NKBV VVT Toerlanglauftochten

Nederlandse Klim- en Bergsportvereniging

Toerlanglauftochten 2010 Noorwegen en Finland

VVT tochten op toerlanglaufski’s in Noord-Scandinavie Katterat naar Nikkaluokta, 5 maart t/m 13 maart 2010 Urho Kekkonen, Noord Finland 13 t/m 21 maart 2010

© tekst en foto’s: Paul Römkens NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -0Lid van NOC
NSF Lid Union Internationale des Associations d’Alpinisme

Inleiding Toerlanglauf in Noord Scandinavië De uitgestrekte en nauwelijks ontsloten wildernis van de bergen van Lapland in Noorwegen, Zweden en Finland bieden onnoemelijk veel mogelijkheden voor trektochten van een week in de winter. In het voorjaar (maart/april) waarin het in Lapland weliswaar nog volop winter is, is de zon al weer teruggekeerd, zijn de dagen lang genoeg en wordt de nachtelijke hemel van tijd tot tijd gekleurd door indrukwekkend noorderlicht. Het landschap is gevarieerd. Van machtige alpiene bergmassieven in Noorwegen tot beboste dalen en hoogplateaus in Finland. Het opzoeken van de stilte en de eenzaamheid van de winterbergen is het voornaamste doel. De route is zo gekozen dat er steeds in hutten overnacht wordt, maar ook overnachtingen in sneeuwbivaks behoren tot de mogelijkheid. Proviand voor meerdere (tot 7) dagen moet in de rugzak meegenomen worden. Zon, wind en sneeuwstormen kunnen de tocht afwisselend aangenaam en zwaar maken. De bewoonde wereld kan twee tot vier dagmarsen ver weg zijn. Deze skitrektochten gaan niet over geprepareerde loipes, maar door het ongespoorde terrein van een besneeuwd berglandschap. In 2010 zijn er 2 tochten gepland; de eerste tocht voert van Nikkaluokta in Zweden naar Katterat in Noorwegen en volgt min of meer de Alpiene grens tussen beide landen. De tweede tocht is in het nationale park Urho Kekkonen in Finland waar we in 7 dagen dwars door de beboste wildernis naar de hoogste top in het gebied skiën (Sokosti). Voor de tochten in Lapland is een goede tot uitstekende conditie vereist, evenals beheersing (met rugzak) van langlauftechnieken voor het gaan, klimmen, afdalen, remmen en keren in ongeprepareerde sneeuw. Voor beide tochten geldt dat ze voeren door een afwisselend décor van rivierdalen, bossen, en, voor de Zweeds/Noorse tocht langs gletsjers en alpiene toppen. Ofschoon de technische zwaarte beperkt is, vergt het skiën met rugzak veel van de techniek en conditie van de deelnemers. De Zweedse (STF), Noorse (DNT) en Finse hutten in het gebied liggen zowel in de dalen als op hoogvlakten en zijn meest eenvoudig van aard. Vanwege de beperkte capaciteit van sommige hutten is het deelnemersaantal bij beide tochten beperkt tot maximaal 6. De tochten voeren vrijwel geheel door onbewoond terrein en dagafstanden variëren van 10 tot 25 km, maar de ervaring leert dat vooral de condities (weer, sneeuw) de tocht gemakkelijk dan wel erg lastig maken Leiding :

Nikkaluokta - Katterat: Urho Kekkonen:

Ludo Kaethoven Paul Römkens

Blik op de wilde toppen van Sarek (Zweden) NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -1-

Een dagelijks tafereel: passerende rendieren (nabij Vuoma, Øvre Dividalen, Noorwegen)

Alleen op de wereld

NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -2-

Het landschap in Urho Kekkonen (Finland): beboste dalen en kale fjells

Vreemde Voettochten Vreemde Voettochten zijn in principe kampeertrektochten door bekende en minder bekende berggebieden buiten de Europese Alpen. In de winter overnachten we echter hoofdzakelijk in hutten, maar behoort het maken van een sneeuwbivak tot de mogelijkheden. In de zomer en in de winter trekken we voornamelijk door gebieden die over het algemeen ver buiten de bewoonde wereld liggen. Soms wordt de bagage door lastdieren gedragen. Maar altijd vormen natuur, landschapsbeleving, en ontmoetingen met de plaatselijke bevolking de kern van onze reizen. De groepsgrootte wordt bewust klein gehouden. Voor winterreizen geldt zelfs een maximum van 6 deelnemers in verband met de capaciteit van de (kleine) hutten. Aan een Vreemde Voettocht gaat altijd een kennismakingsbijeenkomst vooraf. Deelname hieraan is voor alle deelnemers verplicht. Hier komen de specifieke aspecten van de reis, uitrusting en de organisatie van de tocht aan de orde. Via de tochtleider(s) kan uiteraard ook aanvullende informatie worden verkregen.

