De Ondernemersvereniging Noordereiland te Rotterdam in 2010 Dit is het jaarverslag van het bestuur van de Ondernemersvereniging Noordereiland over het jaar 2010. De evenementen Het jaar 2010 was zonder meer spectaculair voor de ondernemers van het eiland. Nog nooit stond het Noordereiland zo in de schijnwerpers van de wereldpers. De wielrenners van de Tour de France kwamen in volle vaart over de Willemsbrug de Prins Hendrikkade op, daarna vol in de remmen om vlak voor de publiektribune met een scherpe bocht naar links de Koninginnenbrug op te schieten en weg waren ze. Een proactief OVN bestuur in 2009 wist in nauwe samenwerking met de Bewonersvereniging Noordereiland, na maanden van voorbereiding, een prachtig feest op het Noordereiland te geven. Duizenden bezoekers te voet op ons eiland. Verbaasd over de leuke etalages, het muziekpodium en allen op zoek naar het unieke Noordereiland Tour t-shirt van kunstenaar Peter Hofland.
1
Zonder meer een groots evenement dat we niet makkelijk zullen evenaren, maar zeker niet het enige evenement in 2010. In mei was er de vierde editie van Mode aan de Maas, opgezet door Gre van Oostenbrugge. Deze keer met als thema “Moslima street couture’. Direct na de start van de Tour was er de vierde editie het North Sea Around Town podium op het bruggenhoofd van de voormalige Willemsbrug. Twee avonden lang jazz, geprogrammeerd en georganiseerd door Streef Productions, met als achtergrond binnenvaartschepen die komen en gaan. Dit jaar geen regen, maar zwoele avonden waarop vrienden van het Noordereiland zich verbaasd afvroegen waar deze prachtige romantische wijk nu precies ligt in Rotterdam. Het was ze nog nooit opgevallen. Op de laatste zondag van juli, als de watertemperatuur haar maximum heeft bereikt voor dat jaar, is er de ongelofelijke zwemwedstrijd Rondje Noordereiland. Bedacht en georganiseerd door de eigenzinnige kunstenaar Erik van Loon. De wedstrijd is alleen te zwemmen wanneer het wassende water de stroming van de rivier in evenwicht houdt. Een keer per etmaal gebeurt dit en tijdens deze derde editie was dit aan het begin van de zondagavond. Uniek was dat op de voorafgaande avond een Prinsendiner op het gelijknamige hoofd van het eiland was. Tijdens het ondergaan van de zon aten meer dan 200 sporters, vrijwilligers en eilandbewoners aan lange boerentafels een pastamaaltijd. Af en toe met open mond als de operazang en vleugelklanken klonken. Zelfs de wind werd onder dit schouwspel doodstil. Als laatste evenement in de zomer wordt het Noordereiland de paddock, de start en finish van de City Race. Een publiekstrekker voor Rotterdam, maar helaas niet voor het Noordereiland. Door de afsluiting van de Willemsbrug voor voetgangers en fietsers is het eiland in de praktijk vooral moeilijk bereikbaar. We ruilen deze graag in voor een groener evenement. Het moest er een keer van komen, een winterplein op het Noordereiland. Met alle evenementen in de zomer breidt het evenementenseizoen zich uit naar andere jaargetijden. De binnenstad kent de winterparade en het Noordereiland had in 2010 de eerste editie van het Winterplein, compleet met een 25 centimeter dikke laag sneeuw. Willem de Klerk organiseerde gedurende 4 dagen een schaatsbaan, een snowboard simulator, een luchtkussen en een winterterras waar de ondernemersborrel was. Wilt u nog meer? Jazeker, maar daarover meer in de vooruitblik naar 2011. De ondernemers Het leven bestaat natuurlijk niet alleen uit feesten. Er wordt ook gewerkt op het Noordereiland. In de belangrijkste winkelstraat op het eiland zat er dit jaar veel beweging in de horeca. Nicole van Tent stak de straat over, zei haar baan bij Tejas op, en begon haar droom: lunchroom Versus. Tejas zelf veranderde van eigenaren en heet na een flinke verbouwing de Maaslounge. Aan het begin (of einde) van de straat is, eveneens na een verbouwing, de ‘bruine’ kroeg Noordereiland weer open gegaan. En eindelijk is het ‘lelijke eendje’ in de Van der Takstraat 100 opgeknapt. Het advocaten kantoor Kamans & Heemskerk heeft het pand gekocht en beoefent hier haar praktijk.
