TENTOONSTELLINGEN TE ROTTERDAM IN 1993

TENTOONSTELLINGEN TE ROTTERDAM IN 1993 MUSEUM BOYMANS-VAN BEUNINGEN 15 jan.-28 febr. Liefde en ledigheid, James Tissots etsen van de Engelse society 1875-1885. 15 jan.-7 maart. Franse schilderkunst uit Nederlands bezit, 1600-1880. 17 jan.-28 febr. Lotti van der Gaag, tekeningen, schilderijen en beelden. 7 febr.-4 april. De Noordelijke traditie, Leen Quist, keramiek & de keramiekverzameling Koster en Quist. 28 febr.-25 april. Ger van Elk, sandwiches 1991-1992. 14 maart-30 mei. Verzameld werk 5, aanwinsten Stadscollectie 1992. 21 maart-2 mei. Joost van Roojen, aquarellen. 21 maart-23 mei. Kees Timmer, schilderijen. 25 april-20 juni. Donald Judd, meubelen. 16 mei-5 sept. Robert Wilson, portrait, still life, landscape. 23 mei-22 aug. Ap Sok, grafiek. 4 juli-19 sept. Van Rozenburg tot Wagenfeld, seriematige keramiek en glas 1900-1950 uit eigen collectie. 11 juli-29 aug. Bas Jan Ader, fotowerken en films. 1 aug.-31 juli 1994. Haken en ogen, kledingaccessoires uit de collectie Van Beuningen-de Vriese. 17 aug.-26 nov. Realisme van Westerik tot Rob Scholte (dependance). 5 sept.-31 okt. H.P. Feldmann, schriftjes, boeken en objecten. 5 sept.-28 nov. Erasmus verzamelt grafiek, 1963-1993. De grafiekcollectie van de Erasmus Universiteit Rotterdam. 3 okt.-28 nov. Richard Prince, fotos, schilderijen, objecten. 3 okt.-2 jan. 1994. Imitatio, kunstenaars citeren kunstenaars. 31 okt.-9 jan. 1994. 1928: schoonheid en transparantie, logica en vernuft. Afscheidstentoonstelling Wim Crouwel. 31 okt.-9 jan. 1994. Design: 8vo, London. Vijfjaar grafische ontwerpen voor het museum. 7 nov.-2 jan. 1994. Children's Pavilion, Dan Graham en Jeff Wall. 21 nov.-30 jan. 1994. Look alike, installaties Ben Zegers. 21 nov.-27 febr. 1994. Italiaanse schilderijen, 1300-1500. 12 dec.-27 febr. 1994. Heilig en profaan, laat-middeleeuwse insignes uit de collectie H.J.E. van Beuningen. 19 dec.-6 febr. 1994. Met je hoofd door de muur, verzameling René Block. HISTORISCH MUSEUM

14 febr.-11 april. Vorstelijke pijpen, de tabakspijp als Oranje-propaganda. 15 april-31 okt. Gerwin Smit, Rotterdams mode-ontwerper van theater-

98

kostuums. 29 april-22 aug. Guldens en stuivers (Kabinet Van Rede). 1 mei-27 juni. Zwaan kleef aan, een bonte stoet van theaterpoppen. 28 juni-29 aug. Helmut Jahn bouwt aan de Blaak het hoofdkantoor van Credit Lyonnais Bank Nederland. 10 juli-3 okt. Retourtje Schielandshuis, een keuze uit de mooiste modeltreinen van Nederland. 9 sept.-16 jan. 1994. Vijfenzeventig jaar Rotterdams Philharmonisch Orkest. 17 dec.-dec. 1995. Modebeelden III, kostuums en accessoires van 17901990. 17 dec-17 april 1994. De binnenkant buiten. 17 dec-17 april 1994. Eugène van Veldhoven, pas- en meetwerk van een Rotterdamse mode-ontwerper. /4//CT5

VOTA?

Sfo//::

5 febr.-23 mei. Schenkenschans: sleutel tot de Republiek 1599, 1635-6, 1672. Prenten van een vesting op de splitsing van Rijn en Waal. 28 mei-28 aug. Volksprenten uit de 18de eeuw. 9 sept.-16 jan. 1994. Muzikaal onthaal, muziek op prenten en tekeningen. 17 okt.-14 nov. De tweedracht verbeeld, prentkunst als propaganda aan het begin van de 80-jarige oorlog. 26 maart-6 juni. Tegels uit Rotterdam, blauwe en veelkleurige tegels uit de 17de, 18de en 19de eeuw. 25 juni-26 sept. Bezield door flessen, uit de verzameling van Vereniging De Oude Flesch. 15 okt.-27 maart 1994. Kijk goed, speelgoed 1930-1960. MARITIEM MUSEUM 'PRINS HENDRIK' 9 april-12 sept. Catamarans. 2 okt.-13 maart 1994. Magnifiek Maritiem. 12 nov-13 febr. 1994. Les ports de France, Franse havensteden naar Joseph Vernet (1714-1789). 26 nov. t.n.a. Mens aan boord, op zee in de 17de en 18de eeuw. MUSEUM VOOR VOLKENKUNDE 25 sept.-20 maart 1994. Wijzen, heksen & heiligen: oud in Afrika. 30 okt.-16 jan. 1994. Horizon van een nomade, tekeningen van Hawad. 20 nov.-24 april 1994. De terugkeer van de maan, bushmenkunst uit de Kalahari. 18 dec-1995. Dromen van het paradijs, islamitische kunst van het museum voor Volkenkunde Rotterdam

99

KUNSTHAL 16 jan.-28 febr. Designprijs Rotterdam. 30 jan.-28 maart. Autodesign in Nederland. 27 febr.-25 april. The gate of the present, architectuurontwerpen in LEGO. 6 maart-4 april. Eberhard Bosslet, doeken en installaties. 24 maart-23 mei. Johan van der Keuken, Capi-Lux Alblas Prijs. 8 april-16 mei. Verwandtschaften Rotterdam-Düsseldorf. 9 april-23 mei. Air-Alexander, omzien naar morgen. 10 april-16 mei. Nobuyoshi Araki, Tokio naakt (fotografie). 2 mei-4 juni. Facet I, internationale sieradenbiënnale. 4 mei-20 juni. Hema ontwerpwedstrijd. 23 mei-27 juni. BMW Art Car Collection. 26 mei-12 sept. Jan van den Dobbelsteen, 'That power' (panorama). 26 mei-22 aug. Désireé Dolron, foto's van India. 30 mei-22 aug. China avantgarde, hedendaagse kunst uit China. 3 juli-29 aug. Socialistisch realisme, Sovjet-schilderkunst 1930-1970. 17 juli-22 aug. Chandigarh, veertig jaren na Le Corbusier. 4 sept.-12 sept. Galerie '93, start van het Rotterdamse galerieseizoen. 26 sept.-5 dec. Oaxaca, magie van Mexico. 16 okt.-21 nov. De Alexanderpolder, waar de stad verder gaat. 4 dec.-30 jan. 1994. Erwin Olaf, 'Joy'. 19 dec.-13 febr. 1994. De compacte auto, geschiedenis met toekomst. NATIONAAL SCHOOLMUSEUM 27 maart-5 sept. Veranderend landschap. 12 november-10 jan. 1994. De onbekende Sint-Nicolaas. NATUURMUSEUM ROTTERDAM 11 april-11 juli. Minimal relies, internationale fotografie. 25 juli-11 dec. 1994. De geur van het depot, collectie uit de motteballen. 5 dec.-17 april 1994. In het voetspoor van Rumphius, een zeebiologische expeditie naar Ambon. GEMEENTELIJKE ARCHIEFDIENST (ARCHIEFWINKEL) 31 juli-30 okt. Rotterdam, gezien Lex de Herder. 2 nov.-29 jan 1994. Oude reclameplaten. GEMEENTEBIBLIOTHEEK 19 jan.-23 jan. Story International. 5 febr.-l maart. Artoteek in de Bibliotheek. 12 maart-23 mei. Papierkunst. 5 juni-30 aug. Alice in Wonderland.

100

5 sept.-15 nov. Faksimile. 1 dec.-10 jan. 1994. Modelbouw. ROTTERDAMS INFORMATIE CENTRUM 1 maart-28 mei 1994. Sociale vernieuwing. ROTTERDAMSE KUNSTSTICHTING 6 febr.-21 maart. Britta Huttenlocher, Jonathan Lasker en Jos van Meren donk. 3 april-16 mei. Michelangelo Pistoletto e la fotografia. 13 juni-19 sept. As long as it lasts. 15 okt.-28 nov. Jef Geys. Wat eten wij vandaag? 11 dec.-23 jan. 1994. Eugenio Dittborn. MAPA, airmail paintings. ARTOTEEK/CENTRUM BEELDENDE KUNST 9 jan.-30 jan. Wandobjecten. 3 febr.-4 maart. Boekie-Boekie, kinderboeken. 6 maart-27 maart. Kleur, diverse technieken. 4 april-5 mei. Van plint tot plafond, diverse technieken. 8 mei-2 juni. Peter Martens, De Collectie 10 (in samenwerking met Galerie Duo Duo). 5 juni-16 juni. Woord in beeld (in samenwerking met de Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam). 19 juni-15 juli. Sieraden. 17 juli-2 sept. Nieuwe Aanwinsten. 4 sept.-30 sept. Guus de Ruiter, De Collectie 11. 2 okt.-31 okt. Galerie-aankopen / Nieuwe Aanwinsten. 6 nov.-25 nov. Realisme in Rotterdam (Dag van de Kunstuitleen). 27 nov.-6 jan. 1994. Naakt in de etalage, diverse technieken. 10 jan.-6 febr. Maja Zomer, schilderijen. 14 febr.-13 maart. Ian Lisser, werken. 21 maart-17 april. Mirjam Hoekman, beelden. 25 april-22 mei. Francy Finke, installatie. 29 mei-26 juni. Enkele werken (Annet van den Assem, Sigmund de Jong, Diederik Klomberg en George Ie Roy). 17 juli-8 aug. Cross Currents (negen kunstenaars van Cubitt Street Studio's Londen: Andrew Bick, James Brook, Andrew Carter, Roger Clarke, Vit Hopley, Helen Ireland, Christopher Lee, Sally Lewis en Nicholas Wyatt). 13 aug.-12 sept. Met voorbedachten rade, ontwerpen voor beeldende 101