Tochtprofiel(en) Trektocht op ski’s langs DNT of STF hutten in Noord Noorwegen of Zweden en onbemande boshutten in Finland. De tochten voeren hoofdzakelijk door ongemarkeerd terrein waarbij de zomermarkering (“steinmänchen”) op enkele plekken de weg wijst. Technisch gezien is het terrein relatief eenvoudig (maar vindt plaats in een alpiene omgeving), al vergt het wel een goede conditie omdat regelmatig geklommen en gedaald moet worden (tussen 200 en 900 meter per dag) of de sneeuw soms erg diep is. De afdalingen zijn meestal niet al te steil (vergelijk blauwe piste) maar omdat het hier geen gebaande piste betreft, maken de sterk wisselende sneeuwcondities (van poedersneeuw, bruchharsch tot ijs) de afdalingen soms lastig. De routekeuze en het uiteindelijke eindpunt zijn deels afhankelijk van weerscondities en de technische vaardigheden van de deelnemers.

Weektocht 1.

Van Katterat naar Nikkaluokta: “Van Noorse Toppen naar Zweedse Dalen”

Karakteristiek: toerlanglauftocht met beperkt hoogteverschil en technische eisen door imposante berglandschappen. Beginnend in Katterat tussen Alpiene pieken aan de Noorse kant van de grens eindigen we in het grote Vistasdal aan de Zweedse kant vlakbij Zwedens hoogste top (Kebnekaise, ruim 2100 meter). De eerste 4 dagen zijn geheel zelfvoorzienend, daarna is proviand verkrijgbaar in Alesjaure en Vistasstugan. De route kan op meerdere plekken aangepast worden aan het skiniveau van de deelnemers (steilere dan wel vlakkere passages). De ervaring leert dat deelnemers toerlanglaufen als zwaarder ervaren dan bergwandelen. Deze tocht stelt als zodanig geen eisen aan het skitechnisch niveau van de deelnemers al is een goede conditie noodzakelijk. (Alpiene/toer)ski ervaring is van voordeel maar niet vereist. Omdat we in Noorse hutten overnachten is het lidmaatschap van hetzij STF of DNT verplicht voor deelname (niet in de prijs opgenomen). NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -3-

Vr

5/Mar/2010

Za

6/Mar/2010

Zo

7/Mar/2010

Ma

8/Mar/2010

Di

9/Mar/2010

Wo

10/Mar/2010

Do

11/Mar/2010

Vr

12/Mar/2010

Za

13/Mar/2010

AMS – Kiruna via Stockholm. Bustransfer naar Kiruna en overnachting in hotel Rallaren Ochtendtrein naar Katterat (pm 2 uur) en aansluitende de eerste etappe naar Hunddalen (13 km) op 700 m. Een geleidelijke klim van 300 m, ideaal om de ski’s te leren kennen. Oefenen! Het terrein leent zich prima voor het maken van oefentochten en het leren omgaan met de ski’s. Gaan, stijgen, dalen, keren etc, het komt allemaal aan de orde. Hunddalen – Cunojaure (700m), 22 km vnl vlak met een korte klim van 150 m aan het begin, alternatief via Sealggajauri met uitzicht op Stortinden (1893m) Cunojaure – Alesjaure (800m). Vandaag de grens met Zweden over en langs Unna Allakas (STF hut, koffiestop) naar Alesjaure. De eerste klimmetjes en afdalingen, maar met 3 dagen skiën moet dat lukken. Via een naamloze pas op 1200 meter dalen we daarna 400 m af naar Alesjaure waar de sauna wacht! Alesjaure – Vistasstugan. 17 km Zeer afwisselend terrein. ‘s Ochtends eerst een korte klim naar 870 waarna de rest van dag afgedaald wordt door het prachtige Vistasdalen. Omringd door wilde toppen volgen we de rivier (Visttasjohka) tot aan de hut Reserve/dagtocht naar Nallo. Wanneer we ‘ op schema’ liggen rest een dagtocht naar de fraai gelegen berghut Nallo. Een laatste keer de ski’s onderbinden om de Visttasjohka verder te volgen tot Lisas Stugan (13 km) alwaar een Sami met de scooter ons opwacht en de resterende 21 km naar Nikkaluokta brengt. Voor de die-hards uiteraard de mogelijkheid om de 34 skiënd te volbrengen......Aansluitend de 17 uur bus naar Kiruna, overnachting in de STF jeugdherberg en slotdiner. Transfer naar het vliegveld en vlucht Kiruna – Stockholm - Amsterdam

Periode: 5 maart t/m 13 maart 2010 Reisdoel: Grensgebied van Noorwegen en Zweden ter hoogte van Kiruna Moeilijkheidsgraad * Conditie: *** Tochtleider: Ludo Kaethoven Prijs €: 1195,Bijkomende kosten €: 75-

NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -4-

Weektocht 2.

