4
Nieuw proefdiercentrum
7
Hotdog voor patiënten
9
EMcare in VUmc
25 oktober 2007 T r a c e r i s H e T T w e e w e k e l i j k s e M e D e w e r k e r s b l a D V a n V U M e D i s c H c e n T r U M – U i T g a V e : D i e n s T c o M M U n i c a T i e
n U M M e r 2 2
COM VU: DIGIDAAN
WetenWeek 2007
Scholieren bevredigen nieuwsgierigheid Dinsdag 23 oktober bracht een aantal middelbare scholieren een bezoek aan VUmc in het kader van de WetenWeek. Geïnspireerd door de populaire misdaadserie verzorgde patholoog Frank van de Goot de inleiding ‘csi in VUmc’. Hij sprak uit eigen ervaring, want hij werkt een deel van de tijd als
forensisch patholoog bij het Nederlands Forensisch Instituut. Vervolgens gingen de leerlingen naar klinische chemie en pathologie. Daar viel met name de 18-koppige microscoop zeer in de smaak bij de leerlingen. De WetenWeek had dit jaar als thema ‘Topje van de ijsberg’. Honderden
bedrijven, universiteiten, ziekenhuizen en (onderzoeks)instellingen lieten het publiek kennismaken met alfa, bèta- en gammawetenschap en techniek. Bezoekers kregen zo een unieke kans met eigen ogen te zien waar zij zich dagelijks mee bezighouden. Jaarlijks maken ruim 250.000
kinderen en volwassenen tijdens de WetenWeek kennis met de fascinerende wereld van wetenschap en techniek. WetenWeek wordt georganiseerd onder auspiciën van het Nationaal Centrum voor Wetenschap en Technologie. VUmc gebruikte de week om derde
Derde VUmc gebouwenloop voor diabetes “De gebouwenloop op 27 oktober is dit jaar nog meer een gebouwenloop dan anders. De deelnemers starten en finishen letterlijk naast een bouwput.” Marcel van der Haagen, manager zorgadministratie en sinds de eerste editie organisator van de VUmc gebouwenloop, kan er wel om lachen. ■ Margrietta Zwaan
“De hardlopers weten dat ze meedoen aan een gebouwenloop door een ziekenhuis. De zorg gaat 24 uur per dag door en is niet altijd voorspelbaar. Dat we het start/finishterrein moeten opschuiven in verband met de bouwwerkzaamheden in de tuin, is dus prima uit te leggen. Sterker nog, laten we er als organisatie trots op zijn dat dit evenement kan doorgaan, ondanks de brand en alle nasleep ervan!”
Het parcours is dan misschien een punt van zorg geweest tijdens de voorbereidingen van deze derde gebouwenloop, van gebrek aan belangstelling onder deelnemers is zeker geen sprake. “Er hebben zich ruim 500 hardlopers aangemeld om mee te doen. Daarmee hebben we voor het eerst onze maximale capaciteit bereikt. Twee weken geleden al hebben we de inschrijving gesloten”, vertelt Van der Haagen. “Ook voor de kinderloop, die we dit jaar voor het eerst organiseren, is veel belangstelling. Er hebben zich ruim dertig kinderen aangemeld.”
VUmc diabetescentrum De VUmc gebouwenloop biedt de deelnemers niet alleen een unieke mogelijkheid om de verschillende gebouwen vanuit een heel bijzonder oogpunt te bekijken, de organisatie wil ze ook graag iets laten zien van wat er ín die gebouwen gebeurt op het gebied van zorg en onderzoek. Daarom wordt ieder jaar een project binnen VUmc als goed doel aan de gebouwenloop gekoppeld.
Dit jaar is dat het VUmc diabetescentrum. Van der Haagen: “Omdat bewegen, gezond leven en (het voorkomen van) diabetes van alles met elkaar te maken hebben, was het diabetescentrum een logische keuze. Van het inschrijfgeld van iedere deelnemer gaat één euro naar het diabetescentrum en wie wilde, mocht meer overmaken. De teller van de opbrengst staat inmiddels al op ruim 1.500 euro.”
Bas van de Goor Dit jaar verschijnt een speciale gast aan de start in de persoon van Bas van de Goor, voormalig topvolleyballer én diabetespatiënt. Van de Goor zet zich al geruime tijd in om mensen met diabetes te informeren over de positieve effecten van sport en wil hen inspireren om nieuwe sportieve uitdagingen aan te gaan. De gebouwenloop voor het diabetescentrum vindt hij hier goed bij aansluiten. Van der Goor gaat daarom ook deze uitdaging aan en loopt de 5 km om 11.00 uur. De derde VUmc gebouwenloop
vindt plaats op zaterdag 27 oktober. Om 10.30 uur start de kinderloop, om 11.00 en 12.30 uur starten de lopers voor de 5 en 10 kilometer. Start en finish vinden plaats aan de zijkant van de tuin, aan de kant van de Van de Boechorststraat. Iedereen is van harte welkom om daar te komen kijken. Ook wordt tussen de afdelingen 1C en 1B een tribune ingericht waar patiënten, medewerkers en bezoekers de lopers langs de route kunnen aanmoedigen. Radio VU verzorgt een live verslag van de loop, te volgen via kanaal 36. Omdat de parkeergarage onderdeel is van het parcours, is deze tussen 10.00 en 14.00 uur gesloten voor al het inkomende en uitgaande verkeer. Voor spoedsituaties kan gebruik worden gemaakt van het Meanderhof-terrein. Verder vragen we medewerkers en bezoekers te parkeren langs de openbare weg. Dit is op zaterdag gratis. Meer informatie is te vinden op www.VUmc.nl/gebouwenloop.
klas middelbare scholieren te interesseren voor wetenschap in algemeen en VUmc (geneeskunde) in het bijzonder. Vooral scholen in de Amsterdamse regio werden uitgenodigd hieraan deel te nemen. ■ MK
NMa keurt samenwerking met SBG goed De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft geen bezwaar tegen de voorgenomen samenwerking tussen VUmc en de Stichting Buitenamstel Geestgronden. Het is dus niet nodig om een vergunningsprocedure te starten. Met dit besluit is een belangrijk struikelblok voor de start van de samenwerking per 1 januari 2008 uit de weg geruimd. De NMa beoordeelt bij fusies en overnames boven bepaalde omzetdrempels of een economische machtspositie ontstaat of wordt versterkt. Een dergelijke machtspositie kan nadelige gevolgen hebben voor de prijs, kwaliteit en diversiteit van het aanbod. De NMa kan in dat geval voorwaarden verbinden aan een fusie of een fusie verbieden. Dit geldt niet alleen voor commerciële bedrijven, ook binnen de gezondheidszorg toetst de NMa of het samengaan van instellingen nadelige gevolgen heeft voor de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg. ■ MK
Vragen over brand 5 een van de gevolgen van de brand is dat medewerkers precies willen weten hoe een en ander binnen VUmc is geregeld in het geval van een calamiteit. in de komende nummers van Tracer beantwoordt jan klous van de dienst arbo en milieu (aMD) de meest gestelde vragen.
Deelnemers op zoek naar nieuwe balans wat gebeurt er als je 75 mensen aan een aantal ronde tafels zet? Dat nodigt uit tot een goed gesprek. De grote Zaal van De Veranda was op 11 oktober het toneel van de themabijeenkomst ‘De tijd de baas’, georganiseerd door de amstel academie en de stafdienst p&o.
■ Ellen Jonkeren
COM VU: RICHELLE VAN DER VALK
Om de gedachten los te weken van de dagelijkse beslommeringen werd een korte film vertoond. Een afdelingshoofd blijkt ook zo zijn overwegingen te hebben bij alles wat er dagelijks op hem afkomt. Toch vaker ‘nee’ zeggen? Of blij zijn met de bewuste keuzes die je gemaakt hebt? Of hadden de kinderen toch meer aandacht moeten krijgen?
Verrassende inzichten De deelnemers van de middag zitten ieder aan in een gezelschap van een aantal willekeurige collega’s, mensen die ze normaal niet zomaar tegenkomen. Van raad van bestuur, teamleiders, tot medici, hoofden zorgeenheid en beleidsmedewerkers. Dat leidt tot verrassende inzichten: de manier waarop de een met het thema worstelt wordt herkend door een ander die in een heel andere dagelijkse situatie verkeert. Terugkerende thema’s zijn: de
balans kunnen vinden, wanneer zeg je nee, de vergadercultuur, eigen keuzes maken. Enkele citaten: “Als ik nee moet zeggen, roept dat schuldgevoel bij mij op, terwijl het misschien meer een capaciteitsprobleem van de organisatie is.” “Ik merk dat verwachtingen vaak impliciet zijn, soms weet ik eigenlijk niet eens precies wat de ander van mij vraagt.” “Wie heeft het voor het zeggen? Dat weten we vaak niet, daarom vergaderen we zoveel.”
Emailterreur De terreur van de eindeloze stroom emails wordt door velen herkend. Dan maar afwachten wie na een week of twee nog eens informeert of er wat gedaan is? Het kan een manier zijn om de urgentie van zaken te bepalen. Al zeggen anderen daarop dat zij het zo weer druk hebben met het helpen herinneren aan deze urgentie. Een geval uit de dagelijkse praktijk: de brand. Als de nood aan de man
komt, blijkt er opeens heel veel te kunnen. De prioriteit is dan duidelijk, het doel is helder, was de gedeelde conclusie. Hét recept om beter met tijd om te gaan bleek er niet te zijn. De bedoeling was dan ook niet om met een plan van aanpak onder de arm de middag te verlaten. Het zet aan tot nadere overweging. Of, zoals een deelnemer het treffend zei: “morgen ruim ik een uurtje in om deze middag nog eens te overdenken.”
Opvallend
6e jaargang, nummer 22 25 oktober 2007
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.000. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Het redactiestatuut vindt u op de intranetpagina’s van Tracer. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Boelen. Mariet Bolluijt, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Marieke Cats, Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Lys Bouma, Marisca Butterman, Ronald Gabel, Barbara de Graaff, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Ann van Putten, Maybritt Stal, Daniëlle van der Windt Fotografie Dienst communicatie VU Yvonne Compier, Peter Smith, Richelle van der Valk, Peter Valckx Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Piet Hoogland Redactiesecretariaat
dienst communicatie VU medisch centrum kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, fax (020) 44 43 450 e-mail:
[email protected] Vormgeving Karin van der Meer, De Ontwerperij Druk RotoSmeets, Utrecht advertenties Adverteren in Tracer is mogelijk. Neem voor meer informatie contact op met het redactiesecretariaat of kijk op de website. Abonnement Het eerste half jaar is een abonnement op Tracer gratis. Daarna bedraagt de abonnementsprijs voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen
Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-313939, fax 0251-310405 Email:
[email protected], www.aboland.nl Beëindigen abonnement: Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voorbehouden. Volgende Tracer
VUmc op televisie Negen jaar uit het leven van een jongen, die een meisje wil zijn
Lichamelijk een jongen, maar in hart en ziel een meisje: Valentijn is acht jaar, wanneer documentairemaker Hetty Nietsch hem voor het eerst filmt. Negen jaar lang blijft ze Valentijn volgen, tot hij op zijn zeventiende als meisje door het leven kan gaan. Welke keuzes moet Valentijn in die lange periode
maken? En wat betekent het voor zijn ouders, zijn broertje en zijn schoolvrienden? “Ik hoop dat kijkers het mooi vinden en dat het helpt ruimdenkender met het begrip genderdysforie om te gaan, iets wat ik erg belangrijk vind”, aldus Valentijn. De documentaire ‘Valentijn’ is op dinsdag 30 oktober om 22.50 uur te zien bij de vara/nps op Nederland 2.
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (nwo) heeft een omvangrijke subsidie toegekend aan een dierexperimenteel en klinisch samenwerkingsproject van VUmc en het amc. De onderzoeksgroepen van Dick Veltman van de afdeling psychiatrie en Ton Schoffelmeer van de afdeling anatomie en neurowetenschappen van VUmc krijgen samen met Wim van den Brink van de afdeling psychiatrie van het amc, een bedrag van 800.000 euro. Zij gaan hiermee de rol onderzoeken van impulsiviteit als risicofactor voor de ontwikkeling van dwangmatige aandoeningen. Doel is de ontwikkeling van een effectieve farmacotherapie voor de behandeling van drugsen eetverslaafden.
Benoemingen De raad van bestuur heeft professor H.E. van der Horst met ingang van 1 oktober benoemd tot hoofd van de afdeling huisartsgeneeskunde. Op 1 november 2007 treedt mevrouw J. Hoogeveen in dienst als manager traumacentrum.