kunst in de openbare ruimte: Arie Berkulin, John Körmeling, Kees Verschuren, Thom Puckey, Anna Verwey-Verschueren, Peter Struycken, Krijn Giezen en Frans van Bommel. 19 sept.-3 okt. Uit ongelijke talen / De idiomas desiguales (A Ua Crag, Aranda de Duero / Spanje in samenwerking met de Stichting Kunst & Complex: Alejandro Martinez, Javier Ayarza, Jesus Max, Julian Valle, Pepe Ortega, Rafael Lamata en Rufo Criado). 10 okt.-7 nov. Thierry d'Epernay, displaced deel IV. 14 nov.-12 dec. Ronald Cornelissen, automaten. 19 dec.-16 jan. 1994. Amitai Ben David, schilderijen. NEDERLANDS ARCHITECTUURINSTITUUT 21 jan.-25 febr. Ontwerpen voor sport en ontspanning. 21 jan.-3 maart. Een nieuwe impuls voor de tuinwijk: de tuinen van Prinsenland. 6 maart-30 mei. Huis met geen stijl. 7 maart-25 april. Kinderdagverblijven: avontuur door architectuur. 28 april-30 mei. De nieuwe woonwijken in Nederland: boulevards en zinnebeelden. 28 april-30 mei. Presentatie van het ontwerp van Auke de Vries voor een beeld in de vijver van het NAi. 30 okt.-31 jan. 1994. Stijl, norm en handschrift in de Nederlandse architectuur. 30 okt.-9 jan. 1994. Verschoven fundamenten, het werk van John Hejduk, architect. 30 okt.-18 dec. Jo Coenen, schetsen voor het NAi. 30 okt.-31 jan. 1994. Herinneringen aan steen, fototentoonstelling van het Nederlands Foto Instituut. BELASTINGMUSEUM PROF. DR. VAN DER POEL 28 jan.-2 mei. Belasting is troef. 14 mei-15 sept. Smokkelen in beeld. 29 sept.-28 nov. Parklaan 14 en 16 geëxposeerd. DIERGAARDE BLUDORP 29 april-31 okt. Mammoetland. 26 mei-29 sept. Mammoetaquarellen van Rien Poortvliet.

102

OVER ROTTERDAM EN ROTTERDAMMERS PUBLICATIES UIT HET JAAR 1993 GIDSEN

Bedrijvengids 1993. Rotterdam, Rotterdam Airport. Deelgemeentegids Hoek van Holland 1993/94. Monster, Pranger van der Graaf. Deelgemeentegidsen 1993. Charlois, Hillegersberg-Schiebroek, KralingenCrooswijk, Noord, Overschie, IJsselmonde. Eindhoven, Suurland's Vademecum. Dirkzwager's guide to the New Waterway, Rotterdam, Europoort/Maasvlakte, Dordrecht, Schiedam, Vlaardingen, Maassluis, Moerdijk and Rotterdam Airport 1994; 112th year. Rotterdam, Wyt. Havengids Rotterdam 1993. Amstelhoek, Reja. Maasboekje 93/94. Rotterdam, Wegener. Rotterdam-Amsterdam port-shipping and transport guide 1993. Den Haag, Haagse Drukkerij en Uitgeversmij. Rotterdam op zak 1994. Rotterdam, Phoenix & Den Oudsten. Rotterdam Europort Information; yearbook/Jahrbuch; 33rd ed. 1994. Rotterdam, De Havenkoerier. Transportverbindingen van en naar Rotterdam. Rotterdam, Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rotterdam en de Beneden-Maas. Tweede Bedrijfskundige Almanak Rotterdam. Rotterdam, Studie Vereniging Interuniversitaire Interfaculteit Bedrijfskunde. Wees wijzer in Rotterdam, 1993. Rotterdam, Rotterdams Informatie Centrum. V Welkom in Rotterdam; informatiegids 1994. Rotterdam, VVV Rotterdam, (in Nederlands, Duits, Engels en Frans). GESCHIEDENIS N.P. van den Berg. Een Rotterdams gezin in het midden van de negentiende eeuw. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 326-366. Geschiedenis van de christelijke dagbladpers in Nederland; red. B. van der Ros. Kampen, Kok. (o.a. de geschiedenis van de Rotterdamse christelijke dagbladen). P. Grandia. De tienden van 't Oostambacht van IJsselmonde; naamlijsten (1578-1699). Rotterdam, Stichting Streekarchief Eiland IJsselmonde. L. Gijswijt. De Raad van Beroerten in Rotterdam e.o. (dl. 1- 2). In: 1340; mededelingenblad van de afd. Rotterdam en Omstr. van de Nederlandse Genealogische Vereniging, jrg. 7 (1993), nr. 2, blz. 181-183, nr. 3, blz. 185-199. C. Hoek. Acten betreffende Beukelsdijk en Overschie. In: Ons Voorgeslacht. 1993, jrg. 48, nr. 442, blz. 393-405, nr. 443, blz. 438-455. 103

M. Kneepkens. In het rijk van de demonen; het bombardement van Rotterdam en de normen. Rotterdam, Donker. Loods 24; vervolging Rotterdamse Joden in de oorlog. Rotterdam, Stichting Comité Loods 24. K. Mallan. De fatale misrekening. In: Mars et Historia. 1993, jrg. 27, nr. 3, blz. 26-33. (Betreft bombardement op Rotterdam-West, 31 maart 1943). P.J. Moree. Gods woord aan boord; predikanten en ziekentroosters aan boord van Rotterdamse Oostindiëvaarders in de eerste helft van de achttiende eeuw. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 228-262. H. Moscoviter. Kunstenaars in plaats van tyfuslijders; de bewogen geschiedenis van de Rotterdamse Quarantaine- inrichting. Rotterdam, Vereniging tot Behoud en Beheer van de Quarantaine-inrichting. E.H.A.H. Palmen. Het complot van de groten en het gemeen?; de verjaardag van stadhouder Willem V op 8 maart 1783 in Rotterdam. In: Opossum. 1993, jrg. 3, nr. 11, blz. 18-26. E.H.A.H. Palmen. Een geschiedenis van de persoonlijke ruimte; de boedelinventaris als bron voor een historisch onderzoek naar de wooncultuur van Rotterdam in de negentiende eeuw. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 314- 325. P.J. Troost. Index; geïllustreerd trefwoordenregister van de rubriek 'Rotterdam van Toen' door Rein Wolters in het Rotterdams Dagblad. [Rotterdam, Troost]. P.J. Troost. Index Maasstad Fotoraadsels door Frits Wehrmeijer. [Rotterdam, Troost]. F. Villerius, Rolle van Pernis; naamlijsten op oud-rechterlijk archief 17101810. Rotterdam, Stichting Streekarchief IJsselmonde. Verslag van de werkgroep 'Het vergeten bombardement 31 maart 1943. Rotterdam, Bewonersorganisatie Bospolder-Tussendijken en de Werkgroep Bombardement 1943. A. Wagenaar. Het vergeten bombardement; Rotterdam/Tussendijken 31 maart 1943. Rotterdam, Centrum Beeldende Kunst. ARCHEOLOGIE BOOR balans 2; bijdragen aan de bewoningsgeschiedenis van het Maasmondgebied. Rotterdam, Bureau Oudheidkundig Onderzoek van Gemeentewerken Rotterdam, [1992]. R.J.B. Hageman. IJsselmonde; een archeologische kartering, inventarisatie en waardering. Rotterdam, Bureau Oudheidkundig Onderzoek van Gemeentewerken Rotterdam. (3 dl.) (BOOR- rapporten, 8). GENEALOGIE

