Libra R&A Audiologie
Tips bij slechthorendheid
Deze folder is bedoeld voor mensen die met elkaar in gesprek willen gaan en waarbij een van de gesprekspartners slechthorend is. Technische hulpmiddelen, zoals een hoortoestel, kunnen namelijk niet alle problemen ten gevolge van slechthorendheid oplossen. U vindt in deze folder tips om het gesprek zo soepel mogelijk te laten verlopen. Deze tips zijn zowel voor de slechthorende als voor de gesprekspartner. Ze kunnen helpen om de slechthorende een volwaardige gesprekspartner te laten zijn.
Tips voor de slechthorende Als u wilt dat een ander rekening houdt met uw beperking, vertel die ander dan dat u slecht hoort. Schaam u niet voor uw slechthorendheid of doofheid. Draag uw hoortoestel zichtbaar en draag het altijd; verberg het niet. Een goedhorende kan niet weten hoe hij het beste met u kan praten. Leg het hem uit (bijvoorbeeld niet hard praten, langzaam praten, met het gezicht naar u toe praten). Als u minder goed hoort, controleer dan eerst of uw toestel in de juiste stand staat en doe er eventueel een nieuwe batterij of accu in. Wees opmerkzaam; let niet alleen op de mond van de spreker maar ook op de rest van het gezicht en lichaam. Spreek zelf duidelijk en rustig, zodat uw gesprekspartner merkt hoe het moet. Vraag om herhaling als u iets niet hebt verstaan. Zorg voor een goed verlichte kamer, zodat u het gezicht van uw gesprekspartner goed kunt zien. 2
Als u lipleest, moet u altijd zelf met de rug naar het licht gaan zitten of staan. Dan valt het licht op het gezicht van de spreker, zodat u beter kunt aflezen. Doe niet alsof u iets verstaan heeft als dat niet het geval is. Hierdoor ontstaan vaak misverstanden. Zorg dat u desnoods papier en potlood bij de hand heeft en aanvaardt het als u deze nodig mocht hebben. Probeer in gezelschap naast iemand te gaan zitten die duidelijk praat en die u op de hoogte wil houden van het gesprek. Als u een groepsgesprek niet kunt volgen, ga dan naast iemand zitten met wie u zelf graag spreekt. Indien u zich wil terugtrekken (bijvoorbeeld door vermoeidheid), geef dit dan duidelijk te kennen. Loop niet zo maar weg; dat wekt onbegrip. Als u geen kans ziet deel te nemen aan bijvoorbeeld verjaarsvisites of bijeenkomsten, leg dan van tevoren uit waarom dit belastend voor u is. Maar ga er zo mogelijk wel op een ander moment heen! Schaam u niet als u 'verkeerd' gereageerd hebt. Zeg gewoon wat u meende verstaan te hebben. Als u niet kunt meepraten voel u dan niet meteen buitengesloten. Veel gladde, harde oppervlakken veroorzaken galm waardoor het spraakverstaan moeilijker wordt. Zorg daarom thuis voor voldoende stoffering (behang, tapijt en gordijnen). Omgaan met slechthorendheid vergt energie van u. Het scheelt als u uw energie doseert door de dag heen én hersteltijd inbouwt in uw dagschema. En vooral: geef nooit op en vraag anderen om hulp. Dat kan u verlichting geven. 3
Tips voor de gesprekspartner van de slechthorende Let op dat u in het licht zit, zodat uw gezicht en vooral de mond beter te zien zijn wanneer u praat. Zorg ervoor dat u beiden in dezelfde ruimte bent als u met elkaar praat. Roep niet iets vanuit een andere ruimte. Een slechthorende probeert te verstaan door te horen, door van de lippen af te lezen en door de gezichtsuitdrukking te zien. Kijk dus altijd de slechthorende aan als u tegen hem spreekt. Voel u niet opgelaten wanneer de slechthorende u daarom strak aankijkt. Hebt u een baard of snor, bedenk dan dat deze de lippen bedekken en dat u daardoor moeilijker verstaanbaar bent. Rook en eet niet terwijl u praat. Spreek langzaam en rustig. Houd geen hand voor de mond. Spreek duidelijk, maar zonder overdreven bewegingen te maken. Schreeuw nooit tegen een slechthorende, dat misvormt het geluid en kan soms zelfs pijnlijk zijn; het hoortoestel versterkt het geluid van uw stem. Heb wat geduld als u een zin moet herhalen. Zeg hetzelfde woord nooit vaker dan twee keer. Gebruik de volgende keer liever een omschrijving. Een slechthorende reageert soms wat trager omdat hij eerst luistert of hij u verstaat en daarna pas de inhoud ervan tot zich door laat dringen.
4
Lach de slechthorende niet uit als hij verkeerd antwoordt. Vertel hem dat hij het verkeerd begrepen heeft. Als u zich speciaal tot een slechthorende richt, noem dan eerst zijn naam of raak hem even aan, dan weet hij dat hij moet luisteren en kijken. Noem zo mogelijk eerst het onderwerp van gesprek, vooral in gezelschap, zodat de slechthorende weet waarover het zal gaan. Zorg er voor dat in een kring of gezelschap ook de slechthorende kan mee lachen en meepraten. Tracht hem bij het gesprek te betrekken (alleen zijn binnen een groep maakt veel eenzamer dan alleen thuis zijn). Als radio of tv aanstaan, kan een slechthorende u moeilijk verstaan. Zet deze voor een gesprek bij voorkeur uit. Indien de slechthorende moe wordt (luisteren via een hoortoestel en liplezen zijn zeer vermoeiend) en hij zich liever wil terugtrekken, toon daar dan begrip voor. Zeg niet; “Waarom ga je nu weg, het is juist zo gezellig!” Voor hem is het waarschijnlijk niet gezellig. Van iemand die slecht ter been is, verlangt u ook niet dat hij “gezellig” aan een hardloopwedstrijd meedoet. Benader een slechthorende nooit ongemerkt van achteren; hij hoort u soms niet aankomen en hij kan daar van schrikken. Als u een slechthorende namen en adressen moet opgeven, schrijf ze even op. Vreemde namen moet hij gespeld zien, anders worden ze verkeerd verstaan. Realiseer u dat een hoortoestel slechts een hulpmiddel is en geen geneesmiddel.
5
Meer informatie Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u zich altijd wenden tot de medewerkers van het Audiologisch Centrum van Libra Revalidatie & Audiologie. Aarzel niet, onze medewerkers zijn u graag van dienst. Handige websites: • www.gehoor-info.nl • www.hoorwijzer.nl • www.doof.nl • www.stichtinghoormij.nl • www.hoorinfotheek.nl • www.libranet.nl
6
7
LRA-AC, december 2015
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)