VU medisch centrum heeft een eigen brandploeg die regelmatig traint in het gebruik van brandslaghaspels en handbrandblussers, de zogenaamde kleine blusmiddelen. In elk brandcompartiment bevindt zich minimaal één brandslanghaspel. Deze heeft een slang van 20 of 30 meter, zodat alle ruimtes in een brandcompartiment bereikt kunnen worden. Daarnaast is er in elk brandcompartiment minimaal één blusser aanwezig. Afhankelijk van het aanwezige materiaal op de locatie gaat het om sproeischuimblussers, koolzuursneeuwblussers of poederblussers. Het aantal poederblussers neemt de laatste jaren af, omdat de nieuwe sproeischuimblussers ook goed geschikt zijn voor algemene toepassing en de nevenschade van sproeischuim aanzienlijk minder is als die bij poeder. Voor het bestrijden van middelgrote en grote branden zijn de gebouwen voorzien van droge blusleidingen, zodat er voldoende bluswater op de verdieping is om zo’n brand te kunnen bestrijden. Elke droge blusleiding heeft een aansluiting op de watervoorziening buiten het gebouw. Bij elk aansluitpunt is een bak met twee aanvalsslangen en een straalpijp geplaatst. Voor een aantal essentiële onderdelen in de bedrijfsvoering zijn er automatische blusinstallaties geïnstalleerd. De computerruimte van ipo in de polikliniek en de merruimte in de IC-toren hebben installaties met Energen, een combinatie van stikstof, argon en co2. Op het helidek is een semi-automatische schuimblusinstallatie aanwezig. Volgend nummer: Beveiliging
Rectificatie In Tracer 21 werd op pagina 1 ten onrechte gemeld dat er in de eerste twee maanden van 2008 slechts op drie avonden zal worden geopereerd. In januari en februari zullen er op alle werkdagen drie in plaats van vijf oksessies plaatsvinden en daarnaast twee dagsessies op zondag. De extra ok-capaciteit neemt daarmee af met 40% avondsessies en 50% weekendsessies.
In Memoriam Rudolf Schans adverten tie Op 10 oktober is onze collega Rudolf Schans onverwachts overleden. Ruud werkte meer dan 25 jaar als kok in de keuken van VUmc. Ruud was een eerlijk mens en een op en top vakman en perfectionist. Als anderen, naar zijn perfectionistische maatstaven, achterbleven liet hij dat duidelijk blijken. Ruud had een aparte plek in het keuken team en werd gemist als hij er niet was. Na het bericht van zijn overlijden heerste er een eerbiedige rust op de werkvloer terwijl iedereen erover sprak. Zijn collega’s zullen hem missen.
Martin Roosemalen
De volgende Tracer verschijnt op donderdag 8 november Deadline voor kopij is 31 oktober om 12.00 uur.
? Blusmiddelen
T r a c e r – 2 5 o k t o b e r 2007 – N i e u w s – O n d e r w i j s – O n d e r z o e k – P a t i ë n t e n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e l i n g e n – V a c a t u r e s –
Mozaïekprogramma 2008 Er zijn volgend jaar 21 zogenaamde Mozaïekplaatsen beschikbaar. Het Mozaïekprogramma heeft als doelstelling allochtone afstudeerders en afgestudeerden bij Nederlandse universiteiten te interesseren voor de wetenschap en hen in te laten stromen via een promotieonderzoek. De selectieprocedure verloopt in twee fases. De eerste fase betreft de selectie van veertig kandidaten op basis van korte aanvragen met de daarbij behorende aanbevelingsbrief van een hoogleraar (de beoogd promotor) en begeleider. Deze veertig kandidaten volgen een verplichte workshop die gericht is op het schrijven en presenteren van een goed onderzoeksvoor-
(Oud)bestuursleden MFVU om de tafel Bestuursleden en oud-bestuursleden van MFVU genoten op 19 oktober van een gezamenlijke maaltijd. Aanwezig waren (vlnr): Aart Polinder, Sanne de boer, Christa van Bunderen, Claire Francissen, Hugo Bakker, Gerjan de Roest, Fieke Noom, Marloes van der Heiden, Caro van de Par en Linda Hendriks
Ontwerp nieuw onderzoek- en diagnostiekgebouw
een kubus met happen eruit op de vroegere parkeerplaats naast de polikliniek staat eind 2011 een nieuw onderzoek- en diagnostiekgebouw van veertien verdiepingen hoog met eronder twee parkeerlagen. Twaalf laboratoria worden gehuisvest op 32.500 m2. een ingewikkelde opgave, want er wordt onder strenge condities gewerkt met gevoelige apparatuur, radioactief materiaal en allerhande gassen en watersoorten. ■ Joop de Vries
Wessel Koopmans van projectbureau huisvesting is projectleider van het onderzoek- en diagnostiekgebouw. “We wilden een gebouw waar we veel vierkante meters in kwijt kunnen en waar ook nog licht in komt . Daarnaast moest het betaalbaar zijn en uitstraling hebben, want het is een opvallende plek aan de Zuidas.” Het ontwerp, een kubus met happen eruit, is afkomstig van egm architecten uit Dordrecht, een bureau dat veel ervaring heeft met
het ontwerpen van onderzoek- en diagnostiekgebouwen. Een kubus levert veel vierkante meters op en de happen eruit laten het licht binnen komen. De opening op de hoek is gericht naar de hoofdingang van de kliniek om te laten zien dat het gebouw bij het ziekenhuis hoort. De wanden in de opening bestaan uit kleurrijke strepen geïnspireerd door dna-onderzoek. De kolommen staan scheef om het gebouw wat minder streng te laten ogen. Ze hebben natuurlijk ook een constructieve functie. Op de begane grond is middenin het gebouw een doorgang waar bezoekers vanuit de parkeergarage doorheen kunnen lopen naar de kliniek. “Ondanks de complexe eisen die de laboratoria aan de inrichting stellen, is gepoogd een flexibel gebouw te ontwerpen. We maken een standaardindeling waarbij om de 3.60 meter relatief eenvoudig wandjes zijn neer te zetten en te verwijderen. Zo kunnen we labs in de toekomst eenvoudig groter en kleiner maken.”
Geavanceerd gebouw Toekomstig grootgebruiker van het gebouw is de afdeling pathologie. Af-delingshoofd Chris Meijer is
namens alle laboratoria betrokken geweest bij het opstellen van het eisenpakket voor het nieuwe gebouw. “Het is een heel gepuzzel geweest om alles optimaal op elkaar af te stemmen, maar ik ben zeer tevreden. We hebben de inrichting georganiseerd rondom de stroom van het te onderzoeken materiaal. Doordat we straks niet meer verspreid zitten kunnen we dure faciliteiten als elektronen microscopen centraal opstellen zodat alle laboratoria daar gemakkelijk gebruik van kunnen maken, dat werkt veel efficiënter. De laboratoria krijgen de nieuwste concepten op het gebied van afzuiging en veiligheid. Het wordt een zeer geavanceerd gebouw, vol met gevoelige apparatuur, waar we volgens de strengste normen kunnen werken met onder andere celkweekfaciliteiten en radioactief materiaal.” De komende tijd wordt gebruikt om de bouw voor te bereiden. Die start de eerste helft van 2008 met de parkeergarage. Eind 2011 kunnen de eerste bewoners in het nieuwe onderzoek- en diagnostiekgebouw.
stel. De tweede fase van de selectie is de beoordeling van het uiteindelijke onderzoeksvoorstel van de kandidaten door externe wetenschappers. Evenals vorig jaar is besloten om de voorstellen die in de tweede fase van de selectie als subsidiabel worden beoordeeld, maar door nwo niet kunnen worden gehonoreerd, omdat zij de beschikbare promotieplaatsen reeds hebben vergeven, als College te financieren. Voor meer informatie over het programma en de brochure zie: www.nwo.nl/kleurrijktalent en www.nwo.nl/subsidiewijzer.nsf/ pages/NWOP_5RNBJK Voor vragen kunt u contact opnemen met: dr. S. Meeuwsen, tst. 43476.
Medische bibliotheek gecentraliseerd Na een periode van verbouwen is het dan eindelijk zo ver: vanaf 29 oktober is de medische bibliotheek gehuisvest op een centrale locatie in VUmc. De voormalige klinische bibliotheek is uitgebreid met de benedenverdieping van de oostvleugel. Daar zijn de klinische én preklinische bibliotheek opgegaan in één centrale medische bibliotheek. De nieuwe ingang is te vinden op de begane grond naast de liften van de F-vleugel, vlakbij personeelsrestaurant Het Plein. Op vrijdag 26 oktober sluit de prekli-
nische bibliotheek op de 5e etage van de faculteit definitief haar deuren. De collectie die daar stond, blijft natuurlijk beschikbaar op de centrale locatie, waar ook nieuwe sits en studieplekken beschikbaar zijn. Op 11 december opent Wim Stalman, decaan en lid raad van bestuur, de centrale medische bibliotheek officieel. De bibliotheek kan ook online worden geraadpleegd: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde.
Column Het eeuwige leven ■ Piet Hoogland
Volgens mij leven we nu in een wel heel erg stabiele periode. Alle grote ontdekkingen zijn gedaan en de meeste dingen zijn op orde. We hebben TV, computers, een auto en een afwasautomaat, we zijn al op de maan geweest en onze erfelijke inhoud is ontrafeld, Vlaanderen komt weer gewoon in Nederlandse handen en kabinet Balkenende 10 komt in zicht. Vrouwen worden moeders, mannen worden vaders en kleine kinderen worden groot. Doping is ondertussen gemeengoed geworden in de sport en de meeste kinderen gebruiken gedoseerd drugs en alcohol. Ondertussen hebben we alle onderwijsvarianten gehad en blijft een cijfer onder de zes een onvoldoende behalve bij de Vrije Universiteit, want die vindt een vijf en een half ook wel prima: dat stroomt lekker door en trekt veel nieuwe studenten. Wat maakt het uiteindelijk uit of je nu iets meer weet dan de helft of net nog iets minder, maar dan toch nog weer net iets meer dan de helft? Straks wordt het voor de tweeduizend en zevende keer kerstmis en voor de eenduizend negen honderd en drie en zeventigste keer Pasen. Dat laat wel zien dat we van vastigheid en zekerheid houden. Wat zouden we ons nog druk maken? Het enige dat ons leven nog drastisch kan veranderen is dat we iets vinden tegen veroudering en overlijden. We kunnen het leven inmiddels al aardig rekken maar oprekken tot boven de honderd lukt nog maar zelden en als het lukt moet je niet vragen hoe: doof, blind en behoorlijk vergeetachtig, de goeden natuurlijk niet te na gesproken. Stel dat het zou lukken wat zou dat dan betekenen? We zouden ons de strengste regels moeten opleggen met betrekking tot het voortplantingsproces, want binnen afzienbare tijd zou de wereld twee lagen dik met mensheid bedekt zijn. Wat zouden we met het huwelijk aan moeten? Blijven we beloven dat we elkaar trouw blijven tot de dood ons scheidt? Dat gaat dan wel erg lang duren. Zoals altijd lijkt ook in dit geval de redding nabij als de nood het hoogst is. Onlangs heeft men becijferd dat we binnen niet al te lange tijd meer van robots gaan houden dan van onze partners: ze doen over het algemeen wat we willen en spreken niet tegen. Dat is dan dus meteen ook geregeld. De enigen die er flink op achteruit zouden gaan zijn de begrafenisondernemers, maar die hebben sinds mensenheugenis hun brood wel erg makkelijk verdiend!
T r a c e r – 2 5 o k t o b e r 2007 – N i e u w s – O n d e r w i j s – O n d e r z o e k – P a t i ë n t e n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e l i n g e n – V a c a t u r e s –
Nieuw proefdiercentrum state of the art
Vijf verdiepingen en van alle gemakken voorzien; het in juni geopende universitair proefdiercentrum (UPc) is state of the art. Zelfs VUmc-artsen schijnen jaloerse blikken te hebben geworpen op de lampen in de operatiekamers. Menigeen moet het met minder doen.
