The big easy: a jazzy way of life

The big easy: a jazzy way of life Sirius Studiereis New Orleans November 2013

Verenigde Staten Officiële landstaal: Engels Hoofdstad: Washington D.C. Inwoners: 314,159,265 (aug. 2012) Munteenheid: US Dollar (USD) (1€ is ongeveer 0,8€) Tijdsverschil: GMT -5 (-4 tijdens zomertijd)

AANLEIDING EN ACHTERGROND Jaarlijks organiseert de NCHC (National Collegiate Honors Council) een congres waar vanuit heel de Verenigde Staten docenten, studenten en programmamanagers van honoursonderwijs naar toe komen. Net als voorgaande jaren, heeft dit keer wederom een aantal leden van het Sirius netwerk deze conferentie bezocht. In november 2013 werd deze conferentie in New Orleans georganiseerd. Voorafgaand aan de conferentie, hebben Sirius instellingen gezamenlijk een studiereis georganiseerd met een divers palet aan werkbezoeken in New Orleans.

INHOUD AANLEIDING EN ACHTERGROND

P.1

INDRUKKEN EN CONCLUSIES

P.3

VERSLAG VAN BEZOEK TOT BEZOEK

P.4

BIJLAGEN: 1. 2. 3.

P.9 P.10 P.11

PROGRAMMA DEELNEMERS CONTACTPERSONEN NEW ORLEANS

Een groep van 27 personen - bestaande uit bij Sirius betrokken programmamanagers, docenten, projectleiders en adviseurs – is in november afgereisd naar New Orleans. De deelnemers waren afkomstig van 8 hogescholen en 2 universiteiten. Tijdens de reis zijn bezoeken afgelegd aan Loyola University, Arts Council of New Orleans, City Hall – health commissioner (fit NOLA), en de Tulane University. Het Sirius Programma wordt gedragen door de hogescholen en universiteiten en is een programma van, voor en door de onderwijsinstellingen die daarin participeren. En zo is ook de reis georganiseerd. Het inhoudelijke programma is door de deelnemers bepaald, waarbij steeds één van de instellingen (soms in nauwe samenwerking met een andere instelling) zich heeft ontfermd over een programmaonderdeel. Dit heeft geresulteerd in een divers, maar tegelijkertijd ook een samenhangend programma van bezoeken aan instellingen en organisaties die uitblinken op één of meerdere thema’s waar ook Nederlandse instellingen in het kader van Sirius mee bezig zijn. We kijken terug op een geslaagde reis. Het reisgezelschap zelf maakt uiteindelijk het succes van de reis: de betrokkenheid van verschillende instellingen in de voorbereidingen vertaalde zich terug in een interessant programma. Daarnaast hebben we tijdens de verschillende werkbezoeken kunnen leren van enthousiaste Amerikaanse collega’s en studenten. En gedurende de dagen hebben de Nederlandse deelnemers ook van elkaar veel geleerd over hun programma’s, successen en ideeën. Leeswijzer In het eerste deel van het hierna volgende verslag worden de algemene indrukken en conclusies beschreven. In het tweede deel volgt een impressie van de verschillende werkbezoeken. Hierbij hebben we gebruik gemaakt van verslagen en blogs van een aantal deelnemers. Hiervoor hartelijk dank. Het programma van de studiereis, de deelnemerslijst en het overzicht van de Amerikaanse contacten zijn te vinden in de bijlagen.

Ontwerp Amerikaans onderwijssysteem

Meest opvallende kenmerken 









Het Amerikaanse hoger onderwijssysteem kent grote verschillen in niveau en kwaliteit, ook in toelatingseisen bestaan grote verschillen. De topuniversiteiten kunnen zeer selectief selecteren en hebben vaak geen behoefte aan extra honoursprogramma’s voor de beste studenten. Het is soms zelfs zo dat deze studenten getemperd moeten worden in hun ambitie. Universiteiten die niet tot de Ivy League of de topinstellingen behoren, hebben vaak wel aparte programma’s of zelfs aparte colleges voor de betere studenten – ook om de concurrentie aan te gaan met de topinstituten. De honoursprogramma’s beginnen vaak in het eerste jaar en studenten worden geselecteerd op basis van hun resultaten op de middelbare school, extracurriculaire activiteiten en vaak schrijven studenten ook een essay bij de toelating. Het aanbod voor de studenten is intracurriculair en studenten moeten ongeveer 25% van hun curriculum op honours niveau afronden om met honours af te studeren. Daarnaast is communitybuilding zeer belangrijk en wonen de studenten bij elkaar op de campus. Een belangrijk aspect van alle honoursprogramma’s is de maatschappelijke relevantie en het ‘give back’ principe aan de gemeenschap. Dit kan uitmonden in projecten gericht op de lokale gemeenschap, maar ook op nationaal en internationaal niveau. Service Learning is hierin zeer belangrijk. Tutoring is ook een belangrijk onderdeel van de meeste programma’s, waarbij de ouderejaars de jongerejaars studenten wegwijs maken binnen de instellingen en hen ook helpen met de inhoud van de vakken die gevolgd worden.