Naar het hart van Urho Kekkonen. Wildernistrekking in Noord Finland.

Terwijl het merendeel van de skiërs in Finland in de loipes blijft, trekken wij er met een kleine (max. 6 deelnemers) op uit om de ongespoorde sneeuw op te zoeken. Met eten voor 6 a 7 dagen in de rugzak is het hart van het grootste nationale park van Finland ons doel. De route voert via een afwisseling van beboste dalen en kale fjells naar de voet van de hoogste berg, de Sokosti. Overnacht wordt in idyllisch gelegen kleine houten blokhutjes waar alleen het hoognodige aan huisraad aanwezig is, meenemen van slaapzak en matjes is daarom een must. De dagafstanden variëren van 10 tot ruim 25 kilometer en vereisen weliswaar weinig technische hoogstandjes, maar zijn desalniettemin pittig vanwege het gewicht van de rugzak. De tocht is daarom geschikt voor mensen met toerlanglauf- of toerski-ervaring en een goede conditie die op zoek willen gaan naar de eenzaamheid van de diep ingesneeuwde winterse Finse bossen en bergen. De kans op ontmoetingen met typisch “Laps” wild zoals rendieren, elanden en heel misschien zelfs een veelvraat is aanwezig. Met een beetje geluk zet het Noorderlicht ’s avonds de hemel in vuur en vlam en kunnen we na 7 dagen toeren terug zien op een geslaagde trekking door een van de grootste wildernisgebieden in Europa. Heen- en terug reis gaan per vliegtuig van Amsterdam naar Ivalo en aansluitend busvervoer naar het wilderniscentrum van Kiilopää. Noot: anders dan de Noorse en Zweedse hutten zijn de Finse hutten zeer eenvoudig, wellicht is de term Spartaans een beter woord. Van de deelnemers wordt dan ook een sportieve/flexibele instelling verwacht. za

13/maart/2010

zo

14/maart/2010

ma

15/maart/2010

di

16/maart/2010

wo

17/maart/2010

do

18/maart/2010

vr

19/maart/2010

za

20/maart/2010

zo

21/maart/2010

Vlucht Amsterdam – Ivalo met aansluitend bus transfer naar Kiilopää wildernis center Kiilopää – Suomonruoktu hut pm 15 km. Via de kale Kiilopää fjell naar het zuiden gevolgd door een lange adaling naar de hut Suomonruoktu – Tuiskukuru hut pm 11 km. Relatief korte tour via steil rivierdal (Vintilaoja). Evt korte middagtour of oefening in afdalen bij de hut. Tuiskukuri – Luirojärvi hut (“Luirojärvi Hilton” met sauna) pm 12 km. Voor het eerst zicht op de Sokosti van dichtbij. Via een kleine col (200 meter klim) afdalen naar de grootste hut van het park (mét sauna) Rustdag/reserve evt beklimming Sokosti (15 km). Als het weer, de sneeuwcondities en de skivaardigheden het toelaten kunnen we een poging wagen de hoogste top van het park (Sokosti) te beklimmen. Vaak zijn de sneeuwcondities op de fjell matig (verblazen) en is het meer lopen dan skiën wat de klok slaat. Luirojärvi – Sarvioja hut (17 km). De eerste van drie langere slotetappes om het park weer uit te skien. Aanvankelijk gestaag omhoog naar een col om de bovenloop van de Sarvioja rivier te bereiken. De hut ligt in het dal, dus afdalen! Sarvioja hut – Lankojärvi (25 km). Lange dag via typisch Finse naaldbossen. Uiteindelijk komen we bij de Suomujoki (rivier) die we volgen tot aan de hut. Lankojärvi – Kiilopää (23 km). Rustige maar lange dag door een beekdal omhoog naar de voet van de Kiilopaa fjell die we moeten oversteken. Halverwege passeren we een schuilhut voor de lunch (Rautulampi). Eenmaal boven rest de afdaling naar de Kiilopää wildernis center waar we in het restaurant van een Finse maaltijd kunnen genieten. Transfer naar Ivalo en vlucht Ivalo - Amsterdam

Periode: 13 maart t/m 21 maart 2010 Reisdoel: Urho Kekkonen, Finland (max 6 deelnemers) Moeilijkheidsgraat * Conditie: *** Tochtleider: Paul Römkens Prijs €: 1150,Bijkomende kosten €: 35NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -5-

Op weg in Uhro Kekkonen: op weg naar Suomonruoktu, boven de boomgrens, al ver weg van de beschaving

