisselend décor van rivierdalen, bossen, langs gletsjers en alpiene toppen. Ofschoon de technische zwaarte beperkt is, vergt het skiën met rugzak veel van de techniek en conditie van de deelnemers. Daarvoor in de plaats krijg je echter een grote afwisseling aan landschappen: van vlakke meren tot pasovergangen rond 1000 a 1500 meter. De Zweedse (STF) en Noorse (DNT) hutten in het gebied liggen zowel in de dalen als op hoogvlakten en zijn meest eenvoudig van aard. Voor de twee-weekse tocht geldt dat proviand voor de hele tocht meegenomen moet worden. In dit deel van Noorwegen zijn er namelijk alleen onbemande hutten. Bij de 1-weekse tochten bestaat de mogelijkheid om een deel van de proviand in de hut te kopen. Vanwege de beperkte omvang van de hutten is het deelnemersaantal bij alle tochten beperkt tot maximaal 6. De tochten voeren vrijwel geheel door onbewoond terrein en dagafstanden variëren van 10 tot 20 km, maar de ervaring leert dat vooral de condities (weer, sneeuw) de tocht gemakkelijk dan wel erg lastig maken De 1-weekse tochten vinden plaats in en rond het Kebnekaise massief en starten en eindigen in Kiruna (Zweden). Voor wie wil, zijn deze 2 tochten eventueel te combineren tot één 2-weekse tocht. De doorgaande 2-weekse tocht start vanuit Narvik in Noorwegen en eindigt in Ritsem (Zweden). Van daar uit reizen we met de bus en trein weer naar Narvik. Deze laatste tocht kenmerkt zich door langere dagafstanden en het maken van een sneeuwbivak om de langste afstand te overbruggen. Leiding :
1-weekse tochten: 2-weekse tocht:
Paul Römkens. nnb
Blik op de wilde toppen van Sarek NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -1-
Een dagelijks tafereel: passerende rendieren (nabij Vuoma, Øvre Dividalen)
Alleen op de wereld
NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -2-
Vreemde Voettochten Vreemde Voettochten zijn in principe kampeertrektochten door bekende en minder bekende berggebieden buiten de Europese Alpen. In de winter overnachten we hoofdzakelijk in hutten, maar behoort het maken van een sneeuwbivak tot de mogelijkheden. In de zomer trekken we voornamelijk met tent en rugzak door gebieden die over het algemeen ver buiten de bewoonde wereld liggen. Soms wordt de bagage door lastdieren gedragen. Maar altijd vormen natuur, landschapsbeleving, en ontmoetingen met de plaatselijke bevolking de kern van onze reizen. De groepsgrootte wordt bewust klein gehouden. Vreemde Voettochten zijn geen volledig verzorgde en gestandaardiseerde reizen. De zwaarte van de tochten is aangegeven met sterren. Één ster vertegenwoordigt een lichte tocht waarbij geen ervaring is vereist. Vier sterren vertegenwoordigen een zeer zware tocht waarbij door de tochtleider, na een gesprek met de potentiële deelnemer, wordt bepaald of er aan deze reis deelgenomen kan worden. Aan een Vreemde Voettocht gaat altijd een kennismakingsbijeenkomst vooraf. Deelname hieraan is voor alle deelnemers verplicht. Hier komen de specifieke aspecten van de reis, uitrusting en de organisatie van de tocht aan de orde. Via de tochtleider(s) kan uiteraard ook aanvullende informatie worden verkregen.
