Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel
MEDEDELING referentienr. datum gewijzigd contact
: M-VVKSO-2007-060 : 2007-11-15 : 2009-12-07 : Jaak Palmans,
[email protected], 02 507 06 42
Terugbetaling door Auvibel van de vergoeding voor het kopiëren voor eigen gebruik van geluidswerken en audiovisuele werken 1
Vergoedingen voor het kopiëren voor eigen of didactisch gebruik
Volgens de bepalingen van de auteurswet1) mogen scholen onder bepaalde voorwaarden2) kopieën maken van beschermde geluidswerken en audiovisuele werken op blanco dragers. In de aankoopprijs van deze dragers (onbespeelde geluids- en videocassettes, audio-cd’s, dvd’s) en van de apparaten waarmee de kopieën gemaakt worden (cassetterecorders, videorecorders, cd-recorders, dvd-recorders) is een auteursrechtelijke vergoeding voor het maken van kopieën verrekend. Vaak staat het bedrag van deze vergoeding afzonderlijk op de aankoopfactuur vermeld. Onder bepaalde voorwaarden kan de school de terugbetaling van deze vergoedingen vorderen3). In deze mededeling lichten we de procedure toe die de school daartoe moet volgen. In de praktijk gaat het doorgaans om eerder bescheiden bedragen. Vooraleer het wat omslachtige administratieve werk aan te vatten, doet de school er dus goed aan eerst in te schatten of ze voldoende facturen heeft om het minimumbedrag terug te vorderen.
2
Principe van de terugbetaling
Erkende onderwijsinstellingen die geluidsmateriaal of audiovisueel materiaal (zowel analoog als digitaal) gebruiken voor didactische of wetenschappelijke doeleinden, kunnen de auteursrechtelijke vergoeding terugbetaald krijgen voor de apparaten en voor de onbespeelde dragers die bestemd zijn om dit geluidsof audiovisueel materiaal te bewaren en ter plaatse te beluisteren of te bekijken.
1)
Wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten (Belgisch Staatsblad, 27 juli 1994), artikel 57, 5°.
2)
Zie mededeling M-VVKSO-1996-016 d.d. 30 april 1996 betreffende “Auteursrechtelijke verplichtingen van een onderwijsinstelling”, punt 5.3.
3)
Koninklijk besluit van 28 maart 1996 betreffende het recht op vergoeding voor het kopiëren voor eigen gebruik voor de auteurs, de uitvoerende kunstenaars en de producenten van fonogrammen en van audiovisuele werken (Belgisch Staatsblad, 6 april 1996).
2 2007-11-15 – M-VVKSO-2007-060
3
Hoe vordert u de terugbetaling?
3.1
Erkende onderwijsinstellingen
Alleen erkende onderwijsinstellingen kunnen de terugbetaling aanvragen. Het instellingsnummer van de school geldt als bewijs van de erkenning. Vermeld uw instellingsnummer dan ook duidelijk op het aanvraagformulier voor terugbetaling (zie bijlage 1).
3.2
Termijn en minimumbedrag
U kunt enkel de terugbetaling van de vergoedingen vorderen indien het totaal bedrag inclusief btw groter is dan € 24,79. Vanzelfsprekend mag u de bedragen van verschillende facturen samenvoegen om dit bedrag te bereiken. Voorheen was de terugbetalingstermijn beperkt tot twee boekjaren. Auvibel meldt ons dat deze terugbetalingstermijn uitgebreid is tot drie boekjaren. Dat betekent dat in 2009 de scholen de vergoedingen kunnen terugvorderen voor de boekjaren 2006, 2007 en 2008. Vanaf 1 januari 2010 wordt dit 2007, 2008 en 2009. Sedert 1997 raadden we de scholen aan om in de loop van de maand december van de oneven jaren de facturen van de afgelopen twee boekjaren te bundelen en in te dienen. Op die manier werd het minimumbedrag van € 24,79 gemakkelijker bereikt, terwijl de administratieve last beperkt bleef tot een tweejaarlijkse klus. Door het optrekken van de terugbetalingstermijn is dit advies achterhaald. De scholen kunnen zelf beslissen of ze opteren voor tweejaarlijkse of driejaarlijkse vorderingen.