Zwaarte van de reizen Deze langlauftrektochten gaan door klassieke toerlanglaufgebieden in Noorwegen/Zweden en Finland. Omdat we echter geen loipes of andere geprepareerd routes volgen, vergen de tochten het nodige van de deelnemers, niet in de laatste plaats omdat voor meerdere dagen (tot 7) eten meegenomen moet worden! De hutten zijn echter voorzien van alle benodigdheden voor het bereiden van maaltijden dus er hoeft verder weinig of geen kookgerei meegenomen te worden. Ook zijn er in de Zweedse en Noorse hutten dekens en is het niet nodig extreme slaapzakken mee te nemen, een slaapzak tot 0 graden voldoet prima. Voor de Finse hutten geldt dat zowel matjes als goede slaapzakken (tot -10) meegenomen moeten worden. Technisch zijn de routes niet al te moeilijk al komt er een aantal afdalingen voor die eisen stellen aan de skivaardigheid van de deelnemers. Ervaring met het maken van toerlanglauftochten buiten de loipe met rugzak is daarom een pré. Tijdens de voorbespreking zal er veel aandacht zijn voor de uitrusting, vooral de ski’s, schoenen en stokken moeten van hoge kwaliteit zijn. De ervaring leert dat mensen toerlanglauf als zwaarder ervaren dan bergwandelen. Dat komt mede door de omstandigheden in deze tijd van het jaar. Koude, wind en sneeuw kunnen een tocht zwaar maken en een goede tot zeer goede fysieke conditie is daarom noodzakelijk. Uiteraard blijft deze tocht een vakantie, maar wel een pittige! Toelichting bij moeilijkheidsgraad: * Beperkte technische moeilijkheden, route volgt vnl. de dalgangen met hier en daar korte niet al te steile hellingen (< 100 meter). Ervaring met toerlanglauf wel handig maar niet vereist. ** Af en toe afdalingen die overeenkomen met blauwe piste maar nergens geprepareerd (uiteraard). Soms sterk wisselende sneeuwcondities. Ervaring met afdalen op toer(langlauf)ski en met rugzak gewenst. NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -6-

Toelichting bij conditionele zwaarte: ** Daglengte tussen 4 - 6 uur, gewicht rugzak bij aanvang ± 15 - 20 kg *** Daglengte tussen 4 - 8 uur, gewicht rugzak bij aanvang ± 20 kg

Waarschuwing, verhoogd risico bij bergsport De NKBV spant zich tot het uiterste in om de aangeboden Langlauftrektochten op een veilige en verantwoorde manier uit te voeren. Aan het beoefenen van deze vorm van bergsport blijft echter een verhoogd ongevalrisico verbonden. Ook bij het deelnemen aan een Langlauftrektocht, dient u zich hier bewust van te zijn; ondanks de inzet van gekwalificeerde Nederlandse leiding en/of professionele lokale berggidsen kan dit risico niet volledig uitgesloten worden. Van u als deelnemer wordt een grote eigen verantwoordelijkheid en voorzichtigheid alsook verhoogd risicobesef verwacht. Tevens wordt u verantwoordelijk geacht voor uw eigen gedrag en betrokkenheid in dit opzicht.

NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -7-

Naast Alpiene dalen ook “eindeloze” vergezichten.

De reisbeschrijvingen zijn voorlopig, voornamelijk vanwege de weersomstandigheden tijdens de tocht. Het basisplan zal echter niet wijzigen. Er wordt tot vrijwel het laatste moment gewerkt om de tocht zo interessant mogelijk te maken. Bij de kennismakingsbijeenkomst zullen alle details bekend zijn en kunnen we de verschillende varianten bespreken. Het tochtverloop is altijd onder voorbehoud. Weersomstandigheden, terreingesteldheid en het niveau van de deelnemers (conditioneel alsook technisch) kunnen o.a. van invloed zijn op het uit te voeren programma. Voor beide tochten geldt dat de (eventuele) skihuur niet in de prijs van de reis is opgenomen. Voor deelnemers die skis willen huren, raden wij aan om dit in Nederland te doen. Dit ivm mogelijk niet beschikbaar zijn van de juiste schoenmaat ter plekke. Tijdens de voorbespreking gaan we in op mogelijke keuzes van materiaal. Neem in geval van twijfel ruim van te voren contact op met de betreffende trektochtleider. Zowel in Kiruna als in Kiilopää kunnen de deelnemers reiskleding en dat deel van de baggage dat niet nodig is, (flight bags) achterlaten. De ruimte die hiervoor beschikbaar is, is echter beperkt en deelnemers worden dan ook verzocht niet te grote (dag)rugzakken te vullen met baggage (flight bags zijn hiervoor ook handig).