2
Nieuw op het eiland zijn de ‘workspot.nu’ kantoren in de Van der Takstraat, op het Burgemeester Hoffmanplein en de Maaskade. Ondernemers huren daar voor een vaste prijs een kant en klare werkplek wanneer de keukentafel te klein is geworden. Natuurlijk kent het Noordereiland veel meer ondernemers. Volgens de Kamer van Koophandel telt het eiland meer dan 300 ondernemingen. Slechts veertig zijn lid van de vereniging. Er is nog veel zendelingenwerk te verrichten in 2011. Tijd om via het (moderne) netwerk meer leden te werven. Daar hebben we wel hulp bij nodig. De kunstenaars Het Noordereiland kent een levendige kunstcultuur met het enorme kunstwerken ‘motorschip Noordereiland’ van Joe Cillen, die dit jaar opende met de prelude van de Scheepsopera. In aanloop van de Tour de France was er een helikopterongeluk waarbij de Noordereiland fotograaf Ben Wind om het leven kwam. Op de Prins Hendrikkade is inmiddels een etalage ingericht met zijn werk en op 25 maart 2011 komt er als eerbetoon een boek uit met de titel ‘Een echte Ben Wind’. Op 21 augustus werd de ‘friendly fire’ steen onthuld op de Prins Hendrikkade - hoek Prins Hendrikstraat. Samen met de groene iconen op het Noordereiland is het onderdeel van het kunstwerk ‘de brandgrens van Rotterdam’. Op de Prins Hendrikkade 66-b, waar op 14 mei 1940 een Duitse commandopost was gevestigd in de ijssalon, is een plaquette aangebracht ter nagedachtenis aan het tweede ultimatum aan de stad. Helaas vielen de bommen al voordat de kapitein Backer van het Nederlandse leger over de Willemsbrug was. Naast de vele galerieën en kunstetalages op het eiland, hebben de kunstenaars van de Zwarte Ruyter dit jaar de Cult videotheek Next Page geopend in Ons Blok op de Van der Takstraat 109. Om de kunst en cultuur te versterken heeft de deelgemeente in samenwerking met stedelijke Kunst & Cultuur een visiedocument voor het Noordereiland geschreven in 2010 [link naar het plan]. Een inspirerend document met veel nieuwe aanknopingspunten voor de toekomst en leuke, concrete plannen voor de komende jaren. De ruimtelijke plannen Het Noordereiland lijkt af. Volgebouwd van het Antwerpse hoofd in het oosten tot en met Prinsenhoofd in het westen en sinds 2005 aangewezen als beschermd stadsgezicht (sinds 2008 is dit ook bekrachtigd). Toch heeft deze zomer een felle strijd gewoed tussen de (deel)gemeente en de bewoners van het Noordereiland over de bestemming van Ons Park, direct naast de Willemsbrug. De gemeente wil er in haar visie op de Kop van Feijenoord bouwen, maar de bewoners willen het laatste groen op het eiland behouden. Recent heeft de gemeente het bestemmingsplan [link naar het bestemmingsplan] gewijzigd ten gunste van de bewoners. Ons Park is gered.
