TEKST 1 De Eiffeltoren De Eiffeltoren is wereldberoemd. De toren staat in Parijs, de hoofdstad van Frankrijk. Elk jaar komen er meer dan zes miljoen mensen naar de Eiffeltoren kijken! Geschiedenis In 1889 was er een grote tentoonstelling in Parijs: de Wereldtentoonstelling. Hiervoor had de stad een monument nodig. Dat werd de Eiffeltoren. De Eiffeltoren werd gebouwd tussen 1887 en 1889. Er werkten ongeveer 250 bouwers mee om de toren te bouwen. Niemand raakte gewond. Dat is best bijzonder. Er waren in die tijd nog niet zoveel regels voor de veiligheid als nu. Op 13 maart 1889 was de Eiffeltoren af. Mooi of lelijk? De toren is genoemd naar Gustave Eiffel. Hij zorgde ervoor dat de toren gebouwd kon worden. In het begin was niet iedereen daar blij mee. Mensen vonden de toren maar lelijk, en noemden hem ‘de ijzeren schoorsteen’. Maar toen de toren groter en groter werd, vonden de mensen hem steeds mooier. Zo mooi zelfs, dat de toren na de Wereldtentoonstelling mocht blijven staan. Nu hoort de Eiffeltoren echt bij Parijs. Hoe hoog is de Eiffeltoren? De Eiffeltoren heeft vier poten. Die poten zitten aan elkaar met bogen. In drie poten zitten trappen voor bezoekers. In de vierde poot zit een lift voor mensen die in de toren werken. De toren heeft drie verdiepingen. De eerste verdieping is ongeveer 57 meter boven de grond. Hier kunnen wel 3000 mensen op staan! Aan de buitenkant van deze verdieping staan 72 namen van belangrijke Fransen uit de geschiedenis. De tweede verdieping ligt op 115 meter hoogte. Hier kunnen 1600 mensen staan. In de vloer zitten ramen, zodat je naar beneden kunt kijken. De derde verdieping ligt op 275 meter hoogte. Hier kunnen ongeveer 400 mensen staan. De toren wordt dus steeds smaller. In totaal is de Eiffeltoren 324 meter hoog. Tot 1930 was de Eiffeltoren het hoogste gebouw van de wereld. Daarna werden er nog veel hogere gebouwen gebouwd, bijvoorbeeld in Amerika.
OP REIS DOOR FRANKRIJK - PRINTBLAD 1 1.1.2
TEKST 2 Parijs Parijs is de hoofdstad van Frankrijk. Parijs is één van de grootste steden in Europa. Waar ligt Parijs? Parijs ligt in het noorden van Frankrijk, aan de rivier de Seine. Met de auto doe je er vanuit Utrecht ongeveer zes uur over om in Parijs te komen. Er wonen zo’n 11 miljoen mensen in deze stad. De stad is verdeeld in 20 delen. Die delen heten arrondissementen. Elk arrondissement heeft een eigen bestuur. De arrondissementen zijn weer verdeeld in 80 wijken. Die noemen we kwartieren. De naam Parijs We weten niet precies waar de naam Parijs vandaan komt. Al vóór de tijd van de Romeinen leefde er op de plek waar nu Parijs ligt, een stam. Deze stam heette de Parissi. Daarom zou de stad nu Parijs heten. Maar er zijn ook mensen die denken dat de naam van de stad is gekozen omdat er al veel andere steden in de buurt bijna dezelfde naam hadden. De Franse naam voor Parijs is Paris (spreek uit: paríe). Parijs heeft veel bijnamen, zoals ‘de stad van de liefde’, ‘de lichtstad’ en ‘de stad van de mode’. Steeds groter Heel lang geleden was Parijs nog helemaal niet zo groot en belangrijk. Maar toen de Romeinen de stad veroverden, werd Parijs steeds belangrijker, vooral voor de handel. Steeds meer mensen kwamen naar Parijs. De stad groeide snel. In 1950, net na de Tweede Wereldoorlog, woonden er ruim 2,8 miljoen mensen in Parijs. Na de oorlog kwamen er steeds meer mensen van buiten Europa naar Europa. Dus ook naar Parijs. Door die immigratie groeide de stad naar 11 miljoen inwoners. Wat kun je zien in Parijs? Het beroemdste gebouw in Parijs is de Eiffeltoren. Een andere hoge toren is de Tour Montparnasse. Vanaf deze wolkenkrabber kun je over heel Parijs uitkijken. Maar er is nog veel meer te zien: parken, pleinen, kerken, paleizen en bruggen. Leuk om te weten: aan veel bruggen in Parijs hangen slotjes. Verliefde mensen hangen een slot aan de brug en gooien het sleuteltje in de rivier de Seine. Ze blijven dan voor altijd bij elkaar, geloven ze. Andere bezienswaardigheden zijn de Arc de Triomphe en het museum het Louvre. Van de Arc de Triomphe naar het Louvre loopt de Avenue des Champs-Élysees, een brede, drukke straat met dure winkels. In deze straat is elk jaar de finish van de Tour de France.