Verwachte vluchtschema’s Weektocht 1 Katterat - Nikkaluokta

Dag

Vertrek

Tijd

Aankomst

Tijd

Vluchtnummer

5 maart 2010

Amsterdam

06:50

Stockholm

08:55

KL1107

5 maart 2010

Stockholm

11:40

Kiruna

13:15

SK1042

13 maart 2010 Kiruna

12:45

Stockholm

14:25

SK1045

13 maart 2010 Stockholm

17:35

Amsterdam

19:45

KL1116

Tijd

Aankomst

Tijd

Vluchtnummer

13 maart 2010 Amsterdam

11:40

Helsinki

15:05

AY842

13 maart 2010 Helsinki

16:10

Ivalo

17:45

AY469

21 maart 2010 Ivalo

09:40

Helsinki

11:10

AY462

21 maart 2010 Helsinki

16:40

Amsterdam

18:10

AY845

Weektocht 2 Urho Kekkonen

Dag

Vertrek

NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -8-

Van Gaskas naar Vuoma (Øvre Dividalen, Noorwegen) door een ongerept berglandschap met Gaibagaisi op de achtergrond. Windstil.....

Sneeuw…….

Risico’s en veiligheid De risico's en gevaren van de tocht zijn sterk gerelateerd aan de omgeving en het klimaat ter plekke. De tocht vindt plaats in semi-alpien terrein op hoge breedte (de startpunten Katterat en Kiilopää liggen ruim boven de Poolcirkel). Met name het weer is daarom van cruciaal belang. (Extreme) koude, wind, sneeuwval, maar ook intensieve zonneschijn (en heel af en toe zelfs zeer onaangename regen of natte sneeuw) zijn de voornaamste factoren die risico's met zich meebrengen. Er worden daarom zeer hoge eisen gesteld aan kleding en ski-uitrusting. Tijdens de tocht is het niet of nauwelijks mogelijk om onderdelen te vervangen of te kopen. Ofschoon de route op deze tocht redelijk duidelijk is, blijft oriëntatie van belang om de juiste route aan te houden. Moderne technische hulpmiddelen (GPS) maken echter dat zelfs onder condities met zeer weinig zicht de juiste koers gevonden kan worden. Van het hele gebied zijn digitale kaarten beschikbaar die ook meegenomen worden. Dat neemt niet weg dat onder alle omstandigheden terugvallen, moet kunnen worden op kaart en kompas. De afwijking van het kompas tussen magnetisch en geografisch noorden bedraagt 5 graden Oost, doordat echter het kaartnoorden (grid op de genoemde kaarten) tussen het geografische noorden en het magnetische is gekozen, bedraagt de afwijking tussen kaart en kompas slechts 2.5 graden. Correctie van het kompas is daarom niet NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 -9-

echt noodzakelijk. Standaard mobiele telefoons werken in dit gebied nog niet, maar als extra veiligheidsmaatregel maakt een sateliettelefoon inmiddels deel uit van de uitrusting (tochtleiding). Hierdoor zijn we in principe bereikbaar in geval van nood.

Alleen op de wereld. Beetje fris wel (-15°C met veel wind).

Geografie, weer en klimaat De tocht Katterat – Nikkaluokta speelt zich af op het grensgebied van Noorwegen en Zweden. In tegenstelling tot een groot deel van Lapland is dit deel bergachtig met toppen tot boven de 2000 meter. Landschappelijk is het echter anders van opbouw dan de Alpen en wordt het gebied gekenmerkt door grote verschillen op korte afstand. Brede U-vormige gletsjerdalen wisselen zich af met scherpe pieken en meer afgeronde plateaus. Hier hebben weer en wind vrij spel kan is de oriëntatie in geval van slecht weer lastig zijn. De tocht in Urho Kekkonen voert door minder alpien terrein, maar heeft eveneens zijn eigen typisch Scandinavische kenmerken. Diep besneeuwde bossen, mystieke rivierdalen en vergezichten op de kale fjells in het hart van het park in combinatie met soms heupdiepe sneeuw maken deze tocht afwisselend. De kans op noorderlicht is bij helder weer groot terwijl het aantal mensen dat deze tocht maakt juist weer klein is. Het gebied ligt tussen de 300 en 700 meter hoogte en de routes zijn, afgezien van de passages over de fjells iets meer beschut dan die in Noorwegen en Zweden. Dat betekent echter ook dat de sneeuw in de bossen vaak diep is, wat het sporen soms erg zwaar maakt. Voor beide tochten geldt dat qua weer rekening gehouden moet worden met alle typen die in het Hoge Noorden voorkomen. Dit varieert van windstil en zonnig tot storm en een zicht van minder dan NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 10 -

5 meter. De temperatuur in dit deel van het jaar varieert overdag van -20° tot -5° C, maar lagere (en ook hogere) temperaturen komen soms voor. Dit stelt zeer hoge eisen aan de uitrusting (zowel schoenen, ski’s als kleding) van de deelnemers en maakt ook dat het gaan in relatief eenvoudig terrein snel om kan slaan in serieuze aangelegenheid waarbij oriëntatie en doorzettingsvermogen op de proef gesteld worden. De tocht voert voornamelijk door ongespoord terrein en kent een aantal klim- en daalmeters. Ofschoon de technische moeilijkheden niet groot zijn (de afdalingen zijn niet al te stijl) is de hier beschreven tocht alleen geschikt is voor deelnemers met een goede conditie en ervaring met het maken van toerlanglauftochten (of toerskitochten) met rugzak.

