7
Thuiskomst van een zwervend volk
CIDI versus EAJG
Israël
24e jaargang 28 november 2009
Wat beweegt Obama?
28 november 2009
www.dacosta-rijssen.nl
1
Inhoud
Nieuws 5 Redactioneel 8 Van de voorzitter 8 Da Costa Nieuws
Colofon Redactie: - Marlien Ligtenberg, hoofdredacteur mail:
[email protected] - Rijk Hofman, eindredacteur mail:
[email protected] - Martijn van het Goor, vormgeving mail:
[email protected] - Jaap Agteresch, acquisiteur mail:
[email protected] - Guido Jansen, bezorgcoördinator mail:
[email protected] Bestuur Da Costa: - Kees Jansen, voorzitter mail:
[email protected] - Erik Plas, secretaris mail:
[email protected] - Hans ter Harmsel, penningmeester mail:
[email protected] - André Poortman, PR mail:
[email protected] Rek.nr. DC: 78.59.656 Postbank T.n.v SGP-jongerenvereniging Da Costa te Rijssen
Column
Groen van Prinsterer 30 Deel 2
19 Slap kabinet, ambtenaren aan de macht!
27 Pretliberalen
Artikelenserie
Boekbespreking
12 Thuiskomst 29 Een schreeuw om Israël, een zwervend volk recht 17 CIDI versus EAJG:
Dries van Agt
tegenpolen in de berichtgeving over Israël
20 Wat beweegt Obama? Nieuw Midden-Oosten beleid van de VS weinig pro-Israël
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
3
Autobedrijf Otto Voortman Daltonstraat 18 Postbus 96, 7460 AB Rijssen Tel: 0548-514561 / fax: 0548-521948
www.autobedrijf-ottovoortman.nl /
[email protected]
Voor u ligt een Raakvlak met een interessant, maar ook een breed thema: Israël. Deze kleine staat is vaak in de publiciteit en verward in ingewikkelde conflicten. En dan is er nog een verschil tussen de geestelijke en de politieke benadering van Israël. Kortom, het thema Israël leent zich uitstekend voor een lezenswaardig en goed gevuld Raakvlak. En wat zou er over Israël gezegd kunnen worden als we haar historie niet zouden kennen? Deze Raakvlak biedt u een overzicht van de roerige geschiedenis van dit veelbesproken land. Een kluifje naar de hand van historicus en geschiedenisdocent Anton Heemskerk, die in zijn artikel de actuele ontwikkelingen rond Israël en het Midden-Oosten niet vergeet. Amerika geldt van oudsher als vriend van Israël, maar is dat onder Obama nog steeds zo? Lees het achtergrondartikel van Bernard van den Belt als u een antwoord op deze vraag wil. Ook in de boekrecensie is er dit keer aandacht voor Israël. Erik Plas bespreekt het boek van ex-premier Dries van Agt, die de slachtofferrol van de Palestijnen in hun conflict met Israël benadrukt. En laat u ter voorbereiding op de openbare avond over Israël ook eens informeren door Kees Jansen over de verschillende organisaties in Nederland die zich voor Israël inzetten. Hij schrijft over het CIDI (Centrum voor Informatie en Documentatie Israel) en EAJD (Een Ander Joods Geluid). Naast al deze thema’s rondom Israël is er nog meer politieke actualiteit te bespreken. Zo schrijft Rijk Hofman in zijn column over het gebrek aan daadkracht van ons huidige kabinet, die het regeren kennelijk graag aan ambtenaren overlaat. En onlangs heeft Da Costa een debat tussen verschillende politieke jongerenorganisaties georganiseerd; zowel ‘links’ als ‘rechts’ waren vertegenwoordigd! Het is altijd weer verfrissend om tegenover elkaar staande meningen te lezen, en daar uw eigen conclusies uit te trekken. Dirk-Jan Nijsink, die namens de SGP-jongeren aan het debat deelnam, schrijft er over in zijn column. Kortom, een goed gevuld Raakvlak! Hopelijk wordt u weer opgescherpt en bijgelezen in uw kennis over en rondom Israël. Da Costa hoopt u 11 december op de openbare avond over Israël te ontmoeten!
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
5
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
7
Kees Jansen voorzitter Da Costa
Erik Plas
Kees Jansen, de nieuwe voorzitter. Op de pagina hiernaast leest u meer over hem in een kort interview. Hij vertelt ons wie hij is, waarom hij zich voor de functie van voorzitter beschikbaar heeft gesteld en waar hij met de organisatie heen wil.
8
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl www.dacosta-rijssen.nl
Na een periode van rust en ontspanning is voor iedereen het normale leven weer begonnen. Dit hebben we ook gemerkt in het nieuws: de media werden de afgelopen tijd gedomineerd door afkortingen zoals AOW, DSB en EU. De komkommertijd is duidelijk weer voorbij. Sinds de komkommertijd heeft ook Da Costa niet stilgezeten. In de zomer nam Han Schreuder afscheid als voorzitter. We willen hem op deze plaats nogmaals bedanken voor zijn inzet voor en betrokkenheid bij onze vereniging. Het was echter wel noodzaak om na zijn vertrek een nieuwe voorzitter te vinden. Deze hebben wij intern gevonden in de persoon van Kees Jansen. Kees maakt al geruime tijd deel uit van het bestuur en heeft tot zijn voorzitters-functie de rol van tweede voorzitter vervuld. Velen van u zullen hem ook kennen als debatleider tijdens onze openbare avonden. We sluiten deze Da Costa Nieuws af met een kennismakingsinterview met hem. Nauwelijks bekomen van de bestuurswisselingen, of de organisatie van openbare avonden vraagt al onze aandacht. De eerste van die avonden ligt zelfs al weer achter ons. Op 23 oktober jl. werd een landelijk PJO-debat gehouden; hierbij gingen zeven verschillende jongerenpartijen met elkaar in discussie. Het was een geslaagd debat van hoog niveau, waarbij inhoudelijk goed werd geargumenteerd. Stellingen over onder andere het bijzonder onderwijs en de koopzondag werden stevig bediscussieerd, waarbij geen van de partijen schroomde om stevige standpunten in te nemen. Winnaar van het debat werd uiteindelijk Maarten Neuteboom van het CDJA. Hij werd door de jury geroemd vanwege zijn kennis van zaken en heldere uitleg. Ook in de plaatselijke pers heeft deze avond aandacht gekregen. In het Rijssens Nieuwsblad van 3 november werd een samenvattend verslag gepubliceerd. Hoewel het de eerste keer was dat Da Costa een dergelijk debat organiseerde, zal het zeker niet de laatste keer zijn.
