Tieners op vrijersvoeten? DEGRYSE Bart

Tieners op vrijersvoeten?

DEGRYSE Bart

Tieners op vrijersvoeten?

INHOUD  Kennismaking  Kinderen, jongeren & seksualiteit?  Foto: ‘Tieners van NU’ – seksuele ontwikkeling online?  Praten over seks – Tips  Vragen

 VCOK Vormingscentrum gespecialiseerd in opvoeding, kinderopvang en bemiddeling.

 SENSOA Vlaams expertisecentrum seksuele gezondheid.

Bart Degryse  Vormingsmedewerker en materiaalontwikkeling @ Sensoa  Freelance trainer @ VCOK  Freelance begeleider seksuele vorming  @bartd_flow

Tieners op vrijersvoeten? Introductie

 Kennismaking – who’s who?

Kinderen, jongeren & seksualiteit Waarom moeilijk om te praten over seks?  Privé -versus- belangrijk levensdomein

 Volwassen seksualiteit (& eigen beleving)  Breed onderwerp: a, b, c, …  Taal: vlotte of ‘platte’ babbel  Link met grensoverschrijdend gedrag  Vooral kennis en gedrag, weinig vaardigheden en emoties

Kinderen, jongeren & seksualiteit Waarom moeilijk om te praten over seks?  Privé -versus- belangrijk levensdomein /omgaan met privacy/

 Volwassen seksualiteit (& eigen beleving)

/pauzeknop/

 Breed onderwerp: a, b, c, …

/volg je kind/

 Taal: vlotte of ‘platte’ babbel

/stel taalnorm in/

 Link met grensoverschrijdend gedrag

/bevraag grens/

 Vooral kennis en gedrag, weinig vaardigheden en emoties

/inleven leefwereld/

Kinderen, jongeren & seksualiteit Waarom nodig om te praten over seks?  Seks is alomtegenwoordig, een antwoord voor kinderen is nodig. + normen en waarden vormen, maakt deel uit van opvoeding.

 Maakt kinderen & jongeren weerbaarder.  Kinderen & jongeren stellen zelf risicogedrag.  Bewuster omgaan met eigen seksualiteit.  Verlaagt de drempel tot zoeken van hulp.

Kinderen, jongeren & seksualiteit

Seksualiteit gaat over: • alle veranderingen en gevoelens • die te maken hebben met je eigen lichaam en dat van een ander

• die dat speciale(spannend, opgewonden, prettige) gevoel bij jezelf of bij die ander veroorzaken.


Seksueel wezen?  (Volwassen) seksueel wezen = Biologische componenten Psychologische componenten Sociaal-culturele componenten

Kinderen, jongeren & seksualiteit Wie is betrokken?  Verschillende informatiebronnen jongeren: media – ouders – school – leeftijdsgenoten welke volgorde? tot 12j

op 14j

1.

__________

__________

2.

__________

__________

3.

__________

__________

4.

__________

__________

Kinderen, jongeren & seksualiteit Wie is betrokken?  Verschillende informatiebronnen jongeren: media – ouders – school – leeftijdsgenoten welke volgorde? tot 12j

op 14j

1.

Ouders

Leeftijdsgenoten

2.

School

Media

3.

Media

School

4.

Leeftijdsgenoten

Ouders


Seksuele opvoeding Geen momentopname, maar een proces:

= Begeleiding seksuele ontwikkeling = Stimuleren seksuele waarden en normen = Veilige & gezonde seksualiteit

 Open sfeer (vragen & antwoorden)  Verbaal & non-verbaal

Seksuele ontwikkeling Vanaf wanneer?

Seksuele ontwikkeling Vanaf wanneer?  Nieuwsgierig naar eigen lichaam  Schaamte  Doktertje spelen  Verliefdheid  Zelfstimulatie / masturbatie  Een echte jongen of meisje willen zijn  Opwinding  Tongzoenen

Seksuele ontwikkeling

De babytijd

0 tot 2j

Peuters

2j tot 4j

Kleuters

4j tot 6j

Kinderen

6j tot 12j 6 tot 8j – 8 tot 10j – 10 tot 12j

Pubers

11j tot 15j

Jongeren

15 tot 18j

…

Seksuele ontwikkeling Seksuele ontwikkeling = alle stappen die kinderen en jongeren zetten op weg naar volwassen seksualiteit; kent meerdere dimensies & domeinen: lichamelijke, emotionele, cognitieve … ontwikkeling;

is contextgebonden; is individueel zeer verschillend.

Seksuele ontwikkeling Puberteit in 1 min …

Seksuele ontwikkeling Pubers??    

Niet enkel de lichamelijke evolutie Seksuele verlangens  Ander lichaam = andere beleving Emotionele & sociale veranderingen

Pubertijd = lichamelijke, psychische, emotionele en sociale rollercoaster! Zeer individuele evolutie ...