Conditie Bergwandelen, toerlanglauf, toerskiën en klimmen zijn inspannende bezigheden, het is dan ook belangrijk dat u voldoende conditie heeft. U gaat met een groep op pad en het is vervelend als iemand niet goed mee kan komen. Ook voor u zelf is het jammer als u vooral loopt te zwoegen en alleen kunt genieten van rusten. Het kan ook onveilige situaties in de hand werken. Helaas komt het elk jaar voor dat deelnemers zich overschatten. Als u onvoldoende mee kunt komen, heeft de leiding het recht u een aangepast programma te laten volgen of u zelfs uit te sluiten van verdere deelname. Om u een idee te geven van de inspanning: 1000 meter stijgen kost onder goede omstandigheden drie tot vier uur. Dat is veel zwaarder dan een uurtje tennissen. Het lopen met volledige bepakking, zoals op veel Vreemde Voettochten noodzakelijk is, vereist een goede duursportconditie. Als u geen goede basisconditie heeft dan kost het vier tot vijf maanden deze op te bouwen. Goede trainingen zijn hardlopen en fietsen. De zwerftochten in de Ardennen, die gepubliceerd staan in de Hoogtelijn en die toegankelijk zijn voor iedereen, zijn een goede wandeltraining en conditietest. Ook een goede indicatie, dus geen garantie, is de Coopertest.

Eten en maaltijden Tijdens de tocht maken we gebruik van gedroogde maaltijden (bijv. Adventure Food ed). Als ontbijt nemen we muesli/cruesli mee met koffie en thee. Kosten voor ontbijt en avondeten zijn bij de prijs inbegrepen. Voor beide tochten geldt dat er weinig gelegenheid is om lokaal veel in te kopen, deelnemers moeten hun lunch materiaal dan ook in Nederland kopen.

Reispapieren Een geldig paspoort is voldoende

Valuta en financiën Zweden behoort wel tot de EU maar heeft de Euro (nog) niet ingevoerd. Noorwegen is geen lid van de EU, en beide landen hebben de kroon als munteenheid. De koers is vrij stabiel met een klein verschil tussen de Noorse kroon (1 Euro = 8.8 NKr) en Zweedse kroon (1 Euro = 10.6 SKr). Tijdens de tocht kan in de Noorse hutten niet en in een deel van de Zweedse hutten wel voorraad gekocht worden. Credit cards worden overal geaccepteerd. In Finland is de euro ingevoerd maar geldt dat tijdens de tocht geen mogelijkheid tot proviandering bestaat (en geld dus van geen waarde is)

Verzekering Een NKBV of gelijkwaardige reisverzekering waarin bergsport meeverzekerd is, is verplicht. Als je gebruik maakt van de standaard NKBV reisverzekering is het aan te raden je bij te verzekeren middels de NKBV aanvulling.

Inentingen en gezondheid Voor deze reis zijn geen vaccinaties verplicht.

NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 11 -

Ochtendritueel: water halen bij het wak (foto: Annette Pronk)

Kennismakingsbijeenkomst De precieze datum van de kennismakingsbijeenkomst is nog niet vastgesteld. Tijdens deze (mid)dag zullen onder meer de volgende zaken aan bod komen: • • • • • • • • •

Kennismaking met de tochtleiding en de deelnemers. Bespreking van skiuitrusting (skis/schoenen/stokken/vellen) Bespreking van de paklijst. Bespreking van de routes en kaarten. Risicoprofiel van de tocht en risico-acceptatie voor de deelnemers. De voeding tijdens de trektochten. Persoonlijke geneesmiddelen en EHBO-set die de tochtleider meeneemt. De eventueel benodigde receptmedicijnen. Wat kunnen we van elkaar verwachten. Verantwoordelijkheden van de tochtleider en verantwoordelijkheden van de deelnemers.

Tochtleiding De tochten worden geleid door Ludo Kaethoven en Paul Römkens. Beide zijn erkend trektochtleider voor de NKBV en werkzaam binnen de VVT (Vreemde Voettochten). Zowel in de winter (op ski’s) als in de zomer/herfst voeren de tochten door het noorden van Finland, Zweden en Noorwegen. Hun voorkeur gaat uit naar het maken van landschappelijk mooie tochten door ongerept gebied.