Diep onder narcose ligt het muisje op de operatietafel. Een minuscule tube in zijn bekje zorgt dat hij de juiste verhouding van narcosegassen en zuurstof binnen krijgt. Met oneindige precisie heeft de onderzoekster zojuist de borstkas geopend. Zij hoopt met dit onderzoek een oplossing te vinden voor mensen met een te lage schildklierfunctie. Op de tafel twee kooien: de ene, met een zojuist geopereerde muis, staat op een warmtemat, in de andere zit degene die hierna aan de beurt is. Als iemand die zowel van mensen als van dieren houdt, sta ik voor een moreel dilemma: is dit acceptabel?
dit vak hebben gekozen.” Het nieuwe proefdiercentrum is een hele verbetering ten opzichte van de oude situatie. “Voor de zomer zaten we verspreid over verschillende laboratoria. De ruimten waarin de dieren werden gehouden waren verouderd, niet steriel, en ook het klimaat liet te wensen over”, aldus Van der Neut. In het nieuwe gebouw is al het proefdieronderzoek bijeengebracht. De inrichting is helemaal afgestemd op het doel: het zo goed mogelijk huisvesten van de proefdieren en optimale faciliteiten bieden aan onderzoekers. Van der Neut wijst enthousiast op de apparatuur in de operatieruimten. “Dat zie je niet bij een dierenarts”, stelt hij trots vast. Het upc is relatief klein; jaarlijks worden er zo’n 10.000 dieren gebruikt. De overgrote meerderheid, zo’n 9.000 exemplaren, zijn ratten en muizen. Daarnaast zijn er 1.000 zebravissen, 200 geiten, enkele tientallen varkens en nog wat padden, konijnen en andere dieren. De meeste dieren worden ingezet voor onderzoek, al worden ze soms gebruikt voor instructie aan artsen en studenten. “We hebben nu volop de ruimte, omdat we rekening hebben gehouden met toekomstige uitbreiding.”
Dierenliefhebbers “Dit onderzoek kan niet op een andere manier worden uitgevoerd en dat is bij ons doorslaggevend”, legt Ronald van der Neut, directeur van het UPC, uit. “En vergis je niet, we laten de dieren niet lijden. Pijnbestrijding na een operatie is hier bijvoorbeeld standaard. We zorgen er voor dat al onze proefdieren een zo goed mogelijk leven hebben. De mensen die hier werken zijn echte dierenliefhebbers. Dat is de reden dat ze voor
Verrijkte kooien Van der Neut laat een van de ruimten zien waarin de muizen zijn gehuisvest. Naast de deur geeft een display aan dat het binnen 20,2°C is. “Het klimaat is automatisch geregeld, net als het licht, want de dieren hebben hier een vast dag-nacht ritme. Overdag slapen ze en ’s nachts in het donker zijn ze actief. Als we dat voor een onderzoek moeten omdraaien gebruiken we overdag het rode in plaats van het witte licht. Knaagdie-
■ Monique Krinkels
FOTO: SHUTTERSTOCK
Hypermodern gebouw maakt goede verzorging eenvoudiger
De verzorgers halen sommige ratten regelmatig uit hun kooi om ze te aaien. Dit voorkomt stress als ze later regelmatig moeten worden opgepakt door onderzoekers
ren zien dat niet, dus voor hen blijft het donker.” In de stal klinkt zachte muziek. “Dat is om te voorkomen dat de muizen schrikken van menselijke stemmen. Ze zijn van nature nogal schrikachtig. Zelfs een druppelende kraan kan stress veroorzaken, vandaar dat we nu geen wasbakken meer in de stal hebben.” De muizen bewijzen zijn gelijk. Onverstoorbaar liggen ze op een kluitje opgerold te slapen in een kuiltje in de papieren ‘muizentrapjes’, het strooisel waarmee de bodem is bedekt. Een enkeling klautert langs de tralies of loopt door het huisje waarmee elke kooi is verrijkt. Op naar de ratten. Ze zitten in een aparte stal, want muizen en ratten worden onrustig als ze elkaar ruiken. Ook hier verrijkte kooien. “Het klim-
griepprik voorkomt erger Tussen 5 november en 9 november kan het gezondheidszorgpersoneel van VUmc zich laten vaccineren tegen griep. “Heel belangrijk”, vindt hematoloog Gert Ossenkoppele, “want het is nu wel aangetoond dat vaccinatie beter is voor patiënten. In verpleegtehuizen is bijvoorbeeld vastgesteld dat de totale sterfte van de bewoners met 27 tot 44 procent afneemt als de medewerkers een griepprik hebben gehad.” Hij verwacht vergelijkbare cijfers voor VUmc. “Als universitair medisch centrum hebben wij veel ernstig verzwakte patiënten. Wat een naar griepje voor een medewerker is, kan bij een patiënt uiteindelijk leiden tot complicaties als een dodelijke bacteriële longontsteking. Het is daarom goed dat de gezondheidsraad het personeel in de gezondheidszorg heeft toegevoegd aan de lijst van groepen die moeten worden gevaccineerd.” Tot dusver was de vaccinatiegraad onder gezondheidszorgpersoneel laag. In Europa ligt dat op minder dan een kwart van de medewerkers. De redenen die medewerkers hiervoor noemen zijn heel divers: van angst voor injecties tot simpelweg vergeten. Een ander argument vinden sommigen is dat 4
Gert Ossenkoppele (midden) is groot voorstander van griepvaccinatie
ze toch nooit griep krijgen. “Een onjuiste aanname”, stelt Ossenkoppele, “want je kunt griep hebben zonder last te hebben van de gebruikelijke symptomen. In zo’n geval kun je echter wel anderen infecteren. Bovendien is het net als met beleggen: resultaten uit het verleden zeggen niets over de toekomst. Het griepvirus verandert immers doorlopend. Je kunt daarom wél gevoelig zijn voor het virus waar we dit jaar tegen vaccineren.” Meer informatie: http://intranet/afdelingen/thema/gam, of neem contact op met de projectleider Kathie Schene, email
[email protected].
Vaccinatie Op onderstaande data kan het gezondheidspersoneel van VUmc zich tussen 10.00 en 12.00 uur en tussen 15.00 en 17.00 uur gratis tegen griep laten vaccineren. 5 november: ZH 1B92 6 november: ZH, ruimte tussen 3B en 3C (vissenkom); PK receptie M, ruimte 1Y070 7 november: ZH 9B87 8 november: PK OX 135, bedieningsruimte 9 november: ZH 4D (melden bij de receptie)
plateau is favoriet. Dat vinden ze echt geweldig. Daarnaast krijgen ze stokjes en soms een tissue die ze in stukken kunnen scheuren”, aldus Van der Neut. Ratten zijn sociale dieren en ze zitten daarom net als de muizen in groepen. Op een enkeling na. “Een van de volwassen mannetjes bleek een vechtersbaas te zijn, die zijn soortgenoten aanviel. We hebben hem daarom apart moeten zetten”, legt zoölogisch analist Marthe, teamleider kleine knaagdieren, uit.
Goede zorg Ook de andere dieren in het proefdiercentrum worden goed verzorgd. De varkens hebben een ruim, dik met stro bedekt hok. Een bal zorgt voor afleiding en ook van hun verzorgers
krijgen ze de nodige aandacht. Hun soortgenoten op de boerderij kunnen er jaloers op zijn: geen onverdoofde castratie, geen staarten en hoektanden die worden afgeknipt, geen kale betonnen hok, met als enige afleiding een handvol strosprieten en aan het einde geen rit in een overvolle vrachtwagen naar het abattoir, maar een humaan spuitje. Een bezoek aan het proefdiercentrum is erg verhelderend. Als je de zorg voor de dieren en de zorgvuldigheid waarmee de proeven zijn omringd, afzet tegen de manier waarop er elders met diezelfde beesten wordt omgesprongen, hebben proefdieren het zo beroerd nog niet. Het dilemma waar ik bij binnenkomst mee zat, is opgelost.
‘Ik ben een vlieg op de muur’
‘Writer in residence’ Bert Keizer Als Bert Keizer aan het woord is, slingert hij behendig van geneeskunde, filosofie, ethiek, biologie naar ethologie en weer terug en slaat en passant nog wat zijpaden in. De filosoof, verpleeghuisarts, schrijver en columnist Bert Keizer behandelt al die thema’s met evenveel gemak en bevlogenheid. Lezers van zijn columns in Medisch Contact en in Trouw zullen dat beamen. Maar deze en de komende twee maanden luistert en kijkt hij vooral. Sinds 17 september doet Keizer binnen VUmc inspiratie op voor een nieuw boek. Voor het eerst sinds zijn studietijd loopt hij weer door het ziekenhuis in een witte jas. “Ik leg mensen wel uit waarom ik er ben. Anders denken ze misschien die vent kan wel even vertellen wat ik mankeer. Maar ik wil alleen weten hoe het met de patiënt gaat en met de dokter. Verder bemoei ik me nergens mee. Ik ben een vlieg op de muur en hou de boel zo goed mogelijk in de gaten.”
Verdiepen Keizer debuteerde in 1994 als schrijver met ‘Het Refrein is Hein’, een even onthutsend als ontroerend boek over het werk van een arts in een verpleeghuis. Door de pers werd het bejubeld maar het kwam Keizer zelf op ontslag te staan. Ook schreef hij ondermeer de postkoloniale doktersroman ‘Tijdelijk feest’, gebaseerd op zijn ervaringen als arts in Kenia. Motor achter het ‘writer in residence’ pro-
Tracer – 25 oktober 2007 – Nieuws – Onderwijs – Onderzoek – Patiëntenzorg – Organisatie – Mededelingen – Vacatures –
ject aan VUmc is universitair hoofddocent Arko Oderwald. “Het gebeurt wel vaker dat schrijvers in ziekenhuizen meelopen om stof te verzamelen voor een boek of om zich te verdiepen in een bepaald onderwerp. Ian McEwan deed dat bijvoorbeeld voor zijn roman Saturday, om zich beter te kunnen verplaatsen in zijn hoofdpersoon, een neurochirurg. Jan Oegema van de VU uitgeverij, die Abdelkader Benali als gastschrijver aan de VU begeleidt, stelde voor ook zoiets te doen op het VUmc. De raad van bestuur was meteen zeer enthousiast over het idee.” Na Keizer zullen nog twee andere auteurs op VUmc gaan meelopen. De boeken worden uitgegeven door de VU Uitgeverij.