L.M. van der Hoeven. Genealogie /Ifert&os (Rotterdam, NederlandsIndië). In: Ons Voorgeslacht. 1993, jrg. 48, nr. 440, blz. 241-259. H. M. Dekhuijzen, H.M. Dekhuijzen-Maasland en H.E. Dekhuijzen. De 104

familie £te/r/m//ze/7 1692-1992; het familieverhaal uitgaande van Marinus Cornelis Dekhuijzen 1859-1926. Rotterdam enz., H.M. Dekhuijzen enz. K.M. Pompe. Familie //wd/g 1633-1993. Rotterdam, [Stichting Familie Hudig]. Kinderen van één vader; tegenwoordige staat van het geslacht Van OO/Y// naar de stand van 1 januari 1992. Utrecht, Vereeniging der familie Van Oordt. L.A.F. Barjesteh van Waalwijk van Doorn en L.M. van der Hoeven. Genealogie van het geslacht Spee/mtf/7. Rotterdam, Historische Uitgeverij Rotterdam. DEMOGRAFIE 'Op weg naar 2006'; rapport van de Werkgroep Bevolkingsprognose 2006. Rotterdam, Bestuursdienst Rotterdam. A.L.C. Leijs. De Rotterdamse beroepsbevolking 1991-2006. Rotterdam, Centrum voor Onderzoek en Statistiek. A. van Zundert. Bevolkingsontwikkeling van Rotterdam in 1992. Rotterdam, Centrum voor Onderzoek en Statistiek. STATISTIEK Container statistiek 1992. Rotterdam, Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam. Kerncijfers Rotterdam 1993. Rotterdam, Centrum voor Onderzoek en Statistiek. Statistisch Jaarboek Rotterdam en regio 1993. Rotterdam, Centrum voor Onderzoek en Statistiek. Trendbericht Rotterdam 1992; sociaal-economische rapportage. Rotterdam, Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. A. van Zundert. Gezinnen met kinderen in Rotterdamse buurten. Rotterdam, Centrum voor Onderzoek en Statistiek TOPOGRAFIE J. Becker. Hendrick de Keyser; standbeeld van Desiderius Erasmus in Rotterdam. Bloemendaal, Becht (Palet-serie). H. van Bergeijk. Geen sensaties, niet ultramodern maar één organisch geheel; de Rotterdamse nieuwe Beurs. In: Forum. 1993, jrg. 36, nr. 3/4, blz. 99-122. J. Boddaert. Roterodamum; architectuur van vroeger in het Rotterdam van nu; afl. 101 t/m 150 verschenen in De Havenloods/Het Zuiden 132-'92 t/m 21-l-'93. Rotterdam, Boddaert Produkties. R.J.F. Bollebakker. De bouwgeschiedenis van het Stadhuis in Rotterdam. Hilversum, R.J.F. Bollebakker. H. van Dijk. Principe's van metropolitane architectuur; OMA's Kunsthal in Rotterdam. In: Archis. 1993, nr. 1, blz. 17-27. M.M.S. Feringa en H.A. Voet. De Stadsdriehoek van Rotterdam; dl. I:

105

Tussen Hofplein, Oppert, Grotekerkplein, St. Laurensstraat en Coolsingel. dl. II. De westelijke waterstad tussen Boompjes, Blaak en Schiedamsesingel. Capelle a/d IJssel, enz., H.A. Voet, enz. J. Hilker. Wist U dat?; een wandeling door Delfshaven. Rotterdam, Bewonersorganisatie Delfshaven Schiemond. F. Huygen. Het Museum Boymans van Hannema; gebouw, geschiedenis, architectuur. [Rotterdam; Museum Boymans van Beuningen]. De Kommiezenroute; fietstocht door het Rotterdamse havengebied. Rotterdam, Stichting Belastingmuseum. H. Meyer. Het fragment en de stad; stedelijke tranformatieprojecten in Rotterdam, Antwerpen en Amsterdam. In: Archis. 1993, nr. 6, blz. 62-80. Die neue Stadt; Rotterdam im 20. Jahrhundert. Utopie und Realitat. Munster, Westfalischer Kunstverein (catalogus bij gelijknamige tentoonstelling in 'Westfalischen Kunstverein Munster', 4 sept. - 17 okt. 1993). L. Noorman. Rotterdam kent geen sluitingstijd. In: Avenue. 1993, februari, blz. 58-68. J.C. Okkema. De straatnamen van Rotterdam; aanvullingen en verbeteringen (2). In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 425-440. P. Ratsma. Een zeer zonderlinge afbeelding der stad Rotterdam. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 207-227. Rotterdam; alle ruimte voor ontwikkeling. Rotterdam, Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. Straatnamenregister van Rotterdam; behorend bij de straatnamenkaart van Rotterdam. Rotterdam, Gemeentewerken Rotterdam. C.E.M. Stroet. Prinsenland; een geschiedenis. Rotterdam, zonder uitgever. P.J. Troost. Lief en leed op de Schiedamsedijk; herinneringen van een ooggetuige. Rotterdam, Troost. Vogels zingen midden in de stad. Rotterdam, Aktiegroep Het Oude Westen (geschiedenis van het Wijkpark Oude Westen). Een wandeling door Bospolder en Tussendijken. Rotterdam, Werkgroep 'Het Vergeten Bombardement'. F. Wehrmeijer. Bospolder-Tussendijken uit puin herrezen; RotterdamWest 1943-1993. Klaaswaal, Deboektant. A. Wortmann. The Museum Park Rotterdam; an arbitrary selection of prestige objects. In: Archis. 1993, nr. 1, blz. 28-39. I. Zwolle en E. Zwolle. Een wandeling door Rotterdam. Leiderdorp, Isy & Evy Zwolle. PLANNING/STADSVERNIEUWING Binnenstad Rotterdam; beleidskader voor verdere verdichting en beheer 1993-2000. Rotterdam, Dienst Stedebouw + Volkshuisvesting enz.

106

H. van Dijk. Het volle land; AIR-Alexander: zes visies op de verstedelijking van Nederland. In: Archis. 1993, nr. 10, blz. 52-61. De grenzen van de toekomstige Rotterdamse gemeenten. Rotterdam, Bestuursdienst. G. de Kleijn. Nood en deugd; gedachten over stadsvernieuwing en intensief beheer in Rotterdam. Rotterdam, Projectbureau Sociale Vernieuwing. Kop van Zuid; beleidsplan buitenruimte Feijenoord (summary). Rotterdam, [Dienst Stedebouw-(-Volkshuisvesting]. Kop van Zuid; programscenario; red. en samenst. J. van den Bout en J. van Teeffelen. Rotterdam, Dienst Stedebouw + Volkshuisvesting. Kop van Zuid; wonen zoals je 't nooit had kunnen bedenken. Rotterdam, Communicatieteam Kop van Zuid. Een leefbare toekomst voor de Noordrand; een volwaardige relatie tussen stad en landschap. Rotterdam, Deelgemeente Hillegersberg-Schiebroek enz. Ontwikkelingsplan Waterwegcentrum Hoek van Holland; inventarisatie; huidige situatie en randvoorwaarden. [Rotterdam], [Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam]. Plan van aanpak ROM-project Rijnmond. Schiedam, Projectbureau ROM (Ruimtelijke Ordening en Milieu) Rijnmond. Plan van aanpak en beleidsconvenant ROM-project Rijnmond; red. E. Dil enz. [Schiedam], Stuurgroep ROM-Rijnmond. De stadsas; continuïteit en variatie; samengest. door de Dienst Stedebouw en Volkshuisvesting, [1992]. Terugblik en vooruitzicht op de stad van morgen; red. H. Meyer en A. Klok. Delft, Technische Universiteit, publikatieburo Bouwkunde. (Atelier Stad, no. 1). VOLKSHUISVESTING/WONINGBOUW Dokumentatie bouwprogramma 1992. Rotterdam, Dienst Stedebouw + Volkshuisvesting. P. Hellmann. Dik water; wonen in een Nederlandse buitenwijk. Rotterdam, De Hef. (betreft Alexanderpolder). Een huisbaas wordt bouwheer; de ontwikkeling van de opdrachtgeversrol in twintig jaar Rotterdamse stadsvernieuwing; onder red. van P. Kuenzli en J. Stoof. Rotterdam, 010. H. Moscoviter. Rotterdam na de zondvloed; L. de Klerk. Geschiedenis veroudert niet. (voordrachten t.g.v. de presentatie van het jubileumboek 'En dat al voor de arbeidende klasse, 24 nov. 1992). Rotterdam, Dienst Stedebouw + Volkshuisvesting. Omzien naar morgen; een multidisciplinaire kunstmanifestatie met architectuur als kern... om de aandacht te vestigen op de naoorlogse stadswijken in het algemeen en die in de Alexanderpolder in het bijzonder. AIR-Alexander, april t/m nov. 1993. Rotterdam, Rotterdamse Kunststichting.

107

M. Snepvangers. Onze Woning... meer dan een dak boven uw hoofd; 75 jaar Woningstichting 'Onze Woning'. Rotterdam, Woningstichting 'Onze Woning'. Welschen 7. Rotterdam, 010. BESTUUR/BESTUURSINSTELLINGEN De Aanpak; vernieuwing bestuurlijke organisatie in de regio Rotterdam. Rotterdam, Overlegorgaan Rijnmondgemeenten. Evaluatie van het programaccoord 1990-1994 alsmede de relevante punten uit het plan van aanpak 'Het Nieuwe Rotterdam'. Rotterdam, [Gemeentebestuur van Rotterdam]. Herindelingsplan bestuurlijke vernieuwing regio Rotterdam. Den Haag, Provincie Zuid-Holland. M.J.W.T. Nollen en T.R.A.M. Wagenaar. Overschie... zelfstandig verder! of zelfstandig verder?; onderzoek naar het draagvlak van de huidige deelgemeente Overschie om als vitale gemeente te gaan fungeren, dl. 1. Den Haag, ODRP, organisatie- adviesbureau VNG. Het Profiel I-H; verdeling van taken en bevoegdheden in de regio Rotterdam. Rotterdam, Overlegorgaan Rijnmondgemeenten. Rotterdam, ongedeelde stad; rapportage Werkgroep Stedelijke Samenleving. Rotterdam, Bestuursdienst. H. Schrauwers. De wethouderskwestie in Rotterdam 1946-1948. Rotterdam, H. Schrauwers (doctoraalscriptie R.U. Leiden). E. Vastrick. Informatie en automatisering; onderzoek bij een bewonersorganisatie. Rotterdam, Wetenschapswinkel Erasmus Universiteit. (Rapport Wetenschapswinkel, 130) Vitaliteit als strategie; regio, gemeenten-nieuwe stijl en Charlois; door A. Cachet, J.W. Foppen, M. Noordegraaf e.a. Rotterdam, Erasmus Universiteit, Rotterdam School of Management. Voorontwerp wet bijzondere bepalingen provincie Rotterdam, 's- Gravenhage, Ministerie van Binnenlandse Zaken. POLITIE O. Beaujon. Rhapsody in blue; vijfenzeventig jaar Politie-harmonievereniging Hermandad te Rotterdam 1918-1993; een welluidende herinnering in foto's en woorden. Amsterdam, Thoth. P. Manneke. Korps zonder kapsones; geschiedenis van de Rotterdamse Gemeentepolitie. Bussum, Thoth. P. Manneke. Uit oogpunt van policie; zorg en repressie in Rotterdam tussen 1870 en 1914. Arnhem, Gouda Quint, (diss.). Op weg naar een toonaangevend korps; regiopolitie Rotterdam-Rijnmond. Rotterdam, Regiopolitie Rotterdam-Rijnmond. Wat kan de regiopolitie Rotterdam-Rijnmond voor u betekenen... Rotterdam, Regiopolitie Rotterdam-Rijnmond.

