2/03/2015
Tieners Anders Normaal Prof. Peter Adriaenssens UZ-KU Leuven
Neemt storend gedrag van jongeren toe? Al naargelang vragenlijsten en opstellers • Kinderpsychiatrisch onderzoek: • gedragsstoornissen 6 à 7 tot 10% van de jongeren • Toename emotionele stoornissen geuit met ongewenst gedrag • Vragenlijsten: 10% • Onderzoek met tussentijden van 10 jaar: geen toename (Nouchka Tick, Rotterdam, 2009)
Van Te Stil over Lastig Tot Risico
Normale ontwikkeling (Stoornissen)
1
2/03/2015
‘HET BEGINT BIJ DE HORMONEN’ ONDERSCHEID PUBERTEIT VERSUS ADOLESCENTIE •De puberteit: de lichamelijke ontwikkeling die leidt tot vruchtbaarheid. •De adolescentie: de volwassenwording: sociaal, emotioneel, lichamelijk, cognitief, maatschappelijk, op zoek naar hun eigenheid
TIENER VERANDERT ECHT
TIENERHERSENEN • IMPULSIEVE ZONES ZIJN NOG STERK • ZONES DIE MOETEN AFREMMEN ZIJN NOG IN OPBOUW • ZONES DIE GEVOELIG ZIJN VOOR DE KICK EN DE BELONING ZIJN NOG KRACHTIG
2
2/03/2015
LUISTEREN OMDAT HET MOET
NIET LUISTEREN
DUS WAT IS MOEILIJK? BEGRENZEN EN DUS ZIJN GRENS-CONFLICTEN NORMAAL • Organisatie, planning, denken in functie van toekomst • Controleren van risico & emoties • Liefde, vriendschappen, respect
Krachtige dynamiek van de adolescentie MATURATIE VAN ONTWIKKELING BETEKENT OOK: • Creatief denken • Buiten de gebaande wegen om denken • Goed kunnen debatteren/discussiëren • Redeneervermogen/ toenemende abstractie • Omgaan met multi-media/communicatiemiddelen
9
3
2/03/2015
JE BENT JE BREIN
NIET
VAN CELLEN NAAR EEN GEVOEL TE LEVEN • ‘CELLEN IN AKTIE’ : VAN BIOLOGIE NAAR EEN GEVOEL DAT JE NIET MEEGEVEN KAN • CELLEN HUMANISEREN DOOR
•RELATIE MET EEN STABIEL OPVOEDSYSTEEM
ONVERWOESTBAAR •HET KIND GEBOREN IN EEN TOTAAL VERHAAL: HUIS, THUIS, GROOTOUDERS, GESCHIEDENIS •HET KIND KRIJGT ‘FAMILIEBEZIT’: KENNIS, ERVARING, WAARDEN, GEWOONTEN
4
2/03/2015
VAN CELLEN NAAR EEN GEVOEL TE LEVEN • ‘CELLEN IN AKTIE’ : VAN BIOLOGIE NAAR EEN GEVOEL DAT JE NIET MEEGEVEN KAN • CELLEN HUMANISEREN DOOR
•RELATIE MET EEN STABIEL OPVOEDSYSTEEM •RELATIE MET DE ANDER
VAN CELLEN NAAR EEN GEVOEL TE LEVEN • ‘CELLEN IN AKTIE’ : VAN BIOLOGIE NAAR EEN GEVOEL DAT JE NIET MEEGEVEN KAN • CELLEN HUMANISEREN DOOR
•RELATIE MET EEN STABIEL OPVOEDSYSTEEM •RELATIE MET DE ANDER
HET GEZIN
VAN CELLEN NAAR EEN GEVOEL TE LEVEN • ‘CELLEN IN AKTIE’ : VAN BIOLOGIE NAAR EEN GEVOEL DAT JE NIET MEEGEVEN KAN • CELLEN HUMANISEREN DOOR
•RELATIE MET EEN STABIEL OPVOEDSYSTEEM •RELATIE MET DE ANDER
HET DE GEZIN VRIENDEN
5
2/03/2015
ADOLESCENTIE HEEFT EEN DOEL: DEEL WORDEN VAN ‘DE BENDE VAN SPITSBROEDERS’
Vroege adolescenten 10 – 15 jaar Zijn:
maken zich los van ouders emotionele bindingen met leeftijdgenoten Doen: handelen impulsief niet te veel opvallen Denken/voelen: emotioneel gevoelig gevoelig voor groepsdruk 17
Middenadolescenten 15 – 18 jaar Zijn:
ontwikkelen een eigen ik durven af te wijken
Doen:
experimenteren sensation seeking/ risico’s nemen
Denken/voelen: stemmingswisselingen 18
6
2/03/2015
• • • • • • • • •
COMAZUIPEN CYBERPESTEN KRASSEN DRUGGEBRUIK ARROGANTIE IN VERKEER POLITIE UITDAGEN WEGLOPEN SPIJBELEN ….
NOOD AAN BALANS!
DE NOOD AAN BASISVEILIGHEID VERSTOORD
7
2/03/2015
DE NOOD AAN BASISVEILIGHEID VERSTOORD • ECHTSCHEIDING, PARTNERGEWELD • ARBEIDSLOGICA EN GEZINSORGANISATIE • WERKLOOSHEID ONDANKS DRAAIENDE ZAAK • ARMOEDE DOOR 1-OUDERSCHAP
HET LOSLATEN VAN DE BAND TUSSEN VOLWASSENEN
•De Angst-cultuur • Jongeren zijn meer verbonden door gemeenschappelijke taal en houding dan volwassenen
DE RUWE STRAAT • IS ‘DE VOLWASSENE’ OP STRAAT MIJN PARTNER? TE ZELDEN! • DE STRAAT IS GEEN OPVOEDER MEER, WAARDOOR BEPAALDE JONGEREN ER BAAS WORDEN
8
2/03/2015
VELE PRIKKELS HEBBEN TE MAKEN MET CONSUMPTIE Hebben als cultuur
Misschien zijn wij fundamentalisten: consumptie is de god
DE CREATIE VAN DE TIENER • Het kind dat men niet herkent • De ‘gewoonte’ van zorg voor het kind moet een bocht nemen.
DE TIENER •Als het niet gaat heeft ‘iets’ de schuld: de hormonen, de hersenen, de TV, de vrienden. •We zitten ervoor samen. Opvoeden van tieners? De zaal zit vol.
9
2/03/2015
WE LEVEN IN EEN JEUGDIGE TIJD • IEDEREEN JONG! PERFECT! IDEAAL! • LUISTEREN NAAR ZELFDE MUZIEK, ZELFDE KLEDIJ, BOEKEN, BLIJVEN OP CITYTRIP GAAN MET GEZIN, ZELFDE TV-KEUZES
WAT IS MOEILIJK? BEGRENZEN EN DUS ZIJN GRENS-CONFLICTEN NORMAAL DUS: HET IS EEN GROOT PROBLEEM DAT TIENERS MET ZOVEEL PRIKKELS BESTOOKT WORDEN
Ik Denk!
10
2/03/2015
NOOD AAN TOEKOMST
•Voor het eerst is niet het verleden de dreiging •Zij hebben toekomst nodig, die mogen wij niet ontnemen! Stop het pessimisme!
NEEM MEE! •KEN HET TALENT VAN DE JONGERE •KEN DIENS DROOM •WEET DAT JONGEREN NOG NIET ‘ZIJN’, ZE ‘WORDEN’ NOG VOLOP
11