Seksuele ontwikkeling Kinderen

10 tot 12

 Eerste lichamelijke verschijnselen van puberteit met grote

individuele verschillen - meisjes starten vroeger  Interesse in volwassen seksualiteit, fantaseren over seks …

 Ontwikkeling seksuele opwinding / voorkeur  Verliefdheid & zoenen

Seksuele ontwikkeling Tieners

12 tot 15

SEX & BODY  Versnelling in groei: -lengte, gewicht, skelet, spieren, … Niet in zelfde tempo  Natuurlijke rondingen, spierontwikkeling  Seksueel rijpingsproces:  Borstontwikkeling  Ontwikkeling genitaliën  Maandstonden  Belangrijke gevolgen:  Discrepantie lichamelijke ontwikkeling & psychische status  Zeer bewust van eigen uiterlijke kenmerken


12 tot 15

What’s on man’s mind? Vorming volwassen brein:  Abstract denken, hypothetisch-deductief denken … Foutjes in het brein van tieners o Naïef idealisme o Wit-zwart redeneringen o Geen onderscheid maken tussen ‘ik’ en ‘zij’ o Persoonlijke fabel o Au serieux nemen! o Grens tussen normale en abnormale o Grenzen zichzelf en anderen


12 tot 15

Girls just wanna have fun? Invloed van de ouders daalt o Toenemende zelfstandigheid o Autonoom beslissende jongere o Belangrijke bijdrage aan gezinsbeslissingen Invloed van leefdtijdsgenoten stijgt o Veel tijd met leeftijdsgenoten o Informeel ontmoetingskader o Contact met jongeren van het andere geslacht neemt toe o Jongerencultuur


12 tot 15

 Groepsnorm = heteroseksualiteit  Aantrekkelijk gevonden willen worden  Tongzoenen, strelen onder de kleren, fantasieën, masturbatie … ervaring met seks?

Op welke leeftijd hebben de meeste jongeren ervaring met seks?     

14 jaar 15 jaar 17 jaar 19 jaar 21 jaar

Seksuele ontwikkeling Jongeren

15 tot 18

 Lichaam ontwikkelt verder - denken, emoties haalt lichaam in  Seksuele verlangens omzetten in daden: 50% - 17-18 jarigen – geslachtsgemeenschap  Relatievorming: Trouw, respect & communicatie

 Toenemende zelfstandigheid

Seksuele ontwikkeling

Verhaal leefwereld jongeren / Sex & the city ? Ik wacht op mijn prins op het witte paard... Eigenlijk weet ik niet hoe het moet als ik mijn prins ontmoet, maar bon... we zullen wel zien... Ja, ik denk dat ik hem ontmoet heb... Het is de jongen van mijn leven... toch voor de afgelopen vijf weken. Ondertussen heb ik reeds vier prinsen ontmoet ... Allen op een wit paard! Met de eerste heb ik gekust, de tweede heeft mijn hand vastgehouden, met de tweede heb ik ook getongzoend ... Ja, je weet wel, en de vijfde, daar heb ik het mee gedaan. Ik heb ze allen graag gezien. Het was echt serieus... Ik wacht nog steeds op mijn prins op het witte paard…

Foto van Kinderen & Jongeren NU

Is de wereld anno 2016 anders? Is opgroeien anders? Zijn de vele media (internet, tv, …) een positieve evolutie voor jongeren? Eigen e-afdruk? Peiling + feedback // Rondje & ‘zoekopdracht’

Foto van Kinderen & Jongeren NU Opgroeien met internet? (1)

 Seksualisering o Toegankelijkheid seks: iets meer dan de helft van de jongeren belandt op sites met naaktbeelden / porno, 30% bewust. o Media & stereotiepen: vrouwen vaker naakt & als lustobject, mannen dominant en vrouwen provoceren. Seksueel genot voorop, veilig vrijen onbekend. o Invloed & effect onduidelijk, minder erg dan perceptie …

‘Porno, dat is toch fictie, hé’

Foto van Kinderen & Jongeren NU Opgroeien met internet? (2)

 Grote (aan)winst! o Informatie over vanalles, zeker over relaties & seksualiteit (½ meisjes en ¾ jongens halen info online); o Communicatiemiddel: positieve invloed op zelfvertrouwen, welzijn, identiteitsontwikkeling en vriendschappen; o Productie van ‘eigen’ niet-stereotype beeldvorming.

‘Mobiele sites zijn tof - je kan ze ook op de achterbank van de auto bekijken, zonder dat mama meekijkt’

Cyberpesten?

Foto van Kinderen & Jongeren NU Opgroeien met internet? (3)  Cyberpesten: o o o o

Meer onzichtbaar voor ouders en school Lijkt anoniem te zijn – wel door bekenden Snel verregaande gevolgen – ‘continu’ Aanleiding: probleem, revanche, jaloezie, soms verveling, zich laten gelden.