3.3
Terugbetaling via Auvibel
De beheersvennootschap Auvibel is belast met het terugbetalen van de vergoeding4): Auvibel cvba, Havenlaan 86c/201a, 1000 Brussel Tel. 02 650 09 50 – Fax 02 650 09 58 E-mail
[email protected] – Http://www.auvibel.be Als bijlage bij deze mededeling vindt u een aanvraagformulier (bijlage 1) en een verzamelstaat (bijlage 2) met toelichting (bijlage 3). Beide formulieren zijn goedgekeurd door Auvibel. U kunt ze gebruiken om de vergoedingen terug te vorderen.
3.4
Nieuwe regeling met betrekking tot de btw-verplichting
Ingevolge een voorlopige beslissing van de Centrale Diensten van de Btw-administratie is de procedure om een terugbetaling te verkrijgen, aangepast en is het toe te passen btw-tarief voorlopig vastgelegd op 6 %. De school zal niet meer zoals in het verleden een creditnota ontvangen, maar wel een brief van Auvibel waarop vermeld zal staan welk bedrag ze zal ontvangen, het toegepaste btw-tarief (6 %), het btwbedrag en de eventuele problemen die werden opgemerkt tijdens de controle van de aanvraag.
4)
Koninklijk besluit van 21 januari 1997 tot het belasten van een vennootschap met de inning en de verdeling van de vergoeding voor het kopiëren voor eigen gebruik (Belgisch Staatsblad, 1 februari 1997).
3 2007-11-15 – M-VVKSO-2007-060
Bovendien is de school verplicht om bij elke aanvraag tot terugbetaling een verklaring op eer te voegen, waarin ze, •
als ze niet btw-plichtig is, bevestigt dat ze geen btw-plichtige is,
•
als ze wel btw-plichtig is, bevestigt dat ze de btw, die ze ten gevolge van de terugbetaling van de vergoeding van Auvibel zal ontvangen, zal terugstorten aan de Belgische Staat via vak 62 van haar btw-aangifte, in de mate waarin deze btw in aftrek werd genomen in de periodieke btw-aangifte bij de aankoop van de dragers.
Als deze verklaring op eer niet aan de aanvraag toegevoegd is, is deze laatste onontvankelijk en kan ze niet behandeld worden. Als bijlage 4 bij deze mededeling vindt u een formulier om u van deze verplichting te kwijten. Zoals reeds vermeld, is deze regeling slechts voorlopig en kan ze worden aangepast als Auvibel de definitieve beslissing van de btw-administratie ontvangt.
4
Hoe berekent u de vergoedingen?
Hierna geven we een overzicht van de berekeningswijze van de vergoedingen voor de onderscheiden apparaten en dragers. Alle bedragen die we vermelden, zijn bedragen zonder btw. U gaat als volgt te werk: •
u noteert op de verzamelstaat (bijlage 2) de bedragen van de afzonderlijke facturen (exclusief btw);
•
u berekent de totale vergoeding voor apparaten en dragers samen (bijlage 2);
•
u vermenigvuldigt dit bedrag met 1,21, waardoor u het totale bedrag inclusief btw verkrijgt (bijlage 2);
•
u noteert dit bedrag op het aanvraagformulier (bijlage 1);
•
u stuurt de bijlagen 1 en 2, samen met een kopie van elke factuur, naar Auvibel (het adres is vermeld onder punt 3.3);
•
u faxt een kopie van het aanvraagformulier (enkel het aanvraagformulier, niet de verzamelstaat of de facturen) naar het VVKSO t.a.v. de heer J. Palmans (fax 02 507 06 47), zodat we ons een beeld kunnen vormen van de relevantie van deze procedure voor de scholen.
4.1
De Auvibel-vergoeding staat op de factuur vermeld (Bijlage 2, Rubriek 1)
Steeds vaker staat de Auvibel-vergoeding op de aankoopfactuur vermeld. In dat geval kunt u dit bedrag (exclusief btw) rechtstreeks op de verzamelstaat (zie bijlage 2, rubriek 1) invullen. U hoeft de onderstaande berekeningen dan natuurlijk niet uit te voeren.
