Thierry Limpens, Intiem Journaal. Leven als een Afrikaan op wegen van vrede en eenheid,Kaduna, 2007
4 Straatkinderen december 2006
Straatkinderen
zijn
dierbare
mensenlevens
in
vele
opzichten. Daarom, indien dobbelstenen zes vlakken hebben, zijn
straatkinderen
diamanten.
zondermeer
wel
veelzijdig
geslepen
Als we het over straatkinderen hebben, volstaat
het niet ten berde te komen met vereenvoudigde analyses die eens en voorgoed antwoord moeten bieden op wat in de samenleving doet leiden tot sociale onrust en onveiligheid. Straatkinderen zijn dierbare wezens die onze welgemeende aandacht meer dan nodig hebben. Eigenlijk, het zijn de meest kwetsbare mensenlevens die ik tot hiertoe op al mjn reizen heb ontmoet.
Toen ik echter het besluit had genomen om
naar Afrika te komen, vernam ik via de berichten van Unicef dat er in de hoofdstad van Niger zowat 9.000 straatkinderen rondzwerven zonder dat ook maar iemand zich om hen blijkt te bekommeren. Het land heeft z’n eigen zorgen, zo zou men gaan
denken,
uitmaken.
alsof
straatkinderen
daar
geen
deel
van
Daarom, straatkinderen zijn naar mijn mening
altijd ergens niet in cijfers onder te brengen omdat ze als het erop aankomt niet van tel zijn. Eens in Kaduna heb ik dan ook moeten ervaren dat we hun werkelijke aantal maar beter vertienvoudigen.
Het is een jaar en een aantal maanden nu dat ik onder de arme bevolking leef en goddank heb ik nog steeds geen eigen wagen, wat mij verplicht geen schroom te kennen als ik bevuilde
achterbuurten
doortrek
en
over
de
ontelbare
openbare storthopen heen op zoek ga naar een verkorte weg die tot mijn bestemming moet leiden.
13 www.thabor.org
Toegegeven, in de
Thierry Limpens, Intiem Journaal. Leven als een Afrikaan op wegen van vrede en eenheid,Kaduna, 2007
huidige droge stofperiode van het jaar lijkt de bevuiling van de sloppenwijken op het eerste zicht qua geurlast nog vrij goed mee te vallen.
Doch, ik verdenk dat enorm opwaaiende
stofvuil van een vreemde migraine vele mensen de laatste tijd in hun nasaal voorhoofdgedeelte moeten vaststellen. daarom
goed
begrijpen
waarom
Ik kan
hersenvliesontsteking
bijvoorbeeld in deze periode van het jaar in de arme buurten bijzonder veel voorkomt.
Echter, blanke man als ik ben
tussen straatkinderen, ik ben mij bij dergelijke mensonterende levensomstandigheden pertinent meer vragen gaan stellen dan ik ooit antwoorden vermeen te vinden. Ik leef tenslotte, in tegenstelling tot andere buitenlandse werkers, tussen de gewone burger in, wat wil zeggen tussen de vele honderden werkelijke straatkinderen die mijn dagdagelijks panorama uitmaken.
Straatkinderen zijn kwetsbaar in vele opzichten, en nog het meest geldt dit voor straatpeuters.
Eerst en vooral is er de
hygiëne. Denk hierbij aan de enorme straatvervuiling die, als ik mag vergelijken, toch wel bijzonder typerend is voor het Noorden van Nigeria. vierkante
kilometers
Op een oppervlak van amper enkele kruipen
zo
duizenden
straatpeuters
dagelijks door het vuil (spelen is een groot woord) alsof dit levensgevaarlijke
spul
hun
eigenste
beste
kameraad
is.
Straatpeuters lopen bovendien nogal vaker in hun naakte bibs rond, uit praktische redenen weliswaar omdat er bij het plassen en ontlasten niemand is om hen te assisteren. Peuters zijn echter gekend voor hun neiging om alles en nog wat naar de mond te halen, ongeacht of wat ze zelf als voor eet- of bijtbaar aanzien, verdorven voedselresten zijn of doordrenkt is van hoogst bevuild water. Peuters kruipen ook overal op zonder het gevaar in te schatten van de vele scherpe
voorwerpen
die
hen
omgeven.
Denk
aan
glasscherven, verroeste ijzerdraden en nog veel meer. Straatkleuters zijn op een leeftijd dat ze al begrepen hebben dat het leven hen niet veel te bieden heeft.
14 www.thabor.org
De eerste
Thierry Limpens, Intiem Journaal. Leven als een Afrikaan op wegen van vrede en eenheid,Kaduna, 2007
eigenaardige karaktertrekken duiken dan ook op.
Een kind
voelt al vlug aan dat het niet welkom is en daarom zit het gevaar erin, indien deze kinderen al niet de nodige innerlijke weerstand hebben, dat ze vroeg of laat het pad van de criminaliteit opgaan. overleven.
Eerst komt het stelen letterlijk om te
Maar opgroeiende straatkinderen worden dit al
vlug gewoon en willen al eens iets meer, een radiootje bijvoorbeeld ook al zullen ze die op één van hun hongerige dagen weer noodgedwongen voor een spotprijs moeten doorverkopen.
Niettemin, indien we het eens vanuit een
andere invalshoek bekijken, mogen we in Kaduna eerder van geluk spreken dat politiemachten bijzonder gevaarlijk kunnen optreden en dat de Islam een nagenoeg streng rechtssysteem kent.
