Toekomstvisie farmacie
Inhoud
• • • •
Trends en verandering farmaceutisch landschap Openbare farmacie Ziekenhuisfarmacie Strategie op basis van visie
Algemene ontwikkelingen in de gezondheidszorg Trends die ook de apotheek raken
Algemene uitdaging: Hoe houden we de zorg betaalbaar en toegankelijk? 3
Beleid zorgt voor verschuiving van farmaceutische zorg Cijfers 2011
Ziekenhuismarkt
Openbare farmacie
Waarvan dure gnm
Marktwaarde
€1.5 miljard (schatting; alleen gnm)
€3.720 miljoen (gnm) €1.180 miljoen (WMG)
€1 miljard
Groei
10%
0% afgelopen 4 jaar
16%
Rol ZV
Via MSZ
Preferentiebeleid
Ondersteunen overheveling
Mix gnm
Rond 60% dure gnm
66% generiek
> €500 per recept
Wie levert zorg
Ziekenhuizen
Openbare farmacie
Unieke leveranciers/Politheken en apotheken
declaratiesyst eem
Geneeskundige zorg
GVS
Nu nog GVS
Kenmerk markt
Intransparant
Crisis
Verdere overheveling gepland €500 mj; Co-medicatie?
Gedeelte extramurale kanaal wordt verschoven naar ziekenhuizen 4
En ontwikkeling in de farmaceutische industrie versterkt het beleid Ontwikkelingen aan de
Extramurale farmacie
farmaceutische kant
Nieuwe introducties steeds complexer
Personilized medicine
Niche markt gericht
Toegevoegde waarde nieuwe producten moeten meer worden aangetoond
Blockbuster model uit de tijd
Aandeel generieke middelen neemt toe Uitholling van productpakket
Intramurale farmacie
Aandeel dure geneesmiddelen neemt toe; risicoprofiel en impact op ziekenhuis
Inzet duur middel bij juiste patiënt
Monitoring effect therapie
5
Er moet iets gebeuren in de extramurale markt Extramurale farmacie scoort Europees zeer goed
•Goede kwaliteit •Kosten per persoon per jaar €341; 14% lager dan Europees gemiddelde (SFK) •verklaring •Preferentiebeleid •Terughoudendheid in voorschrijfgedrag
Maar….
•Financiële positie niet rooskleuring •Ongelijk speelveld •Doorgeschoten in succes van het systeem: •Brocacef levert 1.000 middelen niet meer •Mediq herstructureert nogmaals •200.000 medicijnen met een leveringsprobleem per week
..dus op zoek naar nieuwe verdienmethoden
•Marge model komt niet meer terug •Focus zal doelmatige inzet geneesmiddelen moeten zijn •Vergoeding op basis van afleveringen niet beste oplossing •Zorgprestaties maken dit mogelijk, maar worden massaal genegeerd door verzekeraars
Extramurale markt zal op ander verdienmodel moeten steunen 6
De toekomst draait om compliance; uitdaging zit in betaalmodel Ontwikkeling Toename van de vraag
Spreiding & concentratie
Patiënt empowerment
•Meer chronische zieken •Meer ziekten chronisch •Leeftijdsverwachting •Vergrijzing
•Basiszorg dichtbij huis •Samenwerking 1e en 2e lijn •Verdienmodel ter discussie
•E health ontwikkelingen •Patiënt wil meebeslissen
Observatie
Potentieel
Gemiddeld 30% van de chronische patiënten niet compliant
Kaiser Permanente; betere compliance bij diabetes reduceert hospitalisaties met 45%
HARM: 5% spoedopnames gnm gerelateerd
Booz: Zelfmanagement cursus COPD 90% minder hospitalisaties
Verrichtingenmodel niet optimaal
Booz: besparingspotentieel van 9-13 miljard als arbeidsproductiviteit wordt meegenomen
EPD/LSP niet van de grond gekomen
Op afstand ondersteunen
Patiënt wil eigen beheer over dossier
Medicatiereview via app; patiënt naar apotheek trekken
Samenwerking cruciaal; minder fysieke apotheeklocaties, maar meer apothekers nodig 7
• • • •
Trends en verandering farmaceutisch landschap Openbare farmacie Ziekenhuisfarmacie Strategie op basis van visie
Wat doet een ziekenhuisapotheek? ZAPO 1. Distributie Aflevering op naam Bevoorrading afdelingen Medicatiebewaking
2. Productie Cytostatica TPV Voorraad VTGM
3. ASP Opnameverificatie Ontslagrecepten
4. Backoffice activiteiten Bedrijfsbureau Inkoop ICT Projectmanagement
Kwaliteitsbeheer Laboratorium Formulariumbeleid
Inkoop geneesmiddelen is 90% van de kosten apotheek (inclusief TNF) Kosten farmaceutische zorg 2011 is 10% van totale kosten apotheek Totale markt farmaceutische zorg rond €200 miljoen Totale markt geneesmiddelen rond 2 miljard (inclusief TNF) 9
~30% van kosten
Visie op farmaceutische zorg ~40% van kosten
“Ketenvorming kan kosten backoffice en productie verlagen”
Deels planbaar
Grotendeels planbaar Schaal zal kwaliteit verhogen Centralisatie en ketenvorming
Efficiëntie
ZAPO
Spillagekosten
1. Distributie Aflevering op naam Bevoorrading afdelingen Medicatiebewaking
2. Productie Cytostatica TPV Voorraad VTGM
3. ASP Opnameverificatie Ontslagrecepten
Nu klein, maar wordt grote kostenpost
4. Bedrijfsbureau activiteiten
Persoonlijk Planbaar
Bedrijfsbureau Inkoop ICT Projectmanagement
Kwaliteitsbeheer Laboratorium Formulariumbeleid
Is een declarabele prestatie
~30% van kosten Ketenvorming en centraliseren noodzakelijk
10
Toegevoegde waarde van de ziekenhuisapotheek na centralisatie Huidige focus Pre klinisch
Klinische fase
Post klinisch
1.