Net als vroeger Ook Keizer koos - net als McEwan - voor neurochirurgie. Voor hem, als Wittgenstein-kenner, een voor de hand liggende keuze. “De hersenen, daar ligt je hele zijn verankerd. Dus als je dáár schade oploopt, betekent dat schade aan je ziel. Dat is wel even wat anders dan een lekkende galblaas.” Keizer volgt patiënten van opname tot ontslag, zit veel op de arts-assistentenkamer bij gesprekken en is aanwezig bij operaties. Hij moest wel wennen. “Ik vind het nog elke dag heel spannend. En als ik thuiskom is het weer net als vroeger toen ik co-assistent was, ik ben er zo vol van dat ik echt alles moet vertellen.” ■ MM
Servicepagina’s Vacatures VU medisch centrum De volledige vacatures zijn te zien op intranet, startpagina onder ‘vacatures’ en bij het loopbaancentrum in de polikliniek. Vacatures van 17 oktober t/m oktober. Uiterlijke reactiedatum vacatures: 5 november Assistent in opleiding D5.2007.00121 afdeling/dienst klinische farmacologie en apotheek, divisie V werktijd 36 uur per week inlichtingen Mw. J. Hugtenburg, apotheker, universitair docent, e-mail:
[email protected], tst. 48090 Teamleider interventieafdeling cardiologie D4.2007.00082 afdeling/dienst cardiologie, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 9B inlichtingen mw J. Kemp, HZE cardiologie, e-mail:
[email protected], tst. 43965 en *986429 Wetenschappelijk onderzoeker a D6.2007.00068 afdeling/dienst emgo instituut/sociale geneeskunde, divisie VI werktijd 36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen dr. M. Echteld, e-mail:
[email protected], tst. 49699 Universitair docent D6.2007.00069 afdeling/dienst metamedica, divisie VI werktijd 36 uur per week salarisschaal 11 inlichtingen prof.dr. E.S. Houwaart, e-mail:
[email protected], tst. 48217 Medewerker personeelsadministratie D1.2007.00052 afdeling/dienst divisiebureau, divisie I werktijd 24 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen H. Posthuma, medew. personeelsadm., e-mail:
[email protected], tst. 44961
Vrijwilliger gastvrouw/heer in de ontvangsthal ziekenhuis/polikliniek D3.2007.00058 afdeling/dienst VU medisch centrum werktijd 1 vast dagdeel p/ week (maandag t/m vrijdag) en in overleg van 9.00 tot 13.00 uur of van 13.00-17.00. inlichtingen mw. E. van der Putten-Bierman, coördinator vrijwilligers, e-mail:
[email protected], tst. 41316 Vrijwilliger stiltecentrum D3.2007.00059 afdeling/dienst VU medisch centrum werktijd in overleg inlichtingen mw. E. van der Putten-Bierman, coördinator vrijwilligers, e-mail:
[email protected], tst. 41316 Vrijwilliger afd. neurologie D3.2007.00060 afdeling/dienst VU medisch centrum werktijd 1 vast dagdeel p/ week (maandag t/m vrijdag) en in overleg van 9.00 tot12.00 uur, 12.00 tot 15.00 uur of 13.00 tot 16.00 uur. inlichtingen mw. E. van der Putten-Bierman, coördinator vrijwilligers, e-mail:
[email protected], tst. 41316 Gespec. senior verpleegkundige kinderafd. 9 b D3.2007.00061 afdeling/dienst VKKB, divisie III werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 8B inlichtingen P. Mooij, hoofdzorgeenheid kinderafd. 9C en 9B a.i., e-mail:
[email protected], tst. 43064 Vacatures van 10 oktober t/m 16 oktober. Uiterlijke reactiedatum vacatures: 8 oktober Medewerker informatiebalie/secretaresse D7.2007.00066 afdeling/dienst dienst communicatie, facilitair bedrijf/stafdiensten werktijd 32 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. M. Bolluijt, hoofd dienst communicatie, e-mail:
[email protected], tst 43444,
Verpleegkundige D1.2007.00053 afdeling/dienst hematologie, divisie I werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 7/8a inlichtingen mw. I. van der Jagt, hoofd zorgeenheid, e-mail:
[email protected], tst. 42230
Stagiaire personeelsadministratie D4.2007.00078 afdeling/dienst divisiebureau IV, divisie IV werktijd 24-32 uur per week inlichtingen Mevrouw S. Meij, e-mail:
[email protected], tst. 44224
Beleidsmedewerker D6.2007.00070 afdeling/dienst institute for cardiovascular research (ICar-VU), divisie VI werktijd 24 uur per week salarisschaal 11 inlichtingen prof. dr. V.W.M. van Hinsbergh, e-mail:
[email protected], tst. 49654
(Ziekenhuis-) apotheker productie D5.2007.00116 afdeling/dienst klinische farmacologie en apotheek, divisie V werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 15 inlichtingen Mw. E.L. Swart, hoofd apotheek, tst. 43524
Verpleegkundigen vervolgopleiding SEH D4.2007.00079 afdeling/dienst spoedeisende hulp, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Joost van Galen, e-mail:
[email protected], tst. 43375
Gespec. verpleegkundige IC kinderen in opleiding D3.2007.00053 afdeling/dienst IC kinderen, divisie III werktijd 28-36 uur per week salarisschaal 8A inlichtingen mw. A. Esmeijer, hoofd zorgeenheid IC kinderen, e-mail:
[email protected], tst. 43010
Kwaliteisfunctionaris D5.2007.00117 afdeling/dienst medische microbiologie en infectiepreventie, divisie V werktijd 18 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen R. Roosendaal, tst. 40488
Gespec. verpleegkundige IC kinderen D3.2007.00054 afdeling/dienst IC kinderen, divisie III werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 9A inlichtingen mw. A. Esmeijer, hoofd zorgeenheid IC kinderen, e-mail:
[email protected], tst. 43010
Medisch administratief medewerker D5.2007.00118 afdeling/dienst medische microbiologie en infectiepreventie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 5 inlichtingen H. Bevelander, e-mail:
[email protected], tst 40476
Kernanalist DNA-diagnostiek t.b.v. neonatale screening van cystische fibrose D3.2007.00055 afdeling/dienst klinische genetica, divisie III werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen dr. J.J.P. Gille, projectleider, e-mail:
[email protected], tst. 48346
Senior secretaresse voor het afdelingshoofd/divisievoorzitter D5.2007.00119 afdeling/dienst radiotherapie, divisie V werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen B.J. Slotman, hoofd afdeling radiotherapie, tst. 40414
Analist bindweefselresearch en DNA-diagnostiek naar erf. bindweefselziekten D3.2007.00056 afdeling/dienst klinische genetica, divisie III werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen dr. G. Pals, hoofd centrum voor bindweefselresearch, e-mail:
[email protected], tst. 48346
Research analist D5.2007.00120 afdeling/dienst medische microbiologie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen W. Bitter, e-mail:
[email protected], tst. 48319 Cursist medium care verpleegkundige D4.2007.00080 afdeling/dienst mediumcare, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. S. van den Berge, ldg, M.C., e-mail:
[email protected], tst. 44417 Senior secretaresse D2.2007.00053 afdeling/dienst revalidatiegeneeskunde, divisie II werktijd 28-32 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen prof. dr. G.J. Lankhorst, tel. 020 444 0763 Onderzoeksassistent D2.2007.00054 afdeling/dienst alzheimercentrum - neurologie, divisie II werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen mw. Y. Pijnenburg, tst. 40742 Medisch administratief medewerker D2.2007.00055 afdeling/dienst poliklinische zorgeenheid keel-neus & oorheelkunde, divisie II werktijd 32 uur per week salarisschaal 5 inlichtingen Mw. P.H. Veenvliet, tst. 40946, *986355
Analist versnelling diagnostiek naar erfelijke borstkanker D3.2007.00057 afdeling/dienst klinische genetica, divisie III werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen dr. J.J.P. Gille, projectleider, e-mail:
[email protected], tst. 48346 Senior verpleekundige D4.2007.00081 afdeling/dienst VHON, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen Mw. M. Ouwens, hoofd zorgeenheid, e-mail:
[email protected], tst. 40821, *986924 Secretaresse D6.2007.00066 afdeling/dienst paog, divisie VI werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen N. de Vrede, e-mail:
[email protected], tst. 48444 Wetenschappelijk docent D6.2007.00067 afdeling/dienst onderwijsinstituut/alco, divisie VI werktijd 18-22 uur per week salarisschaal 11 inlichtingen J.M. Visser, e-mail:
[email protected], tst. 49827 De volledige vacatures zijn te verkrijgen op intranet.
Personalia
Personeel en organisatie Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘personeel’ alle declaraties 2007 inleveren! Het laatste kwartaal van 2007 is ingegaan. Wij maken u er attent op om op tijd uw declaraties in te leveren. Dat geldt voor de declaraties personeel in loondienst en personeel niet in loondienst. Maar ook voor de declaraties functiegebonden kosten van de Academisch Medisch Specialisten. Op tijd inleveren betekent nog in 2007 uitbetalen. Per divisie zijn afspraken gemaakt over de uiterlijke inleverdatum van de declaraties. Als hierover geen afspraken zijn gemaakt is de uiterlijke inleverdatum vóór 1 december 2007.
T r a c e r – 25 oktober 2007
keuze levensloop of spaarloon Tot 1 december 2007 kunnen medewerkers weer een keuze maken tussen de levensloop en de spaarloonregeling. Binnen één kalenderjaar meedoen aan beide regelingen is niet mogelijk. Doet u in 2007 mee aan de spaarloonregeling, dan is het nu het juiste moment om na te gaan of u volgend jaar gebruik wilt maken van de levensloopregeling. In dat geval dient u namelijk voor het einde van dit jaar uw deelname aan de spaarloonregeling stop te zetten. Wilt u meer weten over de levensloopregeling? Kijk dan op de website UMC levensloop. beëindiging compensatie ZkaZ Per 1 oktober 2007 eindigen de compensatieregelingen IZA/AZ en ZKAZ zoals vermeld in de artikelen
9.6.1 en 9.6.2 CAO UMC. Project VUmc agressievrij VUmc agressievrij, wat is dat? In de gezondheidszorg en helaas ook binnen VUmc worden patiënten, bezoekers en medewerkers steeds vaker geconfronteerd met ongewenst en onbehoorlijk gedrag, zoals agressie en intimidatie. Ruim driekwart van de werknemers in ziekenhuizen heeft met agressie te maken, een kwart zelfs wekelijks. De vakbond ABVAKABO FNV deed in 2006 onderzoek naar agressie, intimidatie en pesten onder zorgpersoneel. Van de ondervraagden die met ongewenst gedrag werden geconfronteerd ging dit in 83% van de gevallen om agressie, 40% van deze mensen maakte dit tien keer of vaker mee in een jaar. Binnen VUmc zijn we daarom gestart met
het project VUmc agressievrij. In de gedragscode VUmc agressievrij heeft VUmc gedragsregels geformuleerd waar een ieder zich aan hoort te houden. Als bewust gedragsregels overschreden worden kan VUmc sancties opleggen aan de overtreder. Agressie-incidenten worden gemeld en geregistreerd via de Meldingskaart VUmc Agressievrij. Het doel van deze registratie is inzicht krijgen in de frequentie en aard van de incidenten om waar nodig preventieve acties in te zetten. Naast de gedragscode VUmc agressievrij zijn er voor medewerkers en patiënten/bezoekers folders beschikbaar met informatie over het project. Meer informatie over dit project kunt u vinden op P&O intranet , onder ‘projecten’ (menu aan de linkerzijde).
Teruggave vakbondscontributie De ABVAKABO FNV heeft in september 2007 een brief gestuurd naar haar leden met de informatie dat medewerkers via de CAO a la carte regeling een gedeelte van hun vakbondscontributie kunnen terugkrijgen bij hun werkgever. De brief die ABVAKABO FNV stuurt, is niet correct doordat ze verwijzen naar het inleveren van de brief bij de salarisadministratie en niets vermelden over het inleveren van een nota of kopie bankafschriften. Wilt u gebruik maken van de mogelijkheid om een gedeelte van uw vakbondscontributie terug te krijgen? Dan dient u uw lidmaatschapsbrief in te leveren vóór 15 november a.s. met een originele nota of kopie bankafschriften van de vakbondscontributie bij de personeelsadministratie van uw divisie.
Geslaagd Op 27 september 2007 zijn de volgende studenten geslaagd: Vervolgopleiding tot Oncologie Verpleegkundige: Brenda Krolis Vervolgopleiding tot Kinderverpleegkundige: Josien Klein,
Mariska Pouls, Lucia van Proosdij Van harte gefeliciteerd!
Menu Informatie over het Menu vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘service’ donderdag 25 oktober kip saté, omelet naturel, satésaus, bami, vegetarische bami, atjar + kroepoek. gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileense soep. vrijdag 26 oktober gebakken vis, remouladesaus, worteltjes, gebakken krieltjes, plakje citroen. gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crèmesoep, vegetarische heldere aspergesoep. zaterdag 27 oktober karbonade, omelet champignon, jus, haricots verts, gebakken aardappelen. gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep. zondag 28 oktober kip Cordon Bleu, groenteloempia, jus, snijbonen, duchesse aardappelen. gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden groentesoep, vegetarische heldere groentesoep. maandag 29 oktober rookworst, vegetarische worst, jus, stampot zuurkool, vegetarische stampot zuurkool. gebonden kipkerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep. dinsdag 30 oktober kip schnitzel ‘Hawaï’, vegetarische schnitzel ‘Hawaï’, doperwten, gekookte aardappelen. goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep. woensdag 31 oktober kalfsragout ‘Morengo’, vegetarische ragout ‘Morengo’, gemengde groenten, tagliatelle. gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere groentesoep. donderdag 1 november gebakken vis, remouladesaus, spinazie, aardappelpuree. linzensoep, heldere kipkerriesoep, vegetarische linzensoep, vegetarische heldere kerriesoep. vrijdag 2 november gehaktbal, jus, spruitjes, gekookte aardappelen. gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileense soep. zaterdag 3 november varkensschnitzel, groente/kaas medaillon, jus, Koninginnemelange, aardappelkroketjes. gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crèmesoep, vegetarische heldere aspergesoep. zondag 4 november cordon bleu, canneloni, jus, bloemkool met bechamelsaus, gekookte aardappelen. gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep. maandag 5 november rundvlees a la Bourgignon, quorn Bougignon, rode kool met appeltjes, aardappel puree. gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep. dinsdag 6 november gegrilde 1/2 kip, gevulde paprika, mayonaise, appelcompote, krinkel frites. gebonden kipkerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep. woensdag 7 november gestoofde vis ‘Veronique’, witte wijnsaus met druiven, spinazie, aardappelpuree. goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep. donderdag 8 november osso bucco, varkenshaasstukjes, quorn bucco, roomsaus, Milanese saus, tuinbonen, in salata, gekookte aardappelen, tagliatelle verde. gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere groentesoep. Wijzigingen voorbehouden.