4.2
Berekening van de vergoeding op apparaten (Bijlage 2, Rubriek 2)
Bij apparaten wordt de vergoeding steeds berekend onder de vorm van een percentage van de groothandelsprijs. Om de groothandelsprijs van een apparaat te berekenen, deelt u de aankoopprijs (btw niet inbegrepen) door 1,25).
5)
Ministerieel besluit van 1 augustus 1996 betreffende het recht op vergoeding voor het kopiëren voor eigen gebruik voor de auteurs, de uitvoerende kunstenaars en de producenten van fonogrammen en van audiovisuele werken (Belgisch Staatsblad, 8 augustus 1996).
4 2007-11-15 – M-VVKSO-2007-060
4.2.1
Audiotoestellen
Voorbeelden Cd-recorder (niet-geïnformatiseerd), cassettedeck, minidiskrecorder, cd-recorder type salontoestel (met harde schijf bestemd voor het kopiëren van geluidswerken), Jukebox/Walkman, mp3-speler, iPod, … Vergoeding De vergoeding bedraagt 3 % van de groothandelsprijs van het gekochte apparaat. In principe berekent u deze vergoeding als volgt: u deelt de aankoopprijs van het apparaat (btw niet inbegrepen) door 1,2 en neemt vervolgens 3 % van het bekomen bedrag. Gemakkelijker is het als u de aankoopprijs (btw niet inbegrepen) vermenigvuldigt met 0,025; dit levert hetzelfde resultaat. Bijvoorbeeld voor een audio-apparaat dat u kocht voor € 120 (btw niet inbegrepen), bedraagt de terug te vorderen vergoeding € 120 × 0,025 = € 3.
4.2.2
Geïntegreerde audiosystemen
Omschrijving Geïntegreerde audiosystemen zijn systemen die uitsluitend als één geheel verkocht worden en die een reproductiefunctie combineren met een ontvangstfunctie van geluidssignalen (bijvoorbeeld radio) of met een functie die de mogelijkheid biedt uitsluitend dragers te lezen verschillend van deze die gebruikt worden voor de reproductiefunctie van geluidswerken. Een cassetterecorder met zowel een weergave- als een opnamedeck heeft geen ontvangstfunctie en wordt dus niet beschouwd als een geïntegreerd systeem, een cassetterecorder met ingebouwde radio daarentegen wél. Voorbeelden Hifi-keten, mini-hifi-keten, micro-hifi-keten, radiocassetterecorder, draagbare radio-cassette-cd-combinatie, minidisk-recorder met cd-speler. Vergoeding De vergoeding bedraagt 1,5 % van de groothandelsprijs van het gekochte apparaat. In de praktijk vermenigvuldigt u dus de aankoopprijs van een geïntegreerd apparaat (btw niet inbegrepen) met 0,0125 om de vergoeding te berekenen. Bijvoorbeeld voor een geïntegreerd audio-apparaat dat u kocht voor € 160 (btw niet inbegrepen), bedraagt de terug te vorderen vergoeding € 160 × 0,0125 = € 2.
4.2.3
Videotoestellen
Voorbeelden Videorecorder, videorecorder met harde schijf bestemd voor het kopiëren van audiovisuele werken, dvdrecorder type salontoestel (al dan niet met harde schijf bestemd voor het kopiëren van audiovisuele werken). Vergoeding De vergoeding bedraagt 3 % van de groothandelsprijs van het gekochte apparaat. U vermenigvuldigt de aankoopprijs (btw niet inbegrepen) dus met 0,025 (cfr. punt 4.2.1) om de vergoeding te berekenen.
4.2.4
Geïntegreerde videosystemen
Omschrijving Geïntegreerde videosystemen zijn systemen die uitsluitend als één geheel verkocht worden en die een reproductiefunctie combineren met een ontvangstfunctie van audiovisuele signalen (bijvoorbeeld tv) of met een functie die de mogelijkheid biedt uitsluitend dragers te lezen verschillend van deze die gebruikt worden voor de reproductiefunctie van audiovisuele werken. Een videorecorder heeft geen ontvangst-
5 2007-11-15 – M-VVKSO-2007-060
functie en wordt dus niet beschouwd als een geïntegreerd systeem, een tv-video-combinatie daarentegen wél. Voorbeelden Tv-video-combi, dvd-speler-videorecorder, dvd-speler met harde schijf bestemd voor het kopiëren van audiovisuele werken. Vergoeding De vergoeding bedraagt 1,5 % van de groothandelsprijs van het gekochte apparaat. U vermenigvuldigt de aankoopprijs (btw niet inbegrepen) dus met 0,0125 (cfr. punt 4.2.2) om de vergoeding te berekenen.