Van echte dagdagelijkse zware straatcriminaliteit valt
derhalve in Kaduna niet al te veel te merken. Lynchpartijen, drugsdelinquentie en straatverkrachtingen of nog meer zijn er nagenoeg ongekend. elders
in
het
Als ik verhalen hoor over hoe het er
Zuiden
aan
toe
gaat,
zijn
de
doorsnee
straatkinderen in Kaduna eigenlijk wel engeltjes. Desondanks, dit maakt van de plaatselijke politiekrachten niet minder die gevreesde wolven waarvoor ze bekend staan. Straatkinderen zijn
immes
wel
meermaals
het
slachtoffer
van
frustratieuitlatingen die de politie in Nigeria synoniem doet staan voor schietgrage laaggeschoolde arbeidkrachten.
In
feite zijn ze niet meer dan staatsbedienden die bijzonder boven hun toeren kunnen komen te staan en vaak doelloos in de straten ronddolen wanneer ze eens te meer hun laatste en voorlaatse schamelijke maandloontje niet hebben ontvangen.
Straatkinderen, hoe kan ik hen het principe van het zondebokmechanisme verder toelichten? Ze kennen vaak de onderliggende drijfveren van hun lot en slachtofferrol niet of niet voldoende.
Ze hebben niet geleerd over het omgooien
van een verdorven en corrupte socio-economische orde.
Ze
hebben kortweg niet over orde zondermeer geleerd. Dit is het drama van de straatjeugd, dat ze zich al vlug tegen beter weten in gaan nestelen in de neerwaartse vicieuze spiraal van
15 www.thabor.org
Thierry Limpens, Intiem Journaal. Leven als een Afrikaan op wegen van vrede en eenheid,Kaduna, 2007
hun betreurenswaardig levenslot. Welliswaar, de straatjeugd in Afrika probeert aan de kost te komen in wat ik ben gaan aanzien als een plaatsvervangende dienstensector.
Wat ik
bedoel is dat de beteren onder hen zich ter beschikking stellen om allerlei klusjes op te nemen, gaande van vuilnismannetje tot fast food vrouwtje. Maar wat ze ondertussen niet weten is dat ze hiermee een systeem van onrecht in de hand werken waarin de wet van de sterkste als een trapladder is met vele geledingen: de ene arme kent blijkbaar weinig of geen schaamte om een andere al wat meer arme uit te buiten. Het resultaat alvast is niet wonderlijk: straatjeugd kijkt vaak doelloos aan tegen werken en geld verdienen, precies omdat elke klus die ze volbrengen hen geen enkele stap dichterbij brengt om ooit van de straat af te raken.
De straat wordt voor wie er te lang vertoeft een ondankbare thuis.
Het eeuwige straatkind lijkt mij daarom een verkeerd
begrip, omdat het de meesten niet een lang leven is beschoren. Straatjeugd wordt niet oud, maar verdwijnt altijd ergens in alle stilte in de afgrond van het bestaan. Doch, eén enkel voorval wil ik graag uit de anonimiteit halen. Het is het verhaal van een oud mannetje, ik ken niet eens zijn naam, dat tot voor kort op straat leefde en elke avond kwam slapen onder het afdak van het winkeltje naast de internet cafe waar ik overdag vaak zit te werken. Omdat echter mijn werkdag op mijn geïmproviseerd kantoortje er doorgaans pas om 21 uur opzit en arme mensen dan al te bed gaan, kwam ik dat oude mannetje haast elke avond tegen. Ik geloof dat hij zijn laatste groet
voor
het
slapengaan
steevast
exclusief
voor
mij
overhield, want zelden heb ik een man ontmoet die dag na dag met telkens weer zoveel doordringende vreugde een nagenoeg onbekende weet te groeten. Ik had sympathie voor zijn vriendelijke aard.
Men liet mij echter weten dat hij een
straatkind is, wat mij enorm verbaasde vanwege de ouderdom die ik hem inschatte. Wat er ook van zij, die lieve man werd onlangs door een roekeloze bromfiets-taxi aangereden en werd zwaar aan het hoofd verwond naar het dichtst bijzijnde
16 www.thabor.org
Thierry Limpens, Intiem Journaal. Leven als een Afrikaan op wegen van vrede en eenheid,Kaduna, 2007
hospitaal afgevoerd.
Ik vernam het bericht na één of twee
dagen, waarna men mij meldde dat hij uit het hospitaal werd ontslagen wegens niet betalen van de rekening.
Dat arme
straatmannetje werd vandaar zonder verdere medische hulp ondergebracht in het huis van de plaatselijke Sarkin, dit is de buurtchef.
Het werd zijn eerste en tegelijk ook zijn laatste
onderdak. Hij is ondertussen overleden.
Straatmannetje, je was voor mij het gezicht van een eeuwige jeugd zonder toekomst. Maar jouw hart kon ondanks alles diep reiken, zonder ook maar één woord. jong
gebleven,
maar
je
lichaam
vroeg
Je hart was
versleten.
Je
doorrimpelde gezicht straalde als een zonnetje bij heldere hemel. Mijn verstand werd daarom altijd even verduisterd bij jouw blik van liefde. En daarom, ook al ben je er vandaag niet meer, mijn hart is bij jou.
Dankjewel voor die enkele
momenten dat ik in je nabijheid mocht zijn. Ik hoop je ooit eens weer te zien.
17 www.thabor.org