 Probleem? o o o o

Meer slachtoffers (1 op 3) Slachtoffers zoeken moeilijk hulp Veel getuigen Lagere drempel tot daderschap

Cyberlove? Cyberseks?

Foto van Kinderen & Jongeren NU Opgroeien met internet (4) 

Relationele context: o o o o



Puzzelen met zelfpresentatie en feedback van peers Vrienden gemaakt via het net is tof Verliefd worden via internet is moeilijker … Virtueel uitgaan!

(Sex)Ervaringen van jongeren: o 8 op 10 heeft al online geflirt o 1 op 2 praten online over seks o 1 op 4 krijgt seksueel getinte vragen ‘Ik communiceer, dus ik ben …’ ‘Sms’en is praten’

Praten over seks Hoe reageren op gedrag?


1. Seksueel gedrag van kinderen en jongeren correct inschatten  Objectiviteit en neutraliteit te bevorderen  Criteria en argumenten aan te bieden

2. Gesprek te stimuleren  Nuancering en normalisering  Gemeenschappelijke taal

3. Pedagogisch reageren  Instrumenten en methodieken aan te bieden

Magda?

 Tijdens het vadertje en moedertje spelen zoent een meisje van 4 haar broertje van 5 op de mond.

Magda?  Twee meisjes van 13 zitten in de slaapkamer op bed. Ze

strelen elkaar tussen en over de bovenbenen en vinden het fijn.

Magda?  Een jongen van 15 laat zijn penis zien op de webcam

Magda? Grensoverschrijdend of niet ? Verschillen in beoordeling: o Naargelang persoonlijke aanvoelen en visie o Naargelang de persoon over wie het gaat

o Naargelang de context


 6 beoordelingscriteria:  Toestemming (wederzijds)  Vrijwilligheid  Gelijkwaardigheid  Leeftijds- of ontwikkelingsadequaat

 Contextadequaat  Zelfrespecterend


Beoordelen van seksueel gedrag:  Groene vlag: aanvaardbaar en positief seksueel gedrag  Gele vlag: occasioneel licht grensoverschrijdend gedrag  Rode vlag: zorgwekkend grensoverschrijdend gedrag  Zwarte vlag: zwaar seksueel grensoverschrijdend gedrag


 Groen OK voor alle criteria

 Groen OK voor alle criteria

 Geel of Rood Toestemming? Vrijwilligheid? Gelijkwaardigheid? Zelfrespecterend niet OK


Hoe (pedagogisch) reageren ?  Groen:

accepteren en eventueel uitleggen

 Geel:

begrenzen en alternatieven bieden, uitleggen

 Rood:

verbieden, uitleggen en controleren, eventueel straf of interventie aankondigen

 Zwart:

verbieden, uitleggen, tussenkomen

met straf of/en begeleiding

TIPS OUDERS (1)  PRATEN! - belangstelling tonen, vertellen en luisteren  Juiste plaats, juist moment  Elke vraag heeft recht op een antwoord  Bied zelf info aan

 Kritische geest stimuleren  Leer van je kind  Check-up time? beveiligen of afspraken maken, privacy respecteren

TIPS OUDERS (2)  Signalen benoemen, verduidelijken  Bied opvang - neem je kind serieus – maak niet bang  Het goede voorbeeld geven  Duidelijk – consequent - transparant

 Leefwereld snappen – Zelf ONLINE zijn

TIPS PROFESSIONALS (1)  PRATEN ! - belangstelling tonen, vertellen en luisteren  Elke vraag heeft recht op een antwoord  Info aanbieden + weg naar info tonen  Aanleren van … + kritische geest stimuleren

 Uitwisseling tussen jongeren stimuleren  Afspraken maken + gevolgen tonen/benoemen

TIPS PROFESSIONALS (2)  Signalen benoemen, verduidelijken  Bied opvang – serieus nemen  Het goede voorbeeld geven + goede voorbeelden tonen  Duidelijk – consequent – transparant

 Leefwereld snappen – Zelf ONLINE zijn

TIPS JONGEREN  PRATEN! - Over eigen vragen, verlangens, belevenissen … met vrienden, leerkrachten, ouders, enz

 Je informeren mag - keuzes maken ook  Leren … omgaan met privégegevens, veiligheid en eigen

gedrag/verlangens  Zoeken naar wat ‘juist’ gedrag is …

Zelf op zoek op het net ?

www.allesoverseks.be www.seksualiteit.be

www.seksuelevorming.be www.groeimee.be www.clicksafe.be www.veiligonline.be

Vragen?

 BEDANKT voor uw aandacht!

 [email protected] 

@bartd_flow

Tieners op vrijersvoeten? DEGRYSE Bart

Recommend Documents