108

HAVEN, HANDEL EN SCHEEPVAART

G.J. de Boer. De sleepboten van de familie Roelofs. Wormer, Stichting B.A.S.M. M. Cowsill, J. Hendy, Fr. Haalmeijer. Harwich - Hoek van Holland; a 100 year of service. Pentlepoir, Ferry Publications. R. van Dijk. Background to Rotterdam's Port Plan 2010. In: Pianc. 1993, jrg. 20, nr. 80, biz. 9-15. Havenplan 2010. Rotterdam, Gemeentelijk Havenbedrijf. Jaarboek 1994; Stichting Nederlandse Particuliere Rijnvaart Centrale. Leiden, Nederlandsche Uitgeversmaatschappij. B. Klimbie. EWT 25 jaar; specialisten op de Europese waterwegen. Rotterdam, EWT, Europese Waterweg Transporten BV. A. Lentjes en H. Lentjes. Rederij Van Ommeren; de binnenvaartvloot, dl. 2. Schoorl, Pirola. H. Molenaar. Hybris in de haven van Heisenberg. Rotterdam, Erasmus Universiteit enz. (inaugurele rede). J.J. van Noort. Van Hoek naar haven; veertig jaar scheepsbegeleiding in de grootste haven ter wereld. Alkmaar, De Alk. Ontwikkeling van bedrijfskundig denken en doen; een Rotterdams perspectief; H. van Driel (red.). Rotterdam, Faculteit Bedrijfskunde Erasmus Universiteit. Opening Delta/Sea-Land Terminal. Special Magazine. Den Haag, Revue Arts (betreft Europe Combined Terminals, ECT). Vijftig jaar Kapiteinsvereniging; door H.J. Brandenburg, C. Bruin, G. Koedijk e.a. Rotterdam, Nederlandse Vereniging van Kapiteins ter Koopvaardij. Wat staat ons te doen?; sociale scenario's voor havenarbeid in 2010. Rotterdam, Platform Informatica en Technologie Rijnmond. H.W.H. Welters [en] J.M. Dekkers. Kleine gedachten over een grote haven II. Rotterdam, Havenondernemersver. SVZ. G.J. Wormmeester. Grootschalig transport naar een grootschalige wereld. Delft, Technische Universiteit (inaugurele rede). BEDRIJFSLEVEN

Anno 1825; kort historisch overzicht van Drukkerij G.B. 't Hooft BV te Rotterdam; (idee en samenst. F. Boogaerdt 't Hooft). Rotterdam, Drukkerij G.B. 't Hooft. Bedrijfsterreinen in de regio Rijnmond 1993. Rotterdam, Bedrijven Info Rijnmond. R. Buck en W. Derksen. Het bedrijfsleven en de bestuurlijke vernieuwing in de regio Rotterdam; advies uitgebracht aan de Kamer van Koophandel en Fabrieken, Rotterdam en Beneden-Maas. [Rotterdam, Kamer van Koophandel]. Kantorenrapportage Rotterdam 1993; een weergave van de stand van zaken op de Rotterdamse kantorenmarkt per 1.1.1993. Rotterdam, Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. 109

A.J.W. Camijn. Lokale initiatieven in Rotterdam; een analyse van het economische wederopbouwbeleid in Rotterdam gedurende de periode 1940-1955. Rotterdam, Stichting Historische Publicaties Roterodamum (Grote reeks, 49) W.F. Groenier. Bedrijfsinformatie voor Rotterdamse ondernemers. Rotterdam, Centrum voor Onderzoek en Statistiek. Hart voor de stad; ondernemers en sociale vernieuwing. Rotterdam, Projectbureau Sociale Vernieuwing. Hotel New York. Rotterdam, Hotel New York (presentatiebrochure). S. Loesberg. C. Jamin; bitterzoete koekjes. Rotterdam, Uitgeverij Scriptum. De ontwikkeling van arbeid, kennis en kapitaal in de regio Rotterdam; een analyse van het economisch draagvlak. Den Haag, Stichting Maatschappij en Onderneming. De regionale bedrijfsontwikkeling in de Rijn/Schelde Delta in 1992. Rotterdam, Stuurgroep Rijn/Schelde Delta. K.E. Sluyterman. Moret 110 jaar; van accountancy naar multiprofessionele dienstverlening. Rotterdam, Centrum voor Bedrijfsgeschiedenis Erasmus Universiteit (Cahier Centrum voor Bedrijfsgeschiedenis, 10). P. Troost. De Rotterdammer en zijn markt. Zaltbommel, Europese Bibliotheek. C. de Voogd. De neergang van de scheepsbouw en andere industriële bedrijfstakken. Vlissingen, Den Boer/De Ruiter (betreft o.a. RijnSchelde-Verolme concern). W.L. & J. Brusse's Uitgeversmaatschappij 1903-1965; onder red. van Sj. van Faassen en K. Thomassen. Rotterdam, 010. 25 jaar Van Hecke Catering; voor velen een open boek; [door J. Verhoog en H. Warmerdam]. Noordwijk, Van Speijk. M. van Zalingen. Het bruist weer aan de Wilhelminakade in Rotterdam; gerestaureerd Hotel New York nu al een begrip. In: Eigen Huis & Interieur. 1993, sept., biz. 94-101. VERKEER

Beleidsnota verkeer en vervoer. Rotterdam, Gemeente Rotterdam. J.W. van Borselen. Sporen in Rotterdam; stadsgeschiedenis rondom de trein. Rotterdam, Stichting Historische Publicaties Roterodamum (Grote reeks, 51). B. van der Heiden. De stoomtram tijdens de watersnood. Klaaswaal, Deboektant (De stoomtram... dl. 9). B. van der Heiden. De stoomtram tijdens de bezetting 1940- 1945. Klaaswaal, Deboektant (De stoomtram... dl. 10). F.C.G. Huizer [en] C.F.M. Neijenhuizen. RET; portret van een vervoerbedrijf 1968-1992. Haarlem, Schuyt & Co. (N.V.B.S.-reeks, 19). Maricor; infrastructuurontwikkeling corridor Maasvlakte-Ridderkerk; 3 dln. Rotterdam, Rijkswaterstaat, directie Zuid- Holland. 110

De markt voor taxivervoer in de regio Rotterdam. Rotterdam, Horlings, Brouwer & Horlings. H. Moscoviter. Sporen onder de stad; de bouw van de Willemsspoortunnel in Rotterdam. Rotterdam, Gemeentewerken. ARBEID

A. Brand, H. Spies [en] F. Moors. Een ervaring rijker; deelnemers, uitstromers en weigeraars/uitvallers aan het woord over hun ervaringen met de JWG-jongerenpool in Rotterdam. Rotterdam, Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Rotterdammers aan het werk; van bijstandsmoeder tot automonteur... Rotterdam, Sociale Zaken en Werkgelegenheid; Arbeidsvoorziening Rijnmond. ONDERWIJS E.F.Chr. Bezooijen. Bedrij f sschool Shell Pernis; vijftig jaar werken aan vakmanschap 1943-1993. Rotterdam, Centrum voor Bedrijfsgeschiedenis Erasmus Universiteit Rotterdam (Cahier Centrum voor Bedrijfsgeschiedenis, 9). N. van der Blom. Notities over Walricus Lithodomus (Wouwerick van Steenhuyse), zijn twee schoolboeken en een aantal schoolmeesters in 1556/58 onder meer in Rotterdam. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 184-197. J. Bruggeman. Onderwijs in meervoud; de voorgangers van de Hogeschool Rotterdam & Omstreken in historisch perspectief. Rotterdam, Hogeschool Rotterdam & Omstreken. M. Davids [en] J. van Herwaarden. Erasmus Universiteit 1973-1993. Rotterdam, Universitaire Pers. G. Esser. Van pacificatie tot vernieuwing; het lager onderwijs in Rotterdam tijdens het interbellum. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 401-424. Overzicht opvangprojecten Rotterdam; schoolverzuimers, langdurig spijbelaars, vroegtijdig schoolverlaters, randgroepjongeren, drop-outs 1993/1994. Rotterdam, Dienst Onderwijs, Bureau Leerlingzaken. 15 jaar in vogelvlucht; Maatschappijgeschiedenis & Kunst- en Cultuurwetenschappen; door M. Davids e.a. Rotterdam, Erasmus Universiteit, Faculteit der Historische- en Kunstwetenschappen. H.M.P. Vrenssen. Rotterdam Rijnmond Concept; beroepsonderwijs en volwasseneneducatie in regionaal perspectief. Rotterdam, RISBO. (RISBO-paper, 41) I. Westbroek. De knipoog betekende: kom op, je redt het wel! : de Algemene Beroepsschool Rotterdam 1957-1994. Rotterdam, Stichting De Meeuw. KERK EN GODSDIENST Scots Church Rotterdam. Rotterdam, Scots Church Rotterdam (gedenk111

boekje 350 jaar Scots Church Rotterdam). H. Vandersmissen. 'Tot instandhouding van den openbaren godsdienst'; 182 jaar College van Gecommitteerden tot de Zaken der Hervormde Gemeente te Rotterdam. Rotterdam, Stichting Historische Publikaties Roterodamum (Kleine reeks, 45). H. Visser. De kerk als markt : over de ontwikkeling van het Pauluskerkmodel in Rotterdam. Rotterdam, Stichting voor Kerkelijke Sociale Arbeid. MAATSCHAPPELIJK LEVEN

