Thuiszorg en valpreventie 1
Aantal ouderen
- In Nederland sterke vergrijzing
VOORUITZICHTEN - 2010 : 4.6 miljoen - 2030 : aantal ziekenhuisbezoeken t.g.v. een val gestegen met 70 %.
2
Ouderen en vallen Aantal valongelukken bij ouderen (jaarlijks) - 140.000 ouderen medisch behandeld na een valongeval - 27.000 ouderen die in het ziekenhuis moet blijven - 1.700 ouderen die overlijden
Bron: Letsel Informatie Systeem 1998 - 2002 Consument en Veiligheid
3
De kans op een val is groot! De kans op..... - Inbraak : 1 op 53 huishoudens - Beroving: 1 op 1000 mensen wordt beroofd op straat - Brand: 1 op 10.000 huishoudens krijgt een brand in de woning - Ernstig letsel als gevolg van een val: 1 op 43 bij 55-plussers - Ernstig letsel als gevolg van een val: 1 op 22 bij 75-plussers
4
De kans op een val is groot!
- Ongeveer
75% van alle letsels ontstaan door een val!
- 88 % van de dodelijke privé-ongevallen zijn veroorzaakt door een val.
5
De kans op een val is groot!
- Iedere 4 minuten raakt een 55-plusser gewond door een val! - Jaarlijks 88.000 ouderen behandeld in een ziekenhuis
6
Gevolgen van een val
- Van klein letsel tot blijvende invaliditeit - Blauwe plek - Botbreuken - Angst voor vallen - Zelfstandigheid en zelfredzaamheid - Mobiliteit
Kans om in een vicieuze cirkel te komen! 7
Gevolgen van een val Jaarlijkse kosten - Ruim 370 miljoen euro aan direct medische kosten 230 miljoen euro, zelfstandig wonende ouderen
- Per zelfstandig wonend oudere slachtoffer is dit 5.900 euro.
8
Gevolgen van een ongeval: Type letsel Meer dan de helft van SEH-behandelingen zijn fracturen
19%
Heup/bekken fractuur Polsfractuur Andere fracturen Overige letsels
43% 11%
26%
9
Ongevalgegevens Oorzaken van vallen van zelfstandig wonende ouderen 18%
8% 54% 6% 6% 3%
10
5%
Gestruikeld Vallen van hoogte Val van trap Uitglijden Val door ziekte/onwel Zwikken Overig
Ongevalgegevens Plaats van het ongeval Ruim de helft in en om het huis
Top 6 1. Vaste trap 2. Woonkamer 3. Slaapkamer 4. Badkamer of douche 5. Keuken
11
6. Toilet
Risicofactoren
Omgeving
Persoon
Val 12
Risicofactoren Omgeving / extrinsiek
13
-
Woning inrichting
-
Gebruikte (hulp)middelen
-
In openbare ruimte
Risicofactoren omgeving Risicofactoren in de woning, bv. : - Gladde vloeren - Obstakels op vloer of trap - Onvoldoende licht - Onvoldoende ruimte - Klemmende deur - Deurklink waaraan men blijft haken - enz.
14
Risicofactoren omgeving Risicofactoren bij gebruikte (hulp)middelen - Slechte keukentrap - Geen onderhoud uitgevoerd aan rollator - Glad schoeisel - Boodschappentas zonder wielen - Wandelstok die valt - enz.
15
Risicofactoren omgeving Risicofactoren in openbare ruimten - Losliggende tegels - Slechte verlichting - Blokkades - Onverwachte hoogte verschillen - Gladde ondergrond bijvoorbeeld door mos of bladeren - enz.
16
Risicofactoren Persoonlijk / intrinsiek - Te weinig beweging - Onveilig gedrag - Gebruik van medicijnen - Het ouder wordende lichaam
17
Risicofactor persoonlijk Veranderingen van het lichaam - Spierkracht - Lenigheid - Brossere botten - Zicht en gehoor - Evenwicht - Reactievermogen - Moeite met lopen - Specifieke ziekten (CVA, de ziekte van Parkinson enz.) - enz.