Tochtprofiel(en) Trektocht op ski’s langs onbemande DNT of STF hutten in Noord Noorwegen en/of Zweden. De tochten voeren hoofdzakelijk door ongemarkeerd terrein waarbij de zomermarkering op enkele plekken de weg wijst. Technisch gezien is het terrein relatief eenvoudig (maar vindt plaats in een alpiene omgeving), al vergt het wel een goede conditie omdat regelmatig geklommen en gedaald moet worden (tussen 200 en 900 meter per dag). De afdalingen zijn meestal niet al te steil (vergelijk blauwe piste) maar omdat het hier geen gebaande piste betreft, maken de sterk wisselende sneeuwcondities (van poedersneeuw, bruchharsch tot ijs) de afdalingen soms lastig. De routekeuze en het uiteindelijke eindpunt zijn afhankelijk van weerscondities. 2-weekse tocht “op ontdekkingstocht door Narvikfjällene” Reisdata 21 februari – 8 maart Leiding nnb Karakteristiek: aaneengesloten 10 tot 11-daagse toerlanglauftocht van Noord naar Zuid door de Narvikfjällene. Dit gebied kenmerkt zich door een grote afwisseling in terrein. Startend in Katterat tussen de toppen van het grensgebied van Noorwegen en Zweden voert de tocht zuidwaarts langs, en over, een aantal grote meren. Daarbij wisselen wijde dalen en pasovergangen zich af. Het laatste deel van de tocht voert door het in deze tijd van het jaar vrijwel verlaten kustgebergte langs de hutten Pauro en Roysvatn. Een sneeuwbivak is noodzakelijk om de afstand naar de bewoonde wereld (Fjällstation Ritsem) te overbruggen. Technische moeilijkheden zijn beperkt, maar de lengte van de dagetappes en het feit dat er weinig alternatieve routemogelijkheden zijn, maakt dat deze tocht geschikt is voor toerlanglaufers met ervaring in het maken van langere tochten. Ervaring met winterbivakeren is niet noodzakelijk. De uitrusting (matje/slaapzak!) moet hier echter wel op afgestemd zijn. Een goede/uitstekende conditie is noodzakelijk om de aaneenschakeling van langere dagetappes te volbrengen. Tijdens de tocht bestaat geen mogelijkheid tot herproviandering, alle maaltijden en lunches moeten daarom meegenomen worden. za
21/Feb/2009
zo
22/Feb/2009
ma
23/Feb/2009
di
24/Feb/2009
vlucht AMS- Narvik, overnachting in Rypa, een gezellige privéhut nabij Narvik Narvik – trein naar Katterat (400m) – skiën naar Hunddalen (700m), 13 km Hunddalen – Cunojaure (700m), 22 km vnl vlak met een korte klim van 150 m aan het begin, alternatief via Sealggajauri met uitzicht op Stortinden (1893m) Cunojaure – Caihnavagge (1000m), 11 km, rustige etappe met een geleidelijke klim van 3 km om bij de hut op 1000 meter uit te komen NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -3-
wo
25/Feb/2009
do
26/Feb/2009
vr
27/Feb/2009
za
28/Feb/2009
zo
1/Mar/2009
ma
2/Mar/2009
di
3/Mar/2009
wo
4/Mar/2009
do
5/Mar/2009
vr
6/Mar/2009
za
7/Mar/2009
zo
8/Mar/2009
Weektocht 1. Reisdata: Leiding
Caihnavagge – Gautelis, over de naamloze pas van 1200 m (pittig klimmetje) afdalen door (hopelijk) poedersneeuw naar Gautelis (870m) reserve Gautelis – Skoaddejaure. Afwisselende etappe (18-20 km afhankelijk van de ijscondities op het meer) over het Gautelisvatnet, langs Gautelisfjell naar Skoadejaure (1020m), eenzaam gelegen op de hoogvlakte boven het grote Sitasjaure meer Skoaddejaure – Sitashyttene . Via de zomerroute (23 km) of over het Sitasjaure meer (20 km). De zomerroute slingert langs toppen als Muohkris (1307) en Stuo-Riida (1126) terwijl de meer direct meerroute uitzichten biedt op de omringende dalen. Sitashyttene – Pauro. Lange (25 km) etappe door het Noorse kustgebergte. Via twee lange slingers om Baugefjellet en Paurofjellet bereiken we de eenzaam gelegen Pauro hut (700m). Wellicht de eersten dit seizoen! Pauro – Roysvatn. Vroeg op om de ruim 25 – 27 km tussen Pauro en Rysvatn te overbruggen. Veelal over het ijs van Bovrojauri, Gabddajauri en Skuogejaure om uiteindelijk de dalgang van Svartijaure te bereiken. Een lange dag! Reserve, bijkomen van de kilometers van gisteren en eergisteren.... Roysvatn – bivak. De afstand naar Ritsem is te lang om in een dag te overbruggen en dus maken we halverwege een bivak in de sneeuw. Dagafstand pm 27 km, vnl vlak of licht dalen naar Sargajaure vanwaar we de dalgang volgen richting het grote Akkajaure bivak – Ritsem. Slotetappe met rechts de toppen van Padjelanta en uiteindelijk ook een blik op Akka zelf; een van de mystieke toppen in Stora Sjofallets (de Grote Waterval) Nationalpark. Bijkomen in de sauna van Ritsem! Reserve, dagtocht. Ritsem – Narvik, eerst met de bus van Ritsem naar Gällivare en aansluitend de trein via Kiruna naar Narvik. Overnachting vlucht Narvik – AMS
Van Katterat naar Nikkaluokta: “Van Noorse Toppen naar Zweedse Dalen” 6 maart – 14 maart 2009 Paul Römkens