4.2.5
Informatica-apparatuur
Voor informatica-apparatuur die kan worden aangewend voor de reproductie van geluidswerken en audiovisuele werken, vermeldt het kb een vergoeding van 0 % (nul percent) van de aankoopprijs. Informatica-apparatuur blijft dus voorlopig buiten schot, maar het is niet uitgesloten dat daar op termijn verandering in komt.
4.3
Berekening van de vergoeding op dragers (Bijlage 2, Rubriek 3)
Bij dragers wordt de vergoeding steeds berekend onder de vorm van een vast bedrag per uur speelduur of per eenheid. Voor alle duidelijkheid: het gaat enkel om onbespeelde dragers waarop u zelf opnamen van geluidswerken of van audiovisuele werken kunt plaatsen.
4.3.1
Analoge geluidsdragers
Voorbeeld Audiocassette met een speelduur van 30 tot 120 minuten. Vergoeding De vergoeding bedraagt € 0,10 per uur speelduur. Bijvoorbeeld voor 10 audiocassettes van 90 minuten bedraagt de vergoeding 10 x 90/60 x 0,10 = € 1,50. U mag de totale speelduur van alle analoge dragers (zowel audio als video) van één factuur samentellen in één regel van de verzamelstaat (zie bijlage 2, rubriek 3).
4.3.2
Analoge audiovisuele dragers
Voorbeeld Videocassette met een speelduur van 30 tot 240 minuten. Vergoeding De vergoeding bedraagt € 0,10 per uur speelduur. Bijvoorbeeld voor 12 VHS-cassettes van 3 uur bedraagt de vergoeding 12 x 3 x 0,1 = € 3,60. U mag de totale speelduur van alle analoge dragers (zowel audio als video) van één factuur samentellen in één regel van de verzamelstaat (zie bijlage 2, rubriek 3).
4.3.3
Digitale geluidsdragers
Voorbeelden Cd-r audio 74 of 80 minuten, cd-rw audio 74 of 80 minuten, minidisk 74 of 80 minuten, geïntegreerde harde schijf in een toestel.
6 2007-11-15 – M-VVKSO-2007-060
Vergoeding De vergoeding bedraagt € 0,23 per uur speelduur. U mag de totale speelduur van alle digitale geluidsdragers van één factuur samentellen in één regel van de verzamelstaat (zie bijlage 2, rubriek 3).
4.3.4
Digitale audiovisuele dragers
Voorbeeld Geïntegreerde harde schijf in een apparaat. Vergoeding Op deze gegevensdragers wordt geen vergoeding aangerekend. Dergelijke gegevensdragers blijven dus voorlopig buiten schot, maar het is niet uitgesloten dat daar op termijn verandering in komt.
4.3.5
Digitale gegevensdragers (multimedia)
Voorbeelden Cd-r, cd-rw, dvd. Vergoeding De vergoeding bedraagt € 0,12 per schijf voor een cd (cd-r, cd-w, …). De vergoeding bedraagt € 0,59 per schijf voor een dvd (dvd-r, dvd+r, …). U mag het totale aantal cd-schijven van één factuur samentellen in één regel van de verzamelstaat (zie bijlage 2, rubriek 3). U mag eveneens het totale aantal dvd-schijven van één factuur samentellen in één regel van de verzamelstaat.
5
Apparaten en dragers waarop GEEN vergoeding van toepassing is
Sommige apparaten en dragers zijn vrijgesteld van vergoeding: er wordt geen vergoeding op geheven en u kunt de vergoeding dus ook niet terugvorderen. Het gaat om apparaten die in het secundair onderwijs zelden gebruikt worden. Volledigheidshalve geven we toch een beknopt overzicht.