INDRUKKEN EN CONCLUSIES De stad New Orleans is in 2005 hard getroffen door de orkaan Katrina. Tijdens de werkbezoeken werd vaak gesproken over het pre-Katrina tijdperk en erna. De verwoestingen van de orkaan hebben zijn sporen nagelaten in de stad, maar tijdens de gesprekken werd ook op een positieve manier aan Katrina gerefereerd, als een blessing in disguise. Want de wederopbouw van de stad geeft de bevolking van New Orleans ook de mogelijkheid om de stad gezamenlijk op te bouwen en maatschappelijke problemen, zoals armoede en obesitas, het hoofd te bieden. Tijdens de werkbezoeken hebben de deelnemers veel gehoord over deze wederopbouw, vanuit verschillende invalshoeken. Daarnaast is veel gesproken over het Amerikaanse onderwijssysteem, waar service learning en het maatschappelijke bewustzijn van de instelling, docenten en studenten centraal staat. ‘Giving back to society’ is inherent aan de Amerikaanse studiecultuur, het is een privilege te mogen en kunnen studeren. En de vraag die instellingen zichzelf stellen is hoe ze de kennis en kunde van de universiteit ook kunnen delen met de lokale gemeenschap direct om zich heen. Er zijn veel honoursprogramma’s in New Orleans waarin het service learning ook een (semi-)verplicht onderdeel is van de opleiding. Conclusies De studiereis is door de deelnemers goed gewaardeerd. De werkbezoeken die waren georganiseerd boden een inkijk in de manieren hoe verschillende instellingen in de stad werken aan de wederopbouw. De rode draad was de jazzy way of life. Op organische manieren wordt met elkaar samengewerkt, niet volgens een voorgeschreven script zoals bij een symfonie. Maar werkend vanuit de kracht van ieder en samen de gemene deler hierin opzoekend. De mogelijkheid die deze studiereis heeft geboden tot het uitwisselen van kennis – vooral op een informele manier – met collega’s uit Nederland en in de Verenigde Staten heeft inspirerend en stimulerend gewerkt.

VERSLAG VAN BEZOEK TOT BEZOEK Loyola University Door: Hanne ten Berge, Universiteit Utrecht Gesproken met: Dr. Naomi Yavneh, director, Kelly Brotzman en Heather Mack, office of service learning De Loyola Universiteit is een kleine private school met vooral undergraduate programs, verdeeld in vijf Colleges. Daarnaast zijn er enkele masterprogramma’s. Er zijn disciplinaire programma's naast brede programma's die gericht zijn op het onderwijzen van de gehele persoon. Studenten volgen een core curriculum waarin filosofie, religieuze studies, geschiedenis, kunst en talen zitten. Het is een Jezuïet Instituut. Onderwijs is een belangrijke missie van de Jezuïeten.

Naomi Yavneh geeft een introductie over het honoursprogramma van Loyola en het Jezuïieten karakter van het instituut. Ze vertelt dat ze in openbare universiteiten gewerkt heeft. Hier bij Loyola kan ze over sociale ongelijkheid en geloof praten, meer dan op die openbare instituten. Het instituut is niet dogmatisch. Soms zijn er discussies omdat niet iedereen de katholieke waarden aanhangt. Een voorbeeld: hier zijn geen condooms te krijgen, maar het gezondheidscentrum zorgt wel voor geboorte beperkende maatregelen. De motivatie van studenten om voor deze universiteit te kiezen zijn juist die kernwaarden. De zorg voor de gehele persoon. “We willen studenten zien, niet als nummer, maar als persoon, inclusief gezondheid, stress, het spirituele leven. Persoonlijke relaties tussen studenten en studenten en docenten zijn belangrijk.” Een andere reden om voor Loyola te kiezen is de brede educatie naast een vak leren. Kritisch denken krijgt veel aandacht, zoals op elke universiteit. Maar hier wordt veel gedaan om het in te bouwen in curriculum. Een derde reden is de diversiteit, zowel in etniciteit als in inkomensgroep. Vijfendertig procent van de studenten is niet blank. Lage inkomensgroepen vormen een kwart van de studenten. Zij krijgen subsidie. Sociale service programma’s is een vierde reden om voor Loyola te kiezen. Niet iedere student wil de wereld verbeteren. Ze voelen wel dat ze hier verschil kunnen maken. De missie is ‘Men and women for others’.