3
Het leven op het Noordereiland zal door de visie op de Kop van Feijenoord (www.portfeijenoord.nl) flink gaan veranderen. De komst van een nieuwe brug naar Zuid in het verlengde van de Willemsbrug, de enorme bouwplannen aan de overkant met projecten als d’Oranjeboom, het Hefblok, het Stieltjesblok en het Handelsblok zullen de bemoeienis met zuid enorm vergroten. In totaal komen er meer dan 1.000 woningen aan de overkant bij, tegenover nog geen 2.000 woningen op het eiland. Dat zal een enorme verandering geven voor zowel bewoners als ondernemers. Het Noordereiland wordt de verbinding tussen de Oude Haven en de Kop van Feijenoord. Afgelopen jaar werd het masterplan en het bijbehorende bestemmingsplan definitief vastgesteld in de gemeenteraad. Aan de overkant, achter de Hef, zijn al diverse panden gesloopt en in 2011 wordt waarschijnlijk al de eerste paal geslagen van d’Oranjeboom. Zorgelijk blijft de voortdurende onduidelijkheid van de toekomst van Ons Blok, nieuwbouw of renovatie. De gemeente Rotterdam en Woonstad Rotterdam komen er maar niet uit. Afgelopen jaar is het verder achteruit gegaan met zowel de woningen als de bedrijfsruimten. Op een enkeling na hebben inmiddels alle huurders kortlopende contracten en anders zijn de panden dichtgetimmerd. De plint op de Prins Hendrikkade is daardoor ter hoogte van Ons Blok afzichtelijk. En de ondernemers in Ons Blok hebben geen toekomst. En dan moet de overlast van een paar jaar slopen en bouwen nog beginnen. In 2011 is het daarom tijd voor meer actie vanuit de OVN, want conform de planning start de renovatie in 2006. De nieuwe (deel)gemeente In 2010 waren er gemeenteraadsverkiezingen. De gemeente Rotterdam en deelgemeente Feijenoord hebben inmiddels allebei een nieuwe raad en een nieuw bestuur. De partijpolitieke verschuivingen in de gemeente Rotterdam waren niet heel groot, omdat de PVV niet meedeed in Rotterdam. In het nieuwe college van B&W heeft GroenLinks plaats gemaakt voor D66 en is de VVD weer terug van een jaar weggeweest. Door het verlies van de Partij van de Arbeid in de deelraad van Feijenoord heeft de PvdA haar meerderheid verloren en zijn de partijen CDA en GroenLinks sinds 22 april 2010 in het bestuur van de deelgemeente gekomen. Als Ondernemersvereniging Noordereiland hebben we vooral met de deelgemeente te maken. We onderhouden actief contact met bestuursleden, ambtenaren, de wijkagent en opbouwwerkers. In de afgelopen bestuursperiode viel het Noordereiland vaak buiten gunstige subsidie regelingen omdat het niet zo slecht gaat met ons eiland. Helaas zien we daardoor ook relatief weinig verbeteringen in dezelfde periode. In de nieuwe gebiedsvisie Noord 2011- 2014 van de deelgemeente Feijenoord [link naar het document] staat een uitgebreide analyse van de wijk en de plannen in deze bestuursperiode. Interessant om eens te lezen. In 2011 willen we onze invloed intensiveren zodra de participatie van de ondernemers groter is en onze gezamenlijke visie meer duidelijkheid heeft. Als we het goed aanpakken dan ontwikkelt het Noordereiland zich in deze periode gestaag.
4
De andere opvarenden De komst van de Tour de France heeft de Ondernemersvereniging en Bewonersvereniging van het Noordereiland dichter bij elkaar gebracht. De belangen liggen vaak dicht bij elkaar en met zo een groots evenement sta je samen sterker. Dat moeten we veel vaker doen. Het Noordereiland kent meer dan 3.000 opvarenden in bijna 2.000 huishoudens. Het eiland wijkt af van de overige wijken van Feijenoord door het hoge percentage autochtonen (bijna 60%), grote aantal eenpersoons huishoudens (meer dan 50%), het lage aantal huishoudens met kinderen (minder dan 25%), en een gemiddeld hoger inkomen (1 op de 5 bewoners heeft een ‘hoog’ inkomen). De bewoners bezitten 1.225 auto’s (bron CBS 2007/2008). De leefomgeving Het Noordereiland heeft een bijzondere plaats in de leefomgeving van Rotterdam. Niet alleen vanwege haar geografische ligging midden in de Maas, maar ook omdat zij zich sterk onderscheidt van haar naastgelegen wijken. Op de veiligheidsindex van de gemeente Rotterdam (www.rotterdam.nl/veilig) heeft het Noordereiland een profiel dat lijkt op dat van een buitenwijken zoals Hillegersberg en Pernis. Dat gaat niet vanzelf, maar wel met inzet van bewoners en ondernemers in samenspraak met de gemeente, de politie, toezichthouders en diverse maatschappelijke organisaties. Ook de Ondernemersvereniging Noordereiland draagt haar kadesteentje bij. We liepen dit jaar in de