Medicijnverificatie
12. Voorlichting
22. Dosiseffect begeleiding
2.
Advies mbt gnm
13. Zelfmanagement
23. Begeleiding bijwerking
3. 4.
Medicatiebewaking Medication review
14. Medicatiebewaking
24. Begeleiding therapietrouw
15. Bereiden/VTGM
25. Begeleiding monitoring
5.
Interventies
16. Toedien/doseerschema’s
26. Planning, controle en vervolg
6.
Geneesmiddelbeleid
17. Geneesmiddeldistributie
27. Overdracht naar 1e lijn
7.
Behandelprotocollen
18. Terhandstelling
28. Distributie thuis
8.
Individualisatie (gentyping, tdm , formulering, geneesmiddeladvies)
19. Toedienen
29. Toediening thuis
20. Voorlichting (eu + hulpmiddel) 21. Voorlichting (groepen)
Toekomstige focus: Meer nadruk op doelmatigheid; keuze en dosering geneesmiddelen voor de juiste patiënt Meer aanwezigheid in de kliniek voor alle activiteiten die met medicatie te maken hebben Evaluatie van uitkomsten van therapie Opname en ontslag verificatie Meer klantcontact; zowel voorschrijvers, verpleging als de patiënt (voorlichting)
11
Ontwikkelingen voor ziekenhuisapotheek
Achtergrond
Kans
Overheveling dure geneesmiddelen
“ziekenhuis krijgt regie over dure geneesmiddelen”
• Relatie opbouwen met patiënten • Regionale farmaceutische specialistische zorgverlener • Juist gebruik dure middelen
Thuisbehandeling zal toenemen
“comfort & veiligheid in de thuissituatie”
• • • •
Relatie patiënt opbouwen Coördinatie via ZAPO Protocollering en veiligheid Training verpleegkundigen
Richtlijnen en data
“doelmatige inzet van geneesmiddelen cruciaal”
• • • •
Juiste keuze therapie (kosten) Compliance monitoren Outcome en medicatiegebruik Verzamelen data op patientniveau
Vervaging intra- en extramurale farmacie
“ziekenhuisapotheek wordt apotheek van het ziekenhuis”
1
2
3
4
• Ziekenhuis een klant van apotheek • ASP is schakelpunt • Declarabele extramurale prestaties
Ziekenhuisapotheek steeds meer extramuraal 12
Inhoud • • • •
Trends en verandering farmaceutisch landschap Openbare farmacie Ziekenhuisfarmacie Strategie op basis van visie
Toekomstplannen binnen ziekenhuis
Uitbesteden bereidingen aan ZytoService in Duitsland; in goed overleg met IGZ
Ondersteunen visie van centrale bereidingsunits voor Nederlandse markt
Daardoor personeel vrijmaken andere activiteiten
Apotheek onderbrengen in zelfstandige unit
Ketenvorming met andere ziekenhuisapotheken
Samenwerken met 1e lijn op chronische zorg gebieden; COPD en diabetes
Integratie met poli-apotheek en openbare farmacie
Productie
Verzelfstandiging
Regionale samenwerking
14
ZytoService Duitsland
Company Profile
Opgezet in 2002
Nieuwe faciliteit sinds 2009; GMP gecertificeerd
2.500 m2
1.000-1.500 bereidingen per dag
> 200 medewerkers (20 apothekers)
Levering door heel Duitsland
> 70 oncologie klinieken en > 25 ziekenhuizen
Met name cytostatica, dure gnm, TPV 15
Een duidelijke positieve business case voor uitbesteden
Opbrengsten
GMP kwaliteit
Afrekenen op mg basis geen spillage!!
Geen investering in nieuwe GMP-z ruimte
Minder personeel in apotheek
Personeel inzetten voor met name ASP activiteiten
Gedetailleerde prescriptie informatie
Kosten
Minder flexibiliteit
Kosten per bereiding
Transportkosten
Ondanks hogere Duitse inkoopprijzen toch een positieve balans 16
Uitrol strategie
Geïnteresseerden voor uitbesteden productie Geïnteresseerden voor ketenvorming
17