Studenten kiezen niet bewust voor een Jezuïeten universiteit. Wel voor de stad New Orleans, de muziek en de mogelijkheden voor maatschappelijke projecten (community engagement). Vier procent kiest wel expliciet voor een Jezuïeten universiteit. Het honoursprogramma bevat 154 studenten. Begin 2012 is de rekrutering veranderd. Nu bestaat het eerste jaar uit een groep van 84 studenten in plaats van de ‘gebruikelijke’ 42 studenten. Ze zijn van 5 naar 15 procent van de studenten gegaan. Studenten moeten gemiddeld 1.300 scoren op hun SAT test voor de selectie en moeten goed kunnen schrijven. Ze ontdekten dat een motivatiebrief niet voldoende uit selecteerde. Iedereen kan een motivatiebrief schrijven. Studenten met hoge scores worden sowieso uitgenodigd. Ook wordt geselecteerd op kritisch denken. Als ze geïnteresseerd zijn, is het goed. Daarnaast wordt gevraagd om hun beste werk van de middelbare school te tonen. Ook docenten wijzen studenten aan die goed zijn. Dat kan omdat de klassen veel discussie hebben en docenten goed zicht hebben op de prestaties van studenten. Honours is een vierjarig programma. Tweedejaars studenten kunnen nog toetreden. Kost wat moeite, maar kan wel. Honours is geen reward voor wat je deed in high school. Honoursstudenten wonen bij elkaar op een verdieping. Sommigen willen bij hun familie blijven wonen, of willen niet in op de campus wonen. De bovenste verdieping van Beaver Hall is helemaal voor honours studenten. Ze noemen dat zelf hun ‘penthouse’. Ouderejaars studenten helpen de jongerejaars met het organiseren van activiteiten. Loyola wordt ook wel eens een ‘party school’ genoemd. Je kunt hier makkelijk drank krijgen onder de 21 jaar. Je mag hier op straat drinken. Marihuana roken mag niet. De honoursstudenten drinken minder dan hun medestudenten. Er is peer pressure om succesvol te zijn. Ze feesten wel, maar ze weten dat ze hier zijn om te leren. Naomi vormt de enige de docentstaf van het honoursprogramma, met naast zich een assistente. Maar docenten uit vakken moeten ook begeleiden. Dat leidt tot lastige kwesties. Het is lastig om docenten te krijgen. Daar is ze soms in oktober nog mee bezig. Er is competitie om in honours te doceren, dus het is niet zo dat docenten niet willen, maar de urenplaatjes werken tegen.

Hoe professionaliseer je docenten? Het gaat hier niet om kwalificaties. Er zijn conflicterende programma's. De universiteit waardeert honours. Maar het programma was rommelig. De voormalige honours director deed het er een beetje bij. De universiteit wilde meer structuur en toen is Naomi er gekomen. Hoe geef je prioriteit aan honours? We willen honours wel steunen maar onze docenten zijn nodig voor iets anders. Dus dat is de zorg waar ze tegenaan lopen. De docenten kunnen niet leveren. Kunnen departementen beslissen waar ze hun staf inzetten? Docenten kunnen beperkt kiezen hierin. De provoost waardeert honours. Dat zorgt voor administratieve ondersteuning. Bepaalde structuren in de universiteiten werken tegen: botsing tussen administratie en staf. Docenten willen zelf bepalen. Niet ergens ingepland worden. Naomi benadrukt bij docenten: het gaat om de studenten, meer studenten in honours betekent meer studenten in masters. Voor studenten die goed zijn in atletiek en uit lage sociale groepen komen is er een elevatie-programma. Dit is bedoeld om ze te laten studeren, niet om ze goede atleten te maken. Veel studenten uit die groep, 40 procent, is analfabeet. In New Orleans zijn er grote verschillen tussen degenen die het goed gaat en die het niet goed gaat. Belangrijk is dus om contacten met scholen in de stad te hebben. Publieke scholen hebben een slechte kwaliteit. Wie het kan betalen stuurt zijn kinderen naar privéscholen. Het is een goed doel om de publieke scholen te steunen. Studenten komen met initiatieven daarvoor, zoals reading buddies, die kinderen voorlezen. Ze zorgen voor boeken in de school. Hoe kunnen we teruggeven en er een betekenis aan geven? Niet alleen maar goed doen en jezelf daarvoor op de borst slaan, maar een terugwerkende inzet. Doel is steeds ook om het te verknopen met cursusdoelen. Het honoursprogramma is een vast programma met daarnaast eigen projecten. De honoursstudenten moeten een thesis of onderzoeksproject doen of een creatief jaar. Daar denken ze over na in het derde studiejaar. Ze werken er hun hele vierde jaar aan. Aan het einde zijn er presentaties. Naomi gaat naar alle presentaties toe. Dit jaar gaan ze er posterpresentaties van maken zodat de bijeenkomst korter is en alumni ook kunnen komen. Voor die presentaties zijn ze een assessment rubric aan het ontwikkelen. De bedoeling is dat het publiek feedback invult over de mondelinge presentaties. Naast deze mondelinge presentatie rubric hebben ze een kritisch denken test laten ontwikkelen. En er is een thesis rubric. De universiteit wordt geaccrediteerd door de SACS (southern associaties of colleges and schools) . Verder gewone onderwijsevaluaties. Heather Mack and Kelly Brotzman - Community engagement and service learning Service learning betekent dat studenten activiteiten doen voor de maatschappij die goed zijn voor de maatschappij en ook voor de student, die het kan gebruiken voor een vak. Daarbij houdt Loyola vast aan de Carnegie community engagement classification. Belangrijk punt in de assessment van hen was hoe heb je de support geregeld, heeft het echt een impact? Het moet voor beide kanten iets opleveren. Je moet kennis en resources uitwisselen. Een samenwerkingsovereenkomst aangaan ‘in the context of partnership and reciprocity’. Ontwikkeling van een programma: 1. Massa opbouwen, 2. Kwaliteit en commitment opbouwen, 3. Goed geïnstitutionaliseerd samenwerkingsverband. Je moet oppassen voor praktijken die de partner uitbuiten, je moet goed evalueren, je moet zorgen voor expliciete verwachtingen, zorgen voor risk management, oppassen voor gebrek aan verantwoording en aan risicobeheer. In service learning projecten gaat het om onderzoek, onderwijs en dienstverlening. Met behulp van academisch materiaal, relevante dienstverlening en reflectie. Het verschil tussen community service en service learning: bij de laatste is een cursus betrokken, ze praten bijvoorbeeld over milieu en ze geven advies over milieu in plaats van alleen maar opruimen. Het is niet hetzelfde als stages. Bij stage gaat het om ontwikkelen van vaardigheden voor de student. Bij service learning is het voor niet gouvernementele organisaties. De docent is veel in beeld. Bij een stage is er af en toe een gesprek met de docent.