T r a c e r – 25 oktober 2007
Oproepen en advertenties In de rubriek ‘oproepen en advertenties’ kunnen medewerkers en vrijwilligers van VU medisch centrum gratis een advertentie plaatsen. De tekst mag niet meer dan 5 woorden bevatten en moet voorzien zijn van een achternaam en toestelnummer. De prijs van de te koop aangeboden goederen mag niet meer dan .50 euro bedragen. Advertenties bij voorkeur aanleveren via e-mail:
[email protected]
Personeelsactiviteiten Sluiting Servicepunt Dinsdag 13 november 2007 is het Servicepunt FB de gehele dag gesloten i.v.m. een training. Technische storingen kunt u zoals gebruikelijk tussen 08.00 en 16.00 uur melden op toestel: 44144. Onze excuses voor het ongemak. Met vriendelijke groet, Medewerkers Servicepunt
Amstel academie Amstel Academie De Boelelaan 1109, 1081 HV Amsterdam telefoon (020) 444 4229 Bedrijfsopleidingen Shabnam Ramsaroep telefoon (020) 444 4253 Bij- en nascholingen Shabnam Ramsaroep telefoon (020) 444 4253 Verpleegkundige vervolgopleidingen telefoon (020) 444 2020 Paramedische opleidingen telefoon (020) 444 4569 www.VUmc.nl/amstelacademie
tie en u wilt zich verder als leidinggevende bekwamen. Uitleg MBTI, “do’s en don’ts” voor de leidinggevende, uw motivatie om leidinggevende te worden, uw sterkte/zwakteprofiel. Deze training vindt plaats op een locatie van Universiteit Leiden. Masterclasses voor het middenkader in de zorg 1) van klacht naar kracht op 8 november (gehele dag) en 7 december (ochtend) 2) van krap naar ruim op 22 november (gehele dag) en 14 december (ochtend) Laat u inspireren om ‘meesterschap’ te ontwikkelen en uw functie boeiender, uitdagender én leuker te maken.
Het aanbod bedrijfsopleidingen najaar 007-voorjaar 008 van de Amstel Academie staat op internet www.amstelacademie.nl link Bedrijfsopleidingen.
Computertrainingen Relatiebeheer in Outlook 2003 en Excel 2003 op 13 november (ochtend) Na de training kent u de mogelijkheden van Excel en Outlook en kunt u beslissen in welk programma u uw relaties wilt gaan beheersen.
Kijk snel hieronder en schrijf nu in! Effectief leidinggeven In samenwerking met Universiteit Leiden, - Workshop ‘De leidinggevende als persoon’ op 30 oktober - Workshop ‘De leidinggevende en de individuele medewerker’op 13 november - Workshop ‘De leidinggevende en het team’ op 28 november - Workshop ‘De leidinggevende in de organisatie’ op 11 december - U heeft sinds kort een leidinggevende func-
Excel 2003: vragen staat vrij op 15 november (ochtend) U werkt regelmatig met Excel en u hebt een aantal specifieke vragen? In deze training krijgt u de antwoorden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Shabnam Ramsaroep, Wisia Schaefer en Marjolein van Nieuwenhoven. Zij staan u graag te woord. Telefoon: (020)444 5354, e-mail:
[email protected]
In Memoriam Prof. dr. L.G. Thijs Zondagochtend, 14 oktober overleed op de afdeling hematologie professor Bert Thijs. Hij was 69 jaar. Op dat moment was het, op één dag na, 34 jaar geleden dat ik als tien dagen oude dokter, werd voorgesteld aan de man die mij mijn eerste opleidingsjaar voor internist zou geven. “Thijs”, zei hij, een lange, magere, toen al grijze man met een vriendelijke glimlach. Het gaf een vertrouwen dat nooit meer weg zou gaan. Bert Thijs bleek als dokter zo ongeveer geboren te zijn in het VU ziekenhuis en was een natuurlijke magneet voor andere jonge dokters, die met hem de kiem zouden vormen waaruit de afdeling inwendige geneeskunde zou groeien. Hij was de man die mij het vak leerde, die steeds weer vroeg: “waarom is die patiënt hier en wat is je plan voor morgen, volgende week en verder met die patiënt?” Bert leerde en doceerde en stond onherroepelijk achter zijn jonge, soms domdoende pupillen. En Bert was een alleskunner: toen ik kwam moest ik alles leren van alcohol en de lever en in levers prikken. Aan het eind van het jaar had hij mij protocollen laten schrijven voor antistolling- en leukemiebehandeling. Later ging hij richting intensive care. Aanvankelijk een 3-bedskamer op 5 Oost, uiteindelijk een hele grote en moderne afdeling. Bert combineerde patiëntenzorg en onderzoek als vanzelfsprekend. Maar wellicht is zijn leraarschap nog wel belangrijker geweest: talloze studenten, assistenten, internisten en intensivisten en heel veel verpleegkundigen hebben geleerd en genoten van hem. Bert was aardig, slim en up to date. Hij was vooral een man van hoogwaardige ethiek, die zelden of nooit ‘naar’ sprak over anderen. Ik wens Bert’s vrouw Marian, zoon Hans, dochters Carolien en Anneke en alle andere familieleden veel sterkte. Bert Thijs was een man bij wiens overlijden je huilt en aan wie je de herinnering je leven lang bij je houdt. Peter Huijgens
Informatie over activiteiten ‘Tip van Boots’, ruimte -1 A 14., tst. 4799, website: www.tipvanboots.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op intranet: homepage/direct naar/Tip van Boots. sinterklaasfeest. Op zaterdag 24 november 2007 wordt het gezellige en leuke Sinterklaasfeest weer georganiseerd voor de kinderen van medewerkers. Dit keer wordt Sinterklaas ontvangen in Résidence Fontaine Royale in Amstelveen. Het Sinterklaasfeest wordt ondersteund door gezellige en feestelijke Sinterklaasmuziek. En we hebben natuurlijk ook weer een leuke verrassing voor de kleintjes! De aanvang van het bijzondere kinderfeest is 11.00 uur tot ongeveer 12.30 uur. Het is ook mogelijk om een introducékind mee te nemen: een vriendje, vriendinnetje, nichtje of neefje. Dus ik zou zeggen: kom ouders, het is weer tijd voor ‘n gezellig feest met/voor de kleintjes! Wees er op tijd bij want de Sint wacht niet zo lang. De bijdrage die u als ouder betaald is €15,- en daar krijgt uw kind een schitterend mooi cadeau voor, uit handen van Sinterklaas zelf. Ook is het mogelijk dat u dit jaar uw eigen cadeau aanlevert. U mag per kind één ouder gratis meenemen, de eventuele andere volwassenen mogen voor €2,50 meekomen. Sluitingsdatum opgeven: 12 november 2007 bij de Tip van Boots. De Tip van boots: vernieuwd! De Tip van Boots is weer geheel geopend na een periode van vier weken hard werken door de aannemers en de interieurbouwers. Er zijn wat flinke aanpassingen aangebracht en het ziet er weer netjes en opgeruimd uit. Vanaf heden kunt u nu bij de Tip van Boots rechtstreeks boeken via een speciale lijn met Pelikaan reizen. Ook zal binnenkort het artikelassortiment worden uitgebreid met nieuwe leuke dingetjes.
gent en rome: twee nieuwe reizen in 2008 Er zijn op dit moment twee mooie reizen die ik u ga aanbieden voor 2008, naast Disney Parijs. Een prachtige 3-daagse vliegbusreis naar Rome van vrijdag 11 april t/m zondag 13 april 2008. Vol pension met excursies, voor slechts € 396,- p/p. Sluitingsdatum 20 februari 2008. Meer info : www.tipvanboots.nl En wat denkt u van de mooie stad Gent. Een mooie 2-daagse busreis op 17 en 18 mei 2008. Volpension met excursies, voor slechts € 259,p/p. Sluitingsdatum 15 maart 2008. Meer info: www.tipvanboots.nl. Parijs Zouden alle deelnemers die zich hebben aangemeld voor de kerstreis naar Parijs bij de Tip van Boots het verschuldigde bedrag willen komen voldoen vóór 2 november 2007. Er zijn nog enkele plaatsen vrij! Tennistoernooi Voor dit indoor spektakel, dat op zaterdag 3 november 2007 van 19.00 - 23.30 uur duurt, zijn nog enkele plaatsen vrij. Kom, speel eens gezellig mee! Dit mag u niet missen! Voor meer info: www.tipvanboots.nl Pelikaan reizen Zoals velen van u weten krijgen VUmc en VU medewerkers bij Pelikaan reizen, het reisbureau waar de Tip van Boots bij is aangesloten, 5% korting op al uw reizen. Dit geldt ook voor de zakelijke reizen die u maakt. En zoals u ook weet kan dit ook via uw kostenplaats. U kunt nu ook via de Tip van Boots rechtstreeks boeken, omdat er een directe verbinding is met het reisbureau. Vanaf heden kunt u met ook direct telefoneren met het reisbureau en wel onder het volgende nummer: 0168-332211. Zegt u wel even dat u VUmc medewerker bent. Veel succes.
In Memoriam Tot ons verdriet is op 14 oktober 2007 Bert Thijs op 69 jarige leeftijd overleden. Als hoogleraar acute inwendige geneeskunde heeft hij aan de wieg gestaan van wat nu de afdeling intensive care volwassenen is. Bert Thijs werd kort voor zijn emeritaat ziek. In de afgelopen maanden heeft hij op bewonderenswaardige wijze een intensieve medische behandeling ondergaan die genezing had kunnen brengen, maar uiteindelijk fataal afliep. Bert was in de eerste plaats een echte dokter. Bert was ook een begaafd docent. Zijn colleges, vooral de klinische colleges, lieten diepe indruk na door de combinatie van helder verklaarde pathofysiologie en oprechte medemenselijkheid. Zijn belangstelling en interesse voor iedereen waren kenmerkend voor hem. Bert Thijs was ondanks zijn bescheidenheid nationaal en internationaal een zeer beroemd, en vooral geliefd man. Hij was een van de grondleggers van de Europese Intensive Care vereniging, de ESICM. Daarbij heeft hij op beslissende momenten veel moed getoond en integere beslissingen genomen. Hij was een van de beste ambassadeurs die VUmc kon hebben. Al vroeg heeft hij het belang van intensive care geneeskunde onderkend en zich daar in de Verenigde Staten in laten scholen. Hij heeft aan de oorsprong gestaan van wat nu de intensive care geneeskunde is in Nederland. Dat geldt zeker ook voor de structuur van de huidige opleiding. Het is nog maar zo kort geleden dat hij zijn afscheidsrede hield, getiteld “Laten we de berg beklimmen”. Aan de hand van deze metafoor spoorde hij zijn vakgenoten aan om de schouders te zetten onder de vele uitdagingen die er nog zijn op het gebied van de IC geneeskunde. Door zijn stimulerende leermeesterschap laat hij een ruime erfenis na, nationaal en internationaal. Wij zijn hem daar dankbaar voor. Wij wensen zijn dierbaren, op de eerste plaats zijn echtgenote Marian en hun kinderen, alle sterkte toe om dit verlies te dragen. Namens de medewerkers van de afdeling ICV, Armand Girbes, Johan Groeneveld & Rob Strack van Schijndel
borstkankergenen ook verantwoordelijk voor Fa Hans joenje bracht 11 van de 13 genen die de erfelijke ziekte fanconi’s anemie (Fa) veroorzaken in beeld. Daarbij stuitte hij op drie genen die ook borstkanker veroorzaken. ■ Annemarie van den Hoven
Wat voor ziekte is fanconi’s anemie? “FA is een zeldzame erfelijke ziekte. Kinderen met fa hebben meestal een groeiachterstand. Verder hebben ze een klein hoofd en een kleine mond. Er wordt wel gezegd dat ze een elfjes-achtig uiterlijk hebben. Vaak missen ze één of beide duimen, ze hebben soms kleine armpjes en kunnen onder andere nier- of hartafwijkingen hebben. Als ze tussen de vijf en tien jaar zijn, krijgen ze last van beenmergfalen: er worden te weinig bloedcellen aangemaakt. Dan wordt de ziekte levensbedreigend. Bij kinderen boven de tien jaar ont-
staat vaak acute leukemie. Een beenmergtransplantatie is dan de enige oplossing.” Hoe stel je vast of iemand FA heeft? “Dat gebeurt aan de hand van chromosomenonderzoek. Is de diagnose eenmaal gesteld, dan is het van belang na te gaan welk gen is gemuteerd. Bepaalde genetische subtypes vallen namelijk ernstiger uit dan andere. Sommige kinderen overlijden al voor hun vijfde levensjaar aan leukemie, een hersentumor of een niertumor. Andere patiënten hebben een levensverwachting van ongeveer twintig jaar. Met andere woorden: als je het subtype kent, kun je een prognose doen over de ernst van het ziektebeeld en de levensverwachting. Patiënten met een milde vorm van fa die de leukemie door een beenmergtransplantatie hebben overleefd, worden gemiddeld veertig jaar.” Hoe kwam u erachter dat drie van
de FA-genen ook borstkankergenen zijn? “Die genen waren al bekend als borstkankergenen, maar werden nu als het ware ontmaskerd als fa- genen. Overigens: patiënten met de ernstige vorm van fa krijgen geen borstkanker. De reden daarvoor is dat de concurrerende doodsoorzaken - leukemie of tumoren in de hersenen, nieren, of op latere leeftijd in de mond eraan voorafgaan. Cru gezegd: aan borstkanker komen ze niet toe. Als je van je vader én je moeder een gemuteerd gen erft, krijg je fa; erf je van één van beiden een gemuteerd gen, dan heb je een grote kans om borstkanker te krijgen, zo blijkt nu.” Wat betekent deze ontdekking voor patiënten met borstkanker? “We vermoeden, dat fa-tumoren (tumoren met een defect fa gen, red.) met bepaalde chemotherapeutische middelen effectiever bestreden kunnen worden. Als bij een patiënt is vastgesteld dat de borstkanker door een defect
fa-gen is veroorzaakt, kunnen deze worden ingezet.” In welk stadium bevindt het onderzoek zich nu? “Genen zijn verantwoordelijk voor de codering van eiwitten. Is een gen gemuteerd, dan deugt het corresponderende eiwit niet meer en kan het zijn functie in de cel niet meer vervullen. Momenteel onderzoeken we hoe de fa-eiwitten samenwerken. Het lijkt erop dat fa-eiwitten zich bezighouden met een heel fundamenteel proces: het goed laten verlopen van dna-verdubbeling. Wordt dit proces verstoord, dan ontstaat er een grote kans op kanker.” Op 9 oktober ontving Hans Joenje in Chicago uit handen van Dave Frohnmayer, vice-voorzitter van het Fanconi Amenia Research Fund, de distinguished service award voor zijn grote verdiensten in het onderzoek naar fa.
