Theater van Leven en Dood

www.GratisAanbiedingen.nl

Theater van Leven en Dood Nummer: 24

kijk op www.GratisAanbiedingen.nl voor meer gratis downloads


Theater van leven en dood

Colofon Dit is een uitgave van: Absolute Figures Margrietstraat 4, 6921 ZD Duiven Telefoon: 0316 280 698 Eindredactie: Ruud van Capelleveen Bezoek onze website: www.GratisAanbiedingen.nl

Copyright Het is niet toegestaan om de inhoud en werking van onze download te wijzigen. Ook mag u de inhoud van deze download niet op een andere manier verspreiden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Inleiding Het werk van een chirurgijn in de zeventiende eeuw was bepaald geen sinecure. Puisten en abcessen uitknijpen, rotte kiezen trekken, zwerende vingers opensnijden en tussendoor haren knippen of iemand scheren. De chirurgijn was een belangrijke schakel in de keten van de gezondheidszorg in de Gouden Eeuw. In de nieuwe tentoonstelling in Museum Boerhaave komen zowel de werkers in de gezondheidszorg als hun werkplekken aan bod. De bezoekers zullen in het anatomisch theater kunnen plaatsnemen, de chirurgijnwinkel bezoeken en een bedstede in het gasthuis bekijken.●

© 2003-2013 www.GratisAanbiedingen.nl 24 |– 2 Kastelen Extra 2


Reconstructie (1990) van het anatomisch theater van omstreeks 1600 zoals te zien in het Museum Boerhaave

Gezondheidszorg in vroeger tijden Het werk van een chirurgijn in de 17e eeuw was bepaald geen sinecure. Puisten en abcessen uitknijpen, rotte kiezen trekken, zwerende vingers opensnijden en tussendoor haren knippen of iemand scheren. De chirurgijn was een belangrijke schakel in de keten van de gezondheidszorg in de Gouden Eeuw.

Die gezondheidszorg was, zeker vergeleken met de omringende landen, goed georganiseerd. Aan de top van de geneeskundige hiërarchie stonden de doctores medicinae. Academisch geschoolde artsen die zich vooral bezighielden met de inwendige mens. Hun opleiding genoten zij in de collegezaal, de botanische www.GratisAanbiedingen.nl 24 | 3


tuin, de bibliotheek en het Theatrum Anatomicum. Daar sneed de stadschirurgijn op aanwijzingen van de hoogleraar anatomie het lijk laagje voor laagje open om de studenten geneeskunde inzicht te geven in de opbouw van het lichaam. Twee keer per jaar was er, tegen betaling, een ontleding toegankelijk voor het lekenpubliek. Het was er dan afgeladen vol! Een stap lager op de ladder stond de chirurgijn. Hij (vrouwen werden in het gilde niet toegelaten) hield zich voornamelijk bezig met de uitwendige zaken en de 'dagelijkse klussen' die veelal ontstonden bij huis- en bedrijfsongelukken.

Deel van een chirurgrijnsschot met afbeeldingen van medische behandelingen, 1648 Museum Boerhaave, Leiden

Tot het midden van de 17e eeuw werd de 80-jarige oorlog uitgevochten, roerige tijden dus. Specialisten als de leger- en scheepschirurgijn kwamen veel voor. Een andere niet onwww.GratisAanbiedingen.nl 24 | 4


Behandeling van een hoofdwond, detail chirurgijnsschot, 1640 Museum Boerhaave, Leiden

www.GratisAanbiedingen.nl 24 | 5


Geschiedenis Nederland Ruud van Capelleveen schrijft sinds eind jaren negentig elke maand een aantal bijdragen over geschiedenis voor AbsoluteFacts.nl. 'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van zijn beste artikelen over de geschiedenis van Nederland. Ruud van Capelleveen toont in zijn artikelen aan, dat geschiedenis buitengewoon verfrissend en boeiend kan zijn. In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, en over de Slavenhandel van de WIC. Voor de moderne mens is het heel gewoon om door verlichte

straten te fietsen, maar in vroeger tijden trad na zonsondergang echt de duisternis in. Als door dikke bewolking ook het schijnsel van de maan niet doordrong op aarde, kon je geen hand voor ogen zien. Hierdoor waren de nachten gevaarlijk, want roversbenden lagen in het donker op de loer om hun slag te slaan. Ruud van Capelleveen laat u zien dat vroeger alles anders was.●