B. Caton. Investeren voor de toekomst; signaleringsonderzoek naar het gedrag van Marokkaanse kinderen. Rotterdam, GGD Rotterdam e.o. (Rapportnr. JZ 93-01). In de lorum; de geschiedenis van D.M.S. 'Van Tromp'; boek ter gelegenheid van het tweede lustrum. Rotterdam, In de Lorum-uitgaven (D.M.S. = De Medische Sociëteit). A.R. Kramer. Gezelschap Rotterdam '43 1943-1993. Rotterdam, Gezelschap Rotterdam '43. Op de trap ; portiekgesprekken in het Oude Westen; red. P. van den Berg e.a. Rotterdam, Rotterdams Instituut Bewonersondersteuning (Opbouwwerk in uitvoering, 6). Tref; tien jaar zoeken naar een lokaal antwoord op een internationaal vraagstuk. Rotterdam, Stichting Tref. (n.a.v. 10-jarig bestaan Stichting Tref, platform tegen racisme en fascisme Charlois). SOCIALE ZORG EN GEZONDHEIDSZORG

A. ten Berge. Op weg naar maatwerk; een inventarisatie van de knelpunten rondom zwangere meisjes en tienermoeders. Rotterdam, Stichting Riet Hof Centrum. J. Boddaert. Keuringsdienst van Waren Rotterdam 1893-1993. Rotterdam, Boddaert Produkties. H.J. van Daal. Vrijwilligerswerk door migranten in Rotterdam; verslag van een verkennend onderzoek. Utrecht, Verwey-Jonker Instituut. R. van Erkel. Bericht van Xanadu; psychiatrie en drugproblematiek, de praktijk van Odysse Noord. Rotterdam, Ganymedes Productions. De gemeente een zorg; onderzoek naar de mogelijkheden en consequenties van privatisering van de gemeentelijke zorginstellingen. Rotterdam, Directie S&CZ, sectie Sociale Zaken. Gezonde Stad; krant uitgebracht n.a.v. de stedelijke conferentie Gezonde Stad 'Stimulans voor Wijkgericht werken' van 24 maart 1993. Rotterdam, Projectbureau Gezonde Stad. E.C.H, van Gilst, J.A.M, van Oers [en] J. Ellenkamp. Buurtgerichte opvoedingsondersteuning; verslag van een kwalitatief onderzoek naar nieuwe mogelijkheden voor opvoedingsondersteuning in het Oude Westen. Rotterdam, GGD Rotterdam e.o. (Rapport afd. Epidemiologie & Beleid, 93-04).

112

J.P.C. Grund. Drug use as a social ritual; functionality, symbolism and determinants of self-regulation. Rotterdam, Instituut voor Verslavingsonderzoek (IVO) (dissertatie). A. Hekelaar. Zorg voor de Chinese ouderen; een onderzoek naar de problemen welke Chinese ouderen ondervonden in hun contact met de gezondheidszorginstellingen in Rotterdam. Rotterdam, Wetenschapswinkel Erasmus Universiteit (Rapport Wetenschapswinkel, 125). Honderd jaar zorg voor de zeeman door de Nederlandse Zeemanscentrale waarin voortgezet de Zeemansbond en de Nederlandse Christen Zeelieden Vereniging. Rotterdam, Vereniging Nederlandse Zeemanscentrale. F. van Hoorn. Thuislozen in Rotterdam; oorzaken, opvang en aanpak: mogelijkheden voor sociale verhuurders. Rotterdam, Woningstichting 'Onze Woning'. S. Huijser van Renen [en] C. Tjon. Chinese vrouwen en arbeid; een inventarisatie van wensen en behoeften van Chinese vrouwen in Rotterdam t.a.v. werk. Rotterdam, Wetenschapswinkel Erasmus Universiteit (Rapport Wetenschapswinkel, 115). T. Huiskens. Het plein; verboden te schoppen, te slaan en te dreigen. Rotterdam, Rotterdams Instituut Bewonersondersteuning (Opbouwwerk in uitvoering, 4). J. Janssens. Een nieuw zonnetje; ouderennetwerken in Oud-Mathenesse & Het Witte Dorp. Rotterdam, Rotterdams Instituut Bewonersondersteuning (Opbouwwerk in uitvoering, 5) H. Kalfs. Project Huisbezoek ouderen; verslag van de uitvoering. Rotterdam, Stichting Rotterdams Dienstencentrumwerk. J. Koopman [en] R. Lammerts. Beloften ingelost 2; praktijk van Sociale Vernieuwing in vijf projecten met stip. 's- Hertogenbosch, Nederlands Instituut voor onderzoek naar Maatschappelijke Opbouw (samenvatting). De lens op Meeuwenplaat; een toekomstgericht onderzoek naar de leefbaarheid in Meeuwenplaat; red. rapportage F. Attema. Rotterdam, SWO Hoogvliet. I. Libregts, F. Moors [en] A. Brand. Rond of rood?; eerste meting in het kader van een panelonderzoek naar de financiële positie van huishoudens met een ABW/RWW-uitkering in Rotterdam. Rotterdam, Sociale Zaken en Werkgelegenheid. M.J. van Lieburg. Rotterdams gezondheidszorg in historisch perspectief. Weert, Louwers. In: Tijdschrift voor Gezondheid en Politiek. 1993, jrg. 11 nr. 4, blz. 9-11. M.J. van Lieburg en R.B.M. Rigter. Vier eeuwen oogheelkunde in Rotterdam. Rotterdam, Erasmus Publishing. (Roterodamum, Kleine reeks, 47) (Pantaleon reeks, 10). M. Minderhoud en H.G.T. Nijs. Gezond ouder worden in Rotterdam; een onderzoek naar de toekomstige aantallen ouderen in Rotterdam en de consequenties daarvan voor de gezondheid(szorg). Rotterdam, GGD Rotterdam e.o. (Rapport afdeling Epidemiologie & Beleid, 93-10).

113

J.A.M, van Oers. A geographic information system for local public health policy. Assen, Van Gorcum. W. van Oorschot en E. Smolenaars. Onbenutte rechten, dl. 2; het nietgebruik van sociale zekerheid onder Rotterdamse ouderen (65 plus). Rotterdam, Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Ouderenwerk geteld 3; rapportage 1992; [door C. van de Griend]. Rotterdam, Stichting Rotterdams Dienstencentrum werk. M.B.P. van der Poel. Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Rotterdam, GGD Rotterdam e.o. (Rapport afdeling Epidemiologie & Beleid; 93-08). A.L. Roode. Vrijwillig werken: een inventarisatie van het vrijwilligerswerk in de deelgemeente Hillegersberg/Schiebroek te Rotterdam. Rotterdam, Wetenschapswinkel Erasmus Universiteit. (Rapport Wetenschapswinkel, 128). De sociale kaart van migranten in Rotterdam; 9de dr., 1993. Rotterdam, Gemeente Rotterdam. J. van Stigt. Vrouwenhulpverlening naar veelkleurig beleid; een onderzoek naar beleid ten aanzien van de hulpverlening aan de personele inzet van allochtone vrouwen in Rotterdam. Rotterdam, Wetenschapswinkel Erasmus Universiteit. (Rapport Wetenschapswinkel, 129). J. Toet [en] R. Geurs. De verslavingszorg in beeld; resultaten van het Rotterdams Drugs Informatie Systeem in 1992. Rotterdam, GGD Rotterdam e.o. (Rapport afdeling Epidemiologie & Beleid, 93-13). 12,5 jaar Gezondheidscentrum Beverwaard. Rotterdam, Gezondheidscentrum Beverwaard. J. van der Wal. Een badhuisproject voor migrantenvrouwen. Rotterdam, Stichting Welzijn Overschie. J. van der Zwaard. El Mizan; wijkverpleegkundigen over de opvoeding in allochtone huishoudens. Amsterdam, Sua. WELZIJN/MILIEU

Beloofd is beloofd; uitvoering van het PVDA-milieuprogramma '50 over groen'. Rotterdam, Partij van de Arbeid. Geïntegreerd veiligheidsbeleid; nota. + bijlage 'Voor alle veiligheid' (projectenboek). Verzameling Gedrukte Stukken, 112. H. Haven. Natuur tussen stenen; natuur- en milieu-educatie. Rotterdam, Recreatie Rotterdam. M.J.E. Kruijtzer en P.J. van der Veer. Reactie op het ontwerp- Plan van Aanpak en het ontwerp-Beleidsconvenant ROM-project Rijnmond. Rotterdam, Zuidhollandse Milieufederatie.. Rapportage luchtkwaliteit 1992. Rotterdam, Gemeentewerken, afd. Milieubeleid Rotterdam. Milieuprogramma Rotterdam 1994-1998. Rotterdam, Gemeentewerken Rotterdam. Natuurplan Rotterdam; een verkenning. Rotterdam, Gemeente Rotterdam; met Notitie van beantwoording.