www.dacosta-rijssen.nl Op 11 december organiseren we een avond over Israël, waarbij we weer verschillende aansprekende gasten uit zullen nodigen. Ook in 2010 zullen nog verschillende avonden worden georganiseerd, waaronder ook één in het licht van de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart. Maar u bent natuurlijk ook benieuwd naar onze nieuwe voorzitter Kees Jansen. In een kort interview vertelt hij ons wie hij is, waarom hij zich voor de functie van voorzitter beschikbaar heeft gesteld en waar hij met de organisatie heen wil. Interview Wil je jezelf even voorstellen aan de mensen die je nog niet kennen? Mijn naam is Kees Jansen en ik ben, bij het verschijnen van deze Raakvlak, net getrouwd met Anne Haase. Ik ben bezig met de afronding van mijn studie Engels en doceer daarnaast met veel enthousiasme deze taal aan middelbare schoolleerlingen op de Fruytier in Rijssen. Ik ben 21 jaar en zit sinds 2002 in het bestuur van Da Costa. Na het vertrek van Han Schreuder was de vacature van voorzitter vacant. Waarom heb jij je beschikbaar gesteld voor die functie? Toen we tijdens Han’s voorzitterschap over de toekomst van het bestuur spraken, werd mijn naam genoemd als gedoodverfde opvolger van Han. Ik heb het krediet gekregen van alle bestuursleden en wilde de uitdaging graag aangaan. Da Costa is een enthousiaste club mensen waar ik al bijna 5 jaar deel van uit mag maken. Bovendien zijn we in de loop der tijd steeds professioneler geworden en hebben we succesvolle avonden georganiseerd. Daarom is het voorzitterschap van zo’n club voor mij een mooie uitdaging, waar ik mijn talenten goed in kwijt kan. Elke voorzitter heeft een eigen idee waar hij of zij met een organisatie heen wil. Wat zijn jouw ideeën en doelen met betrekking tot Da Costa? In principe is mijn belangrijkste speerpunt het continueren van het huidige beleid. Onder het uitstekende voorzitterschap van Han zijn belangrijke bestuurskundige dingen veranderd en hebben we een professionaliseringsslag gemaakt. Dat wil ik graag zo houden en waar mogelijk bevorderen. Ik vind dat wij als Rijssense SGP-jongeren goed bij onze leest moeten blijven. Het organiseren van openbare avonden is ons kenmerk en dat moeten we zo goed mogelijk doen en we hebben ook ruimschoots bewezen dat te kunnen. Op die manier proberen we een bijdrage te leveren aan het maatschappelijke debat. Bovendien is ons eigen medium, ‘Raakvlak’, een goed voorbeeld van zo’n bijdrage. We proberen met ‘Raakvlak’ een aantrekkelijke mix van opinie, achtergrond en intellectuele bagage te bieden. Ook ziet het blad er fris en professioneel uit. Een andere manier om aan het maatschappelijke debat bij te dragen is door middel van debatten, een relatief nieuw fenomeen voor de Rijssense SGP-jongeren. Nooit eerder deden we mee met landelijke en regionale debatten, maar sinds vorig seizoen hebben we de smaak goed te pakken. Maar liefst drie keer zijn we met een individuele- en groepsprijs naar huis gegaan. Ik wil de debatcultuur graag stimuleren. Het grote fractievoorzittersdebat 2009 en onze recente PJO-debatavond laten zien dat we hiermee op de goede weg zijn. 28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
9
Tegen inlevering van deze bon krijgt u
10% korting
op al het bruidswerk * (de aanbieding geldt t/m 31 januari 2010)
Thuiskomst van een historicus en geschiedenisdocent
Anton Heemskerk
Tot hun thuiskomst in Israël, in 1948, hebben de Joden een zwervend leven geleid. Vanaf 70 na Christus leefden de Joden in de diaspora (de verstrooiing), dus bijna 2000 jaar lang. Maar ook thuis in hun Israël zijn de Joden niet vrij van gevaar. Hoe blij de Joden ook waren met de oprichting van de staat Israël, van ontspanning is sindsdien geen sprake. De Joden moeten tot de dag van vandaag vechten om te overleven. In 66 na Christus komen de Joden weer eens in opstand tegen de Romeinen die toen ook in Israël de baas waren. En de Romeinen verslaan de Joden tijdens deze opstand; Jeruzalem is de laatste stad die zij veroveren. De opstand is daarmee beëindigd, in 70 na Christus. Ook al blijven er Joden in Palestina wonen, de meeste Joden verspreiden zich over de hele wereld. Maar ze zijn op veel plaatsen niet populair. Integen
12
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
van 1881 honderden Joden om het leven.