bekijk dit digitale boek op

http://www.AbsoluteFigures.nl



Aderlaatscene, detail chirurgijnsschot, 1648 Museum Boerhaave, Leiden



belangrijke groep waren de apothekers en de vroedvrouwen. En natuurlijk waren er ook nog het verplegend personeel in en de bestuurders en regenten van de vele stedelijke gasthuizen. In de nieuwe tentoonstelling in Museum Boerhaave komen zowel de werkers in de gezondheidszorg als hun werkplekken aan bod. De bezoekers zullen in het anatomisch theater kunnen plaatsnemen, de chirurgijnwinkel bezoeken en een bedstede in het gasthuis bekijken. De tentoonstelling staat trouwens in de ziekenzalen van het voormalige 17e eeuwse Caeciliagasthuis van Leiden. Het schilderij met De regenten van het Caeciliagasthuis is één van de topstukken in de tentoonstelling, een ander is het schilderij De anatomische les van Sebastiaan de Frey.

Borstamputatie en nabehandeling uit: Johannes Scultetus, Magazyn ofte Wapenhuys, Dordrecht, 1657

Een zieke wordt geklisteerd in de bedstee Anonieme medische illustratie, ca 1710



Baarstoel volgens Cornelis Solingen, 1648 Museum Boerhaave, Leiden



Het zetten van een been en verdere behandeling uit: Johannes Scultetus, Magazyn ofte Wapenhuys, Dordrecht, 1657

Maar er is veel meer. Zo is er de unieke collectie chirurgijnsinstrumenten met amputatiemessen en zagen, brandijzers, trepaneerboren, steenlepels en steentangen. Zij geven een plastisch beeld van het handwerk van de 17e-eeuwse vaklieden. Ook een

aantal behandelingen bij patiënten worden belicht, zoals de trepanatie (het schedelboren), de verwijdering van kogels, de (blaas)steensnede en de borstamputatie.●



Boekelman en Six, twee overlieden van het Amsterdamse Chirurgijnsgilde, circa 1700

Voormalige toegang tot de Regentenkamer van het Caeciliagasthuis www.GratisAanbiedingen.nl 24 | 11


Museum Boerhaave U kunt de tentoonstelling in Museum Boerhaave van 28 maart tot en met 21 september 2003 bezoeken. Lange St. Agnietenstraat 10 2312 WC Leiden Telefoon: 071-5214224 www.museumboerhaave.nl Openingstijden di t/m za 10.00 17.00 uur zon & feestdagen 12.00 - 17.00 uur gesloten op maandagen en op nieuwjaarsdag Toegangsprijzen Volwassenen: Euro 3,50 Tot 19 jaar: Euro 2,65+ CJP: Euro 2,MJK en ICOM gratis Groepen vanaf 10 personen: Euro 2,Kinderen t/m 5 jaar gratis toegang Toegankelijk voor invaliden

Reconstructie (1990) van het anatomisch theater van omstreeks 1600 zoals te zien in het Museum Boerhaave



bekijk onze digitale boeken op

http://www.AbsoluteFigures.nl



Gratis Nieuwsbrieven Neem nu een gratis abonnement op één of meerdere nieuwsbrieven van Absolute Figures. Met onze nieuwsbrieven informeren wij u op het gebied van uw interesse. Net als op onze websites, gratis downloads en e-boeken streven wij met onze nieuwsbrieven naar een hoge kwaliteit. www.AbsoluteFigures.nl AbsoluteFacts.nl De website AbsoluteFacts.nl schenkt aandacht aan geschiedenis. Op deze site raakt u niet uitgekeken, want regelmatig worden nieuwe interessante onderwerpen toegevoegd, met name over de Nederlandse geschiedenis. www.AbsoluteFacts.nl CultuurArchief.nl Informatieve Nederlandse site met interessante artikelen over kunst en kunstenaars. CultuurArchief.nl is een uitgebreide website voor iedereen die van kunst houdt. www.CultuurArchief.nl

Filahome.nl Filahome is een onafhankelijk filatelistisch tijdschrift op het internet met elke week nieuwe publicaties. De nadruk ligt op postzegels, maar er wordt ook aandacht geschonken aan algemene filatelistische onderwerpen. www.Filahome.nl HierBestellen.nl Op deze site over bedrijven en winkels vindt u de laatste trends en ontwikkelingen van winkelstraten en onlineshops. www.HierBestellen.nl KennisQuiz.nl Test uw kennis op het internet. Speel een quiz op Kennisquiz.nl en verrijk uw kennis al spelenderwijs. www.KennisQuiz.nl GratisAanbiedingen.nl Op GratisAanbiedingen.nl treft u onze grote collectie gratis eboeken aan. Download zonder kosten of verplichtingen. Gratis is bij ons echt gratis. www.GratisAanbiedingen.nl


Theater van Leven en Dood

Recommend Documents