zomer mee met de schouw van de Sleephellingstraat naar de Van der Takstraat. Op basis van deze schouw herstelde Gemeentewerken direct gebreken aan de straat, plaatste ze extra vuilnisbakken en fietsenrekken. Lantarenpalen werden gerepareerd en rechtgezet door Eneco. De Roteb gaf het eiland een extra schoonmaakbeurt. En toezichthouders gaven extra voorlichting aan hondenbezitters over het aanlijnen en opruimen van hondenpoep. Na afloop zag het eiland er echt even beter uit. Zeker zo vlak voor de wereldkampioenschappen voetbal. Tijdens het WK zag het eiland er erg Hollands uit. Vol met oranje vlaggen. In de Van der Takstraat zorgden de tijdelijke bewoners van Ons Blok bij elke wedstrijd voor tv’s op straat met bijbehorende stoelen en banken. Na afloop van iedere wedstrijd een klein straatfeest. De regen liet verstek gaan en Oranje was sterk tot aan de finale. Elke keer een groter feest en elke ochtend weer grote schoonmaak door de bewoners. Alleen na de finale leek de stemming te zijn gekeerd. Aan de overkant, in het hofje op de Van der Takstraat, was het de rest van de zomer een komen en gaan van politie. Soms zelfs met een militaire eenheid paraat in de bus aan de rand van de stoep. Helaas zie je dan de vaste bewoners vertrekken, die juist zorgen voor de noodzakelijke sociale controle. Deze winter lijkt de rust weer terug. Jammer dat de aardige bewoners weg zijn. De communicatie De betrokkenheid en kleinschaligheid van het Noordereiland maakt dat communicatie eigenlijk heel gemakkelijk gaat. Het rondbrengen van de post kan altijd direct
5
gebeuren, van TNT stakingen geen last. Als je haast hebt pak je de fiets en ga je even langs. Toch blijft het lastig om iedereen op de hoogte te houden en te betrekken bij de vereniging. Bijna aan het einde van het jaarverslag merk ik dat er heel veel is gebeurd, maar dat we er weinig over hebben verteld. De veelheid aan nieuwe media maken het misschien wel lastiger dan ooit. De keuze is enorm en het bereik dito. Vanaf het Noordereiland kan je makkelijk de hele wereld over. Ondertussen vergeten we de buren te informeren. In het voorjaar gaf Willem de Klerk een tweetal ontbijtlezingen over het gebruik van de nieuwe sociale media. De OVN is sinds dit jaar ook te vinden op Linkedin en Twitter. Desondanks wisten we maar 1 nieuwsbrief in maart 2010 uit te brengen. En dan wel weer een eerste jaarverslag van het bestuur: over 2010. In 2011 is er gelukkig veel ruimte voor verbetering. Het bestuur Tot slot het OVN bestuur zelf, want de samenstelling is flink gewijzigd in 2010. Martin Klootwijk en Eric Schunselaar zijn op 23 maart 2010 tijdens de Algemene Leden Vergadering toegetreden tot het bestuur, Ruud Fontaine is afgestreden en Sylvia Boer, die het bestuur enthousiast ondersteunde stopte met haar actieve taak. Janneke Mulder en Nicole van Tent zijn de bestuursleden die zijn blijven zitten en voor de noodzakelijke continuïteit zorgen. Het bestuur is daarmee een aardige afspiegeling van de leden: een winkelier, een horeca exploitante, een advocate en een financieel adviseur. Alleen de kunstenaars ontbreken. Martin Klootwijk is direct bij zijn aantreden benoemd tot penningmeester. De financiële verantwoording over 2010 hebben jullie aan hem te danken. Janneke Mulder heeft halverwege het jaar de voorzittershamer overgedragen aan Eric Schunselaar. Het bestuur werkt gelukkig niet alleen. Annette de Bus zorgt voor de verslaglegging en Nils Hilbers onderhoudt de website www.noordereiland.org En we kunnen nog wel wat extra hulp gebruiken.
6
Vooruitblik naar 2011 In 2011 wil het bestuur van de OVN op alle bovenstaande terreinen actief blijven en waar mogelijk haar inspanningen samen met alle betrokken ondernemers intensiveren. Dat laatste moet vooral mogelijk zijn als we meer leden weten te werven, die bovendien mee willen spelen. Het eiland is namelijk zo leuk als we het zelf maken. Evenementen In 2011 zal er geen start van de Tour de France zijn in Rotterdam. Wel rekenen we erop dat er weer een podium zal zijn van North Sea Around Town van Streef Productions, het rondje Noordereiland van Erik van Loon en het Winterplein door Willem de Klerk. Het gat van de Tour de France gaat Willem de Klerk in 2011 in opdracht van stichting MontMartre aan de Maas in 2011 opvullen met de Dag van het Noordereiland. Misschien is een grotere betrokkenheid van het eiland tijdens de Wereldhaven dagen ook mogelijk of komt Camping Rotterdam haar tenten weer opslaan in onze idyllische wijk.