OP REIS DOOR FRANKRIJK - PRINTBLAD 1 1.1.2
Kunst en cultuur Parijs is beroemd om de kunst. Er zijn veel musea. Het grootste museum is het Louvre. Hier hangt het wereldberoemde schilderij Mona Lisa, van de schilder Leonardo da Vinci. Ook zijn er veel theaters en concertzalen.
OP REIS DOOR FRANKRIJK - PRINTBLAD 1 1.1.2
TEKST 3 Eten en drinken in Frankrijk Frankrijk staat bekend om lekker eten en drinken. De Fransen zijn daar heel trots op. Ze geven veel geld uit aan eten en drinken. Het ontbijt Het ontbijt heet in het Frans le petit déjeuner (spreek uit: le petie deezjeunee). Het ontbijt is heel simpel: stokbrood met wat boter en jam en een grote kop koffie met melk. Misschien ken je de Franse croissants of chocoladebroodjes. Die eten de Fransen eigenlijk alleen op bijzondere dagen. Lunch De lunch wordt door de Fransen le déjeuner (spreek uit: le deezjeunee) genoemd. Meestal is de lunch om 12 uur ’s middags, net als bij ons dus. Maar de lunch is wel anders dan in Nederland. Het is in Frankrijk de belangrijkste maaltijd van de dag. De lunch begint vaak met een koude salade. Daarna vlees of vis met groente, aardappels of friet. En vaak hoort er een glaasje wijn bij. Als toetje eten de Fransen vaak taart. In de zomer is dit taart met fruit. Typisch Frans is tarte tatin, een soort appeltaart. Andere bekende toetjes zijn citroentaart, flan (een soort pudding) en chocolademousse. Avondeten Het avondeten, diner (spreek uit: dienee), is later dan wij in Nederland gewend zijn. Restaurants zijn vaak vanaf een uur of zeven open, maar de meeste gasten komen pas tussen acht uur en tien uur ’s avonds binnen. Kaas Frankrijk staat bekend om de lekkere Franse kazen. Tussen het hoofdgerecht en het toetje wordt vaak kaas gegeten. De Fransen kennen fromage blanc (spreek uit: fromaaschje blang) en fromage sec (spreek uit: fromaaschje sek). Fromage blanc is een soort kwark. Fromage sec is de bekende Franse kaas die je in stukjes kunt eten of op een broodje of toastje kunt doen. Stokbrood Fransen eten bij iedere maaltijd stokbrood. Er zijn verschillende stokbroden. Een dun stokbrood heet een baguette. Een dik stokbrood heet een flûte. En soms wisselen de Fransen de namen om. Lekker handig!
OP REIS DOOR FRANKRIJK - PRINTBLAD 1 1.1.2
Drankjes Wijn is de belangrijkste drank in Frankrijk. Rode wijn wordt gemaakt van rode druiven. Witte wijn wordt gemaakt van witte of rode druiven. Een ander bekend drankje is pastis. Dit drankje wordt vooral in het zuiden van Frankrijk gedronken. Het smaakt naar anijs.