Karakteristiek: toerlanglauftocht met beperkt hoogteverschil en technische eisen door imposante berglandschappen. Beginnend in Katterat tussen Alpiene pieken aan de Noorse kant van de grens eindigen we in het grote Vistasdal aan de Zweedse kant vlakbij Zwedens hoogste top (Kebnekaise, ruim 2100 meter). De eerste 4 dagen zijn geheel zelfvoorzienend, daarna is proviand verkrijgbaar in Alesjaure en Vistasstugan. De route kan op meerdere plekken aangepast worden aan het skiniveau van de deelnemers (steilere dan wel vlakkere passages). De ervaring leert dat deelnemers toerlanglaufen als zwaarder ervaren dan bergwandelen. Deze tocht stelt als zodanig geen eisen aan het skitechnisch niveau van de deelnemers al is een goede conditie noodzakelijk. (Alpiene/toer)ski ervaring is van voordeel maar niet vereist. Omdat we in Noorse hutten overnachten is het lidmaatschap van hetzij STF of DNT verplicht voor deelname (niet in de prijs opgenomen). Vr
6/Mar/2009
Za
7/Mar/2009
Zo
8/Mar/2009
Ma
9/Mar/2009
AMS – Kiruna via Stockholm. Bustransfer naar Kiruna en overnachting in de lokale STF jeugdherberg Ochtendtrein naar Katterat (pm 2 uur) en aansluitende de eerste etappe naar Hunddalen (13 km) op 700 m. Een geleidelijke klim van 300 m, ideaal om de ski’s te leren kennen. Oefenen! Het terrein leent zich prima voor het maken van oefentochten en het leren omgaan met de ski’s. Gaan, stijgen, dalen, keren etc, het komt allemaal aan de orde. Hunddalen – Cunojaure (700m), 22 km vnl vlak met een korte klim NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -4-
Di
10/Mar/2009
Wo
11/Mar/2009
Do
12/Mar/2009
Vr
13/Mar/2009
Za
14/Mar/2009
Weektocht 2. Reisdata: Leiding:
van 150 m aan het begin, alternatief via Sealggajauri met uitzicht op Stortinden (1893m) Cunojaure – Alesjaure (800m). Vandaag de grens met Zweden over en langs Unna Allakas (STF hut, koffiestop) naar Alesjaure. De eerste klimmetjes en afdalingen, maar met 3 dagen skiën moet dat lukken. Via een naamloze pas op 1200 meter dalen we daarna 400 m af naar Alesjaure waar de sauna wacht! Alesjaure – Vistasstugan. 17 km Zeer afwisselend terrein. ‘s Ochtends eerst een korte klim naar 870 waarna de rest van dag afgedaald wordt door het prachtige Vistasdalen. Omringd door wilde toppen volgen we de rivier (Visttasjohka) tot aan de hut Reserve/dagtocht naar Nallo of Marmapasset. Wanneer we ‘ op schema’ liggen rest een dagtocht die meer (Marmapasset) of minder (Nallo) moeilijk zal zijn. Een laatste keer de ski’s onderbinden om de Visttasjohka verder te volgen tot Lisas Stugan (13 km) alwaar een Sami met de scooter ons opwacht en de resterende 21 km naar Nikkaluokta brengt. Voor de die-hards uiteraard de mogelijkheid om de 34 skiënd te volbrengen......Aansluitend de 17 uur bus naar Kiruna, overnachting in de STF jeugdherberg en slotdiner. Transfer naar het vliegveld en vlucht Kiruna – Stockholm - Amsterdam
Rondje Kebnekaise: door het hart van de “Zweedse Alpen” 13 maart – 21 maart Paul Römkens
Karakteristiek: Toerlanglauftocht dwars door een van de meest alpiene delen van Zweden. Af en toe steilere hellingen met de mogelijkheid tot oefenen van de Telemark afdaaltechniek, maar met beperkte dagafstanden en beperkt gewicht in de rugzak. In twee hutten (Vistas en Sälka) en het eindpunt (Kebnekaise Fjällstation) is proviand verkrijgbaar waardoor het gewicht van de rugzak wat minder kan zijn (max 15 kilo). Omdat we alleen in Zweedse hutten overnachten is een lidmaatschap van de StayOkay (jeugdherbergencentrale) voldoende. Het lidmaatschap van DNT of STF voldoet uiteraard ook prima maar is niet vereist voor deze tocht.
Vr
13/Mar/2009
Za
14/Mar/2009
Zo
15/Mar/2009
Ma
16/Mar/2009
Di
17/Mar/2009
Wo
18/Mar/2009
AMS – Kiruna via Stockholm. Bustransfer naar Kiruna en overnachting in de lokale STF jeugdherberg Bustransfer van Kiruna naar Nikkaluokta en scootertransport naar Lisas Stugan in het Vistasdalen. De laatste 13-15 km gaan we uiteraard op ski. De enige (....) echt vlakke dag Vistasstugan – Nallo (900 m). Geleidelijke klim langs de markante piek Nallo naar de gelijknamige hut. Meestal treffen we hier prima sneeuw en dito hellingen aan om de afdaaltechniek bij te werken (middag) Dagtocht vanuit Nallo. Opties zijn een dagtoer naar Tjäktja door het smalle Sielmmavaggi (1300 m) of naar de imposant gelegen Unna Raitastugan op ruim 1200 m. Mooie hellingen slaan we niet over uiteraard! Nallo – Sälka (800m). Rustige dagtocht (10 km) met aansluitend sauna in de hut. Sälka – Tarfala (1180m). 23 km De Koninginnetocht over de pas van 1500m (700 meter klim!) en steile afdaling langs de naamloze gletsjer. Afhankelijk van de sneeuwcondities en het technische skiniveau kan hier direct afgedaald worden naar Tarfaljauri (300 m afdalen) of met de ski’s op de rugzak via de morene gelopen worden. De hut ligt hierbij steeds in zicht......
NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -5-
Do
19/Mar/2009
Vr
20/Mar/2009
Za
21/Mar/2009
Tarfala – Kebnekaise (700m). Na wellicht nog een paar bochten gemaakt te hebben (of op de stoep van de hut van het uitzicht op de gletsjers genoten te hebben) dalen we af naar Kebnekaise Fjällstation waar de sauna en een prima 3-gangen menu ons wacht. Kebnekaise – Nikkaluokta. 19 km steeds licht dalend of vlak over het meer met (achter ons) een prachtig zicht op de Kebnekaise zelf. Aansluitend bustransfer naar Kiruna en overnachting in de STF jeugdherberg. Transfer naar het vliegveld en vlucht Kiruna – Stockholm - Amsterdam
Gemiddeld aantal ski-uren per dag voor alle tochten:
6, variërend van 4 tot 9 uur
Tochtzwaarte voor alle tochten: **(*) De zwaarte van een tocht wordt uitgedrukt in één tot vier sterren. De zwaarte hangt onder andere af van de duur van de trektocht, de lengte van de dagetappes, de hoogteverschillen per dag, het gewicht van de rugzak, maar ook het weer, of de mate waarin deelnemers zich aan een andere cultuur moeten aanpassen. * lichte tocht, ervaring met -kampeertrektochten is -niet vereist, wel dient u een goede conditie te hebben ** middelzware tocht, enige rugzaktrektocht ervaring is wenselijk en een goede conditie is noodzakelijk *** zware trektocht, rugzaktrektocht ervaring en een goede conditie zijn vereist
****
zeer zware trektocht, bovengemiddelde conditie en ervaring in het lopen met volle bepakking in ongebaand terrein is vereist. Voor deze categorie tochten is de inschrijving pas definitief na overleg met én akkoord van de tochtleider. De tochten zijn (conditioneel) geclassificeerd als ** maar de ervaring leert dat de meeste deelnemers toerlanglauf als conditioneel zwaar(der) ervaren in vergelijking met bergwandelen. Een goede conditie is daarom vereist. Hardlopen, ATB-en, wandelen met bepakking of schaatsen gelden als goede duuractiviteiten die als training voor een goede conditie in aanmerking komen. Deze classificatie geldt feitelijk voor zomertochten en doen daarmee onvoldoende recht aan de combinatie van skiën en het gaan in semi-alpien terrein met rugzak.
NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -6-
Waarschuwing, verhoogd risico bij bergsport De NKBV spant zich tot het uiterste in om de aangeboden Langlauftrektochten op een veilige en verantwoorde manier uit te voeren. Aan het beoefenen van deze vorm van bergsport blijft echter een verhoogd ongevalrisico verbonden. Ook bij het deelnemen aan een Langlauftrektocht, dient u zich hier bewust van te zijn; ondanks de inzet van gekwalificeerde Nederlandse leiding en/of professionele lokale berggidsen kan dit risico niet volledig uitgesloten worden. Van u als deelnemer wordt een grote eigen verantwoordelijkheid en voorzichtigheid alsook verhoogd risicobesef verwacht. Tevens wordt u verantwoordelijk geacht voor uw eigen gedrag en betrokkenheid in dit opzicht.
Naast Alpiene dalen ook “eindeloze” vergezichten. NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -7-
Dit reisplan is voorlopig, voornamelijk vanwege de weersomstandigheden tijdens de tocht. Het basisplan, zal echter niet wijzigen. Er wordt tot vrijwel het laatste moment gewerkt om de tocht zo interessant mogelijk te maken. Bij de kennismakingsbijeenkomst zullen alle details bekend zijn en kunnen we de verschillende varianten bespreken. Het tochtverloop is altijd onder voorbehoud. Weersomstandigheden, terreingesteldheid en het niveau van de deelnemers (conditioneel alsook technisch) kunnen o.a. van invloed zijn op het uit te voeren programma.