Uitrusting De cursief gedrukte onderwerpen zijn geen must maar meer een soort van kleine luxe. Tip 1: Loop ruim van te voren je hele uitrusting grondig na op slijtage, dan heb je nog genoeg tijd om nog iets te vervangen of te (laten) repareren. Tip 2: Denk bij alles wat je meeneemt goed na of je het echt nodig hebt, en of het niet minder of lichter kan. Want; "alles wat je thuis laat, is meegenomen". NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 12 -

Literatuur/Kaarten De Katterat - Nikkaluokta tocht staat in zijn geheel op de BD 6 Abisko / Kebnekaise / Narvik (1:100000) die deel uitmaakt van de Lantmateriet serie De tocht door Urho Kekkonen staat op 2 1:50000 kaarten: Karttakeksus 1:50.000 Sompio-Kiilopaa en 1:50.000 Sokosti-Suomojoki

De “open wildernishutten” in Finland: Primitief, maar altijd voorzien van een grote kachel, hout en een gasfornuis.

PAKLIJST Ski uitrusting:

o o o o o

Getailleerde ski mét staalkanten. Geschikte typen zijn oa Fischer S-bound serie (oa Rebound), Fischer 109, of eventueel de 99. Stevige bindingen, 3-punt of telemarkbinding met kabel. Geschikt materiaal is te huur bij de grotere buitensportzaken in Nederland (oa Bever, Zwerfkei, Demmenie) Leren of plastic schoen. Indien je kiest voor de zwaardere ski’s (telemark) dan is plastic een optie. Maar goede leren schoenen zijn ook geschikt. In dat geval ook gamaschen om de sneeuw buiten te houden Degelijke skistokken (oa Leki, Komperdell), liefst verstelbaar in lengte om aan te passen voor het vlak, omhoog of omlaag skiën. Stijgvellen voor de onvermijdelijke klimmetjes die in de route voorkomen Sneeuwbril (voor slecht weer) en zonnebril/gletsjerbril (voor goed weer). In tegenstelling tot wat mensen denken is het in maart al vroeg licht en is de intensiteit van de zon sterk ivm reflectie.

Slapen:

o o o o

Slaapzak, geschikt voor temperaturen tot rond het vriespunt voor de Katterat – Nikkaluokta tocht en tot -10 graden voor de Finland tocht. Waterdichte hoes voor je slaapzak (vuilniszakken raken op den duur lek, geen zware Ortlieb) Voor de Finland tocht: slaapmatje, eventueel ook een plaksetje (dit kunnen we onderling afspreken) Eventueel een lakenzak, houdt je slaapzak schoon en geeft ook wat extra warmte (zijde ca.100 gr)

Rugzak en toebehoren: NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 13 -

o o o

Ruzak, een volume van minimaal 60 liter is nodig (zonodig uitbreiden met losse zijvakken) Goed sluitende regenhoes (uitvoering met trekkoord is beter dan met een elastiek i.v.m. sterke wind) Evt Lichte nylon flightbag voor over je rugzak bij het vliegen (i.v.m. beschadiging en diefstal)

Kledingsuggesties (pas dit aan naar eigen behoefte en/of ervaring):

o o o o o o o o o o o o o o o o o

Regenjack, van Gore Tex of een gelijkwaardig materiaal Regenbroek, liefst ademend, en met volledig deelbare rits Gamaschen, hoog model. Sommige Goretex overbroeken hebben al gamaschen ingebouwd. Waterdichte hoes voor je droge (reserve) kleding 2 T-shirts (geen katoen) 1 Shirt met lange mouwen (geen katoen) 1 "100 fleece" of vergelijkbare (sneldrogende) dunne trui 1 "200 of 300 fleece" 1 Sneldrogende wandelbroek (absoluut geen spijkerbroekenstof) 2 Stuks ondergoed 1 Warme lange onderbroek (geen wol of katoen) 2 Paar wandelsokken 2 of 3 paar ondersokken indien je dat prettig vindt (sommigen lopen nooit, andere altijd, met ondersokken 1 Warme muts of pet 1 Paar warme handschoenen, Lichte onderhandschoenen zijn erg prettig bij windstille maar koude condities Dunne lichtgewicht windstopper, je jack is al gauw te warm als je loopt

Eet & drink attributen

o o o o o o o

Drinkmok Eetbak/bord, bijvoorkeur 600ml in ieder geval voor de Finland tocht ivm de beperkte uitrusting in de hut. Voor de Katterat-Nikkaluokta tocht is dit niet nodig Eetlepel (een vork heb je toch niet echt nodig), alleen voor Finland tocht Mes Veldfles (evt thermosfles), inhoud minimaal 1 liter (thermos kan kleiner) Thee of koffie voor onderweg kun je naar eigen wens inkopen. Iedereen heeft hierin vaak zijn eigen voorkeur, als je hier zelf voor zorgt is het altijd goed. Eventueel suiker of zoetjes (lichter) voor in je thee of koffie