Service learning wordt in de doelen verweven door de manier van formuleren van leerdoelen: een gebruikelijke formulering is ‘de student is in staat om …’. Bij service learning is de formulering: ‘de student is in staat om … door ... te doen’. Er zijn doelen voor alle service learning activiteiten. Docenten moeten dat specifiek maken voor hun cursus. Kunnen studenten zelf een doel stellen voor service learning? Studenten hoeven niet per se service learning te doen. Docenten moeten het bij hun vak willen. Studenten stellen alleen zelf projecten voor. Niet in service learning maar aan het eind van hun studie. Docenten stellen service learning projecten voor. Zorgt er ook voor dat er geen rechtszaken van komen. De jurist van de universiteit heeft een verdrag opgesteld voor beide partijen om dit goed te regelen. Er zijn twee soorten service learning. Een project betekent dat studenten aan een product werken voor een opdrachtgever. Ze werken er samen aan. Voor een non-profit organisatie. Placement betekent dat ze werken in een vrijwilligersbaan. Voorbeeld dat ze soep scheppen en hun herinneringen erover opschrijven als onderdeel van een cursus over herinneringen. Mate waarin service learning geïntegreerd is in een cursus hebben ze beschreven in een rubric. Deze is gericht op docentontwikkeling.

De Hogeschool Rotterdam heeft ook scholen geadopteerd. De naam hiervoor is praktijkgericht leren. In Loyola komt een docent naar het service learning kantoor en zegt dat hij een project wil doen. De docent moet nog steeds veel zelf doen. Heather en Kelly zoeken bij de partners een passend project. Het kost docenten veel tijd. De buuruniversiteit Tulane heeft een groot probleem met medewerking met docenten omdat ze het opgelegd hebben gekregen. Ze afficheren zichzelf als de Public service University. Docenten doen wat extra's als ze iets doen wat zij belangrijk vinden. Als ze doceren leuker vinden gaan ze niet zelf service learning projecten aan. Docenten beurzen geven zou mooi zijn, om ze tijd te geven een syllabus te ontwikkelen. Maar gemotiveerdheid is nog steeds het belangrijkste. Je wil er niet voor gaan betalen.