114

Roteb magazine special. Den Haag, Revue Arts. (speciale uitg. van Roteb magazine t.g.v. de ingebruikstelling van de gemoderniseerde afvalverbrandingsinstallatie). Van polder tot spaarbekken; 25 jaar Waterwinningbedrijf Brabantse Biesbosch 1968-1993; [samenst. en tekst: M. Sorée]. 's-Hertogenbosch, NV Waterwinningbedrijf Brabantse Biesbosch. Woorden en daden; milieu, buitenruimte, verkeer en vervoer in Rotterdam. Rotterdam, Bestuursdienst Rotterdam. BELLETRIE J. Beranova. Gestolen zon. Rotterdam, Bureau Obelon. C. van den Berg. Onder ons; gedichten. Amsterdam, De Bezige Bij. J.A. Blaauw. Boeven, dienders en Rotterdammers. Baarn, Fontein. M. Heiden. Hotel New York. Rotterdam, Hotel New York. H.J.A. Hofland. Het diepste punt van Nederland; roman. Amsterdam, De Bezige Bij. H. Kok. Bietjes bij de vis; over liefde, dood en eten. Rotterdam, Ad Donker. H. Kok. Man met zonder hoed; een stadsgedicht. Amsterdam, Rothschild & Bach. A. Kossmann. Rotterdammer, zo ik iets ben; een stad in mozaïek; met een essay van M. Rotenstreich. Amsterdam, Querido. J. Pot. Het collier; novelle. Rotterdam, Ad Donker. B.M.L. Schroder. Rotterdam in de literatuur. Rotterdam, B.M.L. Schroder, (doctoraalscriptie R.U. Leiden). K. Teeuwkens. Zeelui in Rotterdam en andere zoute verhalen. Baarn, De Boer Maritiem. Vertellingen uit Kleinpolder; samenst. Arij Weerheim e.a. Rotterdam, Bewonersorganisatie Overschie. T. Vlaanderen. Een turbolent leven; autobiografische schclmenroman. [Rotterdam], Tejo Vlaanderen. B. van der Waal. Gebogen maar ongebroken. Rotterdam, [B. van der Waal] (gedichten). ARCHITECTUUR De Alexanderpolder; waar de stad verder gaat; [samenst. A.-M. Devolder]. Bussum, Thoth. G. Bekaert. Een Versailles voor de Nederlandse architectuur; architectuur en instituut. In: Archis. 1993, nr. 10, blz. 17- 26 (gebouw Nederlands Architectuurinstituut). A. Duijvesteijn, J. Coenen, R. Brouwers. Het Nederlands Architectuurinstituut. Rotterdam, NAi Uitgevers. A. van der Graaf. De Keet van Oud. Rotterdam, Bewonersorganisatie Oud-Matenesse & Het Witte Dorp. (Het Witte Dorp forever, 1) J. Molenaar. Voorbij een dor functionalisme; woonhuis Sonneveld van 115

Brinkman & Van der Vlugt (1929-1933). In: Archis. 1993, nr. 8, blz. 53-63. Restauratie Rotterdamse monumenten; Rotterdams Restauratiefonds. Rotterdam, Dienst Stedebouw en Volkshuisvesting, Sector Wonen, Werkgroep Rotterdams Restauratiefonds, (1992). H. Schmitz. Niet Verheul maar Stok; een rectificatie. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 399- 400. T. Tummers. Architectuur aan de zijlijn; stadions en tribunes in Nederland. Amsterdam, D'Arts. Hierin: Sparta Stadion (blz. 33-37) en Feyenoord Stadion (blz. 73-80). CULTUUR

Agenda 1993. Rotterdam, Eduard Bos Electronic Publishing [1992] (bevat werk van Rotterdamse fotografen). R.S. Bakker, J. van den Hooff. Het verpakte landschap; geluidswal Albrandswaard. Rotterdam, Centrum Beeldende Kunst. H.J.E. van Beuningen, A.M. Koldeweij. Heilig en profaan, 1000 laatmiddeleeuwse insignes uit de collectie H.J.E. van Beuningen. Cothen, Stichting Middeleeuwse Religieuze en Profane Insignes. (Rotterdam papers, 8) (t.g.v. de tentoonstelling in het museum Boymans van Beuningen, 12 dec. 1993 tot 28 febr. 1994). Dr. C. Rijnsdorp Prijs voor literatuur 1993. Rotterdam, Stichting Dr. C. Rijnsdorp Prijs. Eleven catalogues by Reinier Leers (1692-1709); a reproduction ed. with an introd. by H.H.M. van Lieshout and O.S. Lankhorst. Utrecht, HES, 1992 (Catalogi redivivi, VII). Globale tijd; het raadsel van de tijd; monumentum tempore perennius; de tijd in het recht; [tekst J. Tacq... et al.]. Rotterdam, Erasmus Universiteit. Centrum Beeldende Kunst. (Betreft het kunstwerk 'Globale Tijd' van Hans Citroen). M. Halbertsma. 'Het bezoek aan Boymans. Is het groter te maken?'; plek, gebouw en beleid van het Museum Boymans in de periode 1900-1945. In: De Kunstwereld; produktie, distributie en receptie in de wereld van kunst en cultuur; door T. Bevers [et al.]. Hilversum, Verloren. W. Heezen. 'Geachte hoorders en hoorderessen,...'; de 'leesvergaderingen' van de 'Hollandsche Maatschappij van Fraaije Kunsten en Wetenschappen', afdeling Rotterdam (1880- 1885). In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 263-296. W. Joliet. Fliessen aus der Werkstatt 'Piet Hein' des F.J. Kleyn zu Delfshaven im Royal Scottish Museum Edinburgh. Königswinter, W. Joliet, (1992). De kleine werken van Woody van Amen; Anjerfonds-Chabotprijs 1993. Rotterdam, Anjerfonds Rotterdam. De kunst en de stad; schets voor het Rotterdamse kunstbeleid in de jaren '90. Rotterdam, College van Burgemeester en Wethouders. Met bijlage: De kunst in de stad.

116

De kunst in de stad; [tekst R. Lagendijk en H. Riemersma]. Rotterdam, Gemeente Rotterdam, Bestuursdienst. (Bijlage bij: De kunst en de stad). Kijken is de kunst; een beeldenroute door Hoogvliet; eindred. M. Evegroen. Rotterdam, Stichting Welzijn Hoogvliet. J. Leering. Kleurproject Crooswijk. Rotterdam, Centrum Beeldende Kunst. H. de Man. Museum Boymans van Beuningen. Zwolle, Waanders. Odeon Gouvernestraat; [eindred. Harry Vendeloo]. Rotterdam, Beheerscommissie Odeon. B. Olsthoorn [en] J. van den Hoof f. Kunstplan Katendrecht; toen wij uit Rotterdam vertrokken, vertrokken wij uit Rotterdam. Rotterdam, Centrum Beeldende Kunst. De Rotterdamse cultuur in elf spiegels; door W. Frijhoff e.a. Rotterdam, Uitgeverij 010. K. Schampers. Kees Timmer; schilderijen. Rotterdam, Museum Boymans van Beuningen (tentoonstellingscatalogus). Een verzameling made in the u.s.a; [samenst. Y. van Caldenborgh en M. Roesink]. Rotterdam, Caldic Collectie. C. Zevenbergen. Van boeken en een dijkdorp; Hoogvliets allerlei; t.g.v. het jubileum van Boek- en Kantoorvakhandel Voskamp 1958-1993. Rotterdam, Voskamp. 5 jaar Town Podia; eindred. en samenst. Th. Hensen. Rotterdam, Stichting Live at Rotown en Live at Nighttown. SPORT Beleidsplan 1993-1996 Rotterdam Topsport. Rotterdam, Stichting Rotterdam Topsport. A. Cornelis. De 75-jarige geschiedenis van de handboogschietvereniging De Romeinen. Rotterdam, Handboogschietvereniging De Romeinen. Feyenoord; seizoen 1992-1993. Rotterdam, Francis Productions. Jaarboek Feyenoord; seizoen 1992/'93. Rotterdam, Jaarboek Feyenoord. Rotterdam uit de houdgreep; onderzoeksrapportage 'Judo voor mensen met een handicap in Rotterdam'. Rotterdam, Dienst Recreatie Rotterdam. Sparta Rotterdam in het betaalde voetbal; het complete naslagwerk, feiten en cijfers betaald voetbal; verz. en beschikbaar gesteld door Z.W. Cassa en J.P.E. Snoek. Rotterdam, Stichting Sparta. RECREATIE Boswerk; Strandbad Bosdorp Bosveilig. Rotterdam, Deelgemeente Kralingen-Crooswijk enz. (Projekten in Kralingen-Crooswijk, 1). Jubileum uitgave van de tuinvereniging 'Zestienhoven' 1948- 1993. 45 jaar T.V.Z. (Speciale uitgave van 'Oogst'). W. van de Pol. Recreatie-atlas voor de wijde omgeving van Rotterdam. Rotterdam, Dienst Stedebouw + Volkshuisvesting. 117

Toerisme en recreatie in Rotterdam; bestedingen en bezoek van toeristisch-recreatief Rotterdam. Rotterdam, Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. PERSONALIA