Zionisme Een gevolg van de pogroms is dat veel Joden gaan emigreren naar de Verenigde Staten. Een ander gevolg is dat de Joden gaan nadenken over de toekomst. deel, op veel plaatsen en geEen toekomst in Palestina! Het durende vele eeuwen krijgen de Palestina waar de Romeinen Joden te maken met antiinmiddels al lang verdreven zijn, semitisme (Jodenhaat). Zo maar waar nu de Ottomanen (de worden de Joden gezien als Turken) sinds eeuwen de baas veroorzakers van allerlei narigheid. Ook worden de Joden zijn. Er komt een nationalistische beweging onder de Joden, die gehaat omdat zij Jezus hebben zionisme wordt genoemd. Deze gekruisigd. Met name in OostEuropa leidt het antisemitisme in term duidt op het streven naar een eigen staat in ‘Sion’. Een bede 19e eeuw tot georganiseerde langrijke zionist is Theodor Herzl, vervolgingen van Joden, de zogenoemde pogroms. Zo komen die overtuigd is van het uiteindelijke ontstaan van een er door de Russische pogroms
zwervend volk Hoofdartikel Joodse staat. Hij wordt in zijn strijd voor het zionisme gedreven door het antisemitisme in Europa. In 1897 wordt het eerste Zionistische Congres gehouden. De deelnemers richten de Zionistische Wereldorganisatie op en maken een plan om de stichting van een eigen staat voor te bereiden. De zionisten stimuleren emigratie naar Palestina. Joden kunnen zich vestigen in Palestina door steun van rijke Joden, die daar grond kopen. De Ottomaanse overheid werkt deze ontwikkeling tegen, maar kan niet voorkomen dat het aantal Joden in het gebied toeneemt van 24.000 in 1880 tot 85.000 in 1914.
Hongarije. Engeland neemt de kans op gebiedsuitbreiding waar en krijgt een belangrijk deel van het Midden-Oosten in handen, ten koste van het eens oppermachtige Ottomaanse Rijk, waaronder Palestina. Daarom wordt de Engelse regering een belangrijk aanspreekpunt voor de zionisten. Balfour, de Engelse minister van Buitenlandse Zaken, schrijft in 1917 aan de zionistische beweging dat de Engelse regering “welwillend staat tegenover de oprichting van een nationaal tehuis voor het Joodse volk in Palestina”. Deze Balfour-declaration geeft de zionisten moed. Ze gaan daarom ook door met grondaankopen in en emigratie naar Palestina. In Balfour 1931 zijn er al 175.000 Joden in Met het kopen van grondgebied in Palestina. en emigratie naar Palestina krijgen de Joden nog geen zicht Toenemende spanning op een eigen staat. De zionisten De Arabieren maken zich zorgen proberen daarom de Engelse over de immigratie van Joden in regering achter zich te krijgen. Palestina en proberen de Want in het Midden-Oosten gaan Engelsen zover te krijgen dat ze er allerlei dingen veranderen. deze immigratie beperken. Ze Tijdens de Eerste Wereldoorlog krijgen het voor elkaar dat kiezen de Ottomanen de Engeland inderdaad een verkeerde kant, namelijk die van maximum aan het aantal Joodse Duitsland en Oostenrijkemigranten naar Palestina gaat
stellen. De Joden laten zich daardoor niet tegenhouden, met name als gevolg van het antisemitisme in Duitsland sinds de machtsovername van Hitler. Veel Joden willen koste wat kost weg uit Duitsland. Een deel van hen komt naar Palestina. Voor de Tweede Wereldoorlog telt Palestina zo’n 475.000 Joodse inwoners. Er ontstaat een toenemende spanning tussen Arabieren en Joden. Arabische groeperingen voeren aanvallen uit op Joodse nederzettingen, de Joden verdedigen zich. De Engelsen worden ook betrokken bij deze schermutselingen. En zo neemt de spanning tussen Joden en Arabieren in Palestina steeds verder toe, zonder zicht op een oplossing van het conflict. Holocaust Na de Tweede Wereldoorlog denkt men in Europa overwegend positief over een Joodse staat. Men gunt de Joden na de Holocaust, de massamoord van Hitler en zijn kompanen op 6 miljoen Joden, graag een beter leven. Hun enorme lijden tijdens de Tweede Wereldoorlog sterkt 28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
13
Thuiskomst van een zwervend volk de Joden in hun strijd dat er een eigen staat moet komen, al is het maar om ergens in de wereld veilig te zijn. Dit streven wordt internationaal breed gesteund,
Ben-Goerion Uiteindelijk is men het er over eens dat de Verenigde Naties (VN) met een oplossing moeten komen voor het probleem in het
Ben-Goerion de staat Israël uit. In de onafhankelijkheidsverklaring zegt hij: “Uit het land Israël verstoten, is het Joodse volk in alle landen der verstrooiing nochtans het land Israël trouw Kernvraag is: wat moet er met gebleven. Nooit hield het op voor zijn terugkeer en voor het herstel het gebied Palestina gebeuren? der nationale vrijheid te bidden maar de Arabieren staan hier juist Midden-Oosten. Kernvraag is: wat en daarop te hopen……bij dezen vijandig tegenover. Als gevolg van moet er met het gebied proclameren wij krachtens ons het Arabische verzet blijven de Palestina gebeuren? Een natuurlijke en historische recht en Engelsen de Joodse immigratie in commissie van de VN komt in krachtens het besluit van de Palestina beperken. 1947 met een voorstel. Palestina Algemene Vergadering der De Engelsen onderscheppen moet verdeeld worden in een Verenigde Naties de stichting schepen met illegale Joodse Joodse en in een Arabische staat. van een Joodse staat in het land emigranten en interneren deze Jeruzalem komt onder vluchtelingen in kampen op internationaal toezicht te staan. Cyprus. Terwijl sommigen de Het voorstel wordt met 33 verschrikkingen van de nazistemmen voor en 13 stemmen vernietigingskampen net achter tegen aangenomen. De Joden de rug hebben. Dit leidt tot veront- hebben dus eindelijk een waardiging in Europa en in internationaal recht verworven Palestina, en zo krijgen de om een eigen staat uit te roepen. Engelsen de wereldopinie tegen Maar de Arabische buurlanden zich. Ondertussen blijven de leggen zich niet neer bij deze Joden op allerlei manieren hun uitspraak van de VN. Sterker, zij volksgenoten Palestina in geven aan zich met alle middelen smokkelen. De spanning tussen te zullen verzetten. Nu moet de Joden en Arabieren neemt onder- vlam in het Midden-Oosten wel in tussen alleen maar toe in de pan slaan, en dat zal spoedig Palestina. En de Engelsen zitten gebeuren. tussen twee vuren in. Op 14 mei 1948 roept de eerste minister-president David