Het kantoor voor de service learning programma ondersteuning is groter dan voor het honoursprogramma. Twaalf procent van de fte aan docenten doet aan service learning. Meer dan de helft van de studenten studeert af met een service learning cursus. Kan het ook breder getrokken worden dan alleen lokaal? Er zijn een paar wereldwijde projecten geweest. Een docent die contacten in Guatemala had is een voorbeeld. Lastig is wel hoe je de kwaliteit bewaakt. Er wordt geëxperimenteerd met service learning in een online cursus. Er zijn instrumenten voor feedback, afspraken, wat moet student doen ontwikkeld om ver weg service learning te begeleiden. Service learning voorbeelden: - Studente Rachel ging naar een basisschool om leerlingen te begeleiden bij het behalen van de SAT een test die ze moeten hebben om door te mogen naar high school. Ze leerde hen wiskunde en taal. Leerde haar raciale verschillen in het echt zien. - Cursus over ignation values. Studenten worden verdeeld in groepen. Ze moeten een social justice project bedenken. Voorbeeld: naar scholen gaan, kinderen vragen welk boek ze interessant vinden en dat met hen lezen, voorlezen. Zo ontdekken kinderen dat boeken leuk zijn en wordt de taalontwikkeling bevorderd. - Bij een conferentie van tandartsen hebben studenten geholpen een lab op te zetten waar personen uit de lage inkomensgroepen gratis een onderzoek konden krijgen. - Muziek voorbeeld. Prinses concert georganiseerd in het park. - Daklozen hebben geen tampons. Doneer een tampon. Naar homeless shelter gebracht. Wat maakt het uit dat je het voor Loyola doet in plaats van het zelf organiseert? Rachel is bij de basisschool blijven werken. Ze doen het niet omdat het moet, maar omdat ze het wil.

Arts Council New Orleans Door: Suzanne Unck, Hogeschool Utrecht Gesproken met: Kim Cook, president of the Art council en Heidi Schmalbach, fellow in civic design

Our second day in New Orleans with two different visits, started with a Chai Latte at Starbucks. We had a short group briefing on our visits today and at 11 am we were expected at the Arts Council of New Orleans. Heidi Schmalbach, fellow in civic design, welcomed us in a very warm-hearted way, as our e-mail contact was. It was great meeting her in person now. When everybody sat down, Kim Cook, president of the Arts Council, introduced herself and the organisation. Her story was very personal and her passionate way of sharing touched me. She spoke about her childhood, About how she had to participate in ballet classes, while rumba suited her much better. This showed us how art and culture are essential to being human. It is her mission to bridge the gap between the artist and the available resources and financial options by making the connection between People, Place and Artist. The Arts Council supports artists in writing proposals and making the system become useful to them. In New Orleans people are recovering from trauma, and so is the city itself. By using art and design, neighborhoods can be redesigned. Unfortunately there is enough money to rebuild houses, but not to think of a way to include and empower the community. The Arts Council is in need of funds to be achieve everything they want to. That’s why Kim looks for partnerships; it helps the artists of New Orleans to expose their work. She told us she knew about the Prince Claus Fund and that she is a big fan of Mama Cash‘. Nick, deputy director of the Arts Council, also told us about his work. He is involved in the St. Claude Avenue area that has suffered greatly in the past and where artists are flowing into recently, bringing change, Then we, the Dutch delegation, introduced ourselves and tried to connect our work with the Arts Council. We all came up with ideas for international exchange and co-creation. Next year we’ll be sending a whole plane of students off to the Arts Council . While we ate pizza, I presented HU University of Applied Science by telling about our Star system and different honours tracks. Carien Touwen focused on our Center of Expertise Creative Industry. Again a lot of connections. What stroke me most was not the content of the programs, nor the results, but rather the open, warm and passionate way these three people showed us who they are and how they make the world a little bit better just by being themselves and sharing their motivation by creating. Thank you for the inspiration. Bron: http://huhonoursblog.wordpress.com/2013/11/06/new-orleans-day-two/

Fit NOLA – Health Commissioner, City Hall Door: Ron Weerheijm, Hogeschool van Rotterdam Gesproken met: Dr. Karen Desalvo, Health Commissioner at the City of New Orleans New Orleans is een ‘food dessert’. Nieuwe term geleerd! Niet dat het eten slecht is in New Orleans, in tegendeel juist, maar daarmee start hier ook een deel van de (obesitas) problemen. De stad stond 6-7 jaar geleden (zo net na Katrina, 2005) vrijwel onderaan op alle lijstjes qua ‘ongezond’: meeste obesitas kinderen met al veel suikerziekte (2) vanaf 4 jaar, meeste dikke kinderen, meeste kinderen (90%) die thuis nauwelijks eten of alleen slecht (= ongezond) eten, etc. Komt bij dat de stad 7x dan gemiddeld hoger scoort op moordcijfers, ouders voedselbonnen alleen in winkels met slecht eten kunnen inwisselen, etc etc. Multi problemen rond eten en gezondheid en eigenlijk zonder een doorbreken van de bekende cirkel omlaag, geen uitzicht. Het programma ‘Fit NOLA’ (NOLA= New Orleans Louisiana) wil communities activeren daar verbetering in te brengen. Niet verzorgen, maar van ‘onderop’ de community in beweging zien te krijgen. Karin Desalvo van de Health Department vertelt hoe ze dat doen, waarom 2018 (300-jarig bestaan NO) belangrijk is, hoe de aanpak van activeren in elkaar zit.