Vluchtschema’s Weektocht 1 en 2 (onder voorbehoud)
Dag
Vertrek
Tijd
Aankomst
Tijd
Vluchtnummer
6/3 of 13/3
Amsterdam
pm 16 uur
Kiruna
pm 23 uur
nnb
14/3 of 21/3
Kiruna
pm 7 uur
Amsterdam
pm 14 uur
nnb
Twee weekse tocht Narvikfjällene
Dag
Vertrek
Tijd
Aankomst
Tijd
Vluchtnummer
21 februari
Amsterdam
pm 9 uur
Harstad-Eveness
pm 16 uur
nnb
8 maart
HarstadEveness
pm 7 uur
Amsterdam
pm 14 uur
nnb
Van Gaskas naar Vuoma (Øvre Dividalen) door een ongerept berglandschap met Gaibagaisi op de achtergrond. Windstil.....
Zwaarte van de reis Deze langlauftrektochten gaan door klassieke toerlanglaufgebieden in Noorwegen en Zweden. De tochten vergt echter ook het nodige van de deelnemers, niet in de laatste plaats omdat voor NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -8-
meerdere dagen (tot 10) eten meegenomen moet worden! De hutten zijn echter voorzien van alle benodigdheden voor het bereiden van maaltijden dus er hoeft verder weinig of geen kookgerei meegenomen te worden. Ook zijn er in de hutten dekens en is het niet nodig extreme slaapzakken mee te nemen, een slaapzak tot -5 voldoet prima. Technisch zijn de routes niet al te moeilijk al komt er een aantal afdalingen voor die eisen stelt aan de skivaardigheid van de deelnemers. Ervaring met het maken van toerlanglauftochten buiten de loipe met rugzak is daarom een pré, zeker voor de Kebnekaise reis (ervaring vereist) en de 2-weekse tocht door Narvikfjällene. Tijdens de voorbespreking zal er veel aandacht zijn voor de uitrusting, vooral de ski’s, schoenen en stokken moeten van hoge kwaliteit zijn. De ervaring leert dat mensen toerlanglauf als zwaarder ervaren dan bergwandelen. Dat komt mede door de omstandigheden in deze tijd van het jaar. Koude, wind en sneeuw kunnen een tocht zwaar maken en een goede tot zeer goede fysieke conditie is daarom noodzakelijk. Uiteraard blijft deze tocht een vakantie, maar wel een pittige!
Risico’s en veiligheid De risico's en gevaren van de tocht zijn sterk gerelateerd aan de omgeving en het klimaat ter plekke. De tocht vindt plaats in semi-alpien terrein op hoge breedte (de startpunten Kiruna en Katterat liggen ruim boven de Poolcirkel). Met name het weer is daarom van cruciaal belang. (Extreme) koude, wind, sneeuwval, maar ook intensieve zonneschijn (en heel af en toe zelfs zeer onaangename regen of natte sneeuw) zijn de voornaamste factoren die risico's met zich meebrengen. Er worden daarom zeer hoge eisen gesteld aan kleding en ski-uitrusting. Tijdens de tocht is het niet of nauwelijks mogelijk om onderdelen te vervangen of te kopen. Ofschoon de route op deze tocht redelijk duidelijk is, blijft oriëntatie van belang om de juiste route aan te houden. Moderne technische hulpmiddelen (GPS) maken echter dat zelfs onder condities met zeer weinig zicht de juiste koers gevonden kan worden. Van het hele gebied zijn digitale kaarten beschikbaar die ook meegenomen worden. Dat neemt niet weg dat onder alle omstandigheden terugvallen, moet kunnen worden op kaart en kompas. De afwijking van het kompas tussen magnetisch en geografisch noorden bedraagt 5 graden Oost, doordat echter het kaartnoorden (grid op de genoemde kaarten) tussen het geografische noorden en het magnetische is gekozen, bedraagt de afwijking tussen kaart en kompas slechts 2.5 graden. Correctie van het kompas is daarom niet echt noodzakelijk. Standaard mobiele telefoons werken in dit gebied nog niet, maar als extra veiligheidsmaatregel maakt een sateliettelefoon inmiddels deel uit van de uitrusting (tochtleiding). Hierdoor zijn we in principe bereikbaar in geval van nood.
NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 -9-
Alleen op de wereld. Beetje fris wel (-15°C met veel wind).