L. Zeeman. Hoofdzaak : Rotterdamse portretfoto's. Rotterdam, Zeeman. E.H. Cossee. 'Trouwe, opregte, belangelooze vriendschap'; Abraham des ,4mor/e vtfrt ofer /Zoeven en Abram van /?//c£evo/-se/. In: Voorbeeldige vriendschap; vrienden en vriendinnen in theologie en cultuur, blz. 81-90. A.M. van der Woel. Loek £Y//em7?, 1932-1992. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 128-139. D. Eringa. Ik ben van elf. Amsterdam, Bert Bakker, (biografie van Dieuwke £W/7ga, speelt zich gedeeltelijk af in Rotterdam). H. Eijssens. Jan van //örflterw///: /?£/?, een Rotterdams dichter uit de negentiende eeuw. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 297-313. A. de Groot. Uit de brieven van George Frans //tfs/?e/s (1864-1916). In: Jaarboek voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme na 1800. 1993, jrg. 1, blz. 34-60. C.J. Hoekendijk. Bladen uit mijn levensboek; autobiografie van ds. C.J. //oeAre/?^///: (1873-1948); bew. door Th. van den End. Zoetermeer, Boekencentrum. Th.A. Fafié. Bibliografie Dr. H.J. 7ÖÖ/7W5. In: Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis. 1993 nr. 14, blz. 13-23. Gerrit Hendrik A>/-s/e/7; grenswachter en gids van de Gereformeerde Gemeenten; red. H. Florijn en J. Mastenbroek. Kampen, De Groot Goudriaan. H.W. Lambers. Prof. dr. Leo H. tf/tfössert, 1920-1992. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 140-143 A. den Hoed. Hollands greatest: Bep van A7tfvere«. Rotterdam, BDH Produkties (1992). C. Zevenbergen. Bep van AVürvereA?, 1907-1992. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 144-150. B. Oosterwijk. Adriaan /foore/?, 1906-1992. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 151-153 B. ter Haar. Ds. J.M. van Ar/m/?e/7, Hilversum 15 oktober 1910- Waspik 30 april 1992; predikant te Rotterdam van 1944-1964. In: Rotterdams Jaarboekje, 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 154-158. M. Thissen-Menalda. Dirk L£Mge/7flf//A: (1748-1805); tekenaar in woelige tijden. Haarlem, Teylers Museum. (N.a.v. de gelijknamige tentoonstelling in Teylers Museum, 6 febr.-4 april 1993). W. Wennekes. Mr. Marten Mees (1828-1917); 'Men heeft de meeste voldoening in hetgeen men voor anderen doet'. In: W. Wennekes. De Aartsvaders; grondleggers van het Nederlandse bedrijfsleven, blz. 107140. Amsterdam, Atlas.

118

I.P. Spruit. Dirk Fransz. Qw/spe/; Rotterdams koopman en reder in de gouden eeuw. Leiden, Quispel. Marius /?/c/i/ers (1878-1955); een bewogen kunstenaar; samenst. KI. de Vos. Zeist, Zeister Kunststichting. (Uitg. n.a.v. de gelijknamige tentoonstelling in het Slot te Zeist). H. Spruijtenburg. Boezemsingel 6; jeugdherinneringen van Hendrik Sprw//7eA?6w/-g (1889-1978); ingeleid en geannoteerd door C. Reedijk. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 367-398. Lotte S/am-Zteese 1903-1988; Dessau, Brno, Charkow, Moskou, Amsterdam, Rotterdam; red. H. Damen [en] A.M. Devolder. Rotterdam, Rotterdamse Kunststichting enz. R. Frölich. Piet S/rw//Ar, 1922-1992; de magiër. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 159-163. E.H. Cossee. 'Zoo wij iets sloopen, het is niet de godsdienst'; Cornelis Petrus 77e/e (1830-1902) als apologeet van het Modernisme. In: Jaarboek voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme na 1800. 1993, jrg. l, blz. 17-33. J.M.M. Duyf. Een wereld van verschil; leven en werk van de econoom Jan 7m6ergert. Rotterdam, Tinbergen Instituut M. Mooij. Bob den t/y/, Rotterdam 27 maart 1930-Rotterdam 13 februari 1992. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 164-172. H. Sleutelaar. C.B. |/aöm//-agÉT, 1935-1992. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 173-174. M. Valkhof f. Jaap J/tf/Mo//, 1910-1992. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 175-178. R.W. van Ierschot. Wally van ^e/cfe, 1924-1992; 'de grote snor'. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 179-183. ERASMIANA Erasmus of Rotterdam Society; yearbook 13. Fort Washington, Erasmus of Rotterdam Society. C L . Heesakkers. Een afbeelding van Erasmus' oudste Rotterdamse standbeeld. In: Rotterdams Jaarboekje. 1993, 10de reeks, 1ste jrg., blz. 198-206. J. Trapman. Erasmus seen by a Dutch collegiant; Daniel de Breen (15941664) and his posthumous 'Compendium theologiae Erasmicae'. In: Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis. 1993, vol. 73, nr. 2, blz. 156-177. L. Visser-Isles. Erasmus and Rotterdam. Rotterdam, Island Productions. L. Visser-Isles. Erasmus van Rotterdam. Rotterdam, Erasmus Universiteit (Erasmus Nieuwjaarsreeks, 93/94). H. Vredeveld. The ages of Erasmus and the year of his birth. Hanover (N.H.), [z. uitg.]. In: Renaissance quarterly. 1993, vol. 44, nr. 4, blz. 754-809.

119

OVERLEDEN ROTTERDAMMERS EN OUD-ROTTERDAMMERS IN 1993

A. Adema (66). Huisarts, 21 december. Mevr. dr. A.J.M. Alkemade (69). Oud-directrice Pedagogische Academie Sint Lucia en oud-voorzitter Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs, 30 augustus te Zeist. Mevr. drs. D. van Arkel (96). Oud-apotheker, 31 maart te Den Haag. Drs. A.W. Baan (75). Oud-rector Erasmiaans Gymnasium, 23 november. H.L. Benjamins (93). Oud-notaris, 8 december te Middelburg. C. (Casper) van den Berg (47). Dichter, 8 februari. F.K.H, van den Berg (83). Oprichter en oud-directeur Delmonte Bouwchemie BV en firma Zonneveld en Landheer, 4 juni. J.H. van Blommestein (77). Vrouwenarts, 25 februari. Mr. A. Blussé van Oud Alblas (88). Oud-advocaat, oud-lid van de maatschap Nauta Dutilh en honorair kamerheer van H.M. de koningin, 6 juni. J.M. (Jo) Boer (85). Schrijfster en schilderes, 14 april. Th. Boesman (82). Oud orthopaedisch chirurg, oud-voorzitter Nederlandse Orthopaedische Vereniging, 31 september. Dr. J.R. Bouma (65). Oud-anesthesist Ziekenhuis Eudokia (thans IJsselland Ziekenhuis, Capelle aan den IJssel) en Dr. Daniël den Hoed Kliniek, 23 december te Capelle aan den IJssel. T.C. Bourguignon (80). Oud-redacteur Rotterdams Nieuwsblad (thans Rotterdams Dagblad), 4 mei. C A . Breedveld (78). Oud-directeur Breedveld Interieurwerken BV, 23 november. J. de Bruin (51). Docent Nederlands christelijke scholengemeenschap Johannes Calvijn, 17 juli te Zwijndrecht. Drs. C. Caljé (43). Sociaal-economisch redacteur NRC-Handelsblad, 26 oktober. D.H.H. Cornelje (71). Oud-directeur Transport Trading Group (Hoek van Holland), Transport Trading Cornelje BV (Amsterdam), 25 juni te Castricum. J.H. Dalm (79). Lid deelgemeenteraad IJsselmonde (D'66), 15 oktober te Capelle aan den IJssel. Mevr. C. Daniskas-van Zwieten (73). Logopediste en zangpedagoge, 1 januari. C.J. Dessing (77). Oprichter en oud-directeur Bouw- en Aannemingsbedrijf Dessing BV, 11 november. Mr. H.D.M. Dolk (75). Oud-kantonrechter, 25 maart. G.J. van Duinen (53). Directeur Paardekooper Verpakkingen BV, 21 april.

120

H.L. (Loet) van Duinhoven (74). Oud-kunstredacteur Algemeen Dagblad, 19 januari te Den Haag. A.C.F, van Dijk (67). Oud-directeur Katholieke Middelbare Technische School Rotterdam (thans Regionaal Technisch College Rijnmond), 7 oktober. Mevr. J.C. (Jo) Elffers (84). Binnenhuisarchitecte, 9 februari. B.J. Faber (58). Registeraccountant Deloitte & Touche Accountants, Belastingadviseurs en Management Consultants, 11 februari op de Canarische Eilanden. E.G.A. Glazener (74). Oud-kapitein der Mariniers, 17 mei te Breda. Mr. H.J. Goester (82). Oud-griffier kantongerecht, 22 januari. D.D. Goedegebure (54). Directeur Den Harder Transporten BV, 7 september. W.J. de Graaf (87). Rustend huisarts, 9 juni. Mevr. prof. dr. A.J.M. Hagenaars (39). Hoogleraar economie van de huishoudelijke sector Erasmus Universiteit Rotterdam, 30 juni te Oegstgeest. S. Heiden (88). Oud-schaatser, oud-eigenaar Sporthuis Siem Heiden, 3 augustus. W.A.H. Hendriks (90). Registeraccountant, 8 november. Mevr. drs. A.G. van der Horst (84). Oud-docente natuurkunde christelijke Scholengemeenschap Johannes Calvijn, 6 april te Gouda. T.A.J. (Theo) Huizenaar (93). Bokstrainer, 15 november. F.Th. van de Kamp (73). Oprichter en oud-directeur Thermogas BV en Thermobouw BV, 19 december. G. van Kleef (78). Drogist, oud-voorzitter Atletiek Vereniging Minerva, oud-voorzitter Vrije Drogisten Combinatie, 19 juni. Mr. A. Klein (89). Oud-substituut officier van justitie te Rotterdam, 5 april te Krimpen aan den IJssel. Mevr. E.G. van der Klooster (88). Oud-verloskundige, 30 januari. L.C. Kok (77). Oud-redacteur Het Vrije Volk, 2 januari. P.C. Kooijman (84). Oud-notaris, 15 januari. P. Korthuys (94). Oud-journalist en schrijver, oud-attaché voor pers- en culturele zaken Nederlandse ambassade Zuid-Afrika, 28 maart te Laren (NH). R. Laan (78). Oud-gemeenteraadslid (PvdA), oud-adviseur Gemeentelijk Havenbedrijf, oud-lid Tweede Kamer, oud-burgemeester Zaanstad (Zaandam), 3 november. Dr. C. de Langen (80). Oud-longarts, 25 mei te Almen. P.R. (Pablo) Lara (48). Keramist, 23 september. D. Leeninga (74). Oud-directeur Vector Aandrijftechniek BV, 14 april. Prof. drs. J.B. Lenstra (78). Emeritus hoogleraar farmacie Erasmus Universiteit Rotterdam, oud-hoofd apotheek Academisch Ziekenhuis Rotterdam, 15 september te Etaules (Frankrijk). J. Th. van Leth (63). Directeur Elf Atochem Agri BV, 15 januari te Plaisir (Frankrijk).