14
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
Hoofdartikel de Arabieren in Israël, de latere Palestijnen. Gebieden zoals Gaza, de Westbank en Oorlog Oost-Jeruzalem worden door Ondanks het Joodse aanbod van Arabische legers bij hun eigen vrede aan en vriendschap met de land ingelijfd. Daarmee zijn deze Arabische buurlanden breekt er Arabische landen er eigenlijk verantwoordelijk voor dat de een zware oorlog uit. Egypte, Jordanië, Syrië en Libanon Palestijnen geen eigen staat kunnen uitroepen. Israël vallen het gebied binnen, gesteund door de hele Arabische verovert de rest van het gebied wat bestemd was voor de wereld. Ondanks de overmacht Arabieren. Veel Arabieren in manschappen en materieel veroveren zij uiteindelijk maar een ontvluchten het gebied. De belofte van de Arabische wereld klein gebied. En dan met name het gebied wat bestemd was voor om Palestina te veroveren voor Israël, en daarmee van de staat Israël …”
de Arabieren is tot op de dag van vandaag niet waargemaakt. Integendeel, in latere oorlogen verovert Israël het totale gebied Palestina en zelfs gedeeltes van verschillende Arabische landen die later weer teruggegeven worden in ruil voor vredesovereenkomsten. Wel vrede, geen vriendschap De verschillende vredesovereenkomsten van Israël met zijn Arabische buurlanden hebben geen vriendschap met deze landen opgeleverd. Alleen met Syrië is nog geen vrede gesloten. Met de Palestijnen zijn er regelmatig moeizame vredesbesprekingen. Israël heeft land aan de Palestijnen teruggegeven, maar heeft daar maar bitter weinig veiligheid voor teruggekregen. De Palestijnen liggen ook met elkaar overhoop. Het Joodse volk is na een reis van bijna 2000 jaar thuisgekomen, maar een hartelijk welkom heeft het nooit gekregen. Integendeel, terwijl wereldleiders optimistisch blijven dromen en spreken over vrede in het Midden-Oosten, moet Israël goed op zijn tellen en huis blijven passen! 28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
15
CIDI versus EAJG:
tegenpolen in de berichtgeving over Israël
Kees Jansen
Achtergrond artikel
De strijd tussen Israël en de Palestijnen woedt niet alleen in het Midden-Oosten, maar ook in het westen. In Nederland vliegen voor- en tegenstanders van Israël elkaar via de media in de haren. Waarbij de tegenstanders beweren dat ze niet tegen Israël zijn, maar alleen voor vrede. Oud-premier Dries van Agt (CDA) kiest openlijk partij voor de Palestijnen, terwijl CIDI-directeur Ronny Naftaniël Israël en de Joden onvoorwaardelijk steunt. Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) is opgericht in 1974 en het adagium van deze organisatie luidt kortweg: vóór Israël en vóór vrede, tegen racisme en tegen antisemitisme. Deze door de Joodse gemeenschap opgerichte stichting is onlosmakelijk verbonden met ‘het democratische Israël’ en komt op voor het recht op veiligheid van het Joodse volk, ‘waar ook ter wereld’. Een Ander Joods Geluid (EAJG) is opgericht ‘uit onvrede over de wijze waarop meningsvorming en debat over Israël in Joodse kring plaatsvinden’. Op 14 januari 2001, tijdens de tweede Intifadah, werd de eerste openbare bijeenkomst van EAJG belegd. De volgens de stichting
‘buitensporige reactie’ van Israël op deze Intifadah en het gebrek aan kritiek op Israël zorgde ervoor dat een aantal bezorgde en kritische Joden zich verenigden om zich uit te spreken tegen het geweld door Israël.
In de media wordt het CIDI als rechts neergezet, en EAJG als links. Rond het 60-jarig bestaan van Israël roeren beide organisaties zich flink en dat zullen ze doen zolang ze actief zijn.
De meningen van beide stichtingen staan recht tegenover elkaar, ook al zeggen beide organisaties dat het lot van de Joden en Israël hen aan het hart gaat. Wie onlangs de discussie tussen EAJG-bestuurslid Hajo Meyer en CIDI-onderzoeker Wim Kortenhoeven in het Reformatorisch Dagblad las, heeft iets kunnen proeven van de hevigheid en felheid waarmee de betrokkenen elkaar publiekelijk te lijf gaan.
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
17
Hoofdartikel
Rijk Hofman
Slap kabinet, ambtenaren aan de macht! Het Kabinet Balkenende IV heeft moeite met prioriteiten stellen, knopen doorhakken en doorpakken. Plannen worden gewikt en gewogen en vervolgens in de ijskast gezet. Het grootste risico van dit kabinet is echter niet dat er plannen blijven liggen, maar dat we worden geregeerd door ambtenaren. Twintig ambtelijke commissies moeten bezuinigingsmaatregelen gaan bedenken, omdat de dames en heren van het kabinet daar zelf (nog) niet mee durven te komen. En wat gaan die ambtenaren in die commissies doen? Wel, ze stellen natuurlijk eerst hun eigen baantje veilig, en het baantje van zoveel mogelijk collega’s. Dat hoeft ons overigens niet te verbazen: geen enkel kabinet is er tot op heden in geslaagd om het aantal ambtenaren terug te dringen. Het aantal (rijks)ambtenaren bij ministeries en zelfstandig bestuursorganen is tussen 2001 en 2006 gegroeid van 152000 tot 167000, een stijging van bijna 10%. Dit kabinet wil 750 miljoen euro op ambtenaren bezuinigen, wat volgens deskundigen nooit gaat lukken. De geschiedenis geeft hun bij voorbaat gelijk. Er is maar één manier om de overheidskosten toekomstbestendig te maken, en dat is het aantal ministeries en beleidsterreinen drastisch terug te brengen. Volgens F. Rutten, voormalig secretaris-generaal op het ministerie van Economische Zaken, kan Nederland prima worden bestuurd door zeven kernministeries met hooguit 15000 ambtenaren. Prima voorstel, gelijk doorvoeren maar! Als een ervaren oud-topambtenaar zegt dat het kan, wie ben ik dan om dat te betwisten? Maar ik vrees dat de ambtelijke commissies hier niet aan willen. Tja, je vraagt medewerkers in het bedrijfsleven natuurlijk ook niet om hun eigen ontslag te organiseren… Oh ja, en tot slot nog even dit, voordat ik het vergeet: op de brandweerzorg en rampenbestrijding mag natuurlijk niet worden bezuinigd, anders ben ik straks mijn baantje ook nog kwijt. Misschien is een slap kabinet toch zo gek nog niet…
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
19
Nieuw Midden-Oostenbeleid van de VS weinig pro-Israël
Wat beweegt Obama?