VUmc-ers in het nieuws
‘Nu weten we niet alleen dat ze een rood pilletje slikken, maar ook om welk middel het gaat.’ mdl-arts Maarten Jacobs over de bevestigingsbrief aan patiënten met datum en tijd van poliafspraak, waarin ook gevraagd medicijnen mee te nemen. Mednet, 11 oktober. ‘Wie daarom hormonen gaat slikken, is gestoord. Er is geen enkel bewijs dat een man rustiger wordt of beter kan werken van vrouwelijke hormonen.’ Hoogleraar endocrinologie Henriette Delemarre in een reactie op een rechtszaak in Amerika waarin een mannelijke aandelenhandelaar gedwongen werd door zijn baas om vrouwelijke hormonen te slikken. Financieel Dagblad, 15 oktober. ‘Goed reanimeren, moet je leren. Helaas bestaat er nog veel onbekendheid over de korte cursus die je hiervoor kunt volgen.’ Yolande Appelman, interventiecardiologe over het nut en effect van reanimeren. Top Santé, oktober. ‘Door haar foetussen te onderzoeken, ontdekte ik een afwijking die heel goed behandelbaar was. De volgende keer dat ze zwanger raakte, heeft zij medicijnen gekregen. Met als resultaat dat ze uiteindelijk twee gezonde kinderen op de wereld heeft gezet.’ Liliane Wijnaendts over haar baan als patholoog. Vriendin, nummer 41, oktober.
HotDog houdt patiënten warm
COM VU: RENÉ DEN ENGELSMAN
“De HotDog, zo wordt dit nieuwe verwarmingssysteem genoemd”, vertelt anesthesioloog in opleiding Marjolein van der Horst. “Het kan patiënten voor, tijdens en na een operatie op temperatuur houden.” Ze gaf een klinische les en demonstratie in de colloquiumruimte van anesthesiologie. “Ik ga onderzoeken hoe we kunnen voorkomen dat patiënten teveel afkoelen tijdens een operatie. Het maakt deel uit van de zogenaamde hot-studie. We willen bij patiënten die een knie- of heupprothese krijgen, vaststellen wat het verband is tussen hypothermie, een temperatuur onder de 36°C, en perioperatieve complicaties. Bij dat laatste kun je denken aan pijn, bloedverlies, slechtere wondgenezing en stoornissen in de glucoseinsuline huishouding. We gebruiken daarvoor twee verschillende systemen, het nieuwe HotDog systeem en de Bair Hugger. Patiënten worden nu ook al standaard verwarmd tijdens de operatie met het Bair Hugger systeem; wij gaan dit systeem vergelijken met het HotDog systeem. Vervolgens zullen we onderzoeken welke effecten het heeft op patiënten, als we hen een uur voorverwarmen, hiervoor gebruiken we alleen het HotDog systeem. De Bair Hugger is een luchtsysteem en de HotDog is een deken die bestaat uit spiralen. Een soort elektrische deken dus waar je onder ligt.” ■ MK
Tweede VUmc CCA Congres groot succes Zo’n driehonderd wetenschappers van over de hele wereld kwamen op donderdag 18 en vrijdag 19 oktober bijeen om over de stand van zaken rond kankeronderzoek te discussiëren. Het is de tweede keer dat dit internationale congres plaats vond. naar aanleiding van het succesvolle congres van vorig jaar, dat gehouden werd ter gelegenheid van de opening van het nieuwe research gebouw en als eerbetoon aan de oprichter bob Pinedo, is besloten van het congres een jaarlijks terugkerend evenement te maken. De belangrijkste doelstelling van het congres is om een platform te bieden voor discussie en ontmoeting van onderzoekers en medewerkers van
VUmc cca en andere leidende kanker onderzoeksinstituten in de wereld. De onderwerpen worden geselecteerd op basis van voortgang in de diverse kanker onderzoeksvelden en beslaan zowel preklinisch, klinisch als translationeel onderzoek. Tijdens het congres van dit jaar stonden een breed scala aan vormen van kanker centraal, te weten borstkanker, longkanker, dikkedarmkanker, prostaatkanker, leukemie, baarmoederhalskanker en hoofdhalskanker. Op elk terrein vonden naast presentaties ook keynote presentaties plaats door vooraanstaande onderzoekers uit binnen- en buitenland, zoals Nico van Zandwijk, Joseph Califano, David Kerr, Richard O’Reilly en Moshe Papa. Daarnaast leveren verschillende onderzoekers van het VU medisch centrum cca wetenschappelijke bijdragen vanuit hun eigen onderzoeksprogramma’s, waaronder
VUmc hoogleraar Ben Slotman.
Cancer Aan het eind van de eerste dag werd voor de tweede maal de Bob Pinedo Cancer Care Prize uitgereikt. Deze vorig jaar ingestelde prijs wordt toegekend aan een persoon, organisatie of instituut dat een bijzondere bijdrage heeft geleverd aan de zorg voor kankerpatiënten. De prijs wordt toegekend door het Medical Knowledge Institute. Dit jaar ging de prijs naar de Amerikaan Joseph R. Bertino uit de Verenigde Staten. Gedurende zijn lange carrière in het kankeronderzoek en patiëntenzorg publiceerde Bertino meer dan 400 wetenschappelijk artikelen en ontving meerdere prijzen. Op dit moment is Bertino werkzaam als interim directeur van het Cancer Institute in New Jersey en als hoogleraar aan de Robert Wood Medical School in New Brunswick. De Bob
Pinedo Cancer Care Prize bestaat uit een bedrag van 50.000 euro en een bronzen plastiek in de vorm van een
Tracer – 25 oktober 2007 – Nieuws – Onderwijs – Onderzoek – Patiëntenzorg – Organisatie – Mededelingen – Vacatures –
hand van Bob Pinedo, die voor veel kankerpatiënten kracht en hoop op genezing symboliseert. ■ BH 7
Agenda De rubriek agenda staat ook op de startpagina van intranet. De eerste plaatsing in Tracer wordt gemarkeerd met een *. Promoties vrijdag 26 oktober - aula, 13.45 uur: A.P. Lont, ‘Refinements in the etiology and management of penile squamous cell carcinoma’ promotor: prof.dr. S. Horenblas maandag 29 oktober - aula, 13.45 uur: M.J. Westerman, ‘The struggle behind’ promotor: prof.dr. G. van der Wal, copromotoren: dr. A. Hak, dr.mr. B.A.M. The vrijdag 2 november - aula, 10.45 uur: S.R. Vink, ‘Alkylphospholipids combined with radiotherapy; translational studies’ promotor: prof.dr. M. Verheij, copromotor dr. W.J. van Blitterswijk donderdag 8 november - auditorium, 13.45 uur: H.S. Winogrodzka, ‘Parkinson’s disease: monitoring early diagnosis and progression’ promotor: prof.dr. E.Ch. Wolters, copromotor: prof.dr. R.C. Wagenaar vrijdag 9 november - auditorium, 10.45 uur: R.T. de Jongh, ‘Microvascular dysfunction: metabolic and cardiovascular causes and consequences’ promotor: prof.dr. C.D.A. Stehouwer, copromotoren: dr. R.G. IJzerman, dr. E.H. Serné woensdag 14 november - aula, 13.45 uur: Y.C. van Dongen, ‘Direct and indirect communication between functionally different regions of the rat striatum’ promotoren: prof.dr. H.J. Groenewegen, prof.dr. C.M.A. Pennartz vrijdag 16 november - aula, 10.45 uur: E.L.J. George, ‘Factors affecting speech reception in fluctuating noise and reverbaration’ promotoren: prof.dr.ir. J.M. Festen, prof.dr.ir. T. Houtgast vrijdag 16 november - aula, 13.45 uur: V.A.B. Scholtes, ‘The effectiveness of multilevel botulinum toxin type A and comprehensive rehabilitation in children with cerebral palsy’ promotor: prof.dr. J.G. Becher, copromotor: dr. A.J. Dallmeijer vrijdag 16 november - aula, 15.45 uur: A.J. de Bastos Leite, ‘Pathological ageing of the brain: a neuroimaging perspective’ promotoren: prof.dr. F. Barkhof, prof.dr. Ph. Scheltens maandag 19 november - aula, 13.45 uur: C. Keijzer, ‘Interactions of inhalational anesthetics and carbon dioxide absorbents. Measurements of carbon monoxide and compound A in an anesthetic circuit’ promotor: prof.dr. J.J. de Lange, copromotor: dr. R.S.G.M. Perez dinsdag 20 november - aula, 10.45 uur: K.H.N. de Boer, ‘Thiopurines and IBD. Pharmacology and toxicity’ promotor: prof.dr. C.J.J. Mulder, copromotor: dr. A.A. van Bodegraven Oraties en afscheid donderdag 8 november - aula, 15.45 uur: prof.dr. A.J. van der Beek, ‘Beter werken’ vrijdag 23 november - aula, 15.45 uur: prof.dr. R.E. Mebius, ‘Cellen in opleiding’ Symposia en congressen *25-26 oktober Teach the teacher Meer informatie: PAOG cursus- en congresorganisatie, L. Ligtvoet, tst. 48444 29, 30 en 31 oktober Klinimetrie: het ontwikkelen en evalueren van meetinstrumenten Meer informatie: E. Stokx en N. Bougrina, tst. 48188,
[email protected], www.epidemiologievumc.nl *30 oktober-22 november Basiscursus biostatistiek en klinische epidemiologie Meer informatie: PAOG cursus- en congresorganisatie, I. van Baardwijk, tst. 48444 *donderdag 8 november Seminar Body@Work Meer informatie: PAOG cursus- en congresorganisatie, R. van Veen, tst. 48444 vrijdag 16 november - Amstelzaal, 9.30-15.40 uur ‘Wetenschappelijke dag Community Genetics’ georganiseerd door de Nederlandse Associatie voor Community Genetics (www.nacg.nl). Aansluitend aan deze dag vindt de ledenvergadering NACG plaats. Voor deelname aan deze dag kunt u zich opgeven bij Marianne Hardonk,
[email protected]. Deelname kost 10 euro voor leden NACG en 70 euro voor niet-leden. *16-19 november Ethische dimensies van het mensgebonden onderzoek Meer informatie: PAOG cursus- en congresorganisatie, I. van Baardwijk, tst. 48444 *22-23 november Teach the teacher Meer informatie: PAOG cursus- en congresorganisatie, L. Ligtvoet, tst. 48444 *donderdag 29 november - Rijnzaal, 12:15 - 13:15 uur, met vooraf een lunch. ‘Onderwijs en opleiden’
8
Pathologie steunt Georgische gezondheidszorg In het kader van een samenwerkingsproject met het ministerie van gezondheid van Georgië, de United Nation Population Fund en de afdeling pathologie van VUmc brachten hoogleraar pathologie Chris Meijer en patholoog in opleiding Alexi Baidoshvili dit najaar een derde bezoek aan Georgië, het geboorteland van laatstgenoemde. VUmc ondersteunt Georgië sinds 2006 bij het opzetten van bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Hiervoor wordt de hpv test ingezet. Die onderzoekt of de vrouw besmet is met het Humaan Papillomavirus, de belangrijkste veroorzaker van baarmoederhalskanker. Bevolkingsonderzoek door middel van het uitstrijkje is in Georgië niet mogelijk, onder andere omdat goed cytologisch
getrainde pathologen in dat land schaars zijn. In september startte het prevalentie onderzoek om zicht te krijgen op de omvang van het probleem. In het najaar van 2008 start de daadwerkelijke screening in Georgië van 10.000 vrouwen. Als dat model werkt zal dit in 2009-2010 door het ministerie van gezondheid in Georgië worden ingevoerd. Naast dit project is VUmc gevraagd mee te helpen om het specialisme pathologie in Georgië naar een hoger plan te brengen. Baidoshvili: “We helpen bij het opzetten van een modern pathologisch laboratorium en ontwikkelen protocollen samen met de Georgiërs. De afdeling pathologie heeft afgeschreven apparatuur beschikbaar gesteld, waaronder een aantal studentenmicroscopen voor
onderwijsdoelen.” De pathologen worden ondersteund door de Nederlandse echtgenote van de Georgische president, Sandra Roelofs. De First lady
van de voormalige Sovjet-republiek heeft speciale belangstelling voor de ontwikkeling van de gezondheidszorg in haar land. ■ EK
Zorg wordt echt beter door onderzoek al woont hij nu bijna veertig jaar in nederland, zodra hoogleraar psychiatrie richard van Dyck begint te spreken, verraadt zijn tongval nog steeds zijn Vlaamse achtergrond. bescheiden en bedachtzaam formulerend kijkt hij aan de vooravond van zijn emeritaat terug op zijn carrière. “wie vooruitgang wil boeken in de psychiatrie moet niet werken vanuit een school of vooringenomen stelling, maar vanuit de stoornis.”