7
De ondernemers We hebben leuke, bijzondere, mooie, extravagante, intelligente, hardwerkende, talentvolle, grappige en nog veel meer soorten ondernemers op het Noordereiland. De uitdaging voor 2011 is iedereen veel meer te betrekken bij de OVN om zo samen een leuke, inspirerende, aantrekkelijke, vrolijke, duurzame, veilige, smaakvolle en een nog veelzijdiger ondernemersklimaat te creëren. Totdat je alleen nog het eiland af gaat om te vertellen aan de rest van de wereld hoe mooi het hier is. De kunstenaars Tja, hoe betrek je kunstenaars bij je ondernemersvereniging. Ze hebben een andere kijk op de dagelijkse dingen. Gaan anders met ons om, vaak verrassend, voor sommigen tot afschuw. Een kunstzinnige wijk is vaak een voorbode van nakende voorspoed. Mensen willen er graag wonen. Als het te goed gaat, gaan ze weer weg. Laten we in 2011 in ieder geval uitvoering geven aan de kunst- en cultuur visie, want de weg naar voorspoed is vaak leuker dan de plaats zelf. De ruimtelijke plannen De plannen voor de Kop van Feijenoord zullen zich gestaag ontwikkelen met en zonder onze instemming. Vanaf het Noordereiland kunnen we wellicht wat bijsturen als we weten waar we heen willen. De komst van Kamans & Heemskerk heeft laten zien dat verkoop van onroerend goed geweldige nieuwe ondernemers kan aantrekken. Daarom pleiten sommige bestuursleden voor een wijziging in het beleid bij Woonstad en willen we dat het commerciële onroerend goed in eigendom van de ondernemers kan komen. Ons Blok zal de grootste projectontwikkeling op het Noordereiland zelf zijn in de komende jaren en biedt nieuwe kansen voor ondernemers. Of het wordt het een Blok aan Ons been. De nieuwe (deel)gemeente De deelgemeente gaat naar ons omkijken, dat is het plan voor 2011. Niet omdat het slechter gaat met het Noordereiland, maar omdat we een inspirerende wijk zijn met een Ondernemersvereniging waarop ze kunnen bouwen. De andere opvarenden Het Noordereiland is een sterk gemengde wijk, misschien wel de wijk van de toekomst. Wonen en werken gaan hier hand in hand. Dan is het ook de gewoonste zaak dat bewoners en ondernemers samen optrekken. Dat moet dan profijtelijk zijn voor allebei.
8
De leefomgeving Soms gaat het mis en dan is het ‘alle hens aan dek’ om het gevaar het hoofd te bieden. Vaak is dit te voorkomen door tijdig bij te sturen en de klippen te omzeilen. Het vereist veel ervaring om problemen echt te voorzien. Het vraagt veel geduld om dit steeds weer uit te leggen aan alle opvarenden. Het vraagt altijd inspanning van iedereen. Laten we het voor elkaar doen. De communicatie Het is wennen om zoveel mogelijkheden tot onze beschikking te hebben. Misschien moeten we wel keuzes maken, in ieder geval meer aandacht geven aan dit aspect en meer mensen betrekken om meer mensen te bereiken. Het bestuur In het bestuur zal in 2011 niet veel veranderen. Misschien dat Janneke Mulder of Nicole van Tent een keer moe zijn van een paar jaar inspanning. Zij verdienen het om een keer op de achterbank te mogen meerijden. We hopen dat er niet alleen meer leden komen, maar dat zij ook actief gaan meedoen. In het komende jaar willen we onderzoeken hoe we het traditionele model van bestuur dat sleurt en leden die hangen kunnen doorbreken. Hebben jullie ideeën? We zien graag een verandering.
9
Afsluiting Tenslotte is het aan de leden om een keuze te maken waar we heen gaan, de vereniging is immers van jullie. Daarom graag commentaar op het verleden en opmerkingen over de inzet voor de toekomst. Namens het bestuur OVN Eric Schunselaar, voorzitter
10