Na een bespreking met Obama in mei 2009 riep de Israëlische premier Benjamin Netanyahu: “What moves Mr Obama?” Wat beweegt Obama in zijn politiek ten aanzien van het MiddenOosten? In dit artikel beschrijf ik op enkele cruciale punten Obama’s beleid en de reacties daarop onder de Amerikaanse en Israëlische Joden en, dichter bij huis, van de SGP.
Clinton waren gestart, weer vlot kunnen trekken?
Een volgende opmerkelijke verandering in het beleid van de VS onder leiding van Obama Tijdens een verkiezingstoespraak Hamas betreft het nederzettingbeleid. bij de Amerikaanse Israëllobby Veelzeggend is de houding van Bush eiste nooit een keiharde AIPAC (American Israel Public Bouwstop van Israël. Het bleef Affairs Committee) zei Obama: “Ik Obama ten aanzien van Hamas, die door zijn voorganger George meestal bij de opmerking dat de zal een standvastige W. Bush als een terroristische uitbreiding ‘niet behulpzaam’ was. betrokkenheid met Israëls organisatie werd beschouwd, Obama voert echter de druk op veiligheid meenemen naar het waarmee men geen onderIsraël op om de uitbreiding van Witte Huis. Ik zal ervoor zorgen Joodse nederzettingen op de dat Israël zich tegen elke dreiging handelingen voert. In januari meldde The Guardian dat Obama bezette Palestijnse Westoever te kan verdedigen – van Gaza tot Hamas bij de vredesbesprekingen stoppen. Obama ziet deze Teheran.” wil betrekken. Obama’s adviseurs bouwstop als een ‘verplichting’ Nog voordat Obama officieel zouden via inlichtingendiensten van Israël. aantrad als president van de contact leggen met Hamas. Verenigde Staten, brak er in Dit standpunt ten aanzien van Tweestatenoplossing het Midden-Oosten een militair Verder steunt Obama de conflict uit. Alle hoop was geves- Hamas wordt wel gezien als de tigd op Obama, het symbool van eerste test van Obama’s Midden- Palestijnse president Abbas. Oostenbeleid. Een door Israël Deze heeft een wankele machtsverandering. Zou hij het conflict onbedoeld gevolg van de Gazabasis, maar Obama behandelt in het Midden-Oosten kunnen hem mild. Hij moedigt Abbas aan oplossen? Zou hij de vastgelopen oorlog: Hamas werd uit zijn isolement gehaald. om door te gaan met de opbouw vredesbesprekingen, die onder
20
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
Bernard van den Belt van veiligheidstroepen onder Amerikaans toezicht. Wel vraagt hij Abbas de ‘ophitsing en antiIsraël-sentimenten’ in scholen en moskeeën tegen te gaan.
Achtergrond artikel
Obama werden afgerond. De Nobelprijs als aanmoedigingsprijs in plaats van ereprijs? Terecht noemde de Engelse krant The Daily Telegraph de prijs voor Obama “één van de grootste In een toespraak in Caïro, op 4 schokken waar het Nobeljuni 2009, promoot Obama onom- prijscomité ooit voor zorgde”. En wonden de tweestatenoplossing de United Daily News uit Taiwan als de enige manier voor Joden repte van een “overwinning van en Palestijnen om in vrede en het populisme” en van “lege veiligheid naast elkaar te leven. woorden”. Opmerkelijk is dat Obama alle staten in het Midden- Oosten Kritische SGP (inclusief Israël!) oproept om zich Het Midden-Oostenbeleid van aan het nucleaire nonObama lokt ook in Nederland veel proliferatieverdrag te houden. reacties uit. De SGP is kritisch Israel heeft dit verdrag echter over het verzoeningsbeleid van nooit getekend. Hoe moeten we Obama. In reactie op een zeer deze oproep plaatsen? verzoeningsgerichte rede van Obama, waarin hij stelde dat het Obama gaat voor verzoening in westen dezelfde het Midden-Oosten, zoveel is belangrijke waarden deelt als de wel duidelijk. Hierbij lijkt hij meer islam, plaatst SGP-kamerlid Van toe te willen geven aan de eisen der Staaij kritische kanttekeninvan de Palestijnen dan zijn voor- gen bij Obama’s opgangers. In oktober werd bekend merkingen. Hij noemt het dat de Nobelprijs voor de vrede opvallend dat de Amerikaanse dit keer overhandigd zou worden president niet openlijk zijn aan… president Barack Obama. veroordeling uitspreekt over Een opmerkelijke gebeurtenis. christenvervolgingen, eerwraak Temeer wanneer we realiseren en andere schendingen van de dat de nominaties pas twaalf mensenrechten door moslims. dagen na het aantreden van Ook vindt de SGP-er het schok-
kend dat Obama zo royaal de ambities van Iran erkent om kernenergie voor vreedzame doeleinden te gebruiken. Daar tegenover mist Van der Staaij bij Obama de zorg over Iran als potentieel kernwapenland. De SGP is ook kritisch over de tweestatenoplossing, die Obama propageert. Is een Palestijnse staat wel gerechtvaardigd en reëel? Joden in de VS en Israël Ook de Democratische Joden in Amerika reageren kritisch op het beleid van Obama. Onderzoeker Dick Morris, onderzoeker bij Global Marketing Research Services, onderzocht hun houding ten aanzien van het Midden-Oostenbeleid van Obama. Volgens dit onderzoek vindt 55 procent van deze doelgroep dit beleid naïef. Obama verliest hiermee draagvlak onder het Joods-Amerikaanse deel van zijn Democratische achterban. Bij de Israëlische Joden verbruidt Obama het nog veel erger dan bij de Joden in zijn eigen land. Slechts 4 procent van de Israëlische joden beschouwt 28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