■ Remco van Rijn
Richard van Dyck heeft een indrukwekkende carrière achter de rug. Na zijn specialisatie tot psychiater werd hij chef de policlinique van de Jelgersma kliniek in Leiden en ontwikkelde zich tot een van de wegbereiders van de directieve therapie. Een zeer
pragmatische en oplossingsgerichte therapievorm, waarvan nu nog elementen te herkennen zijn in de cognitieve therapie. Er was veel belangstelling voor, want er bestond in die tijd (zeventiger jaren) grote behoefte aan breed toepasbare interventies.
Onderbouwing Een belangrijke lijn naast de directieve therapie werd het onderzoek naar het effect van verschillende types behandeling. “De directieve therapie was een eerste stap, maar ik kreeg steeds meer behoefte aan empirische onderbouwing. Ik heb bijvoorbeeld met een aantal promovendi de therapeutische toepasbaarheid van hypnose onderzocht. Daaruit bleek dat eenvoudige interventies, zoals ontspanningsoefeningen, even veel resultaat geven als de boeiende interventies die je met hypnose uitvoert. Het is dan wel mijn lijn om voor de eenvoudigste interventie te kiezen.” Zijn onderzoek richtte zich vooral op angststoornissen. “Ik zag in mijn praktijk dat daar nog veel
werk te verzetten was. De onderkenning was heel gebrekkig en zelden werd de juiste therapie toegepast.” In 1986 promoveerde hij op een proefschrift met de enigszins provocerende titel ‘Psychotherapie, placebo en suggestie’. “Er bestonden inmiddels talloze vormen van psychotherapie, maar over de werkzame elementen van al die therapieën was heel weinig bekend. Eén van mijn onderzoeksstellingen was dat juist de gemeenschappelijke factoren van al die verschillende types psychotherapie werkzaam waren. Het leerde mij een belangrijke les: om vooruitgang te boeken in de psychiatrie moet je niet werken vanuit een school of vooringenomen stelling, maar vanuit de stoornis. Je moet alle aspecten van een stoornis in kaart brengen en van daaruit de therapie organiseren. De vooruitgang bereik je door voor een bepaalde stoornis specifieke elementen te ontwikkelen.” Nog datzelfde jaar werd van Dyck hoogleraar psychiatrie aan VUmc. Hij zette de angstpolikli-
w e t e n s w a a r d i g Kwaliteit van leven Iedereen kent wel mensen die ernstig ziek zijn of stervende, en toch positief zijn en genieten van het leven. Dat valt voor een buitenstaander soms moeilijk te bevatten. Ook artsen en onderzoekers vinden het lastig als patiënten niet de verwachte achteruitgang vertonen bij meting van hun kwaliteit van leven. Hoe deze ‘positieve’ uitkomsten te interpreteren, wat betekent het als een patiënt zegt dat het goed met hem gaat? Deze vragen stonden centraal in het promotieonderzoek van Marjan Westerman. Zij onderzocht de praktijk van het meten van kwaliteit van leven, door naar patiënten zelf toe te gaan. Ze observeerde hen bij het invullen van vragenlijsten en vroeg hen naar wat echt belangrijk was voor hen. Deze patiënten met kleincellig bronchuscarcinoom werden meerdere malen geïnterviewd tijdens hun behandeling met chemotherapie, vanaf het moment waarop ze te horen kregen ongeneeslijk ziek te zijn tot hun overlijden. De patiënten vertelden dat een positieve houding nood-
zakelijk was om emotioneel te kunnen overleven en wilden niet worden gezien als ‘de kankerpatiënt die lijdt en voor wie geen toekomst meer is’. De antwoorden op de vragenlijsten lieten niet zien in welke mate men zich beperkt voelde of last had van bijvoorbeeld moeheid, maar eerder hoe men gezien wilde worden, hoe men zijn leven vorm gaf. ‘Het gaat goed met mij’, waren woorden die getuigden van wilskracht en vermogen, maar die de soms de dagelijkse strijd versluierden die gevoerd werd om te kunnen leven met een ongeneeslijke ziekte. In de begeleiding van deze patiënten zou met name de bevestiging van het eigen vermogen om staande te blijven wel eens een belangrijk startpunt kunnen zijn om ook die zaken te bespreken waar een patiënt nog mee worstelt in de voorbereiding op zijn naderende dood.
Ontwikkeling in behandeling peniscarcinoom Een penissparende behandeling van de wat kleinere penistumoren heeft geen nadelige invloed
op de overleving. Verder blijkt de schildwachtprocedure, bekend van de behandeling van borstkanker ook bij de behandeling van peniscarcinoom goed toepasbaar te zijn. Dat concludeert Anne Pieter Lont is zijn proefschrift. Een peniscarcinoom zaait als eerste uit naar de liesklieren. Klinisch niet detecteerbare lymfklieruitzaaiingen kunnen met behulp van de schildwachtprocedure worden opgespoord, zodat niet alle patiënten de uitgebreide klierdissectie hoeven te ondergaan. Een afwachtend beleid met regelmatige controle van de klierstations blijkt een negatieve invloed te hebben op de overleving. Slechts in dertig procent van de gevallen bleek het humaan papilloma virus (hpv) een rol te spelen. Gezien dit lage percentage, de zeldzaamheid van de aandoening en de langzame ontstaanswijze zal het effect van vaccinatie op de incidentie moeilijk zijn vast te stellen. Patiënten met een hpv positieve tumor bleken overigens een betere prognose te hebben dan patiënten waarbij het virus niet werd gevonden.
Tracer – 25 oktober 2007 – Nieuws – Onderwijs – Onderzoek – Patiëntenzorg – Organisatie – Mededelingen – Vacatures –
niek op, de eerste in zijn soort in Nederland. Een belangrijke doelstelling van deze polikliniek was om gedragstherapie systematisch te vergelijken met farmacotherapie en ook de combinatie daarvan uit te proberen. Zijn jarenlange onderzoek naar angst en depressie en het epidemiologische onderzoek van zijn collega hoogleraar Willem van Tilburg kwamen eind jaren negentig samen in het project nesda (Netherlands Study of Depression and Anxiety), wereldwijd het grootste onderzoek naar angst en depressie met een budget van ruim vier miljoen euro. “De schaal en vooral het lange beloop maken dit tot een uniek project. Omdat we een groep van bijna drieduizend patiënten gedurende tien jaar volgen, hebben we een unieke mogelijkheid om de relatie tussen angst en depressie te onderzoeken en kunnen we zowel naar epidemiologische, biologische als zorgaspecten kijken.”
Afstand verkleinen Hoe kijkt Van Dyck terug op de afgelopen veertig jaar en hoe schetst hij de stand van zaken in de Nederlandse psychiatrie heden ten dage? “Ik vind dat zowel de afdeling hier binnen VUmc als het vak er steeds beter is voor komen te staan. ggz Buitenamstel is gefuseerd met De Geestgronden en deze fusieorganisatie gaat intensiever samenwerken met VUmc. Zo wordt de afstand tussen de ggz-instellingen en de universiteit enerzijds en de universiteit en het ziekenhuis anderzijds steeds kleiner. Dat is een goede zaak, want onderzoek toont aan dat de relatie tussen somatische en psychiatrische aandoeningen veel sterker is dan vaak wordt gedacht. Ik ben erg tevreden, dat de onderzoekslijnen van de afdeling zijn ondergebracht in het emgo en bij neurowetenschappen.” “Verder heb ik het vak sterk ten goede zien veranderen. Het was erg speculatief en schoolgebonden, onderling werd weinig gediscussieerd. Maar die scholen zijn voorbij; er wordt volop onderzoek gedaan. Ik heb geprobeerd om samen met mijn collega’s en medewerkers bepaalde inzichten met een open instelling te testen en achterhaalde ideeën overboord te zetten. Het is prettig om te zien dat die manier van werken ondertussen gemeengoed is geworden. Dat zal het vak ook de komende jaren zeker ten goede komen.”
Portugese onderzoeker promoveert aan VUmc een Portugees die bij VU medisch centrum promoveert is geen alledaags verschijnsel. Voor antónio bastos leite was VUmc echter een logische keuze. “een centrum waar onderzoeksgroepen zijn op het gebied van zowel neurologie, metabolisme en witte stofziekten is heel zeldzaam. Misschien dat er in amerika vergelijkbare onderzoekcentra zijn, maar ik ken er eigenlijk geen.” ■ Monique Krinkels
Nog eventjes is hij terug in Nederland. De drukker heeft het proefschrift van António Bastos Leite gereed en die moeten zo snel mogelijk worden verstuurd. Tenslotte vindt de promotie al op 16 november plaats. De afgelopen twee jaar bivakkeerde hij het grootste deel van zijn tijd in Amsterdam. Hij was voornamelijk te vinden op de mri,
waar hij ook een kamer had. Alleen voor korte vakanties keerde hij terug naar zijn gezin in Portugal. Na 16 november, de dag waarop hij hoopt te promoveren, keert hij voorgoed terug naar zijn vaderland. Het is geen gemakkelijke tijd geweest. Hij miste zijn vrouw en twee dochters, Joanna en Louisa van respectievelijk 9 en 5. Hij kreeg bovendien geen volledige vergoeding voor zijn onderzoekswerk. “Dankzij mijn vrouw en familie, die mij financieel ondersteunden, kon ik hier doorgaan met het onderzoek. Ik ga nu als teaching assistant aan de universiteit van Oporto werken. Ik wil daar een researchgroep opzetten voor verder neuroradiologisch onderzoek.” Naast lesgeven en onderzoek wil hij ook patiënten blijven behandelen.
Fascinatie voor hersenen Dat Bastos Leite zich zou specialiseren in de neuroradiologie stond al vroeg vast. “Ik werd al jong gefascineerd door het brein.” Hij studeerde aan de universiteit van Oporto in Portugal en deed daar ook het grootste deel van de
specialistenopleiding. “Behalve één stage in Nederland, ook aan VUmc.” Eenmaal neuroradioloog geworden wilde hij een promotieonderzoek starten naar de verouderingsprocessen in de hersenen. “Maar klinisch onderzoek bleek niet mogelijk in Portugal. Bovendien is zo’n onderzoek beter uitvoerbaar in een centrum waar al research plaatsvindt op het gebied van neurologie, metabolisme en witte stofziekten.” Hij roemt ook de samenwerking tussen neurologie en pathologie op VU medisch centrum. “Dat maakte mijn onderzoek een stuk eenvoudiger.” Hij zocht contact met radioloog Frederik Barkhof, die zijn onderzoeksvoorstel accepteerde. “Samen met Philip Scheltens van het Alzheimercentrum is hij mijn promotor.” Voor zijn onderzoek bestudeerde hij de verouderingsprocessen van de hersenen. Een belangrijk onderdeel was de ladis studie. Hiervoor worden in verschillende Europese landen een groot aantal patiënten gevolgd met afwijkingen in de witte stof in de hersenen. Bastos Leite onderzocht onder meer de relatie tussen de bloeddoorstroming en de ernst van de wittestofafwijkingen bij patiënten met dementie. “In de toekomst kunnen we hopelijk met nieuwe, betere beeldvormende technieken eerder vaststellen of er in de hersenen veranderingen plaatsvinden. Dan kunnen we het effect van behandelingen beter volgen.”