Geografie, weer en klimaat De tocht speelt zich af op het grensgebied van Noorwegen en Zweden. In tegenstelling tot een groot deel van Lapland is dit deel bergachtig met toppen tot boven de 2000 meter. Landschappelijk is het echter anders van opbouw dan de Alpen en wordt het gebied gekenmerkt door grote verschillen op korte afstand. Brede U-vormige gletsjerdalen wisselen zich af met scherpe pieken en meer afgeronde plateaus. Hier hebben weer en wind vrij spel kan is de oriëntatie in geval van slecht weer lastig zijn. Qua weer moet rekening gehouden worden met alle typen die in het Hoge Noorden voorkomen wat varieert van windstil en zonnig tot storm en een zicht van minder dan 5 meter. De temperatuur in dit deel van het jaar varieert overdag van -20° tot -5° C, maar lagere (en ook hogere) temperaturen komen soms voor. Dit stelt zeer hoge eisen aan de uitrusting (zowel schoenen, ski’s als kleding) van de deelnemers en maakt ook dat het gaan in relatief eenvoudig terrein snel om kan slaan in serieuze aangelegenheid waarbij oriëntatie en doorzettingsvermogen op de proef gesteld worden. De tocht voert voornamelijk door ongespoord terrein en kent een aantal klim- en daalmeters. Ofschoon de technische moeilijkheden niet groot zijn (de afdalingen zijn niet al te stijl) is de hier beschreven tocht alleen geschikt is voor deelnemers met een goede conditie en ervaring met het maken van toerlanglauftochten met rugzak.
Conditie Bergwandelen, toerlanglauf, toerskiën en klimmen zijn inspannende bezigheden, het is dan ook belangrijk dat u voldoende conditie heeft. U gaat met een groep op pad en het is vervelend als iemand niet goed mee kan komen. Ook voor u zelf is het jammer als u vooral loopt te zwoegen en alleen kunt genieten van rusten. Het kan ook onveilige situaties in de hand werken. NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 - 10 -
Helaas komt het elk jaar voor dat deelnemers zich overschatten. Als u onvoldoende mee kunt komen, heeft de leiding het recht u een aangepast programma te laten volgen of u zelfs uit te sluiten van verdere deelname. De annuleringsverzekering keert in zo’n geval niet uit. Om u een idee te geven van de inspanning: 1000 meter stijgen kost onder goede omstandigheden drie tot vier uur. Dat is veel zwaarder dan een uurtje tennissen. Het lopen met volledige bepakking, zoals op veel Vreemde Voettochten noodzakelijk is, vereist een goede duursportconditie. Als u geen goede basisconditie heeft dan kost het vier tot vijf maanden deze op te bouwen. Goede trainingen zijn hardlopen en fietsen. De zwerftochten in de Ardennen, die gepubliceerd staan in de Hoogtelijn en die toegankelijk zijn voor iedereen, zijn een goede wandeltraining en conditietest. Ook een goede indicatie, dus geen garantie, is de Coopertest.
Eten en maaltijden Tijdens de tocht maken we gebruik van gedroogde maaltijden (bijv. Adventure Food ed). Als ontbijt nemen we muesli/cruesli mee met koffie en thee. Kosten voor ontbijt en avondeten zijn bij de prijs inbegrepen.
Reispapieren Een geldig paspoort is voldoende
Valuta en financiën Zweden behoort wel tot de EU maar heeft de Euro (nog) niet ingevoerd. Noorwegen is geen lid van de EU, en beide landen hebben de kroon als munteenheid. De koers is vrij stabiel met een klein verschil tussen de Noorse kroon (1 Euro = 8.2 NKr) en Zweedse kroon (1 Euro = 9.5 SKr)
Verzekering Een NKBV of gelijkwaardige reisverzekering waarin bergsport meeverzekerd is, is verplicht. Als je gebruik maakt van de standaard NKBV reisverzekering is het aan te raden je bij te verzekeren middels de NKBV aanvulling.
Inentingen en gezondheid Voor deze reis zijn geen vaccinaties verplicht.
Ochtendritueel: water halen bij het wak (foto: Annette Pronk)
NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 - 11 -
Kennismakingsbijeenkomst De precieze datum van de kennismakingsbijeenkomst is nog niet vastgesteld. Tijdens deze (mid)dag zullen onder meer de volgende zaken aan bod komen: • • • • • • • • •
Kennismaking met de tochtleiding en de deelnemers. Bespreking van skiuitrusting (skis/schoenen/stokken/vellen) Bespreking van de paklijst. Bespreking van de routes en kaarten. Risicoprofiel van de tocht en risico-acceptatie voor de deelnemers. De voeding tijdens de trektochten. Persoonlijke geneesmiddelen en EHBO-set die de tochtleider meeneemt. De eventueel benodigde receptmedicijnen. Wat kunnen we van elkaar verwachten. Verantwoordelijkheden van de tochtleider en verantwoordelijkheden van de deelnemers.
Tochtleiding De tochten worden geleid door Ger Wackers (51) en Paul Römkens (41). Beide zijn erkend trektochtleider voor de NKBV en werkzaam binnen de VVT (Vreemde Voettochten). Sinds 2001 leiden zij jaarlijks in Scandinavië wintertochten. Zowel in de winter (op ski’s) als in de zomer/herfst voeren de tochten door het noorden van Finland, Zweden en Noorwegen. Hun voorkeur gaat uit naar het maken van landschappelijk mooie tochten door ongerept gebied.