21
Wat beweegt Obama? Obama als pro-Israël. Uit een eerder onderzoek bleek dat 88 procent van de Israëli’s het beleid van zijn voorganger George W. Bush wel beschouwde als ‘pro-Israël’. Omslag Sinds het aantreden van Barack Obama als president van de Verenigde Staten is er dus een behoorlijke omslag gekomen in het Midden-Oostenbeleid, in vergelijking met zijn voorganger Bush. Laatstgenoemde leek de Israëlische politiek onvoor-
22
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
waardelijk te steunen. Nu er een nieuwe (democratische, linkse) president is aangetreden in de Verenigde Staten, en bijna tegelijkertijd een nieuwe premier van de rechtse Likoedpartij in Israël, lijken de ontwikkelingen een heel andere kant op te gaan. Obama houdt in zijn beleid terdege rekening met de belangen van de Palestijnen. De onvoorwaardelijke steun aan Israël lijkt bij deze president niet aanwezig te zijn. Dankzij een sterk Israëlisch electoraat en een grote Israëlische ‘lobbymachine’
Achtergrond artikel in de VS is hij desondanks genoodzaakt om de positie van Israël te blijven respecteren en waarderen. Hoe de situatie in het MiddenOosten zich verder zal ontwikkelen, is voor ons mensen moeilijk te voorspellen. God regeert dwars door alle menselijke en dus feilbare analyses heen! Door Hem regeren de koningen, Hij staat boven alle aardse politiek, en zal Zijn hemelse raad volvoeren.
Dit artikel is in gewijzigde vorm in het Rijssens Dagblad verschenen. In aanloop naar de Europese verkiezingen van 4 juni organiseerde Da Costa in samenwerking met de kiesvereniging Groen van Prinsterer een verkiezingsavond. Sprekers waren schaduwfractielid Ewart Bosma en Europarlementariër Bas Belder. Dankzij de deskundige presentaties, vele vragen en pittige discussies werd het een leerzame en levendige avond. Marshallhulp en EGKS Dhr. Bosma verzorgde een inleiding over Europa en het Europees Parlement. Hij ging eerst in op de ontstaansgeschiedenis van de Europese samenwerking. Als tegenprestatie voor de Marshallhulp eiste Amerika dat de Europese landen zich verenigden om partnerschap te bevorderen en nationalisme tegen te gaan. Daaruit ontstond in 1951 de EGKS, een economisch samenwerkingsverband op het gebied van kolen en staal. Het was geen
24
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
r ndEUetoe. ode functioneren binnen z t ie n n a k Europa Bosma ging ook in op de
toeval dat de samenwerking juist dit terrein betrof, aangezien kolen en staal indertijd de belangrijkste grondstoffen voor oorlogsvoering waren. De samenwerking moest ervoor zorgen dat onderlinge geschillen niet opnieuw zouden escaleren in een oorlog.
Turkije en de wachtkamer De EGKS groeide uiteindelijk uit tot de Europese Unie, die in 1992 werd opgericht. Binnen de EU werd de economische samenwerking uitgebreid met beleidsterreinen zoals justitie en defensie. Hiermee nam de invloed van ‘Europa’ op het binnenlands beleid van de lidstaten toe. De groeiende samenwerking betekende ook een uitbreiding van het aantal Europese instanties. Bosma lichte deze instanties en hun
toetreding van nieuwe lidstaten, en de toelatingscriteria waaraan de kandidaten moeten voldoen. Zo worden er eisen gesteld aan de democratie en de economie van deze landen. Zo zit Turkije nog steeds in de wachtkamer, omdat de rechtstaat daar nog niet aan de Europese eisen voldoet. China en Rusland Dhr. Belder verdeelde zijn verkiezingstoespraak in twee delen. In het eerste deel legde hij aan de hand van twee voorbeelden uit hoe Europa te werk gaat. Het eerste voorbeeld betrof China, dat zich de laatste jaren economisch enorm ontwikkelt. Voor Europa is dit financieel gezien natuurlijk interessant, maar er is ook een keerzijde. Veel
en.nl
ta-rijss s o c a d . w w w erg nb
Joanne ligte
eer is en plaats m e g t to ig in Een we ieel geluid. nkelijk te ip c a n fh ri a p r n e e d e in m nie/SGP de voor EU-plan om e ChristenU ch gas kan er d is n p s e o s u rd m o R te w n s a n bieden. roducte worden v enwicht aan ekoren. Op g b r t o te o ie r n Westerse p ie rd r h a e a n e w a b oor een k kopieerd, Russische as het tijd v weer w a e p z u ro a n u p e E massaal ge t e rd g d ja a de Na edrijven mil ijn beurt kla de bezielen een z g r n e d e d n r n la n o e s ij z u ie is r s R n Europese b s rge dat baecrtenorgdaiscinu g van tweede voorzitter r. pen. Veel e over het feit 11 adne ontr c lsecm e n d a v euro’s mislo n h e r g d e iden v in n o e dh ntioes rav zeweerlee aa te schend Ophevt rijdagg de . Deze steld arl e n e rt s e n e n a b J de constan p ro s o p e e l ragen, Ke EUP-jong eG . DS eesfte hten, voora gn matieke ël. er een aantal pittige v lo ip d n n e e e mensenrec e de s id e ijs spanningen op bat, ozovdeatrdIs e ra Beld hoe de SGP geloofsvrijh defvR r n e a v v o d re ld n a ie e e a b D e m e . g a vieor wnedg te ne a en Rusland bijvoorb samenwerking ingevuld