Voor het omslag van zijn proefschrift koos António Bastos Leite voor een schilderij uit 1982 van de abstract expressionistische Willem de Kooning. In de jaren 80 werd bij hem dementie vastgesteld en dat beïnvloedde de kwaliteit van zijn latere werk
COM VU: PETER SMITH
Unieke combinatie van onderzoeksgroepen aantrekkelijk
Patiënten op de juiste plek dankzij EMcare
Primaire proces in kaart maakt efficiënter werken mogelijk
aan de Zuidas, waar ook VU medisch centrum zit, bestaat veel behoefte aan snelle diagnostiek bij werkgerelateerde klachten. een behoefte waar VUmc tot nu toe niet het gewilde snelle antwoord op had. barend van royen, ad interim hoofd orthopedie, vertelt dat daar door de samenwerking met eMcare verandering in komt.
namelijk heel belangrijk bij werkgerelateerde klachten. Mensen moeten zo kort mogelijk thuis komen te zitten. Zitten mensen eenmaal ziek thuis, dan duurt het vaak lang voordat zij weer op de werkvloer terug zijn.” Hoewel snel diagnosticeren dus belangrijk is, betekent dat niet dat deze werknemers met voorrang geholpen worden. “Dat kan natuurlijk niet. Maar we zochten ondertussen wel naar een oplossing.”
De behoefte om het gehele primaire proces op de afdeling neurologie in kaart te brengen, ontstond van binnenuit, vertelt teamleider basil waldmann. Het verpleegkundige team liep telkens weer aan tegen het ontbreken van eenduidige afspraken en werkwijzen.
■ Ellen Kleverlaan
Snelle processor Op datzelfde moment klopte EMcare op de deur van VUmc, een initiatief van het Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Klachten Bewegingsapparaat en New Yield, sinds 2000 onderdeel van Erasmus MC. EMcare is een zelfstandige arbeidsgeneeskundige poliklinische dienst. Van Royen: “Zij gaan mensen die worden doorverwezen met arbeidsgerelateerde klachten aan het houdings- en bewegingstelsel, zoals rug, schouder, knie en gewrichten, diagnosticeren. Hun rol is nog het beste te vergelijken met de ‘Intellinside’ verwijzing op computers. Een
FOT
HU O: S
TTER
STO
CK
Barend van Royen is sinds 1994 verbonden aan VUmc als orthopeed. De wervelkolomchirurgie vat hij breed op; niet alleen de operatieve maar ook de conservatieve aanpak heeft zijn volle aandacht. “Preventief ingrijpen kan veel leed voorkomen. Daaraan bestaat een grote behoefte. We zitten aan de Zuidas met bedrijven als kpmg, klm en abn-amro. Bedrijfsartsen verzoeken ons veelal om hun medewerkers met voorrang poliklinisch te behandelen. Snel diagnosticeren is
goede, snelle processor, met VUmc als hardware.” EMcare neemt het logistieke proces rondom het diagnosticeren over. Zij zorgen ervoor dat patiënten na diagnose voor hun behandeling worden doorverwezen naar de eerste of tweede lijnshulp. Zo’n 75 procent zal in de eerste lijn worden opgevangen, bij fysiotherapeuten, andere oefentherapeuten of psychotherapeuten. Slechts 25 procent zal naar verwachting in de tweede lijn terechtkomen, bij een neuroloog, een orthopeed of een chirurg. “Door EMcare zullen wij met minder patiënten in de tweede lijn worden geconfronteerd die eigenlijk niet bij ons thuishoren, maar beter af zijn bij bijvoorbeeld een fysiotherapeut.”
Rondom de patiënt “Patiënten op de juiste plek behandelen”, verwoordt Frank de Man het doel van EMcare. De Man is directeur financiën en marketing. “Zorg moet anders georganiseerd worden. Beter, sneller en kostenefficiënter. Rondom de patiënt georganiseerd in plaats vanuit de zorgaanbieder. Daarin kunnen wij een belangrijke rol spelen.” VUmc is één van de vijf partners van EMcare, die daarmee een landelijke dekking nastreven. Volgens De Man is VUmc een logische keuze: “We zochten centers of excellence.” Nu huurt het EMcare ruimte in VUmc om het multidisciplinaire diagnostische team te huisvesten. Het was nog best lastig om voor de klinisch arbeidsgeneeskundige, fysiotherapeut, psycholoog en care-manager die ruimte te vinden, vertelt Van Royen. “De patiënt ziet hen alle vier, dus zij dienden bij elkaar gegroepeerd te worden. Op de poli was geen plaats, maar op de verpleegafdeling gelukkig wel.” Sinds 1 oktober is de samenwerking een feit. Meer informatie: www.nvmo.nl
Mensen met werkgerelateerde klachten moeten snel worden gediagnosticeerd, want als ze eenmaal ziek thuiszitten, dan duurt het vaak lang voordat zij weer aan de slag kunnen
■ Ellen Kleverlaan
Zo kwamen op het reguliere werkoverleg van de zorgeenheid iedere keer weer knelpunten ter tafel. Daarom werd begin 2006 begonnen met het in kaart brengen van het proces van opname tot ontslag. Daarna volgde het signaleren van de knelpunten die het proces belemmerden. Uiteindelijk kon de ideale situatie worden geformuleerd, dat in maart 2007 uitmondde in de 3 x 4 matrix. In de matrix is het hele proces uitgeschreven, van opname, verblijf tot ontslag. Basil Waldmann: “Het gaat natuurlijk om de vraag: wat willen we eigenlijk?, wat is de gewenste situatie?” De matrix omvat het totale zorgproces, dus inclusief de artsen, assistenten zorgeenheid en administratief personeel.
duidelijk hoe het proces dient te draaien. We hebben controle gekregen over het werkproces en werken ook nog eens veel efficiënter.”
Profiteren Een andere verbetering is het z.a.k.-boekje voor verpleegkundigen. z.a.k. staat voor Zorg, Advies en Kwaliteit. Waldmann: “We hebben het afgekeken van het boekje voor artsen en het bevat uiteenlopende informatie van belangrijke telefoonnummers, over meetinstrumenten tot beslisbomen. Iedere verpleegkundige op de zorgeenheid loopt er letterlijk mee op zak.” Overigens is de associatie met zorgpaden wel terecht, zegt Waldmann. “Alleen gaan zorgpaden over een specifieke aandoening terwijl ons project niet aan een aandoening of specialisme is gerelateerd en evenmin onderscheid maakt tussen acuut en gepland. Eigenlijk dient bij het formuleren van zorgpaden deze matrix als basis. Want ieder vakje uit de matrix moet in een zorgpad terugkomen.” Andere afdelingen in VU medisch centrum kunnen profiteren van het opzetten van de 3 x 4 matrix want hij staat op intranet bij de protocollen over opname, verblijf en ontslag.
Controle “Sindsdien werken we met de matrix en zien we veel verbeteringen”, vertelt Waldmann. “De visites zijn bijvoorbeeld ingekort van anderhalf tot een half uur. Dat zit zo. Vroeger liepen alle arts-assistenten alle kamers af, nu verdelen we de kamers over de arts-assistenten. Een knelpunt in het primaire proces kunnen we nu snel benoemen. Dan vragen we ons af: waar hoort dat thuis? En vervolgens is via het betreffende subkopje
T r a c e r – 2 5 o k t o b e r 2007 – N i e u w s – O n d e r w i j s – O n d e r z o e k – P a t i ë n t e n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e l i n g e n – V a c a t u r e s –
9
koffie koffiepauze, een overleg, een afscheidsborrel of een verjaardagsfeestje. er zijn veel momenten om als collega’s ff bij elkaar te komen. Tracer legt ze vast.
Datum en tijdstip foto: zondag 21 oktober 17.00 uur afdeling: CCA waar: Het Plein adres: ZH 0A Pluspunt locatie: eigentijds, uitnodigend en een rustpunt Minpunt locatie: heeft iemand iets gevonden? Uitzicht: de Van de Boechorststraat
Samen met familie en vrienden toog het 21-koppige cca-team na afloop van de Amsterdam marathon naar VU medisch centrum. Niet om naar de spoedeisende hulp te gaan, want de wedstrijd is voorspoedig verlopen en er werden goede tijden geklokt. Ze liepen de halve marathon als voorbereiding op de New York Marathon van 4 november. De gezamenlijke training van het cca-team was ook bedoeld om de teamgeest te versterken. Voor de marathon kregen de
hardlopers koffie aangeboden. Ze konden zich bovendien in VUmc verkleden en hun spullen onder bewaking achterlaten. Na de wedstrijd was er tijd voor een douche, waarna het gezelschap van zo’n vijftig mensen aan tafel kon. In personeelsrestaurant Het Plein kregen ze een pastamaaltijd voorgeschoteld. Met de New York Marathon wil de groep fondsen werven voor de invoering van de Welzijnsmeter in de poliklinieken van VUmc. De welzijnsme-
ter bestaat uit drie typen vragenlijsten over bijwerkingen, pijn en psychisch en sociaal welbevinden. Het
geautomatiseerde systeem geeft de arts een completer inzicht in de situatie van de individuele patiënt en
betekent een grote stap voorwaarts in de behandeling van en in het leven met kanker. ■ MK
aan de muur - wat hebben VUmc medewerkers op hun werkplek aan de muur hangen? waarom hebben zij voor dat schilderij of die foto gekozen? en heeft het een speciale betekenis? Tracer vraagt het hen.
Wat hangt er aan de muur bij Karin Husken, office manager MS centrum Amsterdam? • Een geschilderd doek bestaande uit vier panelen ■ Edith Krab
Het circa 2,5 bij 2,5 meter grote doek hangt in een hoekje in de kamer van Karin Husken. Niet voor niets. “Ik vind het een mooi schilderij, maar zowel de afbeelding als de kleuren zijn nogal heftig. Tegenover me, zou teveel van het goede zijn.” Het doek blijkt een gezamenlijke inspanning te zijn van een aantal medewerkers die zich binnen VUmc met de ziekte ms (multiple sclerose) bezighouden. Karin Husken: “Elk jaar houden alle medewerkers van het ms centrum, en dat zijn mensen uit veel verschillende disciplines, de zogenoemde wetenschapsdag. Voordrachten over de ontwikkelingen binnen het ms onderzoek en behandeling zijn de hoofdmoot, maar daarnaast ondernemen we een sociale activiteit. Dit jaar gingen we schilderen op een adresje in de Jordaan. Zo’n vier, vijf mensen hebben samen een paneel geschilderd. Het onderwerp stond al vast namelijk een mri scan van de hersenen. De buitenomtrek was al getekend en ook de karakteristieke witte vlekken waren al ingekleurd. Iedereen ging dus aan de slag met zijn eigen kwart en halver-
Lorenzo
wege is alles bij elkaar gelegd om te kijken of er enige samenhang in te ontdekken was. Door een aantal details door te laten lopen van het ene kwart naar het andere werd de samenhang versterkt. Leuk is dat je bepaalde eigenschappen van mensen en hun werk terug ziet komen. Ja en nu hangt het hier. Er is nog een tweede doek op dezelfde manier tot stand gekomen. We twijfelen nog wat er mee gaat gebeuren: verkopen of het ophangen op een centrale plaats. We zijn er nog niet uit. Tot die tijd hangt het hier en is het een prettige herinnering aan een erg gezellige dag.”
De bijdrage van OR-lid Eric Sweers ‘Dat medezeggenschap een hot item wordt’ “Het belangrijkste wat ik voor de organisatie kan doen is zorgen dat de or-verkiezingen goed verlopen. Ik ben sinds mei voorzitter van de commissie communicatie en onze eerste taak is het werven van leden voor ondernemingsraad. Daar zijn we meteen mee begonnen en inmiddels zijn de or-verkiezingen formeel van start gegaan. Wel leuk hoor, nadenken over communicatie, vooral omdat het iets heel anders is dan mijn dagelijks werk op de intensive care cardiologie. Het is jammer dat zo weinig mensen zich geroepen voelen om mee te denken over de richting waar VUmc zich in beweegt. De or biedt haar leden een andere kijk op het ziekenhuis dan de blik vanaf de dagelijkse werkplek. Leden krijgen bovendien de kans om allerlei vaardigheden te ontwikkelen die hun loopbaan ten goede komen. Ik hoop dat wij voldoende medewerkers vinden die zich verkiesbaar willen stellen. En liefst natuurlijk uit alle beroepsgroepen, zodat de or zo gevarieerd mogelijk wordt. Medezeggenschap moet een hot item worden.” Meer informatie: bureau medezeggenschap, tst. 43478, email
[email protected]
10
T r a c e r – 2 5 o k t o b e r 2007 – N i e u w s – O n d e r w i j s – O n d e r z o e k – P a t i ë n t e n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e l i n g e n – V a c a t u r e s –