Er wordt gestuurd op drie doelen. Eerste is stimuleren van gezond voedsel, gezond voedsel kunnen kopen en snappen wat het is, borstvoeding, kinderen laten zien, etc. Tweede is het stimuleren van kinderen te bewegen. Grote beweging is het bewegen op scholen, sport, etc. Derde is het faciliteren van beweging: fietspaden, wandelpaden, trottoirs in alle straten (daar wordt vaak op gefietst ipv op een niet aanwezig fietspad). De Health Department kan dat niet zelf doen, en dus zoeken ze netwerken, partners en betrokkenen die het ook een belangrijk issue vinden. Karin vertelt dat de eerste bijeenkomst was ingericht voor ca 30 mensen, maar dat er 100 kwamen: netwerk voedt netwerk. Vandaaruit wordt gestimuleerd om partners te vinden voor deel-vraagstukken die je ziet. Sommige liggen heel erg voor de hand: Nike kan helpen als kinderen willen sporten maar geen goede schoenen hebben. Zo zijn er meer ‘open deuren’, maar bij andere projecten moet waarschijnlijk meer creativiteit aan de dag gelegd worden. Ook worden soms onverwachte netwerken aangeboord, zoals ‘Kids rethink New Orleans’, een club jongeren die zelf acties bedenken (zie internet). Een mooie vergelijking: Karin zoekt geen Symphonie, maar Jazz; dus geen vaste blauwdruk, maar gelegenheidssamenwerkingen die op deelproblemen effectief kunnen zijn. Past ook goed bij deze stad.

De HvA had dit georganiseerd, hulde, omdat ook daar een vergelijkbaar project is opgestart. Ook daar, maar kijk ook eens naar Rotterdam, is de ontwikkeling van obese verontrustend en alarmerend. De HvA zoekt daar expliciet naar samenwerking tussen verschillende domeinen in het onderwijs, oa Gezondheid, Recht & Maatschappij, etc. Juist om studenten snel te doordringen van de problematiek en hun mogelijke rol daarin. Tegelijk biedt het ruimte na te denken over de ‘professional van de toekomst’, die in staat zou moeten zijn in dit soort vraagstukken te participeren. En: wat zijn dan de competenties van dit type student? Nu te ontwikkelen en straks noodzakelijk om mee te werken? En terwijl wij de gymlessen op de basisschool wegbezuinigen, proberen ze dat uurtje hier juist weer in te voeren……. Bron: http://innovators010.wordpress.com/

Tulane University Door: Ron Weerheijm, Hogeschool van Rotterdam Gesproken met: professor Beth E.F. Wee, co-director of Mas, Alex Hand en Brian Hori, Arcadis

Deze bijeenkomst had minder met honours te maken dan we zouden willen, maar wel alles met het ‘zijn’ van New Orleans en in die zin zeker de moeite waard. De time-mark is analoog aan ‘landmark’: een baken in de ruimte met speciale betekenis. Katrina is een time-mark voor New Orleans, er is een tijd vóór en een tijd na Katrina. Op de valreep bleek het te lukken om samen met Arcadis op woensdag 6 november een bezoek te brengen aan Tulane University. Daar zijn we bijgepraat over het water in en rond New Orleans, over de gevolgen van de orkaan Katrina en de activiteiten van Arcadis. We werden ontvangen door een breed comité: Brian Ohri en Falcolm Hull, beide nu werkzaam voor Arcadis (voor het US Army Corps of Engineers), Prof Beth Wee van Tulane (veel kwalificaties, maar nu vooral vanuit ecologie aanwezig) en Alex Hand van de Youth Programs in New Orleans. Brian legt aan de hand van een powerpoint met animaties uit wat er door Katrina in gang is gezet, en altijd leuk als een ingenieur zich bij voorbaat verontschuldigd voor zijn fascinatie voor de techniek. Hoewel we uit het nieuws van destijds best een en ander weten wat er gebeurde, lijkt het verloop van de ramp erg op onze ‘ervaring’ met de watersnood uit 1953: een ongelukkige samenloop van omstandigheden die gepaard ging aan een chronisch gebrek aan verantwoord onderhoud van de beschermingswerken. Ook hier in New Orleans is de samenloop het pad van de storm net langs de stad, de richting waarin de wind het water opstuwde en de gebrekkige bescherming van de kanalen waarin het water gestuwd werd. Gevolg is een opeenvolging van overstromingen die elkaar in rap tempo opvolgen: de ene wijk na de andere loopt onder. Opvallend is dat de Mississippi eigenlijk nauwelijks een rol speelt. Het is juist Lake Borgne aan de oostzijde van de stad dat ‘gevuld’ raakt met oceaanwater, aangezogen door de storm en opgestuwd raakt in de oostelijke trechter van de stad. Aan de oost en zuidoost kant zitten ook veel moerassen met veel water, het helpt allemaal niet erg mee om de voeten droog te kunnen houden. Maar grote stukken van de stad direct langs de oever van de Mississippi blijven droog: ze liggen net op de oude oeverwallen van de rivier en net

hoog genoeg, soms minder dan 1 meter+, om droog te blijven. Dat is ook de ‘redding’ van het French Quarter: dat blijft droog. Al met al loopt een heel groot deel van de stad onder. Tegelijk daalt het aantal inwoners van 450.000 naar amper 30.000. Dat moet een vreemde gewaarwording zijn.