a e . Europese pen r n g a a in m b it u s g in n p o me Europese tijdens werk tussen Euro n e e ti n ventuele la n u re k n n e e t. rt a rd a o k n. Ook de e diging w n ie r a z EU a a il a n b w e rk k e a z w eze urkije tot de weer T n o a z v m g o in , d bezoeken d n ge toetre t. Vanuit gen aandra e geluid in iscussiepun ls d e n b e en oplossin ij e . B s n t a e re w h tief op te verbete CU/SGP, hier ook ac rd e w l de situatie a a z de nd zou Europa l van zijn eerd. Het la e ls g e a a d d re e n e d g la e s e u tw g kunnen tmde R een In het eld een bru elder de lijs e is B t d rb Belder noe h de n o c o la v s ra ij u b b R k aan eeld. Westen en spraa t P e rb e G o to h o /S v n e ie s e s n a d s g U e twe ner in Christen vormen tu handelspart en. De verbinding rt a e a H w . belangrijke w itische land d u n m ro la la v litiek n Is n e e e k n k o a o ar o de m nlandse po elijk o e m n n a in n e te b t s ts e le a s o ie en olie, ma ij la m e id 2 te Rinstab ositie van minderheden, 4 1 oudingen d ijbelse gelu oerd rh B ld e n v e e u k e o jv d li k s b e o e m ijn. M ehoo en de p DroepaSgtr worden espannen z in Eu i manieren partijen e rl e e s ll d r a n tijd nogal g a te p rl o ro e g d die r grote de steeds worden. Ne 6 staan rmen echte o ’6 v D t, n k e ru n s beschouwt k rd te c e nLin ond een andelsconta zoals Groe by voor ge lokken voor li b lb a lo . wordende h e n rm ik u o u h o tr v s m e o en d end ije tot de EU k U rk e r u E b e T e ij n d rb a n a v e a g s n tus ls ee olitiek, w toetredin n namelijk a seculiere p t e h k Sovjetlande o O van bedreiging. ve inbreng e ti c a e d ij regelrechte z Dank n werd het ee het publiek de avond. en geslaag e v e ti c ra te in en en tische vrag ri k e d p o t eval Gele n in ieder g a k n e g in rk uropa opme teerd dat E ta s n o c e g worden er de jknledeft ond elio deagv l e w e z van de jongeren. e invulling
luid n Bijbels ge
ee
er 2009 b m e c e d 1 Datum: 1 30 uur . 9 1 : g n a v Aan er SG. i t y u r F s u cob Locatie: Ja
09 0 2 r e b m e 11 decmatie over d Vrijdag r r meer info Voo
t bij Kees ja
ch kunt u tere
lcon.nl
nsen@so nsen. cfpja
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
25
26
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
Dirk-Jan Nijsink
Pretliberalen Bij Da Costa mocht ik recent debatteren met vijf collega’s van andere politieke jongerenorganisaties. Vooral over het bijzonder onderwijs raakten we maar niet uitgepraat. Opvallend dat mijn ‘liberale’ tegenstanders in het debat de vrijheid van onderwijs ter discussie stellen. Bijzonder onderwijs past niet in hun seculiere wereldbeeld, en dat wereldbeeld stellen zij boven de christelijke levensbeschouwing. Een dergelijke opvatting is meer arrogant dan liberaal. De vrijheid van onderwijs is nauw verwant met de vrijheid van godsdienst. Niet verwonderlijk; de meeste bijzondere scholen zijn gebaseerd op een godsdienstige levensovertuiging. Niet alleen in Rijssen, maar ook in o.a. Enschede heb ik over deze thema’s met liberale jongeren gedebatteerd. Liberalen kennen slechts het woordje ‘vrijheid’ en willen daarom ook dat er ‘intellectuele vrijheid’ voor kinderen moet zijn, en daarom zijn ze tegen bijzonder onderwijs. Oh ja, en ze leren op een ‘refoschool’ dat de aarde in zes dagen geschapen is, terwijl de onjuistheid hiervan al lang wetenschappelijk is aangetoond. Een arrogante opvatting, die geen enkele rekening houdt met de beperkingen van de wetenschap en (meer in het bijzonder) de evolutietheorie. En ondertussen christenen beschuldigen van vooringenomenheid en indoctrinatie… Wim van de Donk, oud-voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, opperde het idee om al het onderwijs bijzonder te maken. Een goed voorstel dat ertoe leidt dat iedereen voor zijn levensovertuiging moet uitkomen. Liberalen mogen dan denken dat ze ‘neutraal’ zijn, maar onderwijs zonder expliciete levensbeschouwing indoctrineert kinderen impliciet met het idee dat een levensovertuiging er niet toe doet, of dat alle ideologieën en godsdiensten aan elkaar gelijk zijn. Een dergelijke opvatting heeft niets met neutraliteit te maken, maar alles met oppervlakkigheid. Neutraliteit bestaat niet, aangezien goed en kwaad niet met elkaar door één deur kunnen. De maatschappij vraagt om mensen die goed van kwaad kunnen onderscheiden. Het onderwijs moet dit onderscheidingsvermogen aanbrengen, als verlengstuk van de opvoeding. De levensovertuiging levert het normatieve kader waarbinnen goed als goed, en kwaad als kwaad wordt beoordeeld. Onze democratische rechtsstaat heeft een moreel fundament nodig – dat voor mij enkel in het christendom ligt – om niet te ontaarden in chaos. Bijzondere scholen verrichten daarom goed werk. Wel is nodig dat ze staan waar ze voor staan. En onze liberale vrienden?Meestal komt tijdens zo’n debat ook al snel de echte aap uit de mouw: het belastinggeld. Liberalen willen gewoon niet meebetalen aan bijzonder onderwijs. Pretliberalen dus! 28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