121

A.W.A. Lichtenauer (87). Oud-directeur muziekhandel Lichtenauer, 14 mei. P. de Lezenne Coulander (80). Registeraccountant, 21 augustus te Capelle aan den IJssel. M.J. Lips (70). Lid van de firma Catz & Lips (thans Rollins Hudig Hall Groep BV), commissaris Handelsveem BV, 27 januari. H.G. van Loosbroek (63). Registeraccountant, lid van de maatschap Paardekooper & Hoffman, docent accountancy Erasmus Universiteit Rotterdam, 11 augustus te Prinsenbeek. F.J.A.M, van der Lugt (85). Rustend huisarts, 15 december. A. Makkreel (90). Oud-registeraccountant en belastingconsulent, 22 mei. Ir. J.M. Matthijsen (85). Oud-directeur NV Vereenigde Touwfabrieken (Verto), oud-voorzitter Erasmus Liga, 15 januari. W.L. van Mastrigt (64). Directeur Hotel Metropole, 18 november. Ir. J. van der Meer (72). Oud-lid raad van bestuur Rijn Schelde Verolme NV, 4 juli. Mr. Ph.A.J. Mees (86). Oud-lid van de firma R. Mees & Zoonen, 29 oktober. G.P. Meyer (97). Oprichter firma Gerard Meyer, herenkleding, 4 november. Drs. E. Modderaar (51). Registeraccountant, lid van de maatschap Reyn, De Blaey Rotterdam, 15 oktober. B. Mouthaan (74). Oprichter en directeur B. Mouthaan Patent BV, 1 juli. R.R.E. van Neste (60). Chirurg Sint Clara Ziekenhuis, 28 mei. A. (Bob) van Niekerk (24). Zanger, 31 mei te Goedereede. Mevr. M.O. Nouwen-San Giorgi (48). Docente Talenschool Language Partners W.T.C. Rotterdam, bestuurslid Rotterdamse Anti-Discriminatie Raad (RADAR), 8 mei. W. Oorthuys (82). Emeritus predikant Nederlandse Hervormde Kerk (pastor Academisch Ziekenhuis Rotterdam), 18 december. C.J. van Oost (93). Oud-hoofd secretarie-afdeling Burgerzaken, 22 mei. J. Oosterom (84). Oud-directeur en oprichter J. Oosterom & Zoon Stuwadoors- en Controlebedrijf BV, 7 april. W.B.A. Oostrum (70). Emeritus rector Sint Franciscus Gasthuis, 26 juli. A. den Ouden (56). Directeur Dr. F. Hogewindschool, school voor kinderen met hoor-, spraak- en taalproblemen, 13 oktober. Drs. A. Pool (70). Oud-registeraccountant, oud-lid Raad van bestuur Moret & Limperg (thans Moret Ernst & Young), oud-penningmeester bestuur bejaardencentrum De Schutse en Stichting Rotterdamse Verpleegtehuizen De Rustenburg, penningmeester Vereniging Eudokia, 28 januari. P. Pragt (86). Oud-directeur visgroothandel P. Pragt BV, 1 november. Dr. O. Prakash (56). Hoofd van de afdeling Thorax-anesthesie Academisch Ziekenhuis Rotterdam, 18 april te Amsterdam. A.A. van Puyvelde (75). Oud-chirurg, oud geneesheer-directeur Sint Clara Ziekenhuis, 10 december.

122

Jhr. ir. J. de Ranitz (84). Architect, stedebouwkundige Kuiper Compagnons, Bureau voor Ruimtelijke Ordening en Architectuur BV, 4 december. F.A. Rehmann (81). Kunstverzamelaar, 22 juli. S. van Riemsdijk (77). Oud-directeur Gebr. Van Riemsdijk Rotterdam BV, 20 april. J. van Rietschoten (69). Boekhandelaar, 25 september. Mevr. H. de Roode (79). Oud-hoofdverpleegkundige Academisch Ziekenhuis Rotterdam (Dijkzigt), 10 mei. J. Roos (93). Oud-commodore Koninklijke Rotterdamsche Lloyd, 21 oktober te Wassenaar. P.H.M. (Peter) Roovers (90). Beeldhouwer, 24 maart. A.F. Rosenquist (Oom Anton) (76). Soldaat Leger des Heils, 11 augustus. H.A.M, van Rossum (74). Oud-docent Nederlands Pedagogische Academie Thomas Morus, 30 oktober te Arnhem. P.W.H.D. (P.W.) Russel (65). Redacteur Algemeen Dagblad, 10 augustus. Dr. ir. H. Rijsterborgh (46). Docent Erasmus Universiteit Rotterdam (Thoraxcentrum), wetenschappelijk medewerker Interuniversitair Cardiologisch Instituut Nederland (Utrecht), 16 november te Waarder (Driebruggen). Mevr. M.O. San Giorgi. Zie: Mevr. M.O. Nouwen-San Giorgi. Dr. P.J. van der Schaar (93). Oud-directeur Coolsingelziekenhuis, oudchef de clinique Dijkzigt Ziekenhuis (Academisch Ziekenhuis Rotterdam), 4 februari. P.N.M. Schenkeveld (59). Directeur SMS Reclamediensten Rotterdam BV, 18 april. A. Schoemaker (67). Oud directeur-generaal voor Fiscale Zaken en voormalig waarnemend secretaris-generaal ministerie van Financiën, 14 december. P.A.H. Schroder (44). Directeur Schroder Modestoffen, 27 februari. N. Schrijver (70). Oud-directeur Glashandel De Maas BV, 14 november te Rhoon (Albrandswaard). Mevr. I. (Ineke) Sluiter (61). Danseres, choreografe, oprichter Werkcentrum Dans (Rotterdamse Dansgroep), 17 juli te Amsterdam. J.J.C. Sluyter (90). Oprichter en oud-directeur Gebr. Sluyter BV, makelaars in assurantiën Rotterdam, 20 september. Dr. E. Smit (79). Oud-voorzitter Raad van Bestuur Unilever NV, 21 maart te Oud-Turnhout (België). Mr. J. van Someren (75). Oud-voorzitter raad van bestuur Amfas Groep (voorheen RVS), 30 augustus. H. (Henk) Speijer (50). Docent grime en kostuumleer Dansakademie Tilburg, medewerker Rotterdamse Opera, 12 mei. J. Spinhoven (48). Oud-voetballer Xerxes, directeur Volta Assurantiën Krimpen aan den IJssel, 31 maart te Capelle aan den IJssel. S.P.J. Stijkel (48). Directeur Stijkel & Partners BV, 29 juni.

123

A.A. Teeuwisse (63). Oud-lid raad van bestuur Kersten Hunik Groep, 27 oktober te Reeuwijk. E.A.E. Tempelman (53). Registeraccountant, lid van de maatschap Tempelman & Partners, 21 januari te Hardinxveld-Giessendam. Mevr. dr. S.J. Toirkens (48). Sociaal-economisch redacteur NRC-Handelsblad, 13 november te Den Haag. Drs. B.T. Twigt (80). Oud secretaris-generaal International Civil Aviation Organisation (Montreal), oud-directeur Unicef Europa en NoordAfrika (Parijs, Genève), 1 mei. G. van Urk (89). Directeur Elsport Nederland BV, oud-directeur J. van Urk Holding BV, 11 september. L.C. Vaessen (76). Uitvaartondernemer, 3 augustus. Prof. dr. M. van de Vall (70). Emeritus hoogleraar methoden en technieken van sociaal-wetenschappelijk onderzoek Erasmus Universiteit Rotterdam, 31 juli te Amsterdam. G. Verbeek (69). Registeraccountant, oud-vennoot Deloitte & Touche Registeraccountants, 5 augustus te Zeist. Ir. W. Vermeer (84). Architect, 11 maart. J. Verschoor (76). Oud-directeur Stichting Ziekenfonds Rotterdam (thans Zilveren Kruis Zorgverzekeraar Rijnmond), 23 februari. J. Vervoort (62). Oud-scheidsrechter, 28 december. Ds. Th. Vollenhoven (65). Emeritus predikant Gereformeerde Kerk van Rotterdam-Delfshaven, oud-predikant VU Ziekenhuis, 4 maart te Zeist. Drs. A.W. de Vos (77). Oud-directeur Rudolf Mees Instituut, Audiologisch Centrum Rotterdam en Koninklijke Ammanstichting, 19 februari. R.A. van der Wel (49). Directeur Bierhandel De Pijp, 30 september te Krimpen aan den IJssel. R. Werson (65). Oud-directeur Volker Bouwmaatschappij BV, oud-bestuurslid Woningstichting Volksbelang (Capelle aan den IJssel), 11 oktober te Capelle aan den IJssel. J.W. Weterings (50). Directeur Wethold International BV, 22 december te Barendrecht. Dr. P.C. Willemse (87). Rustend tandarts en kaakchirurg, 21 oktober. A. Wolfhagen (62). Oud-directeur Pedagogische Academie Thomas Morus, 9 augustus te Terheijden.

124