Systems Engineering in de gww-sector Ron Beem Rijkswaterstaat NEVI-PIANOo Juni 2013
Bouwen aan één taal
Resultaat voorop (RWS) • 16 projecten spoedaanpak uniformer naar de markt door kwaliteitsborging aanbestedingsdossiers (2009) • Waardering van de markt voor specificaties van RWS is gestegen (marktmonitor 2012) • Doorlooptijd projecten afgenomen (commissie Elverding); doel van 12 naar 7 jaar
• Faalkosten afgenomen ???
Resultaat voorop (gww-sector) Samengevat zijn de doelen die we met Systems Engineering willen bereiken: – Doelmatigheid: voorzien in de behoefte van de klant, binnen maatschappelijk verantwoorde kosten
– Doeltreffendheid: efficiënt terugdringen van de faalkosten en beter benutten van de beschikbare resources – Transparantie: aantoonbaar en beheerst leveren wat met de klant is afgesproken
Initiatief • Vier partijen nemen in 2006 het initiatief om een Leidraad SE te schrijven: – Opdrachtgevers: Rijkswaterstaat en ProRail – Aannemers: Bouwend Nederland – Ingenieursbureaus: ONRI (NL-ingenieurs)
• Doel: vertalen van internationale gedachtegoed (incose) naar de gww-sector • Inmiddels uitgebreid tot 6 partijen (Vereniging van Waterbouwers en Uneto VNI aangesloten)
Leidende Principes • • • • • • • • •
Klantvraag centraal Systeemdenken Transparantie Efficiency Beste prijs-kwaliteitverhouding Balans ontwerpvrijheid en contractuele afspraken Verificatie en validatie Afstemming met projectmanagement openheid
Leidende Principes door inkoopbril • Beste prijs-kwaliteitverhouding: Value Engineering • Balans ontwerpvrijheid – contractuele afspraken: gezamenlijk en eenduidig beeld van de oplossingsruimte • Openheid: informatie delen die belangrijk is voor begrip van het contract
Systems Engineering “Samenhangende set methodieken om succesvol producten en diensten tot stand te brengen” Kenmerken: • Biedt gemeenschappelijk denkkader: één taal • Richtinggevend voor de inrichting van de eigen werkwijze • Integreert alle betrokken disciplines • Borgt kwaliteit • Dient beheersbaarheid en transparantie • Toepasbaar bij ontwikkelen, bouwen, beheren
Goed te gebruiken binnen GWW-sector !
SE als “ondergrond”
Leidraad SE • Ontwikkelpad: – Versie 1: 2007 – Versie 2: 2009 – Versie 3: 2013
• Karakter: duidelijke processen en begrippen • Niet: “handleiding” of “werkinstructie” • Ondersteuning door website: www.leidraadse.nl voor downloaden, vragen, suggesties
Leerervaringen • RWS: – – – – –
A4 Burgerveen-Leiden: retro-engineering Rondweg Den Bosch: bottom up A2 Leidsche Rijn: silo-denken Renovaties sluizen en stuwen: functies migreren A50 Ewijk Valburg: SE en projectmanagement
• Prorail:
– Amsterdam-Utrecht (Aquaduct Abcoude): terugdraaien contractering – HSL-Zuid: bovenbouw Infraspeed: van audits naar incrementeel opleveren – Hanzelijn tunnel Drontenmeer: specificeren tbv D&C
SE wat is dat ?
Leidraad SE • Onderscheid eisen-ontwerp • Systematische samenhang: eisen-opties-variantenontwerp • Gelaagdheid: op alle niveaus: top-systeemsubsysteem-component • Expliciet: elke stap vastleggen en aantonen dat de oplossing op dat niveau voldoet (verificatie & validatie) • Life-cycle-denken • Projectmanagementprocessen
SE: scheiden specificeren ontwerpen ingepast tracé rondweg (weg / VRI’s / kunstwerken/bermen/ geluidschermen/etc)
ontwerp weg (rijbaan, kruisingen, fietspaden)
ontwerp rijbaan (verharding, markeringen)
ontwerp verharding
Specificatieproces Klant Eisen Specificatie specificeren
ontwerpen
Systeem Specificatie specificeren
ontwerpen
Vraag Specificatie specificeren
ontwerpen
Systeem Specificatie
SE: verifiëren en valideren
Kwaliteitsborging aanbestedingsdossiers (KAd) • Advies in plaats van toetsen
• Drie momenten: 10%, 50-70%, 95% • SE-aanpak, inhoud en bedoeling van het contract: afzonderlijk en integraal • 15 a 20 adviesmomenten per jaar
Kwaliteitsborging aanbestedingsdossiers (KAd)
Waar staan we Niveau
Focus
Procesgebieden
5
Continue procesverbetering
Proces wijzigingsmanagement Voorkomen van defects Technologisch wijzigingsmanagement
4
Kwantitatief Management
3
ProcesStandarisatie
2
Basis ProjectManagement
1
Kwantitatief project-management Systeem-Kwaliteit-Management Performance van de organisatie-processen Verificatie, Validatie Risicomanagement Eisen-ontwikkeling en ontwerp-afwegingen (sub)contract-management Configuratie-management Eisen-management
Initieel
Vooruitkijken • 2013: Leidraad SE, versie 3
• Geef feedback en suggesties op: www.leidraadse.nl