5.1
Apparaten waarop GEEN vergoeding van toepassing is
•
Audiotoestellen: geheugenkaart recorder (intern of extern aan de pc), recorder met magneto-optische schijf, cd-recorder (computergestuurd), industriële recorders voor musea, universiteiten, bedrijven e.d., dictafoon/antwoordapparaat.
•
Videotoestellen: diverse professionele apparaten voor montage, editing, duplicatie, non-stop-opname of non-stop-weergave (onder meer bewakingscamera’s), medische opname-apparatuur, videocamera’s en camcorders.
5.2
Dragers waarop GEEN vergoeding van toepassing is
•
Analoge audio-dragers: compactcassette met een speelduur van 15 minuten of minder, cassettes voor dictafoons en antwoordapparaten, digitale spoelbanden, jingle carts, dat-cassettes.
•
Analoge audiovisuele dragers: audiovisuele dragers met een lengte van 15 minuten of minder, VHS-C, Super VHS-C, Video 8, Video Hi-8, DVC, U-Matic, BVU, BVU-SP, Betacam, Betacam-SP, Betacam-Digital, banden met een breedte van minstens 2,54 cm, dragers voor HDTV-opnamen ...
•
Digitale audio-dragers: magneto-optische schijf 128 Mbyte – 9,1 Gbyte WORM, magneto-optische schijf 594 Mbyte – 9,1 Gbyte RW.
7 2007-11-15 – M-VVKSO-2007-060
•
Digitale audiovisuele dragers: digitaal VTR D1, D2, D3, DX, DVD-R-CAM, DVD-RAM-CAM, DVD voor auditing.
6
Om welke bedragen gaat het?
Ter informatie geven we hieronder de bedragen die Auvibel volgens haar jaarverslag 20086) de afgelopen jaren in uitvoering van artikel 57 van de auteurswet terugbetaald heeft. Jaar
Terugbetaald art. 57
1998
€ 6 736,98
1999
€ 4 135,26
2000
€ 5 493,22
2001
€ 3 684,71
2002
€ 12 918,88
2003
€ 3 145,76
2004
€ 15 994,00
2005
€ 20 222,65
2006
€ 85 472,43
2007
€ 78 990,03
2008
€ 125 189,10
Bij de interpretatie van deze gegevens is het belangrijk rekening te houden met het feit dat niet alleen onderwijsinstellingen in aanmerking komen voor terugbetaling7).
6)
Zie http://www.auvibel.be/files/jv2008.pdf, punt 3.2.2 blz. 33.
7)
De andere instanties die in aanmerking komen voor terugbetaling zijn: 1° producenten van geluidswerken en audiovisuele werken; 2° omroeporganisaties; 3° instellingen die door de overheid officieel erkend en gesubsidieerd worden met het oog op de bewaring van geluidsmateriaal of audiovisueel materiaal; 4° blinden, slechtzienden, doven en slechthorenden, evenals aan de erkende instellingen, opgericht ten behoeve van deze personen; 6° (vanaf 2005) erkende ziekenhuizen, gevangenissen en instellingen voor jeugdzorg.
8 2007-11-15 – M-VVKSO-2007-060
Terugbetalingen Auvibel Art. 57 € 140 000
€ 120 000
€ 100 000
€ 80 000
€ 60 000
€ 40 000
€ 20 000
€-
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
De substantiële stijging na 2005 heeft alles te maken met de uitbreiding van het toepassingsgebied naar ziekenhuizen die in 2008 een totaal bedrag van € 28 000 terugvorderden voor cd’s en dvd’s. Het totale bedrag dat in 2008 voor dvd’s terugbetaald werd, bedroeg € 71 638,63. Wellicht kan dit relatief hoge bedrag de scholen voldoende motiveren om de administratieve rompslomp van de terugvordering door te maken.
Bijlagen •
M-VVKSO-2007-060-B01 (Aanvraagformulier voor terugbetaling) (doc)
•
M-VVKSO-2007-060-B02 (Verzamelstaat der facturen) (doc)
•
M-VVKSO-2007-060-B03 (Toelichting bij de verzamelstaat der facturen) (pdf)
•
M-VVKSO-2007-060-B04 (Verklaring op eer met betrekking tot de terugbetaling van de thuiskopievergoeding) (pdf)