27
Een onafgemaakt karwei Benieuwd. Nieuwsgierig. Sceptisch. Zomaar enkele woorden die door me heen schoten toen ik Een schreeuw om recht van Dries van Agt afrekende bij de kassa. Want waarom zou een gerespecteerd politicus, jarenlang verdediger van Israël en haar beleid, een dergelijk beschuldigend boek schrijven? Hij geeft zelf het antwoord: “In de jaren van weleer [had] ik geen zintuig voor Israëlisch wangedrag.” In de jaren die volgden op zijn politieke loopbaan werd hij naar eigen zeggen steeds meer doordrongen van het onrecht dat de Palestijnen werd aangedaan. Dit zette hem ertoe om in de herfst van 2005 aan dit “dekselse karwei” te beginnen. De titel en ondertitel (De tragedie van het Palestijnse volk) maken direct duidelijk wat het doel van de auteur is: de lezer overtuigen van de wantoestanden in de Palestijnse gebieden. Als een Nederlandse Emile Zola beschuldigt Van Agt de Nederlandse regering en het Nederlandse volk van naïviteit en eenzijdigheid. Hij kiest daarbij voor een thematische
Erik Plas
verdeling van de hoofdstukken. Dit heeft zowel een voordeel als een nadeel. Een voordeel omdat de verschillende hoofdstukken relatief onafhankelijk van elkaar gelezen kunnen worden. Het is echter ook nadelig, omdat het voor een lezer met weinig kennis van het conflict moeilijk kan zijn om de verhaallijn te volgen. Het verhaal van Van Agt doet op het eerste gezicht gedegen aan: veelvuldig verwijst hij naar verschillende bronnen, van internationale verdragen tot krantenartikelen. Deze bronnen worden in een uitgebreid notenapparaat weergegeven. Wanneer we echter wat aandachtiger kijken, blijkt de Nederlandse eenzijdigheid ook Van Agt niet vreemd. Als voorbeeld noem ik hier Hamas. In het hoofdstuk Hamas aan de macht neemt hij het op voor deze organisatie die in vele landen, waaronder Nederland, als terroristisch bekend staat. Van Agt bagatelliseert de raketaanvallen, die in naam van Hamas zijn uitgevoerd. Andere politieke partijen, zoals Fatah, worden stevig gekritiseerd, terwijl Hamas
met de mantel der liefde wordt bekleed. Deze houding is symptomatisch voor het hele boek. Van Agt doet er alles aan om Israël en haar bondgenoten de les te lezen, terwijl het Palestijnse volk en de Palestijnse partijen consequent in de slachtofferrol worden gemanoeuvreerd. Het dekselse karwei waarover de auteur sprak is dus nog verre van af en. Hoewel interessant om te lezen, is de schreeuw van Van Agt een gekleurd manifest dat zeker niet als maatstaf mag dienen. Titel: Een schreeuw om recht Auteur: Dries van Agt Uitgeverij: De Bezige Bij Jaar: 2009 ISBN: 978 90 234 5483 0
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
29
Groen van Prinsterer Jan Mark ten Hove
Groen van Prinsterer streed een eenzame strijd. Hij verwoordt dat treffend in zijn boek Ongeloof en Revolutie: De beginselen die wij verdedigen, worden namelijk zeker niet beaamd door de meerderheid van onze land- en volksgenoten. Soms ontstaat daardoor een gevoel van verlatenheid en isolement. Soms lijkt Groen dat isolement te koesteren, als een soort ridderlijkheid. Aan de andere kant stond hij wel strijdvaardig op de barricaden, met beide benen in de modder van de Franse Revolutie (1789-1815). De troost voor Groen ligt “in de wolk van getuigen die vanaf het begin van de wereld tot op deze dag, onder tegenspraak en verdrukking, verkondigers zijn geweest van de waarheid en de kracht van de belofte die in het paradijs is gedaan en aan het kruis is vervuld.” De wolk van getuigen, dat zijn de geloofshelden die in Hebreeën 11 de revue passeren. Daar vertelt Paulus wat de kracht is van hun
30
28 november 2009 www.dacosta-rijssen.nl
geloof: afzien van het aardse, opzien naar de hemel. Het is dit geloof waarin Groen wil wortelen. Door in enkele zinnen over te schakelen van de Franse Revolutie naar het Nieuwe Testament, laat Groen zien dat de Franse Revolutie vooral een geestelijke strijd is. De geschiedenis bewijst het gelijk van Groen. Napoleon wilde een nieuwe tijdsrekening invoeren; de christelijke normen en waarden uit het Ancien Regime moesten zo snel mogelijk verdwijnen. Het gevoel en de emotie moesten uitgeschakeld worden om ruim baan te geven aan de ratio die als God wilde zijn. “De Bijbel is het Boek der Boeken, ook en vooral in de antirevolutionaire bibliotheek”, aldus Groen. Er is geschreven, de bijl aan de wortel van alles wat streeft naar verandering. Groens antirevolutionaire politiek stond daarin diametraal tegenover de progressieve geest van de Revolutie. Groen zocht zijn gelijk in de opkomende geschiedeniswetenschap. Die had sinds het begin van de negentiende eeuw grote
deel 2
vooruitgang geboekt door een nieuwe methode van bronnenonderzoek. Deze bronnen toonden volgens Groen aan dat de geschiedenis bouwde op de erfenis van de Grieken en de Joods-christelijke cultuur. Het bewijs voor hem dat de Franse Revolutie een Umwertung aller werte (een omkering van alle waarden) inhield.
Het juiste adres voor uw aanhangwagen, de grootste keus uit Twente
www.hotra-aanhangwagens.nl