Werkelijk choquerend is het verhaal van Prof Wee. Ze geeft aan dat tot zaterdagochtend de autoriteiten ‘geruststellende’ berichten afgaven over het kunnen blijven in de stad. Pas op dat moment was het bericht: iedereen vetrekken! Terwijl op maandagochtend de storm uiteindelijk over de stad raasde….. Hoeveel tijd heb je dan nog? Daarnaast: iedereen met een auto kon weg over snelwegen die alleen nog maar stad-uit bereden mochten worden, maar ouderen of mensen zonder auto bleven gewoon achter, want er was geen enkel evacuatieplan om deze mensen weg te krijgen. Er waren (school)bussen genoeg maar die mochten niet gebruikt worden, om vervolgens op het parkeerterrein waar ze stonden te verzuipen in het water. Kortom: een totaal gebrek aan regie, inzicht, daadkracht en overzicht over de situatie. Toen in 2008 opnieuw een storm over New Orleans raasde liep de evacuatie geheel volgens plan en was de stad in mum van tijd leeg, toen was er een plan en had men wel degelijk geleerd vanuit het verleden. Brian geeft vervolgens, als enthousiaste techneut, een beeld van de grote ingrepen die direct na de ramp van 2005 in gang zijn gezet om de grootste problemen qua bescherming aan te pakken: waterkeringen, sterk verhoogde betonnen schermen, afsluitbare waterwegen, etc. Het zijn prachtige projecten, maar hij merkt dat de groep, die niet uit techneuten bestaat, her en der wat indut. Als afsluiting geeft hij de uitdaging van de nabije toekomst nog aan: het ecologiseren van de rivier die door kanalisering nu sedimenten ver de Mexicaanse Golf in spoelt, maar dat juist opnieuw moet afzetten in de omliggende moerassen. Doel is een natuurlijker leefmilieu te laten (her)ontstaan en zo ook een grotere veiligheid in waterafvoer. Maar ja: strijdende belangen, want voor de visserij is het waarschijnlijk tamelijk funest. Hij doet het zo kort mogelijk, om toch de complexiteit van de ingrepen aan te kunnen duiden. Achteraf geeft hij nog aan dat de overdracht van de kunstwerken (zo heten waterkeringen en zo in de Civiele Techniek) aan degene die het onderhoud moet bijhouden, nog niet is gebeurd. De VS heeft natuurlijk een uiterst bedenkelijke staat van dienst in het onderhoud van publieke werken, maar dit is wel weer een fraai staaltje: niemand wil het onderhoud op z’n

begroting hebben en nu wordt het allemaal nog uit projectgelden betaald. Maar nu draaf ik ook wat door op de techniek. Alex Hand, betrokken bij de verbetering van het onderwijs, geeft aan dat het echt ernstig gesteld was met de kwaliteit van het onderwijs ten tijde van Katrina. Net voor 2005 was al een kleine verbetering te merken, maar de ramp heeft daar wel een enorme boost aan gegeven. De Public Schools, waar wij nauwelijks weet van hebben, werden veelal sterk verwaarloosd. Nu zitten die duidelijk in een opgaande lijn wat hun kwaliteit betreft, de omstandigheden in en rond de stad ten tijde van Katrina en het 7x hogere moordcijfer dan gemiddeld (!) was een druppel waar iedereen ongeveer genoeg van had: dat moet anders! Een blijkbaar breed gedragen besef dat op allerlei vlakken (zoals ook bijvoorbeeld met fit NOLA) z’n weerslag kreeg. Er is een veel groter gedeeld idee van wat gezamenlijk moet worden opgepakt ontstaan. Van een beweging naar steeds meer individueel naar meer veel meer gezamenlijkheid. Als dat het resultaat van Katrina is, heeft die storm tenminste nog íets goed voortgebracht. En natuurlijk een aantal prachtige projecten en uitdagingen voor Arcadis.