Persoonlijke verzorging en "eenvoudige EHBO":

o o o o o o o o o

Zonnebrandcreme (SPF > 15). Ofschoon de zon hier lager staat dan in de Alpen is de straling hoog vanwege de reflecterende werking van de sneeuw. Zelfs in de mist kan je hier verbranden. Lip beschermingsmiddel (SPF > 15) Pleisters Blaarverzorgingsmiddelen (Compeed of Second Skin) Rolletje sporttape Persoonlijke medicijnen, oa. lichte pijnstillers (Paracetamol of Ibuprofen) WC rol(len), apart verpakt in plastic. Tandenborstel en tandpasta Kleine (lichtgewicht/sneldrogende) handdoek NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 14 -

o

Klein flesje shampoo/wasmiddel voor onderweg (biologisch afbreekbaar!). Hou er rekening mee dat in sommige hutten geen water aanwezig is en alle water door het smelten van sneeuw ‘gemaakt’ moet worden.

Diversen:

o o o o o o o

Zitlap als je niet op je rugzak wil of kan zitten Alarmfluitje Klein licht zaklampje (de tegenwoordige LED-lampjes zijn zeer licht én zuinig met batterijen). De hutten zijn veelal verstoken van electrisch licht (al komen er in Noorwegen/Zweden steeds meer hutten met zonnecellen en daarmee verlichting) 1 of 2 kaarsen per persoon (Finland) Paspoort (je tickets krijg je van de tochtleiding via e-mail) Gegevens reisverzekering Voldoende geld en je PINpas of credit card

Er wordt door de tochtleiding of in onderlinge afspraak gezorgd voor:

• • • • •

Uitgebreide EHBO set Branders en pannen indien relevant (bivak) Brandstofflessen Zout, peper, e.t.c. Al het ochtend- en avondeten tijdens de trekkings, behalve koffie en thee

Naast Alpiene toppen ook brede dalen; hier op de zuidelijke Kungsleden van Singi naar Kaitumjaure (foto: Annette Pronk)

NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 15 -

Na een lange dag skiën.......graven om binnen te komen. Daerta hytta (Øvre Dividalen)!

NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 16 -

Algemeen Katterat – Nikkaluokta (Noorwegen/Zweden) Land Periode Kennismakingsbijeenkomst Inlichtingen

Prijs Bijkomende kosten Aantal deelnemers

: : : :

Noorwegen/Zweden 5 maart – 13 maart 2010 n.n.b. Ludo Kaethoven Tel. 0032(0)14-671658 E-mail: [email protected] : € 1195,: € 75 (lunch en lidmaatschap STF of DNT) : max 6

Inclusief prijs (voor alle tochten): NKBV-trektochtleider Vlucht Amsterdam – Kiruna vv Lokaal vervoer Ontbijt en avondmaaltijden tijdens de trektochtdagen Accommodatie

Exclusief prijs: Lunch tijdens de trektochtedagen Maaltijden buiten de trektochtdagen Lidmaatschap SFT/DNT Evt. huur van geschikte uitrusting (skis/stokken/vellen) Uitgaven van persoonlijke aard

Urho Kekkonen (Finland) Land Periode Kennismakingsbijeenkomst Inlichtingen

Prijs Bijkomende kosten Aantal deelnemers

: : : :

Zweden/Noorwegen 13 maart – 21 maart 2010 n.n.b. Paul Römkens (tochtleider) Tel. 0318-623955 E-mail [email protected] : € 1150 : € 35 (lunch) : max 6

Inclusief prijs (voor alle tochten): NKBV-trektochtleider Vlucht Amsterdam – Ivalo vv Lokaal vervoer Ontbijt- en avondmaaltijden tijdens de trektochtdagen Accommodatie

Exclusief prijs: Lunch tijdens de trektochtdagen Maaltijden buiten de trektochtdagen Evt. huur van geschikte uitrusting (skis/stokken/vellen) Uitgaven van persoonlijke aard NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 17 -

Boeking Boeken kan via de website, in www.bergsportreizen.nl. Tevens vindt u hier de boekingsinformatie en de inschrijfvoorwaarden. De (potentiële) deelnemers wordt aangeraden de algemene voorwaarden van tevoren door te nemen. NKBV Bezoek adres : Houttuinlaan 16a, 3447 GM Woerden Post adres : Postbus 225 3440AE Woerden Tel.: 0348 409 521, fax: 0348 409 534 E-mail : [email protected]

Nallo: Telemark Paradise! De glooiende hellingen vlak bij de Nallo hut lenen zich uitstekend voor het aanleren/verbeteren van de afdaaltechniek (ploeg/telemark).

NKBV – VVT – Toerlanglauftochten 2010 - 18 -