Uitrusting De cursief gedrukte onderwerpen zijn geen must maar meer een soort van kleine luxe. Tip 1: Loop ruim van te voren je hele uitrusting grondig na op slijtage, dan heb je nog genoeg tijd om nog iets te vervangen of te (laten) repareren. Tip 2: Denk bij alles wat je meeneemt goed na of je het echt nodig hebt, en of het niet minder of lichter kan. Want; "alles wat je thuis laat, is meegenomen".
Literatuur/Kaarten De in deze brochure beschreven tochten staat op de BD 6 Abisko / Kebnekaise / Narvik (1:100000, geschikt voor de beide weektochten) en BD07 Sitasjaure / Ritsem BD7 (1:100000, nodig voor de 2weekse tocht). Beide maken deel uit van de Lantmateriet serie
PAKLIJST Ski uitrusting:
o o o o o
Getailleerde ski mét staalkanten. Geschikte typen zijn oa Fischer S-bound serie (oa Rebound), Fischer 109, of eventueel de 99. Stevige bindingen, 3-punt of telemarkbinding met kabel. Geschikt materiaal is te huur bij de grotere buitensportzaken in Nederland (oa Bever, Zwerfkei, Demmenie) Leren of plastic schoen. Indien je kiest voor de zwaardere ski’s (telemark) dan is plastic een optie. Maar goede leren schoenen zijn ook geschikt. In dat geval ook gamaschen om de sneeuw buiten te houden Degelijke skistokken (oa Leki, Komperdell), liefst verstelbaar in lengte om aan te passen voor het vlak, omhoog of omlaag skiën. Stijgvellen voor de onvermijdelijke klimmetjes die in de route voorkomen Sneeuwbril (voor slecht weer) en zonnebril/gletsjerbril (voor goed weer). In tegenstelling tot wat mensen denken is het in maart al vroeg licht en is de intensiteit van de zon sterk ivm reflectie. NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 - 12 -
Slapen:
o o o o
Slaapzak, geschikt voor temperaturen van -10 tot ca. +10°C (streefgewicht 1500 gr) Waterdichte hoes voor je slaapzak (vuilniszakken raken op den duur lek, geen zware Ortlieb) Slaapmatje, eventueel ook een plaksetje (dit kunnen we onderling afspreken) Eventueel een lakenzak, houdt je slaapzak schoon en geeft ook wat extra warmte (zijde ca.100 gr)
Rugzak en toebehoren:
o o o
Ruzak, een volume van minimaal 60 liter is nodig (zonodig uitbreiden met losse zijvakken) Goed sluitende regenhoes (uitvoering met trekkoord is beter dan met een elastiek i.v.m. sterke wind) Evt Lichte nylon flightbag voor over je rugzak bij het vliegen (i.v.m. beschadiging en diefstal)
Kledingsuggesties:
o o o o o o o o o o o o o o o o o
Regenjack, van Gore Tex of een gelijkwaardig materiaal Regenbroek, liefst ademend, en met volledig deelbare rits Gamaschen, hoog model. Sommige Goretex overbroeken hebben al gamaschen ingebouwd. Waterdichte hoes voor je droge (reserve) kleding 2 T-shirts (geen katoen) 1 Shirt met lange mouwen (geen katoen) 1 "100 fleece" of vergelijkbare (sneldrogende) dunne trui 1 "200 of 300 fleece" 1 Sneldrogende wandelbroek (absoluut geen spijkerbroekenstof) 2 Stuks ondergoed 1 Warme lange onderbroek (geen wol of katoen) 2 Paar wandelsokken 2 of 3 paar ondersokken indien je dat prettig vindt (sommigen lopen nooit, andere altijd, met ondersokken 1 Warme muts of pet 1 Paar warme handschoenen, Lichte onderhandschoenen zijn erg prettig bij windstille maar koude condities Dunne lichtgewicht windstopper, je jack is al gauw te warm als je loopt
Eet & drink attributen
o o o o o o o
Drinkmok Eetbak, bijvoorkeur 600ml in ieder geval voor de 2-weekse tocht ivm bivak. Voor de weektochten niet vereist Eetlepel (een vork heb je toch niet echt nodig) Mes (geen zwaar Zwitsers zakmes meenemen) Veldfles of waterzak, inhoud minimaal 1 liter Thee of koffie voor onderweg kun je naar eigen wens inkopen. Iedereen heeft hierin vaak zijn eigen voorkeur, als je hier zelf voor zorgt is het altijd goed. Eventueel suiker of zoetjes (lichter) voor in je thee of koffie
Persoonlijke verzorging en "eenvoudige EHBO":
o o
Zonnebrand met een zo hoog mogelijke beschermingsfactor. Ofschoon de zon hier lager staat dan in de Alpen is de straling hoog omdat alles ‘wit’ is. Lip beschermingsmiddel NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 - 13 -
o o o o o o o o o o o o
Pleisters Blaarverzorgingsmiddelen (Compeed of Second Skin) Rolletje sporttape Persoonlijke medicijnen, oa. lichte pijnstillers (Paracetamol of Ibuprofen) Hoeveelheid ORS voor één dag Diacure of Immodium tegen ernstige diarree Breed-spectrum antibioticum in overleg met je eigen huisarts Zware pijnstiller (voor ernstige verwondingen) in overleg met je eigen huisarts 3 WC rollen, apart verpakt in plastic. Tandenborstel en een klein tubetje tandpasta Kleine (lichtgewicht/sneldrogende) handdoek Klein flesje shampoo/wasmiddel voor onderweg (biologisch afbreekbaar!)