18
Risicofactoren
Omgeving
Persoon
Val 19
Veiligheidsbeleving Hoe denken ouderen er zelf over? - Nemen het onderwerp serieus. - Schatten kans dat zij zelf slachtoffer worden is laag. - “Dat overkomt mij niet.” - “Bij mij gaat het al jaren goed.” - Weten niet bij wie ze aan kunnen kloppen.
20
Ouderen en vallen Kortom - Er gebeuren veel ongelukken bij 75-plussers - Ouderen zijn een kwetsbare groep - Oorzaak combinatie van omgeving en persoon - Gevolg vaak ernstig - Ouderen zijn zich niet bewust van het risico - Voldoende mogelijkheden om kans op val te verkleinen
21
Valpreventie Verkleinen van de kans op een val - Niet altijd ingewikkeld - Thuiszorgmedewerker hebben een rol binnen de valpreventie
22
Valpreventie Waarom juist thuiszorgmedewerkers?
23
- Komt bij patiënt
>>> risico’s van omgeving en middelen
- Kent de patiënt
>>> risico’s van persoon
- Band met patiënt
>>> aannemen van adviezen
Valpreventie Hoe kan de rol worden ingevuld? - Aansluitend bij eigen taken - Zonder extra tijdsinvestering - (Aansluitend bij Arbeidswetgeving ) - Aansluiten bij de missie van de thuiszorg
24
Valpreventie Volgorde van valpreventie - Bewustwording - Kennis
25
Valpreventie Gericht op verschillende factoren - Bewustwording van lichamelijke verandering - Lichaamsbeweging, conditie - Bewustwording riskante gewoonte - Verantwoord omgaan met medicijnen - Woning aanpassen - Veiligere producten en of hulpmiddelen - Openbare ruimten
26
Valpreventie Wat kan de thuiszorgmedewerker doen? - Signaleren - Adviseren / voorlichten - Doorverwijzen
27
Doel bijeenkomst voor thuiszorgmedewerkers
- Kennis: - risico’s - oplossingen - doorverwijzingen. - Vaardigheden - risico’s signaleren - adviseren
28
Signaleren Patiënten zien het risico niet - Risico’s binnen de woning - Risico’s door het wel (of niet) gebruik van producten en hulpmiddelen - Risico’s door gewoonten van patiënten - Risico's door lichamelijke gesteldheid van patiënten
- Gebruik van checklist ‘Val niet thuis’
29
Adviseren Bestaat uit verschillende stappen - Bespreekbaar maken >>> over beginnen - Informatie overbrengen >>> begrijpt de patiënten het? - Overtuigen >>> wil de patiënten het veranderen? - Afspraken maken >>> wat gaat de patiënten doen?
- Tijd in de gaten houden - Niet alles in 1 keer
30
Adviseren Stap 1: Bespreekbaar maken - Op een rustig moment - Sluit het aan bij belevingswereld van de patiënten - Staat de patiënt er voor open? - Wat weet de patiënt hier al van? > gesprek aanpassen
31
Adviseren Stap 2: Informatie overbrengen - Uitleg van risico en maatregel - Begrijpbaar, taalgebruik >>> controleren - Duidelijk, eenduidig - Toon, niet belerend - Ingaan op reactie
32
Adviseren Stap 3: Overtuigen - Bespreek voor en nadelen - Doel en belang van advies - Mening van patiënt
33
Adviseren Stap 4: Afspraken maken - Afsluiting - samenvatting - herhaling afspraken - Eenvoudige instructies >>> wie, wat, wanneer - Haalbaar? - Volgende keer op terug komen
34
Doorverwijzen Waarom wordt het advies niet opgevolgd? -
Patiënt kan niet
-
Patiënt weet het niet
Oplossing: doorverwijzen naar lokaal persoon of organisatie
35
Doorverwijzen Sociale kaart - Overzichtelijk - Lokale organisatie - Duidelijk voor wat te benaderen?
36
Doorverwijzen Intern - Meer zorg - Andere zorg
37
Vragen Bij eigen thuiszorgorganisatie
Bij Consument en Veiligheid - www.veiligheid.nl (‘Campagnes’ > ’Halt! U valt’ ) - Service Desk van Consument en Veiligheid 020 - 511 45 67 (Maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 13:00 uur)
38