BIJLAGEN 1. PROGRAMMA SIRIUS STUDIEREIS – NEW ORLEANS

3 NOVEMBER – 6 NOVEMBER, 2013

Zondag 3 november 18:00u – 22.00u

Gezamenlijk diner en kennismaking Keynote: Sarah Levenson, New Orleanion

Maandag 4 november Ochtend & middag

Werkbezoek aan Loyola University, inclusief bijwonen van honours classes

Dinsdag 5 november Ochtend

Werkbezoek aan de Arts Council of New Orleans

Middag

Werkbezoek aan de gemeente van New Orleans: Dr. Karen DeSalvo, Health Commissioner – fit NOLA

Woensdag 6 november Middag

Werkbezoek aan Tulane University, presentatie door Arcadis Wrap up sessie & afsluiting

Na deze gezamenlijke werkbezoeken hebben de meeste deelnemers vanaf donderdag 7 november deel genomen aan de jaarlijkse conferentie van de NCHC. De deelname aan deze conferentie vond plaats op individuele basis.

2. DEELNEMERS SIRIUS STUDIEREIS NEW ORLEANS 1 Hogeschool van Amsterdam 2 Hogeschool van Amsterdam 3 Hogeschool van Amsterdam 4 Hogeschool van Amsterdam 5 Universiteit Utrecht

Rien de Vos

6 Universiteit Utrecht

Wim Dictus

7 Universiteit Utrecht

Ton Peeters

8 Saxion Hogeschool

Trijntje van Dijk

9 Saxion Hogeschool

Janina Banis-den Hartog Simone van der Donk

10 Saxion Hogeschool

Suzanne Docent verpleegkunde [email protected] Verschueren Netty Winters-Prins Programmamanager bachelor [email protected] oefentherapie Marieke Janssen Onderwijskundige [email protected] Hanne ten Berge

11 Hogeschool Utrecht

Suzanne Unck

12 Hogeschool Utrecht

Carien Touwen

13 Hanzehogeschool

Rose Kempen

14 Hanzehogeschool

Judith Volker

15 16 17 18

Ron Weerheijm Jospehine lappia Kristel Klaassen Renny Poelstra

Hogeschool Rotterdam Hogeschool Rotterdam Hogeschool Rotterdam NHL

Voorzitter domein Gezondheid [email protected]

Senior adviseur hoger [email protected] onderwijs Honours director van de [email protected] faculteit Geneeskunde Honoursdocent bij Biologie en [email protected] bij de Young Leaders League Projectleider Bachelor Security [email protected] Management Docent en onderzoeker [email protected] Kenniskringlid Lectoraat Innovatief & Effectief Onderwijs Projectleider Sirius

[email protected]

Projectleider Excellentie Faculteit Communicatie en Journalistiek (FCJ) Teammanager International Communication Onderwijskundig adviseur Stafbureau Onderwijs en Onderzoek Programmamanager honours Senior Onderzoeker honours Junior onderzoeker Projectleider Sirius

[email protected]

Coördinator masterprogramma Beleidsmedewerker Honours Academy Coördinator Pre- University College Beleidsmedewerker Strategie, Onderwijs en Onderzoek Beleidsmedewerker Onderwijs

[email protected]

19 Universiteit Leiden

Lucille Brakefield

20 Universiteit Leiden

Julia van Proosdij

21 Universiteit Leiden

Annebeth Simonsz

22 NHTV Breda

Maarten Meeuwis

23 NHTV Breda

Marjolein Hassink

24 Avans Hogeschool

Lidwien Jacobs

25 Avans Hogeschool

Ingrid Kremers

26 Platform Bèta Techniek

Esmee Gramberg

27 Platform Bèta Techniek

Renske Heemskerk sr. Projectleider Sirius Programma

[email protected]

[email protected] [email protected]

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

programmamanager [email protected] Hippocampus-studiesucces en binding. Beleidsstaf CvB. Onderwijskundig [email protected] beleidsmedewerker ATGM Projectleider Sirius Programma [email protected] [email protected]

3. CONTACTPERSONEN NEW ORLEANS

Instelling Loyola University

Naam Naomi Yavneh

Contactgegevens e: [email protected] t: + 001 (504) 864-7330 http://academicaffairs.loyno.edu/honors/bio/naomiyavneh

Arts Council of New Orleans

Heidi Schmalb

e: [email protected] www.artscouncilofneworleans.org

City of New Orleans, Health Commissioner

Karen DeSalvo

e: [email protected]

Tulane University

Deelnemers van de Sirius Studiereis New Orleans

www.tulane.edu

Links http://huhonoursblog.wordpress.com http://innovators010.wordpress.com https://www.dropbox.com/sh/6cw8pzcucew890a/UaFS_XeQsB

November 2013 Het reisverslag is gemaakt door Renske Heemskerk, sr. projectleider Sirius Programma en Esmee Gramberg, projectleider Sirius Programma. Met dank aan de bijdragen van Hanne ten Berge, Ron Weerheijm en Suzanne Unck. Het verslag is te vinden op de Sirius website: www.siriusprogramma.nl