Diversen:
o o o o o o
Zitlap als je niet op je rugzak wil of kan zitten Alarmfluitje Klein licht zaklampje (de tegenwoordige LED-lampjes zijn zeer licht én zuinig met batterijen). De hutten zijn veelal verstoken van electrisch licht (al komen er meer hutten met zonnecellen en daarmee verlichting) Paspoort (je tickets krijg je van de tochtleiding via e-mail) Gegevens reisverzekering Voldoende geld en je PINpas of credit card
Er wordt door de tochtleiding of in onderlinge afspraaak gezorgd voor:
• • • • •
Uitgebreide EHBO set Branders en pannen indien relevant (bivak) Brandstofflessen Zout, peper, e.t.c. Al het ochtend en avondeten tijdens de trekkings, behalve koffie en thee
Naast Alpiene toppen ook brede dalen; hier op de zuidelijke Kungsleden van Singi naar Kaitumjaure (foto: Annette Pronk) NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 - 14 -
Na een lange dag skiën.......graven om binnen te komen. Daerta hytta (Øvre Dividalen)!
NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 - 15 -
Algemeen 2-weekse tocht. “op ontdekkingstocht door Narvikfjällene” Land Periode Zwaarte Kennismakingsbijeenkomst Inlichtingen
Prijs Bijkomende kosten Aantal deelnemers
: : : : :
Noorwegen 21 februari – 8 maart 2008 ** nnb Paul Römkens Tel. 0318-623955 E-mail:
[email protected] : € 1450 : € 115 (lunch en lidmaatschap STF of DNT) : max 6
Weektocht 1. van Katterat naar Nikkaluokta: “Noorse toppen en Zweeds dalen” Land Periode Zwaarte Kennismakingsbijeenkomst Inlichtingen
Prijs Bijkomende kosten Aantal deelnemers
: : : : :
Zweden/Noorwegen 6 maart – 14 maart 2008 ** nnb Paul Römkens (tochtleider) Tel. 0318-623955 E-mail
[email protected] : € 1195 : € 80 (lunch en lidmaatschap STF of DNT) : max 6
Weektocht 2. Rondje Kebnekaise: door het hart van de “Zweedse Alpen” Land Periode Zwaarte Kennismakingsbijeenkomst Inlichtingen
Prijs Bijkomende kosten Aantal deelnemers
: : : : :
Zweden 13 maart - 21 maart 2008 ** nnb Paul Römkens (tochtleider) Tel. 0318-623955 E-mail
[email protected] : € 1195 : € 50 (lunch en lidmaatschap StayOkay) : max 6
Inclusief prijs (voor alle tochten): NKBV-trektochtleider Vlucht Amsterdam – Kiruna vv of Amsterdam – Harstad/Narvik (Eveness) Lokaal vervoer Ochtend- en avondmaaltijden tijdens de trektochtdagen incl. Fjällstation Ritsem of Kebnekaise Overnachtingen voor en na trektocht in jeugdherberg van Kiruna en/of verblijf in Narvik
Exclusief prijs: Lunch en proviand voor overdag (snacks) Maaltijden buiten de trektochtdagen aan begin en eind van de tocht (Kiruna) Uitgaven van persoonlijke aard Huur van geschikte uitrusting (skis/stokken/vellen) NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 - 16 -
Boeking Boeken kan via de website, www.nkbvreisprogramma.nl. Tevens vindt u hier de boekingsinformatie en de inschrijfvoorwaarden. De (potentiële) deelnemers wordt aangeraden de algemene voorwaarden van tevoren door te nemen. NKBV Bezoek adres : Houttuinlaan 16a, 3447 GM Woerden Post adres : Postbus 225 3440AE Woerden Tel.: 0348 409 521, fax: 0348 409 534 E-mail :
[email protected]
Nallo: Telemark Paradise! De glooiende hellingen vlak bij de hut lenen zich uitstekend voor het aanleren/verbeteren van de afdaaltechniek (ploeg/telemark).
NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2009 - 17 -