OP REIS DOOR FRANKRIJK - PRINTBLAD 1 1.1.2
TEKST 4 Feest in Frankrijk Net zoals de Nederlanders, houden ook de Fransen van feest. Er zijn veel feestdagen. Dezelfde als in Nederland Veel Franse feestdagen zijn hetzelfde als de Nederlandse feestdagen, zoals Kerst, Oud & Nieuw, Valentijnsdag, Pasen, Moederdag, Vaderdag en 1 april. Die feestdagen worden op dezelfde manier gevierd als in Nederland, maar niet altijd op dezelfde datum. Bevrijdingsdag bestaat ook, maar dan op een andere dag dan in Nederland. Wij vieren op 5 mei onze vrijheid, in Frankrijk doen ze dat op 8 mei. Oma-dag In Frankrijk hebben ze niet alleen Moederdag en Vaderdag, maar ook Oma-dag. Op de eerste zondag in maart worden de oma’s door hun kleinkinderen verwend. Muziekfeest Op 21 juni viert heel Frankrijk het muziekfeest, Fête de la Musique. Op pleinen en straten, maar ook in postkantoren, gemeentehuizen, hotels, scholen en ziekenhuizen klinkt muziek en wordt feest gevierd. Zelfs in de gevangenis! 14 juli: Nationale Feestdag Op 14 juli is de belangrijkste feestdag van het jaar. De Fransen noemen die dag Quatorze Juillet (spreek uit: katorz zjwiejè). Lang geleden, in 1789, bestormde een groep mannen een gevangenis, de Bastille. Daarmee begon de Franse Revolutie, een opstand van het Franse volk. Sinds de Franse Revolutie is er veel veranderd in Frankrijk. Dat wordt op 14 juli gevierd. De vlag hangt overal uit, er zijn grote vuurwerkshows en in Parijs is er een optocht van militairen. ’s Avonds zijn er overal dansfeesten.
OP REIS DOOR FRANKRIJK - PRINTBLAD 1 1.1.2
TEKST 5 De Franse Taal Frans is een belangrijke taal in de wereld. In het Frans heet de taal français (spreek uit: fransè). Ongeveer 110 miljoen mensen in de wereld hebben Frans als moedertaal. Niet alleen in Frankrijk Frans wordt natuurlijk gesproken in Frankrijk. Maar ook op veel andere plekken in de wereld. In totaal wordt in 45 landen en gebieden Frans gesproken. Bijvoorbeeld in Monaco, een deel van België en een deel van Zwitserland. En in veel landen in Noord- en Midden-Afrika. En zelfs in Canada en Vietnam spreken veel mensen Frans. Geschiedenis Het Frans hoort bij de Romaanse talen. Dat zijn talen die van de oude taal Latijn afstammen. Net als Spaans en Italiaans. Toch klinkt Frans heel anders dan andere Romaanse talen. De klanken zijn anders. Klanken en uitspraak De uitspraak van Franse woorden is anders dan in het Nederlands. De Fransen spreken bijvoorbeeld au en eau uit als oo. Denk maar aan bureau en cadeau. De ou wordt uitgesproken als oe: route. Sommige letters worden op verschillende manieren uitgesproken. De s klinkt bijvoorbeeld soms als een s, zoals in le soleil (spreek uit: le soolij = de zon). Maar soms klinkt de s ook als een z, zoals in la maison (spreek uit: la mèzon = het huis). Hetzelfde geldt voor de ll. In la fille (spreek uit: la fieje = het meisje), hoor je een j. Maar ik la ville (spreek uit: la viel = de stad) hoor je een l. En dan is er ook nog de c met de komma eronder: ç. Die klinkt als een s. Lastig hoor, dat Frans! Geleend uit Frankrijk In het Nederlands gebruiken we veel woorden die eigenlijk Frans zijn. We noemen dat leenwoorden, want we hebben de woorden geleend uit een andere taal. Voorbeelden zijn: horloge, toilet, douche, etui en mayonaise. Ken jij er nog meer? Ik spreek geen Frans! Als je geen Frans spreekt, zeg je gewoon: je ne parle pas français (spreek uit: zje ne parle pa fransè). Dat betekent: ik spreek geen Frans. Als je wilt vertellen hoe je heet, zeg je: je m’appelle … (spreek uit: zje mappel …), en dan je naam.
OP REIS DOOR FRANKRIJK - PRINTBLAD 1 1.1.2
